OB W I E S C Z E N I E.

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1816.03.13 Nr21

Uwiad0111i.ą sie. nitue szim' Publiczność,' iź dla zaradzenia niedostatkowi zdawkowey monety t tev zey. prOWlnCYI, , wybI a zorała w Królewskie!* mennicach w Bm linie i Wrocławiu pctr"'bna ilosc mIedzIanych gros owek 1 trzygrc-.i"ovek, .po części iuż 555 tu znayduie, i niezwłocznie w obieg lest pusczaną. Poznan (bIa lo. Marca 1016. Kroi. Pruski Naczelny Prezts W. Xiestwa Poznamkiego, Zerbeni di Sp osetti.

Z Betcrsbnrga dnil1 Lutego.

W sobotę, dnia S)J;.. Stycznia, zrani, wyższe duchowieństwo i osoby znakomitsze płci oboley, tudzież sztabs i oberOficeiowi -e gwardyi, Ministrowie cudzoziemscy składali powinszowania swoie Wkikifcy Xiezniczce J eymości, Annie Pawłownte i zaręczonemu z Nią Xiążęciu. N ayiaśnieysza Cesarzowa J eymość, Maryf! FeJerowna, prócz ofiarowanych dawfyly tfa wspomożenie pogorzałych mieszkańców Kazania, 15,000. rubli, teraz IIOT;O na tenźe cel przeznaczyć raczyła 5,000 rubli, Radzca tayny, Xiążę uolicyn, od cywilnego Gubernatora, Szłobocko- Ukraińskiego, otrzymał 1,700 rubli, które w dniu narodzin J eco Cesa.rskiey Mości, na wspomożenie pogerzałych mieszkańców Kazania, kupcy miasta Charkowa «łożyli. Terni dniami otrzymaliśmy tu godną wiary wiadomość, że okręt Ruryk, nakładem 3W. Hrabiego Riimiańcowa, Kanclerza Państwa, zbudowany i w podroż na około świata wysłany, dnia 30. Października II. k. stanął u wyspy Tenerifa, i czynił przygotowanie do wyścla ku Brazylii. Obywatele Gubernii Sirńbirskiey, zebrani wmieście guberskiem dla obrcnia urzędników, otrzymawszy .wiadomość o powrocie N ayiaśnieyS»eg,e Cesarza Jegomości do Państw · swoi łi--t' T i laząrh o ząwarciu. nc.nvszechnego POkOIU v na zachowanIe pamIątkI uks-zęśli wych wypadków, postanowili: 1) Zbudować w irr.tście -guberskienia/Wbil sku, kościół, pod in1icnicm S. Alextlll <Im .Newskiego, z dwiema kaplicami; wiecn«y z dich umieści >( «;6Vat2" 'byłego tutey

szego uzbroienia, g.dzie odprawiać się będzie nabożeństwo Załobne, za poległych w walce za oyczyznę; druga kaplica będzie miała imię dawnieyszego na tern mityscu kościoła. N a wybudowanie tego kościoła przeznaczyli 50,000 rubli, ? summy zgromadzenia szlacheckiego; na tenże cel znaczne iuż uczynione zostały ofiary przez osoby sczegolnę. a) Założyć pensyą, na wzór kadtekich korpusów-, w którtyby się z początku edukowało 10. ubogiey szlachty synów, kiórych oycowie ranami zostali okryci, albo pch g!i w ostatniey woynie z Francisami, a dozorcę dla nich Wyznaczyć, przed innymi7 z OK cerów ranionych. Utrzymywać się ta pensyą będzie ze składki dobrowolnych ofiar. Rożni iuż obywatele ziukomite"'zsrjjisali summy; cywilny zaś Gubernator i Ratizca Stanu Dltbieński, ubowiązał się opłacać potrzebną summę na utrzymanie iedntgo ucziSla, póki sam na łtrażnity szym urzędzie zostawać będzie. N aczelny kierunek robotami około budowy kościoła, i naczelny duzór nad pensyą przyicli na siebie, JVVVV. Gubernator cywilny, Marszałtk gubtrski i Sędzia sumienny.

(Ukończenie ogłoszonego tu w dniu i.

(.13.) Stycznia manifestu J. C Mci:) "Cóż powiemy, Rossyanie? iakiemi się przęfiijrtaiemy uciuciarni po tylu tak cudowiiryTch'«yypadk3ch? Upadn'ymy przed Nay4vyższym; ułóżmy przed nim serca Ba.sze, ćżyn-y i mviii; przeciernuiiśmy rany naybo- > lesm&ysze.; miasta l-wioski nasze, podobnie llłk inne ucierpiały kraie; ale Bóg w) hi? ł sprawiedliwy gniew sivoy na nas, zamienił w niewypowiedzianą, dobroć. Zbawiliśmy @yczyznę, oswobodziliśmy Europę, obaliliśmy straszydło, wytępiliśmy iego zarazę, osadziliśmy na świecie pokóy i spokoyność, tron wydarty powróciliśmy prawemu Królowi, obyczaynemu i przyrodzonemu światu powróciliśmy dawny iego stan błogi i byt: lecz sama dzieł tych wielkość dowodzi, źe nie my dokazali tego. Bóg, dla wykonania tego rękami naszemi, udarował słabość naszą swą mocą, prostotę nasze swoią mądrością, ślepocie naszty dał swoie wszystko widzące oko. Cóż mamy obrać: pychę czy pokorę? Pycha nasza będzie niesprawiedliwą, niewdzięczną, występną w obliczu tego, który wylał na nas tak wielkie sczodroty; ona uczyni nas równymi tym, któryeheśmy zwalili. Pokora nasza poprawi nasze obyczaie, zagładzi winę naszą przed Bogiem, ziedna nam cześć, sławę, i pokaże światu, źe nikomu rie icsteśmy groźni, ale, źe i nie obawiamy się nikogo." "Bogoboyność-, wiara i wierność twola, Rossyiskie, Chrystusowi ulubione woysko i narodzie, oznaczone zostały Boską ku tobie miłością. Po krótkiem ukaraniu za grzechy nasze, O n, iako sprawiedliwy- Sędzia 6trc, obraca się ku nam w miłosierdziu i óśiueca nas blaskiem nie znikaiącey nigdy sławy. W sczodrocie iego okazuie się razem zba\vienr.a dla nss nauka. Oby trwała n3zausze w pamięci i obecną była, zawsze naszym oczom odniesiona przez nas kara, i sroga kara, na którą drży przyrodzenie, a która dościgła na»zVcb nitprzyiaciół! OrAa głośnie, y od niebieskiey trąby obwieści nam: «to są skutki bezbożności i bezwiarstwa! Oby straszna ta myśl, przenikaiąc do głębi dusz naszych, zamieniła się potem w pełi e pocifcfhy i radości wspomnienia, o niewypowiedzianym ku nanv miłosierdziu Boskkm; a sława U orą on uwieńczył głowy naszej abyiaśnieiącą światłość słońca swolego rozlewala po czystych naszych sercach, rozpalaiąc w nich wdzięczność dła Boga i miłość do t " cno y. "Po tak wielkich wypadkach, i dziełach, obracaI..I,c wzrok nasz na wszystkie stany widnego, poddanego nam narodu, niezdolni lesteśmy wyrazić dla niego naszey wdzięczności. Widzieliśmy stateczność iego w wierze, widzieliśmy wierność dla tronu, gorliwość ku oyczyznie, wytrzymałość w trudach, cierpliwość w niedostatku, męztwo w boiach. N akoniec widzimy spełnione nad nim błogosławieństwo Boskie. Widzimy, i z nami widzi świat cały. Kto prócz Boga, kto z Mocarzy ziemskich, i eo może mu dać w nagrodzie. Nagrodą dlań dzieła iego, których świadkami są niebo i ziemia. N am zaś, pałaiącym miłością i radością ku takiemu narodowi, zoetaie tylko w codziennych do Boga modłach naszych, prosić dla niego o wszelkie dobro: niech się wsławia, niech zakwita, niech zażywa sczęści3 t pod wszechmocną iego opieką od pokolenia do pokolenia." Dan w St. Petersburgu dnia 1. (13) Sty.

cznil, roku od narodzenia Chrystusa Pana *gi6, panoTvania zaś Naszego piętnastego.

Na autentyku podpisano własną Jego Cesarskiey .Mości ręką, tak: Alexander. ( M . P . ) Z Paryża dnia 2Z Lutego.

Generałowie J' Erłon, Lefevre- Desnouettes i GtOMchy maią się teraz tułać po górach Pireneyskich w źtbrackich szermięgach. Kosztowną tabakierę bonapartego, nasadzoną 142 naypięknieyszemi dyamenty, a znalezioną w powozie iego po bitwie pod Waterloo, posłano do Anglii do sprzedania iey t.imźe. Księgarz Beaumgve w pałacu Royal zo» stał aresztowany za to, iź paszkwil buntowniczy: le Nain Tricolore, przedał pewnemu Jegomości, który się mienił bydź Anglikiem, i choynie mu zań zapłacił. Jeet »nie« talny. Testament Królowey Maryi Antoniny oddany był wówczas Robespierrowi. Ten mieszkał właśnie u stolarza Dupleix, którego córka żyła z nim w ścisłey przyiaźni, i na Jtońcu swego zawodu powierzył iey nayważnieysze swe papiery. Pau;rra Dupleix przed zakończenie m swego żytia na rusztowaniu śmierci, w następstwie k. tastrofy dnia 9. T erx n i d o r a, doniosła o znayd uiących sie, w iey ręku papierach, były Deputowany konwencyi Courtois miał zlecenie przetrząsnąć papii ry Robespierra, i za trzymał u siebie rzeczony testament, który u niego znaleziony «ostał wraz z inne mi rzeczami Królewskjey ro dziny . Pelissier, były gabinetowy odźwierni BoVapertego, i syn. były pokoiowy tegoż, zostali an sztowani za występne mowy. Osławiony Mthee został zabity w Montbrison od żandarmów, którzy go mieli aresztować, a do których on strzelał. W czoray podał - Poseł Angielski Królowi list Xi<;cia Re gtnr a, W Periqueitx aresztowano iednego znanego Królobóycę, który chciał zaburzenia · wzniecić, wraz z 1 1. spółwinowaycami.

Generał Alix przeiechał dnia 9. przez Dijon w towarzystwie brygadyera żandarmów; udaie się zagranicę. Owdowiała Xiężna Orleańska mieszka teraz w pięknym pałacu, który od P. Cambaceres kupiła. Kanclerz pieczęci koronney, Pan Marbois, wydał do głównych Prokuratorów Królewskich Trybunałów w wschodni h Departamentach okólnik, przepbuiąry iak maią »obie postępować w sporach iurysdykcyinych z woyskami armii zaymuiącey. Okólnik ten udzielony był pierwiey do przeyrzenia XięCIU Wellingtonowi;, który go uznał za bardzo chwalebny. W Taraseon były rozruchy. Więźniów

powypaeeMno m wolnolei gwardya narodowa, która miała utrzymać publiczny porządek, okazała się nitczynną, a Podprefekt musiał się\ schronić przed gwałtami pospólstwa, którego nii był w sianie zawśdągnąć. Król rozkazał teras, ażeby Podprefcklura przeniesioi ą była z TenuCOII do Arles, a więźniowie, których na czas uwolniono, podług praw sądzeni byli. Z, Londynu dnia 2$. Lutego.

Dnia so. t. rn. przybył tu Xiąźę Leopold Sasko-Roburgbki i stanął w hotelu Clarendon, gdzie Lord Castlereagh fcłożył THrar3r uszanowanie, a potem dot iosł niezwłocznie Xięciu Regentowi do Brighton o przybyciu Xięcia i o mianty r nim re zmowie. 1 'rzedwczora ziechał tu Generał BIomfield z Brighton i wręczył lordowi Castlerengh list Xieeia Reg<nta do XieciaSasko Koburgbkiego. Xiąźę ten był wczoray w odwiedziny u Arcy-Xiąźąt Austryackich, a polem obiade-wał u l.otda Castlerengh. Dziś rano poinhał w towarzystwie rzeczonego Lorda do Brighton do Xiecia Regenta, bawiącego tam iescze ai do zupełnego wyzdrowienia. N. Królowa ziedzie lada dzień do Brighton dla dalszego umówienia się z Królewiczem Regentem względem Xięźniczki Karoliny.' Hrzeelwczora zwiedzili Austryaccy ArcyXiążęta biorą Ministerstwa spraw wewnętrznych. Przyimbwał ii h Lord Sidmouth i pokazywał im tryb, w którym się działani * iego wydziału oeibywaią. Listy z jfanmiki zawieraią, niektóre sczegóły o ustąpieniu rokoszan z miasta Kurtagen}'. Schodziło w niem na potrzebach żywnOSCI, tłk iź podrz s oblężenia przeszło 4000 ludzi stało się ofiarą głodu. Z 1 700 osób, które na 13 statkach popłynęły elg Cayes, szukaiąc przytułku, tio w przeprawie z głodu umarło.

Posiedzenie niŻ6zey Izby z dnia 19. było iedt.em z nayważnieyszycłi z powodu wyia m<; l a, który między innymi główny miał w nich udział. Wnosząc dnia tego Lord Custlereagh w Izbie Niźszey o adres dziękczynny do "Xiecia Regenta za udzielanie traktatów, miał gło« następuiący: "y\ śród innych okoliczności chętnkbym ustąpił kaid< mu innemu uczynienie wniosku o adres dziękczynny; ltcz przy mnóstwie zdziałanych ioteressów, sądzę za rzecz potrzebną, ażebym sam wystawił Izbie w zupełnem. iwietle zasady, kiort-mi się Ministrowie N. Króla w ostatnich ważnych czasach rządzili.

Cokolwiek tylko usta ludzkie powiedzieć zdołałyo Kongresie V\ iedtńskim, , rozporządzenia iego względem wykonania traktatu t'aryJ\kitgo z dnia 30. Maia I 8 ! 4 I uważam za nader rnądre i zbawienne. Traktat vViedenski rozwinął porządek rzeczy, podług kturtgo ziednorzyć się musiały wszystkie mocarstwa do wspólnego l iednomyślntgo działania. · Było przedtem w zwyczaiu, odwoływać się do dawnieyszych' soiuszow; do ostatnich układów Paryzkich wzięty był traktat Kongressu Wiedeńskiego za it dyną podstawę. Podczas nowego wybuchnitnia woyny zwrócono zaraz uwagę na gławną kategoryą, na stan finansów.' Wystawiono sobie »ay większe z ł e; to iest: że woyna stać się może iedna. z nayuporczywszyth i najdłuższych. Zgo-*l dzili się Sprzymierzeńcy na tę zasadę, l ze wszystkich stron wzięto się tlo roydzieInieyezycb środków. Przymiarze było tak powszechnćm, że na w»chodzk Franc \t nie było ani bdnego mocarstwa, ktoreby do niego nienaleźało, prócz S&wecyi, Ł,»iowty do złączenia się z Sprzymierzeńcami, ltcz wymówioney powodami t konomuznemi, których "słuszność od mocarstw sprzymierzonych uznaną została. N a zachodzie Francji niemugła bydź cryrrrra Portugalia, ponieważ Monarcha prztbywaiąc w Brazylii) niemogł bydź o położeniu rzeczy wczesuje zawiadomionym. Hiszpania uiepodpisała traktatu,lecz to iedynie dla ceremoniału, iż do at** z dnia 25. Marca nienaleiała iako główni, strona. Oświadczyła iednak, iż mieć będzie udział w przymierzu, czego też bardzo czynnie dowiodła. Zasiłki pieniężne tak były obrachowane, iż natężenia Europy nayśMniey wspieranemi bydź musiały. Z naezey strony obowiązaliśtny s'J\ę przystawić 150,000 łudzi; że zai dostawiliśmy tylko 90,000 ludzi, przeto reszta 60,odo ludzi opłacaną była zasiłkami pienięźnemi po 11 funt ster!. na głowę. Prócz tego mieliśmy do zapłacenia 5 milfionówfunt. ster!. w zasiłkach pieniężnych mocarstwom, a ogółem przeszło g millionów. Wystawiona byh Ttak ogromna potęga do boiu, że, gdyby nawet zastępy sprzymierzeńcze zrazu klęsk były doznały, ostateczne powodzenie, zawsze było pewnem. Gdyby wypadek bitwy pod IVeterloo był nawet tyle szkodliwym, ile był świetnym, koniec woyny byłby iednak zarówno pewnym i zasczytnym. (Słuchaycie! Słuchajcie!) Szło oto, ażeby dowitśdź narodowi Francuzkiemu próżność wszelkich wytęźeń woyska Napoleońskiego. Biiwa pod Waterloo rozwikłała węzeł, a skutki iey pokazały Francyi, co ią czeka, gdyby iey kiedykolwiek przyszło do myśli, przywrócić systerna, które z bezpieczeństwem iey zaścieunych mocarstw nie iest zgodne. Nie można tego zataić, iż Francuzi w roku ig 1 4 czyny wspaniałomyślne słabości naszey przypisywali. Tern więc potrzebniey było, udzielić im na ukę, i zalaniem całego kraiu zastępami cudzoziemskiemi, dać im poznać, że oiaczaiące ich mocarstwa maią wolą i potęgę do znisczenia i ukarania wszelkich za * machów buntowniczych, do którychby się na nowo pokusić dnieli. Nigdy Francya nie miała tak pięknego, tak licznego i karnego woyska na placu boiu, iak pod Water100. (Słuchaycie! Słuchaycie!) Nigdy woysko nie było bardziey zdecydowane do odniesienia zwycięstwa lub śmierci; nigdy kiey nadziei, iab woysko, któremu Bonaparte przewodził. Wszakże pomimo tę waleczność, przez Xiecia Wellington i Polnego Marszałka Blilcher y zgromionem i do rozsypki przywiedzionym zostało. Któreś kiedy zwycięztwo wydało tyle obfitych politycznych i woyskowych owoców? Niezayrzeli. więcey Francuzi w oczy zwycięzkim zastępom, które W 13 lub 14 dni stanęły przed bramami stolicy, i weszły de niey w skutek kapitulacyi, a to w obliczu 70 do 80,000iołnierzy, którzy się iescze sztandarów Bonapaifego trzymali. Ta iedna bitwa rozstrzygnęła ca ty los woyny i przymusiła Bonapartegn do poszukiwania osobistego bezpieczeństwa u tego samego moearstwa, któremu tak często znistzenie zaprzysięgał. Azaliż Brytania niemoie i niepewinna sczyc ć się takiemi wypadki? Jakież ogromnesiły byłyby iescze weszły na ziemię Francuzką, gdyby woyna choć o dwa miesiące była się przedłużyła! Wedle podania Xiecia Wlningtona ASyesiło do Francyi nie mniey iak million 140,000 ludzi. (Słuchaycie! Słuchaycie!) Prócz tego było w ruchu 100,000 Austryaków i 150,000 Kos* syan, których przodkowe roty iuż się po nau Elbą 1 w Frankonii znaydowały.

Co eię Rossyi tyczy, zbyt płonnerni sa, zdania, iakoby była zazdrość między nią i W Brytanią panowała. Wśród okoliczności nawet, gdzie interes Rossyi zdawał się bydź narażonym, zawsze się radziid intertssu W Brytanii. Postępowanie Rossyi we względzie wysp Jońskich służyć tu może za przykład. Przytoczyć także muszę nazasczyt Rossyiy iż sczególniey przyłożyła się do przywiedzenia do skutku wielkiego związku, dostawiwszy do boiu 350,000 ludzi, zamiast i jotysiącznego woyeka, które tylko wedle przyiętego obowiązku przystawić miała. N a popisie pod Vertus znalazł Xiąźę Wellington 154,000 ludzi pod bronią, i przyznaie, ii I\igdy nie widział piękniejszego, iepiey opO;

1\rządzonego i większą karnością eeluiącfgo woyska. N a cześć Cesarza Alexandra wyznać muszę, iż 100,000 ludzi dostawił do p o! o «t y służ by i kaza ł im ciągnąć ku granicom Francuzkim, zaczem iescze iaka umowa stanęła względem zapewnienia Mu zasiłków pieniężnych, które nayslabszemu Sprzymierzeńcowi udzielone były. Niesprawiedliwą przeto i est rzeczą, wystawiać lIR bezpiecznemi potęgę i źródła zamożności Roasyi, kiedy dotychczas służyły iedynie dla dobra powszjs* cbic-y sprawy Europy, Nie iest mądrze, wzniecać podeyrzliwość tego mocarstwa pokazywaniem obawy z powodu iego politycznych zamiar; w. Trudną zaiste było rzeczą, utrzymać dobrjr porządek i karność wogrornney sile woysk, które weszły do Francyj. Jednakie w powszechności rzadko się zdarzały bezprawia, wyiąwszy za pierwszem wkrocz* niem, i to. witk nasz zaleca, że 1 1 do 1,200,000 ludzi wszystkich narodów, którzy po nieprzyiacitlsku weszli do Francytji 5l roziątrzenieih. na Francuzów za wywarte na ich własne kraie okropności, tak porządnie, tak wspaniało, myśloie, tak ludzko się z3chowali. L * < < Postępowanie śprzymierzt ńców z ftAftCYJl w roku i S '4 dla tego było tak wspaniałotnyśluem, że wypadków, iakie polem nastąpiły, żadnym sposobem nie można było przewidzieć. Lecz po nowych doświadczei iacb, nieroasądkiem byłoby, nie obwarować pokoiu na trwalszych podstawach. Przywrócenie Burbonów zdawało się naylepszym śn-duetn do zabezpieczenia takżezewriątrzspokoynośii Francyi. Niecheemy się wdawać do wewnętrznych interessów obcych kraiów, lecz niemożemy dopbścić zasad i urządzeń A które s<1 niebezpieczneroi dla mocarstw zagranicznych» Gdyby LlldwikXVlll. miał był silę do utrzymania się na trorde, lub gdyby go naród sam. był znowu nań wprowadził i poszedł za pięknym Flolienderczyków wzort m, pozostaliby Sprzynutrztńcy przy traktacie Paryskim i aa rzeczy cale -, · a'i'.ey stały. K roi Francuzki nie był zabierającym uczestnikiem traktatu z d.lii: I S. Marca. Gdy traktat ten zawartym aostał pomiędzy 4. sprzymitrzoncriii mocarStwy, tikwiedziano wówczas, IZ rzeczony Monarcha oddalił eiq. z Paryia. Minist« Francuzki oświadczył wprawdzie przestąpienie swego Monarchy; lecz tJ w rzJ\izywistcści nigdy ruertssftjpil6. Tym czasem Sprzymierzeńcy wiedzeni duchem siuszncśu, zadali od Francyi takich tylko wynagrodzeń i rękoymi, iakieh naygwałtownieysza wymag6ia konieczność, i poQcryQ injttrćSK.ręiaFrapćyi i narodu ze środkami, nieodzownie ula spokoynośd Europy potrztbuemi. Uważać można Frnncyq.., iakoby z trzech wielki« h istot-y eh czyści złożoną. Sprzymierzeńcy musieli nayprzód mieć na to uwagę, co byli winni Królowi, który się wciąż okazywał skłonnym do poiednania; powtóre musieli mieć wzgląd na wiisiką masse narodu, łttJ\ra by ta wierną i dobrze myślącą, acz niektóre niższe kbsey za Napoleonem się OSWladc zy ły; pofrzecie musieli się zsiąć tą częścią naro d u, która się zawsze okazywała riiepizyiacielem 5IpOKoY-ooości Europy, a którą trzeba było konif czknie uczynić bezsilną, ażeby pozyskać nadzieię trwałego pokoiu z Francją, bądź pod rządem iey Króla, bądź inne y dynastyi. Przekonanymi byli Spęzyjnieretńcy, że, gdyby woysko Francuzki«, tchnące zasadami mi'iiaruego iakobinizmu, nadal się U trzymi ło, kroki nieprzyjacielskie wiaki bądź sposób wkrĆHctby jię były odnowiły. Zwinięcie więc tego .woyska było celnym Sprzymierzeńców przedmiotem. A lubo iuż woyfiko to ni tistnieie, to przecież trzeba się mieć na ostrożności. N ie waham się powiedzieć z nieiaką chlubą, iż Ludwikowi XVIII. wyraźnie oświadczono, że, ieżeli woyska Francuzkiego nie rozwiąże, Sprzymierzeńcy uyrzą się 'przymuszonymi,' przywieśdź aarni krok ten nieodzowny do skutku. W celu poparcia

3- >7

tego oświadczenia, zgromaflzono po nad Lęgiem 300,000 ludzi, którzy wypowiedzieć mieli ro z e ym, ieżeliby niezwinięto woyska, co też potem nastąpiło. Pytam się każdege dobrze myślącego Anglika, czyli wśród takich okoliczności nie wypadało, mieszać się do interes sów FnmcyiJ\ i czyli nie iest naszą powinnością, wspierać KróJ\a przeciw sprzysiężmiotn, acz nitzr.ayduiącym się więcey pod bronią? Każdy dobrze myślący we Francyi cieszy się, iż uwolnionym został od nieanośney tyranii woyskowey. Mniemaią niektórzy, iż pora była dogodna do odebrania na powrót Francji'tego, co pod Ludwikiem XVI. na by ł a, l do cofnienia iey -w dawne granice. Lecz zdanie to na fałszywych? polega zasadach. Powiększyła się odtąd Francja, powiększyły się i inne mocar* stwa. I tak: potęga Brytanii pomnożyła się tak dalece od lal kilku, iż mniey iey zależy na zmnieyszeniu potęgi Francji; Rossja podobnie tak się powiększyła, fe mimo zaufanit., na które umiarkowaniem swe m zasłuT guie, niepolitycznym byłoby krokiem, określać iescze bardziey potęgę Francyi. Musiała Francja pozostać przy swem, iako naród, znaczeniu. Powodując się innym Monarchowie systematem, byliby obrócili przeciw sobie Francuzów od lemieszy aż do tronu. Sprzymierzeńcy chcieli przywieśdź świat do spokoyności, nie zaś wedle pojedynczych prywatnych widoków pokawałkować różne państwa, przezcoby wyboczyli od wieikiego ostatecznego celu przymierza. Ogół kosztów wtargnienia wynosić będzie dla Francji około 2000 millionów franków, których zapłacenie przyprawi iątakże o możność szkodzenia znowu w tak prędkim czasie." . Spór wąględem wniosku Lorda C;astlereagh o. adres dziękczynny trwał (dnia 20.) do godziny 4. ranney. Lord Milton proponował poprawienie adressu; lecz wniosek iego odrzucony został %v 244 przeciw 73 głosom, a wniesiony adres Lorda Castlerengh przeszedł bez głosowaniawiadomości.

Wiadomość o ustawie tolerancji, którą miał Wydać Cesarz Chiński, niepotwierdziU BQ.

Podług wiadomości od Menu dnia 17.

Lutego, umieeczoney w Korrespondencie Hamburgskirn, Bośnia utraciła od krótkiego czasu 500,000 ludzi na zarazę morową.

UWIADOMIENIE.

Założony iuź dawniey w Bydgosc.zY Królewski magazyn żelaza, połączony z wapniarnią, został znowu na rachunek sk.irbu przywróconym i faktorowi górniczemu Eiseler powierzonym. Pośpieszamy zawiadomić o tern Publiczność han dluiącą. Poznań dnia 5. Marca i8ic A .

Krdlewsko - Pruska Regencya.

Baumann.

OBWIESCZENIE.

Dostawa potrzebney żywności 1 furażu dla woyska, tak w Departamencie Bydgowskim knsystuiącego, iako też przez tenże prjtc hodząceAo, ma bydz na six. it miesięcy, to iest od pierwszego Kwietnia aź do ostatniego Września r. b., przez publiczną licytacya wentrepryzę wypu-.czona.. Termin do licytacyi tey na dąsa 2 O. b. m.

oznaczony, odbywać sig będzie turay w domu urzęd wyro podpisaney Regencyi, poczynaiac od godziny otey zrana. Potrzebna ilość produktów będzie a!bo ryczałtem dla wszystkich rr -agazyuów, lub też w czcgólności óla K żdego magazynu licyrowana. Do licytacyi ci tylko przypusczen ' będą, którzy dostateczną rękoymią wskażą. Rękoymia ta 'I owmna bydź albo w gotowych pieniędzach, lub teź w ważnych i łatwo zrealizować się mogących p pierach kraiowych dana, i wynosić ma naywięcey 6,000 talarów, ieźeli entrepryza w Jednych ręku pozostanie, przeciwnie zaś gdy na tyle części, ile magazynów opanzy<;L potrzeba, podzielona zostanie, tylko po a.,OOO talarów. Bliższe warunki licytacyi, mogą bydź 417 dni przed terminem u Sekretarza, du jour trzyaiaiącego, przeyrzane. Bydgoszcz dnia 9. Marca 1816.

Królewsko - Pruska JRegencya Departamentu Bydgowshiego.

1 S t e i a.

3°8

UWIADOMIENIE, Czyni sig wiadomo Publiczności, a respective ' Wierzycielom niegdy Ur. Karola Jl,' ukouskiego, iż w sprawie sukcessyino-lik-widacymey nad pozostałością zmarłego Ur, Karola B.enkouskiego, Ur. Albin Bieńkowski na dniu 5 Stycznia r. h. przed Pisarzem Trybunału tuteyszego oświadczył się, że teraz chce bydź bez zastrzeżenia bencńcii legis et inv- .nrarii Sukcessorem po niegiy Ur. Katólu Bieńkowskim 1 że przeto w skutku tey deklaracyi" odtąd tenże U r Albin Bieńkowski, obowiązany iest za-pokoić Wierzycieli spadkodawcy swego,. Ur. haićla Bieńkowskiego, tak dalece, ile ci swe pretensye upiawdzą, nieodwołuiąc sig iuź wiece y przeciw mni na dobrodzieystwo prawne inwentarza. A że tein samem cały proces likwi»dacyiuy za ukończony się uważy, przeto teź rt p 0zycya aktów byłey Regencyi tutcyszey w tey spra« wie zdziałanych, na dniu dziiieyszym zadecydowaną została. Dan w Poznaniu dnia 21. Lutego 1816.

Wydział IIL KroLwsko - Pruskiego TiybunałuCywilnego Oepa fJumenllI Poznańskiego w iVielkiem Xifstwie Poznańskiem.. Antoni loneinan.

v. Si040lkowicz, beKr.

Doniesienie. Piwa Marcowego beczkami, r-olbtczk.mii, ćwiartkami i butelkami dostać znowu. można u Wdowy Tsdiuschhe. Poznan dnia 12 Marca igió, (. wiadurninre. Urzjflztnie ekwipaźow nay.

Bio*uh usftrło iuź z dii-em u t. rJI., ponieważpo. p -, uy, liiho msspodzievtal się wielkiego zt$d zysku, dojua) przecie! jbyt . idksey szkody 1 nieprzewidziana ih przykrości, i z tego powodu umyśl 1 zatWecJH1f tych ekwipa'ow do dalszego czasu, cfiiru se re tylko przyiezdnym osobom 1 dobrym znaiomyra. Oberżysta Jar ośki pod Zlotem słońc ej: na ubcy Wrocławskiay. Uwiadomienie. Ponieważ przyigci na nieiaki czas du POIIIOCY w handlu ni mi zbożowym Feibil Koppel Stlber&lein 1 Hertz Saltz, w żadnym iUŹ związku ze mną mezostaią, przeto mam honor uwiadomić moich-Szanownych przyiaciót handlowych, iź rzeczone osoby żadnego z mey strony. niemaią polecenia. Poznań dnia 6. Marca 1816.

Lewin Misch, w rynku N ro. 821 ---- Doiiatck. J

A A A A A A A A A A A A stwa Poznańskiego Nr. 21: od JP. Fryderyka Viebich, Naddzierzawcy z M.Ok.tna, i p'riednchsd'or, czyh 5 tal. 10 dgr. Piocz tego wpłynęło u JPana Queisuta, Kupca tutejszego: OdjFanny Karoliny Szumowney 1 dakat, czyli 3 tal., 4 cigr.; od H. N. v. D. w Poznaniu 1 tal.

Ogółem 131 lal. 14 dgr 4 fen.

Mieliby się iescze i nadal tak wspaniali Do bre» czyncy znaleść, wówczas z ukontentowaniem ofia> daley iescze nastę- ry ich na mteysce przeznaczenia odeślę i o tein ta. kcore również do samv drogą, lak teraz, Prześw. Publiczności zdam sprawę. Poznań dnia g. Marca 1816. Schloegel, Archiwaryusz Regencyi.

Dobroczynność.

W następstwie doniesień rnoich z dnia 5 i 18.

Stycznia r b. mam honor zawiadomić ninieysztm Piz ŚW Publiczność, iż Magistra m asta Gdańska 2 odbioru dwóch składek, ula tamecznych pogorzelców onemuź przesłanych pod dniem 12 1 16. · Stycznia t. r , w wyrazach nayrnocnieyszego dziękczynienia dla czułych dawców udzielił zakwitoWanię.

N a tenie sam cel wpłynęły pujące składki dobroczynne, Gtiań ha odesłane zost.iy.

Zebrane na bala podcjas obchodu uroczystości powszechnego pokoiu przez Arcmtekta JP. Schildnera 9 tal, od JP. Ssloniona Schayer z Kempna j tal" od JP Schmidta Pocztmbtrza w Lesznie a tal , od JP, sommer Kalkulatora Regencyi I duka t, od JP. Libtidy Kalkulatora Regen «yi I tal., od JP. Jasińskiego Registratora Regencyi 12 dgr., od JP. Kazubskiego Rendanta Kassy głowney stę-plowey 1 tat., od JP. Niklaus Nadkalkulatora Regencyi 1 til., od J" . Urbana Nadregistratora Regency! 1 tal, od JP Wem młodszego, Dziennikarza Regencyi, I, tal.; od JP. Zochowskiego T łómaca Regencyi 8 dgr., od JP. SagtyńskieAo faynego Sekretarza 1 tai., od Lir Kamieńskiego Inspektora 1 tał., od W... J2dgr., od C... 8 dgr, od W. Radkiewicza Generalnego Rewizqra t tal., od } P. la Rose Buchhalttra i 6 dgr., od U r. U mm skieg 1 KontrclIera Celnego 8 dgr. Zebrane przez JP. Grzymale Burmistrza -w O lecznie, w gronie tamecznych obywateli, 9 tal 6 dgr Od JW. Hrabmey Potockity w Nierrfkikim Wilkowie (w"następstwie iey przyrzeczenia w N rze 2 tuteyszych gazet umiesczonego) 16 > ar nowych koszul, ifry krótkie watowane sjlaf aki, 4 flanelowe suknie, 5 par przechodzonych trzewików, J par pończoch, i r nocne zepti. Zebr. ne przez JXieoza Vockrod w Krotoszynie od niektórych dobroczynnych przyiaciół ludzkości tameczney gminy Ewangehck ey 14 tal.; zebrane przez Kadzcę KonsystorAalnego JXiedza Langnera w Wsihowie w ramecznyrn resursie w uroczystość obchodu powszechnego pokoiu, r i tal. 10 dgr.; zebrane przez Konsyliarza Zienmńskkgo Powiatu Krotoszyńskiego, W.łHajoia Hork, podczas obchodu uroczystości powszechntgo pokoiu w mieście Powiatowemu Krotoszynie, 4 rai. 15 dgr.; od tuteyszey Synagogi f-J-tat» od JP. f -.i, 1 tal.; zebrane przez iX ed a Prost · w zmiglu podczas uroczyst go < bchedu powsze chnego pokoiu w w.sołey kompanii. 5 tal. 13 dgr. 4 fen.;' od JA Samuela Vieb'Cii, Dzierżawcy z Lei b a c h, 2 N ap o i e o ns d ' o ry , czyli 10 tal., 8 dgr,;

Uwiadomienie. Dobry parasol iedwabny znalazł sie na Bilardzie u Pani lAszuszkowty; Właściciel onegoź zameldme sie tamże a podpisanego, w Poznaniu dnia 13. Marca 1816. Lehmann.

Uwiadomienie. Dominium Owińska nu zamiar wypuście naywięcey e-ftaruiącemu od S, Woyctecha r b. w trzyletnia dzieizawę aż do roku 18'9-» austeryą w Uwińskuch, do ktdrey należy praw» wypiekania chleb) 1 bicia na rzeź 1 kawał ogroda, tudzież tameczny wiatrak 1 młyn wraz z łąka, kawtem ogroda 1 roli. Tym końcem wyznaczony iest tttmin licyiacyi na dzień 18- Marca r. b. i wprawdzie do wypusczeaia austeryi przed południem o godzinie <;tey, a co się tycze wiatraka 1 młyna po południu o godzinie 3ciey; do czego zaprasza się dzierżenia ochotę małacyc b. O Wl-> runkach zawiadomić się można w tamecznym atucie prowentowyra, do którego się chęć maiący, zgłaszać zechcą. 1 T. m» Doniesienie. N iźey podpisany p. leca się S i tnowney Pubiicznuśu, iż teraz etarulowawszy się w mieście Gusteniu handluiący winem Węgierskim w rożnych gatunkach en gros, w beczkach 1 butelkach, dostać można, w mierney cenie, na targowisku pod Nrem 221. w domu Jmć Panny Snare; także dostać można świeży kawiar, śledzie holenderskie, minogi, sardelle 1 syr holenderski. P o z n a n dnia 7 Mjrca tg 16. A. Bałdowshi.

- - - - - - - - - - - " - - - Obwiesczenie.

Pod Rawiczem przy rak zwanym nowym gościńcu puloieBa wielka polowa piekarnia z nakźącenu do n'ev utensihami, w dniu 4. Kwietnia c o godzime IO'Sv jrana. publicznie naywięcey da« lącemu ma bydź przedana. Kupie ochiitg ujałjcy wzyiraif wg przeto, aby