KRONIKA MIASTA POZNANIA

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1937 R.15 Nr3

ROCZNIK XV

N U M E R 3.

X. Dl' 1\ a 111 i I 1\ a II t a k

Z DZIEJÓW FR_\CISZK.\ÓW P()Z.\XK[CH

L u II \\ i k \1 j s k e KOllwellt fralHoiszlmlll<i \\ P:)ZIHllliu IHI\\tał PÓZIIO. \" pl"Zededlliu lIajazdu sz\\('dzkipgo-, a lIa dohl'f' do('zC'kal sil;' \\''hlltlowallia i \\"ta\\ jellia Ilopif'1"O w fl'ugif'j l)ołO\\ ie "', X.vII. Są to ('zasy ';I1JUtllf' d la Hzpl itej. p,odup.ada II ia o.;tolJlJ io\\"ego. .\t-oli podobnie pO';<:PIl:' hrh" dla I(ościola i Zalwllu :ŚW, FI'anl'i:-;zka; i tutaj po odl'{)(!zPlliu i ""ZlIif'ielliu na \\ \"sHki puziom ok, l'. 11;00 \\"ilizilll- lIif'ustalllle ZSu"'Hllie >-i<.' po pol'!lrll'j I'{)\\ IIi. il''' i(:(' dzi\\"łwg"o, że i \\' SpO!P'I'7II{)<i( i fł-<llI('i-ąkallskiej pozna"I;I\ipj :-;poi,\"!{Uj,l 'i{' ohja,,-,'" oh II iŻ'OIH'j dzi,III'Ośl'i. J Pll lIak llIilłlo \\"szpl k ie ujell1l1P ,,'Ia('i\\"()ś('i. jeśli lIie ś\\"ipl'kie, to ]lI'Z"lIoljll1l1ipj zak,)I\II.:' I[UI'!H)\\ jeJ'lst" o 10piej jesz('zp w"I!."I;;Il!a cd ogółu s'jIolf'I'zf'IJo..:twl:l.

I lIa""et w lIajhal'llziPj oplakall\"('h ('Zas.al'1l, \\" s fi l (O u I u 111 () h s (' u r U 111 d{)h" "a",kiPj, i '" ('a1rll1 Zakol!ip i w 1)()ZIlH11Skill1 kla'ztoI'Z(' zm\l'hodz i 111,'" 1'1\"'t<.'p 1I\1ŻÓ\\ zllamipllit ('h i I'aslllżo1I"('h. '\;a JlI'zf'dlliPjszrlll llIiejs('u ,,:poś)'('HI lIich lIal(\ż- \\Ylllipllif LlHl,,"i!,a .\ Ii "'k ego.

Ni z Pozllallia .\lil,e pochodził. ('I'odzil si(' \\" OpoIli lIa Iąsku alllO l'a('zpj pe\\'lI i f" g'dzie lIa \\"i pod Op,olelll: '"Iat dokladllil lIie zllalllr, lHOŻWl jJ uolo'pśli(' lIa l'. 1łi1I2 J). Naz\\"is.ko j('g'o. to lekko pOlliemcwlla pol"lw \[ i s k a z ii('zlIej kateg:{)-I'ii

,) \\" lIikt! to z 1,,'zl'dIlIO\\"" do kazalIi:! ..,\I1ior'; IIł'ollloejt; odhywal l'. lU:! po t:!. lal:II'11 po\\"olallia wkc,lInł'!.!'o. flO ;n latfll'h ŻYCi.l; 11o I,,'ofl'sji Ilah'ży (hHlal' rok nO\\"il'jatn ł'isllI:l I ikl'!.w \\"'li('za EstJ'l'idlll', Uihliol{rafia XXII. H, -:!1. :\il' Jllożna jellnak pl'zypis'\\'ać .\Ii. skl'lIIU pollanyl'll za Jodu'n'lIl "Tli a I) ..Kol'on -- III il',sięcznej , Jll'zYlJajmnie,i pil'l'\\"sZI'I.!"O z I' 17m! ZI' wz!.!h:dll IHl lata. \\'il'k .\liskcgo zllajduj.. Jlot\\"i('J'dzf'lIil' \\" l"Ii. lI"n:I\\"('lItlll'' lakowski('I.!"O, Bih\. m'.)(1., La. () 1. t;j:!:;: 11, g'lzif' 1I10\\"a, Żl' l'. 17(J4 mial lat 7:!

QOS

\\"if>ś:liaI7Th lIazw!>-I,;, pieJ \yotllif> lll'zez\\ b..l,;, ='Ja 1'\11 z('il' IH'\\"11 i,' ott'zYlIIal illllf' i III i<,'. LlHlwik h{'llzil' ill!ielliclII zakOIHl,\ III, PI'ZYIlnlll"1II prz 110\\ i('ja('ie, Ila l'd'ŚĆ \\, Ludwika. liiI' kl'Óla, len': Itis.(;;:up:1 toIOza{I,I,;if'g-o Zzakollll Braf'i \rllicjzyl'\l (t 1:!99), TIH;:ztol' fralIf'isz,l,;a{l"ki \\ Opolu p'odlodzi' jI'SZl'ZI' z roku 1:!1X "j. 1'0 rnzlllait"l'h przf>j:-<('i:H'h, po Zll}l('III"1II \\",\"IlIaJ'I'iu za ]'f,rm IIWI'ji. od lat dzif'si:,łtl,JJ\\" pustł,ą si-ojJl'Y, otrz,\ mali pob('\" FI al1f"i'zkallil' \\" pif'I'\\ SZ'l'Il latal'!I \\", XVII i zal'lhlwa!i dl> 1', l (':!;), W l,;t(Jr"111 lllUieli go oddal' }lI'O'wilJl'ji I'zpskif>j, podl)\\l'za" zlo-żcl1ej z :'IJiCllln'i\\ ") 1'ł'Zt'J' tl' lat l:!O 1'()loż'li Og-J'(IIJJ l II' za= ługi o-ko.:c.' Ip:t;,urH('ji IwtoJiekil'j \\ 1I111':-<('ie i (»k()lil' i za("\lO\ulIlia pol:-;I,;il'gu charal{trl'll lud'IOŚ('i. 1Jl.a('' plal'ili ill1 ';1'1'dl'l'ZllYIl1 prZ\ \\ iFalli(,III. H\\".dailliająl' lU si' liiI' t"lko I'o/.Ii('z1I"łJli zapi:allli i dal'HlI1i, alI' 1'0 \\ Ż" \\"i'('ej, trlJJ, że li('zllip ""tl.'I)(j-\\"ali d-o ZnkrlllH. Tak:} IIc:dzie tf'Ż g'eJJf'za p,o\\"olaJJia :\Iikpgll.

I'rz h"1 OlI ,!iI'Z,fJ\\ lIdIlic" j.aJ,; iJJJJj rl)da(' jl'go, do lW\\ i,'jatu \\ 1I'a.l\owip, Z\\"\ kl 1t''I) \\""kształl'f'JJia frHJJ('iszl\al'lsl,it'go p.odÓ\\TZas hył taki, Żf> ł-IH:ZII- 110\\ icjat przf>I'lltJdzili \\" l' zilrul'h, potPIlI ,'tudiIlJJl filn-zofii w l{aliszll, tf'olog-ii \\" I'o-zJJallill luh 1\l'a1,;0\\ ip; sttJllia II', zwlasz('za filozofi(,ZIlf', ollljlll{)\ntl"\ tf'Ż śl'e,l'Ili.1 szl,;ołl,', ale tej klin.: lIall'ż" UZIlII1' za slah i lIil'\\ 'stat'17ajIJI''. SZl'zPg{)IJJip UZd{)llIioll"1'I1 \\ ,\ s.\ /aJJo ,iesz('zt' lIa lIaj\\ "ż"ze "tudia dl, \Vlod!. :-;I"III.'/o rz lJJki(' kolll'giulll Ś\\. Bo-JJa\\'l'lItur, C/.as 110\\ jl'j.atu .\Iiskt'go ohf>jJJluje zalWwJJe 1'.1 i'O!! to. Zapisal :i{' \\zg-ll.'.dJJie 7HpisHIIO go jako S"JJa k01J\\'I'JJtU stlł.t'O,;;.Idel'kiego-. (' FraJJl'iszkallÓ\\ każ(I" JJowicjusz :-;tll\nll "iI: S'lll'llI IW\\ Iwgo kOIl\\'PJJiu, lIiekolliPI'zlli,' r,odzillH'go, lIliasta. I{oll\\"ellt taki h"1 zo-lJ()\\ iąZ.HII,\ loż.\ f' JJa JJil'go, a zakoll-llik lIÓźllieJ jemu si<: (){"\"(Izjł.'cz"ć. .\Iało wido(,zllie Br;II'i pV("\IO'IIzilo z Starego Sąna, lla sYJJo-"'t\\"o PI'Z"jllw\\al kalld dató\\' z ll1ają(''dl lladmial' ko-łl\\"cnt Ó\\', FHoz,o'fia i teologia tnHt1r po trzy lata, li .\1 iskego lloszly je:;zcze \\'łochr, raZl'lll \\"łęl' ok lat dziesięciu poś.więcił wy

") () tYI1l kou\\"('!\l'ip Jli,",P.III\' Oh"ZP1'llip: FI';łJll'j,.;zl,allip l'I)L,;c, l\.mkó\\ l!J;r;, l, :{1 Sil. :Jj FI'allei.szkHllil' }lolsc', t, 11, IIHł.iąl'" się ukazać )', 1!J:JH, [łl)7.II7., IV i X,k;ztalt-£'lIiu, Jeśli śrellllic sz\\'allko\\'aJo, jak \\'ÓW1'Zns w ogóle \\ Zakollil' Bml'i .\'lIiej...:nTh i lIip t Iko \\' II i III, to ZlHjOlllOM teologii IJaZ FnuH'isz'),;all nlwzujl' Ilip)I-Q-ślpdllią. \V Kaliszu miał sZl'z{'ścif> s-pOotJ,;al' slawllf'go histol'yka fl'aJH'iszkallSkif'go Kazillli£'I'za Biel'llal'kiem' '), l,;tól'' sw\ mi \\''lIall'lIIi pllll kOlliec \L XV II dzil'/UIILi S l' e l' 11 ł U III l\' i II () I' U 111 i l' I' o )111 g II a - r ulu III a 11 t i q u i t a t i s :\J i II {) l' U III stallą! jakli lIajpi£'I'\\';zr dzil'jopi: w "'\\oilll Zali:Olljl' i otł-Z-llla/ zaszl'z-tll- ty-tul ('hl'oliologa I'ałepo Zal{OIIll FnlLlI'iszkalll!'" 'Oll\\ 1'lItualll'l'h, OŚllldziesit:<'ioletlli \\'t{'d staI71':', a!e jf'ąl'Zf' )le/ell lIIłOo(Jziell('zej ;ii\", I'oluhił 111Indego Slązaka, ()('elli l jf>go zl!oIIIOŚ('i, III i 1110 Że' """', zdaje siQ, hal'llziej pnll,;tTzlIl'j IwtUI', lIiż IIHUkO\H'j, i tllI zaIW\\ Ile F.ajwi!;'I'f'j \\'pl lUJł lIa to-. 7l' Lud\\"ika w ,..;1 all o za gl'a!lil'{'.

:\'a\\ zajl'lll i UI'7f'IJ \\ ,\ I'I1I1'al Illitrzo\\"i dozg-fJllmJ i po:azgolllH.

\nlzi{'I'zll(ł.ś('i.l, ł'rz I'o{)hll[Jś('i )ll'OIIIO('j i W{)jC'j \\" \Val',zu",ip 1'. 1722 lIif' f'llIif''''zlml IIIU oddal' PfJ\\ illllPg"O hołdu "): "PI'Zellla\\ iaJu tpż i do I'il'hil' IliC'Ij,IH'(,I!f>go, ohr{)l'l('o :-:tal'o:h tlIOŚ('i, Z\\ iPI'I'ial!J,o zakoli lIo-Ś(' i, stm'ró\\' alltollolllazjo, Za,l;:ollu ozdoho, I f>ligii JlCdWJIO, dn I'iehi(' lIaj"'taJ'sze'o )lro\\' i lI('j i lIaszl'j 0.ll'a. Cz('ig:odll" dzi/'\\ !I'dzif'sil.'l'iotl'z\"ll'tlli stal'l'ze, patrollie Illój lIaj:,zHI10\\ li if'jsz". Świata I'I'z{'szłf>gD j£'stl'ś podziwellI. teraźlliC'j,.:zpgo ('UlIC'Ill, Pl'z",..złf>g.o JlI'z-Jdad(,lIl. Zllalllipllita t\\'oja głowa ż \\'/lo >-ta/a si k..;iążllinJ, Żadll(\ histo/'rl';{'\\" ł-{H'/.lIiki, /,zHI)i\,;ie ]lolit'kó\\ zdallia, alho lIlÓ\\TOW \\-"I\.\\"illt l'Z" !)()('tó\\' atty('kie solf'. zalpd\\"ie jakif'kol\\"if»'; kalIolIistów i te.ologó\\' suhtelllośl'i uj/'zHł ś\\ iat/o dzielIliP, którrlll h'ś t', )ll'ześ\\'iptll\" (jj('ze, dziki m-illlYIII lektul'olll i zgłl;'hialliu, aż do z:Jl'iellllllf'-1lia po\\' i f'ki liiI' pl'zydał lIaj\\ ięcej hla;..;ku i jasllO/ki, S!ul'łlal' llÓ\Y t\\'o i 1'\ l \\'"jątk11\\ ej lIIądnlśl'i 1'1H1I'Z- si{' l1I'Z-(': kif'dr z lIajw żsZą palllil'ią lIihy drugi .\'etrodol' w"doh \\ asz z skal"h('fi \\'SPOulIIiell mąd/'oś('i tajl'-łIllli('e jak{JIh" kll'jlloty. \V tak podl':,:zl 111 wipkIl ś\\'ież, Ilig'd' si{' IluI'II t\\'{lj liiI' starzcje, lIajd'lipllllejszH k witllie \\' tohie, 1{az i 111 icrzu, sila go-rl iwośl' i lIa cześć Br-,ga i dobra PO'slJolitpg'o pl'ZnllllOŻellie, \\'szelako zamilczę z.asługi twoje.

OJ Żył W;!fJ-1,). () uh.. 1.'1':1 II ci S7. (,;a II il' }lolsl'Y, II, I'o,,-dz, V ł I.

5) Przedmowa 110 l,awllia "Auiol",a pp\\'nie salll klasztol', k{)śl'iól, dobra dOlllu kaliskiego, księgi t\HJ-jP i cały Zal{{Hl z wil,'l,;;;zą elok\\ f>llI'ją ch",alil' !'il.' I;l,'dQ. milcząc, Iliż ja, 11I{m i'le", Nie sl"('l1al o Iiskelll \\' Ilast\'pnn'h iatach; IW lIie p!'zypada k(int"llu.al'ja nauk 'Wf' \\'Ioszf'ch. .\Iożna pl'z'jąć. że pl'zez tpll ('Za,.: z\\'ie'flzil takż!' \\"eIl8eję, Padw{', \s'ż, 1l1OŻp Lon.t; hy" to cZl,'stf' lIIipJsl'a ),;r{)t:-;zpg-o albo dłuższego po-lI"tu nHsz\"('h \Iillnr'tÓ\\' za .\Ipallli. pot'kallł .\liskeg-o I'. 1720 \\' )\:ali"'zll na stal'owiskll )11'0fl,sonl filoz-o-fii. r to lIależało rio 1'\\ ,\ kIrch IHlI1I,tl-ł\\" kuriery wbitl!"('h zakonIlikÓw. alll'zali wJlil.'l'w filozofii, IJotf'11l tf'ologii, zrazu jal,;o pOIIH)('nik kipl'ownika "'lwli1l11l I'egf'nta, Jlot('111 jako I egent. \\ Kaliszu Miskl' pI'Zf"'I'wal do 1'. 17:!t PI'z,\hrw"zy 7, "'loch, cl10riaż ul,;m'lrz t ca/ 1';1\I's lIauk, !llinl dl',pil'!'o stOpil'll l1oktm'a al'tiuln i Imkałal'za tf>olo'ii. llol,;tonu tp().lo.giczny zakollnil'- nasi otl'zrlll'\\.ali nH kHpitul1' z\\'r('zajnf>j a.lllo po-ś'l'f'dniPj \\śl'ód >-tHsO\\"Iiyl"ll UI'O('zr>-tości, do ktÓl'"l"Il nalpżala o-hl'ona tpz i d'spu ta. .\1 isk('go spotka lo to OdZll:JCZf>n ie lIa I,; a pill!!e posl'pdniej \\' \\"aI'Si'awip 1 \\Tzl'śl!ia 172:! U), D,\'łllltH j pI'OJ!w('ja odh'wH!,\ if> 1II'O'Z,\ ś,:il', \\ kośI if'lc> zal';OIIll,\ 111. I'l'zozdahi,ano go odjlowipdnio, \\' l1łnjf>jszYIII I"IIÓI'ze (IJI'f'slJytl'l'illm) w-:tanawiano ka1f>dl'{'. Licz;1ie nll:l':lszano gośri: inllf' zakon" i \\'iel'ł,i( h i,;si<,'ż", szlJ('htę i lIIipsZl'ZHlI, Zl'<,sztą kw<ciól h,\ I llost\"llll' lila \\ ;.:z stkich, nOkt-orHlId {)(Ihywal d';Jlut{' z kate\I!', OpolleJll'i h"li z !!;ÓI'' \\'"l;j'ani z Ipktol'Ó\\, ZHkOlIlI"('II. ale )';:lrd' pl'zyl{)'lIIu 1I1Ó!!'/ hmć udz;lI \\- d s,kusji; o Jf'I'l\Ita.eh t('n \\ ipku głosiła WiPŚl:, że 111(' lIIó!2'1 im :-:-pl''''stal' żal!l'll ksidz zaknl'ur, t"1II IIIlIiPj świel'ki '). Po i'alWIlezeniu dyspuh', lJ1'owinl'joal - lIy/ Uilll \\ {I\\ I'zas PfI\\'pl (a\\'OI'ski - \\,,"'t {'p O\,-al na katl'dl'l.' i o'ś\\"ial!czrł, ŻP kapitula po:-;tano\\"iL1 hakalat,zo\\ i Ludwikowi )JI'ZrZlłać topipil dold')'l'a cz'li magistra, Iiskp z/oż'ł \\''ZIHllli(' \yim'' tl'ydl'l!!'kil'. PI'O\\'ilłf'jHI pl'z'IIł'al go w jlłsigllia d()oktol'sl,;ie: JHl glo\y{' \\"Iożyl rzHl'll lIil'l't, lIa pall'C' , złot, pipl'śeif>l'l, do I'<,'ku lial ksil,'g'<,' zalllkllil.'tą, odl'l>l'al. otwOl'zył

U) () IIHukHdl \\ pI'O\\"ilf('ji polskil'j, FI':IIf('ISzkHlfit', II, rozdz. \'11.

(> .\Ibkt'1I1 \\'it'IIIY Z kHz. ...\lIil"", .) Kal'l'ił-l:<l,;j Fr" PalJJil:tuild, "'UI'SZUWU HlU:I, :!(i.

i \\T{'I'Z I ZIHI\\ II, ntlllj!I' 'lO\\"I'g-o gl'adllata, Oh\\'if>HI'i! glolIo, ze hl'. Lwh\"ik zo:tat <łoktOl'l'lI1 tl'nlogii. :\łil';f> odpo\\ if>dzia! dzi{'I\('n'111I III pl'Zf'1I1Ówif>lliplIl łHI hcinil', II:ÓwiJ(' <> zlIal'zellill i 11"'\ g'lIi()\\' A): ,,'1'1'11 pif'l'HI'iel1 Jl'1'I'f'dstawial' mi h"dzil' już liiI' Z I'TI'hGllelll .!zif'\\'i('l' Hf'lilwlI!del,;, lecz zawszI" ojco\\'il', \\'a\\'l'Zrlle'lIl IIwif>lll'ZIIIIf' glll\\"". aŻf>h h'I(} "iadolllo, ŻI' hanlzi{'j z\\'iJzII" je--:tf>lIl z \\,allli IQ pieczQl'ią :-el'liel'zmJ, lIiż z II III za lilio lIiż z Iliillk:lll1i, l'iI'I'H("il'lIio\\'i tf'lIPl \\"" od Sl'lTa h«:dzip('ie klf>jll(;lplIl, kll'1I7" jpstf>:kil' SI'IT klejllołami. To Ś\\'ia(\I'I'I\\H lIIiłośl'i 1I(}llIhia IllOj! lIIiloŚl' tf>j lIIiłl'j pl'l;-\\"illl"ji, Te okl'ąg-I!' pil'śl'il'lIia kole- liiI' 'Hl lat J>jl'gi, If>l'Z liii \\" i 1'1'7. I 111':51' J1lllie \\ alll zo-IHI\\ iJZujl', HozkllsZllf' 1I111'",llI zall'udlliPllil' ksi«:IUI wpisujl' imiolla \\"a:zl' !!R hiall'j Ilil'l'si 1II0lcll I,;arcil' a \\'dzi{'I'zIIOŚ{- moja \\ 't!al'Za lIi{'/'.1\Iazalllnll I'Ilal'al,;te'I'f'1I1. I\\\'adl'at tl'lI lIag-I'Ooda J1I'al'' liiI' lIoślpdllia, lIie Iml'llzo k\\";ulnljQI' lI1,o-jl'j lIieza"'łużlJIIPj g'ło\\ il', gdy zdohi sI,; 1'011 i moj!', an'n\"l1O ohciąża jak,) i oZlIacza "agJ S\\o-jJ. Że' ku \\,aszelllll IlI'Zl'ZPlliu l1ajl'łlQtllif'j po('h-Iam f'zolo, Bil'et ot;\I'zajQ(' I'/.aszl,, lIif"godllJ go-dllośri piqll'skiej, \\ aSZ'1I1 godllOEci (lostOjl'lls1\HIIIl ll1'J' lIosi WiPI!iI'I' 1'lIwah' lIil',<Ól1lil'l'tl'llIl'j, I'oca!lIll'ki daje' lIIi IIH!dł'OŚ(' .lH)lwjll('j )lra:'-, ja zaś pl'agllQ f'zf'M oddać "ajsJodsl:'llli po('alllllkallli ojcO\\'sl,;il\l dtoninm zlIamiellit\"('h )llomo-tHl'Ó\\". Po (I\nlllastu po\\'ołaliia, po tl'z'dzil'stu widni sl011l'a ohl'ota('\l, \\ stc;'jJuj<,' na zaszc/.\"tllf! kHtedl' \\ i{ło\\ui\" ah lll'Zl'il' ::-;!JJ'a\\"ie(lli\\o;,<ri 1I-OIlli{',lzr (1\\ 1InaHtu lIoktol'Hmi \\ ł-adllące SłOIH'I', {)Wil'('HjQI'f' po tI'/. dzil'stll Icricl'h ;<\\'ia f II all k i pl'OIII il'li iam i, Z łI'-j ka tf>dl' IH'Zf'lIla Wicll' 110I'zytr" alh m za hlą,d liajgOł'''Z", g{I'h,nH liiI' łP'npisy\\'al wstąpienia s\\'ego hanIziej sto-Illli-om la:I{(I\\'o;<ci \\'aszej Iliż zaslugolll wtasllrm", Na kapitull' tf'j .\Ii:;kc lIlial takżf> (Jkolicznościową pl'z"mo"\' p, t. .\ II j n} J' P O \\" O l a II i a C II I' \ S t u s o \\" e g n \\' jf;'zyku pol!-'kim. Do Kalisza 1)(}\\Tó('il lIiezawodni" jako I'Pg'Pllt tame('znew studium: ]lisze i{' nim 1)J'z'IIHjmnif>j rJl'Z" lIajhliż:"zf'j :,,-poso}mośei l', 1721,. PrzypalIala wtpd kapitula w I\rak(I\\'ie 15 maja, a uil'j Uł'{Jl'Z"stą I'I'zemow{' \\ ,\ powiedział lIa:<z 1-'I'all

") Z }"'Zl'lIlIIO\\)" tło ...\lIiuła",

"izkan. .11't to \VZOI' " 1'1'z'klarl rlokollalcgo p l' Z e ł o Ż o II f> go o. Fchodził '\'iske \\" ogóle za do"'lwnałpg-o llIó\\"l'ę, Kil' "l:dw.

]Jego, żp mu p.owil'l'zał1o ]Jl'zemó\Yienia pl'Z' solpnll"('h SPOSOhllOg( ia('h. Zal'!lOwał sil? }lo nim S7.f'l'eg- kandl dl'uk{)wall"('I1, jl'dIII" 11 i 1'11 111 1 pi:l1la, ja]de w"dał. \V Z:lko-JIie fl'alł('iszka{l"I,;im Ul'o('z ,;tl' kazallia mawiali \\ łaśIIi!' ]Jl'ofpsol'{I,\yi(' filo7ofii i te-ołO!1'ii. a jf'SZI"ZI' \\ apol\l',\"fi('zn ch P a 111 i I.' t II i k a (' h K \\' (',; l Hl' Z ,a Chodźki 'pot'ka1l1 ('eha opinii, ŻP sz('zyt!'m mądl'oś('i \y zako!lie jf"st doh'l'e kazanie, Inna l'Zf'rz, Żl' W"tężPllie ul1l'słu \y t Iłl kil'l'Illlkll stannwi:o jef\o1 z (JI'Z-ł'ZYII, (Un czPgo wrdajIHJŚI" II.Hukowa II1lz,\"('h zakonllików hrła tak Ilikła. \Yi{'(' 7.al'az piel'\\ szy wyst{'Jl l\Ii,..,k('go IJalll Zllany, jest to k,azallif' pailegiJ''('zlle na czeŚĆ św. Ign:II'l'gn Loynli w Kaliszu :!1 lilwa InO ".. któl'Cgo Jl'uk poś,\'il.'('ił pl'owin('jałowi jezui('kiemu Szczepanowi Sz,czHnif'ekiemu, Podohało si wi(]o('zllif', :ko]'{) 13pnf'd'Ii:łrlłi z I(nśf'if>llIej \\'i pod Kali"'7.1'1I1 zapn)-",ili Fl'an('i:7.I(.(llla 7. llIow.t nu cdpu:--,t S\\ Pgo pat]',ona ;!1 nHlł,(,l 1721 I'. jezadług:o miał tl'zeeią ul'{j<l'z,n'tą ]Jl'zemo\\ I;' na cześć w. BOllawell lun'. t III l'aZi'llI w wł.a""II"llI kości!':!' lłlill(lI''d;.illl św. Stallisla\\ a, atoli po laciuie, I'ównież tłol'Zollą ]', 1723. \Vjadomo, ŻP 1I-O'II'l sa,k:l st:lI!owi naj\\'i\,lo:ze Ohlliż':'llil' hazllodziejt\\ p p(lh..kip'-o, w o-g'ń!e W"1I10W }losklej. 1111 wif.'(f>j IIlÓ\\ iOllo i dru],;owHIIO J!rzl'llIów, tym hlll'llziej olldalal' si(' od właściwep'o ('elu kazHllia, .1f'st nim p-o-d'lie:ienie dl1S'I." do Boga, llawią-zanip o.;t (';':lloś.'i 7. StwOl'?'('if>lplłl i Zha\\'ieinlelll.

Smak l'poki jnllnak "'tal ",iI.' tak \\TlIatU1'zoll'. że kHZllo'd.iej!:l, za])('\vlIe Iłieświ.adomif'. nil' o tYlll !1I'ślal. I(al.allia ówczesne rlą7ą do tego, ah słl1l'hi-1('z{J-\\'i 7a illJ [J{JI) I1wa(' (,I'ud"('ją-, olślI it' 1'f'tOJ''ką. n€tol'rka jest dzi\ulI'znie 110\\ 'I(rf.'('aJHl jak O\n' spimlne !(olumn', pełnfl alltytf'" gT' słó'\'. Pletafol', dzi'.\"a'.'zll\'I'h ohl'azó\\'. PC} sz('zwllal"h f hlldn}(''('h pt'ZI'IIOŚlli; f'I'lId'('ja \\''ła.\\'ia ('o os.ohli\\sze kwiatki z ,uitoloog'ii i historii stal'oż"tlll'j, z hestiaru.-iZH i herl,al'iu:-;za "l'dn!o\\'i('('zlll'g'(}, z żr\\'otÓ\\ świ{'t\-rh. PiS!lla ś", I'ł-z'tal'za si<,' ,luż,o. a łf' nil' eZ'!I i 10 lIudują('eg'D \\'l'ażell ia, służą(' za ozdQiI ę 1II0\\Y. Teologii \\" tYln \\'sz"stkill1 je"t 1łlało, st:'rlłel:z1l0śI'i !lic ma ZU])f>łllil', Kiedy dzisiaj czytamy takie kazanie, iJa

\Vi l1a; jakie wl'ażellie \V"\Vipral" na współl'zf''':II 111 slw'ha{'zu'? TruchlO ,.:ohie w ohl'azić, ah" lllog'h go po('iąga,' do Boga.

I \[i-'I,e 1I1ega tPj 1II<.lllie'ł-ze, Na ])o('\1\\'al{' je'O mOŻlla po\\'iedzipć, że \V sw('kh pi('l'wsz 1'11 kazalliarh. 0'\\ ,\ ł-łJ p:-ll1egil',\'karh lIa \V. IglHlrf>go i llpllcd'],;ta :-:toslIllkowo jesz('zp malo i że te ]H'ZeIlIO\\"-," I'ZI'I'Z'\\ iś('ie IImją ('haraktel' l1al\('zają('" i lJlldują('', o iłf> to 1I'lo IllOżliwc \\" O\\'"I'ł. f'za,.:ach. [111 dalej jedlIak, (nn hal'dzi"j i kgo l,;azallia wYl'adzają 'i' \\ "'I)()-:óh. pl'znmlllilIają{'" slowa 111 j e II ź h I' Z 1;1 k a .i ;,I. (' a , a I h (} ('" III h a ł II l' Z III i ćJ (' ,\, J}ajI'1I1 tli ClIIClliz\' I1IUW\' Ila I Zf>l; w. Bp!IPd'kta, ilp ż(' S1U';Ullkfl\\"o lllalo ulf'g.a 1IH1l1ipl'zC ,'7a:--.lI: .Tuż t't\ll IIdl'l'Za IIl1łial'lwwallif'1I1. Tl'ojalo(le hlogos'awif'(I't\\n, kazallic' lIa kkst: Quid I'I'Q'II I'l'il 110h i s. \V \V:,tl.'pif' 111'1\\ i -o pl'a('al'lI, ]llIde.illlO\\ all"('h z lU) śl<;t o- 1I.agl'rdzil' i Z\\ 1'1l!'a ",ii: 1))71'1 iw liiIII, \n klallają(' il'll lIIal' Po-Ż\ tf'le Op-Iakallia ći 1111]l'i(' odlli. 1,;16I'z\ liiI' :II-a liliI ość i B {) :-; k i (' ' i :1 I,; () k (I l' ł. a i <;1 I' :' ,\' II li \\. i 1', a l f> d I a '/ a p I a l ,\ i ,I k () ... I II II Z ,\ i J I <.l i l' 111 II i ,':'- i a k i II" Z \" 'l l' l, (' 11 o ć d o h I' \ fi II P I' a \\' u i ą. Tu ]lI'zytal"Za \\". B" J' II at a i ł'a,\,\-Ia. l' I' a l' f' \\- S Z ,.: t k i I', w,.: Z f> I a I,; i (' t J' u II _ l! () Ś ,'i h ,\ t l' Ż II a ' l' i (' Ż s z e 11 i f> ci I a 1\ a d z i c- i f' I ł ,fi g " od ,\. l l' l' Z d I a 1l III f' ,\ 111 i ł () Ś l' i B o- ..; l,; i f' IJ- f II D [ 1\ i e p Q n o Ś r i P. \\' w CI"; ... a III \" (' II i \\ Z a s ł li r- i \V <.l S Z P 11 I " II i e li f a ,; i I' , h o t c g I n p ..; t \\" -n i l' ..; t. C o l,; o I \\" i e k l' Z ' 11 i ć i P, III a ł (} j e s t. c: o k () I w i e k s P l' CI W l S Z , III a lo i l' ,.: t, (' u- k II I \\ i" k u l' Z " II i '" z , 111 II i c \ i p s t.

I'\ i e g () II II I' '" Il [II' 1l r l' \. P " '/ :' Ii: r oś ć i II 11 s z e I, r 1\ a \\ i I.' k s Z f' CI II r ś l!} \ ,.: () h i l' \V i e l,; \I i s t 'J z a - ]I l a t ę Il i 111 i \\" - :--. ł \I Ż ,\ I i. B a J' .11' <) I I l' 11 l' S ą Z a :--. ł II g i l! a s z e; [I l' a \\ i l' Z a II i (' B Ó p: I u d ź I Z h a \\- i. Z.a (' z \" 111 l'J. S. Z \\- H S Z " r h s P I' a\\,(' 11 o l; Ś \\" i IJ t o " I i \\ f' II II i p I'lIełpI'if> :--.i{'. if' dla lIadzil'if> Ila'I'()d,\ - Quid f' I' g o e I' i t II o II i s, l' Ó Ż II a III t P d r h <,' d ź i l' ? - a l e II ł a s z r z e go u III l' 111 i l (\ Ś ć i B (\ g II ,.: l \I Ż f' i {'" C 11 I' Y s t u s a 1: a ś I a d II l' i P. () II p {) s " () ł i t e' g {) s I li (' h ił (' Z a ohl'a('a i do '/UkOllllikÓ\\' :;\\" Bf'lll'd,\"kta i tutaj 1Ia )J\"tallic zaadnil'zf> daje odpO\"il'dź: D o II I' Z l, II II z i ('. fi l' III' l' I' i t, i tal,; pl'ZP

Qll

cłwflzi do św, Bf'llf'd"kta. Powiada, że Belll'd kt otl'z.lIIal trojaki!' IIlogo;;lawiellstwo poprzedzające, dopomagają('f', dokoll'wająf'e; o kai.d"m it;' I'ozwodzi, JII'z"tal'zają(' dane z jog'o legendr, Pflljll'/.cdzającc lIlog"osławiellsh\"o upatruje już \\"' zdarzeniacli \\" żY\\"{)'l'ie matki, \\' "TŻSZ"11I stoplliu widzi j!' w imiPlliu. Tutaj wstawia II a,p 01 1 111 iCII ie do ,,11l1"l1H(,Z\" lIa tf>lIlił i illlipn ia (IJI',:e::;1 ijallilla Najo.IJzf'I'lIif'jsz,t drugą O'ęŚl W'1)płllia opis ż.\\ota świt;tego, Psze-dl z szkól, tutaj lIie IlI'ak al'c..p{)-Iskiej apostrofy z If>ke!'ważeni(\m l,aul\i, \\ zgal'dzil liostojel1stwelJ] I'odu, z\\'a!cz'1 pokuSI? IIjf'l'Z,\'tości - J)ł'z"dlOdzi apotl'o-fa do I uli i e Ż II \' C II s w a \\' o I II i I,; Ó w, i\lówl'a l'onnhbi ..i{' 111111 I'iel'lIiom i l\I'wią jako I"Jdl,;ami przeciw T7f'('JliI'\\'i. Dalej Bellell'ld ;.:aklada zakol', kazlIodzif'ja wrl kza jego }Iran' i ('u, la. Nast{'I,ujf' tl'ze('ia ('zt;'(' o IIl0gosła\\ if>J1st\\'i€, dokoll"\\'ająl''1I1. \Io\\'a () śmiel'('i i ('!lwale !'<\\'i{'tf'go i z.akHlIU jego. Zakoi)('Zelli" zawiel'a \H'Z\\"allie do Be-lle(1ykt"łlÓW. Rh. po,tI.'PO\\'HP za p'n.klaI1(,1ll patl'OllH, a 1!I'z' je zn?('zllie z illliellipm ,prohosz('za \Vsi Koś('ielnej Justus. e,a/(' kazanip \\ dl'uJ,u pl'zepl'llIiają, ła('i(lskie ('"tacje, 1'1I'lIa jedliak w Ż,\ \\ ej 1I10\\"!!' lJ]Ó\\Ta z.adcl\\olni! sil;' pOlskimi.

PI'Z\"to('zone słowa. z wst\,pu ł-łohl'ze ś\\"iad( ą, o zllajolIoki teologi i .\1 iskego i lila lo ulp!!':lją lIapll"'ZOlln('i \\ iek u, \\' dalsz"m eiągu jc:-:t gOi'Z!'j; liiI' llrak llIitologii i lIib"-el'udTjj j pseudopoezji i sztlll'zf'k I'f>tol'Y('7.II"('I1, Podajelllr U..,t0P o oIJl'ollje ezy>-tośl'i: H (' f' I' Z C h I' \ S t II s I) \\' B f' n f' 11 " k t z (' z a 1't fi 1lI j c i a ł e 1lI m (' Ż n i e s i \' I) o t l, a I p ż ą I'' 11 a z i em i, k i e d" z I' Z II (' i w '" z s u k n i ą P () {) s t I' m e i e r - II j u d o \\' y I a 11 i a k l' \\ i I' 11 a g: o s i {' \\' a I a. O i a h.

1-'li(,z1Ji ten kOl'lIallf'k Boski niP will liC liliawe l ja ł o t e l' a z z a I' u III i e II i ł. C u d o \Y Il" k r z a k o d o p:1; i a n i e l' z '" t f' g () 11 i f' 11 a l' u s Z o II ,\ Z o s t a i p J a _ II i f' i l' J! a II i e- II s k fi 111 i e li z ć j l' r II i e 111 I i I i -a, (' z r s t .

li a l' a II c,,, \\" t' i c I' II i u s i r: t a I' a. [) z i ś s I o 11 (' e \Y z II a k IJ a I' a 11 11 \\ S t \' P 11 i e, II o R c- II e d k 1 h (-t l' a II e k , a l e i a k o {: \\ k t () J' I z a a k a z a s t ą P i I. t () i (' s t I e ż ą e . 111 i e II 7. \ (' i (> I' 11 i (' III. i e d 11 I' 111 o (' /. ,11" k w i a t () \\" t o j o s t \\" i o Silę Z a (' z \ 11 aś\\", B (' 11 e Ił \" k t, k t o I'. t a k II i (' Ił a I' II '" z o 11 i e () (' z o m B o s k i 111 P I' Z " i e 111 II r i \\" o 11

II Y (' Z s t O Ś l' i k w i a t z a (' h o w a (: II 111 i a I, k t Ó l' r {' i a1 u t a l, z 11 )I l' I II i e u \\ i ą d ł. P l' o rok o wal J o e I, ż (' i a k i e ś Ź l' Z fi d 1 () (: i I' l' II i p o h I e \\' a Ć m i a 1 o, S P l" a weI z i los i {' t () 11 a s, B e II l' <l I,; l' i ('o Z (' i a I a B e 11 e - l; y k t () w (' g () i a k z \\' i I;' t e g () P I' Z " II ' t kliP a 11 :-; k i ep: o k J' w a \y f' \\ ' I a 1 (' S i {' Z I' : n l! I 0, k t O l' f' II i e t" I k o z kro p i I () (' i e l' 11 : e, a I l' t f' S Z o g i e lIlii l' l' Z ' s t y (1 o oslatniey isl,;if>ll,;i ugasi lo. Bądź j',"'Zl'Zf' \\- 1', 1';'!1 hądź pa )lol"zątku l', 1 j;?:J, .\lisl,;ego ")lotka!a pl'omo('ja, )ll'zesl'l'lll lIa pl'ofesol'a teoll)gii (10 studium )loznal1skiego i je"'Zl'ze \\" t mże I', 1,) zostal jf'go J'cgel!te'lll.

1 tutaj 1"0Z\\ illąl )lodohną d'dalalność jak \\ Kaliszu. Na zgOli Biel'lIa('kiego 1 CZf>l'\\TH oglo-.;il laI'ill!<ki }HllIegil''k lIiez w r'kle \\"rhZllkall" ,111 s t f> d o I e II t i s. \\'nh'lIko-\yal l,;nzanip, miali" \\' Pozllalliu u JezuitÓw 3 gl utln;a 17'2'f1 na l'ześć Ś\\. Franciszka [{sa\\ f'I'ego, Alp tf>g-o I'oku doll\ I sil,) też na \\ yda.nie (',hzi'J'III'.i I,;si)żl,;i, kt{II'!'j sali HI ]Ji"'allip lIIu"ialo z,aiąć \\ iele l'zasu i IW\\ lti IHt kilka I'1'a(o\\"al lIad lIiJ, h'st to Ż"\\'ot św. JHllwigi pnI! t t.

ZWiel'l'iadło ]Jl'z'kJadlloŚl'i, stl'OIl lil'z- XXVIII +;)84, Przypisał jl' l,;sipni tl'zf>hllil'kif>j B il'l'llal'ł,;iej; kt()I'H lIiel.aworlnit' !ożr1a lIa ko;szta d I'U l\ll , Dzielo to I'iękllle ś\\'iadl'z" {) )ll'zy\\"iąlaniu autOl'a do ziemi śląsldf>j. Kapitula prowilll'ji fl'alH'i:-;zkaJ'\,.;kiej polskiej 28 ('zel"\\"('n 172, 1'. }))'?:e'lIio:-;la :\1 i,;.kl'gn do \Y HI'SZa w Zllowll na >'ta lIowisk0 l"C'gf'lIta tudillm tf'GlogiczIlPw, Zajmował jf> jl'''zrze \\ ('Zel'\\TU 1", 1,31, l', 1735 jed lIak s-)lotrkam- go w Pozllall iu, :\ł OŻP kapitula ka!iska r. 1I3ł plO\' adzi!a tę Zmiall f ? ni0\\ąt,pliwie na Ż\"('zenie samego LudwiJ,;a. Pohrt warszawski ZnO\Hł Zllacz" sit;' kilku l,;azaninmi sO]f>lIl1"mi, :\Iiał nlO\\'t;' żalohną. IW p-og'l' I. f' h i!' Jerzego Luhomirskicgo, któl':=,1 drukująl', Iludal opis po,gn:ehll; miał 18 pażdzil'J'lIika 1,'2, )lanf"gil""k na pe:,(' świeżo (1726' kanonizowanych ŚW, Stan i:-;ła wa 1{0"tki i .\ Ic-jl.ego Gonzagi; miał na konie(' żalohnp l<anlllie na ulieJ'ć slawnego Domini'kana Piotra Drogo:;:ze\\":-:kiego (1Ii52--1i29), dlug-olptniego preo'l'a \V 'Varszawie, tamżl' li DOll1iuilwnó\\", W mO\\"ie tj uderza, jak hanłzn pl'zez lat dl.iewięć :\[iskl' }Jopadł w manierę l'zasu i ile Jliellaturalniej hrzmią jego- wY\\'O(1\"od ezao.;ów pipl'\\'i-'zego kH7Hllia: O jak ż a I {) s II a I' z P (' z! I, i e d \" P {J t I' Z l' (' i f> fI u a dl a g p z 111 a J II e j \I i p II Z i f> l ! f e I' i a 4 a o q II a II r fi II S i (' : i m \I a \\' i () I' ą \\'' S LI \I c: I \S i ę n i k -o Ul II II i f> P r z p I' li ; Z (' Z H i <.t (' p t l' Z P a I' k i a t c. m u II a i u k o (' h H II S z e ł1l II Z a I,; o II I) e III li P I' a l a t 0\\ i p I' a \\ i p o (I t I' z P l' II (I' a c 'j li f o I' III o \\' a \I (' 111 U 11 i r l u t o ś (' i \\" i e ż" l' i p P l' Z (' l' i c: I \". 0, jak \I i e p " z "i e 111 11 \ P I' z' Z P I' \\' a II e r ż e i a o s II o \\' i f> t (' h II i e - ł a o.; k a w ,\ (' 11 IJ P ]I 11 !! 1\ 11 n t e k p r z f> l' i \\' k o \\' i p I I,; i (' - m u II IJ J,; t o I' o \\" i 11 o n i II f i I o a I' go U 1lI P II t a t' I k I) a ił f o I' !Ił a 111 Ż 3 lo\\" Ż r (' z I i w f' '" e l' (' a ]11' z ,\" \\' o (1 z J l' . II [) ..; III 11 l l, II k II II \\' i 11 k II i Q (' " , . ;'Ii i P ni li /!' I I' ,.: P 11t I' o n e I II S \\' o i m P i o t l' e iii \J' l' Z (' 11 II i I,; i p i \I d I 11 ; l i ez \\' " (' z a " n o fi l' i \\' t:: (' h t li k I' a i a (' h I'' l' r I' l' (' i \\"J, o II f' l' l' t \" k o 1,1 i \Iii W i z t Ił r f> III. \\' i I;' (' fi I' Z ,\ n 11111 II i e' h ,\ I li I' Z ę Ił () \\' n i f> P l' ' P Z o I' II III k s i ą go l' f> 11Z o I' f' j) l, h I n i p s ]J I' a l' () \\' a n l II l X a lU i \I a t o l' f' Ul, h 'ł z \I) i ł () (' i l, II ]-I I i ź n i III \\" \\' i (' I li II k a z 11 (' 11 iak ,\postolf'1I1. O iak w!f>ll,a 1Ill'ata! klPd\' It II 11 (' S a p i p 11 t i a f> t I' i p o d l' m fi III i (' I' (, j Ił Ż z 11 \', a I' I 11, k i (' d o h a I i I a t o- P a n t II e o II IIII. 1,; n 11 a ł II< Ś (' i. k i f> - (1" i a" 11 oś \\' i p t n 11 p l' z. P o (' 11 o II \I i g 11 1lI a 1'1 , 1,; i (' - g o p i p s k 11 t 11 ż II r I i \\" o Ś (' i p o r II o Ił 11 i a już z a g a s I a. O jak ż a ł o s n a! I,; i 1 d t a k III ą II r e III u o' (' u ,j Ił Ż 111 o I :ś m i p l' t (' I 1I' \\' I,; s i <' p: 11 (' II t (' II S t 11 t u t z! h - I{ i p ,li S \\' n i l\1 " s k II ł J,; i e III p o k a /. a l, \V POZIHIllill :\łi.kp IIl'zf'hr\\'al (In J'. 1,3, \\' t'('h lata('h OPI'Ó('Z .7.\\ rkłego 7ajcia l'f'ge\ltUl') po\\'icl'zono IllU ZIHHhlllip :11'rhiwów prowill.('ji U); szczeg'óh" t"('h ('z'nnoś('i liiI' doszł" na"7,0j wiaclOlllośl'i. ({azalI jakie llIic\\al 11 i 07H\HHI nil', lIie ogla""al drukiplll, atol i \\''cla ł doś(' ohszcrlJ" na 1;')3 stl', Ż'\\'o-t ŚW, Fl'alleiszka p, t. T I' {) i s t. \\' Z Ó I' r, 17311. Już wówczas u('hodził za jednego z lIajzllurnienito.;zrrll ojców p-rowitH'ji, I(i('d' w tFII latach ut\\'m70IJO pl'zr gl'uerale w Rzymif' urząd .as'stel1-t{1\\' w liczhie tl'ze('h, j,HkD pl'zedstawil'iel; różll"('11 krajów, łiskeg()

Ił) Hk, Frane, kali>:kich Ikpcrtol'ium. :;, " 3(-)1,

}Irowinrja polska PJ'f>zf>lItowala lIa tl;' godllo<\ć III), .\!''stellri ('i lIałeżeli do głÓwIlego Za1'Z(lll Frall('iszkaIlÓ\\" }\01I\H'lltl1alll'('h, .\fiskc hd pier\\'sz'm Po\'a 1\ iC'm pośród II il'l\. l'J'z{'dowall ie jeg,) I'zmrkie tl'walo (lo \\ iosll I', 17ł2, ,,, ('zasil' t"m odl)\'la i kapitll]a 'ell(,l'nllla 1', 17H: l[iskcg'o \\'\'hrallo ((efillitoJ'em g('J:era!, IIrm, Zimą luh w('zesm} wiosIlę. 1'. 1711 lIasz zakollllik pO\\Tó('il do Pol",!d, miallowałl\" kumisarzpllI i wizrtt01,(,1lI PJ"OWilll'ji lite\\ sIkiej. ,,, \\'illlil' .\ka(]f>mia powitala go UI'O('Z"st'm aktem II o s p l' S i II a e d i j; u s, Z wiC'lką. stal'f\lllloś('ią pI'zeprowad7il S\\"oją. Iwmisj(.' Z\\'iz towal \\ Sl"'tkie 1\OII\\ellt z \\'\"jątkiC'lH tl'lel'll i lakoi1'zrł 1I1'zt;'d()\\'alliC' l,;npitułą \\' HfJlszallu('h 19 ('I;PI'Wra 17i2 "), PO\\TÓ'l'iwsz, zal)('wlIC' ]lrzeh"\\'nl \\' Pozllaniu aż do Impituly pol..;kiej 1lI'lJ\\'illl'ji \\' Krako\\"iC' l \\TZPŚllia, Ta I\apitula W"hl'ala. go prO\\ ill('jall'lIl 3 \\TZI'Śllia 1742 '2 ), 'V h(II' :\1 is!\pp;o kroIlika pozllall..;'ka ",ła\\ i takimi 'Io-\\': I:'): "Dosięp;ala iIIfIlI \\' I'z;Jdz("C\("h w()i("h ))1'0\\ ill('ja \\" u\\'iell('zDIi'("h tl'go kOlIWl'lItU ojea('h, .alp k;.'d' ('i już "'p{J('ZI,' I i pod g-ł'oho-\\ Y III kam jell iem (Bif'Q'Hl1sk i. hisk 11']1 ha IHI\\ sk i) dzisiaj \\'\Tho'llzi góruję.('H, glo\\"a, podohlla ("liotą, rÓ\\"11a żal'l i\\'ością, \\' I'ÓŻlIiollH lasl\q, u Boga i ludzi, ('ałą. duszJ ku dolll'll pozllallskego wzgÓl'z,a t('hllą(' i l'Zuwają('. ie zlla"'zźc m('ża? Oto jest znak£)mity ojriC'(' IIJgT Ludwil, .\Iiske, ktÓl' odhy\\ sz. z \\'il,'ks/.łJ lIiż za z\\ TzHj dnslwllałcś('iQ, (,z"IJllośri pl'o-fl'o-l'skil' filozofii i teo!ogii, \\" hl'HII do I-!Tf>milllll (Jojców pl'O\\ ill('ji. pl'z('h'w,.:z' lal P!ęć jako a"':"st0I1t (,C'lIioll \\. Rz mie, I-!'I'II! ral,, defillitol', \\'iz.tatol' l!te\\'skiej )11'0\\ illeji. PO\\TÓ('i\\"Z" ąn(.'''\iwl(' do rodzillH'j ])1'0Wiłll'ji, dostąpił jel!nolł1::ślllepo w"hol'u )Ja milli"'tra w Krak').wie 3 \\ rześllia", Cn:l.'dl)'\Hlllie pro\\"ill(jla tr\\'a.o trz" lata, 3.Ź do kupi/uh" w Kaliszu 3 lipra 1741; r, pa któl'l'j \\"\"!n'alto mil1istrem JÓzefa Hekle\\"-:kif>go, Akta p'I'O\\ ilJ('ji z ty('h rla"'Ów l1ip zadlO\\'al' :-;ię, uie możemy \\" i {'(' ślnlzić \\' szczCgÓIVl'll ezrllllo'śl'i :\likeo "Tif'lII", Ż<' ol!p1'a\\ ił knpi1ult:' pośl'edl1ią w 'Yal's/awif> 2 maja

''') Ih., :Jfifl.

") Rk. Bih\. {TlIi\\, \\" '''lIniI-', HI!), i-K 12) .\lal\O\\"ki, O. I. fiK '3) Rk, Bib!. Da\\DI'O\\"skirh \\"1' L\\\J\\"i!', II!, A 7, 47,

1744 I', :\'Brzlllym. ohowią7kiem jpo h,\"ła \\'il'"ta kO!lwelJtów i em'oczuie miał zwil'dzić wszrf'tkif>, . Szr'Zf'p!ni£'j7.ę piprl.ą otaczał wszelako klaszto\' p-m.llal1f.ki. :\lć1\\ i kl'OIl ika na:-:za U): "Rozpocząwszy słodlde rząd\', J'ajpie\'\\" I' f; k {' S w J (' i ę. g n ą! d o morl1reh I'ZI:'I'Z" (Pro\\. .x,'\1. W) i kalllif>lIie I'wą'ł rio ukoń('zenia konwentu, jU7 da\\"lIiej dn"'kollale około lIil'gn za:lużonr, l1ajtraflll£'j:-:zym i z.aI'ządz£'1I iam i. uajZ\'(,'('Z11 il'jZYIIl \\'yko118l1ie.m i U\\ ień(,z'1 to, co pozostalo 110 Ukolll'Zl'nia da\\'nych rohót. Od p.odwalill roz)lo('zął )Iran' lIad kOłl\\"elltelll , stalo iE: lo n maja 1 ;1:'\".

I{OlI\\"PlIt p(1:lIaJ1ski \10 po-żal'zl' l', 17:?H \\" ci!gu lIastępłlr eh Idlku lat (\(wz('kał sil' IlHprH\\ . DII' \\ idw'/"lIip l:rl' to l"lko 1'0" hot. l1ajkonil'czllil'-jszl'. Tf>l'az :\li",I{(' umial I)(JI'uszyć do,lll'odzi,'JÓ\\: \I il'l'wsza T"lJ'do!'H :\ I a I eZf>\\ ",Iul. \lol1{'dz i II a \I,nzllan",ka, z Śwj('ITz'n\', dala 1000 ,.11'. 1Ia. falll''k(:, :!1 gl'mlllia 17i,2 1', PJ'{)\\ inl'jał 1)0\\ il'l'Z,\"I )11'<1\\ adzf>lIl(' 1'('III,(}ntu ,'pg-p!ltowi :-tudiulll, 1'0lllaszu\\ i I\.otlal':-:kif>lllu, IIi ",t'I"fllia 171.:\ 1', i \lI'zl'kazal I1Il1 t' ",lIlllę, j'ówllież da.lszI' ofian lIa))I'wając(' "'). ł'rzeJ\Jif>f!,"u ;a.III"('h praf' nip Zllam', ,,' I)(H'It1Ul('h. il'.li liiI' ('Z Ilem s\HJiln, ho już tlrl podezl' \\' Iteiel'h. to pl'z'lIajmnipj radą mógł iużrć :-:ła\\'n' sn"('('I'Z i malarz, hl'. ,\dalll S\\a('h (t 1717) HI), Z więl{szą jeszcze i1ltl'lI" \\ nnśl'ią -'liskI' f'll(Idził okolI; hudo\\'' po UI';OI}('Zellill p)'-{}\\ ill('jalst\\'a, Ohjął r;p"Z01l(>j IHlpi11I1' 1,45 g"\".-cudia11st\\o \\ l'ozuaniu 17). Osiadł na stale tutaj i ,"pdziJ POZI)'f'tająee IllU jl'szczc (h\'adzie('ia lat ż'I'ia, Filiację swoją przeniósl z Sąez.a (!o ł'oZ1lania, tl'goż r, l ,1-;'i '), OCI."\\'iście lIdział \\" zarządzie prowin('ji i 1'(JoZl1HlitC (Joho\\"izki. jakie mil \\'rpadlo podejmowa(' z tf'go ))OWO(II1, nip poz\\'alalr wr ' ączł1i(' 7ask1epić się u::;"', .\ntoniego. Jerlnak ni£' mial jllż na glo'wie regentlll'Y, TH'Ze'tał tpż nlaHać j.aki('hkoh\'il'k )ll1hlil{H('ji: trm hardziej z\V\'.aeał l1\\a!l'1;' n.a pot\'Zell\' kO.II\H'ntl1,

]4) Rk, Bib!. Ba\\"oro\Vskich we Lwowie, III. A 7, 47, '5) Ib.. 108 8\'.

'6) Zamierzamy 1"1111 POŚ\\ ięci!< szkic s}lpe.ia In'.

17) Bawol'.. III, \ -; : lm",.

'"J Ib.. 2;)G,