HANDEL POZNANIA Z ZACHODEM W WIEKACH HEDN. 361

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1927 R.5 Nr4

kowie rodziny Watów. 1C4 ) Rodzina ta jest jedną z najpoważniejszych rodzin kupieckich w St. Gallen , a członkowie jej znają nawet język polski i czeski. Ten stosunek z Poznaniem zacieśnia się, kiedy członkowie tego rodu w PoznanIu się osiedlają. Z zachowanych nam zapisków trudno nam wywnioskować, Jakiemi towarami rodzina ta handlowała. Jedynie to jest whdome, że w stosunkach h!!.ndlowych tej rodziny były zaangażowane olbrzymie sumy pieniędzy.

S t o s u n k i h a n d I o w e z i n n e m i m i a s t a m i ni emieckiemi. Z wszystkich miast środkowo - niemieckich Lipsk pod względem handlowym najwięcej zasługuje na uwagę. Miasto to wprawdzie aż do XV wieku odgrywa małą rolę w rzędzie większych środowisk handlowych Niemiec środkowych, jednak później tern szybciej ruch handlowy s:ę wzmaga. Targi lipskie, powołane przez Fryderyka Saksońskiego do życia, nabierają coraz większego znaczenia dla handlu. W niemałym stopniu przyczynili się do tego wzrostu i kupcy południowo-niemieccy, ... órzy idąc do północnych dzielnic Polski lub Marchji, przeważnie używją drogi, wiodącej przez Lipsk. M:asta to staje się wówczas miejscem wymiany towarów handlowych. O wcześniejszych stosunkach handlowych Lipska z Poznaniem księgi poznańskie dają bardzo skąpe wiadomości, dopiero przy końcu XV wieku są liczniejsze. Pierwszym kupcem lipskim jest niejaki Herart z Lipska, czynny w Poznaniu w r. 1447. 1 '1"). Jest to jedyny zapisek o lipsku przed r. 1490. Od tego czasu kupcy lipscy częściej zwiedzają P(,znań. Wśród nich dominujące miejsce zajmuje Claus W olff, faktor pewnej spółki kupieckiej.

Niemniej,sze od niego stosunki handlowe z Poznaniem utrzymuje Lorenc Mordeysen.lOa) Obaj mają wierzytelności u Pawła de Promontorio i Jana Wytowskiego. Claus W olff niewątpliwie spokrewniony z Wolffem z Norymbergi, może nawet identyczny z nim, jest prawdopodobnie dostawcą towarów lewantyńskit::h, kóre sprowadza z Norymbergi.107) W 1498 roku

1(4) Schleese, str. 241-246.

105) Kaczmllrczyk: Akta radzieckie sfT. 132.

106) A. c. II. f. 13 v.

107) Wymienia się wyrdnie CJaus Wolff von Nurmburg Leypczyk.

KRONIKA MIASTA POZNANIA

wymieniają źródła niejakiegO' Leonarda z Lipska. który występuje jako pełnomocnik Wilhelma Krausega i Henryka Kacha. 108 ). Pozatem czytamy, że Marcin Pudewyer , kupiec z lipska. nie mcgąc spłacić swego długu, daje jaka zastaw sukno (r. 1501).109) Także o Magdeburgu i jegO' stosunku z Poznaniem zachawaly się liczniejsze wzmianki. Kupcy magdeburscy pojawiają się już w pierwszej połowie XV wieku na gruncie poznańskim. Większy ich wpływ natomiast datuje się dopiero pod kaniec tegoż stulecia, kiedy to handel Poznania wzmaga się i nawiązuje stosunki z wszystkiemi placówkami zagranicznemi. Z pierwszej połowy XV wieku źródła notują takie nazwiska jak Halczmann, (r. 1430),11") Hannus Posse (r. 1432),111) i Klaus Boom (r. 1440).112) Jakiemi towarami wspomniaru kupcy handlują, ruewiadomo.

gdyż źródła mówią nam tylko o transakcjach pieniężnych prze prowadzonych przez tychże. Zapiski pochodzące z końca XV wieku pouczają nas lepiej o tym stosunku. Spotykamy nie tylko jednostki, lecz przedsiębiorstwa związkowe. Tak między innemi spółka handlc.wa z Magdeburga, której członkiem jest Veit Schach, wyw,).:d z Poznania w roku 1495 30 centnarów kminku. 118 ) Spółkę tę łączą zażyłe stosunki przedewszy,gtkiem z Pawłem de Promontorio. W tymże samym okresie jest czynny w Poznaniu Claus Fynke (r. 1492-1495) z Magdeburga. lU ) Pod czas, gdy Fynke początkowo osobno występuje, widzimy gO' później łączącego się z Schachem. m ) I Fynke przeprowadza transakcje ze wspomni<lnym Pawłem. Z północnych miast niemieckich kupcy Lubeki najczęściej docierają do Poznania. Ślady o podróżach ich z suknem torem polskim sięgają połowy XIII wieku,116 a w dokumencie z r. 1298. Łokietek uwalnia ich od wszelkich cel/li) Jak stosunek ten dalej się rozwinął, trudna powiedzieć. W poznańskich księgach

JUS) A. b. j. f. 177 V.

ll9) Wllrschlluer: str. 283 (a. b. j. f. 82 v.) 110) Warschauer: Stadtbuch. str. 188.

111) ibidem. str. 206.

112) Kaczmarczyk: Akta radzieckie, str. 71.

'18) A. c. 2. f. 12 v.

114) A- j b. 11) v, 20 V.

11/1) A. C. II. f. 9 v.

116) Maleczyński: Najstarsze tllrgi w Polsce, Lwów 1926, str. 32.

117) C. D. M. P. t. II. str. 158.