T

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1816.07.27 Nr60

GAZET

Wielkiego

Xicstwa

POZNANS

Nrou 60

K I E G O.

w Sob-otę dnia A 27. Lipca- i8»6«

Z Berlina unia 23: Lipca.

w sobotę dnia 20. m. b. z-południa o godzinie iszey przybyli tu Xia,źę i Xiciniczka OranU} w pr*eieździe swym z Fetcrsburga, i stanęli w KrólewskimI zamku w pokoiach nieboszczki' Królowey Jeymości Matki. Na dole przy wschodach prowadzących do tychie pokoi, prZyirnowani byli dostoyni golcie od" Królewicza następcy- tronu' i reszty dzieci Królewskich. Zaraz'po przybyciu J ey Cesar'zeu'iczowskiey Mci W. Xieiney /ffilty, odwiedził Ją N. Monarcha. W południe był obiad w pokoiach zmarłego Króla Jim i. Po, stole odwiedzali Nayiaśnif-ysi Pedróźni rodzinę Królewską. Wieczoreta zasczyciJi Swą obecnością', w towarzystwie N, "'Ttról;j i wszystkich Xiąź---ąt i Xfeznitze K, dorn opery, gdzie dano operę: F l e t Cza rn oxi ęzki. Dnia 21.. był.' wielki obiad u N. Kr: *: w. sali rycerskiey, a na «hczór bal u Jego Króle wiczowskiey M'ci\- XiAcid Wilhelma, tfrat& Królewskiego;. · ·

Wtzoray dnia 22. był wielki bal' w SzttrA loten 'lttrgu. Dziś wielka parada i śniadanie wpokoiach l ś,- p. Króla J mci. W orszaku J ey Cesarzewićzowśkiey Mci, W. Xieiney Anny, znayduie się Xieina» Wolkcńska r iako towarzyszka.

Z Warszawy dnia 20. Lipca.

Dnia wczorayszego J O. Xiezna J eymość z Xiąbt Czartoryskich Wirtemhergska,. opuściła Warszawę dia odprawienia podróży · w Niemczech, Wloszech i Frań cyt.

Z Petersburga dnia 17. Czerwca.

W otrzymanych tu ostatnichgazetach Arrre"rykańskich umiesezooa iest' wiadomość, ze Rząd Stanów Północno - Amerykańskich, ia-anował na l-fezydenta swego przy Rossyi* s'tiin dworze, Pana ftsfe. a Sekretarzem p.iselstwa, Pana /iitipl 7 &edna iest rreca ffwaoh ie obadway ci Obywatele są członkami Korsgnssu, i ie Rząd Amerykański' *e*eb tego stopBia na 'wielkie tylko UjTytfa' poważenie tego Rządu dla Rossyi, a razem życzenie ustalenia między obudwoma kraiami trwałey przyiaźni, dla spólnego dobra. Gazeta Rygska, Zuschauer, e Rygi pod dniem «otym Czerwca donosi o wyiezdzie z tego miaeta w dniu i gtym tego mca, Wielkiey Xięźney Jmci Anny Pau/łowney, Z małżonkiem swym, Xiąźęcitm Następcą tronu Niderlandzkiego, wpośród naylepszych życzeń licznie zgromadzonego na ich przeprowadzenie ludu. Z Wiednia dnia 13. Lipca.

Xięźna Henryka Weilburg, małżonka Arey-Xiąźęcia Karola, bliską iest połogu.

J ey Cesarzowiczowska Mość przeniosła eię s pałacu w ogrodzie na przedmieściu, do pałacu w mieście. Jescze dnia 4. t. m. przybył tu Xiążę Leopold Neapolitański, i stanął w Cesarskim zamku. Dnia 5go oddawał odwiedziny. Arcy - Xiężna Klementyna, przyszła iego małżonka, bawi ciągle w Raden; ta dostoyna para dopiero po ukończoney glębokiey żałobie dnia ag. t. m. przyimować będzie powinszowania. Ślub odprawić się ma w środku zn. Sierpnia. Przybył tu Polny Marszałek Bellegarde.

W całey Austryi rozpoczęte żniwa, okaZuia, się obfitszemi, nii się spodziewano.

Ceny spadaią. Także winnice czynią nadzieję.

Na Węgrzech sprzyiaznieysze są widoki żniw, aniżeli zbioru wina. W końcu Czerwca pokazał się w okolicy Eperies na Węgrzech tak niezmierny róy szarańczy, iż słońce przez czas nieiaki ściemnił. Gazeta Klagenfurtska donosi z Udine} ii tam powszechna rozeszła się pogłoska, że dnia a 5. Czerwca koniec świata nastąpi. Pospólstwo tak bardz/\ się przestraszyło, iź dl * »apobieźenia nieładom, woysko dnia tego wystąpić musiało. (Także w Neapolu gratowała ta szalona wieść o zapadnięciu Sle,oSświata -- co podług późWyszyrh marzfń, które nieiednemu łacnowifcrntmu niemało narobiły kłopotu, dnia i$. Lipca nastąpić miało. - Xiądz Cotlllo, znany z swych kazań missyonarekich i nawrócenia wielu grzesznic, zktoremi przed kilkoma tygodniami odprawił process) ą z wielkie m dla pobożnych dusz zbudowaniem, zagrzewał w kościele S. G i a c o m o do śpteszney pokuty, zapowiadając zapadnięcie się Neapolu na dzień 27. Czerwca. Podług niego padać miał ogień przez 3 do 4 godzin, i wszystko, cztgoby ten oiepochłonął, stać się miało pastwą iadowitego gadu i wężów. To pocieszające proroctwo zrządziło w wielu dzielnicach miasta zgiełk i gromadnie nie się pospólstwa, tak, iź policya musiała się w to wmieszać i wielu fałszywem zarażonych proroctwem aresztować.) V N aynoweze wiadomości z Egiptu wspo« minaią o smutnym wypadku, zrządzonym dzikością i barbarzyństwem tameczney wyuzdaney milicyi. Jest on niestety nowym smutnym dowodem niebezpieczeństw, na iakie Europeyczykowie w państwach Ottomańskich zbyt często narażeni. Do żony i dwóch córek Szwedzkiego Wice-Konsula, Pana Bocktyy w Kairze, - powracających wśród iasnego dnia z łaźni, wystrzelił żołnierz z karabina, ugodziwszy na niesczęście tak morderczo naystarezą córkę, 14 -letnią panienkę kwitnącey piękności, iź w kilka godzin, wśród naysroźezych boleści, ducha wyzionąć musiała. Lubo schwytano zaraz sprawcę, i z rozkazu W. Rządcy, okazuiącego nayźywszy udział w smutku stroskanych rodziców, natychmiast publicznie, dla dania innym odstraszającego przykładu, stracono, i lubo nawet przyrzeczono oddalić woysko i naysurowsze przedsięwzięto rozporządzenia dla przyszłego bezpieczeństwa, to wszelako okropne to wydarzenie tak gwałtownie zachwiało umysły tamecznych Europejczykowi mieszkałych przez nich dzielnic miasta, Z Karlsbadu dnia iy. Lipca.

Liczba zbitraiących się tu ze wszech stron gości łaziennych wynosi, iakkolwiek to nie do uwierzenia zdawać się może, do i 3&0 rodzin, i codziennie iescze się pomnaża. W porównaniu iest tu sczegolniey wielu Prusaków a mianowicie Berlinianów , między którymi spostrzegamy Xiąźąt Hardenberga, Blichera, Hatbfelda, Hrabiów Tauentziena, i Krusemarka, Ministra stanu Barona Schukmana, i t. d. Xiaieta Hardenberg i Blicher zabawia aż do przyiazdu Króla. Xiążę BUeher zdaie się, iź odmłodniał, i zupełnie odzyskał zdrowie. Z Dam dostoynych znaydowały się tu Xieine Go th a, Ku tlandyi i Taxis, siostra nieprzepoinney Królowey Pruskiey, lecz iuź wyitchały do Pranzen.Brunn; z Xiąźąt rządzących: dziedziczny Xiążę Meklenburgeko--Szwerytiski, Xiaieta N euvied, i Hessen-Philipsthal. Po Prusakach, widać tu wielu znakomitych Polaków, mniey AuBtryaków i Bossyan, a iescze mniey Sasów.

Dwie okoliczności mniey przyiemnym czynią* pobyt w Karlsbadzie.- 1) Niezmierna drożyzna pomieszkań i żywności; a) nieustanne descze.

Z Kasel dnia 77. Lipca-.

J o. Xiążę Elektor wyiechał na krótki czai do wód Geisraarskich, zkąd zamyśla udać się po Neundorf. W. Geismar stawiona była ntzed Elektorem liczna Deputacya mieszkańców z po uad niem eli Wezery, która Mu hołd swey uległości i wdzięczności w navtkliwszych złożyła wyrazach. Ogłoszono tu dwa nowe postanowienia.

Według pierwszego, wszyscy poddani, którzy służyli w woynie-przeciw Rossyi i Hiszpanii, nie dawszy osobie do końca ig s o r. źadney wiadomości, uważam będą za zmarłych; w skutek drugiego wszyscy bez różnicy posiadacze zboża, obowiązani zapasy onego

«umiennie podać )I( wykazaniem wiasn*J / potrzeby ai do następnych żniw; każdy tako* wy positdziciel winien swe zapasy zboża prze« dawać cdtąd aż do końca Sierpnia biednyra mieszkańcom w cenach targowych pod karą konfiskaty; donosiciel ukrytego ziarna otrży« ma w nagrodę połowę wartości onegoi A dm» ga połowa poydzie na biednych mieszkańców zostających w niedostatku chleba; każdemumieszkańcowi wolno tylko naswoie obeyście kupować zboże, handel zaś niem, obok konfiskaty, pod karą więzienia, de dalszych rozporządzeń, zakazany; wszelkie zawarte iuż na przyszłe żniwa kontrakty dostawy zbo» ża, ogłoszone są za nieważne, i żadna ztąd nie może bydź formowana skarga; przedaż za granicę dozwolona iest tylko w małych ilościach naywięeey do ośmiu macek, a to za urzędowem zaświadczeniem; pędzenie gorzałek tam, gdzie to stać się może bez zna-< czney szkody dla stoiącego na karmi bydla A ma bydź wstrzymane, a garce do zwierzchności oddane. Jedynym rozporządzenia tego? iest zamiarem, położyć tamę lichwiarstwti zbożowemu j zapobiedz niedostatkowi prze« chciwych zysku zrządzonemu. Stany kraiowe Heskie podały Jego Królewi» czowskiey Mci Xieeiu Elektorowi przy rozwiązaniu Senatu bardzo dobitne przełożenie» w ktorem twierdząr "iż nie ma w dzieiaek Heekich śladu Seymu, któryby po siedmio» miesięcznych niezmordowanych pracach tak mało pożądanych wydał korzyści, iak właśni* ebecny. ** Z Chrystianii dnia 6. Lipca.

Dnia a 6. Czerwca mieliśmy ukontentowani» widzie przybywaiącego tu w naypożądańszym stanie zdrowia Jego Królewiczowską Mość Następca tronu, w towarzystwie Jego królewi* czowskiey Mości Xiąźęcia Sudermanii A kto-* rzy dnia 93. tegoż m. z Stokholmu wyjechali. Wszędzie te dostoyne osoby tak w Szwecyi iako też w Norwegii przyimowane były oka iićh-wzBudża. Nazaiutrz po ich przybyciu udała się liczna Dęputacya Seymu, maiąc na czcie IBiskupa.50K(?6f A do iego KrólewLczowskity Mości, następcy tronu, do ktgngo rzeczony naczelnik .Deputacyi następuiącą miał mowę.: "Dostoyny Xiążę, Następco tronu Norwegii i Szwecji! "Z naygorętszemi radoś---iv uczuciami witany znowu iesteś Królewiczu w. ,granicach Norwegii. Zlecił nam Seym Norwegski, bydż tłómaczami tych uczuć, i .chać niedostatecznie , dopełniamy tego zlecenia. Długi czas sczęśliwa ta pora była przedmiotem naszego pragnienia; lecz-rozliczne prace Seymu, iu£ to dla członków iego obce, Ani zawikłane i zatamowaniem wiełu gałęzi zarobku tern bardziey strudnione - co iest zarazem usprawiedliwieniem niedokładności prac tychże -: dziś . dopiero zisczenia tych życzeń dozwoliły." "Witamy Cię tedy- -nazacnieyszy Xiążę! imieniem ludu, który, niemaiąc sczęścia oglądania «wego Króla i Oyca pomiędzy «niemi odwiecznemi wzgórzami, uwielbia Opatrzność-, iż mąary iey rząd nadał Królowi w osobie Waszeyv Królewiczowskiey Mości jAayukochańszego syua, ażebyś iego zatrudnienia i sławę dzielił, i dla każdego mieezkańca nayłaskawszym był u tronu orędownikiem. " »Oby Pan Królów i ludów nagradzał te .

ślachetne usiłowania! Oby drogie dnie życia Waszey Królewiczewskjey- Mci przedłużał dla dobra wielu tysięcy, tak ażeby Norwegia często i długo obecność Twey dostoyney ,osoby usczęślkwisła. Zaiste Królewiczu, ogłosy .radości witać Cię zawsze będą przybywaj cego, uczucia smutku i błogosławieństw towarzyszyć Twemu odiazdowi." Jego Królewiczowska Mość raczył na to odpowiedzieć:

"Mości Panowie*" Przyimmę;)JC nayź\ v,bj,ą.iT,aduśtią chęci, ktyre mi w imienitŁ Seymu w) .'.uizici1.. Z p ci w dziwem ukorittiitowa. 'h-m znayduię się znowu pomiędzy W.Fanami po iru.przytomnośti, która dłużey nad spodziewacie trw<<iia, kiedy się zeszłey ksieni z Wami rozstałem. Prz . tt d ., . e z clag g Q czasu nieprzesUłe-m tru nIC SIę spr-awaf111 Uaszemi, a iak tylko doszła lvinie wiadomość, ii obrady Wasze blisfciemi są ukończenia, pośpieszyłem w to mieyśce, ażebym W r ano w widział przed ich roziechaniem się, i wystawił im uprzeymą pieczołowitość Króla dia szczęśliwości Norwegii, oraz oycowską życzliwość, którą tchnie dla tego wiernego ludu. Zlecił mi N. Monarcha, ażebym imieniem Jego wynurzył Wam ż*!., iż niebył w etanie odprawić tego roku podróży do tego kraiu, a razem i chęć przykładania się do Waszey sczęśliwości wszedkiemi sposoby, iakie się w mocy Jego znayduią. Nic mówię o moich osobistych chęciach; znać ie musicie od dawnieyszego iuź czasu. Poczytuię sobie za powinność, przelać ie-w syna moiego, który odpowie sprawiedliwym Waszym oczekiwaniom. Dzieci Wasze czcić będą Jego pamiątkę, podaiąc swym potomkom świadectwo, iż zasczytem dlań było, bydź po Swym Królu pierwszym obywatelem i pierwszym żołnierzem obudwóch Królestw; pierwszym obywatelem, wdawaniu przykładu miłości oyczyzny i posłuszeństwa dla ustaw; pierwszym żołnierzem, w obro. nie sławy i praw Skandynawii. "

Od Menu dnia 16.

Królowa Bawarska, udaiąca do Baden, przejechała dnia bram Auszpurgekich. W Frankforcie przyjęły w tomskim kościele chrzestitrzy dziewczęta żydowskie, które poszły za tamecznych Katolickich mieszkańców. Dnia 14. przybył do Frankfortu Króle-.

Lipca * się zMonachilltn H. t. m. koło ;zkąd u la się razem z Professorem Benzeniberg do wód Karlsbadzkich. Minister, Baron Stein, żyie >w swych · dobrach w Nassauskiem, pośuiecaiąc wolne · chwile uczonym zabawom. 'N a upamiętnienie epoki oswobodzenia Aiemiec k<»że stawiać świątynię w Gockim stylu. Z Lugdunu przybyli do Szwaycaryi weribu.ikowi Oficerowie. W okólny Llichńngen, w kantonie GlaVUS, .zrządził niedzuh.dź przed kilkoma tygodniami niezmierna, szkodę, leCz iuź powalony.

Z Amszterdamu d. 2j). Czerwca.

Odebrano tu od Pana Milct j Sekretarza rządowego na brzegach Gwinei, list pisany dnia 15. Marca r. b. w nastę[*uiącey treści: "Dwa potężne narody Aschiantynów i Fantynow, mogące wystawić po 60,000 woyska, prowadzą z sobą woynę zaciętą. Od \c\ \ dni przybywaią tysiące uciekaiących męsczyzn, kobiet i dzieci. Aschiantynowie zbliżyli się lUZ do Cap Cors, twierdzy naleźącey do Anglikó-w, zktóremi ten naród także woiuie; nie zdaie się, ażebym wspomniona twierdza potrafiła dadź odpór temu walecznemu i lubiącemu woynę narodowi."

Z Paryża dnia 12. Lipca.

Wczoray niewyieźdżał Król, lecz pracował z Ministrami od godziny i Ł d o 5tey. Xieznie Angauleme, przełoiono przed .ey odiazdem do Vichy, plan nowego kościoła w St. Chudf który uznsla bytii dogodnym i przyrzekła położyć kamień węgielny. ParAzką gwardyę narodową, która na przyszłość riaejwać się będzie Królewską gwardyą nieruchoma, , a która dnia g. b. m. przeciągnęła przed Królem, liczono 36,500 ludzi b>dź TOCKa. Ludwik Józef Xiążę Co t/de, zachorował

niebezpiecznie vrVhailtilly. Syn iego, ACifie B o u r b o n , spodziewany ieet powrotem z Angii, dla udania się do swego oyca. Otrzymano iuz wiadomości, ii Xiąźę An* gouieme stanął sczęśliwie vi Dijon, iż od ludu z wielką przyięty został radością i ze 24.' godzin w tern mieście zabawi.

Król mć mianował czterech zasłużonych Geucsałów 1 'oruozników Marszałkami Francyi: Xiąźęcia Coigny, Xhźęcia Feltrć (Ciarkę, Minister woyny), Hrabiego Beumovillf i F'i 'cmenil. Cuigny i Viomenil eą z liczby Emigrantów.

OLrashowano, iż dnia g. m. b. sprzedano w pgóle za 7600 franków lilii; iednę płacono po 4 sous (16 fenigów). N a uczcie, daney dnia t o. przez drugi legion gwardyi narodowcy, spełnił Marszałek Oiidillot następuiący toast: "Z 3 zdrowie pierwszych obywateli świata, gwardyi narpdowey, którą mam zasczyt dowodzić! '* Wszyscy osądzeni patryoci igi6 roku załóź>ii appellacyą, prócz Desbaunesj De* rvin, Warin i Chartier. Tolleron i Pleignier czynią Carbonneau gorzkie zarzuty, iż ich ewem wyznaniem zgubił. Przy Charles znaleziono nóż, -z czego wnoszą, ii eo· bie życie chciał odiąć.

Generał Regaut, zaocznie na smlerć osadzony, uięty został w Saarburgu i zaprowadzony do Koblenz, gdzie zostawać mi pod dozorem. Dłnga przerwa bezpośrednich wiadomości z południowcy Ameryki, sprawiła w Mądrycie rozmaite obawy. Pewien Francuzki Generał z 40 - 50 Oficerami i 100 Francuzkimi zbiegami udać się miał z nowego Orleanu do rokoszan. O drugiey wyprawie, która miała wypłynąć z Kadyxu do nowey Hiszpafili, zupełnie ucichło. Znakiem hasłowyni Bonapartystów we Francyi iest teraz błękitna suknia z biała, i czerwoną różą.