PRZYCZYNKI DO DZIEJÓW BERNARD. POZNAŃSKICH. 113

Kronika Miasta Poznania: miesięcznik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1926.06.30 R.4 Nr6

zgonip r. 1542, który ta urząd pełnił do r. 1545 24 ). Umarł w Krakowie na powietrzp r. 1557, jak p(Jdaje nasz nekrolog. R. 1558 Ambroży Kłooziński spowiednik. Bardzo był miły w społBczności, u ';wieckich nader chętnie widziany, niespodzianie zachorował i życie zakończył. R. 15G!) Feliks Stalanka z Bydgoszczy, towarzyszył prowincjałom K oll1orowskiemu i Inocentemu z Kościana na kapituły generalne, oraz Michal z Śremu, gwardjan kolski, którego czarowIlice otruły 25). R. 15G1 Kasper z Janczmv:ł kaznudzieja. Zawsze pm;tępowal i:'...lIje najRumipnniej i z wielką chwałą,. wszelkim gwardjanIJm dopomagał, lla rozkazy ich zawsze gotów, nikomu z braci llie był uciążliwy, wobec świeckich nader przykładny, miał od llich wielkie poważanie. R. 15()2 Franciszek Gabprlich, Niemiec, gołębiej prostoty.

R. 15f-j;3 Mikułaj z Czarnkowa, kustosz, umarł na zawrót głowy.

R. 1 [)(i8 znajrlujemy datę dziellną zgOllll biskupa sufragana Dziaduskiego: 13 marca.

R.. 15'12 Ulnarlo na powietrze 1G zakolIników, m. n. kustosz Florjan Leśniowski.

R. 1573 Bernardyn z Kailczugi laik, posiadał niezwykły ilar wynIJwy. Kiedy wraz z kapłanem zakonnym chodził po kweście, wielce był pomocny w sporach z heretykami, a chociaż nie posiadał sztuki, świetnie umiał ich porazić. Oprócz niego, umarłJ tegoż roku jeszcze 4 bmci. R. 1G7G Fabian Orz-eszkowski. Nekrolog llasz mówi o llim tylkO', że przechodził w życiu nader dziwne koleje. Skądinąd wiadomo, że była to bardzO' orygiuallla postać. Urodził się r. 14U5 'G). \Vykształcenie zakonne otrzymał w Poznalliu w r. 1530 pod gwardjanB'lll Illoccntym z Kościana i mistrzęm llowicjuszów Józefem z Ponieca. W ówczas odebrał darem za zezwolenkm gwarcljana kazania l\1clIera d 'e. f i l i o p r o o i g o od Wojciecha z G:ie. cza, wikarego poznailskiego, na której to książce uwiecznił się rymowanym łaciI'n5kim zapisem 27). Został późno zakonIlikiem,

24) Tamże p. 36!J.

>") O tern ohs.zernie Kronika Bernardynów w Ską,pem, Arohiwum Kap.

Włocławskie 67 p. 62, ale nazywa, go kaznodzieją w Kole.

26) Archiwum Kapituly Wł{lcławskiej Rk. 48. p. .f32.

"7) X. K. Kantak. Rpis książek z XV. w. Książnicy Seminarjum Duchownego w Poznaniu. P. 1921. p. 58. Nr. 191.

KRONIKA MIAS'l'A POZNANIAbO' już przeszło 30 lat mając. Poprzednio prz('cho(lził, zdaje się, dość urozmaicone koleje, a nowowiercy, ktÓrych zwalczał, zarzucali mu, że bvl opryszkiem i z ohawy kary wstąpił do zakonu 21». Musiał bYl' niel'uspolitpgo umyslu, kiedy został teologiem Zygmullta Augusta. Celował dowcipem, z eZB'go zllany hyt w zakonie. a ..chociaż z najlepszą intencją mówił i czynił wszystko, pocieszne lIlOWY jego i niektóre uczynki raczej na dworzanina wyglądaly niż na zakonnika" '). llkładal wiersze laciriskie i cały zhiór ich pozost.ał po nim w celi wikarego \y Poznaniu. Między inne mi opisał wierszem żyW() t Y św. F'ranciszka, hl. Władysława z Giellliowa. Rafała z Proszmvic, Pięciu Braci Męczpnnikńw i Cuda 1\1. B. Skępskiej. Ułoży} także pieśll z muzyką, którą przełożył r. 1707 na język polski Jan Kalllimiski p. t. ..Drogie kleynoty" :JI'). Pracowal w Kazimierzu i Skępelll. W latach 1557 i 58 piastował ohowiązki gwardj;wa w \Vschowie. Tam przYHz}o mu toczyć ciężkie walki z nowowiercallli, zwlaszcza z ich prprlykantem Andrzejem Knoblochem, którego wielkim wst.ydem okryj w kazaniu na Drugie Święto \Viplkanocne, mimo że słabo mI/wił po nipmiecku. Luteranie tak go znienawidzili. że podmówili slngę klasztornego Piotr::ł, aby p!'dpalił konwrnt, którego nie pozwolili gasić. 31). Po upadku klasztoru wschowskieg0. Orzeszkowskj powrócił do Poznania, tam pelnił obowiązki wikarjusza i tam życia dokonał. R. 1576 Feliks z Kościana był prowincjale m 1557-8 i 1564-67 32). R. 1577 Błażej z Klpczowa, kazllodzieja IzabeIli królowej węgierskiej, córki Zygmunta I. :')3). R. 1584 Ludwik z Żnina szklarz, ,prawie w każrlym domu był pożyteczny. R. 1583 Franciszek z Sędzinowa, prowincjał, 157:-3-77 34).

R. 1588. Panowało w POZllaniu powietrze, które zabrało 12 braci. Między nimi był ilia;kol1 Kasper, dobrych ,)byczajów i Ha

28) Moritz H. Reformation u. GC!:;enreformatiol1 in Fraustadt. I'osen 1907, L 16, 17.

29) Archiwum Ka.p. Włocławkie.i Rk. 67 p. 54.

'0) Tamże oraz Hk 4 p. 59 i 82.

31) M'clh. Kap. WI. Rk. 31. f. 356 ł'q.

32) Golichowski O. l. p. 157.

33) N'ekl'olog imi\{ podaje: Elżbieta, 3') Golichowski O. l. 158.