PBZY.IICL\ DO PB.\WA :\IIE.JSKIEGO W POZXAXW (1576-1600)

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1933 R.11 Nr2/3

obywatelstwa, musiał uzyskać 00 króla I e g i t Y m a c j ę (litteme legitimationis), którą petent radzie przedkładał "). Dabzym warunkiem uzyskania prerogatyw miejskich była w o I Ił ość o s o b i s t a i w y z n a n i e k a t o I i c k i e. Za wolnych uważano przedewszystkiem mieszczan miast tak polskieh jak i obcych, oraz szlachtę. Inni zaś byli ..subditi". Chlopi, którzy chcieli przenieść się z roli do miasta, mieć musieli na opuszczenie wsi pozwolenie od swoich panów, czyli tzw. " I i t t e r a e m a n u m i s s i o n i s e t ł i h e I' t a t i o n i s ".

\Vieśniak zatem, poddany królewski, kociełny czy szlachecki, musiał być obdarzony wolnością 6). Posiadać wzgl. dziedziczyć realność miejską mógł tylko ten, kto mial prawo miejskie. To też szlachta dla tych powodów zmuSZOna była przyjmowal: "ius civile" 7). Szlachcica przyjmowanO w poczet członków t'lko pod tym warunkiem. że ponosić będzie wszelkie ciężary (sc. podatki) na ł'zecz miasta, jak to czynią inni mieszczanie 8). Jedynie w y z n a w c a r e l i g j i k a t o I i c k i e j mógł zostać ohywatelem Poznania. Żyd lub innowierca dopiero w ra

5) r. lU23, fol. la9, ..."licet ex thoro iIlegWimo pl'ocrcatus, \'erum siquidcm per Sacr. ad Ser. Beg'. Maiestatcm Dominum cIementissimum e s t I e g i t i m a t u s, ideo commonstl'atis mcmoratis Icgitimationis littcl'is iuri civili cst adscl'iptus". 6) r. 1;)79, fol. 31. ..."subditus nobilis Albel'ti ieszwiastowsky manumissus ct libcl' factus ab eodem, quod littel'is ipsius manu scriptis et sigiIlo Nałęcz communitis de data f. II. ante f. Rogationum 1579"; r, 1582, fol. 40. ..."Piwko Valcntinus lanio de Bolclyczc villa genel"Osi Martini Lwo\Vsky castcIIani Camcnecensis llIanumissus ct libcrtac ab eoctem donatus"; r. 1;)83, fol. i;). ..."postquam lcgittimi ortus sui et łibel'tationis littcras,..". 7) r. 1617, fol. 135, "J'\ob. Onus Adam Swinal'ski vicepalatinus Posn. uti emptol' domus lapiclc'1e olim Joannis Chor'ąży Czapclka dicti in platea Sutol'um susccpit ius civile... data spec ta bili consulatui stipula ta rnanu de iUl'isdictione ct oncrilJu.s Hpipublicae Regalibus ac ciYilibus ex codem fundo fel'endis". ") r', 1;)7, fol. 28, "Olllues nobiles cil'ca pcrceptioncm iUl'is ci\'ilis bona fide spopondcl'unt manu stipulata. quia ol1lnia onel'a civilia ex aequo rum aliis civibus l'arione honorum civilium fcł'l'c et poncler'e volunt succcssoresque suos obligant".