KRONIKA MIASTA POZNANIA

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1937 R.15 Nr2

Czas czytania: ok. 6 min.

ROCZNIK XV

N U M E R 2.

. D l' I( a III i I K a n t a k

I\HO'JIIC\ FIL\ NC1SZK.\ N()\\, POZ"f\IAŃSlnCI-I

Z kl'onJld Fraue!szkanów poznmkieh korz'<.;taliśmy nieI'az, ez tn pis'ząe o poe;zątkach klasztoru ich p{)znal1kiego, czy to o spUl'z(, z B(,J'l!al'll'IH>l1l Krz'sztoff'Ul PuzlHłl1ezykie,m 1). Tf'raz pmg'niemy o niej dać sze,zegóło,ws'zą wiadomość. Kronika n:eCZOlia pr7echownva sic: w Bihlioteef' BaWOl'o\Yskidł \\ e Lwowie, ygll. III, A .. (dawniej Hl A).

Format jpj w-nosi 3i/j X 219 111111, oprawna jest w pM.kól'ok 110\\ Ol ze'H1Y, Kart lic7:. ?91. paginacji dzisiejszej oló\,kiem. Istnieją także śladv 11awniejs7ej p.aginacji, i to dwojakiej: jedna pagina.('ja 21 -.Mi (= k ()-15v), 51-123 (+ 19 -:Jr-j), IJ>rltąd foliowanie do 273 + 27 nlIJ + 271. (= k 205) + 2,H 3H7 (= k i08;!9) oraz druga pai'lHll'ja 1 (== k 123) -31 (= k [:39). Pi(,l i W,S'Z(' i astatnie karty I{l'oniki są llszkod'l:OI1/'.

I{ilkalll:ipsiąt kart jest niezapi<.;anycll (3(iv, 4(iv, 52v, 54v, 58v, rlJv, li4v, 1i5v, 90v, 91v, 94v, 115v, l?Ov, 128v-134, liliv-157v, Hitv -180v, 1Hl v, 185. 204, 205v-2nv, 228v, 2Ii3-2fi9v, 270v).

Zaehodzą lla,t<.'puj::He rysU1lki inkaustem: k 1 dawny ko.n',\ ent przed r. 11i5fi; - y Bona',,'pntura Kar:'zkowski. pienvsz,' komis.a!'z konlwentu r. W41i i [nnoeellt- Jane,-ki, pienYszf I'eg:ellt studium; - 9 Dniak') l\Ieller, pierwsz\' kaznodzieja i Józef Gost

1) POI'. IIHs/.e P 1"1('1' : Poeząlki ]dm'ztOl u fl'Hl1eiszkallskieg0 w l'oz'1lflniu, Poznall HJ1 L Hoczlliki Tow. I'rzyjaiól au], 101-,,1 i Sylwptki BI'I'IWI"dY'lIów PCr71Jall!skkh. II'zysztof I'OZlHlIICZY]" KrolIika III. Poznania 1H:!9, 'H;? -:H. 2) \łl'IIPI' Dydak z woj('\\,Ództ\nt p0l1lor-;ki('!!o do Zakonu wstąpił /.a]JPwn(' \\' Chełmnie. allki UkOlL'ZY] z stlJpnklll lJa],a]m'za teologii, Przez lat 1 }Jrac()\\ al po różnych kOllwentach, zwykle jako ],an1o, dzieja, 111 i. w KI'ukowie. S7PI'l'g- kazr.ll ż'llobHyeh ogłosił drukiem. H. 1Iit5 ł)]'ZYZllflIlO mu w rwgrOllt; pntc tytuł l.ll'tinitol'a \Vieczy<;eg{J oraz ojeo>stwo konwentu chehnillskiego. Xajwiększą jego zasługą

ko\\ ki, pr(JkumtOl' 11;43; - \O FJ'alll'izf'k Marcinkow.;'ki 3), }Jrowinejal lIi47; - lOv Selmstian Kams.ł,i, (irugi gwal'llia:l; - 11 \Vojl'ierh Zawada, trzeci gwaJ'dian.

Da.l ej Ila:tępują('e fł OIlItispisy: 31i Fel ix l'I1elliriłla sa?l'ul i, do JJl'zollie"iclI ia olIrazu lakaJlli ły Ilą.('ego; - 55 LilJel' I'Oll.tilIens hf'>łlefil'ia; - !-H LilIe!' ohlig.atiOl1lUll; - 121 Liher c'on.tiJleus iuvpntal'lU PlT[p--iae al' cunV(utus,., tIi:5; -- lR(i Lihel' f'!PI'łnosInarum; - 2:?R LiIH'J' (lonl'tOl'lllll; - 270 Liller filiol'ulIl. Kronika ta lIic lUa ..' dzi,siejszym stanif' tytułu a.ni poezątku, ktÓrp znisz.l'zaIY. .T p,,, t t<1, podlug analogii z irUl'mi matel'ia,lallli fra.ul'iszkał-I,kimi sądząc' !Iip 1'0 iunego, ja;k L i h p l' :\1 a g i s t l' a I i s. Taką ksigę o'd l'za''',u J'dul'Ill poll, il'h FI'anl'iszkaHó\v ok. 1'. tliOO pl,{J.\\a,dzi( PO\\'ill!(',1I lIr! każdy konweut ił zuwieJ'Hl' miała różup przepisalle dzialy. To samo \viclzim' \\ W1SZ('j kro'lIil'e, jak \\ "kazują pJ'Z:vto('ZO.IJP fruntiSipisów lIagłó\\'KI. Pu>lla.jpwy poniżej t.tuły \\lszr,sOddl dział{m naszej ko..;ięd: cizia! piel'\\ szy hrak po('ztku j nagl<'l\vlw; k 55 Lilie)' c()lltill€Jw... Ilenefieia oli r. lIi:.14: k 91 Lilw!' <1hligatit'1I1IIlL }H'ł'l'ptuarUl1l; k 121 LilJ('J' eo.utinclls illvclltaJ'ia oli tli.:!; k 181 T.ahula ohlig-aiionul1l: k 18/5 Lilwr plpenJOlsiJJanUll; k 228 Liher dNTC'tO-l'lUll in favo)'plIl et 1'0l'1'peliouPIll istiu,,; l'Ollvelltus;

jest, że przepisawszy l,rollikę pL'Owincji FUl'stelllw.illa z l'. 1;)0:\, u/ul/l'lnił ją zelH'al1ymi z rczcrwlitych ŹI'fJdd dodatl,ami. Umarł w I\nlla lIiLl lli)1. (Pisma Fl'allrhilli Bibliosofia :\lotJellll 1693, 161 i Est,I'.'I(')WI' Bibliog"mfia XXll, 71 -5. DaJII' hio/lT. ,\kta pl'OW. z r. !(ił,;), "-, H. :!:), lGj w Arch. 1-'1',0I1e. we LWl'wie s.. s. - nk. Bib!. :\":lI'od. L (l. I:J'2 1). :1) l\JaI'cinkowski FnHlciszf'k, \\"Ylłlif'lIi.[,IIY JlO raz ]J'jl'J'\\'s/.' w 1'.

Hi2U jako gWllrdiau bytOlllf.'ki lIa łą,o..;ku, który to klasztol' \\"O\\Tza,.; lIałf'żał rio pl'owiul'ji polsJdf',j, zasłużyl się kolo Ita\\"ra,l'iHli,l [Jrott'stantó\\,. 1(j{-5 hyl IJlowinejnh'HJ, po czym ohjął gwal'(lialJJstwo P0Z1Wt"Iskie. H. W51 lJ01('ro'll0 HIlL lIapiać hif"tol'il; }Jrowiueji, alI' t.ego ni,! wykonał. Uyl }Jl'okur;ttor!'J1L I)f):lt'fiłmrji bl. SałOllleL Umarl w hmkowie 1675 łub lGb2 1'. (i\loll. 1'01. Uist., IV, 771 - Biel'llacki C. Speeułum ;\!inorUllL hl', lhRli, ?Hj-7. - Akt,l (;(',]Wral;ttll w nzymip A :H, UJ, .\ J7, utv. - Akta Prow. F1'a.n.c. we Lwowil', s. :"., 1'. lli;!li, 15, ;H, 155; r, 163G, li, lUl, 168; l', 1076, 3, 18, 41i).

k H)liv Liher expen"aruJU et a('('eptanilU; k no Liher fiłioruJU huius l'onuentus. Nie idzie atoli za tym podziałem, ahr go \Y ksi<.'clze pl"zestrzegaHo ś,'iRle. Na k ;);2 ('0 pl'awlła kOJlez' się te-k:--.t właściwej klOniki, alc i pod dałs,z'.mi J'ulHTkami zllajlłuj się ustępy, któJ'O hy sIladniej powinn' \\ ejść w jej skład, niż b'ć tam umie,szl'ZOlle. PisuJ{) \yyka7,uje IIllIÓstwo J'oz.lLIaitTh dwrwktf"rÓ\L nic :potykanl' ża,llnego, z(lm,<1zająecgo wyhitnieJszą, ill,l) widuaIJloś( pisząeego. ({roni,kę In'O\yadzili sekretal'zC' ko'nwentu, na tl'Z lat1'. Ilajdłużej \\ yhiel'ani. Lic-złlie ",pisano J'oNuaitp. kopie akt i <lokUlIH'lIt6w, (lwa li:ty wsZ t.o. Glij" n' tpkst, \\"łaAriwa krHnika, sięga do l' 1770. Nip. opi!o-uje jedna,k I'Ównomie1"nie wsz'lstkich wydarzel1, tyl'lw \\ ażnif'jsze. Poezątki fundaeji p07Hańskiej zajmują k 1 30. Nie powtarzalll' tutaj tego, cośmy pisali o pierwol'llla,('h kla,szt-!Jo)'U i przepra\\adl z Be)"lIard'lIami. Nad>lllie,niam' tylko, żc r. LG4!i ka,no>ll>ziej konwentu h'ł D-dak \'łeller. Franciszknni Adria.IJ Papuż\'ńs-ki, po nim Hf"l11igi CizelllskP) (1Ii51?) zOstali kaznollziejami katedralnymi. Około funda'l'ji Imjwięk'-'ze za.s1ugi polożyl ]))'owi'ucjał :\[arei nkowsk i (lIi42-5), około hudowy llługolf"tui g\\ aJ'<1iHin \\' oj( ied1 Za.walla (nie Za.wa.dzki). lT1'odzi I si<,' l'. 1 lit.. GWaJ'dia:Ilmll pOZł1>a11Skim został l'. Hi51 z mistrza no,\\"icju:.;zr, między któl'ymi znajdował się slawllY histor'k f1'a,Jl('is'zkałlski Kazimierz Bif'll'llacki "), a tll'zą.d tell Za.\\ ada pelnił aż do s\\"f"go zg{JUll 1 maj.a 1Ii80 r. z lIiewiel-kimi pl'zer\\ allli. Nie pOsia(lal

) C i,Zl'lII'sk i Hellligi. z,' Chl'ztll ./ędrzej, hak. tcoI. Ok. r. Wf)') hyl I,mmodzleją na \\ ęgł<zcch. l'o\\'I'Ód\\'''zy, zosta I ka,z.JIod,zieją kOli \\!'lItu O!'aZ katedry \\' l'nzllallill, po lIajl'źllzil' sZ\\'l'd'zkim Jwluil takież ..ho\\ itzki w l;nieźllil'. Stąll jako d!'ll'gat ....JO!el'zllo,:;d uczc.,.;ł.IJiczył \\ kapituł!' piotl'ko\\'k!l'j 1(j.K H. 1(;1)0 1.O"1al sek.1'ctancm )11',)\\ illejl i aS'st(,lItclłl JH'owinejala. (»)JI'Ć,C akt IH'owilleji spi"ał i ogłosił dl'ukil'lu zl'stawieuie lłIętYPllllihó\\, fl'alld"zkail,.;ldch, pOlll'J1'do\\'anych IJI'Z('Z Sz,\\"l'llów, I\oztlJkćw i \Yl;gI'Ó\\' l), l. l.::uru'S t1'iulllpllalis \\ I\rakowie WW. H. lIi(jl piastował urząd g\\al'dialla \\ Chędllach. (Fl'o.tll("hilli O. 1, III' XXVIII. -. g'itl', XIV, ,:!9:J- L - '\kta IJI'C'\\'. HiW, 1:311, l!\U).

5) Bierual'ki Jall I\azimil'/'z Hi29-17;!j, IJyl pro\\iujalelll 1:i6fj, !l J(,go hiog1'afia z ź!'otll'l pl'zy10czenil'lII, Polski Iowuik Biog!'. II, 81.

l!2J

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1937 R.15 Nr2 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry