.JÓZEF MUCZ;KOWSKIilllJi : I!'pfu-;orowie, tak i on braJ i'ittHll'ntflw na stancję. przpważnip mJlilb.i6 i'izlaelJ('ek,!. «:d.\' jPdnak inni nie zajmowali i'ii wyehoW,\'Wa.]]il'llI idl, Mllezkowi'iki ..tQpiJ w wychowalk,ach swyeh wy"r,dd p,tli3koei i w'I'ai'itania ponad niżi'izyeh IIrodzenit:'m." "Zna w\"<1. 'eIH:'a logji Wi'iz'i'itkich rodzin, gromił popisywania siQ Iltrhplll i przodkami. B,vI pOIl tym wzp:lędelll nienhłagan-. Jego wychowtll'ley wyrastali z inn('m pojęciem, z innrllli poglądami na obo\\ iązki wzg'I(:dl'llI i'ipołl'l'zt:'I-łi'it\\ a zniwelowaneg'o. To hyło jt:'go nipllIałą zasług'ą:' t o bylo prz:vl'zyną IISlłllięl'i1 Luczkowi'ikieg() ze i'it.anowi::;ka. zajlllowanf'g"o od 1:lt ':' Xit:'ktlll'z:v twit'rdzą, że Muczkow:--ki dolll'o\\o]nir sit: nSllnąl, widząe. ŻP Ilyrpktor .dmnazjum 8toc oraz wladz:t przełożona darzyli go POI"<lZ więk:-,zą podpjrzliwocią i nieIIfnoci!. PrawIJą atoli jt:'st zal'pwnp to, eo piszf' l\lotty i Estrei('her, llIia\lowicip, Żf' Muezko\\i'iki zoshtł przez właoze prnskie, mmnięty z po-wodu owaeji. IIrządzonf'j \la jego ezeRr przez uczniów. owaeji. któr<l prz'braJa eharaktpr llIanift:'i'itacji narodowej. Akt{m lIl"z(:dowyeh, rlotyeząeyeh tRj sprawy. dotąd nie można było ooszukar. .II'(lyll:l urzędowa f'nlłIu'jacja znajduje się w prngralIIi,- na !"Ok 182'i/7 (str. n. Dyrektor Rtoe pisze tam. ź" "ruw.'z)Cif'1 :;\fuczkowi'iki. 'któr- od 1;) ezerwca ") 1819 przy nasze m g'imnazjlllIl z lIżyt.kiem pracowaj, zOi'itał w skutku rozkazu aORto,rncgo rninisterjulll z dni<l :-W maja (1827) od pt:'Jnienia dalszyeh obowiązkÓw prz" szkolp tuteji\zej uwolnionym i oezpkuje mnieRz('zenia jako nauezyeif'l prz' innf'm gimnazjum prowincji tutejszej.

Kronika Miasta Poznania: miesięcznik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1926.12.31 R.4 Nr12

z pobif'ram] doh]<l całkowitą JlPIIją." "T 'nika z pOw-żi'izego, 1.1' ){llczRowski nil' odszptll dohrowolni!', <i nast,;:pnif'. że nif' znalaz i'iię ,.na hrnku" hf'z {;rodk{1\\ ntrz'lIlarria, jak pis'zą nipktÓrzy biog-rafowil', lecz. że otrzYIll'wał nallal peni'ij Ilot'('h('zai'iową: nip wi,ltlOll1ll wsza.kże, .i<.l'k d]up:o. C(} no manifei'itaeji i'iall!!'j na. je:!O l'ze::;ć, to opis ('a.IkieJll fantasty!',zny, JlOIlohno na Pt)f[st:J.wif' opowiadali sallle!:o profesora. pomieśpił Estrf'ieher w żp'iorysil'. a v>;tępif' zaznaeza. 1.1' g-dyh. taka OW:lcja. lll"zą(lzona była za nasz'eh l'zaÓw. ,. wi'izytkip .1zipiI" niki rozhrzmiewa I'hy opowiallaniplIl l\I"oez'sto('i lInia l!J mar("<i 1827 r." .kd1ta atoli WI'I\\'(zas \\' I'OZJJ<llIill wYI'hodz:1C:l .,(:azeui W. Ks. 1'0znaiI8kiego" uro('zysto;;ć tl; pOlllinQła, z powodów lŻ nadto zroznminł,\'rh. milezpnif'Ill. 8wi,Hlkowie jt:'j. pii'izf' Estret.

") W tl'k!<d!' ni{,IIlietldlll . t5tt'u .luli".

KR()NIK \ MIA:-,'L\ pnZNANIA.

cher, już nit:' żyją: "odbiło i'iię t'llko el'ho niejai'ilH' \\ opowiadaniu głÓwnego czynnika." Etrei('.ht:'r nip wipdział. Żp ",l r. nmo ii'itniał autentYl'zn' opis owt:'j lIł'o('.z-sto('.i przez jPlhlpg-O ze !'-wiall ków i z:lvewrw aktorilw, mianowicit:' l))'zt:'z l\htl"l'plf'g'o 1Tottpg'o. pisze więc cał'kif'II1 fantaMreznip Co nai'itę]Jujp: ..Kocibł }Iar.!i Mag'daleny w'}lełniołl' )"()(lzinami; młodzipż giulIla'zjalIl:\ w zwart.ych 8zeregach, 1}J'Z' lawk;.\Ch ehorągwie, a na ?<rodkn lIa wyniei'iieniu tron ohit- sZKarłatem. \Vprowadzono nroezYHcie profesora - czeIll zajmował sil{ uezf'il Franeii'izpk Nowakow:ski, pllżnipj ZTItIny badacz historji - młÓdź zaintonowah\ pieMI, nczeri wyr,;tąpił z oracją, a w koill'u t1orczono Holeni'zantowi wspaniały złoty i'iygnet z emhlf'matami. znaII1ionująlprni 1'1'1 i powIIIl tego nczl"lf'nia. Pompa ta wywołała wrz;.1 wę, roznieciła (lodejrzliwo(; i ::;powodowała, że nauczyciel rozstar i'iit,' musiał z widbiącą g-o rzeszą prz końcu r. 1827." Tak wvg]ąlla poet.yczna i harwna lpgeUlla z tronem I'Izlmrłatnym itd. RZf'czrwii'itoM' znś jc::;t o wie]p skromniejsza. Mott y pisze: "Roku howif'II1 dwudzip:-<tpg'o i'ii{ldnlPg'o, nie pamiętam już, czy to z fHlwodu jego imipnin, ('z' też za::izła inna .!ak;. okolieznol', podnieeająca do niezwyezajnYl'h ohja w("" w kwiatami przyhranej klasit:' prz'jI,'Jj uczniowie pp'Hleo (illla wchodzącego Juczkowi'ikipgo U]'lH',Z'Htą }Joi'itawą oraz przemową i ofiarowali mn piOl"Heif'Jl ozdolJiony miniaturami KOHl'inszlki. 1'0niat.owskiego i NaJlolt:'ona." T Mott- twiprrlzi. że ta właśnif' manifestacja, która w{)dług Ei'itreiehera f)dh'bł i'ii w' dniu imiemn Mllczkowskieg'o, 1 n marca 1 27 r., pow"dowała usunięci£" Jego z gimnazjnm. p1"awa oparht ię o miniRtra ,,;;wiaty .\ltf'lH;tf'Ina. który już O maja. a wi(:e w 10 tyg'(1(lni p(l w'padku. podpii'iai dekrf't. rugująey }fuczkowskieg'o z pl)f;,\lI-. [)onip:<if'uif' o manife.,;tacji pochodziło zappwrw (Hl (l'rf'kt(1r;\ toca. ktÓr' w pi;;IIIip 9) z 17 maja 1R27 r. .10 Kolf'g'juIII :';z'kolnl'go Wi'iIHllIlI1iaJ o wi"lkim. nieznanym nam za,j"arg'lI ,kt{lry mif'li z uim trzej profesof!)wi,,: Trojałiski. l\ll1czkovv'E'ki i Braun. Z:, tar/!' (1\\ załag'I)(lzou' JII'Z('Z K 0g-jlllll Szkolne. dowodzi. żp p"llIiędz' l\111l'z'kowi'ikim a tl)(,"1lI h'ł' i'itof;unki na]1l'ężoue. ('O hyło pOWllflf'I11 napl"ężpllia. liiI' wi:\domo. :-;tm' od r. 1 ;).

kieuy to wykryj wr(1(1 gilllllazjai'itt'I\Y zw'('Z,lj IIrol'zystego IIheho-(1zenia I'oeznicy majowej i winowaje(l" uk,mtł. hyJ zupełnIe przez Polaków znienawidzony i IIważall' la 8z]Jieg'a. ,,Ich ward lU der

") 1'1'0 W , Kol. zk. l I. l :15,ti!J

Provinz liiI' einen preuRsischen :::\pion ausgeschrieen", pisze w cyto'am'Ul WYŻEj piśruił:' z 1 7 maja 1 S',. f{zu ppwnego tl lii) illlI (lwa"; Polacy ,,0 mało" W twarz napluli ("heinaLe in,; (;pi'iicili g"P_ pu;'kl "J. Inny i'izlaelH'ic hyłby g'o "o m:lh" o..,d;,i('i(' obrazll (..'-'ein; Iw pt'ri'iinJich 1U'It-'idigt"), i to puhliczlIIe, w H':I' rze, gdyllY się nie by1 wobeł' nit-'g'o pOi'ita wił ostro. ::\karży1 się tez :-5 t Ol' . 7.1' ks. Wolicki, administrator archidiecezji. sprawił UlU afrL)nt, nil' prz) jmując oRobistego zaproszenia na popis puhliczllY gimnazjum. .Można sobif' t.edy 1atwo wyobrazić, jak się odnoi'iił do niego 1hH'zkowski, ten bezwzględny wert-'d'k. nil' nginający i'iię przed nikim. .Jakżeż tedy i'ikw<tpliwie musia1 to(' i'ikorzYi'itać z nadarzającej sili sposobności utrącenia tf'go nif'wygo(lneg-o i nif'pokornego pOllwładnego. ' Zajęcia w giUlnazjum nif' wypp1nia1y .M uczrkov,rs'kiemu całlgo życia umysłowego. \tY r. lt:;:?O wydał "I'owipści tareg\J : :\"0\\""go Testamentu 1l1a użytku szkół" z )J.t,anialIłi i i'ito,.;owrIPmi zadanhuni bihlijllł:'IIli; doczeka1y i'ii onf' wydania drugiego w I'oznaniu r. 181. W r. 18:2 wYllaJ ,,exti, Anrf'lli" Victori,.; lip \ rrh. iiil\stribus Romae" do użytku i'izkM, i'iądząc, że książka ta w klai'ial'h niższych gimnazjÓw nadaje i'iię hardziej do czyt<\nia aniż,.li PflOi'i. \V tym samym roku odhył Wl'aZ z Tytusem DziałYlikim flodr6ż naukową do Danji i Nzwt'l'ji t'pIl'm 1)(Ii'izukiwall dukument/m przl'i'iz1ości i kultmy polskiej VI' hibljotekach szwedzkiclr. \r r. 1 HG wydał gramatykę jęzTlka pobkiego, ktlll'a w łlrugit-'1Il i trzeeiem wyd:miu ukazała się w Krakowit-' w r. 18i{j i 184!), a w czwal'telll w Petershurg'u VI' 1". 181;0. U dzielI' tPIII piszp E:,;trt:'ichel" eo naf:tQIlUje: "Jego gramat.yka poli'ika jmlll(H'ZIuil> z litenltmą Luka>\zl'\\ ic;,a i 7;;J:,;:uIami i'it.yliMyki Kdllikowi'ikipg'o h'ly lit.'r<wkiemi ewangdjami młodził:'zy, oddająel'j' i'iię literaturze. Ka telll k,;zlal('iły ię tl' (1ziesiątki l'ii'iarzy. kt{'l"zy potem wyrÓżuili i'ii dohr.\'J11 5tylem i zuajolllOH( ią h ii'it o I"j i i literatury." W 1'. lt:;1 rozpo('zał wyua \\,uiefwo, za:,li('rzout-' Ha \ił:ki'izą i'ikalł:. mi:lłwwieie .,Zhił'IJ' najcelni3j:'z.ieh i najl"zadszy(!J IYIIlOtWÓl"CÓW z w. X\'l i X\li". .Jako 1 om I \\ ycla ł "l\likołaja Sępa Nzarz:;I-łkilg'O H.ytlll' ,lIho \\ lI'rsw polskie i :/ .!PW; :';llIiet'ci zphrallp", )ll"zedruko\\am" Z I'g/'emi'lał'za Tytm,a Dzialyil!-'kieg'o. \\' r. 18:2H wl"P,.;zcie wydał \\' pił:<,il! Wiliach pdezjc Adam:1 Uickil'wicz,l. ol'u:,;zczając tylko te wi!'r:,;:,;'.

..l(ióreb- przpz Upowi'izpdmienie nieprzy.ienmoć kOlii U i'iprawil' mogły." Miał takżł:' tI'llIlIł()ci z eenzorem, (lawniej:'izym kolegą _ z gimnazjum pozuailRkiego. profeRorf'm Czwilliną. Pi:szp o tern

KRONIKA l\nAHTA POZAX[A.

iotty: "Przyszedł IJewnf'go wif'czora do nas 1\£ Ilczkowi'iki. kt.l'II'' właśnie wydawał popzje Miekipwicza, i ulIłipehająe i'ii(: opowiadał rodzicom moim, Żl:' miał z <'zwaliną. jako ('enzorp1l1, rozprawJu:Nif' chciał on z początku przepucić w nraż'nie tel!0 Niellll'a. 1'0 "głos ludz,ki rozumiał", dał się przecież zmi(:k('z'(' l'rzyrzl'n('niem, że )iuczkowski Rtm;owny dod: przypisl:'k, ('O i'ii(, tpż i'itało:' Wspomina także .Mott Y o tt:'m, że razu pp.wneg-o otrzyma I Muez kowski jakiś nieprzyjf'mny list, od .Mickiewicza w zwi:!zku z łlWP1I1 wydaniem jego poezyj. nłl wydania ich zahraJ się ;\Inczkowski, jak pisze Estreicher, w porozumieniu z .JózefplII Luka,.;zlwiczPIII. Z prenumeraty zebrał Muezkowski odr3zu 178 talarÓw 011 H!) [H'Pnumeratorów, na św. Jau 1828 ohil:'eywał Robip aż 400 lH'pnull1pratorÓw na luno egzPIllplarzy, wybi-tyeh kOi'izt.pIII 4iW talar{}\\". Pioeniądze, uzyskant:' z tej edyeji, pOi'iłał Muczkowi'iki za pO;;l'pclnictwem Lelewela }liekiewiczowi. W Poznaniu pozostał Mnezkuwski dwa lata po ustąpit:'niu z gimnazjum. Musiał on być, do tej instyt.neji przpdązan', i'ikoro już po odf'jściu z niej oddał 110 jej hibljoteki 1i1 dzipJ. wśrbd nie h trzy z wieku XV czyli t. zw. iukunabuły. ruiarwwicip dzieła Horaeego, drukow:UłI' w W crIf'cji VI- 1'. 14Hli. (. ('lIJtiui'ia urukowanl'go tamże w r. 14!)11 i Valeriusa .MaxiIllui'ia, dnrkowanpg-.) r{l\vnież w Wpnp.eji w r. 14!);t Pozatpm hył' wśróll tyeh darowanyeh ki'iią:lek i1 dzieła z \dek1ł XVI. a z wieku XIX rz\dki dzh:; .,Wptel'an I )oznar'\ski." W 1'. 1 H!) op1łHcił kI uczkowi'iki wraz z żoną i Jziel',mi l'ozlla.ł-\ i udał się do Krakowa jako wychowawca Alpki'iandra 1Iielżyri:-;-kiego. i'iyna Mikołaj:1 z Basz1kowa. Nip zprwaJ jl:'lrl<1k z Poznaniem, utrzymywał z nim stmmnki, korespondująe z ludźmi tPj miary, eo Karol Marcinkowski i Karol Lilwit. D I". A n 11 r z p j \V o j t k IJ \V ,.; k i.

DZIAL BIEŻ.\CY.

PH{)(}HAM PRAC MIE.r:-:;KICH N.\ HuK 1!)7.

P r z e lU Ó w i e Ił i p II r t:' z y d. III. P o z n a n i a I: a t aj,.; k i e g: o przy wnieRieniu budż('t\l mil'ji'ikipg"o na ro'k 1 !)7 -:2H. Przedkładając Świf'tnej Hadzie .\1il'ji'ikiej projpkt blldżet\l n . rok .Jhraehunkowy 0(1 1 kwif'tnia 1 !):n elo in m:t.rea H)2!-(, odeznwa.my pewną \lIgę na my!Ó.1. że stan go,.;podarezy kraju w :-;tot'unku

7t 110 roku nbleg'łego znacznip si popm wij i że woh('e tego Ila gospodarkę mipjską z wiGki'iza patrzp{o moiemy otuchą, niż to było przelI ro'kiem. Wprawdzie żasady naji'iurowiej lH'HuniętPj oszczę' dnoHei we wydatk<tch mają trwałą moc ohowiązującą przy szafowaniu każdym grosze Ul pnhliczllym i nip są z:lIeżne od zmipllllych wanmkow ekonomicznrch. Alp poprawa siły podatkowej i kn'dytowej w mieście naszelII pozwala nam proponowal Radzie l\liejHkiej realizację- potrzeb inwestycyjnych co najpilniejszych, któryl'!: dalsze odraczanie byłoby pokrzywdzeniem naszego obywatelstwa. Uważamy, że winniśmy mimo widocznych ohja.wów polepszenia zarobkowania Il mieszczailstwa naszego, zachować tę samą ochronę pola£kową, ktÓrą uchwalil;I Rmla l\liejska przy zeszłorncznym budżecie, aby dae obywatf'lstwu nIOŻnOŚ(; wytchnienia i Sp o i'i o hnośl'. do wZlIlożenia sił gospodarczych. Dlatpgo nie propouujemy Ha cizie Miejskiej ani nowyeh źrÓdeł l1odatku\\ .'"eh, ani Podwyższl'nia dotychczasowych Btawek, ani też podwyżi'i.zf'nia świadcz ell za i'iiłę, 8wiatło i wodę, opierając budżet przediożony na dotychcz:H;OWYI'łJ olmiżonych st<twkaeh podatkll\Y i opłat. mgi podatkowe, uehw;!. lone przed rokiem, wyrażają i'iię \\ tpIll, że za opłaty oH świadeetw przemysłowych I)obiŁ'ram' tylko połowę stawki ui'itawowpj, ezy!i ° około 13G 000 zł mniej, przy podatku blHłynkowym tiO prot:.

stawki Ilstawowl'j czyli o 15001111 zł mnipj, a l)I'z' podatku ohrotowym (iO proc. stawki ustawowej czyli okoJo 1 miljorm zł mni!'j. Nie wyzyskujemy też żallnych innych IHożliwoś..i ]Iodat,kowych, przf'widzianych przez ustawę o ureg"ulowaniu finani'i{l\v komunalnych, a stoi'iowanych w innydl kUIllunach. wiatlcze"l za gaz, elektryczność. i wodę, niezmit'uionych )tl 1:! IM mimo dewalnaeji zlotego o 75 procent, sześciokrotnej pou wyżki rl)hoeizn' \\ łącznej kwot'ie 4G II1't1l'. 110 :i;) [lroc. i mimo [lod wyżki een \\'I:g-la l) 2 [11"0("., - nil' zamil'rzamy }Jo,hv:vżzr(\ w nadzipi, Żl' zwięki'i.zony zh.t i "pnI\\ uiejHza w'dajnoHI z,l.kład6w IJl'ZI'Illysłowyeh, pozwoli nalll Ha po(ltrz-lll;lłii(' dotyehezai'i tOi'iI)W;łłlej [lolity ki tanioRei. Ra.

!'huby m\i'iZI' oezy\\ iReip ml)g'ą hye obalone lH'ZPZ dalszy wzroS! dł-(.żyzny i :-';Il wynikająea klin iPI'ZIlOI }lod wyżzPHia zawIJkI"" roh'ltu!I'z,reh i p":\f,ji nl"zę(lniczyeh, co lIczywiścip' odhiłoby i'iil: niechybnip nil'1ylko ua IJl'zC'flsi(hion;tw:J.eh nazyeh, aJ" )lorIwa żyloby I'ały l'mjekt IlIIdżptu mieji'ikiego, w kt6rym elellll'nt w,vnagl'ollzl'nia za p1"aeę dorninująeą odgTywa rolę, skoro 1 pl"Ocenl zmiany :-lam ej wypłat." rohocizn r{rwna Rię kwoeit-' pieniężnj przBrszło 4:2 000 zł.

KRONIKA MIAsTA POZNANtA Struktura budżetu jest odmienna od dotychczasowyeh "elw matów, bo w zupelnośei dotoi'iowana do nowych rozporządzI' Ił ustawowy eh i mini'5tcrjalnych ost-atnich ('zasÓw, 1'11 "pOl,wInj,' pt;wną truunoś(o porÓwnywania. z pozycjami budżetu lat n hil'g'j"l'iI. Budżet administracyjny rówlloważy się w do!'hodaeh i wy(latkaeh sumą 27462 03!) zł, budżet zaś 13 wyodrębniollyt'h przl'dsięhior,.;t\\ komunalnych kwotą 254447:28 zł. Porównują(' tl' ')g"lIltw eyhy z budżetami da.wniejszemi mLleży uwzględnit'.. że bndżpt adllliuistI"acyjny zawiera w sobie nadwyżki i dpfieyty oraz inWI'Htyt'.l1' pI"zed8iębiorstw, natomiast nie zawiera wewnętrznyeh przpraelwwall. pomiędzy poszczegÓlnemi gałęziami administracji rnieji'ikiej. które utrzymano mtdal tylko w stosunkach z przf'tbit:i,io,rHtwami. Ogólna kwota pollatków łącznie z karami za zwlokę i kosztami egzekucyjnemi przewidziana jest w :mmie H 14;) mn zł. czyli 0(1pJwiada mniejwięcej kwocie, ktÓrej wpływu istotnt:'g'o oezlkujt:'m' w roku kalendarzowym 192łi. \Y stosunku do roku 1!1!), w kU)rym wpłynęło rzeczywiście 7 li;)1 34;' zł podatk., jPi'it ]lrztn\idywana na r. 1927-2R kwota. jeśli chouzi o jej ;;ill; knpczą, zll<lezni,. słahsza. . \Vyllatki nadzwyczajne w kwoeip U 17 :22 z, :-It.anowią hartlzo poważllY lIłallll'k w hndżecie lIliej:ddm bo hlii'iko 28 proe. ealego budżetu. Tłomaczy i'iil to dlcią lagii'itratll. ahy przpz realizację wipln pożytecznych inwc:itycyj nit:'tylko pomnożyt" nrządzeIlia służąel dobru społecznemu. ale ahy zwalezyt'. skuteeznie nędzę hezrobocia. xlagistrat lwagnie, aby w roku przYi'izłym zrt')żniczkować ści{;le mies'zkaill'Ów naszych na ubywateli chętnych do praey. ktÓrych w braku praey w żyeiu prywatnem iVla.gistrat istotnip zatrudni, dalej Ha takich, ktÓrzy pracowalI nie mogą, a ktÓrymi l\1.ag'ii'itrat zaopiekuje się w ramaeh opieki s]lołpcznpj i wn'i'izcil' rm takich." którzy prat., owa (o. mogą a. nie ('hcą, a' ktt'II'ych pozost.awl się wła.snemu losowi. )1amy naHziej(; ,żp Hada Miejska, Jlrzyeh' lająe si do projekt.orwanego prog'raHlu inWI'i'ityeyjIlPg'o, tl'ili i'iallll'l!! rozwiąże pomy{;lnj.p p:'lląeą za W:<ZtJ kwestj't IWZl"ohoeia. Oczywist:J; je.st rzeczą, żp inwestycje b(dą wykonam' gJil\nlit' z różnego rodzaju )Iożyezek, ktÓrych IlIulż!:'t prz!:'widnjp Ba og'Mną sumę H 161 000 zł, a ktÓrych realizacja jpi'i1 pod znakiem zapytania. .Mimo poważnych wątpliwości zdobyeia blk wielkieh kwot gotówkowych, .Magistrat niR waha ,;ię wKtawil' ieh do hudżetn. raz. aby za.znaczy'-'" że irnYt:'stycjp }J1'ojpktowanp i'ią )lilnp. a powt{)rp, aby pOllkre{;lil" że miasto nasze zniei'iie z łatwof,'cią oheiążpnip pr o -

:n:

rpnt:ulli od projlktowan'!'h Jloż'I'zl'k, :-;koro p()żYl'zki ą przezl1C\l'ZOIle wyłąl'znil' mI in\n'i'it.c,jp z'kowrIl'. l'rzy tej :-I])(,,.;ohnol'i nit'l'haj mi ht;dzie woltw :-;twipl"Ilzi{', ŻI' wi'izystkil' długi miata mli'iZlgo wynoi'iiJy w dniu i30 łitop;ula 1 B21i :;lIlIIę 12 (1)(j 000 złot'ch ohiegow'ch, oproeentowanyeh nie WYŻf'j jak 1)0 pro!'. .!pst to ohl'iążpnit, długami nikłe 1)0 wyn,):,;zącl' ua gloWt ItUhlO::iei \V'noi'iz;]l'('j \\ dnill ;-30. !I. 1 B21i - 22;3 870 głÓ\\. - kwotę l ,1)7 zł ohi!'gowTh !'z']i 1OJi7 zł w zł"cil. lHHlez:\:-I gd olll'iąż'I1jp to w roku l !114 r1:l, :!,"ł0\\ f: llldnol'i wynosiło mm złotyf'ij \\' złocip. Zadhlżpnil' lIIiai'lta. dOl'hodzącl' ]II'zptl wojną (10 70 proc, majątku kOJl1nnalnep;o. oht'el1ip i'ltanowi tlI"llhny tylko ulallll'k, ni.. pl"zpkral'zająey 10 proc. majątkll mieji'ikiego, \V ostatnich latach n:ulomiar znal'znip pt'lIInożonpg-o. Lil'ząc się z powyż:-;zellli darWlIli, s;!dzimy. Żf' dla. poż!l'z('k lł1i!jski('h z7i'ikaIllY posłuch w ";Zt'rokich fprach naszego oh watplstwa, wajdująeego w oblig'aejach miejs'kielr pupilarni!' pewną Jokatl ozl'zędnoci. żabezpieczon'eh przpfl dpwa lll:tl'ją. Z ważnipjzFh inw!'8tyc'j przewidnjemy \\ budżecie wykońezenip i nnH'h,nnienif' spalarni ::imieci (2 000 000 zł), za])oczątkowanie hudow uowej elektrowni (1 200000 zł), budowę targowicy z boczniea,mi (1 01111 000 zł), pierwsz' pa wilon przeeiwg:ruźlicz' nowego szpital;1 miejHkieg'o (1 000 000 zł) oraz praee wRtępne okol.) ('mentarza l'pntrahwg'o w .Jnnikowip (:-300000 zł). Dla załag'odzeni;l głównf'j holączki miast naszyeh. t. j. hipdy mieszkani.Hwj, projektujem' budowę kilkuna:-ltu fl:ll,,;z'd1 (łomów l11ieszkalnych dla rohotllików i urzędników kosztf'm 4 -HiO oon zł. Racjonalne wykonywani!' opieki i'ipołf'cznej w-mag'a p(lhuflowania nowPg"o przytułku (11;1 11l.zrlt1mIl'eh r1:1 Za wadach ,koi'iztl'II1 200000 zł. rozi'izerzf'nia i)J'z.-tulika dla ilziel'i pł'z('(li'izkohl'eh w Naramowicaeh kosztpIlI 100000 złotYl'h oraz pohudow:lIlia wzol'Oweg-o dzit:'flzil'JC<l dla Lezpłatnego \lż.tku pł'(,Z 1II10l1zil'7. na oh,.;z;l'rz(" 51, Jw łąk «1ęLiil,.;kieh kOt-ztf'1II 100000 zł()h'eh.

O])ipkn konmua lna nad gmachami zkohlPmi h'ła w Oi'ita tnieh la tach zauie(lball<!. \Y tym roku 1"'Zl'\\ itlujpmy por;lz ]Jilrw8zdotaeję iWO 000 zł IW budowę sz,k()ł' JJ'I,wszt:'dnwj \la Wiuiarach. ,-;ą l'ząe, że .kst to minimalna suma. któI':] eOl'!)('znie uall'ży wstawiać do lnrdżt:'tn- ażeby za(lm';('nczynit' choćby t'lko potrzehom. \\ ynibjąl'Ylll z J.II'z'rostn Ilzipei i'izkoJnyeh. Pt:'łni j,t'stt:'::im' ':"wiaIlorJlo('i trgo. Żt' i'i\ll1l:1 ta nit, odpowiada ani \\ przybliżeniu \yy

KłWNłKA }111\T ,\ POZN ANL\.

mogom szkolnil,twa. Żałlljl"ll h.-.rdzo. ił' liii' IlIożeIll przystąpił; tło budowli blok pot.rzpbnych jak i'izkoła powi'iz('chna w (;}i)wnej, jak i'izkoła rzemieślnicz1 w 8rl)(lmieHeill, j,lk rozi'izprzelli" g'lIIaehll 8zkoły budownietwa, miernid\\ a i eeramiki pl'Z' III. ł..ąkO\H'j, RÓwni,pż imw inwei'itycjc. nie'zmipmip pilne, dla "rakII HrudkÓw mnszą być ()jlłożorw. przypomn t)'lko hIHlow łaźIIi ("ellt.mlnej. projektuwanej jei'izezp przed wojną. dalej przepl'owad'zenie kanalizacji Ba prawym brzeg'n Warty- pobudowanie hal t,nf("owyeh na Placu DrwHkipgo. :<tatljonu lIa Błoni:teh Wiltłeeki"h i wiek illnych pomniejszych. \Volnym tylko krukipm mogą poi'ihiPowa,; pracl około niwł'laeji fortpey po pr,\\vym brzegu oraz praee około ogrohlenia W a,rt.. l'owoluie rI)wnież posttallljp spra W,I li klallll\\ pomiędzy )1inisterstwp\]\ KOllllllIikacji a miast.em o \H'zphu!lowI: mustÓw w dorzeczu Warty porniŁ<dzy Gł.ówną a Tamą Garharską. Będzie to w przyszłym rokn j,pdną z głÓwnyeh trosk władz mipjskich, ażeby umowy odnoHne za wrzpl' i przygotowal; wykonanif' planów, mających rozi'itrzygająee znaczenip dla 01l]11.nvu f:lli powodziowej, dla przeprowadzt:'nia, nowego kor.ta rz('eZll{'go i lila pobudowania portn. Przedtawiająl' w ogólnych zary:-<aph l'ał'Oki'izt.ałt go:<podarki miejskiej, pragnąłbym jeszcze wykazać, () iiI' przedrnieśeia naf'Ze, wcielone pJ:zed dwoma laty w granice miasta mogą liczyć łl<1 porno('. władz miejskich w podniesieniu stann urządz.eil komunalnych. a to ze względu na rezolucję Rady }lieji'ikiej z dnia 16 CZf'nn-a HJ26 r., wzywającą )Iagistrat do przedłożpnia programu inwf'stycyjnego dla inkorporowanych gmin podmieji'ikich. OtÓż stwierdzam, że ogólny wpływ podatkÓw komunalnych płaconych przpz 7 gmin włączonych, wynosił w r. 102;) - 111 06 zł. .J est to cyft'a (lla ludności wynu8zącpj około 20 000 mif'8zkailCÓw niezwykle mała. Przy tak słabf'j wydajności ]Jodat,kowej nip łll'lill<1 żąilac dla przedmieść po ::;prawiedliwowi lIliljonowch inwl':<tyeyj. "Magistrat pragnie czynić na zaniedhanyeh lH'zpdrnieHciach wkład. przekraczaj!!ce wielokrot.nit:' od nO:3np wplywy pmb t kowe.. pragnip przedewszystkiem zaopatrzel' k w wodę, g'az i wiatło, ::;twHrzy:'-' dla nich dogodne środki kOlllnllika(''jIH' oraz poh'P::;ZYl' warunki Lezpieczeństwa pnblicznl'go. :\arolllia8,t IJlulowy \viększYl'h inwei'itycyj, jak kanalizacji. g'llIachÓ\\ szkolIł) ch, lIlostÓW. narazip pi'zf3prowadzić nie możp. Przedłożony Ratlzip 1liejskipj bnllżet miejski. o ile będzie przez nią przyjęty. a przez :\lagistrat wkonany, pOf'nnie rozhll ,

27&

dowf' miai'ita o duży krok n:ł)lrzÓd. przynuwża.iąc mu wkIe lIrZłlizel} dohra pll hlieznego z wielkim din (lbywat!:'ltwa mu,;zego 1'0żytkif'III. \\'.rrażalll nadziPjt:. ż!:' HH]a }Iiejska uzna progTam pra!' projt'ktm\anych przez l;ł,g'ii'itrat Z;I \li'iprawied'1iwiou\' i że Korporacje, li(' jRkil) ci!:'Hząc Hi \Y kraju )lOkOjf'Ill WIwIH:trznym i Zf'wn",tr:w)"III. lIif'zbt:dnYIII dla !'ią,doci ,,- tW;'Jrczej pra.cy. hędą nlOg'ły \ladtl wyp{'łni,\( swe z;ulania, zlIlit'rzająl'p' do podnieienia stanu t''wilizaeyjIll\g'o i Jwlturahwg'o. łllłIiJowane,w przez nai'i W:-:ZYHtki!'h mia:5ta.

KHO;\iIKA .\HEf<n;<'ZN.\.

lIrudzień 192(i, '27. !llwho,1 ron.llil'} Po\\t:mia \\ielkopolłikiego.

Dnia ,-g'o '1'll(lnia 1:):::6 zm:trł f.p. J:m Rakowiez. za:-:łużony arc.hitekt, l,. I\rJt'ktor P:lńtwowej :-;zkoł) Budmvnictwa. - W dniu 15-go' grudnia wniiH !:lgl:-:trat pro,;ekt, budżetu na rok g'O'podarezy 1927/28 do Rady '\lip,HdPj,

Z m'('HU WrJA WNJCZEGO.

.,Kalenu"rz amorządowy". Nakładem Zrzeszenia Samorządów Powiatowyt>h. Wrszawa 1927, Str. 310 + 70. Za,viera m. i. najw:J?niejsze d:lty :-:tatystyczne,_ kilk:Ul:lśeie art-kułów o !'prawae,il "amorządu, króeiutkie monoitrafjE' rnia8t Włocławka, Czeladzi, . ")twnk:l\ f'tareg'o Sąc,za, BI"ZE'8Cia Kujawskiego, Kalisza i :;zy"(lłowa oraz pięciu powJ:l1ów i jednej gmin. "Vydawnietwo nielzbędne dla działa('z- samorząd owyc'o. Na uwagę zasługuje Stani-.;ława Pod.wińskieg-{) "Bihljogwfja polskiej literatury o samorządzie te.rytOTjalnym", rzecz, która mog/auy o(ldać piękne uslugi, g-dyby była jako tako kom pIet n:\-; niestety pominięto w Illiej Pr:1wie całą. literatur( samorzą.do\\:1 W,ielkopolski. S p r a \I' u z d a Jl i e I' j 111 i k \I P o w i a t o w e g o :\1 i e c h () w 8 k i e g' II J' o w i a t. II \Y e g' {I Zw i : z k 1\ K o m u n a I n E' ;r U za r. Hi25 -.

str. mi - ma,z budżet ejmjku - str. K

p r a w o z d :ł. n i e z r () l' Z 11 !' g o o l! ó I n l' II: o Z g' r o 111 a d z e 11 a (, i e Id Y Z b o ż o w c j i T () war o. w e j w P o z n a Ił i u 2&go listopada 19i6. Poznań 1926. Treściwe tu sprawozdanie z działalll{Jśc,1 ważnej instytucji gospodarczej. złożone. przez p. radcę Dr. Zygmunta vłowakieg(). Ze 'sprawozdania Qowiadujemy fJi, e f-1iełda licz)'kH.nIKA :\11 \:-,'L\ PI)ZN \NI.\,

190 l"złonków wlą('znil' 7 IHj,lzial(m. a 1IIIailO\\l'ip 'IJÓkk :kl"yjn{',h kUjliel'kil'h 1H, ml'mLT;;kil"h 10. Ii.łvnów H, firm kUJI'lPI',kil'h z "il'1hilJ:! w F'ozn<1.niu ::?, z "ip!hihą }}nza Pozna,nil'm :1. o,I,lzialów "pól!'k ahyjnYl'h I "pt-hhiphu 7, IJI(IIhH"pntów 1I)ln l'h!', '''''" og'ólnej Nl'1hip l'zlonków znapu.iP "ię 40 :<p6hlzielni rolnll"zo-hanlllJ\v) ('h. 'iV H.klwl l':lIly gil'ldoWI'.i \ldJOdzą (J.'IeI'JIIe: z PII'ZIIan!a p :=:t. \lV:ł''''zYII"ki \IJn'1.1'1<). 'VI. J{:llh:n'Hki: ZY!!IIl. \IV";,;,,, Tel. OlmimlO\Hki. Fr. Mnr:nwkl.

HOIwm :-'terilH'ki, .\1. (:I':lll'dl,I1\\'"ki. ,ló1;, POlat"'lPk. (I. r:U'l'hlpw"kl, ;:;t. KowaIH'ki, 1. 1':llul',h. Ta:i. Szmyt. i't. Ki"ielp\\l:\ki, Midi. WalI'",k z !Ima Poznania: FI'. Nowakowshi. 16z. Hi'nkl'l. L. l{o"Ol'hnwicz. L. 7. mlń"ki. .\. PIl'wl'zyńHki, :Marj. (;ro,," i :-;\. Pa w 1.0 w'l'ki. Rad przyg<otf''\\ała ml\vy ,;taleut (iehly, za wierd10ny z zmianami 1'1'1.1'1; rr.ini"tl'r:-.1 Wf) przpmy"łu l hanolu 113-gI 1 \\ 1'Z(>f;nia H)(), Ka, mjl<\I'zmn gipłt10wym mianowany zo"lał. pll u,,;t.ąllil'niu p, ('iążyn. ,kil'go, nal'z1>lnik w'działu II' Urzęlzil' W ojPwó,lzkim p. \)1'. H{'IIIpowiez. ,.W O t l' h ł a n i W i \J k ów". K\\artaJmk p08w1ę('ony I'r:.uI1i{'joll\ PuJ."ki.

nok pier\V8z. Poznań 1926. Wwzly ze s 1.yty t, 2, 3 i 4. "K r o n i k a '''''" a r fi z a w y". r. III!) poświl:l'un j.."t "prawom lJibljolennym. Zawier:t lll. l. W, DąhroW8kipj "Za.gatlnienia organiz'acji czytelnictwa i hibljotek publicznych w Warszawie", F. (;zerwi.iowideg'o "Bihljoteka Pub!>ie,zn:t w Warszawie", W. ]), "Tbwa'l'zystwo Biblote:k PulJ1il'Z1lYl'h \V 'Varnt\\oIP". .\Jiny :-;o"l1'0\vskiej ,,\Var -.zawskie bibljoteki Polskiej Macierzy Szkolnej".

".I\. u r j f' r P o z n ań " ki" zamiescil dals'w ..I'rzec'nadzki po Poznaniu".

a mianowicie- \\' IUZ 550: POHmik lVHckie,,, icza: w nrze 572: rzeq; o Bllmbrach poznański'ch; IV 11l'Ze 384 i 6(13: artykuły o 1\111ZP11111 "\;Vielkopolskliem i w n,-ze 594: Zamek l'rzel11y"ławów. Pozatt'm: w nrze 573 Dr. l\Iarji Wojciechml5kiej: ,,)lakYIl1i1janiśc:i" na moś('If' wodnym; w nrze 584 l{.;ulzima: Dzialalnośl' wyclawnicz:r niemiel'kieę;o Towarz'stwa HbtOleznegn w PO'1'naniu: IV nrze 601 Z. Z.: I'llzi:łl Poznania w JI"bkit'j 'JI,\':Il'' H('kur;u'y.iIł!'J.

",wito IiI'ZIle notatKi o "JlI'awal'h hiei':!l''I'h, "I) 1, i e n l, i k P o Z Ił a l' s k i" zami"l".j/ \\ lU 7,1' g!) art huł: ,.N"'HZt' IJz\1 O)l kośdelne", p01l<l!ltn 1iI'ZIlP art'kul i notatki o "pra,wadl lIIi'jsk('h.

N a(lelailO: ..::-: z koł a 7. a \V n lin wa", mit'Hit;I'ZJI1i.. JlOWi('onJ zawoclowt'l:!'o. Poznań. f:Óm:1 Wihla 77'7!1prawolll 8zkulnil'1\\''' Hok [ zeszyt 3.

..J{ o I n i k l' o I ki", 1'01'1.. 1. 111'. t -3. WydH)(lzi a razy tygodniowo W To runiu. ..B i ul e t. y Ii K o n i t t' t u (I)' i.e k i K u l t u r a I n o - jJ li ł e D z fi e j dh\ IVyehodźtiwa PolBkicgo IV Belg'ji". Rok l, m. 6.

T(')WA!{ZYTWń nL()NIKIIW }ITA'T',\ POZN.\Nl.\.

1. \\' 'lai8z m l'iljg'lI 'f.:lpi:lłlY zosta! l1a. lieip c7.!-onkó\\: :?-łt) p. ,Jan KIIg'lin, "ip)'()wnik d),li kami

.J

Dnia 1 j g'lllllllia. 1J:!() oelh lo Tow:uzystwo 1\liłnmków łiasta POZllania zphranil' \V XOWYIl: H:ltll":'/1I z lIastępując,ym pOl'I.a1lkiem ohrali: \Y il lo ki ma"t:l Po W:lIlia. - Przewudniki po mielieie. - Mapa okolic miast.a Pnznania. --- Biuro informal'yjnp ella przyjezdnych. - \VYlhlwnict.wa perjo,1TZ\le. -- W'cipI'7.ki ]10 miE'eip. - Wykł:\(I o mieBeie. - Legitym:H'jp przewodnikÓw. Praep histOl'ye7llp. - Skb,lki ellonkow,.:kip. - 1\'111zpum :l\fiej"kip w HYII'g'o,,(f.('.z'. -- \V obI' g'IHY. O:'(""I1Yl',h 01,010 40 c:zlnnków, \V nieo.hfl'nośei p)'('ze"a zagail zplJI':lIlip ,wkrpt,u'7 Tm\arzyst,wa p.

"yr. Zalpski. stwip),lJ.zając, Żł' HII (Hllż,.:ze'\J l'za1I ni{ 'f.wolywm\u z('llIall Tow;!'),l.y,.:t.wa. pOlliew.lż l'ozn:łń IJl'ze":\Tnny .iP"t wh)'ailiami z wykla'I:UlIl.

a Towa)'zy,.:two nip 1 heblo Il:uażai' rl'fprrmtów na wyg-ła.":'I.:mip odez)tów wohpl' Ilwle!!,u glOlla shll'hae'l.Y. (1111.:[11 I.allli"r/:t Towarzystwo 01111" pł-at':.- historye711Pj ,,:zl'zep.'óln:! IIwag'{: (loświę,'i(' sprawom hił'żąe)1II eh:.rakt.eru IJ\ zpważllip konlllllikaeyjIlPg-o. Zg'Ollnt' I. teIHh'nl'.ią tą. umil'ł;ZI'.znno n:L (JIII'Z:jllku l[zienn'1Il "'Prawy aktualne. Ponieważ p. Ilyr. Zaeski miał ri'.ferowa{' o' w8z',.:.tkich jJrzp,l!ożeniach pJ'Og...amO()\VTh, prosi; o wyboI' }JI'zewodnie,zące{.('o zehrania z g'w:J:1 nhel'lIp'iI, Pr'f.pwo lui'N.! c'ITI wybrallo k8. 'Jwf lir. Likowskipg'o. aj P. dyr. ZaJpski IH'zpdst.awia hmk OI[powipllnil'h kalt" alllHlIl{nv i t.. p. z widokami mia,.:t:1 POZll:lIli;t, \lVi.loki hez "lI't,oHI'i ;trtystyeZllPj są dośI !iezllP. tu i ow (zip spotyka sil, ;,:lltki aij"t'st.vl'7,np, alp a.ni karty I alhUTn fotograf,il'zul' :mi :lIt 4'l'7IW nie mll'owial(:I.ią w pr7.-hli7.(,IUII i"t:Dtn III pot\'zphom. W dy"hnsji, w ktl'm'j zahipr:11i glm' pp. prof. Hpnke, nuka nr. SzuiI', nuka Kout.ł-I\wil'z, T. AmlrrejP\""ki, Cpp:iebk:1 i '[yr. Zalf'-;ki. ust:d<Ullo\ Żl' Wi('lk,)polki Z\dązek Arty"tÓ\\ -PlalstykÓow przygot.owuj(' wydawllit'two po'eztówek arty4ycl.nych, że pt'wne przy gotowania (Jol'zYl1ila fmna HUl'h O],lZ p, IJ1atow,.:ki. Nalcż:.lchy zR.iltpI'eso\\'al\ sprawą ollpowiednip hllny wydawnil'zp (Ruch, Pol, Księgarnię HW. \\'ojcipehaJ, u"zg-h:dnil I'wl1, ),f'kl:lmy n'Ulkow". P. prof. Henkeg'o UIIl'o-;'f.Ono o rozpat)'wl:i" Hlożliwof,(,1 z:llatwienia sprawy i PI'zPf!łożenic wnioski", na zt'I>r:Uliu To" :uzy,.:t'wa. h; I' lłyr. Z;tlpski rpfprnjP, 7.P i,.:tnipjp :nnÓ"two pl'zpworhrikÓw JJO JlILdeJI' ł'1"zwlI1in, z ktÓ'rydl wszakżp jf'flyuie historyczny przpwodnik p. radey 1{IIl'ill,.:kip;o stoi na WYOkOHl'i za bnia, hrak na1'OoJ1l'iast j1oważnc"" przpwodnika o 1'!haraktf'l'ze }JraktYI'7nym OIjental'yjnym. W dySkllS,i; (pp. T. :\ndrzejews'ki, 1":1111':1 zule, n1'iea Kontrowkz, k,.:. dr. Li" kowki. d'f. Za!pski. pos'" Piotrows;d) zwraeal10 uwa,gę na, potrzebę zhadania., {'JZ)' istotnie jJr'7e.;eznni oflczllwają brak t..'tkiego przewDdnika" m;k,l-i.ywaao, że należy uwzglę'inie okołiee mia-8ta, dodać nawoc,ze<'TIY plan mi:lsta, ułO'żye prz-ewollnik pnru1amiel ,praktycznie i wszechstrollnie, nie zanielHJ:u'. ekonomicznej strony żyCia miej!skiego, 7a.intAreS{)Wal' \vydawcÓw, ('elem przygotowania sprawy' wyorano, na wnio'"ek p. radcy

KRONIKA MIASTA POZNANIA.

Cybiohow8kiego, komd!:lję złożo l Ją. z PP. ,Iyr. Zalekieg-o l"a!k6w n\1chlskieg-o oraz KontJfowioza. r P. dyr. Zaleski przedstmvia hrak (ln1.r..j m1l'lI) okvliey mi:!s;l Poznana, która w inten>sip tak ohywatelstwa po'znańkirgo jak prz) jezr\nych itnieć pO\\ inna, W (Iy:;kusji pom...zył p. A. f'hybiilski mY81 ew!'\. uwz.!rlędnienia Tna.p wo}sko'WyeTI w speejalnem npr:II',owallill. d) P. dyr. Zaleski referuje, że hrak w Pmmaniu hiura informacyjnego) dla osóh przyjeżdżają.cY'IJI1 00 miast:t, tl!flzipż hrak 1H'g':miza'l'ji oprowalzania po .mieście. Obecnie Magistrat wle,'ił Miejsk'ielllu li rz,,<łowi Talg11 Poznańskieg'o założenie w wł:>snym z,lkre:sie dzia.łania takieg'o biura informacyjnego. Towarzys'two powinno w akcji tej SłUŻYl' pomocą. Po dyskllsj'i, w której zahierali g'łos PP. ks. ,1.1". Lilmwski, ra,dc Dr. Szulc, d)'r. Zaleski i radca Kontrowicz, uprnSZ01l0 p. dyr. Za leskieg D , IUhy imieniem Towluzystwa wSPÓłPl'IH'owl..ł z T'rzlem Targu przy realiQ;acji projekt.u. e) P. dyr. Zaleski podaje d'O w,i:u1oIDoścq że :\1a.gistmt. uchwalił "Kronikę Miasta Poznarria" z rokiem 1927 zamipnić na kwartalllik, 1Jl':.

gnąc nana-ć jej IJiękniejlzą !:Iwtę zewnętrzną i IImożliwit zalllp,zl'za.ui" obslzemiejszych prac. Zebranie, pI'zyjmuj." post.anowienie to do wi:ulomości. W dyskusji (pp. poseł Piotrowski, _II... Chyhiirki h. lI'r. Likowski) pomszono k.westję i1ustlowania . Kroniki" Hównoezenie oz za mianą ,,Kroniki" li:! kwartalnU" przejrią mnit'js1.e :!'1ykl1ły o Sl»rrtwaeh hieżących rio ..nn;l!owoika UrzędmvcgIJ :-;toł. Miasta P07.nalllia", który poleca si członkolIJ TOWarZ)1stwa :.I)onrnnl(' nhok ..K.rII'II'iJd". \V ,orędowniku" tei; :ta m i,'''-zcr'':UlI' 'hęllą ewt\. W'k.11.:\,IJf' pilne orłos7,r1\ia TDwarzystwaf) P. dyr. Zalpski rpfpmje, :i.e Tm\o:lrzystwo pow/.i,:ło przed 1I""ollla IMy nrojekt urządzania wyeieczek (ID punktów zahythowych ił.p. mialsta Poznania, dnstępnyeh dla ,i'lzeroldcj publicznoei. Ponie>waż inicJatorowic prawy tej nir' z\'eali:zowali, za!el'ałohy olwcnie przygotO\l"a,Ć pl:an wY('.L()czek i pofl.zial pracy między znawców. P. rade,a dr. Hzule 7.,11znacza, że w cz.asie Ta,rg'ów,. gdy li.ezni g'ośeie zwne1lzają miasto, nalł'żałohy zorganIzować wpólne ohjaztly mi:ushl. P. pOi\el PiotwW'ski stwierd'za, że każdy miłośni.k miasta powinien hyć przeworlnikiem po mieście, w t.ym też ce,lu należy 'rlOrganrzo\va': ndpowiedni kurs ,\la prz.ewodnikiJw. P. radca Kontrowi,'z porhmsi, że nalf'żalohy wyda{' map" hIstorye.zllą z rAtbytkami przezłośei. Ks. ka.nonik \{u,,',iiuiki ra hi I'wtl. wyeieczek .nie oghsza{o puhlkzll'i-e, lel'z zwr:IP:\ć sil; {lo istll'i'Pją('ye,il w Poznaniu towarzy:.tw, którr wil'wcza.s I'('mjalny WPZUlą, Ildzi':lt Ohecne zWliedzanie miasta jest lwzpl'iilllowł', sZl'zl'gil]llie lHłf'1'l3 "mk tell }lrzy zwiedzaniu miasta przez szkoły. prawą w-eicezl'k szkolny/'h \\1inno zaopi.ekowa-ć flię Kuratmjum Okręg11 zkolneg'o. Po dyskusji w któreJ nadto zahiera1i głos pp. Dr. W njt.\wW'ski, ks. ,li". Likowfi<ki i dyr. Zaleski, 'Postanowiono. zająć się org:mizal'ją \ycicczek; zarzą.d winien wyznaczać 7Jhiórki i wyhierać znaweów, a IIwi;Hlamiać tDwarzystwa int.e1'esujące się zwiedzaniem 'zahytków.

27!ł

:,) P. 11Y1". Za"'ki IJTzt'rlst<1wi:\ projekt nrząrl,zenia wykł:t'lów n prZI'złof'i lIIi:,ta \\ sl'70lIie zimDwym (!)27f:?8. P. ,Iyr. Wojtlwwf;ki tlot]<1jl' ŻI' wykł:tdy takil' urząllzHo. w r. t!)?l TOW:łl'Z "two Krajozll:nveze, ŻI' wszakżl' patrzell:1 pl/('jbta.wipnia w tl'j drodze 'łówl1y...1 lIanYl'h o p1"ZI'SZł081'i miasta jl'"t hpz,przPI'7,ua. Towarzystw!) .polel'.i\;o p. lI,r. \Vnjtkowki(,lIIu )I:rz'!!,otowallit, pl<1llu wykładów. h) 1'. ([yr. Zal('ki kOlIIunikuje. że Towarzy<5two w'Marało iQ (lia jprhll'p;o z uznanYl'h plZI'Z ZaTz<!'1 przewodników [Jn łlliecie o bezpł<ltuf' I,mrt.v wstępu do instytucyj. które nall'ży p01<:>7ywać g-08ciolll naszym i zamiel'za 7,('hr:H' P"1I111a.lnip grom. przpwollników. Zarząd Tiow:U7. "twa prosi pp. I'l.łonków Tow:\I'z.twa tDjąl'YI'h na, I'ZI'\(. tych instytucyjo udzipl:wil' kał"t he,zpłlt.J\ydl 7:1 pośl'Pdnictwem 'rowarzp;twa lila przewodników przl'z nie uznanyc'n. . i) P. tlyr. Zalpki podajp tlo Wi<1i1()111UO'f'i, że M<1'ihtrat UI'II\\II.\ił l'!) tlwa. lat\ wyzna!'Zar ;10011 zł. na nagTorly konku1"sowe za pral'P z d>z.il'Ih.iny hi'storj1i lIIia,ta Poznania. \V :lm'lzl' tej umvżliwi siQ ry('hłl' stworzenie bihljott'ki hit'oI'YI'7łll'j w I'ozmmiu na wzór .,Bihljotpki Krakow8kiej". k) Ponil'waż 'l. lIipktÓ1YC,h tron porlnD>,zon:> w TOW':JJ"zy'st.wip potrL.ebę potlwyżzl'ni<1 skł<1llki I'złonko:wskiej, prw,btawia p. t1yr. Zalł'sk; prawę tQ dio l'Olz}latJ'7Puia 7.l'hr:lłlill, wyra,ż<1ją-l' pr'z'tBIU przekmwnip, ZI' podwyżka jl'st Iliepnl r7f'hll:l g..l'ż dlOlhi o z<1illteresowanil' ,szprszyl';! wm'st\\'. ktĆ/rp hl'7, tnHllI'oc:i n]{)g' ponipŚl" oheeną kłar\k" 1 zł.. na I'Ok i ahonanwnt "Kroniki" W ilpkusji zaJ.il'rali głos PP. tIr. \Vojtikowskl. rallea Kont.row.iez, l"):;'" Piotrows'ki, IbIJst, tlyr. Zall'Hki i tlI'. Hrns's. Postanowiono pozr>st<1wir skla.tlkl' (lotv('h(,z:1ową.

I) Zphmnif' 11thwaliło \\'yłar do Rady Mil'jskiej w Rytlg'o>,zczy ,prote.st }lrzechvko próhom ZIIil'il'nia W'l.gl. ołahil'nia Muzeum l'Ifiej.skieg.., w Bydgo:;ZCJzy, w;;kazu}ąe na ni,epospolite znaczpnie' kult:Llr<11nej tej pllacówki w B'dgoszczy i 11<1. intl'res calej Wielkopolski w 'z<lchowaniu .Muzeum. W hardzo żywej dyslm:;ji hrali udział pp. dyr. Zaleski, 1\'1<1lewski z Rydgoszczy, IHl. Nok{)w',ki, k. .11'. Likowsld poseł Piotrowski. prof. Henke. m) \\' wOllly,.il łosa'l'l\ 7.Iluwaza p. ,Iyr. Opatrn', Żl' tlo akcji oprowar].z'mia po mieHcip naI1'7:\loby przycią!.'.'nąr takżl' najstarszą młodzież gimn<1zjalną itp. rlyl{(łsja \lP. \. Chyb,ińs:ki, tlyr, Z<lleski, 1'0p!pwki). P. T. '\mh'zt'jl'wski pO\1Us:la hrak przyg'C.fow<1l1i'a lIil'ktoryc,h przewot!llikó\\ Il'zisiej:zych.. Ks. .Il". Uk()wski .lomag'a się ent'l"gj.eznego wystąpil'uia (lrl.pl':;\\ 1,0 Sł11łł'HlIł powtal'L.alliu fał,,7.ywf>j daty z<1łożerri,a przez Rmd\\o :-'tnpl('ekip w Poznaniu, które milI\{) Ildowo:1nienia, żp najstan;'zy dokullll'nt Bra{.t,w:t pochodzi z r. 1417 lub lU8 obta;jl' prz) dac,je założeni<l 125:1 r., nil' IiC7A11' S'ił; '/. żadnpmi l'ou("7.niami i wyj<lśnil'niami.

KRONIKA !\HASTA P07..N \NIA.

NOT.\ TKI.

1) (Iii r. H)2i z:!lIIil'niamy "Kronikę l\[i;14a Poznania" na kwartaluii., CZYllilIl to IIbtl'go. ahy pos'z,r'zpp:óhw mimp')' lIIog'ł' nkaz ,"a!- "i \\' "nu'i,' okazabzej i ahYRIIIY mog'li więk7l' rozprawy zam'il'''z('z:u', w pi:<mit' lIa"/PIl1. nie i,rzprywając ith. noczllik ,.Knwiki" nil' dozna n:\jmni3jR:f(,!!,"O n"zczllpi.'" nia. 7au()owny('h AhOl,entów i Przyjadół piłsma na"ZI''o pro<'\illl' o h'm lYiębzl' poparcie naszyth ..ta.rail. Zamieniając ,K l'OlIi"ę" na kwartalnik, zn\PI\'n)pni jl'Rtp:<my popwRi( o \\'l.ł:lcl'nie ro('zueJ p!,pnllmmaty z {,óry, którą pro"im' lIiR('ić l"a'ZPlII z ailIJ" nan\pntcIII za IV kw:ut:lł 1!)() (płatnym z lło1u). Szanowni .\honI'IH'i 1'''' gW!tY }lł:l!'ić ratami" zPt'ocą złożyć orlpowil,rlnią rh'klar:u'ji;. \hon:I1T1t'I!' lIa r. 19=7 wynof\i zł. 8.-,

Zamówiel!ia Pfl7IJ:\nia" .

T rp i5 (': Kmidół św. M.jknłaj: w Poznallin (Marja TY('Ówlla). - PI zHlbięhiorcy menniczni w Poznaniu (Dr. [:trjan (;u\l1ow"ki). - .Józpf Muczkow"ki (Dr, Andrzej Wojtkowski). - Program }Ira!' lIIi'PJ"kkh na rok 1927. - Kronika miPRif!l'zna. - Z l'1I('hu wydawlJil'.ZPP:O, . Towarzystwo 1:iłośników M'iaRta Pozl'ania. - Notatk'i.

Nakładem Magistratu stoł. m. Poznania.

Redakcja i Administracja: Poznań. Ratusz, pokój 74, Odbito w Dnikarni Robotnik6w Chrześ,'ijańskic-h T. A w Poznauill.