ZOFIA SEMRAU

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony problematyce współczesnego Poznania 1962.07/09 R.30 Nr3

CZASOPISMA POZNAŃSKIE

Zestawienie tytułów i krótka charakterystyka

Część IV (1876-1880) *

PRZEG LĄD LEŚNICZY. Miesięcznik wychodzący w Poznaniu nakładem i pod redakcją Józefa Rivoli w łatach 1876-1877. Objętość jednego zeszytu wynosi 46 stronic. Druk J. I. Kraszewskiego (właśc. W. Łebiński) 8 0 . Prenumerata kwartalna - 2 rm 50 fen. (ryc. 51). Czasopismo poświęcone upowszechnianiu wiedzy i doświadczeń z zakresu gospodarstwa leśnego. Zawiera interesująco redagowane przeglądy krajowych i zagranicznych osiągnięć w ulepszaniu hodowli i eksploatacji lasów oraz omówienia najnowszej literatury fachowej. Cieszy się dużym zainteresowaniem wśród specja

N i\ 1.

Rok 187 fi

/ /

ES Ni CZY,

X A Kl. ]l II E M I POT» R R IIA Kry ]l

1« A > 2 ,., bl .

INfUL

Ryc. 51listów leśników i rozchodzi się na terenie wszystkich trzech zaborów. Redaktor pisma jest równocześnie prezesem Wydziału Leśnego Centralnego Towarzystwa Gospodarczego. Po 30 latach przerwy w 1908 r. pismo zostaje wznowione jako dodatek do "Ziemianina".

* Część I (1794-1858) zob. "Kronika Miasta Poznania" 1958 nr 1, część II (18591870) - 1958 nr 4, część III (1870-1875) - 1961 nr 4.

Zofia Semrau

ROCZNIK RESURSY w Poznaniu za rok.. . Wychodzi w latach 1876-1882.

Druk J. I. Kraszewskiego (właśc. W. Łebiński) w 1882 r. druk F. Chocieszyńskiego, 8°. Resursa Poznańska powstaje 20 czerwca 1867 r. Ma na celu łączyć obywateli ziemskich i mieszczan dla wspólnej rozrywki i wspólnych interesów handlowych. Po 8 latach istnienia, od 1876 r., zaczyna wydawać "Rocznik". Na treść numerów składają się: sprawozdania z działalności, wykaz członków, lista zmarłych oraz spis prenumerowanych czasopism.

ROCZNIK TOWARZYSTW AKADEMICKICH W BERLINIE, DREŹNIE, LIPSKU. Poznań 1876/77, wydany w 1877 r. Cena 1 mk 50 fen.

EWANGELISCHES VOLKSBLATT fur POSEN (Ewangelickie Pismo Ludowe dla Poznania). Dwutygodnik od r. 3 (1878) - tygodnik wychodzący w niedzielę. Zaczyna wychodzić od 1876 r. Ostatni znaleziony numer pochodzi z 1882 r.

Rocznie ukazywało się początkowo 26-27 numerów, po jednym arkuszu objętości, od 1878 r. - 52 po *j» arkusza. Założony, redagowany i wydawany nakładem pastora St. Pauli - I. Schlechta. Drukowany przez Diesdorfer Rettungs-Anstalten. 4°.

Prenumerata kwartalna - 50 fen.

Organ kościoła ewangelickiego zawierający: wiadomości religijne i kościelne, opowiadania umoralniające, przykłady, kronikę kościelną i przegląd ukazujących się książek.

GWIAZDA. Tygodnik ilustrowany pod redakcją Apolinarego Tłoczyńskiego.

W r. 20 (1921) - GWIAZDA. Tygodnik narodowy ilustrowany. Od r. 22 (1923) nr 9 - GWIAZDA. Ilustrowany tygodnik popularny, poświęcony nauce, literaturze, sztuce, sprawom społecznym, godziwej rozrywce. Wychodzi w niedziele w zeszytach o objętości 8-20 stronic. Ukazuje się w Poznaniu od 1 stycznia 1876 r. do 25 sierpnia 1923 r. Wyszły łącznie 22 roczniki, po 52 numery rocznie. Pismo założył A. Tłoczyński. Redaktor odpowiedzialny - A. Tłoczyński, od r. 5 (1880) - J. Leitgeber, w r. 20 (1921) - Wincenty Szpotański, od nru 49 - Dyonizy Królikowski, od r. 22 (1923) nru 9 - Mieczysław Michałkiewicz. Druk i nakład - J. Leitgeber, po 1921 r. - Drukarnia Mieszczańska. 4 c . Prenumerata kwartalna - 1 mk w 1920 r. - 12 mk miesięcznie. Pismo katolickie, redagowane w duchu pouczająco-umoralniającym z przewagą artykułów o treści religijnej. Porusza sprawy wychowania, literatury, historii ojczystej, geografii, gospodarstwa i ekonomiki. Każdy numer zawiera ponadto dział powieściowy oraz kącik humoru i rozrywek umysłowych.

OŚWIATA. Tygodnik katolicko-narodowy dla stanu średniego. Wychodzi w czwartki, a od 1883 r. w piątki. Ukazuje się w Poznaniu od 6 stycznia 1876 r. i wychodzi prawdopodobnie do 1890 r. Zachowało się 846 numerów.

J eden zeszyt obejmuje przeciętnie 8 stronic (ryc. 52).

Pismo założył i redagował przez pierwsze półrocze Symforian Tomicki. Od nru 27 redakcję przejął Władysław Simon - de facto Ludwik Rzepecki, od r. 2 (1877) nru 78 - Jan N epomucen Białoszyński, od r. 4 (1879) nru 196 - Stefan Augustyn Drescher , od r. 6 (1881) nru 271 - J. Białoszyński, od r. 8 (1883) nru 392 - Wojciech Simon, od nru 394 - wz. Jan Nepomucen Jankowski. W r. 10 (1885) redaktorem był Stefan Szyperski, od nru 475 - J. Białoszyński, od r. 10 (1886) (numeracja roczników powtórzona omyłkowo) nru 529 - St. Szyperski, od r. 13 (1889) nru 791 - A. Drescher, od nru 809 - St. Szyperski. Nakładca, wydawca i drukarz - Tytus Daszkiewicz, od r. 2 (1887) nru 92 - Władysław Simon, od r. 3 (1878) nru 146 - Wojciech Simon. 4°. Cena kwartalna - 3 złp. = 150 fen., pod opaską 3,5 złp. Pismo o ideologii konserwatywno-katoHckiej, przeznaczone głównie dla młodzieży. Zamieszcza liczne artykuły poświęcone historii i literaturze ojczystej, pragnąc

)J(tygodnik katoiicke-narodowjf dfa stanu średniegc. W POIlIAYH* eta» 13go Sfeycmai» SOlO.

»........ .-»U»-lll > lE'lHllIll"'I 1 .............. M-TrHl]..... ...""mi.......l.... tr--' yri......n.... .r'r......'.' j ......fi.. ... -- -V'.

.. .

.

.

w <<}# « t,

W 1lI, A ś 4 8>r'ID>M w Al««»» - i R I»» *, » J?OŚ s% « rf»e est« · ,II ńic ni« ms I $tt: ft*A, ele jMW piA»» *M *«*B g«i «

Ryc. 52

przyczynić się w ten sposób do pobudzenia patriotyzmu w społeczeństwie wielkopolskim. Na łamach "Oświaty" ukazywały się utwory: A. · Kitowicza, Koehlera, K. Brodzińskiego, F. Bernatowicza, J. Tretiaka, W. Gomulickiego, A. E. Odyńca, Z. Krasińskiego, L. Siemieńskiego, K. Gaszyńskiego, W. Pola, K. Ujejskiego, T. Lenartowicza, M. Gosławskiego, H. Kajsiewicza, H. Feldmanowskiego, J. U. Niemcewicza, B. Zaleskiego, St. Witwickiego, R. Zmorskiego, J. Kochanowskiego, J. Słowackiego, W. Karpińskiego i in.

PÓŁROCZNIK TOWARZYSTWA NAUKOWEGO AKADEMICKIEGO w Berlinie oraz Towarzystwa Naukowego Polaków Politechników w Dreźnie. Półrocze latowe. Wychodzi w Poznaniu w roku 1876, redagowane przez Franciszka Chłapowskiego. Nakład i druk J. I. Kraszewskiego (właśc. W. Łebińs ki ) , 8 0, s. 46. Pismo naukowe dla młodzieży polskiej, studiującej na uniwersytetach niemieckich. Drukuje rozprawy doktorskie i artykuły polskich naukowców. Zamieszcza informacje o sprawach związanych z nauką i życiem organizacyjnym studentów.

NOWOROCZNIK TEATRALNY. Ukazały się trzy tomy. Pierwszy z nich, za rok 1877, wydany był przez inspicjenta Teatru Polskiego w Poznaniu - Stefana Pichora, drugi i trzeci za rok 1880 i 1881 - przez suflera Teatru Polskiego - Ignacego Chojnackiego. Obydwa drukowane w Drukarni J. I. Kraszewskiego (właśc. W. Łebiński), 8°. Wszystkie tomy zawierają spisy artystów oraz zbiory piosenek i wodewilów. Rocznik drugi zamieszcza ponadto sprawozdania z działalności Teatru Polskiego oraz artykuł pt. Historia Teatru Polskiego w Poznaniu.

Zofia Semrau

GONIEC WIELKOPOLSKI. Najtańsze pismo codzienne dla wszystkich stanów. Od r. 24 (1900) podtytuł brzmi: Najtańsze i najstarsze pismo codzienne dla wszystkich stanów; od r. 44 (1921) nru 211: Najstarsze i najtańsze bezpartyj ne pismo dla wszystkich s tanów; od r. 53 (1929) nru 77: N aj starszy i najtańszy bezpartyjny dziennik demokratyczny; od nr 133: Najstarszy i najtańszy

J.

Pmmu, W Smd% dnia %0 Kwtetoia 1877,

«NW. sgz.

mM pismo eeiłlenne IIa vmystfcteb siai&w. Wyctiodri r»m a llI. 18. -" · · - - . - . I N I -. . " · l .U'. . . . . .W lii; Bila! H Itirl i OJMPM! Z£ 'T'JI kT' %

- .._e o . . . . . . . . . . . ,

......- 1-.

. . . . . . . '" i» . i - - . . " .. ......................... ,. -. - >. . · · · . ,-.

,,- . "--..

..... .. .. ..... .ceIUI-cell m,wlII...

...n.TM_TM__ ___

Ryc. 53niezależny dziennik demokratyczny. Od r. 55 (1931) nru 289 nazwa pisma uległa zmianie: REKORD POLSKI. Dawniej - Goniec Wielkopolski. Niezależny dziennik ilustrowany. Od r. 56 (1932) nru 108 pismo nosi nazwę: GONIEC WIELKOPOLSKI. Najstarszy i najtańszy niezależny dziennik demokratyczny (ryc. 53). Wychodzi codziennie oprócz poniedziałków. Objętość jednego numeru 4-10 stronic. Ukazuje się od 1 marca 1877 r. i wychodzi do 22 grudnia 1932 r. Wyszło ogółem 56 roczników, każdy po 299 numerów.

Pismo założył Ludwik Rzepecki, nauczyciel nauk ścisłych Szkoły Realnej w Poznaniu. Około 1900 r. pismo nabył Bernard Milski, były redaktor "Gazety Gdańskiej". Redaktor odpowiedzialny - Edmund Pałczyński-Drzewiecki. od nru 32 - Tytus Daszkiewicz, od nru 35 - Stefan Augustyn Drescher, od r. 3 (1879) nru 216 - Jan N epomucen Białoszyński, od nru 255 - St. A. Drescher , od r. 5 (1881) nru 52 - J. N. Białoszyński. W r. 15 (1891) redaktorem był Stefan Szyperski, od r. 19 (1895) nru 56 - Wincenty Bolewski, od nru 266 - Masław Zmorski, od nru 229 - Karol Rzepecki, od nru 237 - Filip Rymarkiewicz, od nru 276 - Apolinary Zaleski, od nru 2:78 - F. Rymarkiewicz, od r. 20 (1396) nru 5 - A. Zaleski, od r. 21 (1897) nru 40 - W. Bolewski, od nru 55 - Tomasz Felerowicz. W r. 23 (1899) pismo redaguje St. Szyperski, w r. 24 (1900) - Stanisław Paszliński, od nr 216 - Zygmunt Piotrowski, w r. 26 (1902) - Tadeusz Milski, od nru 152 - Mieczysław Noskowicz, w r. 29 (1906) - Kazimierz Jaroszyk, w r. 40 (1917) - Wincenty Szpotański, w r. 43 (1920) - Bernard Milski, od r. 44 (1921) nru 172 - Władysław Hajewski, od nru 212 - B. Milski, od r. 46 (1923) nru 57 - Tekla Milska, od nru 245 - B. Milski, od r. 48 (1925) nru 145 - T. Milska, od r. 50 (1927) nru 131 - Ludomir Rubach, od r. 51/52 (1928) nru 159 - Lutosław Milski, od nru 231 - T. Milska, od r. 53 (1929) nru 77 - redaktorem naczelnym był Stanisław Brochwicz Lewiński, redaktorem odpowiedzialnym T. Milska, od nru 222 - redaktorem naczelnvm

B. Łukaszewicz, od r. 55 (1931) nru 272 - Leon Pochowski, od r. 56 (1932) nru 124 - L. Milski. Nakład i druk - Tytusa Daszkiewicza, od nru 177 - Władysława Simona, od 1879 r. - Wojciecha Simona, od 1900 r. - nakład Karchowskiego, druk. J. FI. Tomaszewskiego, od 1901 r. - nakład i druk Bernarda Milskiego, od 1926 r. (nr 22) - wydawca i nakładca - Tekla Milska, druk Drukarni "Gońca Wielkopolskiego", od 1931 r. (nr 289) - wyd. T. Milska, druk Zakładów Graficznych B. Milskiego. 4°, 2°. Prenumerata kwartalna - 20 sgr, od 1894 r. - 25 sgr, od 1900 r. - 1 mk, od 1902 r. - 1,50 mk, od 1917 r. - 2 mk, od 1918 r. - 3,60 mk, w 1925 r. - 2 880 000 mk miesięcznie, od nru 76 - 1,75 zł miesięcznie, od 1928 r. - 2,20 zł, od 1931 r. - 3,20 zł.

Posiada dodatki: 1. Szkółka Domowa. Dodatek do "Gońca Wielkopolskiego" . Ilustrowany tygodnik, wychodzący w niedzielę, od 1894 r. do 1898 r. pod redakcją Janiny Sedlaczkówny. 8°. 2. Goniec Niedzielny. Bezpłatny dodatek do "Gońca Wielkopolskiego". Tygodnik, wychodzący od r. 1901-1931 r. pod redakcją Wincentego Szpotańskiego. 4°. 3. Goniec Literacki. Niedzielny, tygodniowy dodatek "Gońca Wielkopolskiego", wychodzący od 19 czerwca 1927 r. pod redakcją Ludomira Rubachą. Przestaje się ukazywać prawdopodobnie z końcem tego roku. 4. Wieś Polska. Dodatek gospodarczy do "Gońca Wielkopolskiego". Organ Rady Naczelnej Zawodowych Związków Drobnych Rolników Ziem Zachodnich i Drobnych Plantatorów Buraków Cukrowych, wydawany pod redakcją J. Przewłockiego od 1929 r. do połowy marca 1930 r. 5. Świat w Ilustracji. Tygodnik.

Pismo o,ideologii solidarystycznej. Dużo miejsca poświęca sprawom Kościoła.

Propaguje ruch spółdzielczo-kredytowy i organizację kółek rolniczych kierowanych przez sfery ziemiańskie. Występuje konsekwentnie przeciw socjalizmowi. Cieszy się poczytnością - w 1904 r. nakład wynosi 3000 egz. Ukazuje się do 1932 r.

POSENER SAULEN ANZEIGER (Poznański Informator Ogłoszeniowy).

Wychodzi w Poznaniu od 21 lipca 1877 I. dwa razy w tygodniu, w środy i soboty. N akład i druk Schotta. Zawiera wiadomości i informacje lokalne dla ludności niemieckiej.

DZWON WIELKOPOLSKI. Pismo miesięczne dla ludu i młodzieży. Wychodzi w Poznaniu od 1 stycznia do 1 marca 1878 I. Ukazały się -tylko trzy numery o łącznej objętości 64 stronic (ryc. 54). Redaktor odpowiedzialny, założyciel i wydawca - Józef Chociszewski. Druk H. Schmadickego. 8°. Prenumerata kwartalna - 1 Rm = 10 sgr. pojedynczy zeszyt - 3 sgr. Zadaniem pisma było krzewienie oświaty ludowej za pomocą pouczających powieści, opowiadań, wierszy i popularnych artykułów historycznych o tendencjach religijno-zachowawczych. Z powodu nikłej liczby prenumeratorów (poniżej stu) pismo wkrótce upadło.

LECH. Tygodnik ilustrowany, poświęcony nauce, sprawom słowiańskim i rozrywce. Wychodzi w Poznaniu od 5 stycznia 1878 I. do 30 września 1879 I. Objętość jednego zeszytu - 8 stronic. Ogółem wyszło 91 numerów, poprzednio już prospekt pisma. Redaktor odpowiedzialny i nakładca - Józef Chociszewski. Druk J. I. Kraszewskiego (własn. W. Łebińskiego), od r. 1 nru 14 - druk Handkego i Chocieszyńskiego, od r. 1 nru 18 - druk H. Schmadickego. 4°. Prenumerata kwartalna - 2 mk.

Zofia Semrau

Rek l

Irant 1*

Fosmam L $

III »

:, Ir**totyj.

W» a mi»Bo*icl« r hi»tor?i n»tur<<1n»j iW Wy- oj »jc tner. t» a*.

»!«*II;M

(llIllI>rnIIJ:.Ił»»rnlł»UI,rnl! 111I.H 151 l» 11 11 111I

B a III Zygmust w Krakowie»

B»IO naCI o arneMe jaygssaf'Sij

Ryc. 54

Pismo to nawiązuje do ideologii dawnego "Przyjaciela Ludu", wychodzącego w Lesznie w latach 1834-1848. Chce być "skarbnicą pamiątek ojczystych". Krzewi wiedzę historyczną, podtrzymuje pamięć o jednostkach wybitnych i zasłużonych. Prowadzi także dział literacki. W problematyce pisma wybija się na pierwsze miejsce ideologia słowianofilstwa, której gorącym zwolennikiem był Chociszewski. Pod względem politycznym wiąże się z zachowawczym obozem ziemiańskim, uprawiając od czasu do czasu propagandę pracy organicznej . Upada z braku abonentów (najwyższa liczba około 500). Współpracownicy: Teofila Radońska, Zbigniew Zmorski, Wawrzyniec Engestr6m, Edmund Callier, Bolesław Twardowski, Edward Jelinek. Rusin Włodzimierz Lewicki i Jerzy Kotula.

POSENER TAGEBLATT. (Poznańskie Pismo Codzienne). Wychodzi 2 razy dziennie oprócz niedziel i świąt w wydaniu rannym i południowym, od I. 59 (1920) - raz dziennie. Ukazało się 78 roczników (łącznie z wychodzącym poprzednio "Ostdeutsche Zeitung") po 610, a od 1920 I. - 299 numerów rocznie. Pismo jest dalszym ciągiem wychodzącej od 1869 r. "Ostdeutsche Zeitung" i zachowuje jego dalszą numerację, lecz od 28 sierpnia 1878 r. przyjmuje nazwę "Posener Zeitung". Wychodzi do 30 października 1939 r" po czym przeobraża się w "Ostdeutsche Beobachter" (narodowosocjalistyczny organ NSDAP - Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Pracy). Pierwszym redaktorem naczelnym był Starko Skład .redaktorów można podać dopiero od 1894 r. Od r. 1894 - J ohann Flammer , od r. 41 (1902) nru 458 - V. H. Welcker, od r. 42 (1903) nru 353 - J. Flammer, od nru 420 - V. H. Welcker, od r. 48 (1909) nru 393 - E. Ginschel, od r. 58 (1919) nru 278 - Karl Peeck, od r. SO (1921) nru 132 - Wilhelm Loewenthal, od r. 63 (1924) nru 53 - Robert Styra, od r. 73 (1934) nru 107 - Hans Machatscheck, od r. 75 (1936) nru 230 - Gtinther Rinke, od r. 78 (1939) nru 202 - Eugen Petrull, od nru 207 - G. Rinke.

Odpowiedzialni za dział polityczny: od r. 33 (1894) nru 508 - G-. Bodę, od r. 41 (1902) - H. V. Welcker, od nru 314 - J. Flammer, od nru 458 - H. V. Welcker, od r. 42 (1903) nru 353 - K. Schroter, od nru 420 - J. Flammer , od r. 43 (1904) - H. V. Welcker, od r. 48 (1909) nru 77 - K. Schroter, od r. 49 (1910) - E. Ginschel, od nr 306 - J. Flammer, od nru 360 - A. Riihl, od r. 51 (1912) nru 202 - E. Ginschel, od nru 423 - Paul Schmidt, od r. 52 (1913) nru 430 - E. Ginschel, od nru 448 - P. Schmidt, od r. 53 (1914) nru 361 - E. Ginschel, od nru 492 - K. Peeck, od r. 59 (1920) nru 220 - W. Loewenthal, od r. 60 (1921) nru 105 - Franz Buchta, od nru 132 - W. Loewenthal, od r. 61 (1922) nru 159 - Theodor Kania, od nru 222 - Martin Meister, od r. 62 (1923) nru 182 - W. Loewenthal, od nru 212 - M. Meister, od r. 68 (1924) nru 35 - R. Styra, od nru 171 - I. Reiners, od. nru 176 - Grundmann, od nru 198 - R. Styra, od r. 67 (1928) nru 4 - V. Guido Behr, od nru 62 - J ohannis Senftleben, od r. 68 (1929) nru 169 - Aleksander Jursch, od r. 73 (1934) nru 107 - H. Machatscheck, od r. 74 (1935) nru 85 - E. Petrull, od r. 75 (1936) nrti 230 - G. Rinke, od r. 78 (1939) - E. Petrull, od nru 207 -G. Rinke.

N akład i druk - Drukarnia Merzbacha, od r. 50 (1911) nru 335 - Ostdeutsche Buchdruckerei u. Verlagsanstalt, od r. 59 (1920) nru 46 - Posener Buchdruckerei u. Verlagsanstalt T. A., od r. 64 (1925) nru 45 - Drukarnia Concordia Sp. Akc. 2°. Prenumerata kwartalna - 4,50 mk, pocztą 5,45 mk, od 1918 r. - 5,40 mk, pocztą - 6,62 mk, w maju 1924 r. - miesięcznie 6 500 000 mk, od czerwca 1924 r. - 3,50 zł, w 1928 r. - 5 zł, pocztą - 5,50 zł. Posiadał następujące dodatki: 1. Posener Tageblatt. HandelskammeI. Nieregularnie.

2. Posener ProvinzialbHitter. Tygodnik, od r. 1879 do 1919 r.

3. Die Zeit im Bild. Tygodnik, od 14 września 1924 r.

4. Die Welt der Fra u. Tygodnik, od 1925 r.

6. In Freier Stunde. Tygodnik, od 24 czerwca 1927 r.

6. Heimat und Welt. Tygodnik.

Organ niemiecki o ideologii konserwatywnej. Dba o szybkość informacji (wychodzi 2 razy dziennie) i o liczbę czytelników (mutacje lokalne). Obok wiadomości politycznych, gospodarczych, kromki lokalnej, prowadzi obszerny dział informacji handlowej, notowań giełdowych, ogłoszeń. Ukazuje się także po I wojnie światowej aż do roku 1939, reprezentując w tym czasie interesy mniejszości niemieckiej w Polsce.

TYGODNIK POWIEŚCI. Wychodzi co sobotę, w objętości 1-1,5 arkusza od 1 października 1878 r. [Redaktorem pisma był Tadeusz Kamieński. Nakład i druk Napoleona Kamieńskiego i Sp. 4°. Prenumerata kwartalna - 2 mk. Drukuje oryginalne dzieła twórczości polskiej oraz tłumaczenia znanych pisarzy zagranicznych. Utrzymuje rozliczne kontakty z najlepszymi pismami polskimi we wszystkich trzech zaborach. Wśród autorów spotykamy nazwiska: J. I. Kraszewskiego, J. Zachariasiewicza, T. Jeża (Z. Miłkowskiego), E. Orzeszkowej, W. Wolskiego i in.

POSENER SCHUL-ZEITUNG. (Poznańska Gazeta Szkolna). Tygodnik, ukazujący się w środy od 4 grudnia 1878 I. Objętość pojedynczego numeru - 8 stronic. Założycielem i redaktorem odpowiedzialnym był G. ScheffleI. Nakład i druk H. Schmadickego, 4°. Prenumerata kwartalna - 1,5 mk. Organ niemieckich władz szkolnych w Poznaniu, założony przez rektora III Szkoły G. Schefflera. Zawiera: artykuły dotyczące pedagogiki, historii powszechnej i historii wychowania, sprawozdania o stanie szkolnictwa, protokóły z posiedzeń nauczycieli, bieżące wiadomości i recenzje książek szkolnych. Zamieszcza często wiadomości z innych niemieckich pism pedagogicznych. Atakuje działalność nauczycielstwa polskiego.

Zofia Semrau

PRZEGLĄD KOŚCIELNY. Cd roku 1887: PRZEGLĄD KOŚCIELNY. Pismo miesięczne poświęcone nauce katolickiej i życiu kościelnemu. Początkowo jest tygodnikiem ukazującym się w czwartki, od 1887 I. - miesięcznikiem (ryc. 55). Ukazuje się w Poznaniu od 3 lipca 1879 r. i wychodzi do końca r. 1896. Objętość jednego numeru tygodnika - 8 stronic, miesięcznika - 60-70 stronic. Ogółem wyszły 392 numery tygodnika i 120 numerów miesięcznika.

< /

KOK MKKWSZY.

4 ,

18'70/80

Ryc. 55

Założycielem, wydawcą, nakładcą i redaktorem odpowiedzialnym był penitencjarz i kaznodzieja archikatedralny Władysław Jaskulski. Druk Jarosława Leitgebera, 4 0 , od r. 1887 - 8 0 . Prenumerata kwartalna - 3 marki.

Pismo przeznaczone dla duchowieństwa. Zawiera rozprawy teologiczne, artykuły poświęcone historii Kościoła, prawu kanonicznemu i sprawom duszpasterstwa.

SZTANDAR. Tygodnik ukazujący się co sobotę. Wychodzi w Poznaniu od 3 kwietnia do 24 grudnia 1880 I. Wyszło łącznie 39 numerów o objętości 4 stronic pojedynczego zeszytu (ryc. 56).

Redaktor odpowiedzialny - Władysław Rozdrażewski, od nru 14 - Kazimierz Koszutski, od nru 16 - W. Fijałek. Nakładca - W. F. Rozdrażewski, od nru 14 - K. Koszutski, od nru 16 - W. Rozdrażewski, od nru 18 - Drukarnia J. I. Kraszewskiego (właśc. W. Łebiński). Druk J. I. Kraszewskiego. 4 0 . Prenumerata kwartalna - 3 marki. Pismo przeciwdziała rozbiciu społeczeństwa na obozy i ugrupowania polityczne.

Hołduje ideologii solidaryzmu społeczno-narodowego. Z powodu zbyt małej liczby prenumeratorów pismo upada.

Sr.

Ryc. 56

DWUTYGODNIK dla KOBIET. Pismo beletrystyczne i naukowe. Od I. 6 (1885) - Tygodnik beletrystyczny i naukowy. Wychodzi od 2 października 1880 I. do 30 marca 1887 I. W Poznaniu. Ukazało się ogółem 7 roczników, a 207 numerów o objętości pojedynczego numeru - 12 stronic (rys. 57). Pismo założyła Teresa Radońska. Redaktor odpowiedzialny - Teresa Radońska, od 3 października 1885 r. - Teofila Radońska. Nakładca - Teresa Radońska, od

PISM:

pImmmmUlUl

Ryc. 57r. 3 (1882/83) nru 14 - St. Wegner, od r. 4 (1883/84) nru 2 - Teofila Radońska, od r. 6 (1885/86) - Fr. Chocieszyński, od r. 7 (1886/87) - Drukarnia Narodowa w Poznaniu. Druk J. I. Kraszewskiego (właśc. W. Łebińskiego) od r. 3 (1882/83) nru 14 - FI. Chocieszyńskiego, od r. 7 (1886/87) - Drukarni Narodowej w Poznaniu. 4 0 .

Prenumerata kwartalna 4 marki.

Pismo dąży do rozbudzenia czytelnictwa i zainteresowań kulturalnych wśród kobiet. Artykuły wstępne, najczęściej pióra T. Radońskiej, dotyczą roli kobiety

Zofia Semrauw życiu rodzinnym, społecznym i narodowym. Pismo prowadzi stały dział poezji i powieści i stara się urozmaicić szpalty interesującymi kronikami literackimi, życiorysami, opisami podróży itp. W dziale poezji występują nazwiska: Agnieszki Baranowskiej, Teofili Samolińskiej, Seweryny Duchińskiej, Marii Szuman, St. Tomkiewicza, Władysława Bełzy, Wawrzyńca Benzelstjern-Engestr6ma i in.; w dziale prozy: M. Szołdrskiej, Koszutskiego, Juliana Bukowieckiego, Józefa Rogosza, Wojciecha Jarochowskiego, Anieli Milewskiej, E. z Kurowskich Puffke, Klemensa Koehlera, Ludwika Żychlińskiego i in.