GAZ

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1816.10.23 Nr85

TA

Wielkiego / OEC5IH Xiestwa

POZNAN

SKIEGOmo. 85. w Srodędnia 23, Października JS 1 &

.1 .

IIiviecty na schyłku roku zeszłego udawałam się do czułych na cudzą nędze Obywatelek i Obywateli W. Xieztwa Poznańskiego o przykładanie się, do zaprowadzenia dobroczynnego Instytutu Rumfordskiego, iuź samo zaufanie do ich cnotliwey ludzkości i przeczucie pożytecznych przedsięwziętego dzieła skutków"', tkliwą mnie przeymowały radością. Tern miley przychodzi mnie dzisiay do hoynych zgłosić się dawców, aby, ścisłą zdawaiac sprawę zużycia nadesłanych mi darów, imieniem zasilonego, ubóstwa żywe złożyć im dzięki, i z tern pewiueyszą ufnością, powtórnie do iuz doświadczoney wzywam ich dobroczynności. Z odda iyrh mnie przez W. lP. Qiiehser rachunków okazuie się, ze od dnia 7go Stycznia aź dc 25go Maja, r. b. co dzień zazwyczay do stu osób, i z górą istotnie ubogich po kwarcie zdrowey i pożywney pobierało zupy z chlebem, a w dni święte lub uroczyste prócz tego'iescze-mięsa, wódki', i iałmuźtry pieniężne; ogółem zaś rozdano porcyi 14,126. Przy rozpoczęciu dzieła fundusz z przedanych robótek i t. d. pochodzący wynosił Tal. 202. dgr 16. Teraz V\. lP Queisser maiący dozór i kassę ma w pogotowiu Talarów 444 dgr. i3£ z przeszłey zimy .na nadchodzącą pozostałych. Tabhoynie sypaJy"'się dary w ź wnos'cia<-b i gotowych pieniądzach, ze po rozdaniu tylu tysięcy porcyi fundusz początkowy nieomal się podwoił. Wdzięczność moia rneprzywym nic do cichey radości dusz >>krhpt™, * które wiedza ze przyniosły ulgę niesczgśiiwym ziornkom w L a s t II 51 7 ' kszey potrzeby, i ie wspierani od nich ubodzy i kalece L I? JIYr " czyóców do Nieba zasyłaia modły, ale ia' osobiście wfnl? " ro," i w d z i ę c z n ość z a s kwap l i we m y c h p r o ź b u s ł u c h a n i e . O d d a i /\ ; , ! ,,1 S z ? . c li » e * k t ó r z y i a k i m k o l w i e k b ą d ź d a r e m H o nir - h "", t I " r ™ « JI e W S Z Y s t k i m ,dnia 28. Czerwca r. b. T ał. 60. złożył bezimiennie Również na moię i na samych dawców wdzięczność zasługuie rzadnv * gorhwy ich darów Szafarz W J p. /\eisser, który ciagłem S E · waniem 1 u t r z y m a n i e m r a c h li fi k ów, fi a v w i e c e v «#» J " ""]I T T * i e r o przyczynił. J P a n i i -W zaś A A A A A A 5 2 w przykrey pracy gotowania 1 rozdawania zupy, tem gorliwem poświecenfem się, powszechnego szacunku ze wszech miar stalą sie godną A Nadchodzi iuź ostra roku pora, ubóstwo podwóynanekaiara bIPJI* i wszystkich, da któtych łaskawe były N A, t A k A Y A li d * «czodroty. - ulepsza wrozba bo z wiekami, niź wprzeszłey zimieTsiłamf teraz zaczniemy. - -W s z e l k i e g o rodzaiu dary, czy to legununy S x słoninę, czy to robótki białogłowskie i gotowe pieniądze, -W. P Ou TM£er każdego czasu za kwitem przyimować będzie. /\ "C /" c / * Poznań dnia 18. Paździemika 1816 roku.

Ludwua Xiezna Pruska Radziwiłłowa.

Z Poznania d. 21. Października.

N a obchód rocznicy pamiętney bitwy p o d L i p s k i e m, woysko osady tuteyszey pomnożonę oddziałami z innych mieysc ści /\gnionemi, wykonywało w ostatnich dniach zeszłego tygodnia na wzgórzach Swarzędzkich różne woienne obroty w przytomności licznie zebraiiych zawsze .ciekawych widzów. Wczorayzaś «obyło się w przybytkach Pańskich dziękczynne nabożeństwo. J ey Królewicowska Mość, Xięźna L u d w i k a Pruska, dostoyna małżonka J O. Xiaiecia Namiestnika Królewsk. ego, dała dnia tego wielki obiad. - Dnia Ig. t. m. grono'Oficerów woyska osady tuteyszey dało na wielkiey sali tuteyszego towarzystwa kassynowego świetny bal, na który bardzo wiele osób, mianowicie członli tegoż towarzystwa, zaproszone były.

Z Warszawy dnia /fi Października Dnia 13. b. m. N. Cesarz i Król P nas* a n Miłościwy, był na zwykłey paradzie zmiany straży woyskowey. Bataliion erenadybrói gwardyi Polskiey wykonywał przed N Monarchą rozmaite ćwiczenia i obroty W or szaku będącym na"tey paradzie przy boku Jego Cesarsko- Królewskiey Mości, znaydował sie JVV. Cesarsko - Rossyiski Generał piechoty Hrabia M i ł o r a d o w i c z który w tych dniach przybył do Warsza"wy. Dnia 13. w niedzielę N. Pan był o rodzinie tey rano na paradzie kościelney obrządku Greckiego, i na nabożeństwie w kaplicy Gre ckiey, w zamkn. Parada zaś kościelna ob rządku Łacińskiego odbyła się zwykłym sposobem w Kościele Panien Wizytek Na po koiach zamkowych oczekiwało na N. Pan* stawił przed N, Monarcha powracającym z nabożeństwa JVV. Marszałek dworu ł>ronieco Udał się potem N. Pan z Jtgo Cesarzewicowską MośeiąW Xieciem Konstant y m na paradę zmiany straży woyskowey, i raczył hydź u N; niestoika swego w Królestwie na obiedzie, na który nayznakomitsze osoby płci «jboity były zaproszone. Towarzystwo przyiacioł muzyki KościelneUarodowfcv obch' d/\iło w duiu tymże, z powodu pożądanego powtórnego przybycia do tey stolicy N. Cesarza i króla, nadzwyczayną uroczystość w Kościele XX. Piiarów. Przez -wielką liczbę swych członków exekwowało niszą śpiewaną i Te Ueunt, a w czasie Offerturium Hymn do Boga poezyi K n i a ź n i u a , do którego nową ułożył muzykęJP. EIsner. Pobożna publiczność napełniła świątynią, łącząc swe modły z przyiemnemi pieniarni o naydłuższe życie i powodzenia Błogosławionego Monarchy, zaymuiącego się sczęściem nowego Królestwa. Wczoraj dnia J 4. po zaięciu w stolicy wszystkich wart przez żołnierzy nkfrontowy<h, gwar.iyie obu narodów i całe woyeko Polskie wszelkiey broni, zebrane w Wa rb z awie i okolicach, stanęło obozem po za VV olą dla odprawienia w obliczu Monarchy swego, ostatniey wielkiey musztry z ogniem. N. Pan przybywszy tam około godziny ctey rano i obierhawszy obóz, tudzież rozstawione przednie straże i czaty, rozkazał woysku wyruszyć na przód. Rozpoczęły się natych-/\ miast przy huku z dział, ręczney broni, natarcia iazdy i piechoty, i obszerne pola między Gorcami, Wawrzyszewem i Powązk a m i , wystawiały obraz boiu i okryte były woyskami, wykonywaiącemi wszelkie manewr» i obroty z taką dokładnością i zręcznością, które ira naywyższą pochwałę N. Pana zie«Jnały. Po manewrach skupiły się woyslta pddzielme, właściwie do swey broni? s P 0tem rozwiiaiąc się ciągnęły (przez tak zwane Szwedzkie góry, które w ciągu manewrów, , gwardyia szturmem, przy okrzykach: Hurra! zaięła) przed N. Panem, to iest: piechota w ścieśnionych kolumnach spiesznym krokiem; a iazda w szwadronach kłustem. W, Pan oświadczył łaskawie i kilkukrotnie swe ukontentowanie, a potem wrócił po godzinie Sgiey do zamku. Niezmierne mnóstwo wl: dzow przypatrywało się temu zachwycającemu widokowi, przy piękney pogodzie, która posłużyła woysku we wszystkich czterech dniach popisów i musztry prztd N. Mof narebą. / Wieczorem, dn'a tegoż N. Pan sasczycił swą bytnością bal dany przez JW. Hraoiego Stanisława Potockiego, Senatora Woievrode i Ministra oświecenia publicznego i obrzędów rtligiynych. Deputacyia od miasta Warszawy była u N. Pana, i uJ. C. Mci W.Xiecia z podziękowaniem, iż na balu danym przez tutejszych obywateli bydi raczyli.

Z Petersburga dnia 13. Września.

Hrabia Fedor JTołstoy, sławny z rznięcia medalów, oświadczył niedawno WiceAdmirałewi Sziszko w, Prezesowi akademii Rossyiskiey, iż- ieżeli akademiia chce dopowiedz przedsięwzięciu iego, myśli kazać zrobić medale na pamiątkę waźnieyszych dla Państwa Rossyiskiego wypadków w latach: 18'iSt 1813 - 1»/\4. wyobrażające: 1) Uzbroieuie narodu Rossyiskiego; a) Bitwę pod Borodynem; 3) Oswobodzenie Moskwy; 4) Bitwy pod Małym Jarosławe m; 5) Trzydniową bitwę pod Kra s n e m ; 6) Bitwę nad Bertzyną; 7) Ucieczkę Mapole o na za Niemen; g) Pierwsze Wfcyś<ie Alexandra za granicę kraiu; 9) Oswobodzenie B t r l i n a; 10) Potróyne przymiarze; 11) Bitwę nad K a t z b a c h ; if) Bitwę, pod Jvui6i; 13) BilWe, pre" d a m u ; 1*5) Przeyscie za R e n ; 16) Bitwę podBrienne; 17) Bitwę pod Arcis nad Aube; 18) Bitwę pod Fere Champen o i s e ; 19) Zalecie P a r y £ a. - Akademiia wyznaczyła na tę re botę ao, eoo rubli.

, Z Brześcia Litewskiego d. if. Września.

Przeieżdźaiącego tędy N. Cesarza i Króla przyiął Xiążę Szachowski, Generał dowodzący dywizyą. - Gdy Monarcha wieźdźał z W o ł y n i a w Gubernia Grodzieńską, przyiął śniadanie w R u d z i e, dobrach Marazarka M i erze iews kiego, będącego z żoną, w KarIsbad. TL.m córeczce ich zostawił N. Pan dla matki piękny fermoar suto bryllantami ozdobiony, w dowód uprzeymego przyięcia siebie w iey domu.

Z Kassel dnia 2$. Września.

Dwory Bawarski, Wirtemberski i Badenski, zawarły z sobą umowy względem głośnego życzenia ich kraiów/\ ąby konstytucyą pozyskały. Słychać, Iz dwór tuteyszy przystąpił takie do rzeczonych umów, 1 ie w tym celu ieden z pierwszych naszych urzędników wyiechał do południom y eh N i e m i e c .

Z Paryża dnia g. Października M o n s i e u r , iego synowie i Marszałek O u d i n o t odbyli dnia 6. m. b. popis woyska na dziedzińcu Tuileryiskhn. Kroi nie był Hill przytpmnym. Xiezue przypatrywały się przeciąganiu woyska z iednego okna zamku. Xiążę Reggio (Oudinot) otrzymał urlop na miesiąc. f ' Prefekt Departamentu Calvados złożony został z urzędu za to, jź kierował wyborami do Izby Deputowanych w przeciwnym przepisom prawa sposobie, i mianował niekonstytucyinego Prezydenta, Pana R o u x de Laborie. Pan Breton mianowany, między innymi,

10 O Yi

Dpputowanymod Deptu Sekwany. Jest to ieden z naycehiieyszychN otary uszów Paryzkkh. W 35. Departamentach mianowali są na nowo wszyscy Deputowani przeszłoroczuiey Iz by, maiący wiek przepisany.

Przedwczora wieczorem aresztowano w V a u g i r a r d pod P a ryż e m 8 -10 osób za buntownicze mowy. Wartość dóbr Pana Fouchć we Francy i wynosi do 6. millienów franków. N a wyspie G u a d e l u p i e w P e i n t e - a - P i t re, pokazały się ślady źółtey gorączki.

Xiąźę Cam bridge spodziewany tu lada dzień. Angielski Sekretarz stanu C a n n i n g i,Xięźna Wellingtonów* wysiedli dnia 4, t. ra w C al a i s na ląd, udaiąc się do Paryża.

Podczas wielkiego festynu, danego wdniu 28.

Września przez tuteyezą lożę wolno-mularską po d hasł e m S k l e p i e n i a N i e b i e s k i e - g o, . popiersie N. Króla przez kilku Oficerów gwardyi prj.yboczniey niesione, ustawiono z wh.lką uroczystością w sali loiowey, przy stole spełniono pitrwszy puhar za zdrowiej Króla, a cały obchód zakończono hoynemi dobroczynności ofiary, złożonemi na wsparcie podupadłych mieszkańców miasta Sois8 o fi s.

W mieście V i er 2 o n, nadleśniczy Pa in, oyciec kilkorga dzieci, odiął sobie życie, albowiem doniesiony o polityczne z dania, lękał się utraty urzędu, a z nim i sposobno. ści wyż\ wietiia familii. Dziennik generalny Fr ancy i zawiera następuiący artykuł z B o u r g: "Sąd tuteyszy zatrudniał się od trzech dni dochodzeniem i sądzeniem spisku, który na krótki czas przed wybuchnieniem buntu w G reń o b l i , knowane w Departamencie A i s n e, w zamiarze obalenia lub zmienienia prawego Rządu Króla, zapalenia domowey woyny, i rozszerzenia spustoszenia i mordów w iedney, łub w więcey Gminach. N aczel zwiskitm S a v a r i n ; współwinowayeami iego bylioyciec, dway synowie i dway miesczanie. Pierwszy Prezes Królewskiego Sądu w L u g d u n i e ziechał był z tego powodu umyślnie do B o u r g, i chwalą go wielce za tę gurliwość isAgo. Prokurator Królewski twierdził, że, gdy S a v a r i n mówił o bliikiey zmianie prawego Rządu, gdy miotał na niego przekleństwa i tuż przed wybuchnieniem niespokoiów w Departamencie Izerskim podroż odprawiał, spisek iego miał związek z planem srjrzysiężonych w G r e n o b l r . Skazano więc S a v a r i n a, na śmierć; oyca zaś i naystarszego syna iego za to, że o tym spisku Zwierzchności donieść zaniedbali, na pięcioletnie więzienie i na grzywny po 500 franków od każdego; oprócz tego zostawać będą po wytrzymaniu kary pięć ląt pod dozorem wysokiey Policyi rządowey, i złożą obadwa rękoymię AOOO. franków. Jeden miesczanin uwolnionym wprawd<<ie został od zbrodniczey winy, gdyż przed wszelkiem sadowem dochodzeniem, Prezydentowi miasta doniesienie uczynił; iednakże zostawać będzie przez całe życie swoie pod dozorem Poicyi, i złoży 50*) franków rękoymi. Drugi - rniesczanin, iako ttż i drugi piętnastoletni syn, uznani za nii-winnych. N ależeli więc do tego całego spisku: dawny żołnierz, który miał nieprzyzwoite mowy; oyciec i syn, którzy nie J onieśli o nim; miescz. <nin, który doniósł, dway niewinni ludzie." Z Departamentu D r o m e donoszą pod dniem 9. Września co następuie: "W R o m a n s odkryto przed kilkoma dnia« *iai mnóstwo strzelb, zrobionych przez strzelbmistrza tegoż miasta.' Gdy zamiary tego człowieka podeyrzeniu podpadała, przeto doniesiono tę rzecz Sądowi." "W czoray wsadzono na statek a4ch współ-»inowayców D i d i e r a, skazanych na galery.

Ci ludzie zdawali się bydź spokoynymi i żartowali nawet z losu swoiego. "

Z Eruxelli d. w. Października.

N N. Królestwo spodziewani tu są dziś z H ag i. Dnia 14. NN. Królewicostwo odprawią z zamkuLaeken wiazd swóy uroczysty. Znayduie się iuż tu kilku Ministrów i urzędników stanu, którzy będą przytomni zagajeniu dnia 21. zgromadzenia powszechnych, stanów. W R o t t e r d a m i e spusczono z warsztatu nową fregatę, R e n , 042 działach. Hrabia Hogendorp, który wkontr-r*wolucyi 1 S t 3. r. tak znakomitą grał rolę, złożył wszystkie swoie urzędy stanu, takoi W Marszałek dworu Pan Ablaing , żądał i otrzymał swe uwolnienie. Dnia 3. m. b. zawarte zostały posiedzenia obydwóch Izb, po wniesieniu iescze dwóch. Królewskich poselstw. Pierwsze tyczy się przymierza odpornego z H i s z p a n i ą przeciw Algierowi (z dnia 10. Sierpnia), Tunis i T ryp o l i s; i traktatu pokoiu z Aylgiere m (z dnia 2g- Sierpnia). Drugie dotyczę «mowy z P r u s s a m i względem oznaczenia obustronnych granic na prawym brzegu M ozy aż do M oz eli. Traktatu odpornego zawarteg@ dnia lo.

Sierpnia r. b. w Alcala de Henares przez Posła Niedtrfandzkiego, Hugona Zuyl e n N y e vet t , i Hiszpańskiego pierwszego Sekretarza stanu, Don Pedro Cevallosi G u e r a, ta iest, po opusczeniu zwyczaynego wstępu, osnowa: Artykuł t. Traktat ten iest tylko odpornym i obronę handlu układaiącycb. się mocarstw na celu maiącymArt. 2. Trwać będzie tak długo, dopóki rządy Algierski, Tunetański i Tripolitański zostawać będą w swey zaczepney postawie przeciw poddanym układających się mocarstw. Art. 3. Jeżeli którekolwiek z nich przez korsarza wspomnionych trzech rządów znie wazonem zostanie, naówczas Konsulowie mocarstw sprzyroierzonych upomną się z tego powodu o zadosyćuczyr.itnie, które, ieżeliby nienastąpiło, umówią się tez mocarstwa względem środków odwetu. Art. 4. Za obrażenie mocarstw sprzymierzonych uważaćsię będzie, skoro trzy barbaryiskierzędy zaborem iakiey własność po, *danych tychie mocarstw, s a l sobie w y L - rzą sprawiedliwość, nie używszy wpLody przyzwoitych środków . pozyskanie sprawie- . dl. wości izBdosyćuczynienia Art. J. Za obrażenie ,ch uważać się będzie dale y, gdy rządy barbaryiskie poważ, się trię * Konsulów za długi prywatnych osób lub ich władców, kiedy bowiem rządy barba ryiskie w tym przypadku używać winny środków, między uobyczaionemi narodami uświęconych. Art. i. Mocarstwa sprzymierzone uważać się będą za obrażone, w przypadku zażądania od nich podarunków, chociażby na zadawnionym zwyczaiu ugruntowanych. Art. 7. Traktat ninieyszy przywiedzionym zostanie do skutku, skoroby który rząd barbaryiski,niedawszy mu do tego okazyi, napadł'po nieprzyiacielsku którekolwiek z mocarstw sprzymierzonych. Alt. $ - N awzakmne zobowiązanie się Sprzymierzeńców do bronienia obrażoney 1 »trony trwać będzie tak długo, dopóki rząd zaczepiaiący niewymierzy należytego zadośćuczynienia za poniesioną szkodę, i kosztów woiennych niewynadgredzi. Art: 9. Jedno macarstwo sprzymierzone, bez przychylenia się drugiego, nie może wchodzić w układy z nieprzyiacielen». Art. 10. Układaiące się mocarstwa biorą na siebie zobopólny obowiązek: wystawienia dostateczney siły do bronienia swego handlu przeciw rozboiom barbaryiczyków. Art. U. N. Król Niderlandzki dostawi ieden eJsręt liniowy i sześć fregat, a Jego

Królewska Katolicka Mość Seden l i fi W okrę dw,e fregaty, ieden brig i sześć łodzi bombardyerskich. Art. 12. Naczelne tey potęgi dowództwo powierzone zawsze będzie naystarszemu powołaniem Oficerowi równego stopnia. Art. 13. . K «¥Ctl rQ łJtIWWf"€Ć bJ9złe sw " o t e J v t \ 1 ę d r o Y s t a ? b J /\ A ,,* TM' lepiey celowiTrz/\ml rza o d ! r r' "*? n a y J r o n n i l y s Z ™ o /\ ™ < II c Y T i Art. ". S i ł a m o r s U N W e r 1 za zapłatą w wexlach na rząd Niderlandzki * bydz opatrywaną w porcie J ego III K t ' Mc, we wszystko, czego iey X f » 4 * S do naprawy ky okrętów, nkmnky w artykułach weiennych i żywności. Art. !j. Konwoie ziednego do drugiego portu morza śródziemnego, ustanowione -bydź m-ią na pewny czas, a należące do poddanych mocarstw sprzymierzonych okręty kupieckie równym sposobem maią byda konwoiowane i bronione. Art. 16. Przed zatoką Algierską urządzona będzie kresa dla powściągania Wypadaiących na morze korsarzy, lub chwytania powracaiących. Art. 1Z Druga kresa dla krążących okrętów znaydować się będzie, na irzypad1.!; woyny z Tu n e t e m , w bliskości tego miasta. Art. ijJ. Rząd Tripolilański nieznaczącą tylko maiąc siłę morską, łatwe będzie wybieg a n y m z rzeczonych kres na krążenie okrętom trzymać na wodzy korsarz ów tegoż rządu. Art. !j). W przypadku wydania woyny któremukolwiek z mocarstw barbaryiskich, Algierskiemu, Tunetańskiemu lub Tripeiitańskiernu, zabrane statki przez rzeczone okręty, natychmiast maią bydź spalone lub znisczone.

Art. 20. Sprzymierzone mocarstwa zobowięzuią się zapłacić wartość ich zabierającym okrętom, i wprawdzie podług przepisówtego mocarstwa, którego okręty welenne głe ztamtąnl o półtory mi fi miasto Arion» zdobycz zrobiły. Osady Douay, St, Omer i DunkierArt. 21. Jeżeli te okręty woienne do ki, są teraz w takiey liczbie, iakiey traktat różnych należeć będą narodów, naówczas j Paryzki dozwala. Z ościennych Oepartawypłacą mocarstwa wartość zdobyczy -wecie mentów Francuzkich wyruszyło iescze kilka liczby ekwipaiów okrętowych, akaide mocar- pięknych oddziałów, przeznaczonych dla etwo wynadgrodzł stosownie swoie ekwipaze. gwardyi Krolewskiey. Woyska .Francuzkie Art. 22. Co do brańców woiennych ró- nie otrzymały iescze zapowiedzianego urlopu, wny zachowa się podział. toż i zaciąg dla osad morskich z równym iale Art. 23. J ego Katolicka Mość prześle dawniey, dzieie się pośpiechem.

wtóropis ninieyszego przymierza dworom Na granicy Francuzkiey panuie po części Portugalskiemu, Turyńsiuemu i N eapolitań- wielka droźysna. W Va l e n c i e n n es koakiemu i wezwie ie do przystąpienia, a Król sztuie funt masła 30 Sous (10 dar.) worek Jmć Niderlandzki uczyni takowyz krok do (korzec) ziemniaków to Franków (21 talar.) dworów J Petersburgskiego, Stokhoimskiego JBawi tu teraz sławny skrzypek VioCtL i Kopenhagskicgo. Art. 2Ą. Traktat ten ma bydź należycie zatwierdzonym, a zatwierdzenia w przec.ągu sześciu tygodni, lub jeżeli można, prędzey iesczii wymieniontmi. Prócz tego znayduią się iescze przy tym traktacie dwa dodatkowe warunki: 1) Gdy lego Kroi. Katolicka Mość niezostaie teraz W woynie z Dejem Algierskim, dowódca przeto Hiszpańskiey potęgi morskiey, łącznie z poięgą morską Króla Jmći Niderlandzkiego, popłynie przed Alg i er, i stosownie doartyku*ów 4, 5, 6 i 7, traktatu, upomnie się od tamecznego rządu zadosyćuczynienia za wyrządzone ebudwom kontraktującym mocarstwom urazy, z oświadczeniem, ie wolą ich iest, iźe-by względnie mocarstw barbaryiskich przy- Anane w E u r o p i e prawo narodów iak nay.

jeiiley wykonywanem było. s) Gdyby rząd Algierskj mechciał się skłonić na głos sprawiedliwości, i odmówił zażądanego zadosću«zynienu, naówczas przymierze nabiera sweyoastąpiły dnia 1 Q. Sierpnia i 7. Września.) Woysko Pruskie, oprócz twierdzy zwiążttwey Luxemburg, MYllIllIe także odle«

Z Madrytu dnia 23. Września.

Dnia J7. przybyła Królowa do E c ij a, dnia 1-8. do C o r d o va, gdzie przez 1.IJ;. zabawiła. Dnia 20. zaiechała do An d uj ar, gdzie dzień a i. spędzi. Dnia %b. zamyśla stanąć w A r a nj u e z, dokąd Król i brat iego, infant Don C a r los, wyiechali. Xiążęta Ossuna A Frias i H ij ar przysposabiają, wielkie festyny. Stolica stara się o z a c i A n i e n i e poiyczki 6 millionów Realów (5 e o * O O o talarów) na opędzenie wydatków.

Z T U R C FJ.

Wiadomości z S m y r n y donoszą, iż z roskaz u Porty ucięto głowę tamecznemu Mos'. Selimowi (W. Rządcy) Hads eh i M ehm e d K i a l i b O g l u . L i s t z S m y r n y dnia * .

Września zawiera dokładne zdarzenia tece sesegóły: "Mosselim Sm y rny, w znaczeniu swoiem iako Agent Algieru, kazał od nit-iakiego iuż czasu zaciągać skrycie woysko dla tego rządu, a okręt'przeznaczony do

1&eelim brania gwałtem ludzi i wlec zenia ic h na okręt. Pomiędzy tymi znaydowało się kilku wielbłądatzy przybyłych ze zbożem natarg; inni pouciekali; odtąd obawiał sieka idy przy by dź do S m y r n y, co zaraz ob'>k drożyzny żywności, niechęć między ludem sprawiło. Co większa kazał nawet iednego Imama (sługę religii), trzech innych Turczynów i kilku ianczarów porwać nocą z me czetu; to było hasłem do buntu. Dnia następującego około godziny g. wieczorney zebrało się de 3000 osób, między ktoremi znaydowało się sczegółniey wiele kobiet, i ciągnęły po ulicach; wszyscy naczelnicy ianczarów przyczepili się do gromady, krzycząc na głos, iż Mosselim targnął się wprost na religią, kazawszy w świętym czasie R a m a - e a i u brać gwałtem z meczetów pawet prawowiernych i «ług religii; że chwytał ludzi Żywność miastu dowożących; że nawet dzieci wlec kassał, a to iedynie w zamiarze dodania woyska rozbójnikom Algierskim. Żądali zemsty i niezwłocznego stawienia się Mosselima, aieby się z swych niegodziwości Sprawił., Pótrzykroć posyłano do niego, ale nieprzyszedł z boiaźni, ażeby go lud rozgniewany nie sponiewierał.. Tym czasem wzmagała się «reiąż tłuscza, i postanowiono rzucić się hurmem na dom Mosselima i gwałtem go z niego wyciągnąć. To gdyby było nastąpiło, bunt stałby się był powszechnym, a w zawierusze i Eurcpeyezykowic byliby nil naywiększe narażeni niebezpieczeństwo. Sczęściem nadszedł w sam czas BachAyan miasta, O s m a n S a d e, czci godny i powszechnie poważany starzec, 4! zabrawszy głos de zbuntowanych, w którym przyrzekł im zadosyćuczynienie i skuteczne zażaleń ich wysłuchanie, sprawił to, iżludiwoysko wi rozeszli się sp-okoynie do demów. Dnia następnego* odpłynął okręt do Algieru. Mo Ha (sędzia) wysłał swego Naiba (zastępca) do Kapitana Baszy, znayduiącego się właśnie w Seio, donosząc rHH o tern, co aaszło, a oraz, że lubo spokoyność i porządek na Chwile/\ przywrócone, ogień atoli

WCląZ się. tli w zarzewiu, i że nowemu wybuchnieniu zemsty ludu, nadzielą tylko prędkiego zadosyćuczyniehia i przykładnego ukarania występnego Mosselima zapobiedz może. W skutek tego doniesienia przypłynął Kapitan Basza 2 swą flotą, z 44. żagli < złożoną, dnia 2 5go Sierpnia wieczortm S m y r n ę. Na rozkaz iego poimano Mosselima, przyprowadzone na okręt admiralski, o godzinie Otey ucięto mu gloive, i odesłano ią przez Tatara do S t a m b u ł u. Zwierzchni ceł dozorca, brat Mosselima, zo- - stał takoi z urzędu złożony, i pod piJn$ straż oddany, z przykazaniem m u, ażeby wszelkie swe obrachunki pod okiesn dwóch Oficerów z floty Kapitana Baszy upor?ądkował, a ten wziął w tymczasowe p<-.siadanie - niezmiernie wielki i przepyszny pałac, który ów dozorca ceł kazał zbudować i naykosztowniey urządzić. JMniemaią powszechnie, , iż rzeczonemu dozorcy celnemu, skoro tylko rachunki swe złoży, także epsdnie głowa, i że cała liczna rodzina Kialiba Oglu, Ittóra się dotąd w kraiu wszelkiego rcdzaiu niesprawiedliwości i zdzierstw bezkarnie dopueczała, wytępieną zostanie. (Gazeta Wre» cławska. ) Podług wiadomości z okolicy Tra pesun- ' t u, Wielko- Rządca źyiący z iednym z tamecznych Derebeghow" Salinem Bijem, w otwartey niezgodzie, przymuszony byl uledz, i ustąpić placu wdzierającym się do miasta w 4000 ludzi rokoszanom. Woysko Saliha Beja wywarło wszelkie bezprawia, iakie tylko myśl ludzka utworzyć ieet zdolną, ra spokoynych mieszkańców T r a p e s u n t u ; także przesi.iduiący w tem mieście Konsul Francuzki, D u p re, zniewolony był, zatarasować swe pomieszkanie} i oprzeć się, zbroyną ręką rokoszanom. Dnia g. Września przybył do Stambułu nowy Rossyiski nad/\wyczayny Poseł i pełnomocny Minister, Baion Strogo n o w. Dodatek.

Z Londynu d. 9. Paź- h isrn ib.

Dnia 7. t. m. cbI Poseł Rossyiski, Hrabia L i e wen, wielt.i obiaJ dlaXiaiexia Regenta.

Dnia 6. Z3wirąl Lord Exrnouth z swym @krętem i iednym oddziałtm swey eskadry cło bpi che ad. Drugi oddział przypłynął do Plymouth. M a t t h e w W o o d, obrany znowu został Lordem Majorem- miasta L o n d y n u .

Sir Will. €ongreve zrobił w Woolw i c h w przytomności Lordów admiralhyi próbę z noB'tmi palaemi raraędziami swego wynalazku, B o n a p a r t e przyjął w L o n g w o o d, na wyspie S, He lc n y, Kommissarzów mocarsiw sprzymierzonych z wit Ikim szacunkiem, wylawszy Francuskiego, którego nieebchł uznać. T en przybył ki-ik-oma dniami prędzey nizinnie i chciał zaraz po wylądowaniu koniecznie widzieć B o n a pa r t e g o, ażeby mógł zdać raport. NiedozwoHł mu tego W. Rządca Angielski Sir H u d s o n L o we. Musiał więc czekać oa przybycie Spoikom-missarzow.

Rozmaite wiadomości.

Dtaia r 1. z. m. umarł w Prussach wschodnich Generał-Porucznik Pruski, Hrabi» K J i n c k o w s t ro-m, w 7 g ro ku życi a .

Xieioiczka W a i J i i spodziewana iest w Wenecyi. Pewny Professor w K o p e n h a d z e wygrał na loteryi tameczney 50.000 talaruw. Wielko-Rządca Smyrny - pisze gazeta Berlińska Vo s s a stracony został za przyjacielskie przyięci« Generałów L a ł l e m a n d i Sa y.,3 ry. Jest w G a 1 ie y i od lat 6 Instytut dla chorych na oczy, powierzony okuliście C h l a - d e k o w i, którego oboJ\riązlcitm iest iezdzió po tymże kraiu, zgromadzać w pewne mit ySca choruiących na oczy i łet zyć. Przez lat 6 uleczył o n, i pe większey części wzrok przywrócił., około 3 O O ludziom, nic licząc .' W to Lwowa.

W Frank forci e nad Menem było tego roku bardzo wiele waryiatów; a że nie była wielkich upałów, niewiadomo laJriey przyczynie te chorobę przypisać. Wyspa L a m p e d o s a , którey Amerykanie od rządu Neapolitańskiego domagaią się, leiy O 2 5 mil o d M a l t y; m-a 5 mil o b w o d u , a 5l długości. Stanowisko portowe dla floty, ale nie liczney, ma -bezpieczne. Mogą taifl U okręty zawiiać dla nabrania wody i żywności. Na drodźe zGaud'axvy do St. Nicolas zapadł się poiazd pocztowy z 7 podróżnymi" kł >rzy przecież wyskoczyć zdążyli, a konie odcięto. W mieyscu tern wydobyła się nagle woda, która podmywszy grunt, stała się. przyczyną tego zapadnienia ziemi.

-. II RH

1r11rM-

.1

II

II

Uwiadomienie o prywatnych godzinach naukowych. Młodzieży poświgcai.J\cey 5Ie kupieetwu iestern w stanie z zupełnćui przekonaniem ?alecić osobę» któia pragnie stać sie użyteczna przez dawanie prywatnie informacy» w rachunkach, w prostey i podwóysney lluchiulreryj, w angielskim 1 holItiidirskim lczyku; chcących z tego korzystać upraszam, ażeby sie do mnie zgłosić raczyli. P o z n a ń w miesiącu Październiku i 8 i ó .

Jan Fryderyk Kiihn, Księgarz, mieszkańcy na W odney ulicy pod Nr. 175,

OB WłESCZE N.IE.

Przedaz wiktuałów 1 innych artykułów, wzgle» dem ktorey odbył sie termin w tutsyszym Królewskim Magazynie dnia 19* Sierpnia r. h niezostała approbowana z przyczyny zbyt nizkich cen za nie ofiatowanycb u . Do publiczney spr;ed=zy rychie -obiektów, znayduiących sif iescze na miarę 1 «j.

gę Berlińska w mstępmących ibśoacb, uko to: l cetrwr 45 fI ow laney kaszy - aJS, ff. krupniku - i cet. foff iaJ\ieł- 2/s ff makaronu - S cet. 5&& ff ryżu - 1 szefei 59 I jf. grochu - 2jolf jf. vuizt.negJ\ owucu - l cet. 23 li; ff. soli - 51 ff salepy - Sff ff. cokrii - 7 ff. rozf»ai:ych korzeni - IÓ ff. świec - 36! ff. mydh - 22 ff. ob wy do palenia 9 cet. 23 I ff. sucharów - QI ff. ordynaryinego tyranie «r rolach - j J\ ff f c s wy - 34 kwart czerwonego francuzk.es» euzBiey wódki -i-41 kwart wódki żytniej - 64 kwart winnego octu;.

<<F .i1ey 3 fssy rcztraitey wielkości - 2"skrzynie-8 worków i 2 małe któtki, wyznacza sie powtórny termin na dzień 29 i 30. ni. b. każdego dnia z południa o godzinie agiey w Magazynie leguminnym. Prcby będą pokazane i warunki oznaymrone przed przystąpieniem do aukcyi. Poznań dnia Ę* Października i8i6i

OBW1 ESCZENIE.

W wsi Łagiewnikach Powiecie Krotoszyńskim, umarł Felix Mokrowski kucharz, młodzian, kte/\ sego pozostałość składa się z odzieży. k że Sufcoessorowie iego niewiadomi, przeto wzywaia się wszyscy ci, którzy nrniemaią mieć prawo do poaostałości iego, ażeby naydaley w 4ry tygodnie od daty dzisiayszey, do Sądu podpnJnego się zgłesili, w przeciwnym bowiem razie pozostałość' iego plus licitando sprzedana i zebrana kwota pod dyspozycyą rządu oddana zostanie. Kroto szyn dnia 16. Paźdnisrnika 15116.

i&rófcwśko-Pruski Sąd Po Hoi u- Wydziału Spornego Pviviatu KrotoszYńskiego. S*zy ma no wski, Z. Pod.

J; Nowacki.

OB WIES CZE NIE.

Komornik Powiatu MiędzYrzeckiego uwiadomią ninieyuem Szanowną Publiczność, ii zatradowany powóz- Urodź. Zofii Tomaszewskie?, byłey Kontrokrowey w Międzyrzeczu, na rzecz Jmci Pana Karola Kintzh Obywatela w Miedzy* rzeczą, stosownie do wyroku Prześw. Wydziału Spornego Sądu Vokoiu Powiatu Międzyrzeckiego pod dniem 24«ym Stycznia r. z. zapadłego, będzie w dniu 4tym Listopada r. b; o godzinie ctey rano wmieście Powiatów£m-MiędzYrzeczu przez pabliezną>sprzedany hcytacyą; wzywa przeto wszystkich ochotę kupna maiących,. ażeby się na powyższym terminie stawili, a nay.więcey daiącemu za gotowa» »apłatę przybicie naatąpi: Międzyrzecz dnia 19. Ottobris l$i6* Zieleńkiewicz, Komornik Powiatu Międzyrzeckiego.

Do przedania* Kamienica na Nowym Rynku podN rem 21 $, iest zwolney ręki do przedania. & warunkach sprzedaży można się każdego czasu iowi.dfce* a podpisanego whściciela. H. I Lan&c

Uwiadomienie. Powóz kryty drożny na cztery osoby, czyli tak zwany kocz Londyński, półkryty poiazd Warszawski, bryczka kryta na ryisoracb, wóz kuty do drzewa, i tozrdaite porządki, są zwolney ręki do sprzedania w kamienicy na N 0wem Mieście pod N ro 219. na dolnym piętrze poprawey ręce.

Uwiadomienie. Donoszę Szanowney Pub li - czności, iż moią przy dostatku bieżacey wody nowo wystawioną piwowarnią i ąorzelnią, (osfatnią 1 dwoma wielkie mi garcroi), wraz z wszystkiemi n;leźaeeini do nich porządkami brow/\mtroi i gorzelnemi, 100 sążniami drzewa na deputat» prawem rnliwa około 900 Berlińskich S".efli na będących w mieyscu młynach, i prawem wyszynku trunków w wszystkich dobrach, umyśliłem od dnia i.- Grudnia r. b. z wolney ręki «ty-puścić w dzierżawę. W budynku browarnym 1 grrje! nym znayduie się bardzo wygodne pomieszkanie, dostateczne sypanie, piwnica -sklepiona do piwa i wódkij ostatnia dostatkiem fas Ifegai6w; <-h opatrzona, a w tyle przestworne podwórze parkanem obwiedzione" w którym znaydu e się mu»rowany karmnik dla bydła i dla wieprzów a nie-daleko budynku- wielki ogród warzywny, Maiący dzierżenia ochotę dowiedzieć się mogą każdego czasu o warunkach we dworze tuteyszym. Winieć pod Mogilnem, w Powiecie hso 1 - wroeławskira, dnia 27. Września ig"i6. Seid l l-C.

Ceny zboża w Berlinie od dnia I I. do 17. Października (<Z 41 gr.) Tal. gr. fen.

4 - -% - 16 -» 2 - 18 - .2- - 15 -

Pszenica Podleysza Zyto Podleysz« *.

Jęczmień Podleyszy - Mały Jęczmień Podleyszy .

Owies.

Podleyszy Groch Słoma Siano

. ; «

, »

3 "* - ".*14

6 'i 1 4 -

1 - 18 - a r- 6.I - icf - · 1 - a 3 - - -.

, 7 - 12 -.

r -» 6 -

9 tal. gr.

1-

Średnie ceny zboża te Wrocławiu dnia 17. Paidzitrnika wnominalney monecie: Pszenica 7 talio 18 troiak. Żyto 6 talio 1 troiafcv Jęczmień 3 tali, 19 trośak, Owies % alI, ąę troiab