bez skutku, a opieszały w ciągu całych -dwóch wymienionych miesięcy nie z}.j'y opłaty, naówczas kładzie sią areszt na »ego towary lub narzędzia tak dalece, aby procederu prowadzić nie był w stanie.

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1816.02.07 Nr11

Opłata patentowa uiscza się po miastach do Kass Konsumcyinych, po wsiach zaś do Ka-s Powiatowych. Rozkaz niemy wszystkim Naszym publicznym Władzom, ażeby we wszystkie n» postępowały wedle przepisów ninieyszego Edyktu i nad dopełnieniem itgo ściśle czuwały. Berlin dnia 2. Listopada 1810.

(L. S.) FRYDERYK WILHELM.

Hardenberg*

A.

TARYFFApodług któtey, stesownże do Edyktu Z dnża 2. Lżstopad* 1810, opłata patentowa:'W proceder&w ma byd% stanowioną.

KLAssA

PIERWSZA.

J eden Talar.

Jeden Talar ośm dobrgr.

Jeden Talar szesnaście dgr.

roczney opłaty patentowey w zastosowaniu tlo zysku. 1) Wszyscy rzemieślnicy, robiący tylko za urnowa i bez pomocnika, a) Rztźoicy, naywięc ey tylko za zapłata. biia A y . 3) Piekarze, naywięcey za zapłata tylka wypiekaiący.

4) Płatni Mielcarze, płatm Gorzelnicy, płatni Młynaize. 5) Cieśle i Mularze, sami tylko z iednym pomagaczera robiący, 6) Szyprowie nkwłaśriciele na łodziach niźey 30 _ łasztow zabiera ą < yih, łaszt po 60 rtefli Berlińskich rachuiąc. }) Sternicy na stdtkach morskich niźey 60 łdsztów tizymaią yih. %) KrHm.iistzjznę noszący, g) Kupczący wiktuałami cząstkowo w m.eyscach niźey 1000 ludności liczących. 10) Nay niższa klassa mierników zbożowych i podobnych pornorników w łuudiu. i i) Szy ukarze piwa i wódki bez pomocni» , KOW.

12) SczotkArze.

13) Wyer-iwiacre plwa.

14) Koszykarz<<' .

i Aj Służący naiemni. i 6) Ogrodnicy własnych lub dzierżawie * , nych ogtodów, utrzymujący się z zwygzaynych ogrodowizu, 17) Noe/arze, ł-fijj Krawcowe i Szwaczki 1 bez ii,) Hooftarze i Haf tarki J pomocników. <lo) Dziegciaize i Snrbrze.

* i ) Wszyscy rzemieślnicy warsztatowi, pramiacv przy jednym w mztacie beZ pomocników, a nie należący do wyuczonych . 7. 22) Barwierze bez lub z iednym pomocnikiem. 33) Muzykanci bez pomocników.24) Szlifierze.. 25) Akuszerki w mieyscarh nad 1000 i nU iey 3500 mieszkam ów liczących..

KLASSA DRUGA,Dwa Talary.. Dwa Talary szesnaście dgrv Trzy Taiaiy szesnaście dgr.

lub więcey znacznego zysku. j) Rzemieślnicy za umowa z iednyru łub dwoma pomocnikami robiący. o) Rzeźriicy sztukami tylko bydło kupuiący i rocznie -do 50 Tal. podatku od rzezi opłacaiący. 3) Pitkaize więcey nad 1 szefel dziennie nie wypiekaiący. 4) Browary i Gorzelnie więcey nad 100 szefli rocznie nie ppotrzebuia.ce. 5) Cieśle i Mularze z iednym lub dwoma czeladnikami lub uczniami pracuiący. 6) Szyprowie niewłaściciele na łodziach 'przeszło 30 łasztowych.

7) Sternicy przy okrętach morskich nad 60 łasztów obeymuiących.

S) Szypry przy statkach rzecznych razem nad 1 5 łasztów nie ładuiąeych. rP Kupczący wiktuałami cząstkowo w mieyscach nad 1000 ludności liczących. j o) Pizysięźni miernicy i ludzie do rozgatunkowania towarów przeznaczeni, tudzież inni robotnicy handlowi średniej-klassy. 11) Szynkarze piwa i wódki, iednego lub więcey sług lub służebnic dla gości utrzymujący. 12) Młynarzenamłynachoiednymganku*) 13) Furmani, Doroszkarze i wynaymuiący konie, nie więcey iak 5 koni utrzymujący* 10 Oberżyści, staynie zaiazdowe utrzymujący, Oberżyści w pomnieyszych mieyscach, Oberżyści nayniźszego rzędu w średnich i wielkich miastach. 15) Właściciele tak nazwanych kramów igieł. 16) Tuczący bydło, którzy do 4ch sztuk bydła maią w karrniuku. 17) Łątkarze, Powrozobieguny i tym podobni, żadnego lub iednego tylko uzywaiący pomocnika. \ 1 8) Barwierze t więcey iak iednym pomocnikiem.

19) Chirurgowie w mieyscach niźey loa« ludności. so) Muzykanci iednego lub dwóch pomocników utrzymuiący. 21) Akuszerki w mieyscach nad 3500 mieszkańców liczących, z wyłączeniem trzech wielkich miast Berlina, Królewca i Wrocławia. 22) Wszyscy inni proceder prowadzący według podanych tu zasad klassyfikacyi, wymienionym wyzey co do zysku wyrównywać mogący.

*) Ganki młyńskie, które tylko w pewney porze roku, a w średnicę nie dłuźey iak przez trzy miesiące w roku używane bydź mogą, i zwyczayne wiatraki biorą się za pół ganku, wiatraki zaśhouenderskie za całkowity. Gank do robienia ka>zy, skoro nad trzy miesiące w r 'ku w ogólności używanym bydź może, za całki, inaczey zaś tylko za połowiczny ma bydź uważany. Według młynów zbożowych, inne klassyfikowane bydź powinny. Tartaki niemieckie o iedney pile i niemieckie oleynie o iedney prasie w ogólności, ieźeli przez 3 miesiące w roku idą, za iedno-gankowe, inaczey zaś tylko za pol- gankowe sj uważane, W Hamerniach każdy młot, w Stęparniach 6 stęp za ieden gank rAchuią się.

W Papierniach rachuie się ieden walec holenderski za dwa ganki młyńskie, w urządzonych na sposób niemiecki bierze się ośm stjp za ieden gank.

K LAS SA

TRZECIA.

Cztery Talary.

Pięć Talarów ośm dgr.

Sześć Talarów szesnaście dgr.

roczney opłaty patentowey w miarę mniey« ezego lub większego zysku. 1) Rzemieślnicy za umową z więcey iak dwoma pomocnikami robiący, nie maiący iednak składów zasobnych to, warow. zaś gatunki stadami kupuiący, biiący i sprzedający, i rocznie nad 50 Tal., a nizey gOr Tal. podatku od rzezi opłaJ calący.

3) Piekarze do U; szefli dziennie wypiekający. 4) Browary i gorzelnie rocznie więcey iak r60, < a nie nad 300 szefli potrzebujące. 5) Cieśle i Mularze więcey iak 2, nie więcey,. iednak rak 6 czeladników, l u b uczniów trzymaiący. 6) Szypry morskie przy statkach ńlzey 60 łasztów obeymuiących.

7) Szypry rzeczne z łodziami nad 15, a nie nad .30 łasztów obeymuiących. 8) Kupczący wiktuałami, prócz cząstkowey sprzedaży, na kamienie i szefie lnb baryłki i inne wiązki sprzeda-iący. ) Faktory, miernik* zboża, wazy ciele, ludzie do gatunkowania towarów przeznaczeni w znacznvch. miaslacli handlowych. \ 10) Młynarze dwa gauki maiący.

II} Furmani, doroszkarzc i konie wynayrnuiący, którzy więcey iak 5, lecz nad 10 koni nie trzymaią.

M) Oberżyści, utrzymujący staynie źaiazdowe dla furmanów i fur wieyskich i osoby z niższych stanów przyjmujący. 13) Tuczący bydło, którzy do 8 s?tuk bydła mai a w karmniku. 14) Łątkarze i inny podobny prowadzący proceder, dwóch i więcey pomocnik ó w rriaiacy« 55) Chirurgowie.. w mleyscach nad 1000 mieszkańców liczących. 16) Muzykanci włęcej" nad dwóch, lecz nie wi<;cey nad czterech pomocników maiący. \ ij) Akuszerki w 3 wielkich miastach: Berlinie, Królewcu i Wrocławiu. 18) Właściciele sklepów korzennych i ł 0kciowych towarów, w mieyscach nizey 1000 ludności.

Ig) N otaryusze skrybenta nie trzymaiący, 20} Aptekarze bez pomocników, al; Kawiarnie utrzymuiący w miastach nizey 3500 ludności. 22) Robiący Instrumenta mechaniczne, optyczne, chirurgiczne i muzyczne, skoro nietrzymaią pomocnika. 23) Winiarze.

24) Traktyerowie, utrzymuiący w średnich miastach stół dla ludzi ukształconych, a w trzech wielkich miastach: Berlinie, Królewcu i Wrocławiu do drugiego i trzeciego rzędu należący. 25) Izby taneczne dla pospolitszego stanu ludzi utzymuiacy; 26) Wszyscy inni prowadzący proceder, , a tu lueumitsczeni, którzy wedle podanych lub podobnych zasad klassyfikacyi pod względem zysków swoich de tey klassy należą.

K LAS SA Ośm Dwanaście Szesnaście Dwadzieścia

CZWARTA.

\ Talarów

roczney opłaty patentowey. podług mniey-szego l u b większego zysku.

l) Rzemieślnicy, robiący wprawdzie za umową, lecz przy tern i magazyny zapasowe wygotowaney przez siebie roboty utrzymuiący. 2) Rzeźnicy zakupuiący stadami bydło, biiący i sprzedaiący cząstkowo, którzy rocznie nad 90 Tal., a niźey 250Tai. rzezriowego podatku opłacają. 3) Piekarze 2 A do 7 szefli wypiekający.

4) Pasztetnicy i Cukiernicy.

5) Piwowary i gorzelnicy nad 300 szefli.

lecz nie nad 1000 szefli rocznie potrzebujący. 6) Cieśle i Mularze nad 6ciu czeladników i uczniów, lecz nie nad a o utrzyn.u ący. i jo łasztac h. g) Szypry rzeczne przy łodziach od 30 do 60 łisztów. q 9) Wiktuałami handlujący, którzy tylko, lub naywięcey, hurtem spizedaią. 10) Młynarze nad a, nie więcey zaś nad 4 ganków maiący. 11) Furmani, Doroszkarze, konie wynaymutacy, utrzymujący 10 do 20 koni. 12> Oberżyści pierwszt go rzędu, w średnich, drugiego zaś rzędu w trzech wielkich miastach: Berlinie, Królewcu i Wrocławiu. 13) Chirurgowie, Dentyści, Akuszery w średnich i trzech wielkich miastach. $ 14) Lekarze w średnich, iako i w trzech wielkich, miastach, Ho liczby naycelnieyszych nie nale? ący. 15) Muzykanci riad 4 pomocników maiący.

16) Po<<iadaiący sklepy korzenne i towarów łokciowych w mieyscdch nad 1000 ludności, iezeli przytem i hurtem nie lundluią. 17) Notatyusze utrzymuiąry l lub 2 skrybentow. l s) Justvc - Kommissarze bez lub z iednym tylko skrybentem. ig) Utrzymuiący Kawiarnie w średnich i trzech wielkich miastach ao) Robiący instrumenta mechaniczne,. optyczne, chirurgiczne i muzykalne, z i lub 2 pomocnik; mi. u O Winiarze w miastach nad 35,00 ludności i po wielkich miastsch. a3) Trakt} erowie pierwszego rzędu w 3cb wielk'n h miastach. 23) Aptekarze z pomocnikami w miastsch nąd 3<jooludnaści, rów te i w miastach * niźey 3500 ludności miących, if żeli przy tero handel korze: .ny prowadzą. 84) Utrzymuiący sale taneczne dla ludzi wyższego połoru.

25) Kommissarze aukcymt w średnich 1 5 wielkich miastach, 26) "Wszys< y inni proceder prowadzący, tu nie wymiemeni, którzy według wskazanych lub podobnych prawideł klassyfikacyi, w stosunku ich zysków, do teyźe klassy należą. -

KLAS SA

PIATA.

Dwadzieścia cztery Trzydzieści sześć Or* rdzieści eśm Szrićdz es ąt Siediridziesiąt dwa Ośmdziesiąt cztery roezney opłaty patentow'ey w mIarę WIększego lub mnieyszego zysku. l) Rzemieślnicy, magazyny robot swych' utrzymuj y, iw ogólności na umowę: nie robiący. 2) Rzfźincy nad 250 do joe o Tal. podatku od rzezi opłacaiący, całe trzody i stada bydła zakupujący, uboższych rzeźników w takowe opatrujący, lub w portach całkie ładunki mięsa dostarczaiący. 3) Piekarze 7 do 30 szefli dziennie wypięknią' y. 4) Piwcmary i gorzelnicy nie mniey nad 1000 i nie więcey nad 40CO ozefli ICH cznie potrzfbu ący. 5; Cieśle i Mularze więcey nad 20, nie więcey zaś nad "joczeladników i uczniów utrzy'muiacy 6) Szypry morskie na statkach nad 12» łasztów obeymuiącyth. 7) Szypry rzeczne na łodziach nad 60 łasztów. , 8) Młynarze nad 4, nie więcey zaś- nad 8 ganków mający.

rP Furmany, Doroszkarze, wynaymuiAcy

Talarów

(2) ko ni. 10) Oberżyści pierwszego rzędu w trzech wielkich miastach: Berlinie, Królewcu i Wrocławiu. 11) N aycelnieysi Lekarze z trzech wielkich -miaet. ' 17) Wszyscy kupcy, albo znaczny cząstkowy, lub też mniey znaczny hurtowy handel prowadzący. 13) Faktory w wielkich miastach handlowych. 14) Notaryusze z więcey iak dwoma skrybentarni. 13) Justyc-Kommissarze z więcey iak iednym skrybentern. 16) Aptekarze w trzech wielkich miastach, 17) Fabryki podeymuiący, którzy do 6tey klassy, wedle wskazanych tamże postanowień, nie należą. 18) Robiący instrumenta mechaniczne, optyczne, chirurgiczne i muzykalne, maiacy więcey iak dwóch pomocników. 19) Wszyscy inni proceder prowadzący, którzy według wskazanych tu lub podobnych zasad klassyfikacyi, w stosunku swych zysków do tey klassy należą.

K LAS SA

SZÓSTA.

Dziewięćdziesiąt sześć \ S to dwadzieścia " I S to pięćdziesiąt szesc I Dwieście J roczney opłaty patentowey w miarę mnieyszego lub większego zysku. j) Wszyscy, których główną gałęzią zarobku są interessa wekslowe i pieniężne. 2) Wszyscy ci, którzy własny lub Kommissyiny handel z zagranicą hurtem prowadzą. 3) Wszyscy właściciele fabryk iakiego

Talarów

bądź rodzaiu, w których ciągle 50 robotników swym kosztem utrzymuią. 4) Osoby, których ciągłym procederem, podeymowac liweruuki na rachunek rządu lub gmin. 3) Piwowary i gorzelnicy nad 4000 szefli zboża rocznie potrzebuiący. 6) Dystyllatorowie 800 Berlińskich wiader wódki dystylluiący. 7) Entreprenerowie budowy, cieśle, mularze, powszechnie więcey nad 50 czeladników i uczniów zatrudniający. 8) Właściciele młynów nad g ganków posiadający. g) Garbarze nad 50 dołów maiący.

B.

PATENT na sprawowanie procederu.

Gdy zamieszkały prosił o udzielenie patentu na sprawowanie procederu iako z pomocnik i oświadczył, iź nietylko przypadaiący wedle taryfy roczni podatek tal. dgr. wyraźnie talarów dgr. w półrocznych ratach, i wprawdzie pierwszą połowę zaraz przy odebraniu patentu, a drugą połowę dnia 1. Lipca chcć opłacać, ale tez w wykonywaniu tego procederu zachowywać się wedle wydanych lub wydanemi bydź mogących przepisów policyinych, tudzież wedle dotyczących go postanowień Edyktu z dnia 2. Listopada 1810; zaczem sporządzony został dlą niego ninieyszy patent, na mocy którego wolno mu swoią osobą i wprawdzie prze« rok to iest; Grudnia i 81 rzeczony proceder sprawo- tnych domach tym celem trzymane, nie wać i w tym celu pomocy naszych zwie- potrzebuią żadnego pozwolenia i patentu rzchności poszukiwać. procederowegodnia

( Wycisk"" Królewsko-Pruska Regency a.

st?pla )

Nro. Domu.

Podpis własnoręczny.

WYCIĄGz ustawy o policyinych stosunkach procederów, w zastosowaniu do Edyktu z dnia 2. Listopada 1810, tyczącego sie zaprowadzenia powszechnego podatku patentowego od procederów, dnia 7. Września 1811 zapadłey.

. 8 * - (N a ile pozwolenie prowadzenia procederów zawisło od wykazania sczegóinych własnośei.)

Lubo -2i. Edyktu z dnia a. Listopada wskazał iuź pracedery , których pozwolenie prowadzenia zależyć ma od wykazania sczegóinych zdolności, stemwszystkiem iescze niektóre inne procedery równemu scZcgólnemu dozorowi podległemi i zgoła nastęj pll:Qce przepisy w tey mierze zachowywanem bydź mai".

83(Co ll1; tyczy wychowu, edubacyi i kształcenia młodzieży.) Prywatni uczyciele, guwernerowie, czyli trudniący si wychowem młodzi, podo

Trudniący sig prywatnie udzielaniem nauki w umieigtnościach i sztukach takoż niepotrzebuie tym końcem sczególnego pozwolenia i sczególnego patentu procederowego. Kto zaś tych obiektów uczy w szkole dia każdego otwartey, winien mieć na to pozwolenie i takowe wyiednać* sobie u Prowincyalney Deputacyi Szkolney. . 85.

Nie opłaca sig podatek patentowy.

. . 86.

Toż rozumi sig o nauczycielkacli i wychowawczyniach, publiczne szkoły czyli pensye utrzymuiacych. $. 87Dyrektorom widowisk teatralnych tylko Za przychyleniem sig Wydziału ogólney Połicyi patent udzielonym bydź może. W konsensie oznaczony bydź powinien wyraźnie czas i miasta, dla których iest ważnym. t - 88Teatra dworskie, od bezpośredniey zawisłe approbacyi, nie potrzebuj patentu. . 89.

(Zdrowie. ]) Lekarzom i chirurgom wszelkiego rodzaiu, aptekarzom, laborantom, konowałom, patent udzielonym tylko bydź może na fundamencie uzyskanego od Regencyi Prowincyalney zaświadczenia, zdolności ich uznaiacego. Jak dalece dozwalanembydźma zakładanie nowych aptek f osobna wskaże ustawa. 9°.

Akuszerki tylko na mocy otrzymanego konsensu od Fizyka Powiatowego patent uzyskać moga>. s. QU Prywatne domy obłąkanych 1 chorych" ney policyi mogą bydź zakładane. . 97.

Fabrykanci imtrumtntów chnrurgicznych winni są wylegitymować się atestem kwalifikaiyi, otrzymanym od Regencyi Prowincyaluey, końcem uzyskania patentu. . 93>£Pr iwmctwo.) Justyc - Korr.m'ssarzom, Notaryuszom, Pr< kuratorom. udzielonym bydź m le patent procederowy ledycie za okazaniem ith patentów nom uacyinych, lub konsen=u ze strony Zwierzchniego kraiowego sądu Prowincyalnego.

., 94(Budownictwo. ) Architekci, cieśle budujący młyny, cieśle buduiąry statki wodne, c eślestawiaiący domy, mularze, rurmistrze i studnia«/e, końcem uzysk.mia patentu winni złożyć Świadectwo Regent yi Pruwincyainey, iz do sprawowaruaprocederu prawnie są umocowanI.

. 95Świadectwo to niema bydź teraz odmówione nikomu, kto posiada prawo sprawowania na swą rękę wymienionych procederów'. Kto zaś piocederów takowych dotąd m swą rękę nieprowadził , winien się colem pozyskania tego świadectwa sczegóhue wylegitymować. . 96.

Architekci do swey legityroacyi potrzebują atest examinacyiny zwierzchniey D epu tacyi Budowuiczey., . 97-_ ( W iakim sposobie cieśle okrętowi na przyszłość co do ich procedeiu legitymować się winni, ogłoszono iuź urządzeniem z dnia l g. Marca L z. dla prowineyów nad brzegami morza położonych. . 98.

Końcem examinowania'tych, którzyby

wprzyszłości osieść chcieli iako cieśle młynni, cieśle domów, mularze., rurrnistize i studniarze, ustanowione będą-Kommiss\e w miastach, w pL cediry nayzamcźnieyszych. . 99. , Hegencye Prowincyaine rra:Q zlecenie, urządzenia pom enionych Komnvssyow 2 zatwierdzeniem Wydziału dla rzemiosł. . 100.

N a mocy atestów examinacyinych tych Kommissyi, v»yd ią Regeneye potrzebne wedle -94. Świadectwa. . loi.

Mogą talit bydź wydawane patenta na roboty naprawkowe mularskie, na mocy pozwolenia Powiatowego budowniczego. Roboty iednak napiawkowe wyraźnie nie daley, łak na bielenie, naprawki tynku, tudzież zaprawienie wyprtdhch kamieni, cegły lub dachówki rozciągać się mogą. .

. lOr.

(Połłcya Ogniowa.) Ktoby ZSŚ odrąd iako garncarz lub fabrykant pieców, na mocy swepo patentu, chciał uzyskać prawo stawiania piet ów, powinien wylegitymować się da ttgo zezwoleniem Budowniczego Powiatowego na piśmie.

.' 1°3_ Kominiarzom, którzy dotąd iako mayfstrowie w kraiu osiadłymi byii, patent iako takim i nadal ma bydź udzielany. Ci zaś, którzy odtąd iako Kominiarze osiąść zechcą, uzyskaią patent tylko na mocy zaświadczenia Powiatowego Budowniczego. . 104.

Z powodów policyinych utrzymuią się okięąi prawem przymuszaiącem kominia«rzom wskazane, ponieważ ci za pilne wykonywanie swey "powinności są. odpowiedzialni i w swych okręgach do tego zobo. .

WIązanI.

. _10_ (Żegluga morska.) Faktory, ocenieniacze szkód w towarach chunki ładunków okrętowy* h, leuyine za świadectwem Regency*, iz prawnie do prowadzenia sweAo procederu są umocowani, patent uzyskać mogąT . 111.

To prawne umocowanie zasadza się albo na dota k/as<uefn umiesczemu i oeznagamem pożyciu, lub IM iiowem udzielenia funkcyi.

Ostatnie zależy odtąd, od wyborukupców mit-yscowyrh i od pc twierdzenia rządowe go. W Prow. ncyach, gdzie s:ę znaydtiią Kom missye handlowe, poru * za im Regencya «xaminowauie wybranych osób; gdzie ith niema«?, rzeczą iest Regeucyi, przeknnać się w i;iiym dogodnym sposobie o zdatnoeci wybranegorP . U3.

Expedyforowifc, ProkuratorowIe, mieTnlry. wizyciele, brakarze, rozeznawcy ga tunku towaiów, warsztewuicy, zgoła wszystkie publicznie ustanowione osoby dostwitrd *ama il'»ścii iakościtowarów, lubrzetelnego »nych pakowania, tedynie tylko za atest* rn Policy'mieyscowey, zdatność ich poświadczającym, patent HZyskać mogą.

.114.

Takowe świadectwa niemogą teraz bydź odmówione tym którzy dnia i. Stycznia 1816 iuz" się w wykonywaniu obovriązków tego rodzaiu znayduią, i przeciw których uczciwości nic niema do zarzucenia. e 3 ya Yb. " W przyszłości, zdatn« ść takowych osób do sprawowania obowiązków tego rodzaiu, po U gać będzie na wyborze stanu kupieckiego i potwierdzeniu władzy policyiney mleyscowey. ._ 116.

Gdzie znayduią się wagi mieyskie, które riie są sczególiue dll hurtowego handluprzeznaczone, wazycielatam Magistrat ustanawia

. li7, . 2 N.iemoze iednak narzucać miastu wazyciela, przeciw któremu Reprezentanci miasta protestmą. . M g.

A Procedery sczegobnty wierzytelnego udowodnieni» zdaltios.ci wymagaiące.) Geometrowie i Niwellatorowie, mogą tyko uzyskać patent za świadectwem Regency!, iz prawnie iako takowi są ustanowieni. Powierzanie im urzędu poprzedzać powinien, iak dotąd, Examen, przed techiucz ą zwierchn ą Deputacyą Budowniczą złożony.

%U( 1 1 9. _ Kommissarzy Ekonomicznych ustanawiaią Regencye i udzielaią im atest zdatności bez którego patent wydany im bydź tiitmoźe. . 120.

GeomeTów górnicznych i przysięgłych dozorców olbornyth, iako urzędników kraiowych, ustanawiaią tylko zwierzchnie Olbory, które nadaią także pozwolenie fabry kowaniarsalttry, do regału górniczego naltzącey.

. 121Kommissarzów Ekonomicznych i tłómaczów dla sądowych czynności i dla procederu; biegłych w pisaniu i rachubie, skoro ich atesta względem tosamości lub sfałszowania pisma laKiego, lub względem rzetelności iakiego rachunku, maią mieć wiarę publiczną, ustanawiaią tak Regencye, iako tez Zwierzchnie Sądy kraiowe pod takimźe warunkiem ( . 11 ej.)

Kommissanci, którzy nie same kupieckie sprawunki odbywała, ale tez z podeymowania s:ę innych poleceii professyą robią, mogą tjlko za wyraźną apiobacyą mieyscowey władzy Policyiney patent uzyskać. bieraia patent tylko na mocy świadectwa mieyscowey władzy Policyiney, ze proceder swóy iuź przed I. Stycznia 1816 roku sprawowali 1 źe maia imię nieposzlakowane, lub na mecy świadectwa zdatności przez Regency" wydanego, . 124.

, Swiadectwa dla Probierz:}7 złota i srebra udzielane bydź mai" tylko na fundamencie examinu, odbywanego przed zwierzchnościarni, rzetelność wagi sprawdzaiacemi, które wkrótce w Berlinie, w Królewcu w Prusiech i w Wrocławiu, ustanowione , będą. Swiadectwa zaś dla Jubilerów udzielane bydź mail iedynie na fundamencie moralnego przekonania się o ich ., ,. .

naYUCZClwszem POZJCIU.

Probierzami złota i srebra są ci, którzy z probierstwa professyą robią, i których próby publiczna wiarę mata. Złotnk y i ci, którzy około sreber robią, niepotrzebnie, dla uzyskania patentu, wskazaney -123 legitymacyi. Zacliowuie się atoli postanowienie dozoru nad czystym składem kruszców, które wyrabiaią.

$. · 126.

(Handel xiazkami i cAiefctami fcimsztów.) Tym, którzy w 1. dniu Stycznia 1816, iuź iako handluiący xiazkami i obiektami kunsztów, iako drukarze, iako trzymaiacy biblioteki do czy tau'a, iako Antik wary usze @siadłymi byli, wydany bydź ma patent za świadectwem mieyscowey zwierzchiaości Policyiney, która tak to, iako ttź ich uczciwe postępowanie poświadcza.

9. 1« 7 . _ Kto zaś iescze w dniu 1; Stycznia 1816.

w wspomnkmym procederze niezostawał , niemoźe uzyskać patentu iak za zezwolę" jłiem RegencyL

Regencye odbiory od naywyz?zego «rzędu cenzury przepis, pod iakiemi warunkami takowe zezwolenie udzielać mogą. Swiadectwo zdatne śti i ltgitymacye, które stosownie do poprzednich . przy wykupowaniu patentu składane bydź powinny, służą w ogólności na całe życie. *. n 0_ Jeżeli takowe zezwolenie cofniętem zostanie przez właściwa zwierzchność, naówczas zawiadomioną otem bydź powinna władza mieyseuwa i odnowienie patentu' wzbronione. $. «3b (Proceder niższego gatunku, na Klary Policy* bezpieczeństwa sczególniey czuwać powinna.) .

Gościnni i szynkarze wszelkiego gatunku, łaczag w to tych, którzy dk procederu naymuią meblowane pokoie, na nocleg przyimuią i bawiących gości utrzymuj, daley poźyczaiący pieniądze na zastaw, stręczaize, łokaie naiemni, osoby trudniące sig Z procederu czysczeniem i ubieraniem umarłych; ci którzy handluia starzyznąsukien, bielizny i pościelą, połamanem srebrem, staremi galonami, starem źelestwem i inne mi staremi naczyniami krusczowemi, obaosiciele i przedawacze pism ulotnych, obrazów i drukowanych pism dla niiszey klassy ludzi; nakoniee ci, któktórzy utrzymuią publiczne tańcownie i fechtarnie, czyby oni iuź dotąd szli tyra procederem lub dopiero nim iść zaczęli, każdą rażą przy wykupieniu patentu, winni si okazać świadectwo urzędu Policyjnego snieyscowego, niedawnieysze nad 4ry tygodnie, iź dozwolone im iest przedsięwzięcie lub dalsze sprawowanie procederu na rok przyszły; bez tego albowiem, patentu uzyskać nie mogą.

T o atoli świadectwo niemoźe bydź od materyałów dla własney fabiykacyi, co owszem na mocy patentu fabrykacyinegcg i paszportu Policyinego, bez przeszkody dziać siej może. Ani ci, którzy zwiedzsią iarmaiki, ażeby tamże towary na odprzedanie hurtem zakupować; lecz ci tylko których procederem iest, po kraiu ieździć ażeby w domach prywatnych, gościńcach luh na drogach publicznych towary iakie A gożkolwiek gatunku na odprzedanie nabywać, (. 13g, Daley mniszarze wieprzów, bydła i koni naprawiacze kociełków, oplataczegarnków' slifierze, ieżćli ostatni w taszach procederu swego niewyfconywaią. . 13g.

IYakoniec łątkarze, kordyzanty , ekwilibrzyści, kuglarze, prowadzający zwierzęta podrożuiące muzykant y , zgoła wszyscy' S - 135 - · którzy krążą po kraiu z tym lub owyra Osobom po kraiu dla procederu kra,- obiektem dla zysku, zaxym, tylko za złożeniem pozwolenia g, 140. Regencyi patent ma bydź udzielony. Wszyscy w , 136 do 139. wyrażeni A . »3 6 ' procedernicy , winni starać się o pozwoy Do tych należą w sczególności, krążący lenie Regencyów, wktóiychDepartamencie kramarze wszelkiego gatunku. proceder swoy chcą sprawować. Pomiędzy tymi iednak rozumieć się nie- &. \A \.

mogą, kupcy, fabrykanci i rzemieślnicy, Jeżeli ich wędrówki rozciągają się przez którzy z swemi towarami iarmarki odwie- dwa lub trzy ościenne Departamenta tedy dzaią, i oneź tamże w otwartych kramach należy od właściwych Regencyi pószukiłu b taszach przedawaią; ani włościanie i wać zezwolenia, rzemieślnicy wieyscy, którzy swe prod u- S i/3. kta na targ przy wożą; A lecz ci tyj ko, któ- N a rozległość całego Państwa ważne rzy z własnemi lub obcemi produktami, pozwolenie, może tylko udzielić Wydział prócz mieysca zamieszkania swego, po Policyi powszechney, który w takowvra innych mieyscach krążą, i po traktach, przypadku wszystkie Regeneye o tern zaausteryach i prywatnych domach, one wiadomi. przedaiąmówione tym, którzy poflobny proceder aż dotąd uczciwie prowadzili, i do żadnych ugruntowanych zażaleń powodu niedali. . 133U dzielenie tego świadectwa dla tych, którzy podobny sposób do życia obieraj, łub od innych chcą przeiąć, zostawia się zupełnie uznaniu Policyi, i w przypadku odmówienia go, wolne iest odwołanie się do wyźszey władzy Policyiney. . «34Oprawcy w równym sposobie i pod warunkami w . 131. 132. 133. obiętymi, świadectwem władzy Policyiney Powiatawey tak względem przedsięwzięcia, iako tez względem dalszego prowadzenia procederu, legitymować się powinni. Regeneye odbiorą instrukcyą, w iakim sposobie wspomnione władze postępować sobie winny przy udzielaniu podobnych świadeetwnIt A. J,**37,

J ,

43#

Pozwolenie wedle 9. 1 4 O - ! 42. obeY.1powania rodzaiu. L» U IVI.H llIC naiea** l-cujiaivze ci. lezeii pis lldziela się iwy kle na my lata, po któtych upłynieniu nadal od trzech do trzech lat przedłużane bydi może przez zapisywanie na niern przedłużonego terminu.

Zwierzchnościom, udzielającym łub przedłużającym takowe pozwolenia, zostawiony iest dowolny wybór środków przekonania sig o pewności i rzetelności poszukiwaiącego.

Takowych pozwoleń lub .przedłużeń maią prawo odmówić, ieżeli im niedostaie tey pewności, a przeciw temu tylko odwołać się można do nayhłizszey wyższey władzy Policyiney. $ 48.

Osiadłe i znaiome osoby powinny nadto corocznie wyiednać sobie u Władzy Policyiney mieysca swego zamieszkania zaświadczenie na pozwoleniu zapisane, iako przeciw ich uczciwości żadne ugruntowane niezaszło zażalenie» . «49Nieosiadłe w krabch Pjusktch hib nieznajome osoby, powinny co miesiąc od władzy Policyiney mieysca swego pebytu takie świadectwo, iak w . 14Y, wyieduać

Patent na wyrażone w . »36- 139 procedery, może tylko bydź wy . tany na mocy takich pozwoleń, które świadectwami . ł 4 i' 49* przepisanemi, należycie są opa trzone, a z któr>ch ostatnie czterech tygo doi nieprzechodzi.

tPlo*edera, pr?y ktćryth dochody Kas» publicznych nt usczeihck wybluwione.) Handel kolonialm -mi i innerni wysokolmpostowanemi towarami, iako to: wina zagraniczne, likwory i tym podohoe, również fabryki, które podobne towary wyiabiaią, n. p. kręcenie tabaki i fabrykitabak, mogą mlec mieysce po wsiach tylko za wyinźnem pozwoleniem Deputacyów Podatkowych Regencyjnych, w ten czas dopiero udzieimem, gdy opłaty do skaibu przez urządzoną kontrollę dostatecznie są zabezpieczone.

(Uwolnienie od slfpla i szporllow świadectw końcem l11ahyhJl patentów udzielanych.} · Wszelkie'świadectwa iedynie w celu uzyskania na ich fundamencie patentu udzielane, wychodzić powinny bez opłaty stępia i szportlów, albowiem nie iest zamtarem, podwyższać ubocznie podatek patentowy opłacaniem stępia i szportli.

Expedycye zaś, które: tylko w potrzebie za dowód przy poszukiwaniu patentu służą, a z resztą bez wyisinego odwułania się do niego, są wydawane, i nadal wedle prz* pisaney taxy stęplowty i szportułowey, opłacane hydź powinny. S. '54(Stosunki procedc-xowe cudzoziemców.}.

Cudzoziemcy przybywa ący tylko do kraiu w celu zakupywania artykułów na jarmarkach lub tygodniowych targach, nieputiaebuią tym końcem patentu.

Cudzoziemcy zaś. przybywający na iarmsrki i targi dla przedawania . towarów l u b dla odbywania sprawunków komrnissowych, spedycyjny< h i wekslowych, lub szuk-iią« y zamowitń na swe towary, powinni opłacić paren1. * Na iarmarku zaś Frankfortskrm, opłata iaimarcznego 60-. przediiących uisczana, zaRtępue podatek patentowy, i z tego powodu niepotrztbuią w tym celu patentu.

Dozwolone iest cudzoziemcom wyku,powanie także cwierćrocznego tylko patentu* skoro sprawunki swe w kraiu koń

«ą W tym priee ągu «rasu, aa- fctórypate n t test udzielony» . 157.

W talrich poiedyńczych zdarzeniach, gdzie chodzi o sczególne zdolności osobiste, mocen iest każdy uczciwy i nieposzlakowany mieszkaniec kraiu użyć pomocy cudzoziemca, w którym sczególne pokłada zaufanie. Lecz i ten musi bydź człowiekiem niepodeyrzanyrn.

Na ile cudzoziemcy do sczególnyeh posług w kraiach Pruskich użyci, do podatków i ciężarów pociągnient bydź maią, z przyczyny rozlicznośei wydarzeń, zostawia się rozpoznaniu Regencyów. S. » 5 9 - , Cudzoziemcy zaś, którzy przybywaj efo kraiu dla ofiarowania swych posług w okoi'cznolciach procederowych, lub fctórzy naumyślnie zapisani, posług swych nie na iednym tylko pewnym przedmiocie egtankzaią, ponosić winni wszelkie bez wyiątku ciężary, do których ponoszenia

Kraiowcy, w tym samym znayduiac sfg przypadku, byliby obowiązanymi. Wedle tego, mianowicie furmani zagraniczni, przybywający do kraiu dla podigcia sig_ frachtu, wykupie powinni patent. Furmani zaś i szypry, przybywaiący z obcych mieysc z towarami, tylko w powróci»ładunki przyimuiąc, lub tylko trefunkowo w przeiezdzie cóźkolwiek zabieraiąc, niepotrzebuią furmańskiego patentu. . 160.

Sprawowanie procederu krążeniem }:X» kraiu, z sczególnyeh tylko powodów ma bydź cudzoziemcom przez R*gencye udzielane, a przepisy . 133- 150 sczególniey do nich z przyzwoitym rygorem }:X)<winny bydź stosowane.

Dan w Berlinie dnia 7. Września 18 n

(podp.) FRYDERYK WILHELMde Hardenberg. a