KRONIKA MIASTA POZNANIA

Kronika Miasta Poznania: miesięcznik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1925.02.28 R.3 Nr2

!\IIESIĘCZNł K POŚ\VIĘCONY SPHA WOl KULTURALNYM STOŁ. M. POZ\fANIA.

(ORGA TOWARZYSTWA MIŁOŚNIKÓ\V l\IIASTA POZNANIA.) ZYGMUNT ZAI.E({[ - ({AZUHEllZ RUmŃS[{[ - Drr ({AZI"IInZ ({ACZMAUCZYI..

Rok III.

Poznań, d'nia 28. lutego 1925.

Nr. 2.

DZIAŁ HISTORYCZNY.

BUDOWKICZOWJE POZNASCY \Y POCZĄTKACH XV WlEKli.

Jak pomników murowanyeh nie pozostaw]y Poznan'Jwi 'W znaczniejszej Eczl.Jie nieprzyjazne losy, tak ::łabe pozostaly wieRci o budGwniczych naszyeh. Żyeie gospodareze w średn'owieczu opi-erał'; się na ('echaeh, a księgi eeehowe zachowaly nam niekiedy pożyteczne wiad()moci o rzem:elnik:lCh różnych kunsztc.ł.V. Ll?cz ',) cechach murarzy i cieśli uratowaly s:ę nam dane śeiślej'5ze zalsdwie z 18. 'wj-eku, ponadto zaś tylko. statut cechu murarskiego z XVI wieku. Czynić donmi€mania o czasie założenia ceehów oraz o przynależności ceeh,)wcj murarzy i cIeśli w w'ekach XIV do XVI n:e je:;t rzeczą łatw:.!. Bardzo starym niewątpliwie i zaWSze licznym zawodem był tiesjd -ki. W wieku XIV, kiedy budynki mieszkalne stawano zWTkle z drzewa. liczha c'eś[ musiała być już wcale pokaźna; 'y wIeku X V srerzy się eoraz wyraźniejszy podział prac budowlanych między eie3li i murarzy, z każdem pokoleniem I:czniejszyeh. I'rawtbpndnhnem je:t, że rzemiosla te wehodzily p:erwutni\3 w sk'a.l il1nych eeehów, dopóki n'e usamodzielni:y się organizacyjnie. Ale dopiero bardzo ścis:e badanla mogą naprowadzić na l;hd, o kt6re ehodzić mJże ceehy. Skoro wszakże brak tradycji o ceehn oraz brak ksiąg cechowych, a rL-.v110CZeśj.e najwięk3zą dla na3 wartoM: histuryczną. mają czsy najr3tarsze, spróbuję skrclić drobny obrazel; f't03llhków w budownictwiepoznańS'kim w pierwnyeh 60 latach, z których zachClwały się nam wiadomości z tej

I{/{(IJKA MIAS'l'A I'UZNANIAlizil'lll.in,\ " l;.::,i':,\t'h ra(!zipekieh lIIia:-ta Poz1Iania. \V k .;j{:g-,wh ITh. za('r) naj:!l') (-h il: Ił 1ł:1" ."t r. 1:\!). pil'r\Yzą notatkł: ImdoW\;III"! "I'oi) kalii)' ,;' r. liiI. .Jakkol\\'il'k kił:g'i mil'j.;ki{' liii' llaj., I,.anl ma h.rja!iI Lwho\\ f'(J. a I';w,wj pozwalają tylko z(lolty(' wy oltrażpuil' (J " a lIIożno,'i (la :II''O oh) ., :tld:l i jl'o zIJ:H'zf'nil1 ";\,0I,'('ZI)('III, wal'to J( dllakż' i(:!!.'II.!l' do nieh. alty l1HlO('lIi(' naj:-;tar,.;zą tr: l d)'ej,> . I'poki l'IH'Z)'1Iaj:!('I'!!'O "ił: .;z{'rZl'ni:l IIlłtl'l\ Z l'l'g-ły t). \'" r. \--ll\ .\1:1I'j{'j -llIlIrarz za\'.:Ir1 111111;\\1: " ,:prawil' hndowy II0H111- \1 r)'lIkl1 ,11:1 .JopPt'lIlu'('k''I"a. Kip h.,'ł to 1\ (11\('Z:l;O: już. przypatlf:k '\\'yj:!tk{)'l'.1 illllrO\\:1JJia dOlIIII I'r'\\':lllh'!!.'(I. 1'/11)(" )lf'WIIO nif"('u;:4)'. "1'011-.11 H:',.;\(:Pllylll id,dl' lIa I'rzf'daż 11111 I O" a II y kmfJ".

l\łHlr:tl'j:l BI'!I:I. :. 'I il:"l.k., kr:\ł!ł;lrr \\) pl'O,.;to",al f:eia.\l{; 111111'11' '1\";1 II.! , d:l\; lIi"j wid"olli,' I:i.. ;.(.j;'I.' "t'rt.\'k:tld;j. !to 11:1 s'knt,pK"za-' żall'lIia IIlIl,:i:d ją lIIi,'lłi('. a rada mi.I";"\ P",.;ZI:l 1'0 UkOlJeI.{'IJiu I'z(,\,z zJ':Hl:I{'. "jlll;'('ila ..D, ";11111'1' :I,il d('m g'('\\ {'('htl"'. pioll. i ,,!{.I\It:tIO'l\:Ił'l. i(' Hllil' mil:p{ sloi 111'11,,10. a,-tt:l'lIi,' do(' jni I'ZIt(J "JllItykamy ,pol' " IIII!r gT:IPil'ZII\. ktł-,\'(' 1'07ł.rl. ga ..;il; , tll'oJz6' ,:c\ II I'lIz.il'ml'7."'o. \\' r. 14 l lip. n:lka 1.:\110 :-:!,,:ac\lIwi Jlllnir:<{' połowI: kl;:,zlł-iW' IHl!i'II. kOl'n hlldll i:I('' dopl'Ow:\llzi dO'll do wy..okW<l'j t I'r ('1'1 1 klllltl !1'II:łI'yj. Mi:tslo po:,i:łda k:,..;(: hlJllowlallą, do klt'l[f j I'IYII:: 1.1. in. 1<:11') kOłl\\ '>Ilt"jOlla 1111'. pl"Z(.:t. "-:jII, I'llzjl'nll'zc I\sl:llIO\'.:iol1{' AlP ,"ia..;to "::mlO Zrt',.;zt:! hndllje PI'Z('Z wipk X\' pra' win ,:tal('. \\':\żl!('n jf',.;t leż. 7(' \\' t'z:t"i,. O\ ym ('Z(:fitll iwplltykamy wzmianki o \\'api"!JII:I-;wh. l'I'!,dl'l!li:wh {llIi:'js1-.il'll i pry\\ atllye!.I. \\ apl;i{'. ('q.df'. g-liuIP. .;:\I.h(,I\ ('i'. I: kż(' ,:ldl'pi,'lł;:'('h H,p. ('t''larzy '1'.\ ,.tęLJII.:1' 1.I'7pd .-,\(1:, i Jliarz{'m 1łIil',j,.;1im {ilbł, a jl'lll'n z nidl.

Wojl'ip('h .);i,:if'i,ki. lIah'iy do lla.i1łl07.lIi(',i':I.!('h hHlzi \\ IIIj,'':;ci(., zasi:l!b -.,v rallzif' 1 prow:1(b:i int!.I'I',;Y hanlro r\!zll'.de. Blld(,,\ ui"1 ""O In' a lI' rozwij:' ,..i(: w l'il'l",\ -z;('h (hi, ,.;iąlk:ll'h wipkIl xr hlk iw{" 'l.1' 'yl:hlzl' mi('j-ki(' maj:., dnża JlI':\I'Y z rO'l,.:trzyg-;llIipm spod", II milI' g-r:l1Iil'zny. ('111':1(' f:\'I':\W(: II: IIrl'g'lIlowat',. illfnl'lIIlIj., sil: o 1'1':lwi,(' o(iIlOII('łH \\ lIiast:\(.it lli{'mi'('('kipłJ i wpl'Ow:ldzaj:i I'0D.:!Ilt-k -tt:"Hlłl,J.'.\ ,.;:!"il,tlzkjl'h. rgoday III', z \\ 1'0d;m ,.:kil!:. \V 1'. Iq:i1 lI,.:t<łIl<łl\'i;lj:, Jli('I'\\"'t. "tatnt hwlo\\'lany. n' f'Hmie 1I)'fIl'Z :-I('g'(' wilki!'!'za, tj. ::ktll :tlllllr.z;!,I<J\\(Hlsta'l\'ndaw<'Zf'g'O. P17,\ \\'p{'illdzi:t!(' \\,.;z,.;tki('h IIprawllinu.\ ('h l'zYlmik{I\c I":Hly. 1:1\\')', pl'zyil,;d',:h. d:twllydł ('zlouk('I\" 1':1,1)', z 'W:"(\zi W":7.ytl.il'h ('pdl{"" i .!-:IHb! ('a 1j'H po,:p{.,!,:twa. t:ttllt 11'11 ..11 IIm(lI'ni,'l) t::ul:mie o raJW'i(OIlO wył:!eznic ,10 k:;htg mip,iskkh, to do T, HIHnitl i Imt\owit. \\' Ii1l1fZP Itlldynk(1\\ ", traktl1.iąe y zr,:;<7tą tylko o ,.to. :<1I1I1,:I('h :-!"ip:łz'kil'!), pr7.('j,:t 7.o:<t:1I II "ij'rw"z' 'pi... :<j:Jtllh')\v iłl :,'j"k i,'h 11<1 III 7:j('!If)\V lIy. 7. r. 1-l(j. i tallowi zal;yt':k b:mlzd ,I'Rnll.\, Pi,;:! IIY najprz{'rl 110 niplTlif'('kll. jJotf'1Tl po ł:H'ini,pJ). hrzlTli Oil j:, k WI>ijf.'pl1.ir.: ...Jdpli ktÓrykolwiek olJvwatd ('hee i zamierza l1lUl'{hV;l,', dom Illit jaki inny lmdynek w miPRcic. ą .,iad jeg'o zob ,wiązany hrJzh murowa,'" mu połl';"wI;: muru i pomagać; win'en Gw jednak uwiarlom'ć tegoż "pia(1a w cza.sie przyn'lleżnym, to je"t przcll upiywem jp(ncgo roku. zanim murow&l zacZ'lie aby lI!Ógl sił: \" tym celu zaopatrzyć' W0' wszYbtko, co ku !'emu jest poti'zcbne, f'ą ,iarl zaH winien dać mll odpuwiedź n'eb"twem po otv:ym:lIllu 11 wiatlomienia. oflw;ad('zająe ię, czy woli i chec z niTo murować' ezy tf'Ż nie. Gdyby nip zgotlził się. natneza Ów winiell mlllować na whumą rękę i am ciśle 'w puśrodku lIa p:r:wi(:aril ')hu po ia(lł,,,'i, :1 ;;;ąsiad winien uprzątnąć. l)prÓŻn!,; i lI'>IIEąi', ("okolwiekhy przeszk:<tdzało w budowie donm tuh inneg-n hwlynkll, ahy nie llylo trlHll1o('i. Cily hwluj:!",\, mm l T()ZPOczt) wykOltezy aż tlo 'vys"koe clWll('h k()nrygn:l('yj (,(mad zir'IIlią, \y(,wrzas łada z miRtrzami mur.łI'"kimi wmlli obe.irzl'c' tf'nż,' mur i ()("z:tenwai', ile :7a wc ellug' kh uznania i '7aeunku wtnlly ht:rlzip wart, sąr;id oho'lviąz:lfl) tll:".ił' 7:tp aeii' mu pO)'WI:, g'dh.v za?; nip w'al \\ tym I'la:<iC' pil'lIi:dz'. 701'(Jlvi:p::my "'idzi\' przy,mai- i zapisac" JW dom WI"'i luli po."ia(ił()?c" ezynsz. roC,:lIy w wysokor'i 1 p:rzywny 0,1 k:l'żrlych 1::? grzywien taksy. ('elplIl .t.:1,hlzpi1'(,z';JIia ',\. ykllPll.

IJa rzpez (q,!,l). ktil1"Y mul' -:1tn pn:<t:nviJ. n,)()(',ki jeJnakżl' \;Udująl'Y' n.ip }lfJ<;ta wi llIuru. iak pr:wielIzia 110, 110 wy:,oka;:ei dWill,h kOlIdygnacyj nad Zif'l1lią, ,lopMy tlił' hl<Jzire zobowiąznany są"iad płacić ż:H]nyrh pif'niędzy z powodu takipgo mnnl". W will.:1'1711 1.\'111. ZH'sztą jasnym. eipkawl'lll jPRt zmn ,z:l1lif' lIudlljW:(;'1 .III l"t:-lawi\'lIia dWlwh l"':tpr 1ł:1l1 zjplIlią. 'liałfl miasto i!lTf'rl''': :i ri ,,,j ,\('ZH). p\YI':ądkowy i - jlo'lvierlzmy - tel"Pllflwy \'. [lI'WIII'J jl'dn.)litof;(.j i d/)nl;!'al" ,iI; dl'Og'ą pr,;'n'(lilią hl1łlowli dWI\]li'.'trO\,,,-'('h. a b) jl' to W.;k;lZ:lłlP t;z('zpgólllif' dlat('go, 'l.1' wPllif'

1) Tek>;t laci"iki ou. Lul,;rszewil'l, Obraz hiKt. - t:1t. m, Poznama, Pum. 18:18, t.. I. hfr. 2117. WnUk.. StiidteJmd\ dp>; Lam(pg Pm;PII, LPip7,.

1RG.i, str. 1,.2.

KttONIKA MIAST A P{)ZN ANtAprawa m'ejskiegc. (magdeburskiego) każdy muół budować bez woli sędziego "drzewem albo murem w zwyż na troje p'ętro, leJno podz -eml1O, J. dwuje nad n:em, tak żeby drzwi do spodniego mie zkania by:y w kolano nad z;em:ą" (Sczerhicz, Speculum. P,nn. UHO, str. 32). Budowallie n:'ższe byo dozwolone" wyż ,ze regul'J''la.:! wola "bl:Jziego" cz)'li wladzy miejskiej. Zarządowi m,a:>ta chodz:,u w'ęc u tv. auy budowle niższ'e nie szpeciły precyzyjnie ':y krcślanych i ui ększanych buduwlami ulic średn;owiecznego miasta. Tyle o og jlnych sprawach bedowlany?h. Nie od rzeczy będzie skreli( p,wnego rodzaju sylwetki najstarszych budowniczych naszych, zw.:tszrz:t o ile chodzi o postacie wybitne. NJj tar"y murarz, o ktJrym księgi m:ejske zachoway nam wi2l je,;t zarazcm jednym z najpcważniejszych obywateli swoj'eg) czasu. lVlistrif'In tym by. M a c : e j, zwany stale Matis mewrer lub l\Iatia.5 murator. Występuje on pon.z p.erwszy H:1 kartach ks:ąg radz;eckich duia 10. tycznia 141L dając prz,ed radą miacit;\ g,vał'-tncj Wawrzynowi JOPP8nteckerow, p.trycju.3zowi poznańskiemu ze znanej lOdziny, która :ł:ebaw-em ..W.La się po puL.,lm Pieczykabatilmi, gwarancję na .Lwany prz,ez si;b,e dom murł)w:my, ob,ct'uj'c. że e".nntualr.ą szkodę pono:iić tędzie on, budown:czy, a ni3 .Jopp:mLr:'Jcker. Z charaktery tycznej tej gwarancji M'njtJ::iować wuluo. że w chv'" owej domy murow.ure nalaża,y bądź co b:dź do rz,eczy niewyprÓtownych" skoro odważny p:ttrycjusz na W:5 elki przypadck ubezp:cczyi -ię przetl mużliwenu stuŁami. Vfprawdz e praktyka murar!ka by_a jt 1 ż wcale stara przy gmach2ch puJJl'eznych, ale tam ryzyko ponu:sLy bogtte ,-wykle korporacje, a tut.; j jedno5tka. BYl też mo.ża, że buJnwniczy l\Ltci ej sta w początkach \Vego kun8ztu, wskaz:ln'1 hy.a przato W0Lec niego o,.,tl'OŻnuś3. Xia'baw3ID:3lrr wa bc:'ej2, hy.:\ ugrunto.

wana, gJyż w 8 ht ()):hiC'j :5potykamy przy n m zaszezytny tytuł "mur:1r,:.l miasta na'37cgo", budown czego miejsk;ego; r:ltt13Z msz stJ.ry, kt:')ry w ciągu wieku XV c:'ę3tych wymaga napraw i p;eczy, prawdopodobi e to i owo zawc1z:ęcZ1i p. J\1:l c:'ej owi. V\'cz.e3nie dorobił ię l\I:lCiej maątku i p03zanJwania. W roiUl 141G z:\Uhł mu Adam, oo:tys Strzcszyna, 19 grzyw'en pożyczki.

sumę na owe czasy wielką. \V rok późn'ej ręczy za m.ynarza .n:e stachuw3k:ego l\Iaeieja w poważnych d03tawach mąki. W r. 1430 posiada !hc:ej murarz dom w rynku. Po iadani'e domu w rynku by.!.) nie tylko dowodem wybitnej zwykl zamożnośd,. ale najcz

śc'ej także widoeznym znakism przynależności do patrycjatu miejskiego. Kadto 7uradzają ks;ęgi m\:jskie dość bogate intere:>y kredytowo !Vlaeieja. Pożyc7a :Marc;nowi Smolce na h!potekę 5 grzywi::m, ot1'7ymuje sp:atę hipoteki 3 grzyw'.ęn od księdza Mikoiaja, prefekta zfJit:tla trędowatych za bramą. Wroc_awską; rz'ei.nik Swar.ch sp aca mu rćwnież hip0tekę pó:torej grzywny, SIm ma na domn swym 1 ug 5 grzywipn na rzecz n'ejak:ej Kosowej, kt,jra 11retenję jJr7\kazuj.e te::;tamentarn:e k::; Pleczingerowi od koci;')l:J.

tW. rll'ji ]\hgdalcny. O 'sto'5lmka.ch 1vIaciej z zagranicą świadczy wysold£' pm-ęcz'cnie, ktćT3 zlożył w r. 14:::8 na n,GCZ Jorga Benningen z Nt\rmherg: wobec Wroc:awi:m. ]\'bciej występue Pl} raz ostatni w ks'ęgach m;.ejsk'ch w r. 1449, p:acąc p3ważwł snmę 270 r.l)tych wg'er kich. pozosta ą j:1ko d-ug zmar ego zięcia, Jakóba Szoka z Gn:ezna, który mb! za żonę córkę M3ciej:l Barbarę. ulug o;:ac-iągn!ęty przez Szolca u arcybiskupa gn' eźlliellskiego. Zmlc7\:n:e ,sf'o'eczne i poszanowan'.e u ws:)ólobywateli wymŻ'1ło się w średn'owieczu gJnvnie F,V powolywan'u do urzędów publicznych i -ąd{)W rozj3mczych. l\'hc'ej występuje JOlko rozjpmca w dwu wie]\i('h spr:wach spadkowych rodz'n Zyttó'v oraz Bia:owąsów. J C3t op£'kuncm utog'ich w s7p:t11u św. Duch't i sprze:l:tj'a w r. 1431 w ich imien:u dom lU Ph3kach (w clz'sie'sz'3j okolicy BLnardynhv). Najważnie'jsza zaś, że piastowal dwukrotnie uflą:l rajcy m:ejsk'rgo (w latach 1430 i 1437), a raz, w r. 1428., urząd la wnika'. tj. ę17i8go miejkiego. Do rady m;ejski.3j na18ż3li w śtreJn;owiec"u w pip'tw zym rZ!1dz' e kll:JCY, 8zcz-eg!)lnie suk'enni. dalej lekarze, aptekarze, z'otn'cy i jak si okazuje. równierz mur7arz'e. zres".tą p.:llIIerz'c, tkf.c,e, kuśnierze. czasem mo!'\iężn'k, krawiee. rzeźnik. rzaclk,) inni. WYllika stąd. że murarze nal{'żeli do "p:-.' nrm- m'ejskirh", m'mo \:;cwiem niewielk"ej swej liczby czę to miewali reprezcntant.a w urzędz!e m'ejskim. Pói.nicj J1ot);kamy Macieja na ch:kawem st'tllowisku. W 1'1tach 1440 i 14LlJ je3t on repl'ez.entantem obywatel twa w t. zw. "trzecim pOl'ząrlkll", j3'5t bc.,.,r:em starszym czyli przys"ęg:ym w ceclm -- kl1p\t"kjm. Przysięg ych st:lw;aly w6wcza3 po dwuch cechy: ukicnn'kilw-kupc6w kupcćw innych. rzeźn'ków dwa cecl]y, tkac;,y, kuśn:erzy, pickarzy.- s7evlców. mi::lcar7Y, krawdw. gnrbarzy dwa cechy. kowali. s10clbrzy i straganbn:y. Sądzić można. że w danej chwili węcej cechów zorganizcwanych nie byo, gdyż w miarę nadawimb nowym cechom statut:.w wZl'atała liczba przykRONlIC\ MIASTA POZKANIA

f':{:lyc'II, l'kl'illl lllmal'zy wc)wcza:-; lIie hyło. ,Jeżp}j jfcłllak IJut!o\\ uif'zy jl;lI'i(j I, I ,lar,,;z,vlłI hra!'tw:l ku pit'C'k i ef!.'0 , TIIożnalt) IJl'!.'IJII::wic". Ż'I' IlllIl"al"Z" Jlinwotnil' :(o'ąnf'lIi Ityli do {'(,I:hll kllpi.:c.kip/..:'0. j;.I/' pc',żlli"j ,il''';1.('z( apl!,ka1':w i l'a..:;!;nOllllil'Y. jak z1'(',zl;1 \V in1! c h 1',-,c'I',[('11 "lC'ZOilO "hok ,;ilniej,.;,:ydl J1lłlic:j h'zlIc' 1'ZPIIli..,,\a zbliżolI" clo ....i.,.ltij.. Z.II'hodzi jPdllakż(' przy Ia('ic'jll ta pD'IVażaa k\H".tj:t. 'Ż(' 7.fllI; .h,!'"o prow:idzil:t kram. IV r. 14m lip. wyllildl l "liiI" ;nic:.1z,V .\lac jc'jO,;tWI'III a ł/a!III,,?c'm .!1"ll'lIic'TII z '''ar''!.ilw,\' o widki l:łf;lIIH'h. ph'przll. "targ-oW:lilV lIa jarmarkn w (;n"I'i.llic'. kitli',\' 10 z:łtarg' :!abt\\ i;: ':C' 'IV roku na,.;ŁcZpn,V1II zohowią.wllil'!H :-ic: 3Ia('i('j:1 do :!aplat' na I"ZI'C'Z .Jc':('nia :J: :n:y\Vi('n w tnf.c('h l':lt;I'II.

D!.il:ki w!(:(' h:ł,)lIlowi 1II1"g-l 31;1\.i,.j zaliez:u' ,.;il: n'l\\'nif'ż, i t,l ':'ei"łl'lI1 111';1\\ ,'111. dt) "IIP(,("W i w;'rc'HI lIidl dzicrżyć g-Ot!IIOŚĆ "tarZPg'\J ('pehu.

I>nig'im z !;:c,II,i ZII:\IlYIII naTII ł\I:"tl'Zt'lII hył 1\1 i koł a j murarz. \\ y"tl:llIlj,!C'Y w k"if'a('h miC'j .kic'h t!) lal p(,źniej n:;i. l\};\(,jl'j. w r. 14:(I. pr1.y :-pO"fJltlloc'i porc:!'Zc'ni:l za ł\I!och'g'o {'('/.darza. 1'1',,'a,jaJ dOili \\ l!łil' Wrc;lIi!'('kh'j jP(kll, ;ł 'prz\'''aw.;zy W' kupil dl'lł;li w h.n" ł1łi(' n]".]., K:ltal'Z'fl!'k. \lia! og-rc)cl w I'"h\iżu c.t'g'il'llIi mil',hkil'h \\' drodz!' (lo KOlIdorfIl. \'zyli '\\ okoli!')' Oh(,I'IH'f!.'O "lal"1 ':apIP'l.)'I'I"kic'go, :1 mnŻ1 i dnt/!.'i za bralllą \Vrollil'('k!. z ktr.;'l''g'o od 1'. 14::iH plaeil ('ZYIISZ Hi"J"!mimowi .Mors:ltYllowi, m;ł'S7.elallill.l\vi 1'0ZIW l'tsk i Pili U Że H,ajątpk mial zllal'zn,V. 'Wynika Z'I' wzrnianf'k. ŻD zahipoleJ...łlwal i) T,:vwj"n 1\;, dOlllu )ł::n'in:ł. Orki";7.:I \\' rYli kil. ;t żonie \\.;łla1'7.Yilip zapi-:I! O grz\'\vit"'1 l,ytllh'lII wialla. Pc',źni"j :-uac zuho;i.a I. ho \\ r. 14;).) lIIu"i llzn;u', clIuf!.' :m\eg'ly li g-rzywim' i hież<!ey :2 goI"Z)''' 'I']] lIla zgromaflz(mia z;,ko1\lwg'o 1'1'7.:;' k,)eiele Boieg'o Ciała, ,a!jipotdww:IlIY lla t!OIllU jc,'g'o. Mial t1'7. spiJr nil'.

buJa z zic.:( i('11l -M"Pj ŻOIIY Wawrznwł!l "YIIPm I:tl't.jlla ..de 7..J1':' wa'-, k tÓrelJ1lI ll1u"ial phu'il' 7 Tzywiell. przy"'ąLlzonych przt'z bardzo dotojny sąd rozjt';'JICZY, złożony z i3tarusty generalnego vridk ()/,o/:-,k i , (':!hI'P('h k"i,!ży i rady pOZllail!ikicj. 'V l':H\zh.J mi-t:-;la 11ikoJaj nip by. l'a7. fUl1gUjC jako. roZjt'IlH'<I w -porze r,Jclzilluym (z.mllpc'.\y-Ja"i'IJ"ki('h,

}'o 1Ifikoł:lju l1:1sh;pują chrollolugicznie mi..:trzowie ot;ztuki muIaf:,kiej J a n K l' C W c' z h li r g, G rz p g Ó 1" z, o ktÓrych nic znaczniejszego IIi,' wipIIlY. dalej M" r c i n \Va].l o Wf' k i l Ił h W < ł - cI ,) W H k i, I'zc('zowa'w('a ł\!l1rar,ki IJrzy p'crw,.;zych ug-I(:(lzin:lch bmlo\ylmiycti, dokonanych przez radę mia;:;ta z pOWOtlu :3})'Jl'U