KRONIKA MIASTA POZNANIA

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1935 R.13 Nr4

Zakres powyższych wiadolllmci rzuca pewne światło na ówczesne społeczeństwO' poz, naI'l!"kie które po wielkich narooo.. wych ofiarach i bohaterskich cZTnach doby napoleoilskiej O'garnęła odrętwiałość i zasklepienie !"ię \V lwIe !"praw rodzinnych. Do działu \dadomości krajO\vych, prócz poznań.skich, należą jes'l\£ze i pruski,e, których treścią je"t głównie polityka. Zaczerpnięte przeważnie z c,enzurowanych komunikatÓw urzędo\vych i gazet pruskich nie stanO'wią one zbyt ciekawego materjału dla hadacza. przypatrując się jednak im b1iżej, można zauwa:żyć, że wszystkie uroczyste ohehody w Berlinie, tyezące osoby królewskiej lub jakie<goś sukcesu politycznego 9), O'dh'ijają ,się radosnem eehem w Poznaniu, co ujawnia ówczesną tendencję rządu pruski,e,go, 7mierzająeego drogą łagodnegO' postępowania do asymilacji spoleczeństwa, pol,skiego. P.o wiadomościach krajO'\vych następują zagnlIliezne, które obejmują wypadki polityczne calej Europy, a niekiedy Azji i Ameryki. Aczkolwiek tworzą one dział na.jobsz,erniejszy w Gazecie, jednak nie przedstawiają prawie żadnej wartości tak przez swą chaotyczność, jak i przez niejednokrotllą sprz,eczlloM oraz brak jakiejkolwiek indywidualnej myśli w opisanYf'h faktach. Tak pierwsze, jak i drugie, wyplywa z tego źródła, ż,e Gazeta \V. Rsięstwa PoznańsłdegO', skąpo upO'sa:żona pod w.zględem finansowym, nie może utrzymywat: własnych korespondentów, tylko zmuswna Jest czerpać wszystkie wiadomości zagraniczne z obcych gaz,et, jak z berlińskich. wroclawskich i warszawskich, a od roku 1819 z ,.Ałlgemeine Preussisc;he Staat,,;zeitung", póżniej z nastawieni,em łagodniejszej cenzury z różnych innych gaz,et, paryskich i innych, o zabarwieniu skrajnie kontrastowem. Cechą charakterystyczną powyższego działu jest dosłowne przytaczani,e mów po!itycznych i listów różnych wybitnych o.sobistości. Dział rozmaitych wiadomości tworzy zbiór różnO'rodnych ury\\kowydl wieści, nieraz ciekawych anegdot, rad praktycznych oraz wyimków z codz'i,ennego życia poznańskiego. Z wszystkich te ostatnie są najbardziej godne uwagi przez swobodę w wy3) n,p. przyłączenie Torunia do ziem pruskich, kapitulacja Paryża w r. 1815 i innepowiadaniu l'eflek<:yj, wynikłych skutkiem różnych aktualnych zjawisl\ życiowy.ch, a charakteryzują.cych tryb życia i zakres pojęć ówczesnego spo}.eczpństwa poznai1skiego. \Viadomości te opisują zahawy karnawalowe i noce świl;tojailskie, koncerty i przedstawienia teatralne, stan zasi,ewów i żniw na prowincji, reoenzje o nowo:powstałych czasopismach poznailskich np. -o ,,\Veteranie" powstałym w roku 1825 oraz wie,le innych pomnie1szych szczegółów z prowincji. Od czasu do czasu zjawiają si artykuly PI"zygodnp z aziedziny historji, g eografji, literatury, handlu, przemysIu przewa,żnie wyjęte z różnych gazet lub dziel, to też nie zasługują na specjalną uwagę. Rzadko spotyka się jakiś Iidn' wierszyk okolicznościowy ku uczcz.eniu czyjejś pamięci. Na koilCU Gaz.cty mieści się. dział oglo,szcil, który ohejmuje ogloszenia urzędowe i prywatne. Wśród picrwszych nasamprzód wysuwają się ba.rdzo liczne za pozwy edyktalne i patenty subhastacyjne, .ogłaszane przez królewsko-pruski Sąd ZiemiaiIski, dalej ogloszcnia Dyrekcji Prowincjonalnej Ziemstwa K]'pdytowego, królcwsko-pru<;ki,ej Regencji oraz królewS'ki,ch komisarzy aukcyjnych (dzisiejszych komorników ,sądowych) o t,el'm'i.nach sprzeda:ży subhastacyjnej. Ogłoszenia te byly punktem spornym między Gazetą a rządem, który domagał się skrupulatnego przestrzcgania obowią.zków, aby ogłosz,enia powyższe były uprzednio podawane w urzędowem piśmie czysto fiskaInem tzw. Intplligenzhlatt. \Vohcc tego zaś, że władz.e wydawające ogłoszenia, często pomjjały Intelłigenzhlatt, przeto poznańskie hiuro informacyjne zażąrJ.ało, ażeby wydawc.a Gazety W. Księstwa Poznańskiego, Deck,er, ponosił karę skutk'i.em pominięcia IntelłigenzJJlaU'u i ściągał ją ze swej strony od dluż.nych urzędów. Przeciw temu zaprotestował wydawca, ponieważ nie mógł być odpO\\iedzialnym za wykroczenia urzędników i nie mia,ł upoważnienia do ściągania kosztów od zainteresowanyc.h urzędów. \Vynikiem tcgo było wydanie w roku 1829 przepisu, mocą którego Decker mógl odrzucić ogłoszenia, pozbawione dowodu z IntelligenzblaU'u bez żadnej odpowiedzialności. Mimo to urzędy nie stosowaly się do tego przepisu, co doprowadziło do nowcgo zażalenia, wnie