KROMKA MIASTA POZNANIA

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1932 R.10 Nr1

Ogólne konjunktury polityczne układały się źle. Niknęły nadzieje na walkę orężną Polski, czy mający ją może wskrzesić Kongres europejski, którego projekt podnosił manifest Zjazdu Słowiańskiego w Pradze, gdzie był i Berwiński, jak również wysuwali bezskutecznie Polacy na Zgromadzeniu N arodowem niemieckiem we Frankfurcie. W Berlinie na Sejmie Nadzwyczajnym mówiło się o sprawie polskiej już tylko w płaszczyźnie obrony praw Księstwa, gwarantowanych przez Kongres Wiedeński. - Przyczyn do zwątpienia i pesymizmu było dosyć, może też dołączył się tu i gorzki żal do swoich, którego akcenty brzmiały już i w liście poprzednim 7). Wreszcie ostatni z listów zachowanych z tego okresu: Berlin, dn. 16 grudnia 1848.

Moja Matko najmilsza! Mówił mi Krauthofer- Krotowski, z którym się w Berlinie widziałem, że się Matka na mnie gniewa - a ja niestety przyznać muszę, że słusznie, choć z drugiej strony najpewniejszy jestem, że długiego mego milczenia nie przypiszecie, ani zobojętnieniu synowskiego serca, ani zapomnieniu o lW!as, których najwięcej kocham na tym świecie. - Przez niejaki czas miałem przyczyny do zachowania milczenia, które później objawię - z drugiej strony wiedziałem znowu, że Was wiadomości o mnie i o zdrowiu mojem dochodzą. - Az reszty wytłomaczę się, jak do Poznania przyjadę, co pewnie jeszcze przed świętami nastąpi, jeżeli okoliczności dozwolą. Tymczasem kochajeie mnie, jak ja Was kocham. List załączony zechciej Matula bez zwłoki odesłać do własnych rąk Krauthoffera. Nóżki całuję - Panu Bogu polecając.

RWBer" .

Ze słów powyższych o nastroju wewnętrznym sądzić trudno zniechęcenie i odrętwiałość ducha przeszły jednak, powiedział o tem mocno i wyraźnie następny rozdział życia i pracy poety.

f) W związku ze stosunkiem Berwińskiego do własnego społeczeństwa por. list pisany do niego przez brata Teofila z dn. 12. I. 1848 roku cytow. przez Dr. Wisławę Rnapowską w pracy: "W- Ks. Poznańskie przed wojną krymską", Poznań 1923, str. 88 i 39.