- 5«3 - ewjośe Stwórcy opiekunowi Rossylskiego Pań. z koncerfn » JI < " twa! b g o n " r t u W ]l t t b I W " III « i g . . » . r r O r K a .

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1816.05.04 Nr36

Czas czytania: ok. 22 min.

N a oryginale podpisał; Generał piechoty, # 3 ; ™ HfOOia Mil{jff icz. * Zgodno: Naczelnik głównego sztabu, Generał-Adiutant SipiaginDnia 18. t. m. N. Cesarzowa J mć Elźuieta jHexiejeipna, dopełniaiąc powinności chrze- · óciańskiey, przystęp owała do Nayświętsaych taiemnic Pańskich 'w «* O. ' t a n l i c ? A ł yp y Z'fiO wego pa acu. Otrzymali rozkaz zasiadania w pierwszym departamencie Rządzącego Senatu Senator«wie, rzeczywiści Radcy tayni: Siąle Loba t r - « ° 10 A o / f t w f c i f y d a ' i ' - n e r a' p i t oTy" * 4 * i' Go rczakoiSi Sibirski Generał Guber rIIIor j > " * j . £ drugim departamencie: Ge. n e r a ł a . P o r t u c z n i k A A A «; w D i e r W"T ..v fi o d d z La I e jgo epar amenfi1 umtrał 1 t!"Scn, w Lglm · oddziale tegoi departamentu Generał- Porucznik Sukiti; w 4tyra departamencie Generał ""piechoty Fetisch i Generał- Porucznik Xiai<; jVołkoński. W pierwszym oddziale $go departamentu Wice - Admirał Kołokolców ; w 2gim oddziale tego i departamentu GenerałPorucznik Aksaków i tayny Radca Kawierynj w 6tym departamencie rzeczywisty Radca tajny Xią£e, Jusupówj w 7mym departamencie Wice-Admirał SzeSZukow; w smym departarneucie Generał - Porucznik Bro %in. Dnia 14. 1.m. w instytucie głuchoniemych, Z Wiednia dnia ijJ. Kwietnia.

. k . . k d b ' . , Przybył . .tUrMwczQray TMgO rue ,* o'lTJJolUlchijltm tym WIe lilstym pomnI li o roczynnoscl. Z rua -L · 'J( ?7 » założonym przez N. Cesarzowa Mahl od z , w l, a d o fi o S c 4. li dnia 14. m. b. p oddanym prawił się publiczny popis uczniów, na któ !!? * o ? A A P e ł n o fi o " A ÓW Auslry. rym znaydowały sie, osoby wyższego ducho- d z y ! A ""»* 80 Hfocry51y trabAt rnie,Wienstwa i wiele znakomitych gości płci oboiey /' TM'acY9 « Bawaryą, oznaczający teKaźdy z uwielbieniem p o d d a ł n a nowe "po "y T A, r" * S t ó S u n k i <errhorialn« stępy uczniów, skutek prac gorliwych III* ,? y o, u d , W o fi a P»Ą«waml Mocą tey tłego ich Dyrektora. Uczniowie, Zapytywani" o d T < We h o d » » ° w u <l«<»Y W posiadanie Z nauki religii, moralney i umiejętności urny A r A A A TUiedeńskimroku , 8 o .

słowych, odpowiadali z nay wiedzą słuchaia TIII\F O c TY j' Hausruck TMrtel} lnnviertel cych przyiemnością. * ł * " * J g ę s t w a A j r A, tudzież zostającego d o . Podłng az6ty; «B. ki In walid. dochód ZJZrPTt TJVI B"T i amtu T>,rliI_ i V5M.D «jego /;//, oatomwat Jliftrya odstąpui«

* rA.I! orderÓW Kawalera, w

K y Ł oJ" , "NQaleC2IIycb Aiownikow "osspelich danego, uczynił 40,000 rubli.

u o K e d aJ" O r a teyże gazety osoba niewiadoma «a rzecz inwalidów przysłała gooo rubli, 4 Krakowa dnia 11. Kwietnia.

Gamy tut<7*ze przedsięwziąwszy w sześciu ",,?M7,ryc? kO«iołach tey stolicy kwest* d.,a ««PlI,cey ludzkości, zebrały przez wielki A A T * eUfi5Vłot_ p bI _ 3,3*6.

Skłnfn " ,*"? U *o,Kwietnia, 7'Z08 ć'? d o dobroczynności i nayszlache& £ *" tA A a Ó »W A e h ,

I . Y S z i a C l U a 1 H 1 e y "a prry w i e l " X:H ****' AA « "K II3y W h W "A HpArrlorre o pOA J, a y Wiem u niey Hrabfna Adamowa roPockai córka iey Aw-oNIJI Hrabina Starzeńska, oko o czterysta dukatów wzłocie, i oddała ie klasztorowi Lwowskiemu sióstr Miłosierdzia, który dla sczupłego maiątku swoiego wstawał w potrzebie, a za pieczołowitość w pielęgnowaniu ubogich chorych dobrodzieystwa tego tak był godnym. N a yw L ksza wdzięczność należy się rzeczonym Damom 1 wspaniałomyślnym Dawcom, 'którzy tak mądrze umieią obierać cele do broczyii , . J nos« swoley. wym brzegu Renu posiada. , Zobopólnt zatwierdzenia tego traktatu wymieniane będą w przeciągu di.i czttrnartu W Monachium, a dzień 1. Maia przez aczony itst do obięcia w posiadanie obustronnych-,kralOw. "Z powodu śmif.rci N. Cesarzowey i Królowey tiaszey, Matyi Ludwiki /\ włożył już d«ór tut«-y->zy małą żałobę. V* itikj żałoba włożoną będzie od dnia uroczystego pogrzebu, który eię w Wiedniu odprawi. Dnia 23. Kwietnia.

Podług doniesień z IVenefyi z d da i 6.

zostawał N. Cesarz ciągle w pożądanym stanie a&drowu. Przez cały wielki tydzień i wielkanocne święta bywrtł Monarcha na nabożeństwie z Arcyxiężną Mar}q Ludwiką, Xięźną Parmtńeką, i zwiedzał publiczne zakłady.

14,000 Austryakow stoiiescze w króltstwie N eapolitańsHtm; naylepsze pannie porozumienie między nimi a woyskiem kraiowóm. N asz dotychczasowy Pos /\ ł w Rzymie> Kawaler Leb%elt£vn} został odwołany z rozkazem, ażeby się niezwłocznie udał na swe przeznaczenie do Petersburga. Podług wiadomości z jCoifu is na nowo mieszkańcom zarażonych mieyec zakazano pod karąśmierci oddalanie się zswych domów, i dziewięciu za przestąpienie tego zakazu rozstrzelano. Od Menu d. 22. Kwietnia.

Rząd Wirtembergski cofnął proces, wytoczony przechv Hrabiemu SchOnberg z powodu ostatnich przełożeń i zażaleń stanów. W Milnster obwiesczetiie Naczelnego Prezesa iT/incke, powszechną sprawiło radość. \ \yraził w nić tri między innerni: TVyrifciy między mieszkańcami prowincyi Westfalski«, y obawy względem syetematu podatkowania, stosunków włościańskich i urządzenia stanów. Obawy te eą całkiem' płonne. Zaraz po wkończeney orgaoizacyi władz kratowych zwo

l *1<laną będzie Kommissya z mieszkańców pro« wi icyi złożona ! ht- so ne systemu podaikowjfnia bez et .uy czasu egtos'zo.em zostanie. VV hide z H*H1KY Lund/\my d»no.Szą, iż woyska Austriackie, sti iące na przes ize, i międay rzt ką i.uuter i 9/\ceich, wkrótce zt .mtąd wyciągną; także w Mi.guncyi i Land. 'U'ie iiiebtcizie ua przyszłość os/.d Anetryackieh. VVsz) stkte te woyska powró« ić matą nay krótszą drogą do dziedzicz yeh państw Cesarsko ]I ustryackich. Podobnie i Austryaccy urzędnicy cywilni opusczaią nasz kray i powracaią d« oyczyzuy. V* Lnndawie zapowiadaią bliskie przybycie Prancuzkiego Generała Hrabi Guilleminot, który wraz z innymi komrr.issarzami polecona sobie ma ostateczne uregulowanie granicy Lnutery.

Że Szwaycaryt ciągle się wynoszą mieszkańcy do Ameryki. Męsizyzni zradoś. ią prz£d»iębji< rą tę wędrowne; lecz kobielom i d. titciom z ciężkością przychodzi opusez aM 8kVe d o fi y .

Z Mannheimu d. 16. Kwietnia.

Pierwsze familie kraiu wyznaczyły z pośrodka siebie Deputacyą dla przełożeni- rządowi swego i swych spółstauowych uciążliwego położenia, z prośbą o zaprowadzenie składu stanów. Lubo w tym samym czasie iuż by-ł rząd z własnego natchnienia wydi<l ustawę, zwołniącą zgromadzenie stanów W. Xiestwa Badtńskiego na dzień ł. Sierpnia, i tyrn sposobem uprzedził ich główne życzenie, przecież zganił postępowanie deputa, y i, i członków ieyzostaiących w ełuzbu rżąd>vfy, usunął od urzędów. 1 tak n. p. Pan Qetiltnihgiri utracił Majorostwo z prawem ,noszeida munduru. Pan Berlichtngen urząd fiadej Powiatowego zpensyąi bzambei.sństwo. Na tę wiadi ;n«8ć udali się niektórzy ehywttle · ij A cbtn do h ar 1st ujie, dla uczynię ia przeciw ternu przełożeń, lecz nie znaleźii nigdzieprzystępu - i nia. nic wskóra wszy, powrócili de domów. niewierczemi omamieniami etaraią «Te «wadzić Obywateli, ażeby danin swych nieopłacali, młodzież, ażeby się do woyska niezaciągała; łuo urlopowanych woyskowyoh, a*eby pod chorągwie swych korpusów niewr..crdi, kt< rzy przez swe mowy i postępowanie wywierają nienawiść'lub wzgardę swą przeciw spokoynym mieszkańcom, przychylnym Królowi i posłusznym prawu. Nie irzeba żałować ani zabiegów, ani innyck środków, do wyśledzenia ludzi, pragnajyck mesczęścia oyczyzpy i t. d. - I nny okólnik Prefekta, przepisuie środki ostroźuości przeciw potieyszanym podróżnym. N akazuie w nim Uurmistrzotp, ażeby pilnie przezierali paszporia podrożuia _ cych, i kazali aresztom wać każdego, ktary ..nie test dostatecznym opatrzony paszportem. Ten w każdym czasie potrzebny środek,- pisze Prefekt-tenu gciślęy wykonywanymi, byciź powinien w tako wy.h. czasach, - gclzie meprzyiaciele porządku szukali wszelkich ścieszek dla rozszerzania swego szkodliwego wpływu. A Par,ha dnia if3. Kwietniu.

Wczoray prezydował Król w radzie Min1.' Stro.v.

iVyzoray rano wyszedł M o n s i e u r w to« warz stwie- Marszałka dla obeyrzenia koszar i,u-( iioty/\.. vardyi Królewskicy, gdzie zabawił do godziny 6tey wieczorney. był we wszysclith izb,:t'h, prztniawHii bardzo łaskawie do zołrii rjy, i spełni* kifli.h wina za zdrowie Sap-ruw, co tsJtże cały eztąb główny miał sobie za powiunnść uczynić. Kroi- wyiedz;e łada dann na rneiaki cza» d<> Fon tiir > >:l>te.m. t-zc/\ć gwardyi krok-w8bb y oirzyii.ała iuż rozkaz, a?cby hyła w gotów<<:'ci do towarzyszenia Królowi, a w Falittńmbleau czynie wszelkk prxyspopobiei.ia, , ?;nowiadjiA«.f ui> ,żsjv treize pobyt dworu Krubwskngo, Wczoray r< io wyiecb-il do r. vtnneb Uint KrclfWsćy XiAzeta, lecz dzi» znowu-itauita'1i powrócili.

Z Bruxeiri a. iS- Kwietnia.

Powiad.dą, 12 na poczeka mksiąca Maia nastąpi z- wczne ,poruszenie IIa prawem skrzydle woysk sprzymierzonych, stoiących we Franc yi. " Do Cr.mbmy, gdzie, iah wiadomo, znay.

dni sję Xia/\e W'elhiigton z licznym głównym sztabem, przyw< łani zostali: Generał Hosa> EKl IVofohcew, Xiaze Fryderyk Heski» tr, ntrst Ąlten i u d. Jest mniemanie, iż l-.m także przybędą dowódcy woysk kontyngviisuwych Austrat kit go i Pruskiego. Z AI%uC)i dnia 12. hwietnia.

Prefekt Departamentu dolnego Renn wyd X znowu odezwa okuluą, do wszystkich Burmistrxoiv i Woyt'iw, polecaiąc im nayściśhyszą/\ czuyność przetiw wbthrzycnloin pubiiezney spokoyuości i porządku. Oświadcza on, ii uzuaie czynie" z.-bitgf wszystkiej riitm ii tych urzędników w dochodzeniu i imaniu ludzi, rozgł iszui/\cyth fałszywe wiadomości, zachęca taxvcb, swemi mowami do buntu, mówili y eh obelżywie o rządzie, iwodj di wa ui u Uli do sAiiu po · - · """"'. ">'i 'H¥M Ł E lecz h. ieduak śr«dki te II' -eprzy. .iosty iescze U go s-utfcu, którego się pe nich spodziewać , należało; że ciągle iescze kmtźa/\ nicdoizctzue wieści i coraz ddey się rozszerzała., eprawuiąc w ludziach słabych i łatwowiernych szkodliwe wrażenie, a w dobrych obywatelach wz ieoiąc postrjcb i obawę; że w wLIu innych wzgiejb<h ftayg -iiae zr/\ .lzsią. skutki, opnźi.iii/\c wpływy do kass j ublkznyh, or.iz dobr- 'wolny z-cia/\g do W-OYbKa, rII3:Qc joawet szkodliwy wpływ na prywatne kósuiiki rm/\dzy obywaietium. h - ńrem dociekani, tabu-.ychludzi, niei<st wyższa Vi łidza wstanis cz«>aczyć p<-wnt-y zas;dy, ale owszem nrJIe« d; 'ny przychodzić, iey powinni -w p.<jmoc swą by ..raDą i toztiopi. ośt '$ . Uważać Oni mogt za nitpiz\iati'jł państwa tych, którzy, z publiczny h niceczęść, zrządza qy eh priez .fcciradę, rad/\śc 6W4 /\okazaląj, którzy prae

\ * " Na ofiegdayszem posiedzeniu Izb Deputowanych przyięty został budżet w 257 prjeciw 6 głosom. Zwyrza'yny dochód bbrachowany iest na 570,451 940 franków, a zwyczayny wydatek na 548-*5'* ,520 frank. Superata dochodu przeznaczona iest na nadzwyczayne Wydatki. Wydała także razem Izba Deputowanych następującą uchwałę: "Prócz wyznaczonych przez Króla 1 o milionów franków, wszystkie wpływy zaległych do dnia 1. Stocznia 1815. podatków, użyte bydź maią Ba zapomoźenie Departamentów, które naywięcey przez woynę ucierpiały." Wszyscy Francuzi, starający srę teraz o u- z rzędy, obowiązani są złożyć dfiWocfy swego r oj a l i z m u i starać się o stwierdzenie swey prośby podpisefn iakiey dbstoytfey ręki, n. p . Para, Deputowanego, ź-nakornitego urzędnika i t. p. Kto tey potrzebie nie icst w'Stanie zadość uczynić, winien»,' zgłaszając się do Ministra o urząd, udowodnić śwóy sposób myślenia, n. p. dówieśdź" a przynaymniey twierdzić* ife Monitora, donoszącego powrót łupieżcy - tronu, znisczył w miejscu sie/\gn urodzenia, lub że go zlał winem, lawa;', szokoladą, tąk, iż go przeczytać niemoźna; albo też, że tylko na pozór hołdował przywłaeczyłielowi, i przyiął od niego urząd i t. d. Głoszą, ie Xiążę Talleyrand uda eię do iedney z swych włości, Paleticay (gdzie Król Ferdynand FIL był trzymany w więzieniu.) Sir Sidney Smith miał honor złążyć swe «szanowanie Xiezney Angouleme* yoletnia Pani Genlis przepędziła natoinie · zas postny w ustroniu Jdasztornem na przedmieściu S f. G e r m a i n . Panna jilanguene, handlująca masłem w firetaniż, pisała do Xiecia Escar, pierwszego Ochmistrza domu KrółeWskiego, iż 51 radości, iaką czuie, widząc Burbona na Ironie Francuzkim, postanowiła spuścić N.

Królowi zapisane od niey masło 20 fenigami leniey qa fcaidAm fumię, i ie gdyby się wza

- =smoznleyszym znaydowała stanie, cbętnieby mu ie podarowała. Gily legionowi departamentu Arriege prze«.., glądano tornistry dla odkrycia popełnioney kradzieży, znaleziono u iednego żołnierza troykoiorową kokardę i orła Napoleon aj Cały korpus żądał natychmiast wypędzenia tego żołnierza, - Zmarły wierszopis Duciś spowiadał się co i 4 dni. Czynią pobożne dusze uwagę, iż ten chciał naprawić, co poprzednik iego w akademii, Voltaire, zaspał. Mówią o zawartym IIOKYT konkordacie Francją.

Xiężniczka Marya Karolina spodziewana iest dnia 15, Maja w hugdunie. Posiedzenia J żb odroczone zostaną dnia s 5* Maja i zgromadzą się znowu dopiero dnia 15.

Października, Pewien podróżny, który przebył Szampa* nią, Burgundy/\ i okolicę Ltigdunu, nie może dosyć żywo opowiedzieć, jak daleJtd , mieszkańcy postąpili w przywiązaniu do swego iCrół», i r., i« K TDi<-u.-cicio K neygłAbszem tylko uszanowaniem iest wymawiane. Legia Ardennów wykonała dnia %. t.m.

przysięgę wierności; dowódca miał krótka dobitną mowę, która okrzykiem: N i e c h i y i e K ról! okrytą została. List pewnego Austryackiego Oficera, umiesezony w gazecie K o l m a r s k i e y, zbiia wiadomość o krwawych zayściach między woyskiem Austryackiem a mieszkańcami Alzacyi, twierdząc, ii naylepsza między niemi zgoda panUle. Mówią, ii Panom Cambaceres i Exel Manns wolno będzie prztlbywać w Brttxelli.

Pewien Oficer na połowicznym żołdzie »bliżył się niedawno ku straży Królewskiey; ta zawołała.' K t e ma żyć! Oficer odpowiedział na to buntowniczym okrzykiem, i wzięty został do aresztu. Jtdutgogrenadyera w Rouen, wzbranidącego się wykonać przy* «ięgę Kjóiowi, wwą im spotkał.

LIsty z Madrytu donowsą między inncmi, Posła W. Sułtana Tureckiego wielkie sprawia li osoby przeznaczone do przyjęcia przyszłcy wrażenie, i ie rzeczony Poseł uzyskał nieKroiowey Hiszpańskiey i iey dostoyney sio- zwłoczna oswobodzenie z niewoli 13 Greków stry, W)ie>'hać miały dnia 14. t. m. do Ka- i 3 Auetryafeów, dyXU. Świetne zwycięztwo, odniesione Liczba urodzonych osób w Paryżu w roku przez Generała Murillo w Ameryce nad ta- z g 1 5. wynosi 22,612 i przenosi liczbę uroeecznymi nieprzyjaciółmi, sprawia w całey dzonych w roku 1$ 14. blisko o 1200» ZaHi$%panii naypięknieysze nadzieie przyszłego ślubionych było 5575, rozwiedzionych 3t «zęśliwego powodzenia oręża Królewskiego par, tyle co i w przeszłym roku; umarłe W tey części świata» 19,992, międzyktóremi umarło nanaturalną 1 Wiadomo, iż RoneparUzawarł roku 1307 ospę 4x6, W roku 18'4 liczba zmarłych "j traktat z Hiszpanią, na mocy którego Król wynosiła 3 3,160, między któremiznaydowało I E t rur y i miał dostać północną Portugalią, się 3,000 kobiet zestrachu zmarłych. Tabelle i a lak ndzwany Xiążę Pokoiu A 19arbia, znaarłych w Paryżu wojowników woysk sprzyXiądz Pradt wyraża w dziele swoićm o rewo- mierzonych w roku 1 8 1 5 9 okazują bardzo I lucyi Hiszpańskiey: Xiążę E' ekoiu zawarł nie równe wypadki; Rossyan umarło S3, , lamowolnie ten trakiat, a potem dopiero Austryaków 15, Prusaków 154, Anglików uwiadomił o nim Króla, i wyiednał zatwier- 10 i 7, 1 dzenie iego. Gdy Bonaparte układał się » z Hiszpanią o Portugalią, myśJ ał i ui wtedy Ł usunąć Króla Hiszpańskiego z tronu, i prze-, fcnaczył dla niego Etruryą. Póiniey i to zdawało mu się zbyteczoem, i prawa Króla Hiszpańskiego zaspokoił majętnością f/\alcnrai. Kilkanaście osób w Alenfon otrzymały rozkaz, ażeby opuściwszy w 24 godzinach ło miasto, udały 6ię w inne wskazane im ruieysca, gdzie pod okiem policyi zostawać ; malą.

Członki legii narodowey, zasczycane o z d 0i bą l i l i i , wykonywaią następuiącą przysięgę: : Przysięgam w obliczu Boga bydź wiernym i przychylnym Królowi, bronić praw iego , i prawych iego następców i wyiawiać wszelkie wiadome mi przedsięwzięcie przeciw bezpieczeństwu Królewskiey rodziny lub spokoyności państwa. Pewien Pan Antonie wydał "historyą Jego K. Mci Ludwika ligO, nazwanego Pożądanym, od iego urodzenia aż do pekciu .., Lucy an Bonaparte wyiechał z rodzina, · 81 5." swoią do Rufinelli) willi swoiey pod Frascati Donoszą % Algiru, iż przybycie tarnie

Z Włoch d../3. Kwietnia.

Słychać, iż X i ąż ę P o k o i u chce wstąpić do zakonu Jezuitów, Ustanowiono- w IVenecyi Koramiseyą herbowną, która rozpoznaje nrawa dawn«/ szlachty Weneckiey. Według doniesień zR%ymu pod dniem 18Marca, byli nowo mianowani Kardynałowie po installacyi swoiey i otrzymaniu kapeluszów kardynalskich z podziękowaniem u Papieża, do którego Kardynał delia Genga miał mowę. Jego Świątobliwość odpowiedział mu następującymi słowy: "Uznałem za dobro dla kościoła, otoczyć się mężami, którzy filarami itgo bydi mogą, a po których spodziewam się, iż wiernymi będąc swoiey przysiędze, są zawsze gotowi przelać za kościół krew swoią. Ja sarn daiem zły przykład słabości, a ieżeli późniey większą wytrwałość okazałem, było to dziełem Boga, który i naypoślednieysze narzędzia wybiera do wielkich d , " c owo swoiego , który ma w Rzymie, najlepsze obrazy. Chce on znowu rozpocząć odkopywanie starodawnych zabytków w T u s k u l a - n u m , niegdyś wiosce Cycerona. Głoszą, iż część woyak Austryackich i' Angielskich r stojących karze na ziemi Neapolitańskiey, obsadzi warownie i wsie po nad brzegami morza Adryatyckiego i śroclziemnt go· w kraiu Papieskim, ponieważ Oycu c S. i.iema dost.iteczney siły woyska dla oparcia si<A nap idom barbaryiczyków. Z. powodu, ii naturalna ospa sprzątnęła xeKM zeszłego mnóstwo dzieci' w kraiu N eapolitanern, zalecono Biskupom, ażeby przez listy pasterskie zachęcał! niewiernych da eczepienia ospy zachowawczej.

Rawnaiteuti"adomtscu

X/\aie. Wellington przybył dnia 2 a. Kwietnia do flagi, w podróży swey do Angljt r zkąd powrOCl do Paryża po zaślubieniu. Xi<;zuiczki Karoliny.

Gazety i listy z Nowego Parku zawieraią, «prócz doniesień o obradach. Kongressu Amerykańskiego, mniey więcey dokładne wiadomości o planie, ułożonym przez:Józefa Bofiapartego i innych tarni e obecnych bogatych Francuzów względem założenia nowey wolney osady vr kraiach Stanów Zjednoczonych.. Napoleon powziął pierwszy myśl tego planu po niesczęśliwey dla niego bitwie pod Water100 j pragnąc przeuieś« 6tę ze swoią rodziną do Ameryki. Miasto Nowy- Kirk wyznaczooem było do zbierania się wszystkim, wynoszącym się z Oyr.zyzny swoityFrincuzom, Starszy Brat Napoleona, Józef, zawinął ze · wetni skarbami i z wielką liczbą wiers.yth swoich do portu tego miasta, gdy tymczasem tam Napoleon dostał eie, w moc Anglików,

5? 8 «a drudzy'bracia if go, póki itecze można bYlor na mirzt iię nit puścili, Vila«, ino wreszcie" lZ wówczas iescze, gdy Napoleon był udzielnym Pantm wyspy Elby, radził H<M Fot/che, aby osiadł w wolney Ameryce. ,,1 a m (lak się wyraził ten Minister) będziesz mógł N. Patiie btz ściągnit >iia na sitbre podtyrzt ni» Mocarstw E urcj eybkieh, żyć iako wolny obywatel w peśr >d zscaego wolliego narodu, który wielkości d u c h * T w o i t g o, - dokonanymi dziełom Twoim i wysokim przymiotom 5] rawiedliwt to podziwu nia nit odmówi, ponieważ sława Twoia żaeiney obawy wzbudzić w nim nie może." - Obrano iuź rozległa ziemię na tę nową osadę, - która AewFranct (nową Francyą) nazywać się, i ogniwo wielkiego, łańcucha związku Amerykańskiego tworzyć będzie, CJiągnre się on» w pięknty źyzney okolicy wzdłuż witlkiey rzeki 5. WaWrzeńta, stanowiąeey północną granicę Otieyże -r południowa granica przytyka d» kraiu Nowego YC2KU. Jiiiskość jezior Gfr tario i Champltin wabi do żeglugi i handlu» a rze-ki i kanały u trzyrmiią zwi A zth z No W*t7t JTftrkrem i morzem. Ziemia może wydawać wszelkit rodzaie zb->ża i owoce. Nowy kray. skoro ludność iego doptwney doydzie liczby, będzie miał Reprezentantów przy Amerykańskim kongressie w Wtmyngtonie; liczba ich stosować się będzie według zwyczaiu wolnych Stanów Amerykańskich do wielkości ludnością 100,000 mieszkańców płci męzkiey, którzy rok 1 6ty żyeia Skon żyli T maią praw» wyboru 3 Reprezentantów na Kengns. KOIIstyturya iestdemokraiyczna ireprezentacyioaj lak w całey woiney JIme2yce. Naczclnifc Adminisiracyr y ezyli Gubernator, tudzież" wszyscy Urzędnicy kraiowi, obierani hywaiat zawsze większością tło sów , 3 to k.iid<go razuj tylko na czas oznaezory, i mogą bydź do odpowiedzialności poe' ą Aoieiii Ł

Doda teŁ

D A DO

Gazety

Wielkiego Nr.

Rozmaite wiadomości.

N. Cesarzowa Austryacka w zro blenym dnia 4. testamencie, postanowiła dostoynego hrata swego Ąrcy Xietia Ferdynanda uniwersalnym sukcessorem. Krótko przed zgonem z wielką mocą duszy dziękowała ArcyXiężney Maryi Ludwice, która iey w ostatnich trzech dniach na chwile. nieodstąpiła, żądała potem mówić sam na sam z swym małżonkiem i w półgodziny po tey ostamiey rozmowie życia dokonała. Pani Murat opuściła z swą rodziną zamek Haimburg i udiła się do Brzany, gdzie bawić zamyśla przy swey siostrze P ani Ba* CIOCIU.

Xiaig Enąenius% Beanhamois odwiedził «wą siostrę Hortenzyq Bnnapartową w KonStancyi. Wszystkie iego dobra we Prancyi zostaią dotąd pod sekwestrem. Kardynał Maury odstąpił swe biskupstwo Monte Finscone A lecz pobierać będzie roCzney pensyi 4000 S c u d i.

Doświadczenia wzg'cdan suszenia zboie, (Zdzielą dovwiadczei'ia w gospodarstwie.) Na bi"U'y Musi itst zuyczay suszyć zboże W snopach pized mło emem, do czego matą zrobione osobne suszarnie, albo osi«, ci. Jest zagadnień e u t ospodarzów, czy ten sposób szkodzi zbożu, czy pomaga p W Szwwfcaryi, gdzie teraz po wit Iii rphystsch używają suszaiń, czyim no następujące uośu iad«.ztiiie. Odmierzono 184 «arcy it-dntgo jboża. z tych połowę, to i ts!: 141 gar. suszone, a połowę Iłtesrrszonrge zostawiono. Pokazało się, że w suszeniu ubyło zboża po 5 od sia, te iest: niestawało do 'miary 1>1 sko poł szósta garca. Kazano mleć osobno zboif suszone i niesuwone; nie»uszoae wydało wiece y mąki a ni

EK

Xiestvva 36.

Poznańskiegożeli 7.boże suszone. Ale w pieczeniu chleba mąka ste zboża suszonego wydała 2,10 funtów wię tt) chleba, niżeli mąka ze. zboża ni tsuszonego. Ratafia Z wisien.

Wtź wisien doyźrzalych, obskub szypułki, wyimiy z rucri pestki, ugnieć rażeni z malinami, włóż w dzbanek-» zostaw 4 lub j, dni A ehy uleżały się, inieszay każdego dnia 2 lub 3 razy, potom wytłocz dobrze z nich sok, który odmierzysz, i do 3 dl kwart soku wley a kwarty wódki. Do 5 kwart ratafii, utłucz 3 garście pestek z tychże wisien, i doday ćwierć funta cukru do kwarty, zmieszay to wszystko w dzbanku, przydawszy garść koryandm i trochę cynamon u, nieco muszkatołowego korzenia i gwoździków, niecli moknie przez 7 lub dni, każdego dnia potrząsay dzbankiem, nareszcie przecedź przez worek i zh y w czyste butelki, a dobrze zatkawszy, schoway do piwnicy. (Z Dzień. Ekon. i Pel. Lubel.)

OBWIESC2ENIE.

Trybunał Cywilny Departamentu Poznańskiego wydał w dniu 3cim Lutego r. b. na powództwa Sukcessorów Janowicza po nastapionem poprze* dniczo wystukiwaniu i udowodnieniu w skutku artykułu 119 kodexu cywilnego wyrok stanowczy, oglaszaiacy nieprzytomność «nikłego iuź od dwudziestu lat Marcina Teodora Janowicza z Poznania; co itóiownie do artykułu n 8 . pomienionego kodexu do publiczney podaie się wiadomości, w P o z n ani u dnia 13. Kwietnia 1816. Królewski Vice- Prezes N aywyźszego .Są:ttA Appellacyinego, iako Kommissarz do organizowania Sadownictwa wWielkiem Xiestwie Poznańskiem, . ' Sch on erm arIi .

A. A. A. A.

O'BWIi'Ś-CŻE N 11: x Dla Wielkiego Xiesrwa Poznańskiego ustanowioną została Redakcya Dziennika obwiesczeń Rządowych i prywatnych, która z tuteyszym · wydmych przepibow prawoważnosc obwiesczeń · s.lowych zależy 00= ich uiniŁsjzema w tymże Dzienniku, Uwiadomią się wiec Publiczność, iż · w każdym przypadka, w którym iakowe ttbwiesczeme sądoW« podług; przepisów prawa przez pisma publiczne nastąpię powmno, takowe od iib a j. Maja i. b. iuź nie w gazetach, lecz w Dzienniku obwiesczeń X-est-wa będzie umiesczonem. w Poznani u dnia 0.7. Kwietnia 1810. Króle« ski Vice- Prezes N ay wyższego Sądu Apfel J\cyineJ\o, iako Kommissarz do organizowania Sadownictwa w Wielkićm Xiestwie Poznariikiem, · Schon er m ark.

. .. .

Z Warszawy dnia 17. Kwitną 18 J 6 .

Prenumerata na wyrycie obiazu ś. p. Xifcia Jozefa Poniatowskiego, Naczelntgo Wodza woysk Pohkich.

Obraz ten, maiący zaletę zupełnego podobieństwa, malowany przez P. Benner a z oryginału Ę. Marulla BacaareUigo, znayduiącego sie w zbiorze JW. Hrabiny Ahxandrowey Potuckiey, rytym będzie przez JPana Jolm, który z tafca dokładnością wydał wizerunek J e g o C es ars k o - Króle wskiey Mości.

Cena prenumeraty na ieden exemplarz wynosi 25 złotych polskich. Prenumerować ta można w domu Panów Breunig i llikmann, do dnia 3 5. Maja r. b.

Osoby prenumerujące, za uczynionćm uwiadomieniem w pismach, publicznych, odbiorą w tymże domu exemplaire. Naypierwsze wyciśnienia wydane będą zapisującym sie, koleią pierwszeństwa prenumeraty. Prenumerowanie takowych exemplarzy, również będzie przyietern u JPana Steinkdlera w Krakowie, iako też u JPani wdowy Schmaedike et C o T P . vr Poznaniu, którzy też w swym czasie exemplarze Interessentom wydadzą.

Wezwanie. Exefcutorowie testamentu zmarłego dnia ia. Grudnia 1815 roku Ignacego Szczatowskiego, Sekretarza byłey Rady Ministrów X. W. , wzywaią siostrzenice tegoż, Eleonorę Czaplicką, ażeby o sobie i o mieyscu pobytu swoiego doniosła do Warszawy, pod adressem: " D o Redaktora gazety W arszawskiey. " · j A g M M M M M« «fi i M M« v> i i (CIIM Ulm*< · Ul Uf<4Iłłłmv H H H M M H H M H UBWIESCZENIE.

Administracya podpisana z Bukowiny Szycowskiego Powiatu w Ś l ąs ku, ma się za obowiązana, oznaymie Powszechntści, że, chociaż wieś ca dotąd

iescze niema własnego dziedzica, przecież d!a przyszłego zachowania tuteyszey kąpieli i na ten rok wedls sił t-niane było starJ\ni-.-; a że te osoby, które tuteyszych źrzódeł tego lata używać zechcą, nie tylko chfdogie i zdrowe pomieszkania, a!e i żywność wystarczającą u tureyszepo nowo po- tanowionego Dozorcy łazienek gnaydą, który prjed zaczęciem przeszłey woyny iuź przez wiecej lat zwziętością przytomnych gości posługę tę odbywał. Uj drawiaiące skutki tutecznych źrzodeł mety Iko doświadczeniami wielu lat są potwieidzone, ale się też roku przeszłego znowu sprawdziły. W całości aiQi wanien górowano, % których niemal joo ubogim osobom beż odpłaty dano. Z go chorych, którzy tuuy kąpiel brali, a między którymi znaydowały sie osoby znacznie suchem i boiami dotknięte, nay większa część opuściła kąpiele z ukontentowaniem.

I tigo roku niezapomniane o ubogich; tylko potrzeba, ażeby, chcąc używać naszych kąpieli, istotne swe ubóstwo wierzyteh emi świadectwami udowodnili. Z początku Maja kąpiele będą otworzone i goście przyjmowani. Obcy mogą się w listach od opłaty poczty wolnych do tuteyszych Inspektorów meldować.

Bukowina 1. Kwietnia ig' 6.

._AtJrninistracya kąpieli.

D o nzeszenie.

otrzymałświeżego

Porteru

Barklai

Doniesie n i 1 świeży łosoś

Sypniewski w Poznaniu. e. Przednio mary no w an y iako otrzymali J. Horn <lr Freudenreich..

Uwiadomienie.

Podpisani donoszą W. Rodzicom i Opiekunom, swe*m zaufaniem ich zasczycaiącym, że zaraz po Wielkansenych świętach r. b. przenoszą się zswym edakacyinym instytutem do kamienicy JW. Gar czyńskich, w aktuilney possessyi Jiaci Pana Kupca Knlignego, na pierwszem piętrze, w rynku pod Nrem 68.

Poznań dnia 12. Kwietni* 1816 r.

Sczepan i Marya Trimail małżonkowie.

Uwiadomienie. Stroskani rodzice życzą sobie powziąść iak nayprędszą wiadomość o swym synu E r n e ś c i e S a m u e l u B lot t n er, który przez czas niejaki przebywał w Wilnie iw Petersburgu, & to dla udzielenia mu ważnych wiadomości, tyczą- rozmiaru i taxy tych dóbr, toalaxy odfeotf &upIIIcych sLg'sev,o wiasnych mteressów. nia naydokhdniey na gruncie o stanie i wartości Wsehowa w W. Xiestwie Poznańskiem dnia dóbr przekonać sig mogą» 18. Kwietnia i8>6. Poznań dnia 2.5. Kwietnia 1816.

· Jan Kry sty a n Bhttner. Do przedania. Z mocy wyroków sądowych, bgd A sprzedawane trądy cyą zaięte przedmioty w wsi Stroszkach wPowrecie Szredzkim, iako to: różne zboże, bydło rogate młodccianne i doyne krowy, meble i sprząta domowe, na dniu 6" 9. i.13. Maia r. b. zawsze od godziny rotey zrana, za gotowe pieniądze; q czeni ochotg kupna maiącyc b publicznie uwiadomią. w S z fo dz i e dnia 30. Kwietnia i8r6. J. M e i J s n e r, Komornik Powiatu SzrodzkiegcW Aukcya. Brycj.sca kryta, dwa wozy, sikawka, stare homonta 1 3 krowy, zostaną dnia 6. Maja r. b. popołudniu o godzinie Jciey na Kundorjie pod liczbą 159. w ogrodzie W. de Stremler przez podpisanego naywigcey daiącym sprzedane. P o z n a n dnia 2.9 . Kwietnia 1816.

19nac)! Orliński, Woźny.

mmEEacmmmmmuuoEmmbmm'IIIJIIIIEmmmamE7>mi!miiEEIII '>mmmmm'utm u> 'I» mi mm - u - U M U - -

Do nalf;cla. JNJa ulicy Wronieckiey pod Nretn 520, :est do wy naif cI» od S. Jana r.b, spichlerz z sklepami, wozownia i sypaniem. O warunkach a mnie dowiedzieć sie można. ł>oznaa * dnia a. Maia 1$\ Franciszka Tar o ni pod Niem 51. w ryuku. IJo przedania. " Ppdaie sig do publiclney wiadomości, iż w Poróedzułek,. to ust dnu 6. Maia r. b. rano o godzinie (Jtey cu w Poznaniu w stancyi podpisanego bjdzie sprzedawał podpisany Komornik przez publiczna licytacya sądownie zatrado#ane lustro duże i klawikord wigcey daiącemu za gotowe pieniądze. P o z n ań dnia 3. Maia ig<6.

B e r e rt t.

Do przedania. Wieś siachecka B Abolin, w Powiecie Inowrocławskim, Departamencie Bydgoskim, ćwierć roili od Gniwkowa położona, iest z wolney _ręks do przedania. Życzący sobie za gotowe pieniądze kupie, zgłosić sig raczy do Sobochiega, Adwokata ta w Poznaniu. ( jJo przedania. Wgo Tomasza Siemiątkowskiego , Pułkownika w woysfcu Polskiem, dobra iego dliedziczne śą do sprzedania, Wolmice i Mnie Zaletie, w Powiecie Krotoszyńskim sytuowane, 3 mile od Bawicza, a dwie od Szlaskiey granicy położenie maią. Chcący nabydź te dobra, zgłosić sig raczą w listach frankowanych do JW. Ńepo. Koryiowskiego, Sędziego Pokoiu Powiatu Krotoszyńskiego, który ma swoie zamieszkanie w Sawinach pod Bojanowem. Do przedania. Dobra Golczewo 1 Go lczewh o, w Wielkieni Xigstwie Poznańskiem, w Departamencie Poznańskim, Powiecie Gnieźnieńskim, tudzież dobra Żemiki, w Departamencie tymże samym, Powiecie Szredzkim, sytuowane, z wolney rfki, sposobem dobrowolney partykularney lkytacyi, maia bydź przedane. Termin kcytacyi iest wyznaczony na dz; tń dziewiąty Czerwca r. b . 18 ró. od godziny <<Jtey zrana, i w stancyi Patrona Weifsleder, w Poznaniu zamieszkałego, odbyć się ma. W biórze tegoż Patrona warunki kupna, tudzież ogólny opis stanu tych dó br, przeczytać uwiną; iedaalc z przyczyny braku sczególnego

Licytacja, bzanowney Publiczności donosi, iż dni 1 2.0. miesiąca Maja r. b. i następnych w wsi Bracholtnie, Powiecie Wągrowieckim pełożoney, odbywać iig będzie publiczna licytacya pozostałości ruchomey po niegdy Ur. Janie Wierzbińskim, naleźącey do niedołetniey Jlntoniny W - ierzbinskiey. Pozostałość ta składa sig.: z sreber, miedzi, cyny, żelastwa, bielizny, ko ni, owiec, bydła rogatego i nierogatego i innych sprzętów do gospodarstwa nałeżąeych, n,a które ochotę kupna maiących wzywa, z ostrzeżeniem, iż każda kupiona rzec« natychmiast po przybiciu Licytującemu brzmiącą monetą, kurs w kraiu maiącą, płaconą bydź ma. W ą g r o w i e c dnia 25 . Kwietnia J 8 < 6 .

N otaryat publiczny Powiatu Wągrowieckiego.

Górecki, P.

Do zadzieriamenia. Dobra WieYf;e, w Qsm pmamencie Poznańskim, Powiecie Międzyrzeckim, sytuowane, drogą exe ku cy i przez licytacya w trzechletnią dzierżawną possessyą, to iest: crd S . J a n a 1816. do tegoż świgta 1819 r o ku, m U{ bydź wypusczone. Termin licytacyi odbyć sig ma dnia dwudziestego Maja r. b. 1810. od godziny iotey zrana w izbie ustepney Prześw. Trybunału Cywilnego Departamentu Poznańskiego w Poznań nitr przed Assessorem tegoż Trybunału, U r. Hebdmanem. Warunki licytacyi i dzierżawy, w Ka5Icsiiaryi wspomnionego Trybunału Cywilnego n w Poznaniu, przeczytać można. W ogólności nadmienia sie, iż rzeka War t a idzie przez wsponmione dobra, a propinacja w tych dobr*ch lest znaczna. P o z n a ń dnia 27. Kwietnia 1816.

UWIADOMIENIE.

Wydział Sporny Sądu Pokoiu Powiatu /\ Pyżarskiego podaie do pubbczney wiadomości, iż na dniu 19, m. i r. b. znaleziono na gruncie dóbr Tarnowa pod Pyzdrami, z te y strony rzeki Warty naprzeciwko rzeki Prosny , gdzie ta łączy się zWartą, nieznaną kobietę, ośnmaście lat okazuiąeą, wzrostu miernego, którą woda na brzeg spędziła; dla znacznego zepsucia ciała, zmarła przez nikogo poznaną bydż nietuogla. Ubiór iey składał się a kaftanika, z sukna ciemno-zielonego z met..iowemi guzikami, sznurówki z płótna modro-farbowanego, spodnika płóciennego na tle białem w pasTci modre tkane, koszuli 1 pończoch, otaz jednego trzewika" na prawey nodze, średniey foboty; miała szkaplerz na szyi, a pod sznurówką w mieyscu brykla noź stołowy z trzonkiem drewnianym, ostrzem do góry obrócony. Ktokol. wiek o zmarłey i o sposobie iey śmierci posiadł iakową wiadomość, zechce takową Sądowi tuteyszeniu udzielić. P y z d ry dnia 20. Kwietnia jgió r.

Ryli, Podsfdek.

Jażdżewski, Pisarz wydziałowy.

List gończy.

F r a n c i s z e k Kw i l e c ki, 3 O lat stary, z miasta Dąbia pod U nijewem, popełniwszy kradzież gwałtowną w mieście B<;rku u pewnego obywatela, który natychmiast ścigany, Znahzł Jednakowoż sposobność w lesie około wsi W oyciechjwa na dniu 21. Marca r. b. przed zaaresztowaniem zbiedz;

53 2 ............

ten podług pOWleSCl uwiezionego tu ifgo współo bwinione go, i est wzrostu miernego I, VH C O W I oczow czarnych, twarzy okregity pełney, ntsa małego i nieco grobowego; miał na sobu naówcz.;s szpencer czarny, chustkę- ai s,?}« w p-'seczki czerwona na tle biaiem, ptjsez takzs czarny sukienny 1 długim kołnierzem, spodiiie sukienne koloru ceglatego, boty i cbcasamt wysokierei i krótkieun ceoiewami, na głowie czarny okrągły kapelusz, lecz krotko przed zbiegmer.iem miał cz.pke z siwych baranków, mówi po niemiecku, po polsku i po rossyasku. Gdy na schwytaniu wyźey opisanego zbrodniarza, iako Publiczności bardzo szkodliwego, wiele zależy, przeto wzywamy 1 upraszamy wszystkie cywilne iaKo i woyskowe Władze, ażeby na :tgo da!y sczególne baczenie, 1 tak nayprzyzwoitstych do schwytauia użyły środiców, a złapawszy g o, pod pewną 1 ścisłą strażą do Sądu podpinanego odprowadzić kazały. Wschowa dnia 20. Kwietnia 1816.

Sąd Poiicyi Poprawcza Obwodu lischomkiego.

Średnie ceny zboża iv ffrocfafiu od dnia 27. Kwietnia w nominalni y monecie: Pszenica 5 tali, b troiak. Żyto 3 talio 28 troiak,.

J eczmie ń talio - troi. Owies 2 talio 27 troiakow.

Ceny zboża w Gdańsku.

Dnia 21. Kwietnia.

Gdańsk, Zł. - gr.

N aylepszey pszenicy szefel kupowano po 10 - 2 4 Podłey dito N aylepszego żyta Podłego dto N aylepszego ieczinienia szefel Podłego dito N aylepszego owsa Podłego dto

Cena zboża w Poznaniu roku i 8 i 6« Dnia 3. Maja 1816. płacił korzec tuteyszy a garcy 35.

Pszenicy, zł. I er.

Owsa.

Taterki, Grochu.

zł. j gr. '*. 1 gr _

Prosa, 1 Kartofli.

1-1-1 l l

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1816.05.04 Nr36 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry