«O S s o N

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony problematyce współczesnego Poznania 1971.10/12 R.39 Nr4

Czas czytania: ok. 4 min.

?T

.:E ,:

! m I

Pamiątkowa fotografia Towarzystwa Śpiewu "Harmonia", Wykonana w 1935 r. z kompozytorem łużyckim, Bjarnatem Krawcem (siedzi w środku pierwszego rządu)

Klara Kaulfusówna (skrzypce) i Stanisław Roy (tenor). W rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 (27 XII 1945) koncertowano w Sali Odrodzenia nie odbudowanego jeszcze poznańskiego Ratusza. Przed frontonem Ratusza pożegnała "Harmonia" zmarłego w 1946 r. kompozytora Feliksa Nowowiejskiego. Dnia 7 kwietnia 1946 r. urządziła "Harmonia" koncert pod hasłem: "Za Wolność Naszą i Waszą". Współudział wzięli: Felicja Firlejowa (fortepian), Józef Prząda (tenor) i Janusz Ziółkowski (słowo). Wykonano Testament Bolesława Chrobrego oraz pieśni łużyckie Bjernata Krawca. Dochód z koncertu przekazano na fundusz odbudowy Ratusza. Oprócz tego urządzono koncerty: utworów kompozytorów słowiańskich i utworów Feliksa Nowowiejskiego. W roku 1947 przygotowano prawykonanie kantaty Koń Światowida Stefana Poradowskiego, koncert utworów kompozytorów wielkopolskich. W koncertach brali udział Stanisław Roy (tenor) i Roman Kozak (bas) oraz orkiestra Opery Poznańskiej. Dwa koncerty łużyckie odbyły się na życzenie Towarzystwa Przyjaciół Łużyc. Przy wciąganiu orła na odbudowaną wieżę ratuszową wykonano Pieśń o orle i Ratusz poznański Feliksa Nowowiejskiego. W kwietniu 1948 r. wykonano dwukrotnie Stabat Mater Karola Szymanowskiego.

Partie solowe śpiewali: Maria Sowińska (sopran) Emma Szabrańska- Lesznerowa (mezzosopran) i Jerzy S. Adamczewski (baryton). Dyrygował Stanisław Wisłocki.

Wspólnie z Towarzystwem Muzycznym wykonano dwukrotnie Sonety krymskie oraz balladę Florian Szary Stanisława Moniuszki. Partie solowe wykonali Józef Woliński (tenor) i Karol Urbanowicz (bas). Dyrygował Karol Broniewski. W setną rocznicę Wiosny Ludów wykonano po raz trzeci kantatę Koń Światowida Stefana Poradowskiego przy współudziale solistów: Józefa Prządy i Jerzego S. Adamczewskiego. W latach 1949 - 1950 koncertowano również w Jarocinie, Śremie, Środzie, Lesznie, Wolsztynie, Zbąszyniu, Szamotułach, Zielonej Górze, Świeradowie, Szklarskiej Porębie, Wągrowcu, Rogalinie, Biskupinie, Gnieźnie. W czasie pobytu w Lądku Zdroju urządzono kilkanaście koncertów dla wczasowiczów i młodzieży szkolnej.

Dużym sukcesem były koncerty w Pradze (1948) i w Berlinie (1949).

W 1950 r., zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami administracyjnymi, "Harmonia" wcielona została do ruchu amatorskiego podległego związkom zawodowym. Z okazji zbliżającego się jubileuszu pięćdziesięciolecia "Harmonii" powołano komisję jubileuszową. Sekcja Finansowa zgromadziła na koszty urządzenia jubileuszu - głównie dzięki ofiarności członków - kwotę 200 000 zł. Rozpisano konkurs na odznakę Towarzystwa. Wyróżniono projekt Kazimierza Szały. Zamówiono kantatę o Poznaniu do tekstu Stanisława Krokowskiego. Autor dostarczył tylko część pierwszą zatytułowaną: W mrokach dziejów. Stefan Poradowski skomponował dwie części kantaty: Z wieżY ratuszowej i Poznań w mrokach dziejów. Po otrzymaniu partytury orkiestrowej postarano się o wypisanie wyciągów fortepianowych, głosów na orkiestrę stuosobową i głosów chóralnych. Pod kierownictwem artystycznym Antoniego Popiałkiewicza przystąpiono do opracowania ambittnego programu koncertu jubileuszowego, obejmującego utwory Stefana Poradowskiego, Feliksa Nowowiejskiego, Zygmunta Noskowskiego i Karola Kurpińskiego. Przeniesienie służbowe Antoniego Popiałkiewicza do Lublina zmusiły "Harmonię" do odroczenia koncertu, który zamiast w listopadzie 1950 r., odbył się w dniu 11 września 1953 r. w auli Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Orkiestrą Fil

3 Kronika Miasta Poznania 8 N

"Harmonia" pod dyrekcją Karola Broniewskiego śpiewa przed Ratuszem Poznańskim na uroczystości pogrzebowej Feliksa Nowowiejskiego (20 I 1946)harmonii Poznańskiej i połączonymi chórami "Harmonia" i "Moniuszko" dyrygował Stanisław Gajdeczka. Partię tenorową w kantacie Poradowskiego wykonał Józef Woliński.

W latach 1951 - 1960 "Harmonia" koncertowała w zakładach pracy, na Międzynarodowych Targach Poznańskich i w jednostkach Wojska Polskiego w Poznaniu i Wielkopolsce, brała czynny udział w koncertach i zawodach Wielkopolskiego Związku Śpiewaczego i eliminacjach Wojewódzkiej Komisji Związków Zawodowych.

W roku 1954 zdobyła pierwsze miejsce w eliminacjach chórów mieszanych województwa poznańskiego. Z okazji pięćdziesięciolecia członkostwa prezesa Ignacego Kaczmarka odbył się w dniu 27 stycznia 1957 r. koncert w auli Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej. Jubilatowi wręczono Odznakę Honorową Miasta Poznania, a "Harmonii" złotą odznakę Zjednoczenia Polskich Zespołów Śpiewaczych. W roku 1958 opuścił stanowisko kierownika artystycznego "Harmonii" Zygmunt Mahlik. Dyrygentem został Stanisław Szoffer. "Harmonia" przeszła pod opiekę Wojewódzkiego Domu Kultury. Próby i koncerty odbywały się w sali parterowej.

Działacze, - będący członkami Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania - spowodowali przeniesienie "Harmonii" w grudniu 1960 r. do zabytkowej sali przy Starym Rynku 10.

W roku 1961 odbyły się dwa koncerty w sali pałacu Działyńskich. W dniu 19 marca 1962 r. urządzono koncert dla uczczenia złotego jubileuszu naukowego prof. dra Józefa Kostrzewskiego. Wykonano po raz szósty kantatę Poznań w mrokach dziejów. W roku 1963 zrezygnował z kierownictwa artystycznego Stanisław Szoffer. Stanowisko to powierzono Eligiuszowi Szczepaniakowi. Pod jego kierownictwem odbył się w dniu 24 listopada 1963 r. koncert, w czasie którego sekretarz Zjednoczenia Polskich Zespołów Śpiewaczych Jan Bekanowski udekorował odznakami honorowymi: Tadeusza Majewskiego, Jana Pawlaka, Stefanię Plackowską, Janinę i Jerzego Plebańskich, Kazimierza Przybylskiego, Elżbietę Rossową, Sylwestra Soporowskiego, Zygmunta Szczepaniaka i Bogdana Walkowiaka. Podkreślić należy, że Kazimierz Przybylski jest członkiem "Harmonii" od roku 1927, a prezesem pod roku 1959, natomiast Jan Pawlak wstąpił do "Harmonii" w roku 1908 i jest wiceprezesem. W dniu 11 października 1964 r. zespół uczestniczył w koncercie Okręgu I Wielkopolskiego Związku Śpiewaczego. Z okazji dwudziestej rocznicy oswobodzenia Poznania zorganizowano koncert w pałacu Działyńskich. W zawodach chórów Wielkopolskich zdobyła "Harmonia" Laur XX-lecia. Dnia 26 czerwca 1965 r. "Harmonia" koncertowała w parku im. Fryderyka Chopina. Przypomnieć należy o dużym wkładzie pracy druhów: Sylwestra Soporowskiego i Bolesława Surdyka, przy porządkowaniu wartościowych i zabytkowych dzieł muzycznych "Harmonii". W bibliotece znajduje się 630 pieśni i kantat. W roku 1967 koncertował chór na czterech uroczystościach narodowych. Aktywiści: Ignacy Kaczmarek, Tadeusz Majewski, Sylwester Soporowski i Bolesław Surdyk zorganizowali w październiku 1968 r. wystawę pamiątek "Harmonii". Na wystawie pokazano dokumenty i fotografie z lat 1900 - 1968, porterety zasłużonych dyrygentów oraz "Złotą księgę pamiątkową". W; 1968 r. chór wystąpił na "Festiwalu piosenek żołnierskich" i na koncercie II Okręgu. W 1969 r. "Harmonia" śpiewała dwa razy w pałacu Działyńskich. W dniu 22 lutego 1970 roku - na 25 rocznicę oswobodzenia Poznania - odbył się zbiorowy

5*

Ignacy

Kaczmarekkoncert chórów miasta Poznania; "Harmonia" wykonała na rozpoczęcie koncertu m. in. pieśni Nowowiejskiego, Poradowskiego i Szeligowskiego. W uznaniu siedemdziesięcioletniej działalności nad szerzeniem i rozpowszechnianiem kultury muzycznej Towarzystwo "Harmonia" otrzymało nagrodę Wydziału Kultury Prezydium Rady Narodowej m. Poznania.

Ignacy

Kaczmarek

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony problematyce współczesnego Poznania 1971.10/12 R.39 Nr4 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry