WLOSI W POZNANIU NA PRZELOMIE XV NA XVI WIEK 7dom w Rynku, położony między domami Grzego'rza Stros'berga i Wo]ci2cha Heydy, który mon.ografistka 20 ) Rynku oznacza jako 'dzisiejlS'zv nr. 89. Równocześnie z domem kupują także od Heydy częśĆ ',dworku na Rybalkach z 'parcelą o szerokDści 20 łokci, niedaleko brzegów Warty. Dom był wolny 'Od długów. Cena za wszystko wynosiła 1500 zł. węg. Kupujący zapłacili zaraz 800 zł., resztę zaś mieli wyrównać w następnym wku. Sprzedający zastrzegł sohie jedynie prawo mieszkania jeszcze przez rok i prawo pierwokupu dla s,iebie i spadkDbierców na wy,padek sprzedaży ich przez braci, za cenę ofiarowaną przez innych. 21 ) Cena była znaczna, bracia musieli jednak rrobić dobre interesy handlowe i ciągnąć z nich poważne zyski, slkDro dOltrzymują warunków kontraktu i skrupulatnie w rDk później nietylko wypłacają resztę ceny kupna 700 zł. węg. Heydzie. 22 ) al nadto ddkUlpują równDcześnie od niego parcelę nową 10 łokci szeroką na Rybakach r6wnież na,d brzegiem 'Warty.2 3 ) Widzimy Pawła następnie w stosunkach handlowych z kupcami miast zachodnich Jak Norymbrga, Lipsk, gdzie przebywa jako służący rDdak jego Peregrinus de Promontorio,24) Frankfurt i Berlin. Handluje również zdalekiem Leodium, gdzie działa z jegD ramienia jako faktor Jan FrickeI, Iprzebywający również w PDlsce w interesach Pawła. On to interweniuj w r. 1493 u kupca krakowskiego Jana GIeywicza o zwrot 200 zł za adamaszek kupi Dny od Pawła przez Ludwika Grubera z Norymbergi, przebywającego w celach handlowych VI Toruniu. Za pośrednictwem wpływowych kupców 'krak. Le'Onarda Ungestumma, Adama Swarcza i Jana Kezingera przychodzi do ugody w ten sposób, że Gleywicz zobowiązu're się zwrócić Pawłowi lub Fricklowi 100 zł w najbliższym czasie, po resztę zaś również 100 zł uda się razem z wysłannikiem Pawła do Torunia, gdzie ma. należytość wyrównać Gruber. Jeżeliby zaś to nie nastąpHo, odpowiada za resztę również Gleywicz. Sprawa poszła
Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1928 R.6 Nr1
Czas czytania: ok. 3 min.20) Wicherkiewiczowa. Rynek poznański i jego patrycjat. Poznań, 192' str. 152. 21) Acta consularia Pozn. 1470-1494, k. 86v.
22) Acta scabinalia Pozn. 1483-1497, k. 117.
23) Tamże.
24) Acta consularia Pozn. 1494-1507, k. 2.
KRONIKA MIASTA POZNANIAwidO'c,lllie gładk.J, gdyż ;uż w pizrwszych dniach stycznia 1490 kwituje Frickel Glcywicza z adbioru całej s'umy.25) Lah 1494, a jeszcze więcej 1495 były przęłO'mO'rwe dla Pawła. Przewija się częstO' jegO' asO'ba w aktach, dO'wód ta wielkie') ruchliwO'ści jeg..J, a równacześnie zaczyna się caś psuć w jegO' interesach kupiżckich, ba caraz częściej występują wierzyciele z pretensj'ami dO' niegO'. Między innymi zja. wiają się w r. 1494 w Paznaniu, zaniepO'kajeni a swe wierzytelnO'ści, znany nam poprzedniO' mie'szczanin z Frankfurtu nad Odrą, Jan Buchh0lcz, z którym już w r. 1483 prawadzi Paweł inrteresy, Kasper Krewycz w imizniu swej spółki we Wradawiu i Berlinie tudzież' Paweł Blankenfelt mieszczanin berliński, którzy zwiedzieli się a jegO' wyjeździe z Paznania, zapewne dO' WłO'ch. Damagają się wiadO'mości i wyjaśnień w sprawie jZgO' zabowiązań wobec nich. Jan Kania, Jan Gradzicki i Jan Herman, mieszczanie puznańscy uS'pakajają ich ustnem aświadczeniem Pawła przed nimi, że wiele tO'warów jegO' idzie z Lublina dO' Narymbergi, g,dzie je.gO' służący Pere'g'rinus de PeremptoriO' ma je atrzymaĆ' i zaspO'kaić ich długi. Dla większej pewnO'ści zeznanie tO' wciągnięta da ksiąg radzieckich. 26 ) Z tą sprawą łączy się zapewn bezpośredniO' ugoda Pawła zawarta pa jegO' pawrO'cie we wrześniu 1495 przed radą poznań'Ską. Dowiadujizmy się z niej, że Paweł winien je,st bardzO' poważne sumy różnym i tak: mieszczaninowi pO'znańskiemu Janowi Grodzickiemu 1419 zł. węg., JanO'wi BuchhO'lcz-owi miesczaninowi frankfurckiemu 230 zł. węg., Bernardowi BuchhO'IczO'wi 735 zł. węg. i mieszczanO'm berlińskim PawłO'wi Blanken. feItO'wi 230 zł. Węig. i pewną 'kWO'tę MelchiorO'wi FunckO'wi. Oni ta abawiając ,się ,jegO' upadłO'ści (lapsus) przyaresztowa.Ji tO'wary Pawła w Bamberdze. P.owstały z tegO' powO'du znaczne kO'szty, bO' aż 300 zł. reńskich. Wymieni.:mi gO'dzą się na ich spłatę w trzech ratach płatnych do r. 1497, Paweł zaś zO'bO'wiązu)e się nie raścić sobie żadnych pretensji dO' nich z tego tytułu jak i z pO'wcdu przyare'sztawania jegO' służącegO' Peregrinusa przez pewnegO' szlachcica. W śród przyaresztO'wanych towarów i wi docznie sprzedanych na kO'rzyść wizrzycieli znajdawały się futra rysie ("Iupi alias ryssche in aImanico Iuchsem"), należące
2:» Archiwum m. Krakowa. Acta coniiularia' Cracoviensia, nr. 430 str. 364; Ptaśnik, Kupcy. Rocznik krak. XIV, Kraków, 1910, str. 98-99. 36) Acta consularia Pozn. 1494-1507, k. 2.
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1928 R.6 Nr1 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.