TA
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1816.10.02 Nr79
Czas czytania: ok. 19 min.Wielkiego
Xicstwa
POZNANSKIEGO
- w - K . .
..
Nro. je.
w Srodę dnia
2.
Październikaigi6o B W I E Ś C ZE Hl E. . Dostawą potr ebnęgo na pr.-ysjłg zimę drzewa na opał. dla Biór Naczęlnego; Pr.aest<)i _.Królewslgey RegencYl 1 vuelWenM ruteyszego, ma óydz drop pcbłlczney IkytacYl naymnley ząualacemu w enrrepryze wypusczoną. Wzywa U{ zat£m marącyeh ochoIf do pocliecia. sif rreczoneyr entrepryzy> aby na terminie tłcytacyi, która si; dnia Igo Października c od godziny otey do ntey przed południem w izbie ]soiifcirencyonalney tureyszey Królewskiey Regsncyi odbywać bgdzie, stanąwszy, Jicyta swe podali.
O warunkach dostawy tey, tako tei o ilości około 550532 u drzewa zawieraf?cych po rc kubicznycfc Stop, wynosić niogącey, w rsrr.mi:s łicytacyi dofchdnieyi A powziąć będzie można wiadomośćPoznań dnia > . Września 18ló.
Rrólewsko-Prusfca' *" Regen c ya .
Colom *"
Z Her lina dnia 23, i¥ r-zesnla.
Rnia 3 5. r. m. z południa kaio godziny ąciey wyjechał N. Król z T e p l i t z, puścił się na D r e z n o , odprawił pierwszy nocleg w G r o f s e n H a y n i d i i a »6. o godzinie 6tey wicczorney przybył w naypoiądańszym stauie zdrowia do P o c z d a m u, gdzie od hrólewica N astępcy tronu i wszystkich Królewskich Xia£a,t i Xiciniczek z nayczulszą, radością powita Bym został.
Przybył )I( H a m b u rg a J O. Generał Polny Marszałek XiAJJllieber de W---ahbtatt.,
W czwartek dnia 85. t. m. odprawił się wielki manewr przed brama, Ham&urgeką, któremu Xiaźę B l li c h e r d e Wa h l s t a t t z wittk$ dla wszystkich radością był przytomny. Przybył z P e t e r s b u r g a Cesarsko- Ressyiski W. Marszalek dworu Hrabia T o ł l t o Y . Francuzki Generał - Porucznik, Hrabia Bruges, odiechał do Paryża.
Z Warszawy dnia 24. Wrzttuut.
W'dniu % 1 wszym b. m. odbył się obchód installacyi &ommiesyi Woiewództwa Mazowieckiego, ZlecOaii tu JW. Generał od jazdy i Geneial Adjutant J.C.K. Mości Baron de Win»zif. g e r o d e i JW. Generał Porucznik i Generał-Adjutant J.C.K. Mości Hr. UiaroAy ski. Przyszła iuż do zamku Królewskiego cześć ekwipazów podróżnych J. C. K Mości, wy prawiony eh z miasta Moskwy, co nam prędkie przybycie upragnionego Mpoarchy obiecuie.
Z Moskwy dnia 15. Sierpnia,
Stolica nasza miała dziś sczęście uyrzeć w starożytnych swych murach nayukochańezego Monarchę, swego, który o godzinie 4. rano stanął w zamku Krtmlińskim, gdzie iui Gubernator dowódca z orszakiem swoim, tudzież rzeczywisty tayriy liadca Xiąźę J u s s u>p ów, czekali na Cesarza, i gdzie o godzinie gtey wszyscy urzędnicy w»yskowi i cywilni pierwszych 5cm kląss zebrali się, O godzinie aetey N. Pan odął się K W. Xjeciem Mikoł a i e m do kbścioła katedralnego. Przy weyiciu do kościoła czekał na Monarchę, AreyBiskup Augustyn z krzyżem, i przywitał mową, w którey wspomniał o klęskach M 0łśkwy i tr idach N, Pana, a w końcu uroczyście wykrzyknął: Cześć Bogu Wszech' mocnemu. Błogosławiony postepuy w imieniu Najwyższego, N. Pan ucałował @brązy SS., był na nabożeństwie i TeDtum · edśpiewanem wśród huku dział. Podczas nabożeństwa Arcy-Biskup i duchowieństwo, mieli na sobie nowe bogate ornaty, na któjrych wierzchu był krzyż i napis: Z nim iest %WycieXtWO. Z kościoła powrócił N. Pan do zamku, gdzie znakomitsze osoby miały «częście bydź" wezwane do stołu Jego. Gdzłę tylko Monarcha ukazał się, lud licznie zebrany .witał go nayżywazemi okrzykami radości.
Z Krakowa dnia 14.. Września.
Dnia 11. z powodu imieniu N. Cesarzowey wszech Rossyi, Krółowey Polskiey, zgromadzone Władze Królestwa'Polskiego, tudzież wolnego kraiu Krakowa i Kapituła, złożyły JW, M i ą, czyńs He pi u pełnomocnemu Kommisarzowi do urządzenia miasta Krakowa siego okręgu źyczeuia dla t*y Monardiini, W kościele katedralnym miał roszą widlcą i W. Wo r o n i c z, Biskup Krakowski, wobecności Władz powyższych, a po niey za* śpiewał Te Deum. Wieczorem urzędnicy oświeeili swe domy; sczególoif-y zaś mieszkanie JW. MIĄCZ y ń s-kie go jaśniało rzęsistem światłem około cyfry Monarchini» wystawioney w przezroczu.
Dwa wieki upłynęły, ia4 Zgromadzenie Zjednoczone Ewanielickie, wyznania Augepurskiego i Reformowanego, w Krakowie, pozbawione *było sczęścia oddawania nay» głębszey czci Naywyższemu bóstwu w własney świątyni. Dziś, przez naywspanialszą wielkomyśiność wysokiego Senatu Rządzącego wolnego miasta Krakowa i iego okręgu, «pełnione l zostało naygorętsze życzenie nasze. -. Wysoki Senat udzielaiąc dobrodziey stwa a-tykułem Ilgim konstytucyi tey krainy wszystkim wyznaniom Chrześciiańskim zaręczonego, wyraźnym reskryptem swoim na wieczne czasy własność kościoła S. M a r c i n a wraz z przyległemi zabudowaniami naszemu Zgromadzeniu, ustąpił, -£- Podpisani tegoż zgromadzenia Reprezentanci, poczytuią sobie za naj świętszy obowiązek" tak wspaniały dowód tolerancyi i dobroci Rządu welnego miasta Krakowa i iego okręgu, podać do wiadomości publiczney, z wynurzeniem nay stwu odpowiadaiącey wdzięcznościw Krakowie dnia 13« Września 1 $*<»'.
Fryderyk Friedlein. Jan Wieland.
Kudolf Jenny. Krzysztoi Groppler.
2 Wilna dnia 2. Września.
Dnia jo..p. m. iako- w dzień imienin Ń. Cesarza wszech Rossy i A l e x a n d r a I., z rana JW. Gubernator Woienny Litewaki, Rzymski K o r6 a K Ó w, z Generałami, W radżami, U rzędnikami, był na uroczyetem nabożeństwie i Te De um w kościele Grecko Rossyiskim. Woysko różney broni po odbyciu parady także się udało na nabożeństwo. Pod czas pienia za zdrowie i długie panowanie 3ego Cesarskiey Mości i całego Domu Nayiaśnieyszego, dały się słyszeć wystrzały działowe i odgłos dzwonów napełnił miasto. We .wszystkich kościołach również uroczyste odprawiło się nabożeństwo. Władze i U rzędnicy złożyli powinszowania U JW. Gubernatora V\oiennego.- Wieczorem miasto całe było oświecone. Na równinie przy ogrodzie mieyskim na A n t o ko ł li, w obliczu licznego zgromadzenia widzów, spalony był bezpłatnie wielki feierwerk, w sztukach niektórych do uroczystości dnia zastosowany.
X Petersburga dnia 23. Siirpnia* W przeszłą środę o titey przed południem Wielka Xięźna Majya, w towarzystwie N.
Małżonka i N. Matki swey udała się do Kazańskiego ' .kościoła, - gdzie po odprawionych gorących modłach za zdrowie i-scZęśliwe powodzenie Nayiaśaieyszyc-h Ped-róźnych, nay:czulsza z mafek oddala w opiekę Crelo )l( < córkę i iey Małżonka. Potem żegnani i praepTowardzanf życzeniami Judu, w wielkiey liczbie przed kościołem i na ulicach zgromadzonego, opuścili tuteyszą stolicę. N. Ctaafzowa M a ry s towarzyszyła Podróżnym do drugiey stacyi za N arwo" a dziś powróci d» Pawłowska.
Od Menu dnia 21. Września.
Zdaie się, iż dzień 4. Listopada f. b. przeznaczonym iest,ażeby stanowił ważną epokę w dziejach niektórych Państw Europeyekich. Tęga tofdnia - iak teraz z pewnością słychać -*-» nastąpić ma otwarcie Seymu związku Niemieckiego w F r a n k f o r c i ej wybrać się maiąca nowa Izba Deputowanych odprawić w Pary- źu pierwsze posiedzenie, a Królewska Rom« missya do uproiektowania konstytueyi stanowt-y dla Sięstwa Holstyńskiego zebrać się, ft*Kopenhadze,
U roczystość dnia t g. Października otrzyma w I'r a n K forcie iescze większą przez to świetność, iż tegoż dnia wykona przysięgę tu teyezy nowy Magistrat i Obywatelstwo. Niemal wszystkie pisma, które dotAd, W F r a n k f o r c i e przeciwko żydom wyszłya Wypłynęły Z piorą Plebana F r i e d r i c h e # Bornheim. Pisma te wkrótce po sobii wydane, są następujące: "Czyny woiennei Wesele JaK 6 b a. se - "Co się stanie z żydam przy nowty leonstyturyi?" - "Żydzi i Uh przeciwnicy." - "Żydzi i Żydostwoj* i-"Zydostwo i Malarstwo. 4 *
W Kol mar ZnayduJe się oproca wielkiey główney-kwatery Austryackiey, także główna? kwatera dowodzącego iazdą Generała Mohfj. i dywizyi piechoty. IIlfl tey zaaeane-y Ih Ufrf
Oficerów siła da się osada tytto z goo ludzi piechoty z pułku Kerpena. W M li h l h a u - s e n , A l t k i f c l r i I ł a p p o l t s w e l e r stbią główne kwatery; woysko rozłożone iest w kierunku miedzy K o l m a r i B a s e l, wsie ku górom ochronione są od inkwattrunku. Z Akwizgranu d. 14. Września.
Gazety Niderlandzkie zawieraiąnastępuiący artykuł: Cairo w Egipcie dnia 20. Lipca.
"Babylon--któż nie zna tego starego ws2tteezuego Antichrystowego miasta --Babylon i cała okolica aż dosczytów Libanu iest teraz widownianaywaźnieyszych zdarzeń. ISieiakiś żyd .z pokolenia D a n a zjednał sobie stronnictwo nieukontentrrwanych iydow, i stoi, co za rzecz pewną przytaczaj, na czele 200,000 młodych, rześkich Izraelitów, których postępowi iadna moc oprzeć się nie iest zdolna. Mieni się bydź Królem Żydowskim; Jud zabiega mu drogę wykrzykiwane: Hosanna Messias! a korzyści oręża iego tak są stanowiącemi, że między pospólstwem powszechnie wierzą, iź Przedwieczny z nim woiuie. M uzułmani porzucają chorągiew M a h o m e t a a łączą, się z legionami, które walczą pod znakami Lwa z pokolenia J ud y. O tey rzeczywiście niebtzpieczney okoliczności doniesiono wysokiey Porcie do S t a m b u ł u; tym czasem powodzenia nadzwyczaynego zwycięzcy tak są raptowne, iż zapewne żadna ludzka siła oprzeć im się niczdoła. " Z Paryża dnia i$ Września.
Hrabia G o lz, Królewsko-Pruski nadzwy czayny Poseł przy tuteyszym dworze, miał wczoray prywatne posłuchanie u Króla, na którem złożył list odpowiedni swego Monarchy, obeymuiący powinszowanie z okoliczności zaślubienia Xiąięcia B e r r y . Król J mć rozstrzygnął, iź mianowani w roku 181 5 Prezesowie zgromadzeń obiorczych, roaią tego roku głosować w tych zgromadzeniach, których członkami dawoiey byli. Xiądz F l e u r i l, Sekretarzposelstwa Hra
biego Blaeag, przybył tu zRzymu. Przywiózł on urzędową wiadumość, iź Jego Świątobliwość podpisał kościelne urządzenia we F r a n c y i.
Gazeta de F r a n c e umieściła niedawno obraz słońca z p Lmami, z czego inne gazety wybieraią wzorki, ponieważ przyprawiła słońcu oczy, nos i usta.
Z Londynu dnia 1 Z Września.
Dnia 15. t. m. (w niedzielę, co bardzo rzadki przypadek), wyszła nadzwyczayna dworska gazeta z doniesieniem o zwycięstwie nad Algierczykami. Gazeta ta, wszystkie dotychczasowe, po części sprzeczne wiadomości, prostuie i uzupełnia. Urząd Admiralicyiny dnia I J . Września.
Kapitan B r i s b a n e, z okrętu Królowa Kar o l i n a, przybył tu wczoray wieczorem z następującą depeszą Admirała Lorda Exm o u t h, Kawalera W. Krzyża Orderu Łaziennego, do Pana Cr o ker. Na okręcie Królowej Karoliny dnia ag. Sierpnia iSib. JVVW. Panowie! W całym zawodzie moiego długiego, publiczney służbie poświęconego życia, żadna ekoliczność nie przeięła umysłu moiego tak głębokiemi uczuciami radości i wdzięczności, iak wczorayeze zdarzenie. Dla każdego, który pospoł ze mną był z woli Opatrzności Boskiey narzędziem, "przywitdzenia dzikiego rządu do rozumu, i obalenia na zawsze nieznośnego i nikczemnego sysiematu niewoli Chrześcijan, sczęście to wiecznćin będzie źródłem wewnętrznej roskoszy i zachwycenia. Pochlebiam sobie, iż mogę z takiemi uczuciami powinszować JWW. Panom zupełnego powodzenia, które uwieńczyło nieustraszone natężenia floty Króle wskity wwczorayszóm na A Igi er uderzeniu, a oraz eczęśliwego ztąd skutku, którym test podpisany wdtiiu dzisieyszym pokóy. Spowodowana przez obelgi, a wach dniach ukończona woyna, pociągnęła za sobą zupełne zwycięztwo, a dla A n g l i i i dla iey sprzy wrócenie pokotu pod waria tarni, przepisanemu stałością, i mądroś-ią Rządu Królewskieg o. a popartemi skutecznością dzielnych lego rozporządzeń. Składam podzięki za wyrządzony mi zasczyt i zaufr.me, z klórem ważne to przedsięwzięcie Miiiistruwie gorliwości mey po- wierzyli. N=sdaue mi od nich środki, odpowiadały moiemu życzeniu, a szybkość, )I( ixką były przygotowane, sama za sobą mówi. L)opi<-ro prz"'d stu dniami opuściłem A l g i er, niczego nieprzeezuwaiąc, niczego niewiedząc o okropnościach, które w B o n a * popełniono. Flota, którą poówczas dowodziłem, - została za powrotem do Ang l i i rozwiązaną. Trzeba było drugą dostatecznie przyspos jbić i uzbroić; i ta chociaż w żegludze swey ciszą i przeciwnemi wiatrami wstrzymana, z bezprzykładną szybkością pomściła »ię wyrządzoney narodowi urazy i ukarjła okrucieństwa barbaryiskiego rządu, w sposobie, który charakterowi narodowemu .wielki przynosi zasczyt, i nowym iest dowodem, iak mocno Anglia uymuie eię za Sprawą uciemiężonych, opieki iey ezukaiących.
Bodaybym nie miał potrzeby, ukarawszy tych rozbóyników, opłakiwać straty wielu walecznych Oficerów! Lała się strumieniem ich krew wboiu, wsławionym tak znakomitemi heroicznemi czynami, które chcąc wyliczać, naywiększe wznieciłbym zachwycenie. Doniosłem i ui przez korwetę J a s p e r o działaniach moich do dnia 14. odbiiaiąc z G ib r a l t a r u , gdzie dla przeciwnych wiatrów przez cztery dnie zatrzymać się musiałem. C a ł a fI o t a, w G i b r a l t a r z e. 5. b a t a mi kanonierskiemi pomnożona, ruszyła,na morze naylepszym tchnąć duchem; stemwszystkiem. przeciwna pora zatruwała moi e życzenie i nadzieię prędkkgo na przeznaczone mieysce przybycia, czyniąc mnie ten» bardziey nieepokoynym, kiedy wyruszaiąc z t i i b r a l t aru dowiedziałem się, iż w A l g i e r z e zbiexa się liczne woysko i ze warownie znactuie wzmocjiio e zbs- bIy a sczególniey przystęp do M o lo. Sądziłem ztąd, i£ z am ur mój uderzenia na M <»fo st:.ł się wiadomym Dejowi. Powiększyła się obawa rnoia, gdym następuiąccy nocy spotkał okręt P r o m e - t h e u s, kt irv przed nieiakim czasem posłałem był de Algieru z poleceniem, ażeby potaiemnie uwiozł Konsula Angielskiego. U dało się wprawdzie kapitanowi D ah swo o d sprowadzić na okręt iouę i córkę w żeglarskim ubiorze, lecz młodsze dziecko iego, które Chirurg niósł w koszu, począwszy krzyczeć pod bramą, zepsuło układ, i stało się przyczyną, iż Chirurga i ig innych osób poymano i do więzienia wtrącono. Nazaiutrz Dey odesłał dziecko na okręt. Gdy się Dey Kapitana Dashwood zapytał: czy prawda, iż flota Angielska przeznaczona iest przeciw Algierowi? odpowiedział tenże, ii słyszał o tera i że Dey zapewne z tego samego źródła powziął tę wiadomość, to iest: z gazet. Osadzono Konsula wwiezieniu, a Dey niechciał go ani wydać, ani za bezpieczeń - stwo iego rę czyć, ani też zwrócić Oficerów i maytków, których z batów okrętu P re - m e t h e u s zabrano. Gdy dnia 27. przybył nasz Parlamenter do portu i oświadczył, iż w przeciągu iedney godziny musi mieć odpowiedź na swe zapytanie, powiedział mu Kapitan portowy, iż to żadnym sposobem nastąpić nie może. Kiedy iednak ze strony A l g i e r u źadnege nieczyniono kroku, sądziłem, iż Dey przyiął warunki; wkrótce potem przerwały milczenie trzy wystrzały, na które okręt Królowa Kar o l i n a niezwłocznie odpowiedział, i w tey chwili powstał straszliwy ogień, który od 36h kwadransów na trzecią treał ciągle do godziny gtey i dopiero o w pół do 13. zupełnie ustał. O zachodzie słońca kazał mi Kontr-Admirał Milne donieść, iż ma 150. ludzi zabitych i rannych na okręcie I m p r e g n a b l e, i żądał, ażebym* mu przysłał w pomoc ieduę Ire JPanu p a c ker s, ażeby zaayduiącą. się przed Kontr- Admirałem bateryą/\, rozsadzili okrętem txplozyinym. Dokonali tego rozkazu Itak zręcznie, iż niemal cała flota nieprzyjacielska stała się łupem płomieni. Barka 30asza uszła ze stratą 3. łudzi. O koło godziny 10. zamilkły baterye nieprzyiacielskie. Angielskie szalupy kananierskie sczególniey . *$ię popisały. Cały arsenał, magazyny, wszystko ogień pochłonął. Podobnież korwety i artylłerya ściśle powinności swey dopełniły, -. (W końcu oddaie JLord E s m o u t h *czególnieyszą pochwałę sternikowi swego l Admiralskiego okrętu, i dowódcy okrętu Impregnable, Wice Admirałowi Milne Wszyscy ieg@ Oficerowie, maytkowie i żoł-jnierze, niemnłey Hollendertki Wice-Admirał C a p e i l e n, Oficerowie i maytkowie iego floty, otrzymali naykorzystnieyrze swey waJ etzności świadectwo. Baibaryiczyey utracić anieli w zabitych i rannych e do 7000 ludzi, J (Podp.) Exmeutlt.
Strata floty Angielskiey wynosi w zabifyeh: 13 Oficerów, 88 maytków, 19 żołnierzy Zaorskich, 1. raeflik, 4. chłopców okrętotrych;'w rannych: 49. Oficerów, 459 maytków, 106 żołnierzy merskich, 5. artyllerey· stów morskich, 14 saperów i rniueroiv, 4. racników, 32 chłopców okrętowych, 13 nadliczbowych, ogółem 127 zabitych i 691 ranMych. - Flota Hollenderska ma 13 zabitych i 52 rannych. - Ogólna strata £83 ludzi. Algierczykowie utracili przez ogień i bomby: 4. wielkie fregaty o 44 działach, 5. wielkich korwet O 24 do 30 dział, wszystkie szalupy kanonielśkie i bombardyerskie wyiąwszy 7. (ogółem 30) kilkanaście brików i handlo,wych gotlttów, mnóślwo pomnieyszych statków, magazyn i arsenał z wszystkie mi zapasami 1 i, d. Prócz tego zawiera tażeama nadzwyczayna v ? ze ta - i) Drugi list Lorda Exmoutb. do Jego
WyeokosVi De]aAlg'trellegó z <T, a 8> Srgrpnu s "Za okrucieństwa, któreś WPan wywarł na bezbronnych Chrześciian w Bo na, i za kmą-> brnę lekceważenie wezwania mego w imieniu Xiążęcia Regenta Angielskiego dawniey uczynionego , ukarany zostałeś należycie od III 0KY floty przez dosezętoe znlsczeoie twey marynarki t magazynów, arsenału i połowy ba» teryów. Ze zaś Anglia nie prowadzi woy* ny, ażeby burzyła miasta, nie myślę więc spusczać kary na spokoynych mieszkańców kraiu za twoie osobiste okrucieństwa. Podsię tedy W Panu tesame warunki, które ci wezoYay w imieniu moiego Pana uczyniłem; ieźtli ich nieprzyirniesz, nie możeSzbydi pi z \ iścielem A n g l i i . W dowód pizyięcia tychże» niechay usłyszę trzy wystrzały aima tne, i«*» cżty milczenie WPana uważać będę ja odmówienie, i w tym razi« odnowię działania moie według upodobania moi« go. Ofiaruię W Panu te warunii pod zastrzeżeniem, ii arii Konsul Brytański, ani Oficerowie i ludzie* których lak złośliwie porwać kaZ3łeś z batów Angielskich, ani którykolwiek bada ze zuayduiących się wtwcy mocy niewolników ehrześciiańskieh, naymnieyszey niedoznałprzykro« ści, i żądam zwrócenia Konsula, Oficerów ilu» dzi, iak tego dawne traktat y- wymagają.- Mam zasczyt i t. d. «.(Podp.) Exmouth. s) Ro%kaz dzienny Admirała floty z dnia j o. Sierpnia. Dowodzący Admirał oznajmia flocie kres iey natężeń i podpisanie,pokoiu, 25. Wystrzałami działowymi stwierdzone, a to pod warunkami, iakie Xiążę Regent Dejowi Algierskiemu przepisał. . Te są: 1) Zniesienie na wieczne czasy niewoli Lhrzcściiar1. s) Wydanie dnia 3 r. Sierpnia, w południe, wszystkich niewolników, znayduiących się w posiadłościach Deja, na okręt Admiralski, 3) Zwrócenie o teyźe godzinie wszystkich summ pieniężnych, opłaconych od początku tego roku za wyzwolenie niewolników. 4) Wynagrodzenie Konsulowi Brytańskiesmi w»selkiey etraty, iaka/\ przez uwięzienie cp> Angiti»<<itgo w obecuości Ministrów i Oficerów, wyrazami, które Dejowi Kapitan z okrętu Królowa Karo lina zadyktwie. (Zobaczyć gazetę N ro 78-) 3) List Lorda do Admiralieyi, z dnia H Września, w którym pisze: Ponieważ Admirał M ił ne, płynny 03 okręcieLeander Z orv«uialnemi depeszami, dłuźey może zatrzyma się na morzu (Admirał ten raniony), posyłam drugi exemplarz tychże przez Kapitana Brisbane. Admirał Penrose za późno przybył, iżby mógł należeć do wypxawy. Wszyscy niewolnicy z Algieru i z okolicy ziiayduią się na okrętach; 257000 plastrów, które N - eapoł, i 2500, . które S a r d y ii i a zapłaciła, są zwrócone. Podpiszę i-utro traktat i za ie-den lub dwa dni ruszę na powr-t. Liniowe okręty M in de i Ai b i o n zostaną się w G i b r a 11 a r z e dla naprawy i t. d."
Dowiedziawszy się B o n a p a r t e, że krwawa ta ofiara iuż iest w iego mocy, nieumiał zataić-radości swoiey, okazał się wzrącz Magnatom Hiszpańskim, których Krółewic wysłał naprzeciw niego z powitaniem; a co większa obiawił jm nawet niegodziwe zamiary «WOle. Nie poprzestał on i na tern, że młodego Monarchę, którego odporu szlachetnego. obawiał się, złowił do sieci swoiey, domagał eięiescze i zyskał uwolnienie Xiąźęcia pokoiu, potrzebnego do układów swoich narzędzia. J akoi ten przybył do B a i o n n y dnia a6go Kwietnia kilkoma dniami pierwey od Króla Karola IV. i Królowey. Wiadomość o przybyciu rodziny Króiewskiey ściągnęła wszystkich całey okolicy; pragniono widzieć znowu we Francyi, Xiąźąt z domu Burbonów; część owoczesnych pokoleń, i wszyscy prawie co N a p o l e o n a otaczali, nie widzieli iescze Xiąźęcia z tego domu. Niezliczone mnóstwo otoczyło powóz Kxóla wysiadaiąergo przed zamkiem Ma rac. Król chorym był na nogi, i utrzymywał się tylko z trudno- ' ścią. Witany od N a p o l e o n a u drzwiczek powozu, nieokazał po sobie naymnieyszego* pomieszania, i. właśue iak gdyby dogodzić" »uciął życzeniom z utęsknieniem czekającego ludu, zatrzymałsię nieco przydłużey na wchodzie do zamku w owey postawie i z owj pow.agij, która się tylko z przywyknienia do panowania nabywa Widziano męża czuiącego się wszędzie Królem. Witał francuzów tak, iak zwykła rodzina iego. Wyniosła postać iego i rysy twarzy wyrażające samą dobroć, sprawiały zachwycaiące wrażenie;; cera, długość włosów, charakter, który się w zarysach twarzy iego malował, zgoła cała fizyognomia iego, przypominała zupełnie świetne pokolenie, z którego pochodzi. Każdy podróżny, któryby go w pośród Hiazpanii tylko był uyrzał, byłby go uznał Burbonem i francuzem. 'zywego, przyiemnego i przenikającego ducha. KrólewicAsturyiski okazywał,Jubo wpomnieyseey wiflkoścr, wzrost oycaswoiego i rysy matki swoity. Dun C a r los Infant Hiszpański zdawał się bydź słabowitey natury. Infjn» Don F r a n c i s c o obiecywał po sobie pięknego w czasie młodzieiica. L u d w i k, młody Król Iłetruryiski, łączył z żywością młodości swoiey, nay przy jem »ieyezy skład twarzy inaygodnieysse miłości postępki; wielbiono iego rozum, i przytaczano niektóre pełne dowcipu odpowiedzi i< go, przekonywające, iak się znał na dostoyności Swoiey. Skoro się InfanT Don A n t o n i o pokazał, sądzono z postawyiego i z całey powierzchowności, je uyrzano Franklina.
Zbliżało się rozwikłanie tego Dramatu, N a p o l e o n nienadaremuie sprowadził tarrt Xiążęcia pokoiu; chciał on wszystkie mi siłami dogpego doprowadzić, ażeby mu Jeden lub Drugi odstąpił Hiszpanią;' o Kiólewica
Affturyiskipgo rozbiły się układy iego; rada była nif wzruszona w przedsięwzięci lU swoiem; udał się on przeto do króla Kar o l a I V . w nadziei osiąguienia niezawodnego skutku przedeięw zięcia swoiego, skoro użyie wpływu Xiazech pokoiu.
"Publiczność, mówi P r a d t, przyzwyczajona zdawna widzieć N a p o l e o n a samego zapełniającego całą widownią, ćmiącego wszystkie poboczne osoby, wzięła go iw t(m godnym ubolewania wypadku za iedyny przedmiot nienawiści; Xiąźę pokoiu uszedł publiczney niechęci, ukryty cieniem rzucanym od N a p o l e o n a na wszystko co go otaczało; Publiczność była tak mało obeznana z tern co eię działo we dworze Hiszpańskim, iako i z tern rozdwoienifrn, którego w rodzinie Królewskiey sprawcą był Xiążę pokoiu. Sprawiedliwość wymaga iednak, ażeby z niezrnier»ego ciężaru niechęci i nienawiści, które Eur o p a z powodu Hiszpańskich okoliczności Ra gtowęN 3 p o l e o n a zwaliła, przynaymniey «łęść iedna spadła na istotnego sprawcę tego tmutnego wypadku, to iest na Xiążęeia pokoiu. .Jakoż w samty rzeczy, czyliż może bytU obrzydliwsza rola, nad tę, którą bierze na siebie człowiek, wdzierający się do pałacu za pomocą nayniegodnieyszey namiętności, wyrabbiący sobie tam wpływ nayszkoduwszy, «dstręezaiący serca poddanych od ich Panujących, uzbraiaiący oyca przeciwko synowi, wtrącaiący dobroczyńców swoich z iedney przepaści *0 drugiey, aż nakoniec do wygnania i do niewoli; oddaiący oyczyznę na łup zneprzyiacMowi, a przecież w samym nayII{ ękrszym wybuchu pożaru, który potężne «ehłopął Kr ltstwoitylko strumieniami krwi mgaazonym bydź może, sarn sieb:e ratuiący. J akieikolwiek sprawiedliwie Don E m a - »Iłef G o d o y popadł nienawiści wszystkich narodów, nigdy przecież niezdoła niechęć, *tórą wzbudziły postępki iego, ani osłabić, ani wyrównać oburzeniu, z iakiem E u r o p a powzięła wiadomość o podwójnym zamachu Bonapartegcv
Wkrótce więe powidło się przy laseryctelowr. Karo i IV. przelał na niego uszys:kie prawa do koro ,y Hiszpańskiey \ Królewic Astur)ls ki , lubo wzb-amał S! e mocno, przymuszony iednak i.aresicit uczyTuć w)bos między z rz e ez e tu t m a Ś III i t r c i 4, <<j rzekł się tronu oytow swoich. i rak t a t d ni a 16 . >iaia z o s t a ł p o d p i s a n Y f rodzina Królewska wyitchała na mhysce przeznaczenia swoi ego ; Jozef Konaparte został od brata swekgo mianowany WładcąHiszpanii; zgromadzeni w Hiszpanii Deputowani odebrali rozkaz powinszowania mu wstąpienia na tron; uznali nowego Panuiącego; Junta ogłoszoną zostaie, Magnaci naginaią się - ale Lud. stoi riewz-uszony..... B o n a p a r t e sądził o narodzie Hiszpańskim w miarę Rządu iego. Niedołężność rządu zaręczało m u, tak mawiał, poddanie się Narodu. Wystawiał on sobie Hiszpanią podług urojenia swoitgo, i przypisywał Jcraiowi tern u, który tAlko aa tnappie d o £ u , ropy II3]ery, .EurliptyeJue i.br?ęci_. i obyczaie. N a p o l e o n w it dnyn-.ie <<indzie stawiałwszystkichl usfzii wszystkie narody; przeznaczeniem było iego doświadczyć, iak małe» wszyscy są sobie podobnymi. Wystawmy sobie lud nieoświecony wprawdzie, k; z religii całkiem oddany, umiarkowany na łonie dostatku, a przy aeezędności swoiey tyle maJacy d urny iak inne narody przy swoich zbytkach, który swoiey ziemi nigdy reieopuścił, i obcym zostawał dla sąsiedzkich narodów], właśnie iak gd>by kruszec, każdemu opieraiący się zmieszaniu; waleczny, kcz więcey z odważney zaciętości niżeli z zaciętey @dwagi, osiadły wkraiu, gdzie od rooo lat tfoświadczał, i odpierał wszystkie nieprzyjacielskie napady - a poznamy łatwo, że chcieć go zdobyć gwałtem lub podstępem, iest to iednov co rzucić się między massę nieprzebłaganych nieprzyiaciół i niepokonanych trudnośei; tak się. więc miała rzecz w istocie swoiey z riarow dem, Hiszpańskim.
Dodattk
Rozmaite wiadomości.
Piękna 1410-htnia głucho- niema, SCląga teraz aa siebie powszechną uwagę w P a ry ż u. JNazywa sięLise Michelet, iest córką zmarłego Adwokata, 3 wnuczką Hrabiego B t a uj e u. Podobieństwo iey <ionitsozęsliwfcy Królowey M a r y i A n t o n i n y, wprawia wszystkich w podziwienie. W pewnym dziennikuLondynskim czytamy pod napisem: Austria, conastępuie: "G dy przed kilku tygodniami Cesarz F r a n c i s z e k z dwiema córkami swoit-mi i z małym B o n a - p a r t e, oglądał młodego lwa przesłanego od Xieziiey Wall i i, iedoa z karmiących go koz rzuciła się na i td < ę z Arcy Xiez I aiztk, grożąc iey rogami. W tern mały Bo u a p a r t e pośpieszył naprzód, i schw>tał kozę za rogi, mówiąc do swe y ciotki: Nie bóy si£ ciotuiu, trzymam ią. Cesarza bardzo to ucieszyło i rzekł: Dobrze mote dziecię % kocham cię za to, ho widzę, iż wybierasz tam prostą drogę, gdzie iei>t niebezpieczeństwo. ".
OBWIESCZENIE.
N a placu przed komedyalnią tuteyszą publicznie sprzedane bydź > jaią dnia 3go Października r. b. przed południem o godzinie otey, 52 korne od znieMOney kolony prowiantowey N10 7. za wyliczeniem gotowey zapłaty wigcey daijcym. Poznań dn:a 24. Września 1S16 Królewsko-Ptusfei N\d- Kommissariat Woienny w Wielkićm Xigstwie Poznańskiem. Holderegge r.
"" O BWI E Ś C T I N 7iTM Młynarz Karol Berner, Posiedzicel tak zwanego młyns wodnego Choińskiego, położonego w Powiecie tuteyszym blisko nm>ta Sirnkima, z.imyśla w miesce upadky iego stepy, założyć na twym własnym gruncie p i e ł e, wnosząc o pohukiwanie na ten koniec u wyźszey Władzy potrzebnsgo pozwolenia. zumiar ren podaie sig nmieysz&n do publiczney wiadomości, wz, waiac zarazem wsk-.tek Najwyższego Edyktu d. d. Berlin 28- Października i 8 to. Zbiór Praw N ro 10. wszelkie r sp. osoby, kfóieby sie uszkodzema przezto swych praw obawiały,
ażeby prorestacye swe w tey ntjierze, w prekluzyinym terminie ośm-u tygodni, a dato rachuiąc, tak u tuteyszcgo Uizędu Konsyliarsko - Zierniań - skiego , iako tez i u założyć zamyslaiącego budowla, podać nieomieizkały. Alurowana Goślina dnia 24. Września 1816.
Kroi. Prusk' Urząd Konsylurs« o -Ziemiański Powiatu Obornickiego.
v. Rogowski, K. Z. P. P. P. Pepmsh Sekr. Pow.
Doniesienie Na żądanie wielu osób sprowadziłem prawdziwą wodę kokriską od samego wynaleziciela tey siawney wody JPana J< hunn Matiu Parina w Kolonu 1 prjedaig takową butelkg po Złł · ,., tuzin zaś za zSłł.54. Jest to sławna woda i hill-d o vizyceczna, lecz tylko V tenczas gdy iest prawdziwa, co la o o.ttatnićtu każdego przekonać mogg. Poznań dnia 24. Września 1816.
Stanisław PoweIski.
KI Metr toncow Simon ma honor donieść y Szmowney Pub! czności, iż od dnia r. Para źdjiernika r b. zaczął dawać lekcye tańca III w kamienicy Pana Schimmel w rynku pod H numerem $2, Do<iadnie,szą wiadomość ,.
III; zasiągnąć można w pomieszkaniu Mena na jj LI ulicy Butelikiey poa Nrem 155.
m; Poznan dnia 24. Września I$i6.
Uwiadomienie. W pewnym Grafoskun domu w p> >lsce przy granicy Sląskiey iest korzystna kondycya dla biegłego nauczyć ela muzyki na Fortepiiame du dwóch Kontessow. Bliższą w tey mierze wiadomość udzieli przj graniczny Pocztami w Kempnie.
Uwiadomienie. Szanownemu Obywatebtwu i : dóbr posiadaczom donoszę nayuniźeniey, iźwkoń!,cu miesiąca Października r. b. przybędę do Poznania l. dobranem bydłem Szwaycaiskie'.n z kantonu Bbln Z Obern-StebenthaL Jest go 15 sztuk, zktórych 5 buuków po 1 do 3 lat maiAce, 5 krów. k, po 2 do 3 lat stave, i 5 krów 3 do 5 latmaiAcej są rpaści czerwono i czarno prowey. Dla bezpieczeństwa wziąłem na każde bydle attest urzgdowny z kantonu Bern. Ofiaruig sig także podig. cia dostawy na przyszłą wiosng bydła za kontraktem. Ktoby sobie życzył nabydi bydła z tych
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1816.10.02 Nr79 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.