J\:ROIKA ;\HASTA POZ:\AL\

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1933 R.11 Nr4

ł\ldziplają.e wspar(' w gotówce i naturze umożliwia ubugim rudzi('om skromne utrzymanie. Osobny wydział "Opieki nad Młodzieżą.... ma pieczę nad sierotami i dziećmi nieślubuemi. I w tym wydziale miejskim odgrywa role: dożywiRnie dzieci 'oraz w'syłanie ic'h nR Holonje wakacyjue i zdrowotne. Miasto w celach Opieki SpoI. podzielone jest na okręgi, do których przydzieleni są lekarze ubogich - na kRżdy okręg jedeu oraz siostry miejski£', które I'Oztaezają opiekę domową nad ubogimi oraz pośrednicz} mil?'dzy nimi R admiuistracją miejską i lekarzami. Osol)l)) dział administracji miejskiej stanowi - W) dziRI \VydlOwania Fizynmego, który pif'rwotnie przyłączon)' h) ł d!.

\Vydziału Zdrowia, w ostatnich latach jednak został usamodzielnion' i poddan)' pod kierownictwo również Ickarza-decel'nenta. Do kierownictwa fachowego został powołany osobny liejski Dyrektor \Vychowania Fizycznego, któremu pOW10J'Zono temsamem pipczę nad tą tak ważną dziedziną zdrowia publicznego. Administracja w ostatnich Jatach zbudowauego stadjonu miejskiego, dziecinca, boisk licznie pozak ladanyeh w różnyh dzielnicach luiasta orRZ sprawa organizacji spOJ'tu latowego i zimowego podlega Wydziałowi \Vychowania Fizycznego, to też wszelkie gałęde sportu oraz gimnastyka zwykła i leczniczo-zapobiegawcza zualazły właściwe w CZ) nnikach miejskich kiero,...nictwo i nRdzór oraz rozwinęły się na tCJ'(lli(' miasta w stopniu hardzo poważnym. Hównicż inne działy administ.racji miejskiej nie ObOjQtlH dla zdrowia ludności miejskiej wykazują znaczn)' I'Ozwój. Dyrekeja Ogrodów Miejskich dba o wzorowf' utrzymani/"! JJarków i ogrodów, o zakładanie nowych zielellców o jaknajliezJliejszem zRdrzewieniu ulk i placÓw w śródmieściu i na obwo(łzie miasta, pracując w ścisłem porozumieniu z \"'ydzialplII ZdrowiR Puhlicznego i \Vychowallia Fizycznego.

No\\o Iwbudowalla za czasÓw polskieh Spalarnia Śmied usuwa dawne niedomRgania w tym względzie, sieć kanalizaeyjna znacznie zostala rozszerzona ku pen'ferji miasta, tak że mało domostw pozostaje poza nią. Hozszerzone zakłRdy Wodocią.gów ::\Ii('jskidl zapewniaj} dobrą.. wodę eałemu miastu w dostatecznej iloś('i nawet w naj

'i y

).

-., \>

,.

./ //,' , /' .",' ''\,' "' \ I

....ł.

J · , "\ ; j J"

.n; " ł ( ' . .ł .,.

", J J .

,_' ,... ..... , , " ..... : ..... Al' ._..Y -- et :==88"1 ;... !.:- .t !!!'-i - - _", i rFJ l===: :r'II. 1_' ._""'ł, fi"- -

;,:/.. ! .: --I' "# '''./ L,' " :'j7; ,;."/ (H"( ./"' " "". " L" o."" {'<', 'FI "

Ę- .!!!l,

: 'i; \ \;,;::l -\ "\L\-:- .;': ; ;p;";! ", \ ". "'tf \ : ,- }\ ..- \1 \ ,_.. . .

. . \ . \, ,"" :"c,' ''-o;t.: ' \ : ,,' ,..: .J\: -\.::.It . r / :":;-,.. . \ -. Jf ,_......... " I " \: \, .__' .' I ' \ - .,..,w, \ "\ , _. '....::.....:,....,.. '" j - \":. .t",.. . '", . .'" ,\ , " "fj'!:. - \ '-..... 'j .,. " .... 11- ' '.i., '" 1Ił".....:r ( o" "., \ ...,y, . ..', '..;.: .._....! __o \ o, ',, , '\\ \ 1 " \\-\:-:, :

.. ,

, "..

_.r,

.

4JJ bIJ (l)

::J

,

;::: N '" C CJJ c:. -'<: rn

Co

;;:

... c..

większe upały, owo pohudowana ElektrO\\ nia :\liejka umożliwia jak najśzP'i'szym warstwom higjenkzne oświetlenie mieszkań. Zmeehanizowany Tabor Miejski usuwa uiel'zystości uliczne. fi samoehody skrapiające ulke szczególnie w porzE' Jareg ustępów publil'zll)'/"h, często podziemllyell. reg' ustępów publiezll)'ch, CZ)'sto podziemnych. Ulice wzorowo z roku na rok brukowanf' ułatwiają odpływ ścieków ulicznych, nadzór zaś hudowlany czuwa st1łle lIall higjpną da wn) ch i nowo powstająC)'ell mieszkall. Istniejące w liezhie kilku tysięcy t. z, ogródki działkowe rozmieszczone WP wsz)'stkich dziclllkaeh miastR umożli\viają w tani sposób mieśzkailcom pobyt na świeżem powietrzu i higjenicznQ. pracę ogrodową. Rzeźnia Miejska, stojąca pod stałą kontrolą lekarzy \\'ete1') lIal'ji zfilwwnia mieskaiłeonl dowóz zdrowego mięsa, :\11 eczarnia Miejska dowóz wzorowego mleka po ecnie przystępnej. Cały szereg tankh łaziPllek puhliczn)Th (wallien i natrysków), pohwlowanych \\' ostatnil'h latach, daje SPOSOIHIOŚ(' mi/'śzkal1l'ol1ł wszystkich dzielnie utrzymania I'zystości ciała. \Vzniesione nad '" artą łaźlIiI" rzeczne wraz z rozległą.

plażą szezególllie w upalne dni letnie lH'zFiągają nad l'zekę tysiące micszkajH'ów, dają im i rozrywkę i możność przepędzenia długich godzin' letnich w środO\\'iślw ożywl'ze1H na powietrzu, słońcu luh w wodzie. Nadzór nad artykułami żywllościowemi sprawują z ramienia Prezydenta miasta w porUCZOll)'m zakresie CZYllllOŚl'i rządow)Th Naczelny Lekarz miejski przy pomocy kwalifikowanych kontrolerów żywnościowych w oparciu /) PallstwOW)' Zaklad Badania Środków Spożywczyl'll. \Vszelkie targi, sklep)" spożywcze oraz wszelkie zakłady mają.ce styczllOŚć ze sprzedażą. żywności, jak restauracje itd. stoją pod jego stałą kontrolą, przyczem szczególną Z\\TaCa się uwagę na te śrOllki żywnośri, które tak ważną graj Q. I'olę w odżywianiu ludności, jak mleko. Z innych spraw stałemu nadzorowi sallitarncmu podlegają choro)))' zakaźne, szezególnie ostl'l> zwłaszcza wśród dzi('l'i. W tym celu jest miasto podzielone na d\\'a ohwod)' s1łnitarłlł-' stojące pod kierO\nłktwelll miejskiego lekarza ohwodowego,

Stosowanie odkażania micszkall i przedmiotów uż)-tku oraz zapohiegawcze szczepienip, zwłaszcza drogą. doustną PI'Z)' durze In'zusznym, są.. przedmiotem szczególnej troski włlłdzy sanitarnopolic)Tjnej. Jpżeli instancjc lIliejskie w zrozumieniu intercsu zdrowotl\('go mieszkaliców m. Poznania dużo, jak się okamje, poświęeaj uwagi stanowi ohecnemu, to troska ich o przyszłość wyI'RŻlł się nadto w nowo opracow)'wanym, na wielk skalę założo11)-111 planif" rozhudo\\') miasta. I tu wzgld na higjf'nę puhliCZIlą. odgr.\"\\'a rolę niepoślednią... a uwidaczllia się to dohitllie w racjonalnem planowaniu nowych dzielnie, w tworzcniu wielkkh klinów zieleni, przewidywaniu szerokich ulic, placów. ogrodó\\', hoisk sportowych, dziecilH'ów, placów do gier i zahaw, ogródków działkowych, wreszcie w stosowaniu, gdzie to tylko możliwe i wskazane, systemu Ilie zwartego budowania domostw sposohem willowym, w (\'iTI celu, b)" możliwie jak najwięcej ułatwić dopływ świeżego powietl'za i dOJ.o;tęp słońca, \V planie tym jf'st również uwzględniony plan wielkiego cf>ntralnego miejskiego cnwntal'za.

4JJ

10- l/j września 1\:133 lO. - Vo \Y:.;zechsłowiaru.;ld Kongres 1Ied)ków, IV, Zjazd Lekarz)' Słowiailskkh oraz XIV. Zjazd Lekarz)' i Prz)Tooników Polskich. 12 września - 1 października \\'ysta\\ a "Przyroda, Zdrowie i Opieka Społeczna". lG września ohchód czterdziestolecia Wielkopolskiego Związku !{ół Śpiewaczych.

1 października przejęcie rozgłośni poznailskiej PI"ZCZ Hadjo Polskie w Warszawie. 1G listopada wybory do Rady l\Jiejskiej.

';!,7 grudnia 15-1ecie powstania \Vielkopolskiego.

24 września zjazd delegatów ..Zwizku .Muzeów w Polsce".

- 24 i 25 września zjazd IH'zedstawicieli opipki społpczl1ej ::-;alllorz/ldu terytorjalnego. - 28 września otwarcie II Ogólnopolskich Targ'ów na jęczmieil hrowarniany, - 13 października otwarcie Targu Ogrodnkzego. - (j listopada 100-leeie istnienia firmy Leitgeber. - 1(j grudnia 7-lecie istnieuia Szkoły W działowej im. Działp1skich. - 18 grudnia !iO-Jecie istnienia Banku \Vzajen1n)Th l'bezpieczeil "Vesta", "'- okresie sprawozdawczym urządzone został nastQ}Jujce wystawy: W Tow. Przyjaciół Sztuk Pięknych: wystawa zbiorowa ohrazów l\Jarpckiej, Romarnickipj, MukułO\\'skiej i Osseckiego; - Męciny I{rzesza; - Pankjpwkza, - oraz wystawa gwiazdkowa artystów poznal1skich, - \V saJonie przy placu \Volności 14a wystawa akwarel artysty malarza iniewskiego p. t. Gniezno, wystawa ze zbiorów prywatnych Kossaka, Augustynowicza i innycl1. \V tymże salonie przekształconym na Instytut Krzewienia Sztuki odbyła się wystawa inauguraC) jna ohrazów malarzy poznailskich, - wystawa temper \Vładyslawa Stl'7.emiilskiego, - grafiki Stanisława Haczyilskiego, - grafild czeskiej, - gTafil<i uż.tko\Vej Łucji i Józefa Oźminów,

- - Tadeusza Lipskiego oraz gwaszy \Valiszewskif'go. - IuzeUln \Vielkopolskie wystawiło "Stary Gdai1sk w grafil'f'''. - \Vielkopolskie Muzeum \Vojskowe urządziło wystawę pamiątek powstania z 1848 r. - \V dużej sali Bazaru odbyła się wystawa prac \Varława LipilIskiego p. t. ,,\Varszawa podczas wojny i po wojnie, widziana okiem karykaturzysty". - \V Galerji Obrazów im. MielżYllskich wystawiono zbiór sztychów i medali, odnosz/J.(')'l'h się do zwycięstwa pod \Viedniem. - W ubikacjach Wol1I1'g"0 Składu Soli przy placu Prez. Drwęskiego urzdził artysta malarz Stf'fan SOIll1ewend zhiorową wystawę swych obrazów. - Gmach \V. . H. mieścił przez czas dłuższ)" ,.Ruchomą \Vystawę ztuki". -- \" mieszkaniu prywatnem prz)' ul. Ogrodowej wystawiał swc ohrazy .Józef \Vodziilski. - Ponadto odbył' się w)'staw)' ksią.żki w Muzeum Wielkopoiskiem, :VIuzeum im, 1\1 iplżYllskich i To,\'. Przyjaciół Nauk.

W czerwcu 1933 !Jawiły w Poznaniu nast. w)"l'ieczki zagra n.: W,, l'iec/.ka inżynierów z Czechosłowacji z prof. .Janem Sedlaczkif'll1 na czele; wycieczka parlamentarzystów jug'osłowiańskich oraz lekarzy zagraniczn)'f'h. członków sekcji higjeny prz)' Lidze Narodów, !Jadajc)'('h stosUlIki sanitarne w Polscc; w lipcu 4 wycieczki cZf'chosłowackie, a mianowicic: grupa członków klubu polsko - czeskosłowackiego z Morawskiej Ostrawy, wycif'czka kolcjarz)', wycieczka czechosłowackiej młodzież)' ewangl'lickiPj w liczbie około 400 m;óh oraz wycieczka z Pragi. W tym samym miesiącu wycieczka mmkowa inżynierów francuskich, ilf'legat Ministerstwa Oświaty !(rólestwa .Jugosławji prof. Dr. .Juljusz Benesić, literat Dr. Slovko Bratusić oraz wycieczka akaIlcmików jugosłowiailskkh z Lublauy. \V sierpniu wycieczka 11. kom!Jatantó,'Ir alzackich w liczhie 2nO osób. - We wrześniu z okazji zjazdu Lckarzy oraz wystawy "Przyroda, Zdrowie i Opieka Społeczna" gościł Pozna il licznych obcokrajowców, oficjalne delegacjc z Czechosłowacji, .Jugosławji, Bułgarji, Rosji, a ponadto wybitne jednostki ze świata lekarskiego. Bawił ł'()wnież w Poznaniu prezydent miasta Sofji. Na ważniejszych placówkach zaszły następujące zmiany: Dyrektorem Teatru Polskiego został Ho!Jert Boelke, a dyrekto }'el1l opery Zygmunt Latoszewski.

'O'