ZAPISKIna żadne koszty, które czasy excusabunt defectum, na którym wjeździe wszystek fundament bytności JMX. poznańskiego na sejmiku; obawiać się albowiem, by mu głosu nie dysputowano za małym tym praetextem; s a t i u s tedy, że o hv i a b i t s c r u p u l i s , któreby chwycić i szerzyć zawziętość mogła. A, żeby pod praotextem wjazdu ktokolwiek Poznania ubieżeć. opanować i p r a e s i d i u m posieść n o n p r a e s u m er e t, strzechy się miał JMX. biskup przez miasto drogi, ale ją od Bożego Ciała prosto przez Garbary i Wałiszew do tumu wyprostować i gościom gospód tamże jako i [na] Śródce rozdać, żeby miasto było zawarte i od gości próżne, które wtenczas zwykle i n a r m i s s ta w a i t ak P a s t o r e m s u u m wita. N a d to nie prOSIC, jeno fideles, którzy peculiari catalogo c o n s i g n a r t u r, strzec się s u s p e c t o s . . . " . Ów "peculiaris cataiogus" wiernych królowi znajduje się na stronie 519. Zawiera on 56 nazwisk wojewodów, kasztelanów, starostów 1 dygnitarzy powiatowych. Na końcu dodał król uwagę, że resztę wielkopolskich przyjaciół dworu i przestróg podadzą, biskupowi kamienieckiemu opaci: lędzki, paradyski, bledzewski i oberski. Wpływowych tych opatów, z których zwłaszcza lędzki "s i n g u l a r i p o p u l a r i t a t e w tamtych kraj ach v a 1 e t", król liczył do swoich zwolenników. Inne zakony i duchowieństwo świeckie miał dla króla pozyskać biskup Wierzbowski "s e c r e t o m an d at o jako pasterz ich". Zakonnicy zaś i księża świeccy mieli "na kazaniach i spowiedziach s u b p o e n a e x c o m m u n i c a t i o n i s " zakazywać wiernym łączenia się z rokoszem, "p e r t i na c e s nie rozgrzeszać", grozić karami Boskiemi i najazdem potencyj postronnych. Wiernie królowi oddani byli Jezuici poznańscy. Tych należało użyć do oddziaływania na rodziców młodzieży kształcącej się w Kolegjum poznańskiem. Pisze o tem król j ak następuj e: "Mają w zwyczaju Ojcowie Jezuici w dom rodziców, których młódź i n s t i t u u n t, rozsyłać na święta ex S o c i e t a t e konfratrów swoich. Zaczem d e x t e r i t a t e m ich użyją, aby w posiedzeniach i konwersycjej i n n o c e n t i a m a u l a e et m i n i s t r o r u m wywiódłszy, skrupuły w serca ludzkie in c o n t r a r i u m n i t e n t i u m insynuowali. Toż uczynią przez inspektorów i młódź własną, tak w szkołach jako i w kongregacjach, od buntów d e t e r r e n d o, a o b s e ą u i u m a c.

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1932 R.10 Nr4

Czas czytania: ok. 3 min.

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1932 R.10 Nr4 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry