WYSTAWY POZNAŃSKIE

Kronika Miasta Poznania: miesięcznik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1926.10.31 R.4 Nr10

J) Z I A łJ B I E ż -\ C Y.

WY:3TA WY l'OZNANSKIE.

Nowoczesna praca społeczna rośnip rywalizacją, konkurencją, lIIusi od czasu do czasu zmierzyć swe siły w wspÓlnych zawodarh; aby uświadomić sobie, jakie poczyniła postępy. Szczególnie iutenzywlle jest współzawodnictwo w przemyśle. '\¥artościowe wyroby szukają miejsca, w ktÓremuy wykazać mogły swą wyżSZOf;(: nad innemi. Ponadto przemysł musi uświadamiać spole.

czeństwo o nowych zdobyczach technicznych, auy zwiększyć zuyt swych produktów. Stąd wynikła konieczność urządzania wystaw 7biorowych, na których spotykają się wyroby licznych fabryk, waleząc o pierwsz€liRtwo i uznanie. Wystawy są tworem nowoczesnej organizacji gospodarczeJ, a jednak już dość starym, skoro pierwsze wystawy większych rozmiarÓw odhyły się już w wieku XVIII. l'ionjerami w tej dziedzinie byli Francuzi i Anglicy. Rozkwit ruchu wystawowego datuje od połowy 19. wieku. to jest od chwili, kiedy przemysł fabryczny w Europie. zachodniPj i środkowej naurał wielkiego rozmachu. Pod wzglf(dem terytorjalnym odrÓżniamy wystawy między-' narodowe. krajowe. regjonalne i mirejscowe. \Vystawy międzymIl udowe, urządzone dotychczas w kilku mia8tach zachodu, Si przedsięwzięciami olhrzymiemi. wymagającemi' za wsze bodaj hardzo wielkich dopłat ze strony państwa. urządzającPgo wysta'w. Wystawy miejscowe nie mają na ogÓł więk8zego znaczenia. NaJ' ('ZP:stsz\-: i prawdopodohnie najhardziej racjonalne są wystawy kra.. j,)Wt' i regjonalne, prezentujące bilans twÓrczości gospodarczej d<tnego kraju lub terytorjum. Rzeczowo mogą wystawy mieć charakter różnoro(l'ny. Naj-szerszemi są wystawy powszechne. przredstawiające tak st-an g'ospodtrczy kraju itp., jakoteż kulturalny jego rozwÓj; wyst.awy te nie wykluczają żadnej dziedziny życia społecznego. Do ogólnych wystaw zaliczamy nadto wystawy przemysłowo-rolnicze oraz wy stawy przemysłowe (bez dodatku). łnne wystawy uważamy za specjalnp: rolnicze, ogrodnicze, hygieniczne, wystawy 8ztuki itp. Wystawy specjalne o charakterze regjonalnym lub krajowym stanowią l"ią część ogÓlnej ilości wystaw wszelkiego rodzaju. Specjalność. handlowo-przemysłową stanlJwią targi, które są

KRONIKA MIARTA POZNANL\.

urzwlzeniami zgoła innego rodzaju. Targi są gip.łdą, wystawa je8t pokazpm. PrzemysI potrzebuje tak targ()\y jak wystaw, inne działy ż cia społecZlwgo mogą zwykle występować tylko na wystawachfia.to Poznan nie stanowiło nigdy wif'lkiego ośrodka prze mysłowego, w kiórem z Jlatnry rzpczy mÓgłhy koneentrować i'l handel na wielką skalę. Jest jednakże miasto nasze poważn Ul ośrodkiem handlowym oraz stolicą kraju o wysokiej kulturz8 rot, nej a ponadto ma położenie bardzo korzystne dla przedsięwzię' takich jak wystawy większych rozmiarów. Przemysł nie j'est tak '" iplki. aby miastu na(lawał charakter przemysłowT, ale je:;t wielo stronny, i w teIll tkwi również argument za urządzaniplIl wystaw w l'oznaniu. Bo miasto wybitnie przemysłowe, ale posiadająl'p, w przytłaczająeej mierze 11rZemysł jednej branży. nigdy nie jest dourem miastem wystawowem. Jak dalece korzystne są warunki dh przedsi-iwzięć wystawowych w Poznaniu, wynika z doświadczell dotychczasowych jak rÓwnież z faktu, że sfpry gospodarczp. przzwyczaily się coroeznie zjeżdżat; do Poznania na targi. '!\ie rhcpmy tutaj wyłuszcza( okoliezności kwalifikujących PJzn.:tn na miasto wystaw, nie chcemy rÓwnież wyjaśniać znacz:enia wystaw dla mia8ta, które je urządza; nie zalllierzalJl' wreszcie tłumaczyć, jakip u nas istnieją potrzeby wystawowe. vVRkazal wszakże pragniplIlY na to, jak stopniowo Poznań wywalczał sohie pozycję miasta wysta wO\Yt'go i z jakim wynikit'IIl stawiał kroki swe w tym kierunku. Pierw8zą wyshtwą wikRzy('h rozmiarÓw hył:\ w \Yiplk')}JolstP w y s t a war 'o In i c z a w li, o s t y n i u w r. lH(i2, zorgauiz(). "\:ma przpz Towarzystwo rolnicze gostTilRkip. ktÓrp wysokie oko!o ;sJlraw pulskiej położyło zasługi. \Vystaw:t- trwała trzy dni. \Vystawc:lllli hyli rolnicy. pędzono 2;)0 koni. noo sztuk bYlna ras\)\Vego, nadto mieśeiła wystawa im owczarni i 40 namiotÓw z zj(.

mi\)pło(l:uni itp. .rak na miasto wysunięte daleko na Jlołwlnip Y\Ti-elkopolski wynik tpn był bardzo dohry.

W odpowiedzi zapewne na polską wystawę w Gostyniu urząll.lili Niemey w dwa lata później, w r. 1864, rÓwnif>ż w y :5 t a W'-t r o l n i c z ą. Wyorali na nią miasto r,entralne, Poznali. I otóz Jli<,rwzą wystawę w Poznaniu zorganizował ,. \T erpirł zur "Vahnlllg dentsl"her lnten'ssen". LJmi r e8zczono ją Ila łąkach lł<)uiii8kich, mię