GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1816.07.06 Nr54

Czas czytania: ok. 21 min.

POZNANSKIEGO

JVro. 5 et>w Sobotę dnia 6.

Lipcai$i6.

- . - III

I I i i

-JImmmo B W I E !5 C Z E N I'E. Dowiaduie się 2 wielu stron, iź Fabrykanci w W ' , Xiestwie Poznańskiem zostaią w obawie «riel?denM>rzystosowania newey Rossyiskiey taryfy ceiney do ich fabrykatów na granicy RossyiskoPolskiey.

Ta przecież obawa iest bez zasady. Ustanowiona w Warezawie dwustronna Kommissya, zaigta iest właśnie przyprowadzeniem do skutku nader korzysrnych dla wzaiimnego związku byłych Polskich Prowincyi P<uss i Ro.ssyi postanowień, w artykule 28mym traktatu miedzy obiema mocarstawami dnia 3. Maia r. z. w Wiedniu zawartego, opisanych, które Fabrykantom wW. Xiestwie Poznańskiem na przyszłość wolną przedaź ich płodó v w Królestwie Polskićm i w dawnych Polskich ( 1 7 7 2 ), a teraz Cesarsko - Rossyiskicn Prowincy. ch zapewniaią, tak, iż te płody w rzeczonym obwodzie nigdy niedrogą bydź zakazane lub wyźszty uiedz opłacie, nad tg, która zostanie ustanowiona, a która bez wątpienia mierną, będzie. Uwiadomienie to odiąć powinno wszelką obawg Fabrykantom w Wielkićm Xiestwie, a razem "Bydź dla nich dzielnym bodźcem do poświecenia naywigkszey pilności swoim przedsięwzięciom, w których takie przez wypadki czasu mniey wicccy usczerbku ponieśli. Poznań dniał 28- CzelWca I$i6.

Królewsko-Pruski Naczelny Prezes Wielkiego Xigstwa Poznańskiego, Ze r b o n i di Sp o s e 11 i.

Z Petersburga dnia 2Z Maia.

Reskrypt Jego CeAarskiey Mości, pod dni<m 12. Grudnia roku przeszłego J 8 '5, do Przenaywiekbaieyszego Metropolityl Kijowekiego Strapiona, Z okolicsuo-ści ofiarę

wania naczyń kościelnych dla kościoła katedralnego Mądro ści P ań ski e y, w Kijowie: "Przenaywielebnieyszy Serapionie, Metropolito Kijowski! W czasie pierwszego pobytu mojego wftcticyFrmcyi sporządzone zbawiennych taiemnic ciała i krwi Chrystusowc y, dla kościoła katedralnego M ą d roś c i Jio.źey w Kijowie, teraz tlo'was prz syłauc, żądam, iżby dar ten z wdzięcznością złożony Panu Zastępów stawszy się w oczach Jego pomnikiem niet>lko zbawienia ojczyzny, ale rez cud. m Opatrzności, i zbawienia przez nia, samych iey nieprzyiaGioł, zagrzewał aynów kościoła do gorliwego wysławiania przemądrego i .przenayh-pszego Boga, a razem do składania spólnych modłów, aby nieoustępuiąca tronu lego mądrość, nit pi'zestaivaia oświecać, rządzić i bydź-obroną dróg naszych. - Zosudę ku wam przychylny yj/exander. " Ostatniey środy, dnia )J; 4. t. m., ogodzi.iie gtey wieczorem, po długiey chorobie, zżąłem pnwszeclinem, umarł JO. Xiążę Jmść Mikołaj IwanoUlicz bołtykow, Generał Marszalek polny, Prezydent Rady Państwa i Komitetu Ministrów. W. X. Jmć Mikołaja dnia 16. Maia w nocy do ?a2%£C%a przybył, gdzie nazaiutrz odprawił rewiią pułku Irkuckiego huzarów i oglądał iego szpital, a dla podupadłych przez woynęmieszkańców i,OOOrubli pfiarowawszy, uoSmoleńska wyiechał. Domiasta tego przybył dnia ifcjgo o godzinie piątey wieczorem, i udał się prosto do kościoła W n i e b o w z i ęcia P a n n y M ary i. Z kościoła przybył do przygotowanego dla siebie dom u, gdzie przez Urzędników woyskowych i cywilnych był przyięty. Lud tłumami ulice napełniał. Nazaiutrz był na paradzie woyakowey, po którey W. Xiąźę Jmć w pow>źey rzeczonym kościele, był na mszy ś., którą miał Biskup Jo(ISiij. Potem Xiąźę J mć oglądał miasto, będące w niem zakłady) i pamiętne wypadkami )J; 8 l 2 roku mieysca.

N. Cesarzowa Jeymość, Marya 3 od kilku dni z tuteyszey wyiechała stolicy, na letnią rezydencyą do Pawłowska. W niedzielę d. III. t. m. N. Pani z powodu rocznicy urodzin

N. icy syna, W. X. ImdKęnsttintego, przyimi wała po winszowania wielkich Urzędników uvv:ru ir z nj i h znakomitszych osi b. Z Wii. Y : Uiia- >diua 22. Czerwca? Gazeta d u. rska donosi, ii dotychczasowy Cesarski Poseł w fcjM, hawal.er i tw-eitern, rnianowas.y zu tał pełnomocnym iinistrtm przy CesaiSKO · MoSD;iskina dworze. Hrabia /ij.lpa.4y, Poseł w b'uitenayi) zawiadure tymczasowo hiteressami w Państwie Kościel em.

Dnia l 2. m. b. potwierdził Cesarz zanroponowanych większością glosow tymczasowych Dyrektorów uprzyuiłeiowauego Austriackiego banku narodowego.

(Dalszy ciąg patentów finansowych.) My Fr.tUCtiZk i t. d.

Patenum z dnia dzisiejszego, w stosunku do środków l rzedsięwz ętych względt m przywróceni., rtgniar-iości w systtmacie pieniężnym, «ajtaśaliśmy zaprowadzenie uprzywjleiowa-nego banku narodowego, wei-azawazy przy fem wog' le cele i czynność onegoź. htóeownie do takowego postamjwieTTTaT; wyda- A iemy ninityszem BasrejtAuiące sczegółowe urządzenia w tey mierze: , J. I n s t ) t u t b a n ku, któ r e hau n a d ai e m y nazwisko; uprzywileiowany /lustr\ackibank narodowy/ skoro potrzebna ilość akcyi zebranązostanie, weydzie bezzwłocznie wczynność, do tey zaś epoki, w znaczenia banku not, z dniem iszym Lipca r. b. czynnym. bydź aacznie, zastępowany przez tymczasowa Dyrektyą (Wydział), złożoną podiug"przepisu następuiącyck (jAfow. ODDZIAŁ I.

Zaprowadzenie i wewnętrzne urządzenie banku narodowego. . 2. W tym celu z połączoney deputat yi wymiany i umorzenia, z Wiedeńskiego gremium Hurtowników, mityskiego kupieckiego Stanu, i z osiadłych w Wiedniu będzie natychmiast ośmiu tymczasowych Dyrektorów banku wybranych, którzy -kieruje instytutem bankowym w iego zaprowadzeniu, przygotuią wszystko, co tylKo do całkowitego urządzenia tegoż instytutu może bydź potrzebnem. Każda z tych korporacji ma po<iać zwykłym spoeobtin 6ztść osó b, na dwa członkami iey maiące się obsadzić mieysca, z których to podanych osó b, zastrzegamy sobie mianowanie tymczasowych Dyrektorów b3IIKIJ; . . 3. Ci ośmiu Dyrektorów banku zebrawszy siq natythtniast, większością głosów z pośród siebie podadzą trzech kandydatów, z kto rych kdnego Liządzcą (Gouverneur) b3IIKH mianować będziemy, Afctury to Rządzca pierwsze mieysee między Dyrektorami mazaymować, i na wszystkich prezydować obradach. . 4. Dy rektorowie i Uządzca banku po ich miauowaniu złożą przysięgę w ręce wyznaczonego od Nas Kommistarza; iz śuśle postęj ować będą podług wskazanych prjiz Nas prawideł, względem urządzeń i działań b .nku wymiany pieniędzy papierowych, tudzież admiuistracyi funduszu umorzenia. . 5. N aradzą się połtfii z Ministerium przychodów, względem po izi iłu wy t czśiącycli się czynijeści, wzgłęaera sposobu ich .załatwi mia, słowem wzAędem'wszystkiego, co i< st (iOtrzcbiitm do wewnęujmgo urządzenia banku, u iegó tymczasowe rn zi.aczes iu iako banku not, do wymiany p peruwych pieniędzy przeznaczonego. Niemnie y będą ciż Dyrektorowie t.k długo kierować insiytutem b. uku w wskazanym im zakresie, dopóki tys;ac akcyi niebędztu zebranych. . 6. Skoro pTzez skłd<<:ki { owyższa ib ŚĆ akcyi Z'stanie uzupełnioną, instytut banku stai ie się własnośe ią akcyonary utzow, i iako uprzywilejowany prywat, y instytut, odbywać będzie czynności należące do iego zakręca działania.

9. 7. Aby bydź" vi możności oznaczenia dokładnie czasu, i przyspieszyć ile można zupełne zaprowadzenie banku, tymczasowa Dyrekcya otworzy natychmiast sczególną kas« s ę, która składki akcyi przyimować będzie. . 8- Zteykassy, za złożeniem 2,000 zł: w papierowych pieniądzach, i 200 złotych dodatku w konwencyiney monecie, mogąbydź brane akcye. Dla ułatwienia składek dozwala się czynić ie w kwartalnych rnwnych ratach; lecz przy takich częściowych składkach, dopiero za złożeniem całości, nabywa się praw akcyonaryusza. Gdyby przypadaiące z kolei raty w przeznaczonym czasie iednegoroku złoźonemi r.iezostaly, wtedy złożona iui wprzódy ilość, na rzecz banku przepada właścicielowi.

(Dalszy ciąg nastąpi.) Od Menu dnia 2P Czerwca.

D:ia 22. t. m. przybył do Frankfortu W. Xiążę Sasko, Weimarski, a nazaiutrz puścił s ę w dalszą drogę do wód do Whbi' den. <>loszą, iż Cesarz Austryacki darował Xieciu Metternichowi piękną maiętnosć ff" hiuimsljerg. W Ffttnkforcie WCląZ pannią nieporozumienia z przyczyny P a t r y c y a t u . JMiesczanie obstawaią jednomyślnie za zniesieniem, PatrycyfHe*e zaś życzą przywrócenia onegoz.

V\ ysziy iuż nawet pisma za i p r z e c i w niemu. Kroi Bawarski wyitchał dnia- 20. t. m.

w towarzystwie Xę < ia Knróla do prowincyi Fra koński, h, zkąd uda się do wód iv Baden pod Rusttidt. Marsz, lek Polny Xiaie Wre de, ktńn od znaczneg» i ui czasu żył sobie w Zfriszu domowem, w\iedzie z swey T]l C - tnośii EHIKQen zi Królem. PAdiugliscw Z Pn/gi, WAiAB/richer A po ukończonych kąpielach w Karl badzte, spe». dziewany itst tamże w podróży swey doWif* lala. Kii posiedzeniu dnia i 9. t. ffi. wielka rada trzeby z rzeczonych prowincyi, A przechowa; Kantonu Solorskiego odrzuciła na wieczne nie swoie w pomnieyszych portach. Ci to czasy przywrócenie zakonu Jezuickiego. rozboynicy na koniec utrzymuią związki mięZ Kanto; u Glarus wyprowadza się wielu dzy południowemi i połnocnemi prowineyafabrykantów do Rossyi. rni, gdyż i w* ostatnich pokazuie się znowu Kantony Sztvaycarskie nie mogą się porozu- duch buntu.

mie względem stosownego podziału kosztów Chińska marynarka zbyt iest bezsilną i zana zburzenie watowńi Hunuigi. Odległe niedbaną, ażeby Landrońskim rozbuyuikora Ka tony <hcą, ażeby bliższe więcey zapła- czoło stawić, a tern mnity zupełnie wyniciły, ponieważ iiiebezpiecztństwo większe eczyć jch mogła; tylko Atigi Iskim wo<endla nich było. nym okrętom udaie się czasi m dobrze Kb wyZe wszech stron smutne dochodzą wiado- tarcie lecz mimo tego rozszerzała oni co rok mości o niezmiernych szkodach przez ulewy swoy system, pomnaźaią liczbę swych woienurządzonych. nych okrętów, budnią ie co raz lepięy: i tak 0<1 dnia Igo Lipca zacznie wychodzić znaczne w żeglarstwie czynią postępy źe wkróW Offenbachu nad Menem nowe pismo pe- tce Panami wod lamteyszych siać się mogą.

ryo.Jyczne pod tytułem; Nowy Merkury ., Anglicy, którzy dorad wyłącznie z Liii .aN a d r t ń s ki. mi handel prowadzili, od ritt tak i ego cz»su Wychodzący w Bruxelli dziennik: " Ż ó ł - maią ważnego rywala w Zjednoczonych półty Karzeł" stosownie do panującego w nim nocney lImeryki Stanach. Amerykanie sweducha, przywdział w dniu powezechney ra- mi sczególniey dobrze budowanem. okrętami, dości, 19- Czerwca, żałobę, zamieniwszy odprawiaią tam i z powrot< m żeglugę d_leko żółtą oprawę na czarną. rychley od Anglików, a tak Chińskie towary Z Gotenburga dnia i- Czerwca. w Europeyskich miastach, taniey od tamtych Dw3 okręty, które tu zawinęły z Chin, sprzedawać mogą. !-rprzywiozły ciekawe wiadomości o IVscho- Sprowadzaią oni sczególniey futra z półnodniey Azyi i tamteyszym handlu: cno- zachodnich brzegów Ameryki daXlhin} Wiadomo, źe zachodziły niesnaski między i wymieniaią ie za Chtńekie towary, tak ie Faktoryą Angielską w Makao i Vice królem niemaią potrzeby, iak Anglicy, kupować wszyKantonu') takowe zostały iuź zaspokoioAe stko gotowemi, Z Europ y sprowadzonymi, piemądre m postępowaniem Pzn&Jerzego Staun- niędzmi. Po osiągniętym w Europie morton, lecz Chińczykowie więcey teraz, iak da- skim i lądowym pokoiu, iuź i inne narody wniey, okazuią uległości dla Anglików, po- zaczynała wysyłać do Chin okręty; iako to trzebuią ich bowiem do obrony brzegów swo- Hollendrzy, którzy kilka do tego przysposobili ich przeciw rozboynikom morskim, których okrętów, Szwedzi i Duńczykowie. główny skład lest na Landronach} a którzy N ależy tu wspomnieć o Bowem handel tak są zuchwali, źe iuź raz mieli przedsię- prowadzącem Mocarstwie, które od kilku lat wzięcie uderzyć na Makao. Bozboynicy ci weszło z Chinami w stosunki, to iest o MoSą w ścisłem porozumieniu z buntownikami carstwie Australnem. -Król Owaihee, Rząpołudniowych prowincyi Państwa Chińskie- dzca rozstropny i śmiały w przedsięwzięciach, g o, gdzie ma bydz dotąd bardzo niespo- podciągnąwszy pod panowanie swoie wszytoynie. <' stkie Sandwichskie wyspy, zaprowadził tam Maią oni dostarczane gębie wszelkie po- obyczaie j jeżyk Anglików, a znaczna liczbę iął w służbę swoię, pod nader korzystnymi dlj nich warunkami. Zakupił kilka okrętów od Amerykanów, i powiodło mu się zupełnie budować inne na wzór kupionych w Owaifiee, gdzie trudnie się teraz istotnie wystawieniem małey marynarki. Okrętami kupieckiemi prowadzi korzystny handel z Chinami: wysyłaiąc futra z Lobiak do Inakao, bierze za nie towary Ch ńskie. Pizez te handlowe etósutiki, którym sprzyia nader wyspiarskie położenie i<-go Państwa, nim iey przez częste bywania Amerykańskich i Angielskich okrętów, powstała powszechna na Sandwiskich wyspach zamożność, ktura tu i owdzie w zbytek przechodzić iai zaczyna. W Nangasaki, w Y oporni, sami tylko z pomiędzy wszystkich tóuropeyskichMocarstw mogli prowadzić handel Hollendizy aż do @statniey woyny, która imię ich nawef zniBczyła. Handel ten, ile wyłączny, był dla nich tern korzystniejszy, i d\A tego uaiłuią wcyść znowu w dawnieysze związki. Krok tt<> u.-;, i«; jednak może znaleść przeciwnośii, ostatnie bowiem doniesienia odebrane w Makao o Japonii, bardzo były zatrwaźaiące. ŚwieckiNCesarz CUIJO nader ograniczył iuż dawno władzę Duchownego Dtliry. T e n, prz1.zliczri'ch mnchów iduihownych, umiał przeciągnąć lud na swoię stronę, dla cztgc obawiano się powszechnego w tym kraiu powstania. Ogólne przeistoczenie teraz' ieyszy<h urządzeń, byłoby zaiste bardzo korzystuem dla narodu. Z Pary%a dnia 21. Czerwca.

Dnii ty. b. rn. zagraniczni Posłowie złożyli swe uszanowanie Królowi i rodzinie Kroiewskiey. Potem wyiechał Król z rodziną swoią do St. Cloud na obiad. Wyieżdżaiąc zpjłacu fHllIc-ryiekiego, poiazd, w którym Xięźna Angfmfemę i Xięźna Berry siedziały, zawadził o kamień narożny> dyszel się

złamał i obie Xiezmozki zostawały w niebezpieczeństwie. Na ten widok potruchlała wszystko. Przypadł Xiążę Berry czem prędzey, wybiegł z powozu, i wsadził doń Xic-; zniczki, które naymnieyszego nie poniosły szwanku. W St. Cloud przyimoiyany byt KrcQ od Prezydenta krótką przemową. 50.

panienek podały Xięż; >ey Berry koszyk z kwiatami. Potem nastąpił obiad na 40. osAb. Dnia 19 . był wielki bal dworski na sali widowiskowey pałacu Tuilleryiskiego. Za« goił go Xiąźę Angouleme z Xiężną Berry» W mieście były bezpłatne widowiska. P» wszystkich teatrach śpiewano piosnki i hyA mny na cześć nowożeńców. Dnia 19, wieczorem i 20. zrana oznay« mialy działa uroczystość poświęcenie chorą« gnu gwardyi Kroiewskiey. Zaraz po godzinie 12. wsiadł Kroi do poiazdu maiąc na sobie uniform Generała-Pułkownika gwardyi Kroiewskiey; obok niego siedziały Xiężna Ango u lem e i Xięźna Berry; Xiążęta iechali na koniach przy poiazdzie. J eden wystrzał z aromat gwardyi doniósł o przybyciu Króla na pole marsowe. Xiążę Tarentu A Major-Generał gwardyi, przyioi'>wał Króla, który przeiechawszy wzdłuż linii woyska i ZOA stawszy powitanym po woyskowemu, wszed{ na tron, wystawiony przed gmachem szkoły woyskowey. Rodzina Królewska zaięła stopnie. Pułkownicy piech ty iiazdy gwardyi zbliżyli się ieden po drugim ku podnóżkowi tronu. Minister woyny, KąięFeltre, po<<: dawał Królowi chorągwie i sztandary kaźdtgo pułku. Król i M o n s i e u r trzymali chorągwie 1 sztandary, a Xiężna Ango u lem e i Xiężna Berry przybiiały do nich wstęgi i kokardy. Potem oddał ie Król Pułkownikom; a ci w assystencyi wyborowey kompanii każdego pułku zanieśli ie do wystawionego na polu Marsowem ołtarza, gdzie ie Wielki Jałmużnik Francyi] wśród grom» dzie, każdy Pułkowi.ik stanął na czele swego pułku z poświeconą chorągwią, i całe tvoysko Hykrzył iu-ło: Niech żyie Kroi! MajoiGenerał Xiąźe, Tarentu fMacdonaid) miał j otem dobitna, mowę do vioAsk, które swym nowym chorągwicma wierność zaprzysięgły. Potem stanął na czele kolumn, i przeciągnął przed i.r lem. MOII5Ir ha zakazał NQ»ztlkk:gb okrzyku; uważano po woysku, kik przykro mu b) io, mieć usta zpwarte, Teraz wezwał kroi Marszałka przi d tron, i nyrztkł doń następuiące słowa: "Powiedz U P a]l, Marszałku, mojey Kr dewskity gwardyi, iak mocno kontert iesum z porządku, kfury we wszystkich znalazłem pułkach, z marsowi y ich postawy i z ducha, który ie ożywia. Powiedz iey U Pati i t o, iż przekona y n e t e m, że chorągwi, które w -tey chwili od Ojca i Króla swego odebrał a, do ostatni« go tchnienia swego bronić będzie. Powiedzie y W Pan naresziie, ażeby na wzór ewy<h walecznych poprzedników, ni'zapomniała nigdy tych rąk, które chorągwie iey wstęgami upięknily." Gdy Królowi, wychodzącemu dnia 17.

po nabożeństwie z kościoła N. Panny, przedstawione zostały wyposażone przez Paryż dziewczęta z ich mężami, przemówił do nich Monarcha z oycowską łaskawością i wi'doczr.ćm ukontentowaniem: "Bądźcie sczęfU" " V. %* .n A sliwemj, moi rrzyiaciele, zyicie zawsze w zgodzie, módlcie s'ę do Boga za moie dzieci i niewypusczaycie mnie nigdy z waszty-pamięci." Te słowa dobrego Monarchy do łez n.ow< żeńców poruszyły. Przekupki zebrały między sobą składki, przeznaczone na świetne wyposażenie dwócli ubogi h panienek i wyprawienie dla nich Wesela.

Xiąźę Wellington dał dnia 17. świetny b a l , b o r y d o p o ź n e y trwał n o c y . Mieszkańcy przedmieścia St. Marcea Ujidąc za przykładem mieszkańców przedmieścia St. Antoine, które ed nieiakiego czasu ma nazwisko Królewskiego przedmieścia, prosili o pozwolenie nazuania swego przedmieścia przedmieściem U' Artois. Przełożeni uprze * łożone rynku, nazywaiącego się dotąd rynkiem J akubiuów, podali prośbę do zwierzchności, ażeby im wolno było nazwać go rynkiem Karoliny lub Berry. W krótkich, Henryka IV. godnych wyrazach, poznajomił Król Xreinc jJertjf w lesie pod bontainebleali z rodziną Królewską: 5' Ten ieet przyszłym Twoim małżonkiem; ia Twoim oycemj tamten również; ten Twoim bratem; a ta, aniołem naszym.

(Xiężna Ango u lem e.) Gd> Xiezna Berry do sJvignon przybyła, ciągnęli mieszkańcy iey potazd od bramy aż do iey pomieszkania. Podczas odjazdu iey spodziewano się tego samt goi lecz mieszkańcy powiedzieli: "Skoro nas Xiezna chce opuścić, ni tcłi ią konie ciągną." Dwadzieśiii trzy Departamenta przesłały iuź Królowi adreesa z zaręczeniem niezmiennego do trpr.u pr'yy...;"ii, \ Jl , _ " Hrabia Forbin, mianowanyA Dyrektorem Królewskiego Młiseum. w mieysce Deimnjl.

W dzień zaślubin Xierii Berry, Prtfekt Strazburgski wypuścił na wolność mnoswo osób, za Wykroczenia policyjne uwięzionych. Pewny zakonnik rozesłał drukowane wezwanie do Xięży, ażeby niedawali rozgrzeszenia posiadaczom dóbr narodowych, którzy niezechcą dóbr oddać prawym właściciełom. Minister policyi chciał przytłumić to wezwanie, lecz niepotrafił .

List partykularny z Paryża dn\a 2 i.--wostatniey gazecie Berlińskiey umiesczony - zawiera co następuie: "Dwa różniącego się rodzatu zdarzenia ostatni cios nieprzyiaciołom Spokoyności zadały, i nadzieie ich dosczęmie zniweczyły. Jest to chybiony zamach Di'

Ueru i zaślubienie Się, Xlecta Berry. O festynach ani »łówa; czytasz o mcii we wszytkich dziennikach; o zaślubieniu iedno tylko irzytgczig stówo, a słołfo to ważną iest okolicznością. Xiąźę BerryA który, iak wiadono, nie z ochotą, poddał się w iarzmo małżeństwa, bardzo kontent z wypadłego nań - osu. - Wszystko idzie w dobrym poranku. Od ostatniey zmiany w Ministerium, panuie iedność i zgoda, a tern samem w rządzie moc i dzielność. Pan Ldiilś ziscza dotychczas nadzieie, do kturycb swą głową, i - 'ziętośo-ią upoważniał. Hrabia CorpettO jFal ziiuwu nowych sił. Wszystko otaza Xiecia (iichelieu, który nayzupełnieysze zaufanie Króla posiada. Nie w.ern, czyli ażde poiedyńcze towarzystwo w Paryżu ; st k o n t e n t e l ub n i e ; to z aś w i e m , iź c a ł a ?rancya kontenta." JS Londynu dnia 22. Cb A 2mca 1 D ni a iv" t. m. mieszkańcy w Windsor dali la gwardyi Króiewskiey i osady tarmczney *ietuą ucztę, na pamIątkę bitwy pod HIJl, w la Q.__Z n a y d o w ał się na niey Xiąźę KorkPodarowano Regentowi piękny marmuroy pnsąg Bon upartego kclosalney wielkości. , osąg ten przybył tu z Havre, ma wysokości 3 stóp i waży i 4,000 funtów.

Kuryer z powodu nie obchodzenia uroczycie pamiątki dnia i 8- Czerwca, tak się wyaźa: "N ie marny pogrzeby przypominać czynnikom naszym, iź dzień dzisieyszy iest acznicą naysh.wnieyszego tryumfu, iakiego zieie świata nbwyst rwiaią; nie samego tylko 'ryumfu oręża, wygraney bitwy, lecz tryumfu wielkich i dobry.h zasad; tryumfu wolności i ad t,ranem, sprawiedliwości nad niespra wiedliwością, zwycięztwa w walney bitwie, d kt ,rey wypadku pokóy, bezpiecSfeństwo, /olność i pomyślność świata zależały. Mocno --as tedy zadziwia, iź u nas w Londynie źanycb niepoczyniono przygotowań do obchoIzenia te o wiekopomnego dnia przez dziękczynne nabożeństwa *'.; 'pr/yh -jtk-ch Pańskich, przez zb eranie ofiar dia ubóstwa, dla wdów i dzieci po poległych walecznych woiowmkach, i przez publiczne festyny. Jeżeli dzień ten mimo pusczarny, któryż, pytamy się, dzień wart bydź uroczyście obchodzonym p Takim to sposobem zadięcamy i ożywiamy publicznego ducha, tak go zagrzewamy do wdzięczności dla zacnyih obrońców wolności świata? Ani'parada woyska, ani publiczne iakie zgromadzenie, ani oświecenie miasta -- Nic z te go wszystkiego! Tak w Londynie,' nie tak w prowiicyach połączonego krukstwa, gdzie W wielu miastach dzień ten pełen chwały, zp rzy K woi tąo b. hocizon będzie uroczystością." Dziś w gospodzie Raison udzielono dwa listy Gubernatora Rossyiskiey kompanii i Rossyi kiego Konsula, Pana Duboszewskiego, w kturyth wyraźnie oświad z o no, lZ nay« mnieysze niczachodzą nieporozumienia w in. J ---{'A.wwuiliwłlia vv lii«teressacb handlowych Państwa Rossyiskh60 ł źe dawuieyszy raport Brytanskieso Konsula Bayley w Petersburgu, tyczący się nowych ograniczeń handlowych, fałszywt zawierając wiadumości, fałszywe sprawił wrażenie. W Mtitdstonc w hrabstwie Kent ułeźyć miano adress powinszowania Xiężniczce Ku' rolinie, * lecz chłopstwo z tegoi hrabstwa przerwało tę czynność wołaniem: "Daycie nam roboty! Daycie nam chltba!" Zgromadzenie muoiało się rozeyść, a adress obsyłano po domici do podpisu. Lord TIlomtOn udał się do Stokholmu w znaczeniu Posła. Oswobodzenie katolików żyskiwa co raz więcey głosów w Parlamencie. W izbie wyźszey większość przreiwko onemuź składała się tylko z czterech głosów. Wniosek Pana broitgham o udzielenie wszystkich papierów układów naszych z Algirem, odrzucony został w doluey izbie,' ponieważ Lord Cintlereagh oświadczył i£* rzeczonych papierów iescze- rząd - uieodebrał. 1 $ię iść w zapomnienie; Kommissarze Hiszpańscy, Generał Vigodet i Xiadz Cerillo, zupełnie są nieczynnemu Dziennik T i m e s zapłacił w roku zeszłym podatku stemplowego 36,004 funtów sterlinj»ów, a Kuryer 31,155 funtów. Ku r y e 1 zawiera list z S. Helelty z dnia 21 .

Kwietnia, następuiącey osnowy: "Przed kilłoma dniami przybył tu, po przykrey podróży, Pan Hudson Lewe na okręcie P h a et o n, i obiął dowództwo iako W, Rządzca wyspy. Następuiącego dnia po swym przybyciu udał się o godzinie 9. ranpey w towarzystwie Admirała i swego głównego sztabu <<10 Longwoodj lecz dla iakiegokolwiek bądź wykroczenia przeciw sposobowi meldowania się u Napoleona, bądź, iż się wprzódy nieWywiedział o godzinie, lub że wsamey rzeczy zła, obrał godzinę, dosyć na te m, iż go Napoleon nie przyiął, ani Admirała, któremu i tak nie bardzo ma bydź przychylnym. Uaprawiono na/\iutrz nieporozumienie i P.

Hudson Lowe wprowadzonym zost3ł do Napoleona,' zdaie się iednak, iż niechciał widzieć się z Admirałem Cockbum, bądź to Z umysłu, bądź też z winy służącego, którego obowiązkiem było zameldować gości. Po rozmowie kilka minut trwaiącey, wyszedł P. Hudson, a P. TA. Reid wprowadzony został z resztą sztabu, i z sczególnieyszą grze«znością od Napoleona przyięty. Wieść »iesie, iż całemu orszakowi Napoleona, a przynaymniey wszystkim należącym do niegoź oeebom, którAy pragnęły powrócić JIo Europy, oświadczono, ażeby się nasamprzód udały do przygórka Oobrey nadziei, gdzie Lord Sommerset ma rozkaz, ażeby im (dał paszporta i do Anglii odesłał; źe przeciwnie ci, którzy by niech cieli porzucić swego dotychczasowego Pana w iego teraźnieyezyra niesczęściu, zobowiązać się maią na jiimie, tó pozostaną taTc długo na wyspie,dopóki Napoleon na niey trzymanym będzie, 1 poddadzą się wszelkim warunkom i rozporządzeniom, któreby względem nich przed* sięwziąść wypadało. Jak słychać, oświadczyli eię wszyscy, iż pozostaną przy NapoKome, nieopusczą go i «ale iego teraźnieysze niesczęście dzitlićz nim będą. Słychać takie, iż od niego zaltźtć będzie, mieszkać w plantacyi House zamiast w Longwood, i źe 6Koro przybędzie cały 66ty połk, wolno mu będzie ieździć konno po całey wyspie, wyją> wszy baterye. Śmieszną iest rzeczą, p o i ó . wnywać z prawdą bayki, które o nim zmyślono; trzeba sobie przynaymniey wystawić, źe ich nikt z wyepy nie mógł przesłać do Europy. I tak n. p. istotnem itst szaleństwem, iakoby 2. panienkom (których dowcip i niewinność w rzeczy Scimey mocno go bawią) prawił hyetoryę swych woien z gadatliwością żaka szkolnego; z nikim na całey wyspie nie rozmawia on o żadney swoiey batalii; to, co o iego śniadaniu rozgadane, isst również powiastką a la Miinchhausen, iakoby każdego rana wypił konjwkgjiortBru i dwie butelki wina; nikt rileT piie tak mało iak o n; przez cały dzień nie wypiie dwóch trzecich części kwarty lekkiego K la r e t u ; piwa lub porteru nigdy nie kosztował. -Równie płoftnemi są baśnie o iego niezmier. " nym apetycIe.

. "......... .., ......... ,_, . . . . . . . . . . .... e" 'fe __.__.«....n..n.

Doniesienie o loteryi.

Losów do Królewskiey 34-tey 10teryi klassyczney, tudzież losów do 3o ey małey loteryi pienieźney, dostać można u mnie w cenach planem ustanowionych. Poznań dnia 6. Lipca 1816.

J. Heinrich, pod N rem 56. w rynku. Dodatek

Rozmaite wiadomości.

W królestwie N eapolitańskiem, wszystkim bez wyiątku duchownym, którzy od lat 10. porzucili swóy stan i przeszli do cywilney i woyskowey służby, lub też do innych użytecznych zatrudnień, zapewnione iest zupełne przebaczenie, skoro powrócą na łono kościoła; ma ich bydź iakie 10.000, któremi zapełnić chcą puste mury klasztorne. Słychać, iż dwory Niderlandzki i Szwedzki przystąpiły do świętego przymitrza. Doktor Silottmann znany z swego patriy otycznego sposobu myślenia, z swych patryotycznych pism i śmiałego wyzwania Marszałka Davoust) utonął w przeprawie z Rilgen do Stralsundu; - niektórzy twierdzą, iż BZUkał śmierci. Dnia 27. i 2g. Maia Generał Kościuszko odwiedzał naukowy instytut Pana Pestalozzi, i wypytywał się iak naydokładniey o wszelkie sczegóły. Po odbytych naukach, uczniowie odprawiali małe woyskowe obroty wale ach za k-ziorem, i gymnaetyczne ćwiczenia W ogrodzie. KoŚc:uszko oświadczył Panu Pestalozzi y iż pragnąłby z serca, aby podobny instytut był w iego oyczyznie zaprowadzony. Uwolniono w Rzymie kilka osób, które 'za zgorszenia lub polityczne zdania osadzono w więzieniu. Oświadczył przy tern Papież: "N ie powinniśmy czynić życia obmierzłem dla tych., którzy ie od Boga iako dobrodzieyBtwo odtbr.ili; błagaymy raczey Ducha Świętego, ażeby «erce ich skruszył." Pisma publiczne donoszą, iż Oyciec Śty roześle listy do wszystkich dworów, wystawiaią'" im potrzebę powściągnienia rozboiów , mocarstw Barbaryiskich, o którey, iak spodziewać się uależy, zarówno są przekonane. Podobno nawet w celu wytępienia tych gniazd rozb. >yniizych umyślono założyć w tych kraiaeh, »owe królestwo i oddać ie Królewiczowi

Etruryiskiemu; korona tama bydi 23pe<#meĘ przez mocarstwa Europeyskie i W, Sułtana« Słychać także, ii tam zaprowadzony będzie zakon Maltański, iż Kawalerowie tego Zakonu posiadać będą pierwsze stopnie woyskowe» i że porty Afrykańskie zostaną dla wszystkich mocarstw Europeyekich otwarte. Król Christophe na wyspie Hayti wzywa przez swą gazetę dworską Profesśorów i U czonych iakiegokolwiek bądź" narodu, aiieb? doii przybywali i rozszerzali oświatę ponliędzy iegO dobrymi poddanymi, hoyną dla nich zape-» wniaiąc nagrodę. Dostrzegacz Austryacki umieścił był o Di" dierze następuiący artykuł z Dziennika Niderlandzkiego M e r c u r e S u r v e i l a n t , który nieprzeataie źle uważać teraźnieyszego rządu we Francy i: "Didier iest człowiek z charakterem, unoszący się za Wolnością; nie cierpi despotyzmu pod Jakimkolwiek bądź kształtem. . Znalazł wielu stronników, którzy, równie iak on, maią uczucia honoru warodowego» Wypadek ten powinien oświecić Sprzymierzonych o moralnym i politycznym stanie Francyi. Przypuściwszy, zapewne nie bez zasady, i£ Francja chce iednoinyślnie pozyskać rząd konstytucyjny, wypływa zapytanie: Co mocarstwa uczynią? Czy połączy się na uiarztnienie wielkiego narodu? Obawa ta urażałaby wszystkich Monarchów Europeyskich, którzy oświadczyli się opiekunami iibe* ralnyrh wyobraźtń." Gazeta Kasselska zawiera następuiący artykuł z Londynu: "Jeżeli kto czyta gazety nasze dla zrobienia sobie prawdziwego wyobrażenia o zdarzeniach i sprawach codziennych, lepieyby w samey rzeczy uszyni ł , gdyby ich wcale nie czytał, gdyż właśnie przez to zamienia" się pewność w mocną wątpliwość, a naypewnieysze przekonanie w niedeterrninacyą. Tu, iak podobno i wszędzie, nosi Drawd» suknią- tego stronnictwa, vr którego iBłiuisteTyaln-eioppozycyine, tak, iak gazety pb« tych kolorów. W tamtych iest wszystko biaiem, co te za czarne poczytuią; a ieżdi kto sądzi, zt .według gazet mi-.is1.-ryalaych) Wilson, Bruce 1 Hutchimon, istotnie źle »obie postąpili, i że putuweeSą we Francyi ę A oczywiście d i e l e t» kilki» źle myślących nędzników, wyczyta w Moruing Cliro n i c i e (gazecie oppuzycyiney), ii trzty przyjaciele LiWuletta są wspaniałomyślni l udzie, zacne dusze, zaymuiące się, obcem dobrem zwtasnem niebezpieczeństwem, oraz że sprawcami oiepokoiów we Frattcyi są biedni uciemiężeni l udzie, których gwałt i tyrania wroz pacz wprawiły. - Niemaszźe iuź wcale prawdy? lub czy trudniey nam ią znaleśdź W miarę powiększającego się oświecenia naszego? Dzicy ludzie w kattadbit zgodnieysi są względem złego i dobrego, względem prawdy i fałszu, aniżeli wielce pok-rowni ziomkowie Loka i Newtona. Diwniey czy niły gazety Francuzkie z eczcgoluieyszem upodobaniem wyiątki z Morning Cliro n i c i e; teraz trzymaią się g<izet mmisteryal nych; a gazety oppozycyine są dla nich martwe. Tak więc przekonanie 1 widok izeczy zmieniły się naglę iakby czarodziejską mqcą, Piękni«, to prawdziwie, że ludzie umieią sobie" tworzyć zasady według czasu i okoliczności, gdyż inaczey bardzoby źle wyszli ze swoią upartą. wiarą w tey ruchomey porze. Wreszcie wyglądaią u nas gazety, jakby wyglądały na stałym lądzie, gdyby mogły wyglądać tak, iak chcą. Mamy takie, którym podoba się wszystko, co się teraz dziei«; mamy znowu inne, którym się nic z tego niepodoba. Tamte wierzą w pokóy wieczny, w sczęście odrodzonego czasu, w »jeomylnpść prawości, w diabła w postaci Jako bina, który zw.iódi pierwszego człowieka; t e j s ś widzą wszędzie tylko materyą nowego - burzenia się umysłów, a w dziecku, którenaynowsze czasy porodziły, syna nędzy i boleści, który stanie się znowu oycem podobnegoż. dziecięcia. Sczęścitm Opatrzność swoią uizie drogą, i nienalely ani do strony oppozycyiney, ani mioisteryalney. Znayozie ona więc bez wątpienia wychod dla tego. co Wchód znalazło. Wszakże postarano się o to, że (iak wielki ieden pisarz mówi) wsz>=uo fundament swoy mieć musi. Będziem więc czekać na t o . " Z gazety i'uluskiey wyięły niektóre pisma publiczne ebszeme opisy świetnego przyięcia taineczuycn Deputowanych. Ze miasto okazuie radość swoią z j .owiutu Reprezentantów swoich, nic temu zarzucić iitinożna; ale Śmieszną iest rzeczą, widzieć czynione Burmistrzowi takie honory, iakie się tylko M 0narsze czynić zwykły. Byioź to n. p. przyzwolcle, że rzucano mtiustwo waw jzynaw na poiazd fana JAillele, i że gw-irdyści narodowi w mundurach razem z lokalami za poiazdem stali? Naleźałoż wieczorem oświecać miasto i śpiewać na teatrze piosnki na powrót iego? Wszystkie podobne oznakt sprzeciwiała się roztropności rządu, ganiącego przesadzone maxymy P. ilillele i kol« legow iego, którzy ustawicznie na umiarkowanie Ministrów krzyczeli. Rojaliści takiego todzaiu są Ludwikowi XVIII, równie tak niebezpieczni, iak buntownicy w Grenobli. Krzyczeli ustawicznie: "N i e c h ży ie Kro l i " ale który? Dodatek Gazety Powszechney z daia 7. Czerwca zawiera nastęi uiące ogłoszenie ze strouy Dyrekcyi Teatru w Burgau: "Za naywyższ m, nayłaskawszem pozwoleniem Królewskiego (Bawarskiego) Kommiesaryatu generalnego w okręgu wyższego D u n a i u , dana będzie w mieście BurgtIU dnia 23. i 3 O. Czerwca, tudzież dnia 3., 4. i 14. Lipca reprezentacya pierwszey CZęSCl wielkiego muzycznego drammatu, napisanego z dzieiów męki J e z u s a , Boskiego Zbawiciela} ;)JC naystósownieyszemi między-aktami. Au- którego z uszanowaniem tylko zblMano sic] torem prozy i ttxtow iesj uczony Krolewsko- którego- w ordery przybrano, udowodniaią" Bawarski Radca P. Ritterhausen; muzykę iaką osobę dla ułudzeuia łatwowierności na skomponował V. Franciszek BabierA sławny czeie postawić chciano. Uroiło się byłe kapelmistrz kościoła katedralnego w AugSZ- w głowach hersztów zbrodniczego pokuszenia Tpitrgll. - Teatr dla wystawienia tego wznio- się tego, że umysły we Francjidostatecznie sie wypracowanego dramatu iest oowowysta- do uwierzenia w powrót Bonapartego są przywłony, mocny, całkiem pokryty, dosyć ob- gotowane. Gdyjby zamiar ich sczęśllwy skutek szerny, z parterami i galeryami, urządzonemi był uwieńczył, tedy niezawodnie, zamordoze wszelką wygodą, do siedzenia. Pierwsza wawszy wszystkich wiernych sług Króla wGre; połowa graną będzie przed południem, druga nobti o byliby do wszystkich Departamentów zaś po południu, a to przy zupełnem oświe- wysłali gońców i odezwy zwołujące w imię ceniu. - Niesczędzono żadnych kosztów przywłasczycitla dawnych iego stronników na dekoracye i stosowne ubiory, tudzitż na pod ich buniownicze znaki. Gdyby w skutku, dobre obsadzenie orkiestry, d!a zadowolnie- ich rozg.uiywania (któremu pewna wiadomość nia m łuiącey ku-iSzta Publiczności. Druga iakowey korzyści, poniekąd nadałaby była część tego dramatu zdzitiów Zmartwychwsta- wagę) w innych Francy i stronach bunt był nia i Wniebowstąpienia, daną będzie po kilku- wybuchnął, gdyby sprzymierzone woyska dla nastu reprtzentacya« h pierwszey części, i nieco przywrócenia porządku przywołanemi zostały, późniey zapowiedzianą zostanie." ted) by wprawdzie powrót przywłaeczyciela nie stał się był przez to podobnieyszym, ale widziałoby nadwerężonem owe zaufanie} które wszędzie ms oczywiście Rząd Królewski, a oni byliby tym sposobem z rewolucyinego poruszenia swoiego pierwszą odnieśli korzyść» Za każdym więc razem, gdy słyszymy rozsiewane wieści, któryih bezgruntowność każdy roztropny na pierwszy rzut oka poznać iest w stanie, powiedzieć możemy, ie sąj poprzednikami iednego z o wy eh przedsięwzięć, których zamiarem nie tak iest osadzenie inney dynastyi na tronie, iak raczey wznowienie owych niepokoiów, z których Królobóycy i onych stronnicy z tak witlką korzystaJi żrę-, cznością.

Możemy iuz teraz (piszą z Sztrasburga dnia i. Czerwca) łatwo wytłumaczyć powody owych płonnych witśn, które w Marcu i Kwietniu po całey rozsiewano Francyi. Zdawało się nie do poięcia, dla czego usiłowano wzmódz wiarę o ucieczce i przybyciu tego, którt-go aby oddalić, cała się była uzbroiła Europa, i który iui dla tey samey przyczyny niemogłby więcey nad Francyą panować, chociażby nawet było podobieństwo, że dla utrzymania przewagi podostatkiem znalazłby tam stronników. Zdarzenia w Grenobli podaią nam klucz do tey zagadki. Imię Gruch ego, imię Bertranda i rola grana przez wieśniaka, do

Dnia 3- b. m. z Wschowy przybyły tu znaiomy człowiek, mai,]cy lat 32, p.llIllIa:o;ey zupełnie iejyk N'emiecki i Aol.ici, w richunkach 1 w piranu Niemieckim i Polskim doskonały, w amtowych interessach, w ekonomice, iAorzelnictwie, p.40 ' arstwte i w uprawianiu słodów nr.kryczne Kriddomuś« maiacy, co wszystko naykorzystniey

sjemi i niew?tpliwemi udowodnić moie zaświadczeniami, życzy sobie imieilz pomierzenie w iednyru lub drugim wzt»l<;dzie powyź przytoczonych przedmiotów. :ą1iższa wiadomość powziąć można na przedmieściu Sto-Marc.ńskić.u pod Nrem ? u wdowy Draker.

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1816.07.06 Nr54 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry