CECH SZEWSKI POZNAŃSKI DO R 1703szewskiej, spowodowaną tego rodzaju rebelją czeladzi. Czeladź bowiem urządziła secesję niewyjaśnionego typu (zdaje się, że przeniosła się w kościelnych sprawach do Dominikan i tam darowała różne rzeczy wartościowe), wbrew woli mistrzów swych. Wobec tego rada miejska wydała dnia 28 listopada 153542) specjalną konstytucję dla czeladników i uczniów szewskich następującej treści: Żaden towarzysz ani pomocnik (adjutor) nie ma się ważyć urządzać spisków, schadzek (conventicula), umów tajnych (privata pacta) ani związków (foedera) przeciw mistrzom i starszym swego rzemiosła. Komuby z towarzyszy stała się krzywda wśród rzemieślników szewskich, winien szukać sprawiedliwości u rady poznańskiej albo starszych bractwa. Ktoby zaś groźbami albo porzuceniem pracy albo w inny sposób chciał się mścić za krzywdę swą lub cudzą, ten jako konspirator i rebelizant da gardło, a ktoby się jemu nie sprzeciwiał, ukarany będzie kamieniem wosku w bractwie. Według tego prawa można było ukarać czeladź w r. 1643.

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1932 R.10 Nr2/3

Czas czytania: ok. 2 min.

Dnia 28 maja 1643 zadekretował z Warszawy król Władysław IV''') na skutek doniesienia, że czeladź niemiecka miewa własne schadzki oddzielnie od czeladzi polskiej i przeciw woli mistrzów, - aby magistrat przymusił czeladź niemiecką do obserwowania przepisów, szczególnie ordynacji z r. 1517 i bezwzględnie uniemożliwił jakiekolwiek schadzki oddzielne. W rozporządzeniu królewskiem wspomniany jest jakiś dekret, zdaje się miejski, z r. 1640, którego treści nie znamy. Akcja czeladzi niemieckiej była następstwem zaryzykowanej w r. 1633 przez majstrów roboty niemieckiej (a skutecznie zgniecionej) próby separacji od cechu szewskiego. Wspomniana co dopiero ordynacja z r. 1517 była niewątpliwie naj dawniejszym statutem czeladniczym, nadanym przez cech. Ten to statut mieli towarzysze przy lustracji skrzynek w r. 1538. Niestety i ten pierwszy statut zaginął, jak nieznanym

42) AMP. A. C. Posn. 1535-39 f 29.

*S) AMP. Posn. A. 411.

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1932 R.10 Nr2/3 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry