KRONIKA MIASTA POZNANIA

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1935 R.13 Nr2/3

Czas czytania: ok. 2 min.

plemiennych: w jednem upatrywał rysy surowoeci, okrucieństwa, w drugiem znamiona radości życia i łagodności. "Niemieckie i słowiańskie prawa - twierdził - dwie uderzają,oe przedstawiają przeciwności" Z .tego dziela wywiodła 'się ()Iwa wielka antyteza historj-ozoficzna "Bogunki", z niego t.aż l)rzeszły idea,uzują,co Słowian opinje o ich "łagodnym i spokojnym chaJ'alkterze" 128), Bardzo prawdopodobne, że iksiąŻ1ka Maciejowskiego nie była jedynem źródłem, z którego przeniknęły idee o gminQlWłaliztwie sł.owiańskiem. Jędrzej Mora1czewski, \v niedalekim czasie autor "Historji Rzeczypospolitej Polskiej" (-od r. 1842), bliski Berwińskiemu przez archeologiczny, starożytniczy kierunek Hwojej ak:ji naukowej i społeczno-organizacyjnej - kilkakrotnie wystpił na gruncie Wielkopolski z propagandą i interpretacją ,poglą,dów lelewelowf'kich. \V dwu pif'mach, k.tóre silnie zaw,ażyły na ksztaUowaniu ide'ologji autora "Bogunki", ogłosił artykuły, orjentuj('e w duchu republikańsko - demokratycznym: szkic "Chłopi" w "Przyjacielu Ludu" 127); "Wywód hh:toryczny szlachedwa w Polsce" w "Tyg,odniku Liter3Jckim" 128). Za:sadnicze tezy tych artylwłów sę, uderzaję,co zgodne' z poglądami Berwińslkieogo: ",., niewola przyszła do nas - utrzym)1wał Moraczew,ski - 'z chrześcijaństwem i c,ałą oświatę, ze zaohodu. . .... 120). "Zrobiło się wszy\S'tko, jak IW MarkgrafstJw.ach, to jest w krajach między Elbą i Odrą, lecz z tę, różnicą, ż,e tam Sas zwycięzca nazywał włościanina chłopem nielwolnikiem, a w Polsce Polak Polaika" 130). Ta inwazja obcości zabiła obyczaj pierwotny: "W X wieku :starsi gromad odbywali !Wiece i dzierżyli rzędy pokoleń 'W 'wi.elu ziemiach, a w innych byli już królowie i ksiżęta. Z.daje się rzeczą .pewną, że pierwiastkowo u wszystkich Słowian był gromadny re.pubJilkani:lJm". \oVojny

126) Ib, str. 190, str. 207.

127) J[ędrzej] M[oraczewski]: "Chłopi".

Słownik starożytności polskich, w znacznem ciel Ludu 1837, nr. nr. 33, 35, 36, 37. m) 1839 tom II, nr. 21, podpis: Jęd. M. 120) pJ'zr.iacir'1 Ludu, op. ciL, str. 291.

1:.0) Ib. str. 262.

(Artylmł z rękopisu: skróceniu)" - Przyj a

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1935 R.13 Nr2/3 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry