ZAPISKI

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1937 R.15 Nr4

1. l' o z n a 11 s k a k o I ej k o n n a (1880-1898).

Żadna z dotychczasowych monografij o Poznaniu, żaden przewodnik, ani żadne zbiorowe wydawnictwo tak polskie, jak i niemieckie, nie omawia wpływu założenia kolei żelaznej w Poznaniu na rozwój sieci ulicznej i nowych dzielnic Poznania. Nawet w prasie nip było opisu uroczystości otwarcia dworców poznailskich. Zapewne cenzura prasowa nie pozwalała o tym pisać. Pierwszy dworzec tarogardzki mieścił sil,' tam, gdzie dziś restauracja Ogrodu Zoologicznęgo, a wię(' \" obrębie wsi podmiejjKiej Jeżyce, gdzie został wybudowany w latach 1845-48. Wkrótcc po otwarciu linii z ",ycieczką Niemców poznailskich do Szczecina zawitała cholera do Poznania. - Polacy nie interesowali się koleją, bo nie chcieli połączenia z Berlinem. Z dworca Starog-ardzkiego szła kolej na Szczecin z odgałęzipniem w Starogardzie do Berlina, a od 1857 r. linję przedłużono z Szczecina przez Poznań do Wrocławia. Krótszą linię do Berlina przez Frankfurt wykoilczono 1870 r. i to pociągnęło za sobą wybudowanie dworca na (;órczynie - łazarZlł. 1872 zamknięto dworzec Starogardzki dla ruchu osobowego, a w 1'. 1879 także dla ruchu towarowego. W 1'. lRn ot.worzono bowiem linję kolejową do Torunia. Huch osobowy skoncentrowano na Górczynie. Zarazem stary tor kolei tarogardzkiej zniesiono i stworzono dla nowego toru nasyp o bardzo niebezpieznYlll zakręcie. \Vreszcie powstała 1875 r. linia z Poznania do Kluczborka i dworzec Kluczborski na Wildzie. Dopiero w 1'. 1879 nastąpiło otwarcie dworca centralnego w tym miejscu, gdzie on się rlziś znajduje. Stworzenie centralnego dwor('a umożliwiło uruchomienie tramwaju konnego w 1880 l'. Była to w historii Poznania poważniejsza próba ['egulacji ruchu ulicznego. Huch został przyspieszony, rozmieszczenie ludności wobrębie miasta zostało naruszone. Dotąd Poznań był jednym znajgęściej zaludnionych miast w Europie. Stworzenie taniej komunikacji