KRONIKA MIASTA POZNANIAz akt nIe wynika. Matuszewski jej nie dostał, ale sprawił na własny koszt nową figurę św. Kazimierza i umieścił ją w niszy nad portalem kościoła, gdzie dziś jeszcze stoi. Bożamęka, a raczej postument dawniejszej figury św. Kazimierza znajduje się na małym pagórku, o którym podanie głosi, że na tem miejscu śś. Cyryl i Metody lOS) swe kazania wygłaszać mieli. Jeżeli chodzi o p a gór e k, to jest w tem pewna nieścisłość. Pagórek ten powstał bowiem po roku 1880, kiedy magistrat, gdy budował szkołę, cały teren do poziomu ulicy Bydgoskiej zniwelował, zostawiwszy jedynie małe wzniesienie pod figurą. Jeżeli więc podanie głosi, że pierwsi Apostołowie Słowian na pagórku kazali, to zapewne mianem pagórka określa całe wzniesienie (wspomnianą już górę Kawalerską), na którego zachodnich stokach stał kościół św. Kazimierza i wspomniana Bożamęka. Szczyt tego wzniesienia wznosił się kilkadziesiąt metrów dalej na wschód od kościoła św. Kazimierza i został zniesiony do dzisiejszej wysokości koło roku 1836, gdy na tem miejscu wzniesiono fort Prittwitza.
Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1932 R.10 Nr1
Czas czytania: ok. 2 min.Kilkanaście metrów na zachód od figury św. Kazimierza, zaraz przy ulicy Bydgoskiej, stała, jak to już z poprzednich wywodów dowiedzieliśmy się, figura N. M. P. Niepokalanego Poczęcia, fundowana koło r. 1770 przez Ludwika Roszkowskiego, dziedzica Kotlina. Figura ta, przedstawiająca kamienny posąg N. Panny Marji na wysokiej kamiennej kolumnie, na prośbę obywatela Kolanowskiego za zgodą konsystorza i gwardjana (?) Reformatów 109 ) mimo sprzeciwu dyrektora seminarjum Gruszczyńskiego, w sierpniu 1829 przeniesioną została na cmentarz f arny 110) (stary), którego dziś jest najpiękniejszą ozdobą. Była to jedyna rzecz, którą władza duchowna po sekularyzacji klasztoru i kościoła zdołała uratować od zachłannych rąk pruskich.
198) Kronthal: Vergessene Denkmaler (Aus d.Posener Lancie 1910).
Kronthal: Beitrage zur Geschichte der Posener Denkmaler (Die Residenzstadt Po sen u. ihre Verwaltung 1911).
100) pewno prowincjała Reformatów - bo w Poznaniu już Re formatów nie było. 110) A. P. - Prov. Schul. Kol. III. D. 13.
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1932 R.10 Nr1 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.