STUDJA NAD DZIEJAMI GOSPOD. ŻYDOW POZNAŃSIOCH .. ... skich mie,sz,kańców, Wiemy te'ż, że nQlWe życie w wymarły prawie kahał tchnęli znowu przybysze z zachodu, tym razem uietyle ze Śląsk.a, ile raczej z zachodnich Niemiec i z Czech. Razem 'z tymi Żydami wpłynęły do kraju znaczne kapitały, inaczej nie d.o pomyślenia byłby ten nadzwyczajny rozmach handlu żydowskiego, jakiego ś:wiadkami joestoomy w drugiej p.ołQlWie stulecia XVI. To ghetto poznańskie zł.otego wieku, ludne i bogate, je.st też zupełnie niepodobne d.o gminy żydowskiej z średniowiec'za, ubogiej i ci'choej, i nienarażają'cej się Slpołeczności chrześcijańskiej. Wśród Żydów poznańskich tego czasu trzeba odróżnić wy}'aźnie diwie warstwy, także społecznie! oddnają,ce się od sieibie.

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1935 R.13 Nr2/3

Są t.o bogaci kup,cy - hurtowni,cy, których mieliśmy sposobność poznać, i stojący częścię. na ich usługałch drobni handlarze, których oczywiście było więcej. Ma.<:;ę cz!errotysiącznego Slpołe!czeństwa żydowskieg.o w Poznaniu, stanowiła, tak jak naprzykład w Kaźmierzu pod Krakowem, biedota, które od połowy wieku XVI w ka.hale zaczynał.o być ciasIliO.

Nie wiem, czy 'Wród rekinów ówczesnej polskiej fina.nserji żydowskiej był ktoś b<>gatszy nad rodzinę Me.n.dl6w 70), którym w tym miejscu ze względu na !Lch bogact;wa kUka słów się należy. Jakób Mendel stał na usługach Króla Zygmunta III i jak tylu innych Żydów miał powierzone sobie cła królewskie, 'V roku 1621 doszł.o do ja!kiejś wiljki'ej aferry, gdyż trybunał raKlom. ski powołał Mendla razem z innym ŻydelIl1 poznail"skim Jakóbem Judką D zaległości sKarbowe ralZ na ins.tancję. króla 013.500 złp. 71), po raz wtóry na delację. Klemensa z Ruśczy Branickiego, superintendenta ceł kr6lew.skilCh o 58.000 złp.72). Spór jedl1aik został zażegnany a następca Zygmunta III, krÓl \Vła

70) Nazwisko Mendel jest pospolite, By'li Men.dlowie w Krakowie; jl'den z nich cielszy>ł się zaufaniem Zygmunta III (M. Bałaban, Dzieje l.Ydów kr., I, 151). Poniewa! Mendel poznańs!ki zmarł .dopiero w 50 lat później (1640), trudno g.o utożsamiać z jego imiennikiem z Kra'kowa. Był natomiast inny Mendel, którego król w r. 1518 mianował rabinem dla Wielkopolski (Tame, 70). 71) L. C. P. 1436, 787 V.

72) L. C. p, 1436, 788 v.