POMNIK BOLESLA W A CHROBREGOnief<miertelnego budowni(,z-ego jednof<ci narodu, wielkie!!o Ol'g'anlzatora życia pailstwowcg:o. twórcy potęgi Vail,.;twa i ::;v:.etnoRci narodu, męża moe)' nieug'iętr:i, siły twórczej nic";Jldiytej, wwrn em:rgji. ,.;lewcy wiatła kultury i społeczncg'o Ilobra, wodza myśli narodowej, którego dz;pło z :4arldLwny('h dni liczn'ym świeciło pokoleniom ja,ku drog'c:w"ka,z ryce,rskich trudów, bohaterstwo r()jzilo i I)()więccIÓ w bojach o wielko(' i całość ojezyzuy przez "tulecia, woli: krzesało do "ławy, rządności, za.sługi. w latach niewoli jako krynica, narodowego dueha dusze krzepiło pobkie dla ojczytej sprawy, hołd pragnąc oddal. majestatowi ogromnej zasługi, dla odmL1zających się ,sił pracy państwowej ustanowić symbol energji twÓrczej, Hz,{czypospolitej na chwałę, żyjącym i potomnym na, podnietę do wi<;:lkich czynów, a Opatrzności Bożej na dziękczynienie za wrócona wolność,my. 11 a g i s t r a t i H a li a s t o ł e c z n p g o m i a. s t a Poznania.

Kronika Miasta Poznania: miesięcznik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1925.01.31 R.3 Nr1

Upow<l1llieni wiplką nandu ku Bole"lawowi miłocią.

]Jostana wiamy. z ,hln'm naj -zerszy('h w;U',.;tw społeCZ(li8hva.

:-:. t, a. w i ć () k a z a ł y }J o"m n i k Jl u 11 I i c Z n y llole,;ławowi Chrobremu " lII;pś::in lJa"zpm. "foliey kolrl,ki narodu płJł:.;kil'go 'v ktÓn'j '\'ł'Iadl';1.

Ilicśmicrtduy: żył i żYl'ia dokonał. której ziemi pl"Uehy jeg.) powierzollo, lat !J(!O trll\lI." Komitet przygotowawczy tW:Jrz! .\Jagitrat i 1::1<1a j\li€jka. Pau Pn,zyd"lIt Uzc('zyp-)spolitej przyjął protektorat lIad hIHlową pomlIika, lidzieliwszy w tej sprawic ctlldjen('ji II!,. wil'eprezyd€lltowi lI\;astct Dr. Ki'f'(l:u'zowi i JJrPoze"owi Hady -:\liejKkiej inż. "T H"clingerowlz.

KRONIKA MIAST A PO:l;N ANIA

W SI'HAWIE ROZPOBZ.\DZEL\.. l'REZYENT.\.. HZE('ZYl'OLITEJ O DOSTOSOWA::\"H T I'PI)::-;AZEXIA CZUlJs'K0\V Z.\HZr\DU I PRAC(n"IK()\r ZWlr\ZKO\V KOJ1UKALY(,H DO PI'()AZENIA Fl'NKC:J()_\łULTSZ()\V PAN'f-;T\vOWYCll.

HOZiporządzenic l'rezyclcnta Rzeczypo:>politej, o. dO'.to...owaniu upusażellia członkÓw zarządu i pracowników związków komunalnyrh Jo upoażenia- funkcjonarjll:-;zÓw pall <twowych, - ogło:-;zoll€ w dzienniku ustaw nr. 11 z 1 H4 r.t poprzedziła' g'łona fachowa i niefachowa dyku1:ija. Ostat,ni t('dy momcnt. hy sic: za;;tanmvir. rzy ogłoszone roz.porząuzenic je<t pod wzgll:dem pra\vnym obowiązujące, £';zy t.eż n;c. J. UsUtwa o naprawie Skarbu I'afl-;twa z i31 lipea 1U24 Dz.

Pst. Nr. 71 postUlawia wart. 1: .Dla kontynuowania naprawy Skarlm Paiu;twa oraz llla ll{)prawy g'ospodtl'Stwa społccznero po<t:mawia si co następuje: D. 2: dostoowani upChażenia nłnnkÓw zarządu i pracowników :'::\morządu i innych związki",v pra-wno-]Jubliczlly('h do. uJ1ożenia, funkrjonarju'izów P:llh;twmvych". Oraz w art. .: ,,\VykomUlic po=,t:\llowipl-ł art. 1 hl:'l17ip przcpro'WaI1Z1111t' 110 dnia :31 gruunia t 924 drogą. rozIJorzlllze{l I're.zYlknta HzerZYPoi;[1ulitej, wYllallyeh na l'orl1-itawie u{'hwał nady :Mini,.;tró\\ .

RÓwlloezeHni-(' z. w y d a II i e m roz.porządzeł-\ Ił a 11 n 11 - " t a w i p i w g' r a II i ,. a ,h llillif'j,.;z.ej mitawy tral'ą mor. ohowiłzujleą. l'ł"zPJJi::;r dotychrz:\." ohu\\ iąZlłjąCYI'h lI>,tnw , "l'rz('CZUl' z tem; roz]!orzą.\zclli:\mi".

Z ]Jrz.ytol'zollyeh )lj),tanowin'ł-l wynika, iż WaŻ110HI' rozp,Jl'ząllzeł-l wydanych na ]!OcbtCl'Wi€ u>'tawy O> pełnolllocnietwach L'r;l:'; ich :noc uchylania ustaw. uzależnioną jf't od ziHz'\'z€lIia. Hit; kardynnh:ych warullklJ\Y: n) iż roz}Jorządzellil' lIlu:-;i byr wydane do lIII. :\1. t 2. 1 !i" o °ora,zb) lllll"j być wyuane w g-raniraeh i na 1'00htawie ustawy o ljelnollloclli('t'Wach.

Zt:ln{rwmy Sl. CZ ohu powyższym wymogom stało siG z:l41o:'.('ad a). :.m rozporząrlzpnia, postaJ1nvia:' .,HozpOl"ząilzf'uil' \H'hlJl1zi w żyeie z 11niem oglo:,:z8uia".

l-tałajl{' datl! ol!'losz,ollia l"ozporządz:enia z lO grud nhl 1!)-ł 1".. :,j(:gllą(' nal('ży rio usta wy z :H li)H'a llJ19 dz. ust. m. {jIj, cłotFzącPj y:y(la waui;\ Dzif'Jlllika 11-:ta'l\' HZPl"zypospolitf'j Polkic.i, ktÓra wart. :1. prz('pi"ujf': .,P"tawy, rozporządu'uia i illllf' aJety, wart. 1 wymicr.i,mc.

Ilwaoża sil: za prawnit. og'ło:-;zun(' w Dzienniku Fstaw I{zcI'zyposjlolitl'j l'ol-kiej, z tl n i I:' m w y j l' i a. tf'go lIUmPrIl Dzienuika (T:-:taw. \v ktÓrym są zamif':;z(,zolH'. Tf'n dzif'\ol ma hYI wrraźnip w odnonym 11zif'nuiku o wymil'niony". D'f'tlnkl'jaJ l'rawna1 wypnmatlzona z trg:o ;l1tykulu, u,.:lala: 1. iż Itlomf'ntem IkcYllu.i!('ym o dniu prawnego oglo:-zeni; lIsta",.\' wzgl. \'ozpor7.ąlz('nia w dzienniku uta\V jf'st dzirll IV y.i c i a. a wi(' f:1kt','zncgo wYlbnia tf"g"I) nUJnl'i"Il; oraz iż ohow i:tzkil'll\ wycla.wI'{'w j{. '1, hy Ila.t:L Ulnieszc.zona na orlnoHnym numf'rzl' In'la zg'oduą z dniem f:-&tyrznegIJ wydania.

.)

:-;klltki pra \\0 n lI-prl)l'l'dnra hH' artykulu 2 ust. z al lipf'a Hll n w oduie,.;il'uiu tlo [J'oHoJ!;-'Zalll'g"o problemu ,;ą te, iż w razi€ za.l'z\[\l pO(lnieo,illl1cgoo '1\ !'z:1,.:i'!' pl"Ol'"('SU. kwe>-\tj.ollują:ct'g'o Zg-O(hlOĆ daty lImif':-z('zolwj lIa. cizil'lIuiku u <ta \\ Nr. 11 R z (latą faktyczneg." wy(laui;! tt'g-oż UII!W\"\!. ;-\:!d' IIhG'lViązlllP ,.;ą zhadar tego r(ll1zaju p()rną Okll)i<'Zl1II.l', k t (, r:J w t rp H l' i s W ej je:; t z a r z 11 t e Pl II i e w ł ;1 c i " I' g ,) II go I fi S Z f' U i a r o z l' l) r z ą d z P n i a. .'1.1howic!ll art. 81 kOIl.,tytu<,ja po:<tallowiła, iż: .$ądy n:e mają pmwa hadania ważno:::I'i u,.;taw. JI<\leiy('i(' oglo<wnych." Hozumujw' !(,Ily 1 <,ontrario, h(:dzip ohowi:!zkipllI 1ądhv zbadanie, w raz:{ lHJ{lnie:<iollegoo zarzutu. iż n,.;tnva, wzgl. roz)Jorządzl'nh! zo,;taly ogo}OSZOlH' llif'lI;l)I'Ż (,iI' tj. ()(lmil'l1l1io, od za';;\l1 ustawy z :-H lip!'a 1!IH> r.

Zgod II oM' dah- nlni<',,;z{'zollej na, dzil'lIl1iku ustaw N. 11.

z datą Jaktyczll('g'o wy<la.nia t,'goflŻ numeru. zostala za.kwf'.tjol1()wallą ze strony nieoczekiwancj, tj. ze strony urzędowej.:\Ionitor Poh,ki. pismo llOSZąCI' porl >ową nazwą lla.pi-: .,Dziennik Urz(:rll)Wjr

KRONIKA MIASTA POZNANIA

I7of'rzypo:po']itpj Pob:kipj". o::>:1asz:l od JlIIl'zątkll :';Wf'g'O itłli"I.ia.

jako l"I1'JJrykl: ,,',.:tf:lmą. wy,kaz w,.:zy,.;tkich lllllHf'r{l\v d7oif''IIllika n4mv. j:lkie ..wr",zly z (l\"11ku" ]10 dzi,C'ł-l wydauia Oc\UOK1Wg"O lIł10lIlTil ..)10ni'llra'.. (Jt6ż j\fnnitor 7. :! tyczl1ia 192;) r., a wi(:l' hezpo;:'j"/'dl1io» 1'.1 'Inin :11 Tudl1ia,. HI24 wyd.my, 7oawif'ra istotn'.., taki wy!...:tz dzienników ustaw z daty 31. grudnia 1924, obejmujący jednak wyłąezni dz. nsL N"r. Ni'. 114. I H> i l iii. Mouitor z : ,.:tYI.znia 1 !):!:) ż:\(lucj wzmiauki ;1 wy.i:...in ,Ial:-;zych HnłlH'r{)\.:! (lzi('!ll]ika nta,v nie za.,,,i,c]"c\. I)\)pjp1"O r()llit(Jł' z li ,.:tyczu':, k. oznajmia wrj;:'("il' z d\"llku nr. Hr. 117. lig i I HI ,(z. nt.

\Y YIII O'W li ii' 11ziellnik U:it:l \VlVl'ze,;niC'j. uiż mOI'nich\ . Zrnszt:! POWY7":Z:! dkolirziloM' wrazie SpO\"ll I'ywilueg-o, IIi-:ta'ir ks: I:g-a III i Drnkarni 1':11'\,,1'\vowej, jlf'r'ollaIY'TIl tf'ji!' itp.

'l powyż-:zyrh wZI..d<:Ml\v wllio',.:klljl::kily :-,wi:\tll'zy nr. 11 H llip Jll{.';:d ;\ stYl'ZIlia 1 !)2t1

;Iollitor, .,1';0.;1110 nrzf;(low'I"'. i:i.

f a k t Y l' Z li i ł' hYl' wy,l:ll1ym a wi(:l' po. \\''g-:IlIi..cill )11'1110

1II0Żll:1

l. iż dziC'llllik lI,.:taw Nr. 1 ttl zawil'rająl'Y omawianc 1'070(lorządi'I'lIil' \\''szPłlł [HJ dllill :H. 12. 1 !):?4.

2. i 'l. z !t'go p.J\nHIII )lozha'\\:iollY jeRt mlwy prawllf'.I.

:l. \\Tł''';ZI'il', Ż'" \\- razil' -pom ";,-'\yil:lPg-o \\'.t()'.7ooIlPg'o Ilanemu zwizkowi "::\lIIOI'Z:' '0\\"1'11111 przpz pl':\ł'owllika teglIŻ. ,.:ądr pal\:.:twowc :,ą ZOhOW!ązalll' ,lo, h:Hlania, (laty f:\ktycZJlI''o \yyrlallia (Iz'{'llllika u4aw lir. llfJad h). PnzMelll jednak rozporządzf'lIi:,' o do"tnsow,win plac fnnkejo.

narjnf;z{,w ,.:anlOrzą(I'lwYI'h fin plac fnllkejonarjn"z{rw pał-\,.;two. wych. przf'kr:lI'za grallief' npow:!:i.llip'Ilia u"ta'\\.()\\'Pg'o. Jak wyuika z przytol'zollC'g'o na w:'tI:pil' art. 1 lI"t(:p D. punkt 2. nstawy o pcłnolllocnil'(wal'h. I'r'zY(\Pllt I:z(-'('zYP'lisflolitt'j upown,żniony zORtal wyłąl'zllif' do ..d o s t o s o wall i :1 ,. płac lIrz<:fIllików i<amor7oąl1owYI'h (lo npo:iaż'pni:l funkcjollarjllsz{l\v Jlall,.;two wych. Tymrz:\Rem 27 ro7oporządzpui:t IIsta,nawia r{lwni,ł'ż władze nadz,orczC' powołane do u,.:talania wysokoci pla(' pral'owników .samorządowYl'h oraz do ('zl\'\vallia nall' prz..,;trz:cganiem rozporząrlz.f'uia IV sJlo,.;bh ołlmienny oli ctot'cI1l'za:.: ohowiąznjąl'ychl <taw lm ziplIiiaeh h. dz. Jlruk.. - eo wubec brakll w;ta;wowegt) w lym k'crullku upC'\vażnienia. joc-;t ni-ev,ątpliwem vrzekrorzeniem w'lnoB!lwnictw uf;tt:wowych. RÓwn!f'ż przekroczeniom pełnomocnictw joo':,t 2 rozporzldzenia, ustalający wysoku( Ilotlatkn komunalnego starostÓw poo,viałowych m:mo, iż :-:tarosta 1l<1Wf't wÓwczas. guy 'Wyst]Juj(' w charakterze prZPiWIHIII :czącego wYflzia.lu powił:toweoo nif' 7ltrac<t charakteru llrz(:dnika pa}l <twowegn. Poni,eważ w myśl ustępu 2. art. 2. usta'wy o pcłnol1lucnietwach. rozporząchcnia na zasadzie, tejż,e wyda.ne tylko w{I\VCZaR nahi'Prają mocy, je:,;li 'wyda,IW' '''ą w g r a n i c a' c h ustawy o pełnomocnirtwach, zatem i z uwagi Ha przekroczenia gTan:c ustawy l) pełn(ll1loenictw;lch, rozporządzen:,p nie ma mocy prawllęj. n. OprÓez ]JO\vyżHzych zarzutÓw. kt,órp w pierw1'zcj linji wy::,unąć ualf'żało, ni,. możm\ prz'Cmilczeć. iż w zasadzie, tzw. ,.u:-;ta'wy o pelnomocnictwach", stoją. w sln'zoecznu,('i z pol<;]dem prawel konstytucyjnpm. Konstyturja marcowal przeprowadza konsekwentny rozdział władzy llMarwo-d:nvczej od wykonawczej z taką ci:.;loś(';:l. iż nip zna; na Wf't czasowf'j kumulacji tYIh władz (jak np. l J dawnej au-trj. uta,wy zasaclniez!'j (I reprez-cnt<lcji l1 a }l::-:twa). Ruzdział lU. kon;;tytucji IIlJ'.;ZąCY tytul: ,,\Vladza \Vykonawcza" okre{;l:ł 'w pierw:-\zym rzt,:L1zip s-tanowi:-;lw konstytucyjne Prezydenta [{zef'zypo:spolitej. z czego wynika. i'ż uznaje Prezyclenta HZf'f'zYPo;;}Julitej za ezyunik \vładzy wykonawczej (ze. tanowi<ka teorji niezllpelnir -;lu"Z1Iie,). .\rt. 44 kon:;tymeji postanawm, iż: "Prezydellt ItzPl'ZYl)()Spolitej ma prawo, celem 'Wykonania U;;hl'W i z prn\"ołauiem ię na upł-Iważnipuie lł:-;tawowe, wydawać r0'7porzą(lzeuia wy kona wcze. zarzwlzf'uia, rozkazy i wkazy i przcprow:Hlzcnie ieh użYCjplll przymmm z:l'pewuic". ie na,da.k lIatomi:l:-:t l'rezych'ntowi l{zl'('lYlJU'l'<I'litej prawa \YO(b\Vaui:l rozporz:!dzpł-I z llł 0(' ą z m i f' II i a n i a i::< t n i p j ą - lO Y ,. h \I S t a 'I\". ,)pźt'li wladzl" u ,tawotlawl'ze w art. . I\:-\tawy o uapra\\ il' :-:ka1"1I11 z :H. lipea l !)4. udziplily wlauie tego rodzaju IIpnważn \,nie Prezydentowi Rzeczrpo:-\politej, - to ,;twierdzić uak'ży. ż,' ella tpgo rodzaju konl'epeji nil' ma miej:-:ca \V l'am\('h pulskiego ustawoda "'''I wa kOłlstytucy jnegoo. )I" a.c\anie Prezydentowi upra wniPIi

KRONIKA MIASTA POZNANIAdo wydawania rozporzącIzeJi z mocą zmieniania ustaw, .ic.t w swej i:,;tucie przelanirem kOm]H'tellcji u:;tnvodawczyrhna czynnik władzy wykoJlMvczej, a zatem ogTaJliczoną CZlSOWO zmianą kIH1>;tytUlcji. Skoro władze, nstaw()(lawcz.e pragnęły koniecznie przela'ć swą kompetencję konstytucyjllą na władze wyona;wcze. -- a więc zminić konstytucję marcową, - winny były przptrzegać wymDg(.w art. 1i) konstytucji (ohpcnuść polowy u:ota, wowej łiczby pt)słÓw, większość % głosów itd.). POTIi-pważ tegO' warunku nie zachowano, zatem i rozpOTządwnia Prezydenta. Hzczypospołitcj wyda,wane na podstawie ustawy o pełnomocnictwach podpadają pod ry-gor art. 38. konstytu-cji i jako takie nie posiada, mOlry prawnej, albo też obowiązują 'Wprawdzie. jednak bez mocy zmhmiania, usta,w obowizujących.

(j z a s z.

* * *

\V sprawie omawianej wyzeJ ustawy Rada Miejska uchwalila na posiedzeniu w dniu 14. stycznia 1D25 nabtępującą rezolucję: W numerzp 113 DZ:'ennika Utaw Rzpłite P Jbkiej z dnia :30.

grudnia ,1924 r. ogłoszono Roz1Porządzf"nip Prezydenta\ Hzplitej z dnia 24 grudnia 19i4 o ust:l.ncrwi!>nill clełeg'atów rządowych przy poszczególnych samorządach i innych związkach prawno puhlicznych. \V numerze 118. tegoż dziennika u::;taw z dnhl 81 gT\ldnia, W24 ]Jod poz. 1072 ogłozono rozporządzelli,e Prez. Hzplitej z 3U grudnia 1924 o dostosowaniu upostŻenia członków zarządu i praorowuików związkÓw prawno ]luhłiczllyeh do uposa'Żenia funkcjonarju>iZÓW PaJls1wo-wych a pod puz. 1073. tego ,.;:unego dzir'nnika ustaw dalRzP rozporządzenia Prez. Hzp1tej o rlo-tu"owauiu upuażel1 członków zarządu i ]Jr:l<'{)wnik{nv związkÓw komulllłny('h do upo:<;l,żenia funkcjollarjnsz)" panstwowych.

\Vsz"y"tkip tp rozporządzenia godzą w szprokiej mierzC' w rlotychcza,H i.4niejąey .;aIłlorząd. a Z\yhlZ{'za "amorząu komunałny z:lehodJ!:ch ziem Puł'<ki, 11:1 których obowiązuje dótychczas ordymlo<'ja rlła mhlst, gwarantująca mia:5tom sz'ewko pojęte pra\\a JSamorząuu. Pub,ka ll-ta'\ya d ll:<trojU glJlillY miejki{'j rł(lt'{'hl'za,", nie 'lO'<I:-tła przez włarlze u,.;tawoclawczC' lu'hwa]oną, wo'L)('r' ew,go - aż do ITl"U 'n'jl'ia w żyeie projC'ktowam'j ustawy o gminach miej,;kir'h - Tail:("'I' ingerencji, (lo jakir'h l':u'j:<hvo moie mip!' wpływ

na samorządy. wiuny ozuaczat. otylko tlotychcz,a:.'; na ziemiach tutej'izych Hhow'!zujące utnvy pru"kie oraz polska ntawa kontytucyjna. Roz)Jol'ządz,cuia Prez. HZ)Jltej nietylko zacieniają do minimum zakrc-- swohodnego uziałania :::arnorząllu. ale 1)()JJal1to IInif'TIlożliwiają \V przyszłoki dop'yw zdolnioejszyeh i intelig'entn:-cj:-,zyeh :iiI nrz(:dniczydl, 110(' przecip, b(,d! oni 'Woleli pÓjć ,y przyzłoci do slużb} rządow{'j. g-tlzioe wobec dzic8iątck ty"iey po-ad urzędniczy,'h łatwiejszy jest i b(:dzioe a wan13 , niż PTZY komunaeh. Roz}J<>rządzpnia t", wprowl'1zają trojaką kategoorj1i nrz,:dnikÓw komunalnych (ezlonkÓw zarrą(Iu, pracown:kÓ'\\- -etatowych i nieetatowych) upoażonych na pod,.:ta,wic r{,r.luyeh za-:ul. pOWJdują t,PI11 samem wzajemną. nieehf:t,o i tarcia, co odhit. si HllU5i na sprawno:sci urzędowa.nia, a rmdto krzywdzą niesłu8znie tak urzęuników eta.hł\vych, w...trzymując na "zereg lat wzro"t ieh uposażenia, jak i urzędników nieetatowych przez zmll:ejsze,nie ich poborów. Dalej 'Wprowadzają rozporz:!dzenia, jcszcz'€ W' każdej po"zaególnej kat€gorji z osobna dwa rodzaj"e urzt;dników, mianowieir dawniej przyjf:tyeh i uowo angażować się mających, kt.6rzy na l'Ó",onych stanowiskach różnić 1'i h(:dą polJOntmi. Z tyrh wif:£' IJO",o:l(J\\ }{Hla tljl. mia,.ta Po-znan;a z ln,,-agi na to. że powołane rozlIorz:!dzcnip Prez. Hzpltcj: 1. "prz.cciwiają sif: pOstanowirniom lIst a..."y konstytucyjnej z 17 marta r. 1 !)1. gol tył. ta: aj \V ul. 4 art. i każe oprzeć utrÓj RzpItej na zel'Okim samo.rządzi(': h) \Y art. fi7 uddaje [lrawo .,tano",i"t'onia w pnt'W:teh należąeych (lo. zakrpsu dzia.lania "amorz!(lll raL10m ()hieraln'm a nie organom pailtwoWYIll: c) w ano 70. 'Hhlaj!' paiłtwowy nadzÓr Had działalnością 8alIlorzi!dli wy,lzialolll :,:a;llOrz:Jdu wYł.8zel!O o,-;topn:a luh ;:;ądowninwu admillistraeyjlwlIll!': . sprzeei',viaja "iI; lI:<tawOIll i prz('pi"om (lotYl'heza w woje\\ {,Jztwaeh zill'h.)duieh oIHl\v:ąznją/'ym: :1. I'rzf'eiwiaj:! >,il: PO\\ zP(']liIie olJowiąznjąc"L'j za::;mlzie )lra'1' uej. iż doilIoz!' uaby1 ( lira wa nie Illog-ą. hYt, jednostI"OHn\ zJlico-;ioue lIII. ukrÓcoup. a tp"I\ sallll'm krzyw,lzą ogół JJnH'ownikÓ" kOlllunalnych: 4. lIit' uwzg-h:(luiają potrzeh ani przyzwyrz:ljpuia ll1ulloci ani też akt)wu(ll'i po,tatk(mej l\lllnoHl'i:

Im UNIKA MIASTA POZNANIA

:;. haIlują nietylko roz,vÓj p-"rnin zachodnieJ l)olski, alo odhierają im możno:5ć }lOlltrzynl<1l1ia r1otychczaf\owego poziomu gospod,-H"czocg"o i admilli:-;traey jueg"o a t€m samem wstrzymują rozw{,j Pailstwa.

uchwtla zwródć :--ię ']0 pp, Iilli,.;trÓw Skarbu i Spraw \Ve'Wlltrznych oraz <lo Sejmu o zmianę Jlrzepi"ów, knnmjących niDIJotrzebnic samorząd albo u wyjęde w JjewÓdztw zacho(lnich z pod <lziałania rozpurząc1zeiJ tych aż do zniesienia rozporządz.cń.

KRONIKA MIESIĘCZNA.

(Styrzcil 1925.) 2. Wcielenie glT'ill: Główna, Komandorja, Rataje, !\lała Starolęka, Dębiec, Winiary i Dom. Naramowicc {lo l11ia'5ta Poznania. 6. Uroczysty obchód pięciolecia wprowadzenia "ądów poh;kich w Widkopolsce, z udziałem ministra sprawiedliwości A:1tonicgo Żychlillskiego, I. pn'zeE'a Sądu Najwyższego Dr. Władysława. Seydy, reprezentantów władz administracyjnych, sędliów. prokuratorów i palestry okręgu apPlacyjnego pozn:niskie:o. 14. Uchwał.t Rady Miejskiej o ł;ud(lwie pomnika Bolp,::;ława Chrohre[.!:o.

22. Obchód rocznicy powstania styczniowego.

25. Zgon śp. Zyg:nlll:1ta Seydy, Śp. Zygmunt Seyda urod'ził się w r. 1876 w Poznaniu. SzkołQ' śrl'(hią ukończ.ył w Poznanu, studj:t p;rawnicze w lJerlini,'. Praktykował jako adwokat w Kntowicaeh. Dzięki orliwcj działalnośd :<połeczllej IJOzy;-;kał zaufanie lu(buśd i wybrany został VI r. 1908 połem do sejmu pruskiego, w którym zasiaaał aż llo .r. 1!H8 W r. 191!J wszc,H (1'0 Sejmu Hze('zy,po"puli,j i pozmtał w nim do zgonu. I'prawlljąe u.statnio urząd wk<:'\lJarszałka. Zadu żył się wybitlli0 około sprawy narodowej w ;'za,ie niewoli, po odzyskaniu niepodległości orga,nizował '<ądmni0two polskie w .Wit'l,kopobc<j, później lJył lwłnolllucnikiem polskim w rokowalJia('h z Kielllrami w sprawach lą"kich. zaw,,'!:?' czynny i 1,omoellY sprawie pnblicznl'j. ('zeć ,J(.go I'Hlllięci. 2H. Ogkszu:I') rozp(lrząuZlIil .Mini...tra Spraw Wewlll:trznytlL 7; :llIia 16 stycznia 1925 r. o podporządkowaniu ag'end Staro,.;twa Grodzkil'2'O w l'ozllauiu whu1zy prezyLllI:a mia,':!ta.

2i

Xa zphraniu Korporacji KUJ'I"{m' ChrzPHcija.il!'kirh wyg-łoi'il p. .Taroław Lritd)pr rozprawę 11. 1.: ,,() hl'aetwach knpierkieh w Poznnin :<la eza,Ów (iawlI;> R7P('zypo"politrj".

z HIJCHU WYł 1;\ WNICZEGO.

\V dziennikadi poznail:<kich znaj,llljemy naRtępllją('(' pr,\('l' i artykuly: ,.}.urjpr I'oznail"ki" nr. ;2(jO. "' Wit'lk"-pol,,ka w przp..;zł )ci" (viTykl:\ll Hr. K,lezmarezyka o hihlj{lg:rafji hi:<tory('wej WidkopoiRki).

"W :;prawie ko::icioła UO. Fr:uei:'\zkanów w l'ozllallilł-".

'ojr. 272. .lall Snchowiak. ..PiI'rw:-;zp ";Plllinarjnl11 lIallrzyeielRki w P.oznaniu lH04--1874." Nr. 275 i 27fi. RożPltlla 8tt'!machow:-;k;1. ..O pradzieje Po18ki Zachmlnipj." Nr. 27n. ..l'"tawy :<:ui1orzą(l,Jwa".

Nr. 2!!!) (w>'l,:mialy IIUII\(')" g:wiazdkowy, )lowięeoIlY rorzniry korullaeji BOle"ł?wa Chrohrl'g"o): VV fJOO-IUj JoczllicQ Rolł,,,lawa Chrohrl'g"o. - Twórea 'Vielkiej l'o\:;ki - Roma;! Leitg:elIPr: )IrnwlI10 dzicjowe. - Dr. &allblaw Zakrr.pwf'i,i: O korom.<:ji Bolf'"ław:1 Chrobrego. - Hawc\: Zllaczpnip C'hrohr('g:o w ilr.iej:ldl naszych. --- KR. dr.

U. 1.ikow:;ki: l'OZII:1I1 za ('zasów BoJ.('slawa '.Auohrego. - Dr. L fhullowski: Pmlliątid po B"li';o;1:1Wi,' CIll'ohrym. - Dr.

J. KORtrzl'w"ki: Czay Bolt':;ław:! Chrobrego w i\wietle wykopali"k. - Ludwik Po"adzy: Król Rolt'slaw Chrobry a I"Ilwila okl'lI:!. - .JÓzef Birkel1l11:ljpr: Król Bolesław Chrohry w pOl'zji ]Joh,ki,'j. oraz wipr..;z: Le:!:"\1łl Ko'>ieli::;ka. - (n) Lużyck1 Pil'Śll o ('hroblym. -- Eclwm'il Li/!,"ocki: Pie:;ń o Rolpsławie ChrohrY11l i Św. Wujeicl'im. - K". Stanisław Kozierow::;ki: Kilka JlaszYl'h lIazw szczepowych i imion książęcych. - Dr. T. HaIHIU:-;: Htosullki poL,k l-rzI'3kiC' ZJ. Bole."lawa. Chr()hn:o. - Dr. A. Diwky: Hto;-;unki pol:<ko-węgj,:r"kil' w czaf.ath Chrohrego. - . .: };a Zal'hOlbiej rubieży clawt'Pj Pol"ki Bolesławowej. -- :Marj.t "\Vic,herkiewie1.lIwa: Sygl''da Rtorrada. - ()rÓd "fra:<l'at" i "jt'(lt'Jn krokodyli.

:,Dziellll;k P.oznailski". Nr. 272 i ;J73. Wło,lzinlH'rz Lpw:J:Jrlowl:;ki.' ,.Prohlem hi!'tf'rji powf'tallia wielkGPol ki.:'g-')".

KROIKA MIASTA POZI\A!\IA

"Przegląd Poranny". r. 336. Leeh, ..Historja odży(lzó'nia Poznania".

Z pim "tołecnyeh ..Rzeezpo..polita' gwiazrlkow.t zawi"ra I'()zprawk Fr. Hwity-- Gawroil..kit'£':o (, Djable \\ pnpckilll.

Zresztą ,lzie;miki pi"2ły l:zęto o prawaeh tyczącyeh :<il{ ważni('j:,zyeh wv,iarze{1 lI1ia;;\o intcn'''ująeYl'h: o .1. L Padl'l'l'w"kim i jego pobyeie w PoznHuiu, o jnbileu;;zu !';:,orl);me ji Boll':<ła wa Chrohrego. o k". :sI n. Adalll"kim (z lwwl'du jubilpll;;zn kapła{lskiego), o min. Rttaj"kim, o )I. Józefi" Englichn, l) ]lpw"tanin wiellmpolsh.iem i miej..kich ")lrawll'h hieżąeyeh.

,V listopadzie po-ezął wyehodzir '\- POZllanill nowy dzie;lnik p. n. "Glo:, Pozna{l..ki" tżydow,:;ki), w gTtlllnill dzil'nllik poranny ,.Ilu"trowanl- Nowiny COl1zil';\JU'" (1)1'. awrmn;ki) ora,z .,\ViPlko)lolanin 1I11;;trowany".

"Samorząd Mil'j"ki'" organ Zwi;!zkll :\lia:st l'ohkieh. Ukazał "i z":;zyt 10-12, zawiaająey :ło"y Cz. Szczepa{l:<kiq..\'o, L Tnrezynowien i 81. Zbroiyny ila t(,'l1at us'.-awy li gmini.' l11i('j"ki'j i 01'lynacji wyhorezpj dla mia..:1. T. TilIiagt.ra "Ka1l3ł węglowy". Cz. Świerczew:<kiego rz('(',z o zakłauaeh gazowych wanizawskich, kronikę, Rprawozdu,ie z mi,d7.ynarodowrgo kongTe"ll mia" t, przeg:ląd y.

8 p r a w o z d a II i p Z a r z ą li n S t o 1. :M i a ;; t a P o z I a. II i a za rok 1923. - PozlJaJl lH2-i. - -l-o. - Str. H.m.

Hauptman, Edward, Z p I' Z e :,; z ł o c i ]J o} " k i l' g () 7. h o r u e w iŁ l'g e 1i c k o - a 11 g " h 11 r s ki/' . o '\- P fi Z II a n i u. HJ2.t '4tr. 77.

Chankowski, HeHr'k, BU0halt('rja (k"igowo;'(') kamera}11 a d} a l n t Y t u c j i S a 111 () r z ą (1 u II i ej:.; kit. go o. W'I r,;zawa. (HJ24). H-o. t.r. lOR. 'V Ilzia}e, Ubry dotąd w kzykll l'ol::<kim banlzo 8zeznpłą po,;ja.d litf'r3turę, praca banlzo pożytl'czna, podajlea w p.}:,Óh jaE;IY, dht .każdego znającego OgÓ}llC za'sady bięl!.'()WOf'i, jak prl.l\' adzić lIalC'ż' rad1UUkf-Jwo,:,ć w ill,;tyhwjal'h ,;amurzą.{lll mjpjskicg"o. jeżeli akc('ptuje si "'YKtem przez antom pl' lV Jęty. W dzien;tikach znajdujemy :la,;tępująn' artykuły, interp8ujące mia.!'-to: