IW

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony problematyce współczesnego Poznania 1979.04/06 R.47 Nr2

Laureaci Nagródl stycznia 1964 r. Jerzy Lutomski powołany został na stanowisko kierownika Zakładu Fitochemii, a z dniem 1 marca 1965 r. powierzono mu stanowisko dyrektora Instytutu przemysłu Zielarskiego, które piastuje do (Jzisiaj, Na podstawie ogólnego dorobku naukowego i przedstawionej rozprawy pt. Kinetyka zmian trwałości niektórych heterozydów kardenoltdowych w formach specyfikowych otrzymał w dniu 30 czerwca 1966 r. stopieil doktora habilitowanego nauk farmaceutycznych. W dniu 8 kwietnia 1971 r. Rada Państwa nadała mu tytuł n&ukowy profesora nadzwyczajnego nauk farmaceutycznych. Jerzy Lutomski rozwijał prace badawcze w dwóch kierunkach: fitochemicznym i farmacji stosowanej ze szczególnym uwzględnieniem problematyki trwałości leku naturalnego. Prace fitochemiczne dotyczą głównie surowców alkaloidowych i glikozydowych. Wyniki stu dwudziestu prac opublikował .". krajowym i zagranicznym czasopiśmiennictwie specjalistycznym. Jest autorem piętnastu patentów i czternastu dokumentacji, w większości wdrożonych do przemysłu farmaceutycznego. Wartość produkcji uruchomio',ych przez przemysł zielarski "Herbapol" preparatów, w których opracowaniu brał bezpośredni lub pośredni udział w latach 1971 - 1978, oszacowano na ok. 850 mln zł.

Warte podkreślenia jest, że nowe technologie wdrożone zostały m. in. w Poznańskich Zakładach Zielarskich "Herbapol" .

Jako organizator badań leków roślinnych prof. dr hab. Jerzy Lutomski uzyskał w tym 7akresie duży postęp wytyczając jednocześnie kierunki poszukiwań. W okresie kierowania Instytutem Przemysłu Zielarskiego nastąpił wyrażny rozwój naukowy placówki i znaczny wzrost liczby wysokokwalifikowanych pracowników. Przyczynił się w sposób decydujący do wzrostu autorytetu naukowego w kraju i zagranicą reprezentowanej przez siebie placówki. Rozwinął szeroko formalną i merytoryczną współpracę międzynarodową. Jest autorem lub współautorem dwóch podręczników i trzech skryptów dla studentów aptecznego i zielarskiego kierunków specjalistycznych, a także dla uczestników szkolenia podyplomowego. Osobiście wydoktoryzował ośmiu pracowników (czterech z zakresu fitochemii, trzech z zakresu farmacji

stosowanej i jednego z zakresu analizy klinicznej). Bierze czynny udział w pracach szeregu Komisji Polskiej Akademii Nauk. Przewodniczy Podkomisji Analizy Leku w Komitecie Chemii Analitycznej polskiej Akademii Nauk, jest członkiem Podkomisji Leku Roślinnego w Komitecie Terapii Doświadczalnej, przewOdniczącym Rady Naukowej w Instytucie Gospodarki Magazynowej, rzeczoznawcą Zarządu Głównego Naczelnej Organizacj Technicznej, a także członkiem naukowych towarzystw międzynarodowych. Jerzy Lutomski związany jest z działalnością społeczno-polityczną jeszcze od cza30W szkoły średniej. W 1946 r. wstąpił do Organizacji Młodzieżowej Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych. a od 1948 r. działał w Związku Młodzieży Polskiej, pełniąc w czasIe studiów szereg funkcji organizacyjnych. 1 grudnia 1954 r. przyjęty został do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1955 - 1964 pełnił funkcję pierwszego sekretarZa Podstawowej Organizacji Partyjnej \\ Instytucie Przemysłu Zielarskiego. Od 196ł 1', jest członkiem Komitetu Dzielnicowego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Stare Miasto. W latach 1965 - 1972 był członkiem Egzekutywy Komitetu Dzielnicowego. Od 1974 r. jest członkiem Komisji Nauki i Oświaty przy Komitecie Wojewódzkim. Od 1970 1', sprawuje funkcję przewodniczącego Prezydium Dzielnicowego Komitetu Frontu Jedności Narodu - Stare Miasto. Jako aktywista partyjny i działacz Frontu Jedności Narodu brał udział w licznych akcjach społeczno-politycznych na terenie staromiejskiej dzielnicy Poznania. Za nowe imcjatywy społeczne w ramach działalności Frontu Jedności Narodu został laureatem Nagrody Zespołowej "Trybuny Ludu" 1977 r. Jego dorobek w działalności społecznej został wysoko oceniony. 1 maja 1976 r. Uchwałą Egzekutywy Komitetu Wojewódzkiego PolSkiej Zjednoczonej Partii Robotniczej został wpisany do WOjewódzkiej Księgi Wybitnych Przodowników Pracy Socjalistycznej.

Posiada Odznakę Honorową Miasta Poznania i Odznakę Honorową "Za zasługi w rozwoju województwa poznańskiego". Został udekorowany Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, a także Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1977)lU

Nagroda Naukowa za całokształt działalności badawczej w dziedzinie toksykologii przemysłowej oraz badali toksyczności nowych związków chemicznych wprowadzonych do życia I codziennego i przemysłu

PROF. DR HAB. WITOLD SEŃCZUK

Urodził się dnia 19 marca 1925 r. w Stanisławowie w rodzinie Stanisława Seńczuka i jego żony, Heleny z Czyżów. Do 1939 r. Ukończył dwie klasy gimnazjalne. W latach okupacji hitlerowskiej pracował jako robotnik na kolei. Po wyzwoleniu uczęszczał do gimnazjum i liceum w Nowym Sączu, gdzie w 1946 r. uzyskał świadectwo dOJrzałości. W tym też roku rozpDczął studia na Wydziale Farmaceutycznym Akademii Medycznej w Gdańsku, które ukończył w 1950 r. Z dniem 1 września 1948 r. podjął pracę w Zakładzie Chemii Fizjologicznej Wydziału Farmaceutyc.znego Akademii Medycznej w Gdańsku, początkowo w charakterze demonstratora, następnie młodszego asystenta. W 1951 r. uzyskał stanowisko starszego asystenta, zaŚ w 1955 r. adiunkta. Z dniem 1 pażdziernika 1959 r. przeszedł do pracy w Katedrze Chemii ToksykologiczneJ i Sądowej na równorzędne stanowisko, gdzie pracował do czasu służbowego przeniesienia do Poznania na stanowisko kierownika Zakładu Chemii Toksykologicznej (1967). W czerwcu 1961 r. Witold Seńczuk uzyskał stopień doktora, zaś w grudniu 1965 r. stopień doktora habilitowanego z zakresu chemii toksykologicznej. Z dniem 30 czerwca 1967 r. został powołany na stanowisko docenta etatowego. Rada Państwa w dniu 14 września 1972 r. nadała mu tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego, zaŚ z dniem 1 pażdziernika 1972 r. został powołany na stanowisko profesora nadzwyczajnego. W latach 1971 - - 1972 był dziekanem Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej w Poznaniu, a od 1972 r. pełni funkcję prorektora do spraw dydaktyczno-wychowawczych. W 1975 r. został kuratorem Zakładu Higieny Srodowlska Instytutu Medycyny Społecznej Akademii Medycznej. Był dodatkowo zatrudniony w Wojewódzkiej Stacji Krwiodawstwa w Gdańsku na stanowisku kierownika pracowni biochemicznej (1951 - 1952), zaś w latach 1956 - 1961 był kierownikiem pracowni tOksykologicznej w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku. Od 1971 r. prof. dr hab. Witold Seńczuk jest kiercwnikiem studium doktoranckiego J specjalizacji II stopnia z zakresu toksykologii. W czasi', trzYdziestoletniej pracy w uczelni pełnił f'i:ereg funkcji związanych z dydakty

:..,.........",.

ł

Yi

":"'.:t. -:..

.....

'. .. "

..<'

",::.

:;"<

.otką i wychowaniem. Był opiekunem domów studenckich, klubu, kół naukowych i obozów społeczno-naukowych, czlonkiem a od 1972 r. przewodniczącym Rady Szkoły do Spraw Młodzieży, przewodniczącym Uczelnianej Komisji do Spraw Studenckich Praktyk Zagranicznych, członkiem Uczelnianej Komisji DyscyPlinarnej dla Studentów i in. Jest współauwn,m, względnie autorem skryptów do ćwiczeń. Jego zainteresowama naukowe związane są głównie z zagadnieniami toksykologii przemysłowej i z badaniaml toksykodynamicznych właściwości związków chemicznych wprowadzanych do przemysłu, żywności i życia codziennego. Zdecydowana większość prac naukowych wykonywana jest dla potrzeb przemysłowej służby zdrowia lub z uwagi na istotne potrzeby gospodarki narodowej. Dynamiczny rozwój przemysłu Chemicznego.

ma według powszechnej opinii zdecydowanie zły wpływ na stan zdrowia ludzi, stąd bar

Laureaci Nagród

<zc istotne znaczenie mają badania naukowe prowadzone nad tym zagadnieniem. Działalnosć naukowa pro!. dra hab. 'Witolda Seńczu'<:a skupiona jest na dwu problemach wct,ojzących w zakres badań wpływu środ)wiska na zdrowie i życie człowieka. Jednym z mch są zagadnienia toksykologii przemysłowej, drugim - szczególnie istotnym z profilaktycznego punktu widzenia, jak i gospodarczego. są badania toksyczności nowych zWIązków chemicznych wprowadzanych do 7ycia codziennego i przemysłu.

W oparciu o wyniki badań wykonanych przez wieloosobowy zespół badaczy złożony z toksykologów, biochemików, histologów i hematologów, a kierowany przez prof. dra hab Witolda Seńczuka, nowe sUbstancje uzyskuJą potrzebny atest, względnie z uwagi na sw," toksyczność są zastępowane innymi. mmeJ szkodliwymi. Do efektów wykonanych badań naukowych należy w pierwszym rzędzi.., zaliczyć określenie stopnia tOksyczności nowych związków chemicznych o nie znan'=J dotychczas szkodliwości. Poznanie toksykodynamicznych właściwości wielu z nich to inny naukowy aspekt wykonanych prac. Zaliczyć tu można określenie dróg wchłaniama ich do organizmu. wydalania i przebiegu kumulacji w ustroju, a także poznanie wpływu niektórych zwiąZków na procesy biochemiczne zachodzące w organizmie. Dla niektorych badań musiano opracować nowe sposoby izolacji badanych substancji z materiału biologicznego i metody ich ilościowego oznaczania. Niektóre metody analityczne opracowane dla określenia toksyczności badar:.ych związków znalazły szersze zastosowanie. np. w toksykologii przemysłowej, w Czasie wykonywania badań profilaktycznych i diagnostycznych. Badania toksyczności prowadzone w tak "zt'rokim zakresie, jak czyni to zespół prof.

dra hab, Witolda Seńczuka, są prowadzone! , Polsce zaledwie od kilku lat. Dowodem uznania dotychczascwej działalności zespołu jest propozycja zorganizowania w Poznaniu' jednego z trzech ośrodków toksykologicznych w Polsce. a także zaproponowanie Witoldowi St'ńczuko\.vi udziału w baaaniach w ramach nauko\', ego programu rządowego dwóch progI' amach międzyresortowych. Witold Seńczuk posiada szereg osiągmęc 7 zakresu toksykologii przemysłoweJ. Cykl hadań wykonanych np. we współpracy ze Stocznią im. Włodzimierza Lenina w Gdań

sku, a następnie z Zakładami Przemysłu Metalowego ..H. Cegielski" dotyczył zagadnień toksykologicznych związanych ze spawaniem. Wyniki tych prac przedstawione na konferencjach krajowych i zagranicznych uZYSkały duże uznanie, czego dowodem są m. in.: Nagroda Naukowa I stopnia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej i I Nagroda Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia. Prof. dr hab. Witold Seńczuk jest autorem lub współautorem osiemdziesięciu pięciu publikacji O charakterze naukowym oraz ponad czterdziestu prac wykonanych dla przemysłu lllnych placówek gospodarki narodowej. Działalność naukową rr<: _: C':Jzi w ścisłej współpracy z placówkami n£l1kowymi uczelni, a także z pozaucz2lni:mymi jak: Instytut Chemii Przemysłowej, Państwowy Zakład Higieny, Instytut Chemii Organicznej, Morski Instytut Rybacki, Instytut Przemysłu Mięsnego i Tłuszczowego i Instytut Przemysłu Zielarskiego. Bierze czynny udział w pracach Komitetu Ekologii Człowieka Polskiej Akademii Nauk, Polskiego Towarzystwa Farm",ceutycznego, Polskiego Towarzystwa Farmakologicznego - Sekcji Toksykologicznej oraz Podkomisji Analizy Farmaceutycznej - Komisji Chemii i Analityki Polskiej Akademii Nauk i w Poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk. Od kilku lat jest członkiem Rady Naukowej Instytutu Chemii i Analityki, Instytutu Medycyny Społe.cznej i Instytutu Przemysłu Zielarskiego; członkiem Komitetu Redakcyjnego kwartalnika "Bromatologia i Chemia Toksykologiczna". Odbył kilka podróży szkoleniowych dO Czechosłowacji, Niemieckiej Republiki Demokratycznej, Republiki Federalnej Niemiec i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.

W 1964 r. przyjęty został do szeregów Polskiej Zjednoczonej ParUI Robotniczej. W latach 1970 - 1971 był sekretarzem oddziałowej organizacji partyjnej, jest członkiem Komitetu Uczelnianego. przez dwie kadencje piastował godność wiceprezesa zarządu Oddziału Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego. W latach 1963 - 1965 był członkiem wojewódzkiej Komisji Zdrowia.

Za działalność dydaktyczną, wychowawczą i naukową udekorowany Srebrnym Krzyżem Zaslugl i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1973). W roku 1975 nadano mu tytuł honorowy Zasłużonego Nauczyciela PRL.

1 za całokształt działalności . wożenia roślin uprawnych

Nagroda Naukowa naukowo-badawczej w dziedzinie intensyfikacji na- )

PROF. DR ZBYSZKO TUCHOŁKA

Urodził się dnia 24 sierpnia 1909 r. w lIIIarcinkowie Dolnym pow. Znin, w rodzinie rolnika Wiesława Tuchołki i jego żony, Haliny z Korytowskich. Swiadectwo dojrzałości 'uzyskał w 1928 r. w Państwowym Gimnazjum lIIIatematyczno-Przyrodniczym im. Gotthilfa Bergera w Poznaniu. W latach 1928 - 1935 stu-diował na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego, odbywając w tym czasie dwuletnią praktykę w gospodarstwach rolnych oraz służbę wojskową. W 1935 r. uzyskał dyplom inżyniera rolnictwa. W latach 1935 - 1939 odbywał praktyki rolnicze, w ostatnich trzech latach tego okresu jako kierownik gosr:odarstwa o powierzchni 400 ha. Jako oficer rezerwy artylerii był zmobilizowany w sierpniu 1939 r. Odbył kampanię wrześniową. Po kontuzji w bitwie nad Bzurą dostał się do niewoli niemieckiej. Po uwolleniu w kwietniu 1945 r. Zbyszko Tuchołka prowadził Zasadniczą Szkołę Rolniczą dla :żołnierzy Polskiej Brygady Spadochronowej i b. robotników przymusowych - polaków w Bad-Bergen (obecnie: Republika Federalna Niemiec). We wrześniu 1946 r. powrócił do kraju i od dnia 1 października 1946 r. do JO kwietnia 1948 r. pracował jako kierownik Samodzielnego Referatu Statystyczno-Ekonon1icznego i inspektor gospodarstw Państw:>wych Nieruchomości Ziemskich Okręgu Lubuskiego. Z dniem 1 maja 1948 r. Zbyszko Tuchołka -objął stanowisko starszego asystenta w Katedrze Chemii Rolnej Wydziału Rolniczego Uniwersytetu Poznańskiego. W 1950 r. został mianowany adiunktem, a w 1954 r. zastępcą profesora i kierownikiem tejże Katedry. W 1955 r. uzyskał tytuł naukowy docenta pozo-stając do końca 1969 r. kierownikiem Katedry Chemii Rolnej Wyższej Szkoły Rolniczej. VI -dniu 28 lutego 1962 r. Zbyszko Tuchołka mianowany został profesorem nadzwyczajnym, a w dniu 11 stycznia 1970 r. - profesorem zwy.czajnym. W latach 1970 - 1975 był dyrektorem Instytutu Gleboznawstwa i Chemii Rolnej. W latach 1962 - 1965 pełnił funkcję dziekana Wycziału Rolniczego, a w latach 165 - 1972 był ,rektorem Wyższej Szkoły Rolniczej.

W 1976 r. nadano mu godność doktora honoris causa Uniwersytetu im. Marcina Lutra w Halle (Niemiecka Republika Demokratyczna). W pracy badawczej prof. dr Zbyszko Tu

. Kronika m. Poznania 2/79

<-.,.",.

>"

.. .;...<.,.... (

->5<.

-..r 7

:'fi6....

... :.;"'"'

,....

."

,.;.:chołka zajmował się szeregiem problemów z dziedziny chemii rolnej. Jest wybitnym badaczem z zakresu techniki stosowania naWOzów mineralnych. Do najważniejszych osiągnięć profesora należą prace z zakresu techniki stosowania nawozów fosforowych ze szczególnym uwzględnieniem superfosfatu; potrzeb nawożenia magnezem na glebach polskich; możliwości zwiększenia efektywności nawozów azotowych i stopnia wykorzystania azotu z nawozów przez rośliny. Jest organizatorem współczesnej diagnostyki zasobności gleb w Wielkopolsce. Wyniki prowadzonych przez Zbyszka Tuchołkę badań zostały ogłoszone w ponad stu publikacjach o charakterze rozpraw i art ykułow naukowych, monografii, książek i broszur oraz publikacji popularnonaukowych. W ramach upowszechniania wiedzy rGlniczej prof. dr Zbys7ko Tuchołka brał udział w licznych audycjac'b radiowych i teJewizyjnyC'h, wygłasza! referaty i pogadanki dla rol!l.i.kówr. Laure'i:zcZ Nagród

Wykształcił ponad dwustu magistrów, był promotorem dwudziestu zakończonych przewo::lów doktorskich i siedmiu habilitacji. Jest członkiem szeregu instytucji i towarzystw naukowych, m. in. członkiem Komitetu Gleboznawstwa i Chemii Rolnej Polskiej Akademii Nauk, członkiem Rady Naukowo-Technicznej przy Ministrze Rolnictwa, członkiem rad programowych wydawnictw rOlniczych. Współpracuje z Uniwersytetem im. Marcina

Lutra w Halle (Niemiecka Republika Demokratyczna). Otrzymał trzykrotnie Nagrodę Mmistra Szkolnictwa \Vyższego I stopnia i raz Ministra Rolnictwa. Posiada szereg orderów i odznaczeń, m. in. Krzyże Oficerski (1970) l Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (19;)9/. W 1972 r. nadano mu tytuł honorowy Zasłużonego Nauczyciela PRL.

Nagroda Naukowa - , za monograficzne opracowanie kompleksu w zakresie hydrogeologii regionalnej, dotyczqcej aglomeracji poznańskiej i jej szeroko pojętego zaplecza geograficznego

DOC. DR HAB. MICHAŁ ŻURAWSKI

.<;"!

"'"'w"

<.f.;:...'4

.y'lf"......, ;

.' pr I

. .

..:.<.:,.:::r ( t., '1

Urodził się dnia 29 września 1927 r. w Poznaniu jako syn mechanika ortopedycznego Franciszka 2urawskiego i jego żony, Anny z Psujow. W 1939 r. ukończył pięć klas szkoły powszechnej. W latach okupacji hitlerowski<>j, ojciec został aresztowany przez gestapo (1941) i w sierpniu tegoż roku zamordowany w obozie koncentracyjnym w Stutthofie. Michał 2urawski od września 1941 1', mUliiałpracować Jako posłaniec. W lutym 1945 r. po wyzwoleniu Poznania zdał egzamin do Państwowego Gimnazjum i Liceum im. Karola Marcinkowskiego, w którym ukończył cztery klasy gimnazjalne i dwie licealne typu matematyczno-fizycznego i w dniu 21 maja 1948 r. zdał egzamin dojrzałości. We wrześniu tegoż roku został przy jęty na W:rdział Matematyczno-Fizyczny Uniwersytetu poznańskiego (Sekcja Geografii). Od dnia 15 maja 1952 r., jeszcze jako student, zaczął pracować w Wojewódzkiej Komisji Planowania Gospodarczego. Dnia 5 września 1952 ,r. Michał 2urawskł uzyskał stopień magistra filozofii z zakresu geografii fizycznej. Pracę magisterską pisał pod kierownictwem prof. dra Augusta Zierhoffera na temat Rozmieszczenie ciśnienia barometrycznego i wiatrów w dorzeczu Odry. W pażdzierniku 1953 r. został asystentem w Katedrze Geologii i na tym stanowisku pracował do końc.a lutego 1955 r. W latach 1953 - 1955, w ramach prac zleconych, prowadził zajęcia dydaktyczne w Wieczorowej Szkole Inżynierskiej. Od 1 marca 1955 r. do 28 lutego 1958 J', pracował na stanowisku hydrogeologa-projektanta w Przedsiębiorstwie Geologicznym Gospodarki Komunalnej-Północ w Poznaniu. Z dniem 1 marca 1958 r. powrócił do pracy naukowej w Zakładzie Hydrografii przy Katedrze Geografii Fizycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza jako starszy asystent. W -dniu 25 września 1964 r. obronił rozprawę doktorską pt. Próba wydzielenia typów infUtracyjnych Niziny Wielkopolskiej; promotorem był prof, dr hab. Bogumił Krygowski. Od dnia l padzicrnika 1964 r. został adiunktem Zakładu Hydrografii. Po kolokwium habilitacyj'nym w czerwcu 1968 r. Michał 2urawski z dniem 1maja 1969 r. został kierownikiem Zakładu Hydrografii I Klimatologii w Instytucie Geografii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Doc. 'ir hab. Michał 2urawski był inicjatorem !. autorem głównych koncepcji opracowania studium Zaplecze wodne Poznania, wyk'manego pod jego redakcją. Dzieło jest obszernYm i wnikliwym, monograficznym opracowaniem kompleksowym z dziedziny hydrogeologii regionalnej, dotyczącym aglomeracji poznańskiej i jej szeroko pojętego zapleCza geograficznego. Praca składa się z piętnastu zeszytów i szeregu map: omówiono w niej lićzne czynniki obiegu wody, rzeżbę i budowę geologiczną terenu oraz litologię, jak również zagadnienia zasilania wód. Przedstawiono charakterystykę j"kościową i ilościową wód powierzchniowych i podziemnych. Zdaniem specjalistów, studium jest jedynym tak obszernym i kompleksowym opracowaniem VI polsce, dotyczącym całokształtu stosunków wodnych jednego regionu. Na szczególne podkreślenie zasługuJe ogromne znaczenie i przydatność praktyczna pracy. Przynosi ono konkretne wnioski reJonizacYJne i zasobowe; stanowi podstawę dla racjonalnej gospodarki wodnej Poznania i obszarów sąsiednich; jest, jedną z fundamentalnych części konstrukcji planu zagospodarowania przestrzennego województwa poznańskiego. Zainteresowania naukowo-badawcze doc.

dr hab. Michała 2urawskiego koncentrują się głównie na zagadnieniaCh dolin kopalnych jako rezerWUarów wód podziemnych; infiltracji i klasyfikacji typów infiltracyjnych; dynamizmu pierwszego poziomu wód podziemnych i jego kontaktu z wodami powierzchniowymi; regionalnej analizy obiegu wody; kartograficznego ujmowania problematyki wód, a szczególnie podziemnych. Do jego najistotniejszych osiągnięć badawczych należy: szczegółowe rozeznanie doliny kopalnej Prosny oraz systemu dolin kopalnych w okolicach Poznania; ustalenie w ujęciu dynamicznych klasyfikacji typów infiltracyjnych jako funkCji takich elementów: współczynnik filtracji, warunki geologiczne, klimatyczne, morfologiczne, hydrologiczne, florystyczne, faunistyczne i działalność człowieka; ustalenie klasyfikacji pierwszego poziomu wód podziemnych dla Niziny Wielkopolskiej i wspomniane już kompleksowe studium stosunków wodnych regionu poznania. W pracy tej podano nowy, charakterystyczny podział jednostek zasobowych dla wód poziomu czwartorzędowego I trzeclorzędowełI5go; okresienie szczegółowego kompleksowego, układu wód powierzchniowych i podziemnych zlewni Strumienia JunikOwskiego i in. Podsumowaniem badań nad infiltracją jest.

opracowanie (wspólnie z Juliuszem Skoniecz:łym i Alfredem Kanieckim) prototypu przyrządu do wyznaczania współczynnika filtracji gruntu. Prototyp ten został opatentowany. Doc. dr hab. Michał 2urawski prowadził rówmez prace związane z aktualnymi potrzebami gospodarki narodowej. Wykonał ponad dwadzieścia opracowań, które obejmowały: orzeczenia i ekspertyzy hydrogeologiczne, prace związane z dynamizmem pierwszego poziomu wód podziemnych i opinie fizjograficzne. Po habilitacji realizował współpracę z gospodarką narodową, prowadząc prace studialne o charakterze naukowo-badawczym, były to głównie opracowania zbiorowe. ogółem wykonano osiem obszernych prac studialnych. Od 1968 r. wykształcił dziewięćdziesięciu czterech magistrów w zakresie geografii fizycznej, z których czterech zostało zatrud:' nionych na etatach asystentów, a jtden na Etacie asystenta techniczn"go w Instytucif' Geografii, zaś ośmiu zatrudnionych jest w innych uczelniach lub w Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Od 1974 r. promował czterech doktorów oraz opracował dziewięć recenzji prac, w tym jedną habilitacyjną i osiem doktorskich. Działalność wychowawczą pełnił z racji powierzonych mu funkcji; jako opiekun lat studiów i pełnomocnik rektora do spraw domu studenckiego. Wiele pracuje społecznie. Jest wiceprzewodniczącym Rady Zakładowej Związku Nauczycielstwa POlskiego przy Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza, przewodniczącym Komisji Ochrony Srodowiska przy Wojewódzkiej' Radzie Związków Zawodowych.

Za osiągnięcia w dziedzinie dydaktyczno-wychowawczej, organizacji procesu dydaktycznego oraz prac związanych z kształceniem młodej kadry naukowej, otrzymał w 1972 r. Nagrodę Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki III stopnia, a w 1978 r. został laureatem Nagrody Zespołowej II stopnia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Srodowiska. Udekorowany Złotym Krzyżem ZasługI. Posiada Odznaki Honorowe Miasta Poznania i "Za zasługi w rozwoju województwa poznańskiego".

..

Laureaci Nagród

Zespołowa Nagroda Naukowa I przyznana zespołowi pracowników naukowych z Zakładu Ziem Rzadkich In- I stytutu Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w składzie: prof. dr Bo- I g11sław Borkowski, dr Krystyna Bańczyk, dr Aleksandra Borkowska, dr Barbara Mqkowska, dr Janina Lezuchowska-Baranowska za osiqgnięcia w sposobie otrzymywania czystego tlenku itru i metody otrzymywania czystego tlenku eurOJju

Od szeregu lat Zakład Ziem Rzadkich In-stytutu Chemii Uniwersytetu im. Adama MickIewIcza prowadzi prace nad wyodrębnieniem z mieszaniny i finalnym oczyszczaniem pierwiastków ziem rzadkich. Opracowano m. in. metody otrzymywania w stanie wysokiej czystości pierwiastków (w postaci tlenków): lant<snu, ceru, prazeodymu, neodymu, samaru, europu, gadolinu. terbu, dysprozu, holmu. erbu oraz itru. Ostatnim osiągnięciem Zakladu było opracowanie metody otrzymywania czystego tlenku europu oraz itru Opracowano też metodę dotowania czystego tlenku itru innymi pierwiastkami ziem rzadkIch oraz metodę otrzymywania preparatów o bardzo grubym ziarnie, wymaganym do produkcji luminoforów. W 1977 r. zdecydowano się na wdrożenie opracowanej metody do przemysłu. W tym celu Uniwersytet im. Adanla Mickiewicza podpisał odpowiednie poro

zumienie z Poznańskimi Zakładami Nawozów Fosforowych w Luboniu. Pod koniec 1', 1977 pracownicy Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza wspólnie ze specjalistami z Poznańskich Zakładów Nawozów Fosforowych opracowali projekt procesowy otrzymywania tlenku itru. W 1976 r. zgłoszono projekt wynalazczy: ..Metoda otrzymywania czystego tlenku europu" u rzecznika patentowego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza przez zespół w składzie: prof. dr Bogusław Borkowski, dr Krystyna Bańczyk. dr Janina Baranowska, dr Aleksandra Borkowska, dr Janina Leżuchowska-Baranowska, dr Barbara Mąkowska. Zapotrzebowanie gospodarki narodowej na czysty tlenek europu dotyczy przede wszystkim telewizJi kolorowej. Osiągnięcia zespołu wpisane zostały do Księgi Czynów i Osiągnięć Nauki Polskiej w 1973 r.

DR KRYSTYNA BAŃCZYK

Urodziła się dnia 3 stycznia 193. r. W Szamotułach, w rodzinie inteligenckiej, jako -córka Teodora Bańczyka i jego żony Katarzy

;:.-

,.tI!!"'"' JiIII!i.... 'P"

"i

..

.K:..-- .

.

,.1

":;4.

,':). .: ;i

. :; ....

. ',t", ,

.$ny z Roszyków. Lata okupacji hitlerowski<!j (1939 - 1945) spędziła w rOdzinnym mieście. Po ukończeniu szkoły podstawowej i liceum ogólnokształcącego zdała maturę (1952); W tymże roku rozpoczęła studia chemiczne na Uniwersytecie Poznańskim. W 1956 r., po uzysaniu stopnia magistra chemii na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, rozpoczęła pracę naukową pOd kierunkiem prof. dra Bogusława Borkowskiego w tematyce dotyczącej rozdzielania i analitycznego oznaczania pierwiastków ziem rzadkich. Nad zagadnieniami tymi pracuje do dnia dzisiejszego. Od dnia 1 lipca 1956 r. Krystyna Bańczyk rozpoczęła pracę w Zakła(1zie ziep1 Rzadkich Instytutu Chemii jako asystent, następnie do końca 1963 r. jako starszy asystent. Pracę doktorską wykonała pod kierownictwem naukowym prof. dra Bogusława BorKowskiego nt. Próby f1akcjonowanego wzbogacania w lantan miesZaniny tlenków pierwiastków ziem rzadkich. Decyzją Rady Wy

dzialu Matematyki. Fizyki i Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, dnia 11 czerwca 1963' r. otrzymała stopień doktora nauk przyrodniczych, a Z dniem 1 września 1963 r. stanowisko adiunkta. W tematyc.. pierWiastków ziem rzadkich Jest współautorem dziewięciu artykułów naukowych PPublikowanych, trzech prac naukowych nie przeznaczonych do druku, dWÓCh zastrzeżeń patentowych oraz wspOłautorem opracowanego projektu procesowego wdrożenia metody otrzymywania czystego tlenku itru do praktyki przemysIowej. Jest laureatem Nagrody Komitetu Nauk" i Techniki (1968).

DR ALEKSANDRA BORKOWSKA

Urodziła się dnia 14 lutego 1919 r. we Wrocławiu jako córka lekarza Czesława Cybichowskiego i jego żony, Janiny z Biedowiczów. Po trzech latach szkoły powszechnej w Poznaniu. dokąd przenkli się rodzice w 1919 r., uczęszczała od 1928 r. do Państwowego Gimnazjum im. Dąbrówki, w którym w 1936 r. otrzymała świadectwo dojrzałości typu neohumanistycznego. W tymże roku zapisała się na Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Poznańskiego, gdzie studiowała filolOgię angielską i romańską. W latach oku-o pacji hitlerowskiej (1939 - 1945) przebywała w Poznaniu, pracując wpierw jako pomoc domowa, następnie jako pomoc biurowa i stenotypistka w przedsiębiorstwie przetwórstwa mleka. Po wyzwolemu miasta w 1945 r. Aleksandra Borkowska zapisała się na studia chemiczne na Wydzi le Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Poznańskiego, które ukończyła, otrzymując dyplom magistra filozofii w zakresie chemii w lutym 1951 r. Od 1946 r. pracowała jako asystent-wolontariusz przy Katedrze Chemii NieorganiczneJ Uniwersytetu Poznańskiego; w latach 1948_ 1951 jako młodszy asystent; 1951 - 1955 jako starszy asystent; 1955 - 1964 jako adiunkt; od 1964 r. jako starszy wykładowca.

W maju 1960 r. uzyskała stopień doktora nauk przyrodniczych na podstawie pracy o produktach utleniania wodorotlenku żelazawego tlenem powietrza w obecności substancji kierujących, wykonaną pod kierownict"em prof. dra Alfonsa Krausego. Po uzyskaniu doktoratu przeszła do pracy w Zakładzie Ziem Rzadkich i zajęła się tematyką

';,'

.I..'

..

0<.

".J:

.I(łnaukową pierwiastków zier.l rzadkich, dzielania tych pierwiastków z surowców 'wotnych, rozdzielania ich mi-.::szaniny i trograficznego oznaczania niektórych wiastków ziem rzadkich. Jest współautorem dziesięciu publikacji naukowych, dwóch zastrzeżeń patentowych. projektu procesowego wdrożenia metody' otrzymywania czystego tlenku itru do przemysłu oraz dwóch prac nie przeznaczonyh do druku. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Chemicznego. Za zasługi w pracy zawodowej udekorowana została Złotym Krzyżem Zasługi.

wypiel'spekpierr PROF. DR BOGUSLA W B ORKOWSK!l

Urodził się dnia 5 listopada 1920 r. w Poznaniu, \v rodzinie prawnika J"uliana Borkowskiego i jego żony, Elżbiety z Hilauwiczów. Szkołę powszechn:j oraz pierwsze klasy gimnazjum ukończył w Rawiczu {.iok przenieśli się rodzice w 1925 r.), maturę typu matematyczno-przyrodmczego zo::.łł VI C:;mnazjum im. Gotthilfa Bergera w Pt::znaniu (1939). W

Laureaci Nagród

.... "!!t"

..j.'"

, t, '\latach okupacji hjUerowskij pracował od 1940 r. aż do wyzwolcnia w laboratorium firmy Dcutsche: Waffen- und Munitionsfabriken (ówczesr.a niemiecka nazWa Zakładów PrzemysłU Metalowego "H. Cegielski"). \" 1945 r. Bogusław Borkowski rozpoczął studia chemiczne na Uniwersytecie Poznańskim. które ukończył w 1948 r. uzyskując stopie n magistra filozofii w zakresie chemii. Jednocześnie pracował jako młodszy asystent w Katedrze Chemii Nieorganicznej Uniwersytetu Poznańskiego. Na stanowisku pomocniczego pracownika nauki w tejże Katedrze przeszedł wszystkie szczeble awansu do stanowika adiunkta. W 1951 r. uzyskał stopień doktora nauk matematyczno-przyrodniczych za pracę nad własnościami katalistycznymi kwasu alfa- i beta-cynowego, której promotorem był prof. dr Alfons Krause. W 1956 r. decyzją Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej uzyskał tytuł oraz etat docenta przy Katedrze Chemii Nieorganicznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, a uchwałą Rady Państwa z dnia 16 kwietnia 1966 r. tytuł profesora nadzwyczajnego nauk chemicznych. W 1960 1', utworzono Pracownię Ziem Rzadkich przy Katedrze Chemii Nieorg<iniĆl';rtcj, któreJ' kierOwnikiem został' Bogu!5ław Borkowski. Pracmifnia została w 1962 r. decyzją Mi-' nisterstwa Szkolnictwa WyżSzego przemianowana na Zakład Ziem Rzadkich. PO re6rganizacji tJni wersytetu i utworzeniu instytutów (1970) z Zakładu ZIem Rzadkich utworzono Pracownię Ziem Rzadkich w Instytucie Chemii, a w 1977 r. ponownie Zakład Ziem Rzadkich. Pierwsze pr<tce naukowe Bogusława Borkowskiego związane były z tematyką ówczesnej Katedry Chemii Nieorganicznej i dotyczyły zagadnień katalizy heterogennej. Począwszy od 1956 r. rozpoczął pracę w wybranej przez siebie dziedzinie - w tematyce chemii pierwiastków ziem rzadkich, koncentrując się na dwóch ogólnych problcmach: opracowywaniu metod wydzielania, rozdzielania i oczyszczania mieszanin pierwiastków ziem rzadkich w celu otrzymania tlenków poszczególnych pierwiastków ziem rzadkich o dużej czystości, oraz opracowywaniu metod analitycznego oznaczania tych pierwiastków. Dorobek naukowy prof. dra Bogusława Borkowskiego wyraża się liczbą trzydziestu jeden prac, na które składają się artykuły i komunikaty naukowe, dwa zastrzeżenia patentowe, projekt procesowy wdrożenia metody otrzymywania czystego tlenku itru do praktyki przemysłowej oraz prace nie przeznaczone do druku. W Zakładzie Ziem Rzadkich, którym kierował Bogusław Borkowski, ukończono siedemdziesiąt pięć prac magisterskich oraz UZysk1no trzy doktoraty. W latach 1951- 1952 Bogusław Borkowski pełnił pomocnicze obowią.lki dziekana dla spraw studenckich, a w latach 1975 - 1977 był delegatem Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii do Senatu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Za działalność naukową otrzymał indywidualną nagrodę II stopnia Ministra Szkolnictwa Wyższego (1973). Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1973). Prof <'I' Bogusław Borkowski zmarł 15 marca 1979 1',

DR JANINA LEZUCHOWSKA-BARANOWSKA

Crodziła się dnia 15 sierpnia 1928 r. w Glinie k. Otwocka jako córka rolnika Jana Leżuchowskiego i jego żony, Emilii z Zawadzkich. W lata<:h okupacji hitlerowskiej (1939- 1944) przebywała w Warszawie, ucząc się na

tajnych kompletach Egzamin dojrzałości zdała w Liceum Ogólnokształcącym w Tomaszowie Mazowieckim w maju 1946 r. We wrześniu 1946 r. Janina Leżuchowska rozpoczęła studia chemiczne na Wydziale Ma

tematycz11o-przyrodniczym Uniwersytetu PoznanskIego, a w maju 1951 r. uzyskała stopion magls.tra, filo:;\ofii w zakresie chemii. Pr..ę naukową na uniwęrsytecie poznańskim, w ł\a1edrze Chemii Nieorganicznej, rozpoczęła szc;"; w okresie' studiów we wrześniu 1949,'-r: ja'1w zastępca asystenta, póżniej asystent i starszy asystent (1954), a w 1957 r. została adiunktem. W dniu 8 czerwca 1960 r. uzyskała stopień doktora nauk przyrodniczych za pracę na temat \\-!asności katalitycznych wodorotlenków żelaz()\vych, której promotorem był prof. dr Alfóns Krause.

Od' dnia l września 1970 r. pracuje w Zakład2I(, Ziem Rzadkich Instytutu Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Od dnia 1 pażdziernika 1977 r. jest zatrudniona w tym Zakładzie jako specjalista.

Dr Janina Leżuchowska-Baranowska jest auton'm _ dwóch, współautorem jedenastu opublIkowanych prac, czterech prac nie przeznac20nych do druku, dwóch zastrzeżeń patentowych oraz projektu procesowego wdro:ienIa metody otrzymywania czys.tego tlenku itru do praktyki przemysłowej.

Za zasługi w pracy naukowo-dydaktycznej została udekorowana Złotym Krzyżem Zasługi. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Chemicznego.

DR BARBARA MĄKOWSKA

Urodziła się dnia 3 stycznia 1939 l'. W War'Szawie w rodzinie inteligenckiej, jako córka Tadeusza Zielińskiego i jego żony, Ireny z WOJcIckich. W 19:>5 r. po maturze w VII Liceum ogolnoksztalcącym im. Dąbrówki rozpoczę<a studia chemiczne na Wydziale Mate,matyczno-Fizyczno-Chemicznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. W 1960 r. uzyskała stopień magistra chemiJ i z dniem 1 października tegoż roku zaczęła pracę w Zakładzie Ziem Rzadkich na stanowIsku asystenta naukowo-technicznego. W 1971 r. na podstawie pracy pt. Wydzielanie antanu z mieszaniny ziem rzadkich na drod:a wytrqcania kompleksów z kwasem nltryloUojoctowym, której promotorem był prof. dr Bogusław Borkowski. uzyskała stopien doktora nauk chemicznych i przeszła na stanowisko starszego asystenta, a od dnia l pazdzIernika 1971 r. na stanowisko adiunkta. Od momentu podjęcia pracy na UniwersytecIe pracuje w tematyce dotyczącej rozdzielama I analitycznego oznaczania pierwiastków rzadkIch. Jest współautorem trzech publikacji naukowych, jednej pracy nie przeznacz<:>nej do druku, dwóch zastrzeżeń patentowych oraz projektu procesowego wdrożenia metody otrzymywania czystego praktyki przemysłowej. Jest laureatem Nagrody i Techniki (1968)tlenku itru do

Komitetu Naukitt::

::>

Laureaci Nagród

- Zespołowa Nagroda Budownictwa i Architektury przYZ7tana zespolowi w skladzie: inż. Eugeniusz Kwiatkowski, mgr inż. Romuald Maciejowski, mgr inż. Kazimierz Bałęczny, mgr inż. Danuta Lisińska, Tadeusz Stelmaszyk, Róża Krzyżaniak i Janusz Świetlik z Dyrekcji Okręgowej Dróg Publicznych - za osiqgnięcia w opracowaniu i wdrażaniu nowoczesnych metod tec1tno!ogicznych w budownictwie drogowym.

Rozwoj i mOdernizacja wielkopolskiej sieci drogowej w trzydziestoleciu 1948 - 1978 jest m. in. wynikiem opracowania l wdrożenl.i nowoczesnych technologii, których masowe zastosowanie było możliwe po przeprowadzeniu badań, prób laboratoryjnych i półtechnicznych. Komórką wiodącą we wdrażaniu no"ych metod technologicznych drogownictwa wielkopolskiego jest Okręgowe Laboratorium Drogowe Dyrekcji Okręgowej Dróg PublicLnych, stanowiące zaplecze techniczno-badawcze o wysokim poziomie organizacji i wyposażenia. Na drogach Wielkopolski zbudowano wiele próbnych odcinków dróg, na których zastosowano na skalę półtechniczną opracowane przez Laboratorium koncepcje technologiczne. Doprowadziły one m. in. do upowszechnienia budowy dróg z warstwą ścieralną szorstką, w wyniku czego sieć drogowa Wielkopolski ma nawierzchnie bezpieczne. Do podstawowych problemów wdrożonych przez drogowców poznańskich należy dosto

sowanie rozwiązań konstrukcyjnych do natężenia ruchu przy Jednoczesnym zapewmeniu bezpieczeństwa i komfortu jazdy; szerokie stosowanie kruszyw pochodzenia miejscowego, i dokładne rozpoznanie ich własności fiLykochemicznych; uszlachetnienie materIałów miejscowych i odpadowych; zastosowanie no,'wczesnych spoiw i lepiszczy dostępnych w kraju; stosowanie mas mineralno-bitumicznych jako podstawowego tworzywa do budOwy i modernizacji cróg a także zorganizowanie przemysłowej produkcji znaków drogowych. Zespół brał czynny udział w przystosowaniu asfaltów parafinowych do budownIctwa drogowego oraz opracowaniu, wdrożeniu 1 wykonaniu pOdbudów drogowych z gruntów stabilizowanych cementem. Obie technologie (wyróżnione Nagrodami Państwowymi) miały poważny wpływ na dynamiczny rozwóJ buc'ownictwa dróg w Polsce, przynosząc wiele korzyści ekonomicznych.

MGR INZ. KAZIMIERZ BAŁĘCZNY

Urodził się dnia 28 lutego 1939 r. w Czmoncu gm. Kórnik, w rodzinie rolnika Stanisława Bałęcznego i jego żony Eleonory Słupinskiej. W latach okupacji hitlerowSkiej (1939- 1945) rodzina Bałęcznych przebywała w rodzinnej wsi, lecz wysiedlona z własności. Po wyzwoleniu Wielkopolski Kazimierz ukończył Szkołę POdstawową w Czmońcu, a w 1956 1'. Liceum Ogólnokształcące w Korniku, po czym zapisał się na studia na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki poznanskiej, kończąc je w 1961 r. ze stopniem mgistra inżyniera komunikacji. Pracę zawodową rozpoczął zaraz po studiach w Rejonie Eksploatacji Dróg PUblicznych w Kościanie jako kierownik robót drogowo-mostowych. Z dniem l marca 1964 r. został przeniesiony do Rejonu Eksploatacji Dróg Publicznych w Koninie na stanowisko naczelnego inżyniera, a z dniem 1 wrzesnla 1969 r. - na stanowisko dyrektora Rejonu Drog Publicznych w Gnieżnie.

Kierowany przez Kazimierza Bałęcznego Rejon osiąga systematycznie dobre wyniki techniczno-ekonomiczne; Jest wzorem p["awid łowej organizacji robót. Przyczynił się do podniesienia stanu gospodarki drogowo-mostowej w Wielkopolsce, wprowadzając nowe rozwiązania technologiczne. Na drogach Rejonu wykonano największą ilość doświadczalnych odcinków dróg, a w skali technicznej wdrożono metodę "coated chippings". Kazimierz Bałęczny posiada bogate doświadczenia w kierowaniu dużymi zespołami ludzkimi - co znalazło wyraz w nadzorowaniu i realizowaniu takich robót drogowych jak trasa E-B, dwujezdniowe obejście ,Wrześni' i budowa szeregu obiektów komunikacYjnych o dużym znaczeniu gospodarczym. Załoga Rejonu Dróg Publicznych w Gnieżnie zwyciężyła we współzawodnictwie ogólnokrajowym w latach: 1971, 1973, 1974 oraz 1976. W latach 1972 i 1975 zajmowała II miejsce.

Rejon otrzymał w latach 1971 i 1973 Dyplo

my Uznania od Komitetu Centralnego Polcltiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i Rady Ministr6w za wybitne osiągnięcia. W roku 1973 Kazimierz Bałęczny otrzymał List Gratulacyjny od I Sekretarza Komitetu Centralnego polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Edwarda Gierka.

Jest członkiem polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej od 1969 r. Posiada srebrną i złotą odznakę "PrzoduJącego Drogowca", Odznakę Honorową "Za zasługi w rozwoju województwa poznańskiego", Złotą Odznakę "Zasłużony Działacz Związku Zawodowego Transportowców i Drogowców". Rada Państwa udekorowała go Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi.

--'V,:" " '::-':

"".....1

.:.?

., .

....;;

ROZA KRZYZANJAK

Urodziła Slę dnia 14 stycznia 1936 r. w Swarzędzu, w rodzinie kołodzieja Wawrzyna Frąckowiaka i jego żony, Joanny z Jóżwiaków. W 1950 r. ukończyła naukę w Szkole Podstawowej w Swarzędzu i po zdaniu egzaminu wstępnego została przyjęta na wydział drogowy Państwowego Liceum Budownictwa w Poznaniu. Z wydziału tego powstało w 1952 r.

Technikum Drogowe, które ukończyła w 1954 r. W tym samym roku rozpoczęła pracę w Rejonie Dróg Publicznych w Lesznie. Stąd w kwietniu 1955 r. przeniesiona została do Laboratorium Drogowego Wojewódzkiego Zarządu Dróg Publicznych, Pracowała jako laborant, póżniej starszy laborant, a od 1961 r. Jako kierownik pracowni bitumicznej. ZaJmuje się całokształtem badań związanych z projektowaniem i oceną końcową wszelkiego typu nawierzchni asfaltowych i smołowych. Róża Krzyżaniak współpracowała we wdrażaniu postępu technicznego i nowoczesnych technologii w drogownictwie. Dzięki jej pracy rozpracowano i wdrożono szereg nowych technologii, zwłaszcza z dziedziny budowy nawierzchni szorstkich. Ma duże zasługi w dziedzinie zastosowania lepiszczy asfaltowych i opracowaniu technologii nowoczesnych nawierzchm bitumicznych. Brała udział w zastosowaniu wyników prac naukowo-badawczych maJących istotne znaczenie dla rozwoJU nowoczesnej techniki drogowej w POlsce.

Inicjowała pomysły racJonalizatorskie, które z powo:::zeniem zastosowano w produkcji. Posiada dużą wiedzę zawodową, którą wykorzystuje w szkoleniu specjalistycznej kadry laboratoryjnej dla drogownictwa \,-ielkopolskiego. Z ramienia Okręgowego Laboratorium Drogowego sprawowała nadzór technologiczny nad produkcją kolorowych mas bitumicznych, zastosowanych w Poznaniu po raz pierwszy. Posiada odznaczenie resortowe - Srebrną Odznakę "Przodującego Drogo,;ca", Odznakę Honorową "Za zasługi dla rozwoju województwa poznańskiego". Za oSiągnięcia w pracy zawodowej udekorowana została Srebrnym Krzyżem Zasługi.

<::

....- ,.

",

.. ,".:"

>'1 ,.<" :_ .

IN .

LaUTJaci, Nagród

.-....-il".

INZ. EUGENIUSZ KWIATKOWSKIv>j

.1 .;;:

'fII"'.. .

-_o"

>

.... .

1iI1,: ."..,

Jest laureatem Zespołowej Nagrody Miasta' Poznaia i Województwa Poznańskiego W dziedzinie budownictwa za Tok 1966 i ZespOłowej Nagrody 'Miasta Poznania i WOjewództwa Poznańskiego w dziedzinie budownictwa i architektury za rok 1974. (Biogram laureata opublikowano w "Kronice Miasta Poznania' R. 1976, nr 3, s.' '77).

MG R INZ. DANUTA LISIŃSKA

Urodziła się dnia 2 listopada 1934 r. w Poznaniu, w rodzinie rzemieślnika Stanisława Lisińskiego i jego żony, Julianny z Prętkich.

W 1945 r. rozpoczęła naukę w Szkole podtawowej Nr 30, po ukończeniu której uczyła się w Liceum Ogólnokształcącym im. Klaudyny Potockiej. Po zdaniu matury w 1954 r. zapisała się na studia w Politechnice Poznańskiej, które skończyła w 1959 r. otrzymując tytuł magistra inżYfliera komunikacji. W tym samym roku Danuta Lisińska polljęła pracę w poznańskim Rejonie Eksploata-cji Dróg Publicznych na stanowisku kierownika laboratorium polowego. Z dniem 1 stycznia 1961 r. przeszła do pracy w Laboratorium Drogowym WOjewódzkiego zarządu Dróg

-:>.:"

.... 'Y:'"

Alt ."".

-ł"

Publicznych jako kierownik pracowni gruntowej i pracy nawierzchni. Od 1973 r. pracuje na stanowisku zastępcy kierownika Okręgowego Laboratorium Drogowego. W latach 1974 - 1975 oddelegowana była na stanowisko kierownika zespołu realizacji i nadzoru budowy Trasy E-8 (wylot zachodni). Danuta Lisińska przyczyniła się do wprowadzenia do praktyki pomiarów nośności nawierzchni drogowych wykorzystywanych przy projektowaniu. zastosowała nowoczesne technologie w produkcji drogowo-mostowej, przyczyniła się do pełnego zrealizowania robót na magistrali kDmunikacyjnej - sprawnie koordynując zespołem inspektorów nadzoru poszczególnych branż wykonujących roboty specjalistyczne. Jest specjalistką w zakresie nowoczesnej organizacji i informatyki w drogownictwie. Mgr inż. Danuta Lisińska współpracuje z Technikum GeodezYJno-Drogowym pełniąc funkcję wykładowcy. Jest także rzeczoznawcą Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji.

W 1978 r. mgr inż, Danuta Lisińska spra"owała nadzór nad prawidłową technologia i wykonawstwem kolorowej masy bitumicznej ułQŻonej po raz pierwszy w m. Poznaniu na ul. Swierczewskiego. Ponadto pełniła nadzór technologiczny przy mOdernizaFji ważnych ciągów komunikacyjnych w Poznaniu. Za zasługi w pracy zawodowej udekorowana została Srebrnym Krzyżem Zasługi. Posiada Odznakę Honorową "Za zasługi w rOzwoju województwa poznańskiego" oraz srebrne i złote odznaczenia resortowe "Przodujacego Drogowca".

]23

'..":

MGR INZ. ROMUALD MACIEJOWSKI

."ł.,i'

GBlorlził S1ę dnia 19 ,czerwca 1925 r. w Pol.kiej Wsi k. Poznania, w rodzinie technika WIJnora Maciejowskiego i jego 'żony, Kamili z ,.J\owickich. Szkolę podstawową ukońc:i:ył w:,,'1"37 r. w Toruniu. Tam też uczęszczał do Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika; do chwili 'wvbuchu n wojny światowej ukończył <lwi" klasy. podczas działań wojennych znalazł się. w grudniu 1939 r. w Warszawie, gdzie pl"2ebywał do końca lat okupacji pracując kolejno jako robotnik browaru, cukrowni i w Instytucie Fermentacyjnym. Równocześnie ucz",'zczał na tajne komplety szkoły średniej i zdał w 1944 r. egzamin maturalny w xvn Pań>-twowym Liceum w Warszawie.

\\ 1946 r. Romuald Maciejowski wstąpił na WydzIał Chemii Politechniki Gdańskiej. Studia ukoń.;zył w 1952 r. uzyskując stopień in.tym"ra chemii, magistra nauk technicznych w specjalności analiz technicznych. Podczas studIów pracował jako asystent w Zakładzie Chemii Nieorganicznej Akademii Medycznej w Gdańsku. W roku 1951 mgr inż. Romuald Maciejowski objął stanowisko kierownika Okr"gowego Laboratorium Drogowego w wojewodzkim Zarządzie Dróg Publicznych w Poznaniu i na stanowisku tym pracuje do chwih obecnej. Od 1956 r. mgr inż. Maciejowski prowadzi wyklady na Politechnice Poznańskiej w zakresie technologii materiałów i nawierzchni .arogowych. Od 1965 r. prowadzi zajęcia laboratoryjne w Technikum Geodezyjno-Drogowym. Od 195 r. pracuje aktywnie w zarządzie -oddzIału Stowarzyszenia Inżynierów i Techniko" Komunikacji. Decyzją Zarządu Głównego z 1965 r. uznany został rzeczoznawcą Stowar2 szenia Inżynierów i Techników KomunikaCJi. VI "bitny fachowiec w dziedzinie technologii <'rogowej, utrzymuje stały kontakt z wyższymI uczelniami i instytutami naukowymi w kraju. Aktywnie działa w dziedzinie orzecznictwa technicznego. Zc.rganizowal służbę techniczno-laboratoryjną w Dyrekcji Okręgowej Dróg Publicznych. Szczególnie wyróżnił się jako współ,organizator budowy nowego wzorcowego laboratorium drogowego pełniącego wiodącą rolę w kraju i wśród krajów członkowskich Raoy Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. Jest

."::'''<1:

,' ..

::","'"3

autorem licznych referatów z zakresu technologii robót drogowo-mostowych. Trzykrotnie był delegowany na stypendia zagraniczne w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych. Współdziałał w uzyskaniu i uruchomieniu dla Polski nowoczesnej, specjalistycznej aparatury pomiarowo-kontrolnej z zakresu drogownictwa \V ramach współpracy Ministerstwa Komunikacji i Instytutu Badawczego Dróg i Mostów z Organizacją Narodów Zjednoczonych.

Jest laureatem Zespołowej Nagrody Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego w dziedzinie budownictwa za rok 1966. W 1978 r. zorganizował nadzór technologiczny i nadzór nad wykonawstwem kolorowych nawierzchni drogowych wykonanych po raz pierwszy w Poznaniu na ul. Swierczewskiego. W uznaniu za.sług w pracy zawodowej społecznej. Romuald Maciejowski odznaczony został Krzyżami Srebrnym i Złotym zasługi, a w 1978 r. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Posiada Odznakę Honorową "Za zasługi w rozwoju województwa poznańskiego", Srebrną i Złotą Odznakę "Przodującego Drogowca", Srebrne Odznacze.

nie Honorowe Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji.

TADEUSZ STELMASZYK

rodził się dnia 26 marca 1920 r. w KąkolewI" woj. leszczynskie, w rodzinie kolejarza WOjCIecha Stelmaszyka i Marii ze Szwonów.

W 27 r. zaczął uczęszczać do szkoły podstawowej, a od 1934 r. do Państwowej Szkoly Handlowej, zaś w 1935 r. został przyjęty do Państwowej Szkoły Budownictwa w Lesznie.

ukończył trzy semestry i przepisową prakty

Laureaci Nagród

"'

.

.:-.,.;...

,.

.....

.',,,."kę budo" lano-murarską. W roku szkolnym 1937/1938 przeniósł się na wydział drogowo-wojny państwowej Szkoły Budownictwa w Poznaniu, który ukończył w 1939 r. uzyskując tytuł technika drogowo-wodnego. W latach okupacji hitlerowskiej (1939 - - 194;) pracował jako technik drogowy w Wągrowcu. Po wyzwo'eniu miasta w 1945 r. rozpoczął organizowanie polSkiej służby drogowej w powiecie wągrowieckim, a po utworzeniu Powiatowego Zarządu Drogowego został zastępcą kierownika. Z dniem l października 1950 r. Tadeusz Stelmaszyk został przeniesiony na stanowisko kierownika Wydziału Komunikacyjnego w Nowym Tomyslu. W grudniu 1951 r. w związku z reorganizacją drogownictwa utworzył Rejon Eksploatacji Dróg Publicznych obejmujący dawne powiaty Nowy Tomyśl i Wolsztyn. Po ponownej reorganizacji związanej z nowym podziałem administracyjnym państwa, z dniem 1 sierpnia 1975 r. objął stanowisko dyrektora Rejonu Dróg Publicznych w Nowym Tomyślu. Tadeusz Stelmaszyk jest dośwIadczonym drogowcem, wzorowym przełożonym. Wszystkie roboty drogowe wykonywane pod Jego> nadzorem cechuje wysoka jakość techniczna. Dzięki posiadanemu doświadczeniu I dużej> wiedzy zawodowej powierzono mu nadzór nad robotami o szczególnym znaczeniu gospodarczym. Współdziałał w zakresie organizacji systemu stabilizacji gruntów, unowocześnienia prefabrykacji, wypracowania metod uszorstniania nawierzchni. Kierował rObotami drogowymi przy budowie trasy E-B wylot zachodni na odcinku Swad zim-Sady. W 1978 r. nadzorował brygady wykonujące oznakowame poziome na modernizowanych ciągach komunikacyjnych w Poznaniu. Bierze czynny udział w działalności politycznej 'i społecznej. W kwietniu 1945 r. "stąpił do Stronnictwa Demokratycznego.

Pełnił funkcję przewodniczącego Powiatowego Komitetu Stronnictwa Demokratycznego, obecnie jest przewodniczącym Miejskiego Komitetu w Nowym Tomyślu oraz członkiem Wojewódzkiego Komitetu Stronnictwa Demokratycznego. Od 1 kwietnia 1951 r. działa bez przerwy w radach narodowych jako członek prezydiów i przewodniczący komisji oraz w Komitecie Miejsko-Gminnym Frontu Jedności Narodu i Miejsko-Gminnym Zarządzie Towarzystwa Przyjażni Polsko-Radzieckiej. posiada medal Dziesięciolecia PRL. Odznaki Honorowe Miasta Poznam a i "Za zasługi w rozwoju województwa poznańskiego", Złotą Odznakę ..Przodującego Drogowca". Udekorowany Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi w r. 1972, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

JANUSZ ŚWIETLIK

Urodził się dnia 14 maja 1930 r. w Poznaniu, w rodzinie rzemieślnika Mieczysława S"ietlika i jego żony, Teresy z Kołaczyków.

Do 1939 r. ukończył dwie klasy szkoły podstawowej. W latach okupacji. mając lat zaledwie czternaście, skierowany został przez okupacyjny urząd zatrudnienia do pracy w Deutsche Waffen- und Munitionsfabriken (okupacyjna nazwa Zakładów Przemysłu M".

talowego "H. Cegielski"), gdzie do wyzwolenia w 1945 r. pracov"ał jako uczeń tokarskI. Po wyzwoleniu Poznania uończył szkołę podstawową i dalej uczył się w Gimnazjum im. Marii Magdaleny. Z powodu trudnych warunków materialnych powstałych w domu

na skutek nieuleczalnej choroby ojca, zmuszony był zaprzestać nauki i podjąć pracę zarobkową. Rozpoczął ją w 1950 1'.\ w Wydziale Komunikacji Urzędu WOjewódzkiego jako referent. W latach 1952 - 1953 odbył służbę wOJkową 1 ukończył szkołę podoficerską. W 1953 powrócił do pracy w charakterze ,:eferenta technicznego w Wojewódzkim Zarządzie Dróg Publicznych. Dla zdobycia zawodu rozpoczął naukę na Wydziale zaocznym w Techmkum Budowlano-Drogowym, którą ukończył w 1961 r. otrzymując tytuł technika drogowego. Od 1957 r. pracuje w 0kręgowym Laboratorium Drogowym, gdzie pełni funkcję kie

rOVlmika pracowni betonów, sprawując nadzor technologiczny nad wieloma obiektami m()towymi. Współdziałał w uruchomieniu zakładu produkującego znaki drogowe dla potn..b jednostek podległych Dyrekcji OkręgoweJ Dróg Publicznych. Jest współtwórcą nowych technologii przemysłowych produkcji znaków, drogowych. Sprawuje nadzór nad technologią produkcji znaków drogowych o zwiększonej trwałości. Położył duże zasługi w dziedzinie prawidłowego wykorzystania cementu dla potrzeb c'lrogownictwa oraz prawidłowego wykonama betonów cementowych. Aktywnie pracuje społecznie, pełni m. in.

funkcję zastępcy prze" odniczącego i sekretarza Rady Zakładowej oraz członka Zarządu Oddziału Sekcji Drogowej Stowarzyszenia In2ynierów i Techników Komunikacji. Jest autorem czterech projektów racjonalizatorskich 7 dZIedziny technologii robót drogowych i mostowych oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, jak również współautorem dwóch projektów racJonalizators:':ich zespołowyCh. Został wyróżniony Odznaką Zasłużonego Racjonalizatora, srebrną odznaką "Zasłużonego Drogowca", Ojznaką Honorową "Za za

J25

--. <: A;"

;.i:.

,/ <"I:

....,

. ' ;::

','. » ":":;.:' :

"'"

".

sługi w rozwoju województwa poznańskiego", odznaką Zasłużonego Działacza Związku Zawodowego Transportowców i Drogowców, Udekorowany Srebrnym Krzyżem zasługi.

Zebrał: Tadeusz Orlik