HANDEL POZANIA Z ZACHODEM W WIEKACH ŚREDN. 345swój wystawiać przez trzy dni w mieście, poczem dopier) £nogl\ wyruszyć w dalszą drogę. Głębszą przyczynę obdarzenia Poznania tern prawem szukać należy w uwolnieniu handlu polskiego od przeszkód, jakie stawiały mu miasta przedewszystkiem Wrocław i Frankfurt n. O., w analoiczny sposób do składu Krakowa, który był wymioerzony przeciwko Toruniowi. Oto krótki Tzut oka na d:eje handlu Poznania aZ do wieku XV.

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1927 R.5 Nr4

D r o g i h a n d l o w e.

Niezbędnym czynnikiem dla rozwoju handlu w średniawieczu są drogi, któremi posuwają się kupcy ze swemi towarami do danych miejscowości. Z Poznania drogi te biegły we wszystkich kierunkach. Kierunki niektórych z tych dróg zostały już szczegółowo określone, zwłaszcza hieg t. zw. drogi wielkopolskiej czyli pruskiej i Handryjskiej. . Oprócz drogi wielkopolskiej prowadziły jednak Inne jes'zcze szlaki na śląsk. Przez długi czas ważną była droga, idąca prawie w południowym kierunku do Wrocławia. iPrzy końcu wieku XIV. spotykamy się z nią. jako z drogą już 11shloną. Atoli bieg jej znany był także za czasów Kazimierza Wielkiego, jak t,o wy raźnie stwierdza dokument z r. 1398 13 ). Niewątpliwie stanowiła ona przy końcu XIV wieku jedną z głównych arterii, łączących Poznań ze Śląskiem, gdyż Jagiełło nie zaieca kupcom poznańskim kroczyć innemi drogami do W roda wia. Droga ta szła z Poznania na Śrem, gdzie przekraczała Wartę; stąd przez Poniec i Rawicz zmierzała wprost do Wrocławia.

W XV wieku powstaje znowu nowy gościniec,. i.dący na Śląsk, mianowicie Poznań-Głogów. Trakt ten przedewszystkiem w drugiej połowie XV wieku nabiera większego znaczenia, usuwając drogę wielkopol'ską na plan drugi. Przeznaczeniem Jego jest ułatwianie kupcom ze ś'rodkowych i południowych Niemiec, udającym się do Poznania, omijanie Frankfurtu. Jest on wobec tego przedewszystkiem używany przez kupców lipskich i miasta południowo-niemieckie. Z Poznania biegł on wlS) C. D. M. P. t. III. str. 709. 18 a) ibidem.

KRONIKA MIASTA POZNANIAdaść prostym kierunku przez Stęszew, Kościan, Wschowę ku Odrze, którą przecinał pod Głogowem.

Przedłużenie jego stanow1ł szlak, zdążający przez Lips.k dO' Niemiec południowych ,jak i środkowych. Prowadził O'n przez Szpro.tawę, Zegań, Spremberg, Torgawę do Lipska. Stąd 'zwra cał się na południe przez Cwikawę, Bayreuth dO' Norymbergji. W Zeganiu odłącz.ał się od niego gościniec, wiodący przez Zytawę, Gorlice da Pragi" Jeżeli chodzi o łączność Poznania z Marchją, to prócz traktu wodnego, który stanowiła Warta, istniała tylko jedna możliwogć komunikacji lądowej z Frankfurtem. Droga ta biegła przez Międzyrzecz, Sulęcin (Zielenzie). Drossen W prostym kierunku; stąd szła w kierunku południowo-zachodnIm .do. Franfurtu. W tym punkcie rozbiegały się drogi w r6nych kierunkach, i tak jedna prowadziła przez Berlin, Pritzwalk do Lubeki, od której z Berlina zbaczała droga przez Brandenburg do Magdeburga; w zachodnio-południowym kierunku zaś szła główna droga przez Liibben, Torgawę, EiIenburg do Lipska, gdzie spotykała 'się z drogą, idącą 'z Głogowy.

Stosunki handlawe ze śl'ąskiem i Czechami w w i e k u XV. Poc'zątki handlu Poznania zakryte są mrokiem dlateo, iż z braku odpowiednich aktów nie można było dać dokła'dnych wzmianek o kupcach, stojących w bliższych stosunkach handl wych z Poznaniem. Rąbek od'chyliły nam nieco przywileje, wydane na rzecz miasta względnie kupiectwa, z kt6rych wnioskować można o ślada'ch d-ość ożywionego handlu. Zwrot. w dziejach handlu Poznania stanowi wiek XV. Akta bowiem 'radzieckie miasta, które przechowały się z tego okresu, są najlepszem świadectwem, jak ożywiony handel prowadził Poznań nietylkO' z miastami palskiemi. ale i obcemi i jakie mieJsce zajmuje wśród miast, uprawiających handel. Świadczą one zarazem, jak dzięki handlowi rozwija i wzboga'ca się miasto, jak wzrasta jego kultura i dobrobyt. . śląsk, który tak wybitną odgrywa rolę w dziejach politycz nych Polski, ma i pod względem handlowym niemniejsze znaczenie. Tu przecież, jako w dzielnicy najdalej na 'zachód wysuniętej, o.siedlają się pierwsi koloniści niemieccy, tu przez sam środek przepływa jedna z na'jgłówniejszych rze,k Europy środko