KRONIK\ :\'IIAST A POZ""ANIA

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1933 R.11 Nr2/3

Prieschka, pow. Liebenwerda, w prow. saksońskiej'). Inne, niecomłodsze, z IV okresu (1200 -1000 przed Chr.), w Nietuliku Doillem, w powipcie opatowo.;kim 2). prawda tylko dwa okazy z tak wczesllych okresówzlIaleziollo Są to 00kultury łu

'.4 _ ........

..:..

.. ..

. . ,_ N 'J'i'.

"'..... . !: ,

'#

":;. ,l /. " J F': '.:oj '>

..;ą'

I.

'. (:

,.:," k, "'" .rtt" /.... ,:o!;.,;..f: ' .:::.

....

:;v

Ryc. :!1. l' r i e s c h k a, pow. Li<'łJCllw(')'lla (JJI'ow. saksOIJska), aczynic z III okr. c}loki bronzu, zdobionp ornaIllPntem guzowym j tzw, imitacją ornamentu sznurowego. BlW. % w. n. - Vasl' Pll al'gilp orne erimitation d'empreintcs de ficellc. ca, % gr. nat.

1) Państw. Muzeum Przedhist. (Staatliches :\Iuseum fOr Vol'und FrOhgcschichtc) w Bf'I'linil', nr. kat. Ig :39t6. Dyrekcji tCi!OŻ :\'Iuzeum składam uprzejme podziękowanie za laskawe nallcsłanic fotografji i za poz\Vołcnie opublikowania naczynlh. jak )'ówllipż p. Dl'. Ellglowi za wiadomość o niem.

2) Kl'ajpwska: l. c. str. 711, 87, , ryc. 19.

życkiej, lecz są, a w obcych, znanych mi kultur ach, ądzą.I' z literatury, tak wcześnie nie wystf.)pują. Najstarsze naczynia, zdobione tym ornamentem i tą tedmiką, znamy dopiero około roku 1000- 850 przed Chr. zarówno we \\'łoo.;zech l), jak w Troji, w wartwie VII 2), która również przypada dopiero na wezesny okres żelaza. 'Vohee powyższego faktu ornament ten na znacznie starszyeh naczyniach kultury łużyekiej nie może hyć zapożyczeniem, lecz jest jej ł'Ddzimym pomysłem. Czas, w którym fałszywy or"amellt sznurowy zachodzi w kulturze łużyckiej jest dość rozległy. Spotykamy go począwszy Ol[ fIl okI'. bronzu do późnego okrem habztackiego. Poznaliśmy go u nas już z III i IV okr. epoki hronzu. Dość weześnic> występuje także w południowyeh lS'iemczeeh, miallowieie w Reineekf,'go okI'. H. A., któr' odpowiada IV okI'. Monteliusa (1200-1000 przed Chr.) 3). \Y następnyeh okresach epoki hronzu znajrlujemy go równie2 O), lecz jedynie tylko poradycznie, jeł-t wówczas rzadkośeią. Tłomaezę to sobie tem, że ozdohy hronzowe wzgl. żelazne lJ'ły drogoeenllp i dlatego dostępne tylko wybranym. ogół musiał. przy w'konywaniu or"amentów, posługiwać się l'krom"iejszemi, mniej kosztownemi narzędziami. Najwięeej jest rozpowszechllion w okI'. halsztackim. Mimo to zaWHze tylko mała stosunkowo ilość naczyl}, ze znanych mi emental'zYl'k t.chże eza:-;ów, zdobiona je:-;t t'm O1'name"tem jak np. w Głównej, gdzie wśród 42 naczyil zachodzi raz tylko, jedllo t lko naczynie z tymże ornamentem clostarczyło 1"l1lenta1'Z :-;ko \\ Poczerninie 5), a wśród bogatych zdobyczy z grobów kultu}') Czechy-Wysocko znalazły się tego typu ozdoby tylko na dwóch naczyniaeh ). W typie gÓl'zyckim stylu B Gotzego tzw. fałsz'wy ornal) Aberg: !. c, I, str. 53, przyp, 4, II, str, . 2) Voss: 1. c. str. 201, Gotze-Lebus, str, XI\'.

) Hcinecke: AItert. V, str. 247, tab!. 44.

') llcineckl': AItcrt. V, !Otr, :JH9, 4n;3, przYłJisek :3, W4. tab!. tJ9.

Gotzc-Lphus str. X III.

f.) CichoszC'\Vska: CnlPnt. \V Poez(,l'llinie, str. 21, tab!. VII I ". fo) Sulimirski: I. c. str. 1:32-1:3:3.