ZAPISKI

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1936 R.14 Nr4

tr;'}JO\\ośl'ią n\ ojQ, Z\\ a!('zauielll lojalizmu podponądkowywania polskości katoli(yzmowi "Pl'zegIQd" nam:d! !<il; nieba,wem innym ugrupo\\ aniom polityc7npn, zyskując ,.,ympati jed-llip u Homana Szymailskiego i w jegO' strO'nnictwie ludow) 111, z którego z czasem wyłaniło się stronnictwa naroda\V'o-de111O'kmtyczne \\' Pozmtll'kil\l. Ch. hTł pierwszym, w owej dzielnicy, którego \Vincenty Luto-;l:1wski w 1'. 1899 przyjął do Ligi Narodu. \\'ej. \\' roku popl'zednim Ch. z trm samym gronem, które zaloż'ło "Przegląd", zawiC'!<zo'llY w r. 1896, powoła" do życia Tow, \Vy!daJów lul!m\ ch im. Ad. Mickiewicza. Sam \\ nim pmcował najpilniej, wygłaszając dłuższe lub króts:,"e cykle wykł.adów Q dzieja('h Polski do rozhiorów, o dżiejach Litwy, o I{ościusze(', ŻÓlkip\VkilH, I{jliI1skim, (łowa('kim, Staszicu i o hitwir' grodlo\\'!<kiej. \\' \V-k!adach z zakresu litf,ratury mówił o Reju, Orze,.;/.ko\\ ej, Konopnickiej, Żeromskim i \Vyspiwl-ł:"kim. Zagadnienif'J1ł. któremu \\ ]ataeh llatęp)J'('h }wswi<;cił najwię('cj uwagi. 11lIanowicie wyhrzeżt>m poJ..;kim, zajął się w owych \\ykładach już w r. 1902/3. \V jakim duchu, w'llikrr, z, jego lllO\\), \\'ygloszonej na wiecu J D{:J r. \Vspomina mianowicie w niej także o "tC'j dla ua.szego llar{Jl! li najcenniejszej, bo ku morzu sięgają('C'j zi(>mi" i podkreślił, że .,lla t'ch ziemiach, a uif, nad limana.mi nllie"tr()\V'mi i Bad Bprezyną przede wszystkim POjska istnieć powinua i ŻC' te ;riC'mie przed innymi ratować tne))a", - \Vrcl'zl'ic \'rktadclll o pnezjach l'ohotniczydl Andrzeja Niemojn\'i'kiego I'Grn,.;z I zagadni"nie, którp go pl'ze.l eale życia 7ajUlowalo: k\\ ('stj(' rOhotll,iczą, Już w r. 1R9R w ulotce "Do lllokh przeciwników" domagał si, wohec wyzbywania i ziemI przez sz]achtQ, dopuszczenia rzemieś!ników, kupców, włościan i robotników do kieroOwnidwa sprawami narodowymi i oddawania iUl mandatów poselskich. Ui'i]nie zal)iegał potem o to, aby robotnicy znaleźli koo>ś, który by, jak :\ilaksymi]ia.n Jackowski chłopom, im si.;- \\ 'lączłlie poświęeił, a \\' r. 1913 opracowal dla To\\', Cz . tdni Ludow ych wykład o rDhotniku w sztuce. Na otwa.rciu zaś uniwers'tptu w Poznaniu r. 191P. nawoły\\'al student6w, ahy przede wszystkimstudjowali zagadnienia robotnicze, starając się ron\lązać je w myśl wskazań Augusta Cieszk(),wskiego. -