KRONIKA MIASTA POZNANIA

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1937 R.15 Nr1

ROCZNIK XV

NUMER 1.

II e II I' k :\1 ii II l' h

I'L\NY POZX.\L\ Z PHZED HOl\T l/\}3 ICJ] \\' \HT()(' DL\ BAD \1'; \D TOP()(R\FL :\11 \T,\

'Vi doki i pIHII' l'ozlIallia OII1Ó\\ ił \\. I'l)ku 1!J:.'\) .\. Bn)sig' we \\"t<;,pie do katalo!!ll \\" shl\\ \ graficzllej \\" \lnzl>1I111 "Tipl\{o_ polHkim, p-oś\\'iQrollej miastom I'obki zar!lo'\llliei '), ,,- sHlII)'lł\ katal,o>g"u U\\ zglQdllia ral Hw:tel'ia l J'l1il1l) \\ {)\U y.W-. g'lÓWllip z prac \. \\TarsrhauprH 'L \,",\"łlliellia także za t III IIczollym "ZCl'eg POZ\ l' j, ((otrCZąl' cli \\ ,\ llatkÓ\\' gll;ill za "IIW ' O\Ul!lie"

') I1l'osig \HI ('II. Pozna!'l i llIiaI;\ I>ohki zadl'lIllli('j \\ gl'afie!', Pozna!', I!J!9. Plally podajl' \V !la'!t. 1100'ZqlUi.U dJł'!I/I'Jlo!!;il'ZII."III: z \\'. X\'ll: ztych FnIlH;oic; 11(' Lap.)intc'a z I'. \fi), ,,..tl. ;!'!. /,0 z.. 1::1), a kwal'(, I l;, plzPllsta\\"iując;\ hip).!" '\'aI'1 pod I'OZIIU'I\('III ,,..11'. :.'4, poz. 2G) z \\". X VII': szł) dl Z aIluH' C. Bpdl'Il,hnl, Olll':\ZU,j'IC.\' olJl<:Żi'!lii' l'ozmlllia \\" I', 17tH (stl', ':!1, I)OZ :.' : . szłn:h P :-;. hdlel''l t('.; "a1I11',i ,tl'PHci Isll', :!K p07. :ł:!\; piali HZI'JI('('kil').!"0 z l'. I ':'>": Illi('dziOl''/ ..orlkI").I\'" Jll'zez ł,ohl!'go \\ l'I'U:-hif'j Bihliotece l'al'l,,1 \\ 0\\ 1'.1 \\" Bel'liliii'. a Olllowioll \l1'Z!'Z .\. \\'al''"'chaw'l'a (Z"ii ,",ch, d. 'libtol'. l:e>;ells"h. f, d. Pl'ov. I'oscn, IX. 1»Ut, ,..1,'. W 1.70. Bl'o"i. <\l". 31. poz. i.)'):HJWI,,'eI<i!':.(o piali hic'gl! "'aJ"v pod l'o/.l,:lIlii'1Il . )'. i li:! :;;;;1)' :!;? p07.

{I'(\; - lł7ep('cki('II 7agildolly plan IlIiasta z l'. 171-1i (s,ll'. :;:j, poz. Ul), (ł'UlHla C. T.. z,'. 17xO I,tiasla i jll!' d'" I sIl'. :1", llOZ (;1" - lluń'7y-I(J'zP\Vf'kicg-1) .I. 7 l'. 17N:, liIia"ta i jUI' d k (1'111". ::17, poz fi:).

2) ''I al'SehaUl'l" .\., Stadthudl \011 1'11"'1'11, I'ozłla!'l I89. stl'. H'.

. t!{oi: H II' sti.idtil>cllPII \'Thiv!' in d"I' J'l",vinz l":"!'ll. Lipsk. IH'OI.

"tl', l!J:-i. /,).i<la\\"if'Ilip planów i \\ illoków Poznania znajduJe sil: jf',",zI'Z!' \V 1,oht('go .T., \'f'l'zeichnis IIPI' ""UIl,,trlcnhllliill'I' 11"1' Pl'I/vill;/, 1'0t;ell. t. II. sh'. I;: ni!'klól'1' z pl:lIIów U\\'zi:!'lI:rh11a 01sz!'\\ icI B., J(;II' 'ografia polska X\'II i X\'lll \\.ipku, IJl7Pg'ląd dJl'OllOlogiczno-hibliogl'aficzn' (Pobki 1','zl').!"lf\d l(al"logl'afll"ZIIY, ,t. y, m'y ::lfi, 38-HJ}, Lwów 1fJ:H-1932.

miasta. CigllQł si ulle ud r. 153:'>. Póiniejszc pochodzą z lat 15li4, 1570, 1:'>78, 1593, 1594, 161 f) i HtW. Wizen1\lek. W) kUJlany \\ r. 1li15, lIIial pos/UŻ\ Ć za podstawI; autoroWI 'vidokll- pIallu 7 r. W1::-i, zamic":Zl'Zf)J]ego \\. atlasie mia..;t J. Brauna. a i'naneg o z Ikzllych przerolJek i reprodukl'ji "). Zestawienie zdjrć Poznania, dlko!Hllle prlcz Bro..:iga nil' \\') ('zcI'IJujp. wszystkil'.gu, ('0 wicm () plana,l'h miasta z IJl'zed I'. 17H3. Lukasze\\ il'z l»'zpkazał w swoi III llieol'clliull) Hl "Olll'azie" \\'iadomość, że \\ r. ] 703, w cza ..;ie .r.dohy\....allie I'ozlUUI in przez zwedów, kapitall FlNH'k pOI(alal ó\VeZeSllclllu ([owódn' :-;z\\T'lIz]demu, gencr. :\Ianłpfe]dowi, \Hale lldatll plan "j .\";1 illll plan z l'. III ł (1712) natknął się Jarol'howski podczas :,-zppI'ania \\ arl'hiwach (lrezllellskieh 5). Był Hill też iJard.r.o dohrz.. zllall sztTh Rzepel'kieg1J z r. 1,28. )lógł dzif.Jki Ilienlu opbać \\'ygIQII pl'ledmipŚ{- z ('zasów konfederacji tal'lłogl'Odzkiej.

EgzPlliplarz, któn mial w I'Qk u ..Ha der ozl!olJil ie i trWo.],1 iwie \\''kO'Il1111Y, znajduje i\, \V arehhnull miejskim na ratuszu l)OZHallskim" 6). Z tego to zape\\'ne eg7emplarza, .hi:; zaginiol!cgo, \\ zi;ll Luka'z('\Vie.r. \\ idol, mias,ta i Ii<-zo\le :-"t;('zcgo/y llOt('Z1,.\('(' kośno/ów, kaplic, 1II1'nó-\\', l'ozmje;sz-czeluil jur-dyk itd.

Podczas przelądallia z1Jiorów km'togl'afil'zll) eh Sakipj Bihliotf'ki Krajowej \\' lh'('znie \\ l'. H)32 zauważrł Je Buez('k 7) p]al1 Poznau in z pohm XV Iłl \\ iel<.u, jPduakże nip l''fH[a/ {I ]I im hl iż

", \\ -a n'eha lU I' \.. I'O,..PIICI St.Hltredlllunt;"l'n tle" X\" I. .Jahrhundf'l't, Z..itsdll'. d. !list. (;p..!I,;ch. f. II. Pl'. Po,.;., XX, ]903. st!' 2,82--28,. ') Lul,as'l.p\\ il'Z .J.. Olol'al: hj:,:torTzllu - ;o\ltatysl \ e.llł' Poznania.

II. "II'. 337.

r.) .lal'ochO\\ki l"., Kalllienil'(" i l'olHlłi lH) .\U!!u:,;tU\\PJ J"Pht<.U l'aeji I'l'zpwodnik Xaul{()\\"' i Literacki, XII, 188i), In "ama Jozpra\Vka ta k7.f' \\' "Opowiada n ia ('h i ,t udiaeh hi:,;toryczl1y('h, se!'ia Iłowa, PIJ znalI 1 Hi. 6) .Jm'oclIu\\ski h.., Opowiadania histol''-('Znc, I',JZU,łIi IhliU stl'.

1:.'0 i Ila ni('j przypis 62.

7) Bu('zpk K. Polunica kartograficzne \V zbiorach :askie.i Hi hliotpki /{ra.iO\wj \\" f)r<,źni(' \VinrI. G-I>ogr., 1!J3:l nI' 1-2. Htr. CJ).

SZyl'll jllfol'IIU1l'ji. Opisał go Koth( 8 ), tl't,vwają.l' :-.i/2 Hl ile lImJ('szeZO])\ ch w tekścif' i w J'ogu tego planu nhjaśIli61, ! kJ'cśloII ('h w kz'ku frl:w\('w-:kiJII. LI,\('Zlli(' z BilU Ollla\\ ia 011 jP";7I'ZP dl'lWi plIul, llj -;aIllPj. IJ'(J('I\(: lIZU'J!ellliollej, !leśn, 1'l'7 l' l'I w".v\Hlłl' w PJ'uskiej Bihl iotere Pailshnlwej \\. Bed in ie Da tuje ('11) lhnt lta lata 17:O 171.;'), \\ kaźdnll l'azi(' po ukazaniu :-:ię plailU Rzepcrkipgo, rhol' stosunkipIlI ich 110 plallll Hzppprkiego \\ rale sit;' nie zajulUj('. i\ohtL' IłH]JOIllkuą l pł'Z' tf'j sjlo:-:oIJllOśl'i l) tJ'zpch iIlIl 1"11 pIalIu!'!" pl'7el'lw\\ 'walJ f'h \\ tpjŻf' Pnl:-:kiej Biblio-terl' PlUlst\\O\\ f'j \\ Rerlillic; jeLlP11 IJPZ dat' i uutni'l-l lila opi,.; niemiecki, drugi I. (T, DaUlllanua z l'. 17fil. tl'/.(>t' i z r. około 117!'"!, ró\\ Ilież ()bjuŚllioll lJa.pi,,:ullli Iliellliel'kil1l i.

\Vzmianki, Ul\\ al'te II J.uka...;zewkza, Jal'ocho,,",.;kiego, BIIl"zl\lł j ](ł)lltplgO, \n'kal'l \\ n:, :te w zhiH-!'ach ()11l' dl ;<) niewl)tpli\\ ip !lieZllane zdjęria ltIia,.;ta, spul'zą.dzo-Ill' najpl'uwdoJlodohlliej pl'ZPZ \\ ojskow'l"h, ponieważ P07.ll<lll ]1osiallał w'llitIH' ZBal'zenie .strategiczne dla a.l'luiJ wakzą.l' eh lIa olJSZUI'7.f' \Yie!kopolski. l'J'zepl'{1\\ a <lZOIl f' \\ tym kipl'ullku ]lo,.;zukiwanill 9) daJy \\Tllik Ilico('zpki\\'all i pod lIiPj('dIlYIII \\"7glt;'dclIl nall-ipodzie\Hł uie poIIlyślny. 1'0, ('O dotrwało I!O (17isiaJ, po-zwala \\'łliokowa{o, Ź<' pI'Z' clabzyrll. gl'l!ntowniej-;z clI po,.:zuki\\'HIIi.adl zllalazl' h' się \\' więkswśei wHmdkó,,' }JlaJl ZllallP już z kopij, \\zg-Ic:llllip kopie lulI lll'Z{\róltki dOl"!IO\Hłllych planów orygillalllYl'l1. Z tego "7'lQLlu llJOŻllH sic: poku,.:.ić. n zPstawiellie, któn' po uzupelllieniu lIiezlla II Y III i Llot l"ll!'l.as 7l1jc:l"iallli ]Jl'ze(btH\\ia si' następują..co:

8) Kohlt. J.. Eju Piali uw] einl' .\nsiell1 lll'l' tt1fU P'\,.;eu lilII 17411, hicl'zu .\hhihlulIJ.',' VIII \flisto.rjf'che G..",ellsehHft f. ['(:';I'n. Z 1'1'0 7. , 3, ,.,tJ'. i1 iD), Berlin HJ:15. Z cu'tyludl'1II Kohleg"o zupuZH:lI"JJJ ,.,i,: - Llzic:h i l1'fJrzejmoci )I. Dl'a Br. \Vjl'tl'zydlO\\skil'O - JUż P') lJalJi5aJliu "\\ yell uwag". Plauy. przez Kohtew ulIlawiaJ!!', z I jlllują 11. j 1:1 mIeJS(:/, w moim z(1l',lawh'niu, zaś wspomnianI' pl'Z"Z Il'('go IIlh'j,.;<:a; , j7, 1H. A) l'ragn<; na tYlU llIiej>-cu zloiy(' wyraLY }Jodzh:ko\\Hnia Pl' lIyI'l'klorom: OLldzialu Kartografirznpg"o Prus]dl'j Bihli,)teki Pa (1,.,{,,'O\\.,.j \\ Berlinie. :\l'chiwUIIl Glównegu l'ailst\\ 0\\ cg:) w ])l'''Źllic, a:,:ki<'.i Bihlioh'ki Kl'ajO\\"l'.i w Vr<'Źnie i 1\ I'oll'w:<kkgu Arehi" UlU W ojelJlllg,) \\ stockholmil' za nipzwyldl' iy('zli.\\'l' lIadp:<lunip ill[ol"luaeyj Ol'HZ od.

hit('k fofoCl.&ti\J'ly('1i f)(hlO:;nyeh planowo

1"