KROXJKA :\HASTA POZXANIAmężenl doświadezollym i oddawna biegłym w swem rzemiośle, a postępująe t.ak, wzięli sohie za wzór podoblI)' "Tpadpk sanlegu powoda (SI'. lVIateusza Koła), któl')' również nie wykonał żadnej ,,:'óztuki".

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1933 R.11 Nr4

Czas czytania: ok. 6 min.

Mat.eusz I(oło odpiera POw)'ższe zarzuty twierdzelliplH, iż 'nie Inożna wznawiać sprawy dawno już załatwionej, zwłaszcza że wykonał swą "sztukę" wówczas, kied)' ob)'dwa hractwa po obdarowaniu ich przywilejami złączono '" jeden I'och, i za wspólną wszyst.kich zgodą uzyskal byl stopic,) mistJ'za. Ponipważ przywilej wyraźlIie określa warunki przyję(,la 113 mistrza. przeto prosi on radę miejską o ścisłe za('howanie przepisów teg-o prz)7wil eju. Burmistrz i rajcy w)rdali orzcezellie, ŻP cech konwisarz)" powinien pozostawić bractwo malarz)' przy jego przywileju i uszanować jego przepis', tak aby jedno bradwo drugiemu liiI' przeszkad7.ało w w)rkonywalliu rzemiosła, leez aby obydwa bra('twa używały w całej pełni sw)'eh oddzicln)'Ch przywilpjów. Pobrane od A n d r z e j a z P ł o (' k a pieniądze muszą h)"ć mu zwrócolle, ahy ten mógł postępOWRĆ ś('iśle według IH"ZppisÓw przywileju dla malarzy. Wyrok ten pr7.'jl.'ł) obie strony. (A. C. lmR15RO, fol. 95 v. 9(t Inter pictores et stanllifusores). Z wyroku l'ady micjskiej 7. dnia 20 sierpnia 1', 1:J7R ma cech konwisarski pod groźbą kary dostosować się do wyroku rady, a. mianowicie przestrzega pr7.episów prz)'wileju malarskiego i w przeciągu bieżącego tygodllia zwrócić malarzowi A n - d I' Z e j o w i pieniądze. Na żądanie malarza Mateusza wpisano powyższy wyrok do akt, w obecności konwisarz)- JakĆllJa i Feliksa. (A. C. 15781580, fol. 10f( v. 109. Den'etuJll intel' pietm'es et stannifusores).

M .\ T E U S Z K O S S I O H, (Kosior, Kossiul", Kossyod.

Zoh. Mateusz Koło.

Malarz Mateusz żona jego Barbara, ostatnia zR-'itąpiona prze7.. swego opiekuna Stanisława Sehmitlella, zapisują sobi{' w 1'. 1572 wZRjemnie cały s,,'ój majątek (Scah, Posn. 1[)(j9--15RO, fol. 79).

\V roku 1579 przedajt> Urszula, żona krawca Gł-Zeg-orza Kuraka, malarzowi :\lateuszowi dom swój, położol1Y przy ulicy .szewskit'j między domami szewca Piotra Wieprzka i konwiarza Iacieja (Senb. Posn. 15u9.-1580, fol. 217 ""J. - Ławnicy poznailscy :\lal'ein \VioRzka i Franciszek nakwicz zi'znają przed ądem wójtowskim, iż wprowadzili malarza w posiadanie wymienionego domu. (Adv. 1578-1580, ... 1579, fol. -191 v.). W roku 15O i"płaca malarz Mateuz kra\VcO\d Grzegorzowi (Kurakowi) i żonie jego Urszuli ;)0 złp. jako część, a później 44 złp. jako ostatnią l'atę ceny kupiła domu. (Adv. ł578-1:)f;0, fol. l;2f; v.; .\dv. 1580-1582, fol. 54).

\\' roku 1580 nabył malarz Mateusz za JOO złp. dom polożony .Między :\lostami koło młyna szpitala św. Krzyża. (A, C. 1578-150, fol. 591 v. ."- ;)93; Contractus intel' B(>lkneros et .\lathaeum Pictorem; .\. C. 1580-1582, r. 1581, fol. 90 v.. 121 v.). Jako pełnomocnik rodziny poznailskiej i frankfurckiej Belknerów występuje kotlarz [cuprifaber] Jan Kawka. Garbarz poznanski BRltazar Belkner ,,"zgl. Agnieszka, wdowa po Belknerze, obecnie żona garbarza Jana Hermana, kwitują malarza Mateusza z odbioru rat za kupno domu, położonego między domami kotlarza Jana Kawki iLukasza Helycza. (Adv. 1580-1582, r. l;)O, fol. 4; r. 1581, fol. 9;) V" fol. 171, fol. 242 v. - Scab. Posn, 1;)80--1590, 1'. t["}81, fol. 11). Stanisław \\'ieloch, syn zmarłego farbiaJ'za Stanisława, kwituje malarza Mateusza. z odbioru 70 zł}>. jako ostatniej l'aty za sprzedaną kamienicę, położoną 1iędzr Mostami '" sąsiedztwie domów Raweziny i Jalla Patruusa. (Adv. 1575 - -1577, r. 1575, fol. 19, oraz Adv. 1591-1593, r. 1591, foL 3;)8.).

'\falarz Mateusz spłaca w dwóch ratach (50 i 100 złp.) dlug zaciągnięty u szewca poznańskicgo Andrzeja Spelki. (Adv. 1580-152, r. 151, foL 228 V., r. 1582, fol. 648.).

ł.awnil'y poznailscy Adamus Borek i aptekarz JOallllCS Pap(>ll, składają po dokonaniu wizji lokalnej następującą relację o stanic 2abudowail w pobliżu posiadłości malarza :\lateusza:

;;3) Kontrnkt sprzeday zapisany zustal do ksiqg wójtowskich pod datą 9 września 1579 rij.

"Isz oni dnia dzisieyzego z urzendn Pana \Voytha POSil.

na żądanie przerzeczonego Matysa Malarza zesłani hendancz, widzieli u podwórza młyna miedz)' mosty będaczego wl'Otha zawarte, któn'ch zawsze hył w używaniu i>rzerzeczolI' Mat"8S l\Ialarz. \Vidzieli tesz korytho prz' ścienic tego tho l\latysa malarza WłaSll)', \V którym świniom ieść dawaią: thamże od tego plugastwa, którego się s tegosz. korytha namnożeło y llaczr": uieło ściana y przycieś iego gnie, takżc y dach u staynie połamany: Teyże sta)'lli ściana położ)'ła się llaścianę przerzeezo: nego :\'Iatysa .:\Ialarza. Tamże zaras przerzeczeni panowie ławIliczy z urzelldu rozkazali młynarzowi oblicznie bedaczemu, żeby swą staplię do dwu niedziel rozehrał, ab' sil;) sąsiadowi jego f'zkoda żadna nie działa. Naczo. thenżc tho młynarz zezwolier'. (Adv. 1583-1584, r. 1583, fol. 12ti.).

Hajea poznaliski Stanisław Brzeźnicki, opiekun i ekonom szpitala św. Ducha w Poznaniu (za Bramą \Vroniecką), kwituje malarza .Matcusza ze sum' zapisanej w r. 1423 na ,'zecz szpitala przez Jana Bedcrmana na jego domu prz) ulic)' Szew:" skiej :'4). (A. C. 1;)82 -1584, r. 1f)8.1" fol. 532. - Taksamo kwitują O. O. Dominikanie w Pozuaniu malarza Mateusza z odbioru sumy zapisanej przez dawnego właściciela w r. 1575 na jego domu przy ulicy Sze\\'skiej na rzecz ich klasztoru. (A. C. l;Jgt -158.1" r. 1f)84, fol. ;)H3).

\V roku 1584 zapisuje malarz Mateusz żonie swej Barbarze tnułem wiana 500 złp. Ha całym swym majątku, a zwłaszcza na domu, położonym Między Mostami. (Smh. Pmm. 157u-1592, fol. 244; Seab. POSil. lf)80-1f)90, fol. 135.). - W roku następnpn zaś unieważniają malarz Mateusz i żona jego układ wzajemnej darowizn' całego ohopólnego majątku, zawarty w r. 1572 dnia 10 stycznia. (Seab. Posn. 1580-1603, fol. 88.).

Malarza Mateusza, który występuje kilkakrotnie jako :-;ta1'szy cechu konwisarzy, malarzy i introligatorów, a mianowide

54) Dom ten, nieg"(!rś naIc-żący 110 szewca Jana Bedermaua, położuny jest między dumami Piotra \Vieprzka i dziedziców zmarł. kOIl\\isarza :\ladeja (dawniej między" domami .Mikołaja 1\Ioluara i Corczmertyna), .

J72

w latach 1579 do 1593, trzeba będzie utożsamić z malRrZl'1l1 I iti e u s z e m K o SB i o r c m, sprawującpn tenże urząd \\' la.t3t'h 159.1, i 1595.

Mateusz Kossior sprzedaje w r. 1588 jatki;) [stalluni] szewską, położoną w Rynku Poznańskim w tyle kmnienicy bractwa szewskiego, szewcowi poznailskiemu Mateuszowi IGesze [Klccha]. (Scab. Posn. 1576-1592, fol. 298.).. \V roku 1589 ustanawia Mateusz Kossior ohp\'atela poznailskiego Wojciecha Dominowskiego swym generaln)'m pelllomocnikiem. (Adv. 1f)88-1f)90, fol. 3.1,7 v.). Na prośbę Mateusza Kossiora wydelcgowani ławniey poznailscy, .Aleksander Unger i Franciszek Rakwicz składają przl'Cl sądem wójtowskim relację o stanie zachowania kamienicy malarza "na Świeczk) ulici stoiąci". (Adv. 1588- 1590,' r, t;")89, fol. 388.). Także \V sprawie drugiego domu I{ossiorR, położonego "7\lil;'dzy MostaJni obok mł)'na szpitala św. Krzyża, składaji. dwaj świadkowie, a mianowicie handlarz żelazem Andrzej Sehilingk i miechownik Hertwig Hoffmann, zeznania, kUu'(' ,,'pisIlno do akt. (Adv. lf)88--1590, r. 1f)89, fol. 5.1,7.). Łukasz Borek, opiekun i ekonom szpitRlR św. I{rzyża' (za murami miasta) :'0), pozywa 1\'Iateusza Kossiora w sprawic WlRSności kranm [vulgo budka], polożonego l\(iędz)' Mostami, a w)'budowallpgo na gruncie młynR szpitala św. Krz)'ża. Jako świadkowie występują .T a n P i c t o r i Roch łucznik. (A, C. 1587 -1;)91_ I', lf)89, fol. M>1.).

Mateusz I{ossior i żona jego Barbara zeznają przed wójlelll poznailskim Janem Grodzickim, że podjętą od woźnicy .\JJwi,ta Metki i starszego sługi burmistrza, Marcina Brziz)"ilskiego (jako opiekunów mRłoletnich dzieci zmarł. Tomasza TrzecziRka, wm:uicy i ob)'watela poznailskiego) sumę 100 złp. należną dziedolll Trzceziaka (Janowi i Jadwidze), zahipotekowali nu kRmienicy Hwej prz)' ul. Szewskiej, położonej między domami szewca Piotra \Vieprzka i konwisarza Alberta (!h zobowiązując się splacać

:,) F. PohoJ'('('ki, O dawnym szpitalu i kościółku ŚW. Krzyża w l'OZIIlllliu, Por. 1\:J'on. m. Poznania, t. IX. (1931), p, 3;'«J--3G3.

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1933 R.11 Nr4 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry