MARIAN GENOWEFIAK
Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony problematyce współczesnego Poznania 1961.07/09 R.29 Nr3
Czas czytania: ok. 8 min.PIERWSZA SESJA RADY NARODOWEJ MTASTA POZNANIA
JLJNIA 25 kwietnia 1961 r. o godz. 10 w Nowym Ratuszu odbyła się inauguracyjna sesja nowo wybranej Rady Narodowej miasta Poznania. N a sesję przybyli: nowo wybrani radni oraz pierwszy sekretarz KW PZPR w Poznaniu, poseł na Sejm - Jan Szydlak, sekretarz KW PZPR - Jan 01zak, pierwszy sekretarz KM PZPR i sekretarz KW Czesław Kończal, członkowie egzekutywy KW PZPR: Franciszek Nowak i Jerzy Zasada, przewodniczący Prezydium WRN w Poznaniu, poseł na Sejm - Franciszek Szczerbal, posłowie na Sejm z miasta Poznania: Rufina Ludwiczak i Zdzisław Kaczmarczyk, przedstawiciele miejskich władz ZSL i SD, zakładów pracy, przewodniczący Dzielnicowych Rad Narodowych i kierownicy Wydziałów RN m. Poznania. Sesję otworzył sekretarz Prezydium RN m. Poznania Czesław Adamski.
Dzisiejsza sesja Rady Narodowej m. Poznania jest pierwszq w nowej kadencji rad narodowych - powiedział Czesław Adamski. - W wyniku wyborów Z listy wyborczej Frontu Jedności Narodu w mieście Poznaniu 80 mandatów radnych otrzYmali ludzie reprezentujqcy poznańskq klasę robotniczq, inteligencjq pracujqcq i młodzież miasta Poznania. Sq to przedstawiciele czołowych zakładów pracy, uczełni i placówek kulturalnych, szkół i organizacji młodzieżowych. Przede wszystkim jednak ludzie ci reprezentujq wysoki kredyt zaufania, z jakim lud pracujqcy naszego miasta powierzYł im tak wielkie i skomplikowane problemy oraz swoje indywidualne troski i kłopoty. Rada Narodowa ubiegłej kadencji i jej Prezydium przekazujq nowej Radzie szereg bezspornych osiągnięć w dziedzinie rozbudowy urzqdzeń przemysłowych, komunalnych i socjalnych. PrzYbyło w ubiegłej kadencji wiele nowych izb mieszkalnych, odbudowano szereg zabytków, wybudowano nowe zakłady przemysłowe, szkoły, stadiony l ośrodki zdrowia. Jednocześnie jednak ustępujqce PrezYdium składa na barki nowej Rady Narodowej - będqcej kontynuatorkq realizacji S-letniego planu gospodarczego miasta Poznania - szereg poważnych i trudnych zadań, które w poprzedniej kadencji nie zostały wykonane bqdź ukończone. Przed nowq Radq stoi również sprawa wszechstronnego przeanalizowania postulatów przedwyborczYch społeczeństwa miasta Poznania, skierowanych pod jej adresem i stanowiqcych niezwykle cenny materiał dła opracowania
Marian Genowefiakgospodarczego, społeczno-politycznego i kulturalnego programu działania Rady Narodowej m. Poznania w latach 1961-1964.
W imieniu ustępującego Prezydium Rady Narodowej - powiedział na zakończenie Cz. Adamski - życzą nowej radzie pomyślnego wykonania założeń Narodowego Planu Gospodarczego na lata 1961-1965 oraz jak najlepszej realizacji zadań gospodarczych i społeczno-politycznych wypływających Z uchwał naszej Partii i Rządu. Sekretarz Prezydium stwierdził, że na 80 radnych obecnych jest w sali posiedzeń 77 radnych, wobec czego zgodnie z art. 41 ustawy o radach narodowych rada może podejmować prawomocne uchwały. W celu przyjęcia ślubowania przewodnictwo obrad objął naj starszy wiekiem radny, Mikołaj Michalski, funkcje sekretarza zaś spełniał najmłodszy radny, Jan Gorajski. Radny Mikołaj Michalski odczytał donośnym głosem rotę ślubowania. Następnie wywołani przez Jana Gorajskiego radni w pełnej skupienia atmosferze sali wypowiadali uroczyście słowo "ślubuję". Na wniosek radnego Czesława Kołodziejczaka, złożony w imieniu klubów radnych PZPR, SD i ZSL, przewodniczącym sesji wybrany został jednomyślnie radny Marian Paluchowski, a sekretarzem radna Łucja Grupa. Przewodniczący sesji, radny Paluchowski, udzielił z kolei głosu przewodniczącemu Poznańskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu, doc. drowi Stanisławowi Smo1ińskiemu, który wygłosił referat o przebiegu kampanii wyborczej i najważniejszych zadaniach nowej rady. Na długo przed rOzPoczęciem kampanii wyborczej do Sejmu PRL i rad narodowych rozpoczął swój referat St. Srr.o1iński obserwowaliśmy ożYwioną działalność komitetów FJN. Świadczą o tym m. in. liczne spotkania radnych Z wyborcami, organizowane przez komitety FJN. Należy do tego także dołączyć systematyczność funkcjonowania prezYdiów Komitetu Frontu. Doświadczenia nabyte w pracy organizacyjnej Frontu Jedności Narodu w okresie poprzedzającym kampanię wyborczą posłużą zapewne do wypracowania takich kierunków działania FJN, których cechą będzie stałość i rytmiczność. Kampanię wyborczą mozna podzielić na dwa etapy: spotkania sprawozdawcze w styczniu i lutym 1961 oraz spotkania związane bezPośrednio Z przedstawianiem kandydatów do rad i omawianiem programów wyborczych FJN. Charakteryzując najogólniej ich przebieg stwierdzić należY, ze zainteresowanie społeczeństwa programem Frontu Jedności Narodu, jego realizacją, doborem kandydatów na posłów i radnych do rad narodowych wSzYstkich szczebli - było olbrzymie. To powszechne zainteresowanie sprawami ogólnymi, sprawami całego miasta czy dzielnicy było czYmś generalnym w wystąpieniach poszczegółnych wyborców. Jako główne zadania stawiano problemy i zagadnienia ogólnospołeczne. Często można było zauważYć, że dyskutujący wyborca miał przed sobą program wyborczy swojej dzielnicy i na nim opierał swoje uwagi i zapytania, wyprowadzając niejednokrotnie ciekawe wnioski i spostrzeżenia. Jeżeli chodzi o przebieg dyskusji - mówił dalej doc. Smo1iński - to należy stwierdzić, że miała ona o wiele bardziej szczery charakter na spotkaniach otwartych i środowiskowych. W czasie kampanii wyborczej odbyło się kilkaset spotkań popularyzujących program wyborczy oraz kandydatów na radnych. Spotkań Z kandydatami na posłów do Sejmu odbyło się ogółem 68. Spotkaniami przedwybor
Marian Genowefiakczym i objęto 40 000 wyborców. Do najliczniejszych i najbardziej udanych oraz najbardziej bezPośrednich spotkań przedwyborczYch kandydatów na posłów do Sejmu i kandydatów na radnych do Rady Narodowej m. Poznania można m. in. zaliczyć spotkania Z kandydatem na posła do Sejmu PRL, Ministrem Obrony Narodowej gen. broni M. Spychalskim, Z załogą Zakładów "Stomil' . naukowcami Politechniki Poznańskiej i Wyższej Szkoły Rolniczej oraz spotkanie kandydata na posła do Sejmu PRL Wincentego Kraski Z załogą Zakładów NaprawczYch Taboru Kolejowego, środowiskiem twórczYm w Pałacu Działyńskich i szereg innych. Zasadnicze znaczenie mają postulaty i wnioski zgłaszane przez wyborców podczas spotkań Z kandydatami. Należy tu uwzględnić takie elementy, jak liczba odbytych spotkań, liczba postulatów, stopień ich realności oraz wybrane postulaty natury ogólnej. Ogółem zorganizowano 332 spotkania, na których zgłoszono 612 wniosków i postulatów, przY czym największe nasilenie zanotowano w dzielnicach Nowe Miasto (240) i Grunwald (213). Z tej masy żądań zakwalifikowano do wykonania 349 postulatów, a więc blisko (fJ'f. I» .
Dla przykładu należy wymienić niektóre wnioski Z poszczególnych dzielnic. Dzielnica Grunwald: a) uporządkowanie terenu przy boisku "Areny" międzY ulicami Jarochowskiego, Wyspiańskiego i Reymonta l wykorzystanie go do celów wypoczynkowych, b) zadrzewienie ul. Złotowskiej (prace wykonają mieszkańcy w ramach akcji społecznej), c) mieszkańcy Fabianowa wnieśli o uruchomienie agencji pocztowej, d) zlikwidowanie restauracji na narożniku ul. Kolejowej i Calliera, e) odbudowanie sali tronowej w Nowym Ratuszu i udostępnienie jej instytucjom kulturalnym i mieszkańcom naszego miasta, j) uporządkowanie zaniedbanego terenu koło parowozowni i przeznaczenie go na ogródki działkowe, g) zlikwidowanie przY ul. Głogowskiej składnic drzewa itp. i oddanie tych uzbrojonych terenów pod zabudowę, h) rOzPatrzenie możliwości zagospodarowania do celów wypoczYnkowych i gospodarczYch terenu Kopaniny (liczne stawy), i) zabezPieczenie przy budowie nowych osiedli mieszkaniowych placów zabaw dla dzieci i młodzieży, j) przeniesienie Szkoły Podstawowej nr 24, rOzParcelowanej w trzech nie nadających się na ten cel pomieszczeniach, do innego budynku. Dzielnica Nowe Miasto: a) wybudowanie poczekalni autobusowej w Krzesinach, b) doprowadzenie wody pitnej do bloków przY byłym młynie w Anton in ku, c) skanalizowanie budynku szkolnego na Osiedlu Warszawskim, d) wyżużlowanie ulic Nowe Zagórze i Sandomierskiej, e) zwodociągowanie ulicy Obotryckiej, j) oświetlenie ulicy Modlińskiej oraz Krzesin iKrzesinek, g) wybudowanie drogi do zieleńca w An ton in ku, h) wybudowanie nowej szkoły w Krzesinach, i) założenie chodników na ulicy Słupeckiej. Dzielnica Wi1da: aj uporządkowanie terenu koło dworca kolejowego w Dębcu, b) oświetlenie Swierczewa, c) zbudowanie krytej poczekalni przY przystanku autobusowym w Swierczewie, d) położenie przewodów gazowych na ul. Gruszkowej między Sosnową i Świerkową, e) zwodociągowanie 2 skanalizowanie ulicy Opolskiej i Jarzębowej, j) zbudowanie kładki nad prawą stroną toru kolejowego w Dębcu, g) utworzenie punktu aptecznego w Swierczewie, h) przeniesienie przychodni dziecięcej przy HCP (z powodu hałasu) do innego pomieszczenia, i) przeniesienie kilku rejonów Z przychodni przy ul. Gwardii Ludowej do innego lokalu.
Dzielnica Jeżyce: a) przesunIęCIe przystanku trolejbusowego Z ul. Czarnkowskiej do Kołobrzeskiej, b) uporządkowanie osiedla mieszkaniowego Jeżyce i zlikwidowanie resztek placu budowy, c) oświetlenie prowadzącej do szkoły ulicy Winiarskiej, d) wybudowanie w Ławicy kawiarni, e) przedłużenie linii tramwajowej od pętli na Jeżycach do KrzYżownik, j) nielokalizowanie szkoły przy ul. Hangarowej, lecz przy ul. Taczano w skiej, g) doprowadzenie wody do szkoły przy ul. Lemborskiej, h) wybudowanie przedszkola w Krzyżownikach, i) umocnienie drogi biegnącej od Krzyżownik nad Jezioro Kierskie.
Dzielnica Stare Miasto: a) plany budowy szkół powinni opiniować nauczyciele, b) oświetlenie ulicy Murawa, c) wyżużlowanie ulic Pasieka i Słowiańskiej, d) zmiana lamp gazowych na elektryczne przY ul. Chopina i na ulicach przyległych, e) naprawa jezdni przy ul. Klasztornej, j) usunięcie ruin przy ul. Świętosławskiej i Wodnej, g) w związku z budową nowych szkół nie przenosić w ciągu roku szkolnego dzieci ze szkoły do szkoły, h) zwrócić uwagę na utrzymanie czYstości przy ułicach Wrocławskiej i Szkolnej. Przedstawione dezyderaty mają charakter ogólny. Główne kierunki postulatów były skierowane na gospodarkę komunalną, sprawy mieszkaniowe oraz formy współdziałania posłów i radnych Z wyborcami i komitetami blokowymi. Niezależnie od tych postulatów poruszano także zagadnienia dotyczące kultury, handlu, szkolnictwa i oświaty, służby zdrowia, interesowano się sytuacją gospodarczą i polityczną kraju. Bardzo pOzYtywnym odruchem było szerokie deklarowanie przez wyborców czynów społecznych. Następnie doc. St. Smoliński przeszedł do omówienia planu 5-1etniego.
Wyrazem zaplanowanych zamierzeń - powiedział on - są przewidywane nakłady inwestycyjne. Globałna suma nakładów inwestycyjnych w latach 1961-1965 przeznaczonych na rozwój gospodarki uspołecznionej Poznania objętej planem centralnym i terenowym wynosić będzie 6985 milionów złotych. Podobnie jak w ubiegłej pięciolatce, podstawowym kierunkiem rozwoju miasta będzie dalsza rozbudowa przemysłu kluczowego, a zwłaszcza przemysłu metalowego i budowy maszyn. W szczególności ulegnie rozbudowie fabryka silników okrętowych, która w roku 1965 będzie jednym Z największYch zakładów tego typu w Europie. W tym samym czasie nastąpi zakończenie budowy fabryki łożysk tocznych, w której znajdzie zatrudnienie 4000 osób, oraz nowej fabryki przemysłu chemicznego. ROzPocznie się budowę nowych hal produkcyjnych dla "Chirurgofilu ' "Centry" i kilku innych zakładów pracy. W związku z tym zatrudnienie w przemyśle wzrośnie do przeszło 83 000 osób na ogólną przewidywaną liczbę 198 000 zatrudnionych we wszystkich działach gospodarki narodowej w naszym mieście. Wartość produkcji głobalnej całego przemysłu poznańskiego wyniesie pod koniec pięciolatki 17,2 mld złotych. Oznacza to ogólny wzrost produkcji dla Poznania o 44,2 procent. W parze Z rozwojem przemysłu i wzrostem ludności nastąpi dalsza rozbudowa sieci osiedli mieszkaniowych i urządzeń komunalnych. Planuje się oddanie do użytku 44 500 izb mieszkalnych. W wyniku tak nasilonego budownictwa mieszkaniowego spadnie w mieście wskaźnik zagęszczenia do około 1,6 osób na izbę. Analogiczne nasilenie przejawiają inwestycje obejmujące gospodarkę komunalną. Na nią przeznacza się w planie pięcioletnim miasta wydatkowanie
Marian Genowefiak
359,4 min zł z przeznaczeniem na budowę nowego UjęCIa wody dla Poznania i szeregu urządzeń doprowadzających wodę i odprowadzających ścieki. Dzięki budowie trasy chwaliszewskiej Z nowymi mostami na Warcie i Cybinie usprawnieniu ulegnie komunikacja drogowa. Miasto otrzYma 45 nowych wozów tramwajowych, 14 trolejbusów i 85 autobusów. Niezwykle imponująco przedstawia się plan w dziedzinie oświaty. Wybudowanych zostanie 56 obiektów szkolnych. Wśród nich znajdą się obok szkół podstawowych przedszkola, szkoły zawodowe dla pracujących, technika, średnie szkoły zawodowe, licea ogólnokształcące. Ogółem nakłady na inwestycje oświatowe w latach 1961-1965 wyniosą 420,1 min złotych. Miasto nasze stanowi jeden Z najważniejszych ośrodków naukowych w kraju. Jego znaczenie wzrośnie poważnie w najbliŻSzYm czasie dzięki dalszej rozbudowie wyższych uczelni. Budowa nowych domów akademickich zapewni wzrastającej Z roku na rok liczbie młodzieży akademickiej możliwości nauki i mieszkania. Dalszej poprawie ulegnie działalność lecznictwa otwartego. SzPitale miejskie zwiększą stan posiadania łóżek o około li'» w stosunku do roku 1960. Zwiększy się sieć aptek i punktów aptecznych. W ciągu planu S-letniego sieć sklepów handlowych wzrośnie w mieście o 174, a zakładów zbiorowego żywienia o 22. Obok dużego rozwoju usług handlowych przewiduje się również wysoki rozwój usług przemysłowych oraz nieprzemysłowych dla potrzeb ludności. Nakłady inwestycyjne miasta w pięciolatce na przemysł terenowy wyniosą 81 min zł, a na handel - 60 min złotych.
Plan gospodarczY miasta na lata 1961-1965 - powiedział na zakończenie doc. Smo1iński - nakłada poważne zadania na nową radę narodową. Wykonanie tych zadań zależeć będzie nie tylko od rady i rad dzielnicowych, lecz od całego społeczeństwa Poznania, od cenionej w całym kraju inicjatywy, ofiarności, pracowitości i gospodarności poznaniaków. Doświadczenia ostatnich lat wskazują, że wykonaniu zadań rad narodowych skutecznie pomaga inicjatywa szerokich mas społeczeństwa. Rady powinny Z tej inicjatywy w jak najszerszej mierze korzYstać i nadać jej odpowiednie formy organizacyjne. Potrzebne jest dalsze wprowadzanie w zYCIe procesu decentralizacji uprawnień rad narodowych, doskonalenie i rozszerzenie kontroli radnych nad pracą aparatu rad narodowych, instytucji i przedsiębiorstw podporządkowanych radom, wzrost poziomu ogólnego i fachowego pracowników prezydiów rad, zwiększenie operatywności pracy wydziałów i podległych przedsiębiorstw. Szczególne obowiązki ciążą na komisjach rady. Gwarancją sprawniejszego funkcjonowania aparatu rad narodowych stał się Kodeks Postępowania Administracyjnego. Słusznie nazwano go "kodeksem postępowania rzetelnego ". Porządkuje on jedną, ale za to niezwykle istotną dla obywateli dziedzinę urzędowania. Przestaje ona stanowić nieprzenikniony gąszcz reguł i przepisów, częstokroć sprzecznych ze sobą. Kodeks wprowadza jasność informuje obywateli, w jaki sposób mogą i powinny być załatwiane ich sprawy. Stojąc przed nowymi zadaniami, nIe sposób nie dostrzec wysiłku l wyników pracy poprzedniej Rady i jej PrezYdium. W imieniu Poznańskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu przekazuję na ręce przewodniczącego
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony problematyce współczesnego Poznania 1961.07/09 R.29 Nr3 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.