KRONIKA MIASTA POZNANIA

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1936 R.14 Nr4

Najbliższa 'następna zapiska o \Vróblu mówi o nim już jako kaznodzipi polskim u Marii :\lagdalpn', Pochodzi z 12 czcrwca 151U J1). Jeśli zapyta'ć, kiedy nim został, to możemy dać tyllw negatywną odpowiedź, że nie miał jPszl'ze tego urzędu w lutym r. 1515, wówczas bowiem kazll'Ddziejf.l rzeczonym jest Stanisław z Krakowa 12). Obie te daty 12. II. 15] 5 a 12. V L 1516 okre.;lają termin, w którym \Va]enty objął tannwisko, jakie piastował do Jwńca życia i na jakim tak zasłyną!.

.Amhona polska w farze poznailskiej u ś. Ma.rii Magdaleny istniała wówczas już lat kilkadziesiąt. Pierwsz o ,niej wzmiallkę znajdujemy pod r, H67, ale z niej wynika, że założenie jej sięgało dawniejszego czasu. Ambona ta była połQczona z alta:ri:} Nawrócenia ś. Pawła, ś. Barbary i Ś. Sta'Ilisława. Otóż hiskup AndrzPj z Bnina z uwagi na to, że altarzyści rzeczeni zaniedbywal i SWe obowiązki kaznodziejskie, przemienił 14f17 r. fundal'ję w tell posób, że odtąd nie fi Itarzysta. miał h'ć Imznorlzieją, fi Je kazłlodzieja altarzystą, a zatem skoro by się opuszczał w kazanial'h, mógł być pozbawiony wraz z kaznodziejtwem altarii 13). \V pÓźniejszych czasach rozmaici dobrodzieje zapisami pomnażali dochody tej po]skicj lJredikatury, względnie sami kaznodzieje. nahywaję.l' wyderkafy. Spotykamy takie stałe przychody aJII!J.o.Jl' polsldej w pro.centach na Spławiu, ]503. na l\:urnatowie, na .Tastrowie, na Brmlsku. \Y późniejszej dobie połączono alllholł z kustodią farn. Nieza]eżnie od tego musiała posiacła(o jakieś opatrzenie z .stro.JlY rady miejskiej poznańskiej: wno,.:imy tO' ::.tącl, że rada opipkuje się kaznodzieję i lila udział w powo]y\\ aniu osoby H). Raznodzieja pOosiadał także urzd{)we mieszka.nie w własnym dDmu opodal kościoła. Znajdowal sil;' ten dOl1ł na stan nI cmentarzu. Zapisał go ongi pleban Bartłomiej Oczko z Slupcy na jakiś inny ceL Atoli r. 1512 rada w porozumieniu z bisku

II AA 1516-7 272 v.

I") AA 1515 23 v-4.

1", Monumenta Mcdii Acvi Historica XVI Acta c:lpitu!ol'um 11('[' non iudiciorum ecclesiasticorum II, Kraków 1902, nl'. 7G2. 14) Ib,; AA 1507 90 v, 150854 v; 1509 37 v, 82 v, Ut-;; 1311/2 :!H y-2; AP Miscellanea II 2 73-80,pelU Lubrańskim oraz z pr{JJJOszezem fal'llpn :\Ial'iejem z B:onia przeznaczyła dom na mieszkanie pDlskiego kaznDdziei. Znajdowal siQ wówczas w oplakanym stanie. Bajer zohowiązali się go wyrestaUl'Ować, na nO\\"0 pokryć dachem i w Dgóle nadal mieć pod swoją opieką 15). -Iało co wiemy o poprzedllikach '\,'róhla IW kaznodziejstwie polskim \Y lataeh 1505 i nasteI)JI"('h dn 1509 źródła wymieniają na t'11I staJlowi'ku )likolaja l.oszka z l(oźmina, któłT pilnie chodził około powi<;>k<'zenia lIpo.;a:i.enia ałllholl' 1"). H. 1515 spotrkam Stanis]awa z Krakowa, a dowHHlujelll się (} Ilim z sensacyjnej skargi, za'niesionej do kons) stol'za przez nieJak} wdowę Elźbiete. Zarzueiła mu howiem, ŻP w niedzielę, 11 lutego lIa kazaniu wohec zgromadzoneg'o lurJu powstał na nię., twiCJ"dząc, że w jej domu zwanym Smoleńsiw jakohy w publicznym dzieje się rozpusta i że wyrzucone przed dom w ryns7tok dziecko pożarły wieprze. Stanisław tłumaczył się, że nie w p<)Jnilla t jej pD Imieniu ani nie mówił o rozpuście, tylko z ::Jhlll'z.e.nit'l1I powIPdZ1ał, że wczoraj przed dOl11em Smoleilsko nowu llaroctzone dziecię pożarły świnie. Donieś] i mu o tym dwaj księża, miał więc prawo wierz'ć a zwrócił się do rady miej"kiej z wez,,-alliem, ahy ukrócHa takie zgorszenia 17). .Jak się ta sprawa skoiH'l.Y!a, nie wiem'; jako też nie lUniemy powiedzier, czy \\" związku z nią zaszła zmiana lIa urzędzip kaznodziei. Dzieje kollegiat' farnej Ś. 1Im"ii )ragdalell' nie s napisane (Ivt) chczas, nad rzym możlla ubolewać ty Iko. Tyle jl'Ll,lal{ w'adomo, że zastep księży ją obsługujących h.\ l łin-'II. 1'\a ('zple staia kapif.ula kollegiacka z probosz( zem. Za oasów \Vr6hla probobtwo dzierżyli Jan Gl'ochowicki, kanonik l'o;i;anski i gnieżnieilski, który zrzekł Hię tej godno,;ci r. 1;)10 h" {i0tf'1Il Iariej z Błonia" co zakończył życie 151 (' '0), Ilakonicc znamienity .Jakóh

J5) AP 1507-25 88 V.

18) AA 1505 67 v. 1507 gO \.; r,n (j4 \'; 1509 :H v, 82 v, 9ti.

17) AA 1515 2Jł v-4.

1") AA l:i08 gO, Hzc('zcuic \. \ Ij10 jj i 20 1\'. O nim Ion. M.

A HisI. XVI, II 1627 Jako o probo!"zczu, ci:ęściej Za.dlOdzi jako kanonii" 10) :\laciej z Błonia II} ł doktorem medycyny i kanonikIem katedralnym; jako jJI"oboszcz .\.P 1507-2;) 88 v i A.\. 1517 395 11, XII, krótko przed śmiercią