KRONIKA MIASTA POZNANIAwczesnych okresach żłobki są głębsze, a żeberka rozdzielające je są dość ostre. Później żłohki stają się płytsze, w końcu nieomal całkiem płaskie, żeberka łagodniejsze i znacznie niższe. Typ górzycki, jak również auryeki i bieliński (Billendorf), zapożyczyły motyw ten z rdzennej kultury łuż. Przetrwał Oli do najmłodszych jej okresów i powtarza się także, zwłaszcza często na Dolnyeh Łużycach, przez cały późny okI'. halsztacki l). W Gotzego stylu A typu górzyckiego, który odpowiada Reineckego okresowi H. C. (= 800 - 650), facetowanie jest dominującą ozdobą 2) i różni się od podobnych sobie tern, że grzbiety żeberek rozdzielających żłobki, są przeważnie delikatnie karhowane 3). W tym czasie facetowallie jeszcze jest wyraźne i żeberka między żłobkami są dość ostre,. Później dopiero kontury ornamentu zacierają się jak to np. widzimy u naczyń z Burg, w pow. Kociburz 4), zaliczone przez Gotzego do końcowych faz okresu halsztackiego, co odpowiadałohy postawionej przez nas chronoJogji grohów w Głównej (H. D.), a więc także chronologji

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1933 R.11 Nr2/3

Czas czytania: ok. 3 min.

ryc. Ul, 12), z Bogumina- Bralic (Schumann u. Iicck: Das Griibcl'fcld bei Oderberg-Bralitz, tabl. I, ryc. 1375b, tabl. IV,ryc. 13), \v Trebbu s, PO\v. Luckau (Nachrichten libcr fI. AItprtumsfunrle 1903, zcsz. 3, str. -15, 47, zesz. 4, str, 50) itd. 9) np, w Biegen, pow. Lcbus (G6tze: Lebw; str. 5, ryc. 15).

1) np. ipdcrl. :\'filt. I, str, 323, Inne przykłady znam np, z Biegen, pow. Lebus (Gotzc: Lebus str. 7, ryc. 3, Burg, pow. Kociburz IKottbus) G6tzc: Schlossberg b. Burg w Prh. Ztschr. IV, 7.psz. 3-4, tab!. 24, ryc. 17, 18; tabl. 26, str. 30. Eichstcdt, w pow. Stendal (Nachrichten liber d. AItertumsfunde 1898, zcsz, 2, str. 23. Inne przykłady u Voss;a: ł. c. ryc. 53, 54, ;-)6, 58, 59, 61; także Vorgeschtl. AItCl't. aus d. :\/. Brandenburg, Dział III, tabl. 1;) i 16. \V połudn. Nicmczcch na wazach typU ViłIanova (Lindcnschmidt: AItprthlimer V, tab!. 4:, i4, tekst str. 237 nr. 72). Znany także z MoJ'aw (np. (;ottwal<i: Praveka sidHst e a pohiebiste na Pl'Ostejovsku, str. Uit, ryc. Ii na wazie z grobu cialop. typu śląskiego, w Czechosło\cvacji (np. Pic: Urnpngr'aber, tab/. XLV 7 na dzbanku z gr. ciałop. typu platenicki('!O, \1uch: I. c, tabl.

LXXX l' a , LXXXI J2b) itd.

2) G6tze: Lcbus str. XII, str. 7, ryc, 23, str. 21, ryc. 41, stl'. 65; także Reineckp: AItcrtumcl' V, tabl. 44, I'YC. 750, 7':>7, 758, 760, 7G3 itd. 3) Voss: I. c. str. 1115, 190, ryc. 59.

4) Gt',fze: Schlossberg-Burg I. c, 24, ryc. 17 i 18,grohu I, z którego pochodzi naczynie wazowate z facetowaną powierzchnią. Facetowanie to (ryc. 7 13) jest podobnie łabe jak na wyżej wpomnianych dzhanach z Burg, a może nawet jeszcze słahsze. Żłohki prawie są płaskie, żeherka lagodne, mało odznaczające się. Żłohków razem jest 4, dwa na brzuścu, dwa na szyjce. Szerokość ich ku górze się zmniejsza. Facetowanie naczyi1 występuje w \Vielkopolsce t'lko sporad'cznie. Z późnego okresu halsztackiego zllam identyczn co do kształtu, koloru, facet<Jwania hrzuśca itd. np. ze zbiorów śp. Władysława Jażdzewskiego, niestety hez określenia miejscowości, lecz z Wielkopolski pochodzące (prawdop. z pow. średzkiego 1). Również facetQwaną górną część bruśca ma naczynie z Kowalewka, \V pow. obornickim 2), z Przemętu, w pow. woJsztyńskim (kat. 1932 : 105 i 128) i z Lgina, w pow. wschowskim (Fraustadt) '). Poza Wielkopolską znam podohne zdobienie z tych czasów, np. z Dolnych Łuż'c 4), z prowincji saksońskiej 5), z Anhaltskiego "), z nad Haweli 0), z Fiirstenberg nad Odrą "), z Nowej Marchji 9) itd.l"). \Ve. wcześniejszych okresach kultury łuż'l'kiej facetowanie zdohi raz poraz dolną część nóżki puharów wie.lkopolskich "), !o;pot'kanych także na Dolnych Łużycach w starszych kurhanach łużyckich 12). Żłobki jednakże, jak już wyżej wspomniałam, są w tych czasach głębsze, a rozdzielające je żeberka ostrzejsze. Facetowanie górnej części brzuśca mają także niskie czarkil'"

....

1) T, P. X PoznalI.

2) T. P. X nr. 144:t 3) Dział Pl'zcdhist, PoznalI, f) np. Nipdcrlaus, :\'Iitt" ::>tr. :323, 5) tarnżc, "tr. :39:!. Undset: l. c. tab!. XVIII f, G.

") Nicd<'rlaus. Mitt. I, str. :39:1 0) tamże str. im::!, ") tamże ::>tr. 394, n) tarnż/' str. 394, 10) zoh. str, 168, przyp. 1.

") np. :\'Iiędzychód (Dz. Przedh. kat. 19()():322), Iwno, pow. szubiriski (kat, 19U4:3ti), Wierzchocin, pow. szamotuIski (Dz. Przl'<łh.) itd, 12) np. l' iedcr!. :\Ii tt. I, str. :tW.

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1933 R.11 Nr2/3 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry