GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1817.03.15 Nr22

Wielkiego

Xiestwa

POZNANSKIEGO

NW 22,w Sobotę dnia

15. Marca

1817*

Z Krakowa dnia 2. Marca, . Na. M»syi Ciała prawodawczego naszego dnia u. Lutego czynione były wnioski za i przeciw wolności druku f które odesłauo do S«natu, N a »e»eyi dnia ią, czytano proiekt b u d i e - J owy od Senatu przysłany,

Z Petersburga dnia <f Lutego.

Po oddaleniu Fana Porowskiego z» różne nadużycia z urzędu Generał-Intendenta sgowoyska, mianował nim N* Cesarz Pana Zuchows Kiego.

W dniu j 3. t. IIb o 10. wieczorem dała się tu widzieć bardzo piękna meteora w postaci wierzby, która długością. Swa rozciągała się o.d zenitu do horyzontu północno wschodniego. Moene i piękne światło tey meteory tlWała przeszło kwadrans, a potem chmura zostało zakryte»

Generał jazdy Hrabia Wittgenstein prsybył do W i t e b s k * dnia ig. Stycznia, dnia «i, wyiechał, a dnia a6. Stycznia przybył do M i*a w y, PŚ6zą zTyflisr "Wszyscy się fu Zadziwili, źe śnieg, zacząwszy dnia 57. Listopada, przez dwa dni ciągłe padał, i leżał przeszło dwa tygodnie, a cięgle trwatące mrozy dochodziły 8miu stopni. Podobnego zdarzenia neystarei tu niepamiętaią. Bywały bowiem tata, w których całą zimę śniegu nie widziano w tern mieście " Doniesiono z l r k u c kar "Odbieramy tu często «Joi.ieerenia o napotykanych pr> gościńcach, a nawet przychodzących do wsi niedzivtediiach, mianowicie na gościńcu Jakuckim i »lieczynsHm, W miesiącu Wrześniu powinny m> dźiriedzie położyć się na zimę. Dornyśiatą się więc, że dla riieurodzaiu zbier*bjcb przez niedŹWiedzi na żywnoŚĆ zimo; wą jagód, albo zupełnie etę niel ładły, albo, ieźeli się, kładły, dla niedostatku żywności, i dla niespokoyności, którą im sprawuie lęgnące się pod skórą robactwo, musiały wbtać z legowisk. W jesieni nie mało pozabiiały bydła. Pod skórą zaś zabitych niedźwiedzi rzeczywiście znaydowano robactwo, które wzbudza w nieb iakby szaleństwo iakie, tak, 2e z wściekłością napadaią na domy i ludzi, i nie zważaią na żadne zwyczayne sposoby do ich odstraszenia używane. Mieszkańcy przymuszeni zostali gromadnie się łączyć dla bicia niedźwiedzi. W iednym powiecie w kilku dniach do czterechset zabito."

Z Frankfortu dnia c. Marca.

Wczoray odprawiło się w tuteyszym kościele Katedralnym solenne żałobne nabożeństwo za duszę ś. p. Xiążęcia Prymasa, w przytomności Posłów związku Niemieckiego., członków Senatu i t. d. Nabożeństwo to zakończyło się odśpiewaniem wiersza: Niech odpoczYwa W pnkoiu! układu naszego sławnego kapelmistrza Szmitta. Także w Mog u n c y i odprawiły się solenne exekwie za duszę tego dostoynego męża.

Z Hamburga dnia 7. Marca.

Tuteyszy Korrespondent dzisiejszy zawiera między prywatnemi doniesieniami nastęjmlący:

Prosty 1 łatwy pienia p a ń s t w i uwolnienia od ścian stwa:

epesób wy tęrozbóy niczy eh nieh Clirze«

Nie potrzeba nic więcey, iak tylko postawić przed każde z nich: Algier, Tunis i T r i p o l i s, kilka okrętów liniowych, i tym sposobem trzymać ie przez lat kilka w oblężeniu. Żaden okręt łupiezki nie będzie. mógł naówczas wypłynąć na morze, atakmiasta, które z łupów tylko iyią, same prze» sięup dną. To więcey dopomoże, aniżeli spustoszenia przez bombardowanie zrządzone, które w kilku latach znowu wynagrodzić można, o czem kilkakrotne iuż przekonało doświadczenie. Anglikom, którzy przez dwadzieścia lat tak zręcznie blokowali porty Chrześciań.stwa, tem łatwiey byłoby to do wykonania przeciw bisurmanom, izato wiekopomnąby sobie ziednali zasługę'" Przekonany także ić-stem, iżby im bardze łacno przyszło, końcem utrzymywania ciągłey blokady, zapewnić sobie ogólny roczni podatek Turecki u Chrześciiańskich mocarstw nadmorskich, które z większą zapewne ochotą opłacać będą swóy haracz, iako grosz posiłkowy, A n g l i i , aniżeli państwom barbaryiskim. Byłby też iuż czas, iżby raz ustała ta zniewaga nie tylko Chrześciiaństwa, ale oraz ludzkości! Zaiste okoliczność- ta byłaby godnym świętego przymierza przedmiotem.

Z Stuttgardu dnia 27. Lutego.

Głoszą, iż Król i Królowa zaraz po zgromadzeniu się stanów przedsięwtzmą podróż do Włoch. Rząd wydał ustawę przeciw wynoszeniu się Wirtemberczyków, mianowicie do południowych prowincyi Rossyiekich. W miesiącu Styczniu zgłosiło się po paszporta do tey wędrówki 1370 os'b, a liczba ich każdego dnia się pomnaża. Nie sami tylko ubodzy, ale nawet bardzo maiętni mieszkańcy pusczaią się w tę daleką drogę. Wielu z nich złączyło się w towarzystwa z kilku set esób, ma wspólną kassę i zaciągniony obowiązek dzielenia wszelkich przygód. Wielka ich część powod uj e się religiynym fanatyzmem, tworzy od dawnego iuż czasu pod imieniem S e p araiistów osobną sektę, która wszelkie kościelne obrzędy swoich współobywateli od 7 rzuciła. Widzianą, niedawno iutrzenkę UTSAIS ?BiebIoe Ł DJDIt f r w r e III e o nxlzaiIt »* f ****

» zaraz p i a n y m został d o Krola.J mci.

j a t f A * dnia if. Lutego. Podług wAdo.noś« z wyższych W ł o c h bitnie iuż zboie na n l a l Weronypodobnież w Tyrolu kwitną iuż drzewa migdałowe i brzoskwiniowe, * w " k o t a c h B o t z e n puściły iuż winorośle; p o' polach i winnicach słychać i ui terlikanie skowronków, drozdów i innego ptastwa, co w ogół ności poczytują, za wróżbę urodzaynego roku

Z ''Paryża dnia 2$. Lutego.

Parowie przyięli ustawę względem cenzury gazet. Pan Cha t eaubria nd żywo się temu opierał, przytoczywszy między innemi, co następuie: "Chcemy, rzekł, chcemy bydz pokonanymi, i dla tego kruszymy oetatnią broń, którąbyśmy się zasłaniać mogli. Piema czasowe, któreby zasady nasze obiawiać mogły, muszą milczeć, gdy tymczasem gazety, chcąc na nas napadać, maią wolność, Otwórzcie ki W Panowie, a znaydziecie w nich wycieczki przeciw szlachcie, i żarciki przeciw duchowieństwu, właśnie iak w peczątkach rewolucyi. N ie wolność, lecz nit wola druku zrządza niesczęście nasze y oyczyzuy. Nigdy do F rań c y i nie zawita iednomyśl ;ość, ieźeli gazety nie będą wolne mi. Jeżeli gazety za B o n a p a r t e g o pod iarzmem niewoli wielkie zrządziły niesczęście, to przynaymniey dogadzały widokom tyrana; lecz niewolnicze gazety pod ustawą kotistytu yiną, Łtora wolność narodewą zapewnia, sprzęciwiaią się naturze rzeczy i widokom rządu, Cenzura nie nadarza rządowi żadney prawdzi wey korzyści; nie zgadza się ze składem Reprezentantów L u d u; iest ona bronią dla siłnieyszego przeciw słabszemu, źródłem nadu

. k , . > l e w lniem 2 n SAfi

'tóryl \ ™ III .""'? 1 A o , r * 4 A ,-.." H r a b i a M a l ! C e b o W " 7 ' M , e II III K o m m i " Y b WieŁ fHIIKoA f'" * """A WiWotnA f . b 0* moŹe Iescae bY A wl on A. a 2 a f i " F A A * 't_ JjJJdęs,zyYp1 i1{' l6.

wieku, zdaię się bydż przeznaczonym, iak ow prawodawca Hebrayczyfców, uyrzyć zdalęka ziemię święta" i zstąpić do gro bu, nie skosztowawszy ani iednego ziarna iey owoców. Z tem wszystkie m nie na samem ty Ufo używaniu poiega wolność, trzeba niekiedy i¥ OOaf¥ ct\ląt W%łle iey zachowania. Zdarzaią się, mówi M on test] uiou - okoliczności, gdzie wypada okryć na chwilę wolność zasłoną. Pomimo wszelkiego wstrętu, trzeba będzie iescze przynieść publiczney spokoyności tę ofiarę, którey od nas źądaią. Deputowani naradzaią się wciąż iescze nad budżetem, lecz przyimuią niemal wszystkie artykuły Kommissyi. Niektórzy nalegali iescze ozmnieyszenie płac, któreBonaparte nieskeńczenie pomnożył, spasczaiąc się na haracz woienny całey E u r o p y, a Pan V i łJ ele obstawał sczegolniey za tern: ażeby prócz Ministrów, Marszałków i Posłów, niirt niepobicrał nad 40,000 Franków. - Od uiątków w płacach wyłączeni bydź maią Akademicy i Nauczyciele w publicznych instytutach, niepobitraiący więcey iak aooo Franków. bIrabia M a r c e II u s nalegał o to i dopiął zamiaru; że i Duchowni nauczaiący naypożytecznieyszey i naywyższey umieiętności, wyłączeni zostali. Gdy się przymawiano o pensyą dla Egipcian, zapytał się Pan S ain t A l d e g o n d e, co»»y to byli właściwie za lu> dzie? Ile iemu wiadomo, pułk Mameluków składał się z Francuzów, którzy się tylko za wojem i t. d. wysczególniali. (Śmiano się: -.

Heroina Wandeyska, Pani L a r o e h e - niesłychana niepogoda, ten rodzay fizyczney J a q u e l i n, stawiona była z dziećmi swoiemi tewolucyi.

przed Królem; także Patii Moreau miała znowu posłuchanie u Króla.

Dzienniki Francuzki« zaWIerają następu

W wielu mie y scach P ubbczme W y nurzono 080b TT Y - ap{bla{e uiektorych / > 6faLl,cycb "a radość- po odebraniu wiadomością iź część .. ( II 'Ot" ' powstańcami W powal u l e y s z e r o e n/oaZ)' woyska zaymuiącego wkrótce z kraiu wycią- łudniowcy Ameryce: ->- Szymon BognIe. li w ar, inaięmy posiadacz dóbr, tchnący uczuciami wolności, opierał Się od samego Aktorom od teatru Francuzkiego przeznapoczątku wszelkiemu mieszaniu się obcych, czono znowu osobną ławę w Akademii, a iako i Hiszpanów- Posiada powszechne zauAkademikom bezpłatne mieysce w domu wifanie i wpływ nieograniczony; uczynił wieldowiskowym. Jest to grzeczność za grze- kie efiary dla sprawy, kturty hołduie; w ii, czność. cznych odbytych potyczkach, w których był W M a rs yl ii umarł G e n e r a ł Angielski naprzemian to zwycięzcą to zwyciężonym, A b e r c r o m b i e, niegdy Gubernator miasta nabył wiele doświadczenia; charakter iego M a d r a s, w 47. roku wieku swego, i tamże ślachetny, lecz zarzueaią mu zbyt wielką uparobrzędem woyskowym pogrzebionym został. tość w obstawaniu za swoi&mi proiektami. - W i k t o r i a iest iednym z pierwszych po Boli warz e wodzów; pochodzi z dawney familii; O'bOK porywaiącego daru wymowy posiada wiele woyskowych i politycznych wiadomości. - Arismondi, Mułaf, żywy i pełen obrotów na wszelkie wypadki; w nayniepomyślnieyszey doli urnie utrzymać swoie stronnictwo, a nieprzyjaciele iego naybardziey go się boią. M e r a I e i wyznaczyć miał nagrodę za iego głowę. - Ma c ' G re - g o r Szkot, żartobliwy, wspaniale myślący ima wiele ogłady; wyrzucała mu dumę. Walczył w H i s z p a n i i przeciw przywłasczycieb w i _ M a r i n o wzniósł się z prostego £ :Q A m3 dokładnie kray, w małey woyuj e bardzo wiele iuż szltodził nieprzyiacielowi. - T o l e d o iest iednym z naylepszych Oficerów woyska republikanckiego; wychwalaią iego ludzkość. W czasie wybuchnienia rewolucyi, był Porucznikiem w prowincyalney brygadzi« w Mexy K u; długo się wahał z przeyściem na stronę Republikancką, lecz od czasu tego wielkie iey wyświadczył posłu

Do Kadyxu zawinęło 6. okrętów z Peru z 7. millionami piastrów; radość ztąd była tern większa, że pogłoska kazała iuż te »karby zagrabić przez korsarzy rokoszańskich.

Zabrano iedjiego korsarza i skazano osadę na galery. - Franciszkanie i inni zakonnicy, którym dotąd wyłącznie powierzone było wychowywanie młodzieży, spoglądaią bardzo krzywo, iż Jezuici wdzieraią się do tego rzejniosła i chcą w nim prym utrzymywać!

Gubernator Martyniki, Hrabia Vaug i r a u d, kazał, z niewiadomych iescze przyczyn, aresztować Pod-Gubernatora B art he, Jednego Pułkownika i Jednego Kapitana 1 odesłał ich do Francyi. Tu iak i w całey'niemal E u r o p i e, panu'ie teraz naygorsza, naymelancholicznieysza pora zimowa. Rzecz ciekawa, dowiedzieć się nareszcie, zkąd pochodzi ta w naturze X£Kolucya, która po polityczney rewolucyi nastąpiła. Od zachodu wyszła polityczna rewolucja, i od zachodu wychodzi znowu waleczności iego towarzyszy sczęście, mianowicie w woynie nnędzy górami. B ermude2 rodowity His/pan; gdyhy nie ta przyczyna, zostałby naczelnym wedzem. Służył przez lat kilka w tym kraiu z zaletą, uorganizował znaczną część woyska południowcy A m e ryk i, i zgoła okazał wiele zdolności woyskowych. W hufcach iego znaydui«. się wiele zbiegów z liniowego woyeka Hiszpańskiego. Mo na gis, M o x a s, Soublette, Pyar, Torraziw. i. są podrzędnymi Szefami. Ostatni zbiegł z Ar r ag o n i i; służył iako huzar w woysku Andaluzyiskiem , gdzie niezmierną siłą i rzadką odwagą celował. M o n a g a s posiadać ma rozlic zne w i a d o m o ś c i, a P y a r wielką o d wag ę , · - Kilku Niemców} północnych ATeTYKaninów i Francuzów, maią także swoi« zalety. Pewien C h i rur g Francuzki urządził insiytuta zdrowia, a pewien Heski Kapitan, korpus artylleryi, na sposób Europeyski.

Z Londynu dnia 25. Lutego.

"Nigdy, rzekł wczorayLord Castlereagh wNiisaey Izbie, nie znaydowałtm się w nieprzyitmnieyszem położeniu * iak w obecney chwili, w ktorey zdanie sprawy o taiemnych, niebezpiecznych związkach, ma bydź rozirząsanern. Zniewolony iestem wnieść o surowe, nadzwyczayne śridki, a to w czasie, w którym niema źadney woyriy, po powrocie pekoiu, gdzie każdy używać powinien zupełney spokoyności. Ducłi rewolucyi Francuzkity niezostał na świecie wynisezonym. Jest to znamieniem naszego wieku, ie dopóki iakakcd wiek błyfrezyć się będzie nadzieia korzystania zzaburzrń, dopóty zaciekłe, niepohamowane awantundki, .poruszać będą wszelkich sprężyn, aby się wznusć na sczątkach porządku! pomyślności pubhczoey. S zęścit-m, iż zaraza ta w naszym kraiu pośledniejsze tylka klasy spó-,

łeczeństwa dotknęła. Atoli pomimo to wszystko, zaprzeczyć niemocna, ii okoliczność ta staćby się mogła wielce niebezpieczną i £e bardzoby nierostropnie było, gdybyPadamerit miał dziś nanię zaspać. N ie schodzi na talentach dowznowienia zaburzeń. Rzućmy tylko okiem uapisma, rozezerzoneprzezklub Sp enc e a n o w, a przekonamy się, iż nie są płedem jakich nieuków, iakich pospoliiych ludzi. Są nawet znakomici stanem i zdolnościami męzo» wie, którzy, lubo nie maią nic wspólnego z potaiemnemi związkami, tak się przecież" «kazuią, iak gdyby zasadom ich SjTzyiali.

(Słuchaycie! Słuchaycie! Słuchaycie! rozlegało się po całey sronie oppozycyiney.) Spiskowi uwaiaiątych mężów za swych sprzymierzeńców. (Słuchayciei Słuchaycie!) Powołuia się na nich w swych publicznych mowach, i nazywaią kh przyszłemi członkami Kommissyi publiczney pomyślności. (Słuchaycie! Słuchaycie! Wymienić ich 'J Wymienić ich! wołała cała strona oppozycyina.) N ie mara obowiązku wymienienia Łogóikolwiek. (Słuchaycie ! Słuchaycie!) Dosyć na tern, ii spiskowi uważaiąich za swoich skrytych uczestników, a ia przekonany iestem, i e, sko-roby się powstanie posczęściło, zarazby na czele spiskowych stanęli. (Słuchaycie! Słuchaycie!; L u b o osoby te meraogą bydź przed szranki tey Izby zapozwanemi, są pTzeciei odpowiedzialne przed Bogiem i ludźmi za wszelkie niesczęście, iakuby zrządzić mogły, i za życie każdego, coby się ich zasadami uwieśdz" dał do zbrodni. (Słuchaycie! Słuchaycie!) N iemożua zaprzeczyć istnienia spislcu; iest onnapiętnowany cechądzikościirozpaczy,ktorych skutki, ieźeli im się nitzałoiy tamy, wszelka rachubę przewyższ uą. Gdyby się rzecz ta do samey tylko rozciągała stolicy, iuźby była ukończoną; stemwszystkietn Tozkorzeniła sie ona po całym kraiu, a co się dotąd Btało, iest to tylko pierwszą ptobą. Kazano się zgro i wprzód iego myśli. Z wie.ką przeto niechęcią, i wsU -ętem widzę się wśród tych okoliczności zniewolonym, wnieść o zawieszenie Aktu Hibeas Corpus, czyli o środki, przez któreby Król Jmć postawionym był w stanie, kazania brać i więzić osoby, któreby się o zdradę podeyrzaoemi okazały. Rzeczony akt pozostać tylko ma w zawieszeniu aż do końca obecnego posiedzenia Parlamente wego (dwa lata), skoroby ówczasowe okoliczności dłuźey tego niewymagały. Prócz tego zawieszenie te rozciągać się tylko ma do A n g l i i, a nie do innych części państwa. I r l a n d y a daie teraz nieledwo przykład wewnętrzney spokoyności, godzien w całem Królestwie bydź naśladowanym. (Słuchaycie! Słuchaycie!) Nie byłobyź to iak naynierosiropniey, gdyby Parlament ociągał się zużyciem nadzwyczaynych środków, dopókiby nieponowiono zbrodni i niepoeunięto ich do wyższego stopnia, słowem, gdyby czekał tak długo, azby za późno było? (Słuchaycie! Słuchaycie!) Potaiemne polityczne związki iakiegokolwiek mogą bydź nazwiska, zawsze eą zarówno niebezpiecznemi. Charakterystycznejn iest znamieniem towarzystw S p e n c e a n ów, J e d n o t y i innych, ii uźywaią nayniewinnieyszych nazwisk i tytułów. Według ich zdania prawdziwymi F i l a n t r o p a m i czyli przyiaciołrni ludzkości są ci, których układy, maiące na celu podzielenie maiątków i posiadeł, z czystey miłości bliźniego wypływaią. Kto do klubów Jednoty w miastach prowincyalnych ao szyllingów zapłaci, zostaie honorowym członkiem klubu Jednoty w L o n d y n i e. Katechizm S p e n c e a n ó w iest ze wszech miar zwodniczym. Jak niegdyś Bonaparte przyobiecywał żołnierzom swoim posiadłości po ukoń«zoney woynie, takiSpenceanie maią sobie podobne obietnice uczynione. Niepowąrpiewaraci bynaymniey, iż Filantropa wie i u,

tworcy złotego wieku, nawojowawszy i natryumfowawszy się wewiętey »prawie ludzk sei, tyle otrzymała posiadłości, ile ich ziH uhi« B o. na p art tg o otrzymali. Wnoszę ttrtz: i) ażeby zawiesić na czas ustawę H.JI>- as Corpus. 2) aźiby ustawę z roku 1 A95 względem zabezpitczenia ot>oby Jego K. Mci rozciągnąć dy Jego Kroiewicowskh y Mości, Xiąięcia Regenta. 3) aiAby nstawę z roku 1793. względem burzliwych zgromadzeń i obradujących towarzystw, nitmuiey postanowienia z 3ggo roku panowania Króla . ' w lednę połączyć ustawę. 4) ażeby oznaczyć nayosirzeysze kary za uwodzenie żołnieray i majtków prztz podobue uietnue towarzystwa. "

"Wydano niegdyś ustawę przeciw buntowniczym zgromadzeniom na lat trzy. Mieyrny nadzieię, ii wspomuione potaiemne towarzystwa przez swą własną niedorzeczność niezadługo wniwecz się obrócą, i że ustawa przeciwko onymie tylko do następnego posiedzenia Parlamentowego potrzebną będzie. Skoro niespokoyne głowy postrzegą, ii Parlament czuwa, źe czyni potrzebne kroki przeciwko ich czartoskim zamachom, i że nie maią żadnego widoku do dokazania swoiego, wnet im się samym zachody ich sprzykrzą."

Pad P o n e o n b y: W ogólności piszę się na to, co szanowny Lord właśnie przytoczył. Lecz to, co napomknął o niektórych osobach stanu, wchodzących do taiemnych związków, potrzebuie dokładnego wyjaśnienia. (Słuchaycie! Słuchaycie!) Gdyby Kommissya, którey byłem członkiem, wyszjakowała była podobne osoby, niezeszłoby iey na śmiałem onychie wymienieniu. Zawieszenie ustawy Habeas Corpus sądzę bydź niepotrzebnćm.

W nayostatecznieyezym tylko wypadku użyć należy tey władzy, a ia bym iey niepowie r najlepszych moich prz) aciół składało.

Pan F. B u r d e t t: Ministrowie wystawiaj naród iako gromadę złodzielów i zbrodniarzy, al. by wzniecić trwogę« a przezto przywłasczyć sobie więcey powagi. Jeżeli spieki maią mieysce, to szanowny Lord (C a s t l e re - agh) iuźdjwno o nich powinien był wiedzieć. Milcząc o nich stał się sam spiskowym. Co do klubów, przeciwko którym tak srodze piorunują, wyznać muszę, iź sam wielu iestt m członkiem.» T ak, iestem iednyrn z tych zdraycuw i spiskowych. (Słuchaycie! Słuchaycie!). Ze zaś skaźoney Niźszey Izbie niewykonałem przysięgi wierności, pytam się więc, na crern się zbrodnia moia zasadza. Prawią tak wiele o towarzystwie Spenceanów i czynią mu naystraszliwsze wyrzuty. Ale wszakże szanowny Lord stoi na czele innego, daleko szkodliwszego towarzystwa - ha czele towarzystwa E x - S P e n c e a n ów, które natbdowi pieniądze z kieszeni wyławia. (Słuchaycie! Słuchaycie !). Szanowny Lord dźwiga pęk starych grzechów. Postępowanie iego w I r l a n d y i wcale iescze nie iest zapomniane. Słusznie spokoyność tameczną przyrównywała do spokoyność prochu ruezniczego. U nas prowadzi sj.aoowny Lord cząstkowy handel urzędami i funkcyami, a wlrlandyi zaprzedał Parlament ryczałtem, A przecież mówi o popełnionych tamie bezprawiach z taką flegmą, iak gdyby przy filiżance herbaty siedział. Członki Kommissyi składały się zeznanych ahrmietów. Jeden z nich nie może słuchać o reformie bez zadrzeuia w nim żył. (Śmiech). Zamiast wszelkich przedstawianych bilów, lepieyby przedstawiono, że każdy głos mówców Parlameutowych iest obrażeniem maieetatu. Zdanie sprawy przez Komsniesyą, iest prawdziwym paskwiiem. na naród Angielski.

Pan W. Elliot (były Poseł wBerlinle) miał umiarkowaną światłą mowę, w którejr między inne mi wyraził, iż tu nie ma mowy o rzeczyv.iBtey rtwolucyi, lecz o niebezpieczeństwie. W pierwszym przypadku musianoby wyciągnąć w polej w drugim trzeba użyć środków zapobiegających złemu, Maią wprawdzie Ministrowie swoie przesądy, swoie niezmienne zdania i ścieezki; ale iestie inaczey na drugiey stronie? Trzeba tu koniecznie między dwoma złemi wybrać naymnleysze.

Pan C a n n i n g w długiey i bardzo dobrze przyiętey mowie dowodził, iź Ministrowie uczynili zadosyć swey powinności, wytoczywszy rzecz przed Parlaments do tego teraz należy rozstrzygnąć, czyli konstytucya ma bydź utrzymaną lub obaloną; czyli iey wewnętrzna piękność i zewnętrzna wielkość poświęconą lub ocaloną. - Wnioski Lorda C a s t l e r e a g h przyięte zostały większością i%o przeciw 14. głosom. W wyźezey Izbie mieli Ministrowie za zawieszeniem ustawy Habeas Corpus, podobnież większość 115 głosów.

S P e n c e a n i e prowadzą swe nazwisko od nieiakiegoś Sp e n ce. Człowiek ten nauczał przed przeszło %0 laty tych zawracających głowę masym, które dotychczas starano się między ludem rozszerzać,

Dey Algierski mecząc się za odebraną chło-;.

etę, zakazał wywóz wszelkich płodów na okrętach A gielskich, a handel tameczny zostaie prawie wyłącznie w rękach Fraocuzów.

W, Xlą£c M i koł a y wyiechał do zachodnich proincyi w towarzystwie Pana W. Congreve.

edług now zyc obiaśnień, które nam dek, Gubernator iest tak ezuynym, ii wca-: «lal .g zety. ,Anglels le z wyspy S, H e l e n y, le nic przed okiem jego nie uchodzi, co SIę zdaje SIę, lZ odkrycIe podeyrzaney korrespon- t y lko dzieie na W y s p i e S H l '* d . k ' L C . e eny. enCYl, za torą a asesa zamknięto, a Bona part eg» ściśley pilnować zaczęto, iest daty dawnieyszey, co wyjaśnia ta okoliczność; ie wywiezienie (przed kilku iuż miesiącami) Polaka Piątkowskiego na Przylądek d o b re y n a d z i e i, ma związek z ową lorree-pondencyą. Gazety Londyńskie tak o tem piszą» "Chłopczyk Kreolski, nazwiskiem Oecasrmałly, otrzymał był pozwolenie chodzenia czasami' do Bonapartego, i wkrótce dostrzeżono, źe Bonaparte sczególnieysze na niego miał oko. Sir H u d s o n L o we, Gubernator, poczytał zatem za swoją powinność, aby chłopcu temu dalszego bywania wLongwoodzie zafca-zać. Chłopiec ten znalazł itdnakie środki i drogi wkradania się tamie, dla C2egosurowiey go badać zaczęto. Wypierał się iednak mocoo i Wzrącz tego, aby ziakowey naganney przyczyny chodził doLongw oodu; agdy niczego'przy nim nie znaleziono, coby dowodziło przedmiot, .względem którego miano go w podeyrzeniu, przeto wyposczono go z aresztu; ale w domu zaczęto go straszyć; źe życie utraci, ieieli przyjął w L o n g w o o d z i e iakowe tayne zlecenie, a me przyzna SIę, do tego. Z boiaini szubienicy wyznał, źe odebrał tayne pisma, które miał posłać do Europyj źe La Cases cyfrował ie na kilayce i wszył w suknia, i ie Polak Piątkowski, Hrabia MontholoD, tudzież iedna Dama (Hrabina M o n t h o lon) takie o tem wiedzą. N a to zamknięto Ł a C a s e s a, a Pi%tkow»ltiego wywieziono na Przylą

Ro %maitewiadomości.

Gdy pewnemu Xiążęciu w F rank forcie opowiadano, iak P a n i S t a e ł obstawała przy licznym gronie obiaduiących u niey osób w Pa ry i u z a ścieśnieniem wolności druku , co się z dawnieysztmi ity pismami nie zgadza, Xiąię ten rzekł: "Widać, źe Pani Stael iest podobna do owych kobiet, które będąc młoderni uczęsczaią na bale z odkrytemś piersiami, a w dojrzalszym wieku nie pozwalaią młodym kobietom tańcować bez chusteczki na piersiach." - Teyie Pani Stael narzekaiącey przed Hrabią R o e t o p c z ynem, ii rzeczy nie powróciły dostanu, w jakim były niegdyś, rzekł ten Hrabia: "Ach Mcia Pani! gdyby wszystko tak miało bydź, iak przedtem, byłabyś więc w kantorze OYC3 twoiego (NeKera>, Bankiera, a potem i Ministra Francuzkiego ), a zobaczylibyśmy, czylibyś na wymianie zys-kała['C

Dwa walne iarmarki w Warszawie od, bywać się będąr pierwszy wiYlaju wdrugi poniedziałek po S. Jakóbie, drugi w Listopadzie w pierwszy poniedziałek po W W. Świętych, Każdy z tych iarmarków trwać będzie trzy tygodnie, z których pierwszy nazywa się wstęp n y m , drugi w łaś c i w y m t a r g o w y m , trzeci ty go dnie m wypłat» Prawa i zwyczaie, iakie zagranicą na rarmarkach walnych handlującym służą, na jarmarkach Warszawskich zaehowanemi bydź maią,

e---p-

, Dodatek.