KRONIKA MIASTA POZNANIA

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1932 R.10 Nr2/3

wielkiej mierze, że zarzewie nowowierstwa, przyniesione z Niemiec do Poznania przez Hagendorfa, coraz więcej się rozżarzało, aż wreszcie w początkach panowania Zygmunta Augusta strzeliło jasnym płomieniem i całą zachodnią połać kraju odrazu ogarnęło. "Więcej jeszcze zaś łączy się jego osoba i działanie z dziejamI teologicznej literatury polskiej w połowie w. XVI. "Schroniwszy się po swych grubych zatargach poznańskich do Królewca, rozpoczął on stamtąd zasypywać rodzimy kraj przeróżnemi publikacyami polskiemi nowych wierzeń religijnych: katechizmami, śpiewnikami, popularnemi czytankami wierszowane mi i niewierszowanemi, kazaniami, uczonemi traktatami, tłumaczeniami wszystkich poszczególnych części Nowego Testamentu a tą swą ruchliwością podniecił i porwał za sobą w tym kierunku całą gromadę jak Eust. Trepkę, Stan. Lutomirskiego, Marc. Kwiatkowskiego, Jana Radomskiego i wielu innych jeszcze. Gwałtowną falą zalatywały wtedy, podług ówczesnego wyrażenia, z Prus do Polski polskie pisma nowowierczej nauki, wciskając się w szerokie tłumy i nęcąc je ku sobie niepomlernle. "Wywołało to wnet potężnyaniezwykły odruch.

"... skutkiem Seklucyanowego ruchu i wywołanego po nIm odruchu powstaje wspaniała katolicka literatura teologiczna polska, która po dziś dzień zachowuje swą niespożytą wartość i doniosłość, a nęci czarem i urokiem swego słowa 1)". W opinji dotychczasowej historyki polskiej Seklucjan uchodził nietylko za głównego w Polsce szerzyciela nowej wiary, ale za tłumacza Nowego Testamentu, za autora szeregu dzieł teologicznych, za twórcę grafiki polskiej it-ćL". Z książki Warmińskiego wynika, że było wiele inaczej: Udział Seklucjana w tern wszystkie m jest daleko mnIejSZY, znaczenie nierównie skromniejsze czy to w rozwoju literatury teologicznej, czy wogóle piśmiennictwa i języka polskiego. Około r. 1515 urodzony w Siekluce czy Sieklukach, nie w Bydgoszczy, pochodzenia polskiego, słabo tylko władający ję

*) X. I. Warmiński. Samuel i Seklucyan. Z przedmowy VIIjVIII.