X. IGNACY WARMIŃSKIod r. 1664-74 zupełnie nie było alumnów, połączono ściśle oba zakłady, czyniąc rektora akademji zarazem rektorem seminarjum. Seminarjum przez ten czas nie posiadało osobnego domu. Kleryków umieszczano, gdzie się dało, od r. 1711 w szpitalu ś.

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1932 R.10 Nr1

Wawrzyńca na Chwaliszewie. Przez blisko dwa wieki trzymała się szkoła Lubrańskich, ale pod koniec wieku XVIII upadek jej podobnie jak Akademji Krakowskiej nadto był widoczny. Stąd r. 1781 biskup Okęcki powierzył seminarjum XX. Misjonarzom. Ku zadowoleniu biskupów, kierowali niem przez pół wieku, dopóki ich nie usunął rząd pruski r. 1835. Wtedy z konieczności arcybiskup Dunin sprowadził Niemców jako profesorów, między inne mi Alzoga, znanego historyka. Powoli dopiero dochowano się profesorów Polaków. Pierwszym profesorem Polakiem był Ludwik Urbanowicz, proboszcz przy ś. Wojciechu, później sławni księża Janiszewski, Cybichowski i inni. Przed walką kulturną doszło do tego, że wszyscy profesorowie pochodzili z diecezji. R. 1873 rząd zamknął seminarjum. Przez ten cały czas klerycy mieścili się w dawnym gmachu szkoły Lubrańskich, począwszy od kasaty akademji i zamiany na szkołę narodową r. 1781, zwanym długo potem starem seminarjum, obecnie przeznaczonem na archiwum i bib1jotekę diecezjalną. Po uciążliwych układach rząd pruski zezwolił na otworzenie seminarjum teoretycznego w Poznaniu, zastrzegając sobie przytem wyraźnie, że każdej chwili może je zamknąć na nowo. Wobec tego władza duchowna unikała jak ognia wszystkiego, coby mogło dać chociaż pozór do zamknięcia, tak bardzo rządoWI pożądany.

Tragiczne było wogó1e położenie Kościoła polskiego pod zaborem pruskim, nietylko podczas walki kulturnej, ale także po jej zakończeniu, że tak powiemy, urzędowem, który to okres czasu (1886-1914) X. arcybiskup Likowski nazywał słusznie małą walką kulturną.

Nie mogąc siłą przemóc katolicyzmu niemieckiego, rząd pruski zawarł z nim kompromis, w którym zdołał go upaństwowić, tak że katolicy niemieccy i ich organizacja polityczna centrum stało się najsilniejszą podporą rządów Wilhelma II. Do