POZNANSi i i --LjIll-,lJ,

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1817.03.22 Nr24

Czas czytania: ok. 25 min.

Nroi_ 24,

Xiestwa

GO.

IEw Sobotę, dnia*

22-- Marca* i'81 >,

Zpyńrszawf dnia ij. Marca: JPan M ag i e r umitścił w gazetach tutey-szych' następuiące wiadomości mtteorologi cz-ne r roku i 8 16 r W roku tym sczególne zmiany powietrza' zdawały się'\ zmięsz-ać i przemienić zwykły na naszey półkuli" porządek- por roku. I tak" gdy na końcu Marca w Neapolu* dla-nadzwyczaytiego zimna-śnieg. wśród dnia nie topniał, w R s y m i e w Kwiett-iiu sople lodu widziano,. w W ę g r z e c h kilka tysięcy-owiec' i 1 wiele bydła* wymarzło/\ iw południowey Europie mrozy były. największe;- w- Kop e n h a d z e przez' całą zimę lekkich doznawano przymrozków.. Przeciwnie w Czerwcu; w okolicach-H'ambiirga tl zimne descze, xv Szwłbii śniegi', a'w Sierpniu,-w Anglia' góry« W alI i i śnifcgiem\ a rzeka B ru e t 10- 1 dem na cal grubym okrytą została. Trzęeitnia ziemi w L i e b o n i e okropne,Tr-Styry.i,- w zicHłi'JDońskich-kodaków" na*wyspie Sirmłiawa 1 , Tremii-w Królestwie Ntapolitańskiem, Frasca ti. For lij wMóńt- ' real w Kanadzie, i co się rzadko z'darzV,w Anglii w Lin co Im i okolicach, w N«w> s t e a d , M a n s f i e l d, I n k d e y i t: d,Gdy zaś ria wschodzie "morze Kaspiyskie* na 20 stftp opadłe i zdaie się wysychać, gdy' w Petersburgu' panowała' ciągła'susza" w Ry d z e i w G d a ń s K u odprawiano 'publiczne modlitwy o deser; w reyie eamey porze' roku smutne z różnych stron E u r o p y wia-domości o skutku wylewów rzek,- ul£w i gradu:- W N iemczech rzeki Re n,. N'e'c feer/\. Mnra,- Waabi Yssel, znaezuie wylały, i i'niezluzOne szkod y 1 zrządziły. W okolicach E i s l e b e u i M a n s f e l ćT, W bliskości S p i e l b e r g a , E r l a n g e n , B u t - - ten hui m, gradobicial, burze i'ulewy. Wo-'kolicach P ary za ustawiczne descze, wezbran i e b e k w a n y; w Bo r d e a u x' descze i stra-/\ saijwe iiavvaiiiieej w okolicach JSTaoci burza* Reów gradobicie i ulewy; równie i niwy Lotaryngii od gradu znisczone. Na zachodzie więc cala raassa wód z atmosf- ry zagrażała rozpostarciem się na lądy f Nitmińey z wiosny rzeka Wilia pod Wilnem i W ilenka wielkie szkody przez wyltw zrządziły, a w Czerwcu pod Krakowem Rudawa lala'a okolice, od źródła swego aż pod miasto Kra k ów. Takoż W i s ł a przebrała brzegi, i zatopiła równiny. K r z e s z o w i c e równie z nadzwyezaynty ulewy wody z gór niepowetowane poniosły klęski. A poniżey tychże gór Karpackich, podług gazety LwoWbliiey, niepamiętne i nieustanne panowały słoty. W Bonn nad Benem dnia 19. Lipca spadły kamienie e powietrza, z których ieden 100, a drugie po so do 40 funtów ważyły, a 19. Października spadła na iednę ulicę w D li s s e l d o r f kula ognista; po zgaśnięciu, massa iey była twarda, lecz łatwo rozbicia było można; wydawała mocny wysiew siarczany. Jeżeli w roku seszłym, podług doniesień publicznych, uważane w N i e m c z e c h na« zad ku północy zbliżanie się igiełki magnesowey istotnie nastąpiło, na którey linii prosto w roku 1657 stać miała, a od którey iuż na s 5 stopni nieznacznie ku zachodowi zboczyła, iak użytecznie mogłyby bydź zastosowane w tym względzie wnioski z dostrzeżeń meteorologicznych, gdyby iuż od tey epoki czynione były! Mimo tego, twierdzić można, iż odmiany peryodyczne powietrza w biegu rocznym ziemi przez wpływ słońca różnie na różne iey punkta działającego, sczr-golnie od niezawsze stałey iey osi do ekliptyki pochyłości pochodzić mogą. WSzwaycaryi, w Lutym descz o wagowy. W Czerwcu dnia 13. leciało przez dwie godziny nad D r e z n e m mnóstwo owidu zwanego Libelta migrans t a nazaiutrz,to iest 14. po połuduiu, przez Warszawę te i że owad przeleciał. W Sierpi,iu, w N id t r i a K d z i e takoż pokazała się nieprzeli - czona chmura skrzydlasttgo owadu; nazywaią go Manna. Pokazywanie się podobnych pod rożnem nazwiskiem robaczków ieżeli poprzedzać ma zimę lekką i wilgotną, wniosek ten. w roku teraźnieyszym bardzoby eię ziścił. Zima wprawdzie zaczęła się u nas iuż w Listopadzie, przy końcu którego zimno do l 2 stopni dochodziło, i donoszono takoż z różnych mieysc R o s s y i, że w tym miesiącu rzeki iuż stanęły. Początek Grudnia cokolwiek byt zimny; lecz Styczeń, Luty i miesiąc teraźnieyszy, prawie iest bez mrozów, i zima tegoroczna równa się przez wyrachowanie średnicy iey temperatury do zimy roku 1790, 1791 i 1806 z tą różnicą, że w teraźnieyszey porze roku wiatr nieustanny zachodni, który iuż od dni stu blisko u nas nieodmienia się, ciągle gwałtownie chmury dżdżyste sprowadza. W W i e d n i u uwaźaią, iż roku 1747 była zima podobną do tegoroczney, a dobry był naówczas urodzay, i wcześue żniwa. W Grudniu, w Paryżu i w Wersalu pioruny. Dzień 7my przeszłego miesiąca pamiętnym iest takoż z grzmotów, błyskawic i piorunów. O godzinie 5. zrana tegoż dnia uderzył piorun w H a m b u r g u, padał grad, śnieg, descz, była wielka burza. Tegoż dnia uderzył także piorun w B e r l i n i e, dwa razy w B r a n d e b u r g u, i wieżę Śtey Katarzyny zapalił. Burza ta okropna wiele szkód na drodze zrządziwszy, tegoż samego dnia w okolicach Bło n ia piorun sprowadziła, który we wsi S t a r o d u b y zwaney, kilkoro bydląt zabił. Fenomen ten elektryczny, w tey porze roku uważany, powodem może był niektórym mett-orologom do twierdzenia, iakoby na tę wiosnę i b t o wielkie nastąpić miały wyziewy wulkaniczne i trzęsienia ziemi. Smiały tylko jeniuaz Piotra W. mógł przedsięwziąć załuii nie P e t e r s b u r g a. Zamysł takowy zadziwia, a pomyślne wykonanie pokazuie całą wielkość onego. Założył wspaniałą i zachwycającą pięknością stolicę tak obszernego i akR o s s y a Mocarstwa, wśród bagna i nieprzebytych lasów; w mgnieniu oka zamienił te dzikie i odludne mieysca w miły i wabiący pobyt mieszkańców, nawet naysczęśliwszey strefy ato na ziemi świeżo zdobytey bronią, naleźącey do współubicgaiącego się. o chwałę, potężnego i tylekioć uwieńczonego niezwiędłyin wawrzynem zwycięstw przeciwnika, słowem, na ziemi Karola X I I stoiącego natenczas na sczycie chwały, i idącego z bronią w ręku przeciwko R o s s y i. Gdyby inny Monarcha zaymował laatenczas mieysce założyciela północney stolicy, myśhłby raczey o obronie swych krajów; lecz nie byłby to iuż Piotr W. Ten jedną ręką odpychał domagających się o zajętą ich ziemię silnych i okrytych gdzieindziey laurami zwycięztw nieprzyiaciół, drugą wznosił ósmy cud świata, większy nad siedm dawnych; budował stolicę, ten pomnik wieczney iego własney i poddanych chwały. Nie« było trudności ani przeszkody, któraby mogła wstrzymać twórczy jeniusz P i o t r a W. On ieden umiał przedrzeć mglistą zasłonę, zakrywaiącą przyszłość śmiertelnym, i dokładnie widział dalekie pożytki zamysłów swoich. Czas, posłuszny wykonawca niedokończonych dzieł przez P i o t r a W" dziś pokazuie nam wszystkim przezorność tego Wielkiego Monarchy. (*) P i o t r Iszy zawojowawszy na Szwedach W 170a roku twierdzę N o t e b o r g, nazywa(*) Gdy wiadomość o założeniu P e t e r s b u r g a doszła Karola. XII., mówią, że Kroi ten pyszny powiedział: Niech sjg Car trudni zaMadankm miast, ia si$ trudnić tgrr wti%ckm ich, iako do mnk nakiącyehiącą się dziś Szlisselburg, a w roku 1704 twierdzę N e eh a u 8, leżącą przy uysciu 0chty UoNewy, dnia 16. Mała tegoż samego roku założył fundamenta twierdzy na rnałey wysepce tey wielkiey rzeki, i na cześć Patrona ewoiego P e t e r s b u r g i e m nazwał.

Taki był peczątek tey piękney stolicy. Wkr63 tce ta strona wyspy okryła się domami. Lecz w małym przeciągu czasu Cesarz obrał wyepę Bazylego za główny punkt nowo budującego się miasta; a dopiero w 17 11 roku , kiedy zimowy pałac na Milionney ulicy wystawiono a Admiralicyą przeniesiono na lewy brzeg N ewy, rzeczony główny punkt miasta nazawsze odtąd przeniósł się ku Admiralicyi. Zarządów Piotra W. stanęło 109 murowanych, a 354 drewnianych domów. Ten niezmordowany Monarcha nietylko sam kreślił wzory i położenie domów i wszelkich budowli, naznaczaiąc im mieysee, ale nadto zgłębiał N e wę, zakładał ogrody, sadził swoją ręką drzewa, i pomagał w naygrubszych i nayprzykrzeyszych robotach rozmaitym rzemieślnikom. Zamiarem iego było, aby przerżnąć newe swe miasto dwoma wielkiemi kanałami na wzór Amszttrdamski, po którychby wygodnie przechodzić mogły handlowe statki. Te dwa wielkie kanały, od wschodu ku zachodowi maiące kierunek, [»owinny były bydź przecięte dwunastu mnieyszemi, od południa ku północy skierowanemu Zamiaj; takowy dla nieprzewidzianych przeszkód musiał się wsirzymać. Za panowania Osarzowych Anny Iwanow ney, i Elżbiety Piotrowney ujJtfe krzyły P e t e r s b u r g publiczne i prywatne budowle. Ale Katarzy ni e Ilgiey zostawiona była chwała wystawienia w tey stolicy pomników, z których się pyszni, a którycli widok wprawia cudzoziemców w podziwitnie. W biegu to panowania K a t a r z y n y, lewy brzeg Newy, kanał Katarzyny i fontanka obłożone zostały ciosanym granitem, a brz* fitem służącym za balustradę stykaią. brzegi rzeczoney rzeki, fon tan ki i kanału Ka t arz y n y nad granitfcie maią balustradę z iane'go.żelaza. Star'ął pałac z llIarllI:o;rn, 37 kościołów, dwa klasztory, zuruiownia, akademia sztuk pięknych; wystawiono zadziwiający pomnii dla Piotra W, i kratę około letniego ogrodu. W roku 1796 liczono W Petershurgu4,000 dornuiv, a 8*5,230 mieszkańców. · N -:C*sarz A l e x a n d er, który tyle dobrego ukazuie smaku w prawdziwie p.ękney budownictwa sztuce, nadał wszystkim budowlom tę cechę prostoty,. porządku - i regularności, która P e t e r s b u r g o w i ziednała iniie naypięknieyszego .miasta w świecie. Skończono eaxzadow Jego wiele gmachów wysoltiey i doskonałey sztuki budownictwa; iako -to: Katedralny Kazański Kościół, Admiralicyą, Bursę kupiecką, rozmaite koszary dla gwardyi, Bulwary i place publiczne. W roku 1816 liczono w Petersburgu 386,385 mieszkańców, 3,10a domów murowanych, is,? 8 3 drewnianych, 240 rękoazielni, 113 Kościołów, nie I\cząc kaplic panuiącego wyznania, ani Kościołów wyznań obcych.' Miasto ma obwodu 33 wiorsty a dziewięć średnicy; zawiera w sobie siedm wysp, dzieli się na 12 części, ma 54 cyrkułów, 45x ulic. Liczą w Petersburgu 336 mostów, z tych 40 są lane z żelaza, 29 są z granitu, a 117 drewnianych. Te prędkie wzniesienie P e t e r s b u r g a, te nagłe iego stworzenie, tem bardz ey zadz.iwia, kiedy zwróciwszy uwagę na WIążące SIę 2 tem okoliczności, iakiemi są niesłychane prace, niepodobne do wiary wydatki, i tysiące fonych trudności. Zmorodowałyby one zapewne stałość każdego innego narodu, ale feie Bossyiskiego, który mogąc zaledwo pod Odkryłem niebem pięć w ciągu całego roku pracować miesięcy, a nadto chcąc ustalić błotnistą ziemie" i nadać iey potrzebną twardość du utrzymania kilku piętrowych ogromnych pałaców, musiał syp 3 <i w błoto pieniądze przewyiszaiące koszt stoiących nad niero budowli. Przezwyciężył wszelako te niesłychane trudności, a piękna stolica będąca wzorem doskonałości, wypłaca się teraz swym , tworcom za prace i koszta.

Z Stuttgardu dnia 3. Marca.

W dniu dzisieyszyni, po odprawionem solennem nabożeństwie, któremu przytomni byli NN. Królestwo, tayna rada i stany kraiowe, zagaił Kroi zwołany znowu Seym następującą mową: "Wysoce urodzeni, Czcigodni, Szlachetni, Miii Wierni! Zeszły z tego świata Król, eyciec móy, którego znakomite dia tego kraiu zasługi historya uwitlbrać będzie, zaraz iak tylko powrót spokoyności i porządku w E u r o p i e nadarzył także .możność przywrócenia stanu prawa w Państwach Niemieckich, obiawił sczery swóy zamiar oznaczę» nia obrębów władzy rządowey w ważnityszych sprawach państwa osobną konstytucyą. Odpowiedział życzeniom swego ludu, oświadczywszy, iż wszystkie mogące dziś bydź zastósowaneroi postanowienia dawney konstytucyi Xiestwa Wirtembergskiego, każe przenieść do nowey, a wszystkim częściom pań. stwa wspólney konstytucyi. Pierwiastkowe iego węgielne zasady stały się wdzięcznego uznania godnemi. Na podstawie owego oświadczenia i tych kardynalnych punktów rozpoczęły się były działania. Wszystko, co tylko w tey wainey okoliczności uczyniono, zaymowało mnie z lem uczestnictwem, iakie miłość eyczyzny wrażała, z tą uwagą, iaką po mnie przyszłe moie powołanie wyciągało. Król, oyciec móy, nie miał dożyć doyrzałości chlubnie rozpoczętego przezeń dzieła, atak na mnie przeszedł obowiązek, ażebym ie przywiódł do ukończenia. Lubo posada zmarłego oyca. moiego , uznaię przecież chętnie ten obowiązek, albowiem przekonany iestem, że tylko w warownym etanie prawa sczęsliwość moiego miłego ludu trwale ustalić mogę. Celu tego spodziewam sie dopiąć przez konstytucya, którey przewodniczącjm prawidłem i est o t war t ość, znamionującą - cechą i a w n ość.

Kazałem sobie przedstawić cały proiekt Kommissyi Waszej; wysłuchałem ,zdania rooiey tayney rady; rozważyłem ścisłe .powody za i przeciwko onemuź; w żadnym atoli sczególe nie spuściłem tego z oka, co duch czasu naszego wymaga, 1 co obecny kształt JE u ropy, a wsczególności N i e m i e c na względzie mieć nakazuie.' Z tego wyższego stanowiska winniście .i W Panowie uważać proiekt do łfonstytucyi, który W Panom i ludowi moiemu dziś przez druk publiczny udzielam. Winniści W Panowie mieć w poszanowaniu obowiązki mpie, iako Niemieckiego Xiążęcia związkowego, 0bowi?zki W i r t e m b e r g i i, iako części związku Niemieckiego, i przyłączyć się ze mną wiernie i silnie do sprawy całey Niemieckiey oyczyzny. Wszystkie przystósowanemi iescze bydź mogące prawidła dziedziczno-fcraiowey konetytucyi, wziętemi zostały sumiennie za podst?wę ninieyszego proiektu; z proiektu Kommissyi Waszey troskliwie korzystano. Moi -tayni Radcy maią rozkaz, ażeby WPanom proiekt ten przedstawili, i przy każdym rozdziale onegoź na żądanie rozwinęli powody, usprawiedliwiające odstąpienie bądź od dziedziczno- kraiowey konstytucyi, bądź też od proiektu Kommissyi stanowe y . Skoro WPanowie, czego mam prawo spodziewać się, rozważycie bezstronnie ten proiekt, przekonacie się, iż to, co o beymowała w sobie dawna konstytucya dobrego, zachowanym zostało, i ie z drugiey strony pofytkowano także z doświadczenia i doyraatszefj* zgłębienia rzeczy, celem zaprowadzenia -kor niecznych i użytecznych po' epszen i zlani» w.ifcden ogół nowych i starych żywiołów. W tern iuż zaraz wielką przyznać trzeba korzyść, że co dawniey-składało się z porozrzucanych i porozrywanych cząstek, -dziś iesi wiedno przeistoczonem ciało, że mieysce niepewności zaięła wyraźna pev jność i że tym sposobem łiażdemu mieszkańcowi kraiu staie się ustawa .konstytucyina przystępna 1 zrozumiałą.

Poiedyńcze .CZęSCl kraiu ;poł"ączone U{ w prawny ogół. Ustawy względem następstwa tronu zapewniają kraiowi na zawsze byt samodzielnege państwa, i obeymuią troskliwe na przypadek rządu namiestniczego rozporządzenia. - Urządzenie władz środkowych w sposobie spólnego urzędowania, powiększenie odpowiedzialności, :zobrębienie mocy oddalania urzędników, ręczą bardziey niż kiedy za prawość zarządu kraiowego. Publiczne stosunki praw obywateli kraiu w obszernieyszym i bardziey zaspokaiaiącyra sposobie są ozciaczone; wolność osobista i majątkowa, równość w obliczu prawa i wolność wyrażania się ustnie i na.piśmie, zapewnione. Gminy, dawniey przez Magistraty, które się same uzupełniały, rządzone, obierać będą. odtąd z pośród siebie członków onegoź, i ustanawiać Deputowanych, którzy będą stróżami praw gminnyth wobec Magistratów i dozierać szafunku maiątkami gminnemi. Władza rządowa pod względem związków zewnętrznych dostateczniey iest odznaczona. Stany moiego kraiu mieć będą odtcjdnayrozciągleyszy udział w ustawodawstwie, gdy właśnie dawnieyszy ich wpływ na -tern się ograniczał, iż postanowienia, .z pofadą ich, która z reszią nigdy rządu nie wiązała, wydane, bez przychylenia się ich nie mogły bydŹ Gofnictuni. mało wię.fcszą niezawisłość; «»skgraie it.stytuta naukowe religiyne i szkolne oparte są na pewiikyszty podstawie przez oddzielne zarządzanie majtkami kościołów tak protestanckich, iako ttź katolickich. Więcey niż kiedy tniane było o to staranie, ażeby siła zbfoyna zawsze odpowiadała potrztbom i siłom państwa. W własności moity iako posiedziciel bliższego rodainnegoFidei K om miss u wstępnie za siebie i za moich następców w poczet prywatnych dóbr posiadaczy s zrzekam się praw monarszych, które są do niego przywiązane; chcę, ażeby te moi« prywatne dobra opłacały danioy kratowe. Większy rodzinny F i d e i - kommis - dzierżawy skarbowe - służył iako własność domu Panuiącego naprzód na zaspokoienie osobistych potrzeb, a potem zaś dopiero na opędzenie części wydatków iząduwych. Prawnie niepewny dawniey udział rodziny Rządzące go w przychodach z dzierżaw skarbowych, zamienionym będzie na pewny, a cały zbywaiący dochód obrócony bydź ma na istotne potrzeby kraiu. Zarząd tych dzierżaw, który był dotąd taiemnicą dla etanów, odbierze mocą przj szłey konstytucyi cechę zupełney iawności. U chwalanie podatków zależyó będzie od wymiarkowańia dogodności wydatków fcraiowych, niedostateczności przychodów z dzieizaw skarbowych i ścisłego użycia dochodów kraiowych, iakie częścią z dzierżaw skarbowych, częścią z poborów wynikną. Wszelkieetaty i rachunki rządowe rozpoznawane będą przez stany, które przez udzielone im czasami raporta, mieć będą sposobność uważania toku admimstracyi w całym iey obiętiu. Wierzyciele etanu zabezpieczeni będą przez zaopatrzoną w fundusze kassę wypłaty długów, zarządzaną pod wspólnym dozorem jaądu i stanów przez wspólnych urzędników.

Ni* członki uzupe'niaiacych się samowol. ie Magistratów wieyskich imieyskich, zastępować maią lud moy w nayważnityszych. prawachj ltcz mężowie własntgo wolnego wyboru, który w o Bub iym oddziale zgrc* madzeuia kraiowego uskuteczniat. ym będzie; albowiem natura stosunków szlachty do państwa, przekonała mnie, iźnayiepiey zpowsze* chnern zgadza się dobrem, gdy ta w oddzielr.ey izbie odbywa swe narady w sprawach ojczyzny. Godni szacunku słudzy Religii i światli uczeni mężowie łączyć si,ę z nią będą w iedcem gronie. Odtąd nie mała liczba osób poiedyńczych .- w długoletnich komitetach złączonych - szafować będzie maiątkiem publicznym pod tarczą skrytości konstytucyieey, ale raczey lud moy przez publiczne czynności na corocznie odbywać się mających seymach dowiadywać się będzie, za co daniny opłaca; będzie także miał sposobność przekonania się, ii takim tylko ulega prawom, które do własnych iego potrzeb zastósowanemi i ścisłe rozważonemi zostały. U czyniono wszystko, co tylko przyłożyć się może do utrzymania zgromadzenia kraiowego w naypowaźnieyszey aiepodległości, w obrębach iego powołania. Komitet stanowy, czterema doradzcanai i dostateczną kanctllsryą wsparty, zapewnia trwały byt reprezentacyi, a kasea stanowa zabezpiecza zgromadzeniu kraiowemu zaspokoienie iey potrzeb. Członki onegoź zostaią z członkami tayney rady pod sędziami, w połowie przez Rządzącego i przez zgromadzenie stanowe mianowanymi; sądząc zaś iż konetytucya tylko w mocy przekonania się o iey konieczności dostateczną zna» leśdź może rękoymią, przeto ią - dopóki nie nastąpi stanowcza Seymu uchwała, iedynie pod opiekę zdania publicznego oddałem. Chętnie ią poruczę pod gwarancyą całego Zwiaxku Niemieckiego, skoro

wspólna uchwała wszystkich Xiążąt związkowych środek ten za powszechny uzna. Poczytuię sobie bowiem za naypierwszy obowiązek, trzymać się zawsze ścisłe i sczerze sprawy państwa Niemieckiego. Rozumiem, iż przez wszystkie te postanowienia udowodniłem miłość moią ku ludowi moiemu, który cierpliwie zniósł srogie ciężary, nigdy eię w wierności swey nh zachwiał, i na polu chwały chlubnie posadę swą utrzymał. Ale teraz polegam i ia, polega lud m>y na W Panach, że i Wy odwrócicie wzrok wasz od uczególnego na ogólne dobro, od przeszłości na czas obecny, i zważycie wyższe rosczenia, które oświata ludu Niemieckiego do ustaw konstytucyjnych zakłada.

'I

Udowodniycie WPanowie, ii was powszechna sprawa obchodzi, i żeście zajęli tę posadę, na którey lud uznanym bydź musi, ii iest godzien odebrania od tronu zupełnego wieńca obywatelskiego. Wówczas i Opatrzność pobłogosław« dziełu, ktire czystamiłość ku moiemu ludowi wydała. Moi tayni radcy maią zlecenie, ażeby WPanów obeznali zbiegiem, który sądzę bydź nayprostszym do trafienia do celu. Zaymą oni mieysce wpośród WPanów, a przedewszystkiem naradzą się z Wami względem sposobu odbywania czynności, zbierania głosów, i zawiadomienia mnie o zaszłych uchwałach. Przekonany iestera, ii WPanowie i w tych działaniach, przez epokoyne i godne zachowanie, nie zaprzecie się charakteru Niemieckiego. Wszelki wniosek względem uczynienia odmiany wproiekcie, którą uznam za pożyteczną a przynaymniey za nieszkodliwą, chętnie przyimować będę, równie iak z niewzruszoną stałością oddalać każde przywłasczenie, któreby dążyło do podkopania węgielney podstawy Monarchii koD Stytucyiney,

3Y " eraz wszelkie samoistwp, któreby kosztem dobra pospolitego zaspokoionem bydź chciał o; i to zaręczam W Tanom słowem Królewskiern. K Po oddaleniu się N. Króla, prezydaiący tayny Radca, Minister sianu Baron L u h e , skończywszy swoią mowę, podał Prezesowi zgrornadzeąia stanów, Xiąźęciu WallburgZeil - Trauciiburg, proiekt do konstytucji.

O godzinie 3. z południa był w wielkiey białey sali w Królewskim zamku obiad, na który urząd ochmistrzoweki z rozkazu Królewskie-go wszystkich członków zgromadzenia stanowego przez Prezesa onegoź zaprosić kazał, a na którym znaydowali się NN. Królestwo i wszystkie obecne w S t u t t g a r d z i e członki rodziny Królewskiey. Przełożony stanom proiekt do konstytucyi Królestwa obięty iest w 337. paragrafach.

Te są główne oddziały: 1.) O Królestwie i częściach, z których iest złożone. s.) O Królu, Królewskich prawach rządowych, następstwie tronu i reglencyt. 3.) O urzędnikach. 4.) O stosunkach prawnych Obywateli Wirtembergskich. 5.) O gminach i urzędach. 6.) O stosunkach kościelnych. 7.) O władzy rządowey i wprawdzie: e) Stosunki zewnętrzne; I\prawodawstwo; I\sądownictwo; d) szafunek prawa» karzącego; e) połicya; f} instytuta naukowe; g) woyskowość i h) skarb. ij.) O stanach kraiowych. v 9.) O środkach w celu utrzymania konstytucyi.

Doproiektu przyłączone są 4. dodatki: prawo względem wolności druku, statut tyczący się szlachty, prawo względem maiątków kościelnych i względem uniwersytetu Ty bingskieg o . - T e są główne zasady nowego proiektu do Konstytucyi: Zjednoczenie kraiów Królestwo składaiących. N ierozprzęźność tychże części. Król zatwierdza, oznaymia i wykonywa prawa; iest głową sprawiedliwości, władzy wykonawczey, administracyi, zbroyney eiły wśród woyny i pokotu; iest wiek bądź kościół« chrześcijańskiego. - Przysięga hołdowa 4 - wtenczas- dopiero'" wykonana« będzie Krojowi; gdyuroczystym autentykiem * zapewni« utrzymanie konstyiucyL kraiowey. Postanowienia względem. KegienYyi.-- Króli licząc lat ig staie się doletnim.. .-Rada tayna z sześciu* Ministerstwauai stanowi ogólną władzę administracyiną.. - Wo l n ość s użnienia: Zrów.ianie trzeih. wyznań chrześćiiańskich;. stosunki żydów" pozostają nieoznaczuiie.. Wolność zwiedzania zagranicznych. instytutów naukowych; - chcący.atoli bydź poinitsczonyui wsłi(ż.bie rządowey,. winien odbytiź roczm kurs w uniwersytecie kratowym. Niernasz przywileiow, leoz patenta za wynalazkina ldt 10., Wo l n ość wyprowadzania się z kraiu bcz opłaty podatku,- Własność gmici ust nietykalną.Bi z-przechylenia się.stanów- kraiowych niemoże wyiśetź. żadne nowe prawo we względziefeotistytutyi, obob; i wolności maiątkowty.. Sądowuictwo itst niezawisłem wtrzfrch zawpdach.. Kroi ma' prawo zw-olnienia i prz"'ba» c*e.-ia kary. U chylona iest. kara grabieniam-iiąików. - Dzierzaw>y.skarbowe pozostaią< własnośeią dom u Królewskiego i ponoszą cięiary kraiowe. U stanowi się li s ta c y w i l n a : dla" króla i iego rodsiny,-niemniey. na utrzy-r wanie dworu, uposażona dochodami z dzierzaw skarbowych.. Summa- listy cy-wilneyroznacząc się będzie na przeciąg panowania kaźdego Króla». Stany uchwalaią corocznie podatki.

Posiedzenia stanówr są publiczne? Króli zwołuie zgromadzenie stanów, a to z reguły* raz każdego.roku=. Stany; dzielą.się,na dwie*

Izby.- Pierwsza składa się z obranych wy-* ręczycielów ludu, z którycji połowa przynay. mniey niezadłużonego maiątku 8 qOO o Zło« tych lub więcty posiaduć winna. Dodrugiey Izby należą: 1.) głowy byłych rześkich stanowych xiąźęcych ihrabiowskhh rodzin; 2.) 13. członków- ze stanu rycerskiego; 3.) z ohydwóch poprzediiiczych rzędów szlachty wszyscy ci, którzy chociaż nie będąc głowami ródżin, tiągną czystego dochodu: rocznitgo> 5,000 Złł. z dóbr zmiemskich w-U i rternb e r g i i położonych? 4.) &. protestanckich» Prałatów; 5.) Biskup idway Xięźa katoliccy;; 6.) 4. uczeni z uczonych- instytutów- kraiowych. - Obieranie Reprezentantów do pierwszey Izby odbywa saę w miastach-i obwodach arn» towych'przez zgromadzenia obiurcze; wmiaStach mianow-ać się będzie na 200 mitszbarU ców ieden członek zgromadzenia obiorcztge'" pra.wo obierania członków zgromadzenia 0biortzego, służy każdemu mkszkańcowi męzkiemu przeszło lat 25. liczączemu.- Mini-strowie maią prawo bywać na obradach oUy-dw-ócblzb, bądź publicznych, bądź- taynych,Pierwsza Izb a, ieżeliby nadzwyczayne rozwiązanie-ze strony Króla nienastąpiło, pozostaie bez-odnowienia prztz sześć lat; członki' moga'powtornie- bydź obkranemi, i to chociąż w przypadku nadzwyczaynego rozwiązania,- Osobna kossa stanowa-, funduszami z' powszechney kassy poborowey. uposaźo-' nay opędza wydatki; zgromadzenia stanów.Ustanowiona będzie zwierzchność, przed' którą urzędnicy iczłookistaaów, wykraczaiący p rz ecw ko nstymcyj, maiąbydź - z a puZ ywanemh.

Dodatek.

Z Stuttgardu dnia j. Marca.

Zaraz iak tylko dnia 3. m. b. powrócił Król ze zgromadzenia stanów państwa do zamku swoiego, kazała się u niego uznaymić Oeputacya z Prezesem tegoi zgromadzenia, Xiążęcitm Waldburg-Ztil- Trauchburg, końcem złożenia N. Monarsze w imieniu wszystkich stanów państwa zapewnień nay,jokornieyszych podzięków za otworzenie z.iowu zgromadzenia stanowego l wynurzenia uczuciow naywiernieyszego przywiązania iposuię. cenią, któremi stany państwa dla Jego naywyźszey osoby są prztniknione. Przyiął Kroi iak nayii()rzeymity Deputacyą, wspomniał o potrzebie zg dy i korzyścią*h wyplywaiących z rney dla dobra powszechnego, i powtórzył przy tey ukuixż-iości, że im sktonnieyszvm iest pr/JI <vieśdź do skutku każde słuszne żądanie, ten m n<-y spodziewa się iakowego wjiio/\ku, K; iryby się z vgpti\4,aa dobrem niezguł/. .! i bez ladwerl\l\enia otiegoż przyieiym bylź nie m >I\{. Dnia 3 było beapłątriB widoivisk.o na teatrze, gd/ ,ic wystawiono sztukę: Gustaw ffa* za. Snycerz O a n n e ker ukoń-zył popiersie nieb-isczyka Kr .la, które mu się bardzo dobrze ud a i o. Z Piryźa dnia 7. Marca.

Xięźna B- rry ma żjruice. Doniesienia lekarzy pódpi ywsne także przez Xiężnę Regi <io" zyuią naylepszą nadzieję względt.ll i<-y wyzdrowienia. Rossyiski Hosei, Hrabia Pozzo di Borge, wszedł z niebezpieczeństwa. Od niei kiego <<z.-.su wydaią się nowe dyplomata członkom Krołewskif-y legii honorowey. Są one na pargaminie, po ebydwóch Stronach ozdobione kolumnami, nad któremi drapperya i herb Francuzki. Na dole, słowa: Honor i OjczYzna. Na kaźdey z tych ko

lumn widać obydwie strony krzyża orderowego z wizerunkiem H e n ry k a I V. hrol oświadczyć miał ezłonkom Izb, że ich teraźnieysze prace wkrótce się ukończą. Pra wo względem odpowiedzialności Ministrów edłożoucm bydź ma do przyszłego posiedzenia. Trzynastu piekarzy UKarala Policya poprawcza 3a t o, źe albo za śniady lub za lekki chleb przedawali. Na posiedzeniu dnia &. przyięto budżet w 135 przeciw l{ głosom. nakazał Król zaniechać sprawę GenerałaPoruc znika U e c a e n i uwolnić g o; zarzucane' mu bowiem przestępstwa obięte są ainntety'a, nadaną dnia 12. Stycznia ig 16, iak się sczegolniey z świadectwa Xiężney A n g o u l t m e pokaźnie. Naywiększern życzeniem Monarchy test, aby zaradziły się ostatnie ślady domowyca rozterktw, i położono tamę, wszysika. m u, coby tak smutne przypomnienia przedłużać mogło. Z Krakowa dnia y. Marca.

l? 00- Reprezentantów easzych trudniła się w dniach łfe i 27 czytaniem odpowiedzi Senatu na dawnieysze ity> wnioski. Ciągniona tuioterya, z 750 fantów złożona, przyniosła dla cierpiącey ludzkości 4,509 zł. Wszystkie bilety za staraniem J W. Mar ł a eh o ws kie y były po sześć zł. podane. Koncert dany przez miłośników muzyni na zysk ubogich przyniósł 1,270 złotych. Seymuiący Reprezentanci darowali 6,000 złot., pożyczone przez Senat Rządzący na pierwszy zakład Towarzystwu Dobroizyn« ności. Zapis ze strony 2 l 2 osób obiecujących pła» cić w rożnych terminach r. b. zapewnił ubogim 15,326 zł, dechodu. Dzieci obywatelskie w ostatni Wtorek zapust uczyniły ofiarę dla ubogich z danych irn pieniędzy od rodziców na zabawę dziecinną. ?ego P o p i e l a, prztdał zegarek, kupił za to 84. różańców, i rozdał ie ubogim w domu opieki. Urzędnicy zdrowia wyznaczyli z pomiędzy siebie chirurgów do dziennego odwiedzenia domu ubogich, gdzie iest ich teraz l g r płci oboiey. Jest iuź 75 odzianych ubogich. Damy daią ciągle dla nich bieliznę, a bezimienna osoba i 15 koców darowała.

Ro %maite wiadomości.

ZBruxelli donoszą pod dniem l 2. Lutego co następuje: "P. Le o de F o c re, Redaktor Spektatora Belgickiego (Spectateur Belge) aresztowanym został tey Niedzieli, dnia 6. b. m. w B rligg e z rozkazu Królewskiego, i zaprowadzonym do więzienia, gdzie nikogo do niego nie pusczano. Przywieziono go teraz do B rux e Hi i lecz wprzódy iescze przecisnęło się do niego kilku zacnych Adwokatów, i oświadczyło: ie taka surowość nie zgadza się z prawami. P. F oc r e powracał właśnie przed aresztowaniem go z Kościoła, gdzie sto ubogim dzieciom chleb rozdawał. Niewiadomo, dla czego uwięzionym został. Mianowano Sąd osobny, który sądzić go będzie." , Gazeta wychodząca w M o n a c h i u m donosi, iż poeta i Xiądz świecki We r n er, rozgniewany, iż dla zbyt mistycznych iego wyrazów zabroniono mu miewać kazania w miastach Katolickich, powrócił znowu wFrankforcie nad Menem do religii Protestanckiey.

Gdy Xiąię Rejent Portugalski przeniósł łtolicę swoią do Rio J a n e i r o, zwrócono W Anglii uwagę na korzyści handlowe z Brezylią. Pewny kupiec posłał tam między inne mi bardzo wiele łyżew do ślizgania się, chociaż nikt w tamtym kraiu nie widział lodu.

Uczeni w Anglii zaięci są teraz mocno roztrząsanitm nowego < dkrycia chemicznego« Jest to ogień nowego gatut.ku, wynikaiąiy z mitszaniny gazu kuasorodnego i wodorodntgo. Rvztapia on w mgi.iemu prawie oka naytwardsze kruszce; zamiet.ia gtmkę biali w piękne szkło; zmienia, ie tak powtem, żywioły, i otwiera pole do zadziwiających doświadczeń. J u n g S t i 11 in g nowy prorok ogłosił w N i e m c z e c h bliskie ziawienie się Antichrysta, i przepowiada koniec świata w roku 18331 a naydaley 1840.

Dnia s o . Grudnia zdarzył się w M e s s y - n i e na wyspie S y c y l i i przypadek, który mógł pociągnąć za sobą okropne skutki. Ukradziono z tamecznego kościoła S. Antoniego Gyboryum i puszkę z Hostyami. Gdy się to rozgłosiło, oburzyło się całe miasto, zamknięto bramy iego, a lud nie dozwolił otworzyć kawiarni, sklepów i teatrów. Odprawiano proceesye po ulicach, dzwoniono na gwałt, i żądano po starym i słabowitym Arcybiskupie, aby szedł za processya. Sczęściem, sehronił się staruszek do pewnego klasztoru. Wielu złych ludzi z pospólstwa biegało po mieście z zapalonemi pochodniami, grożąc podpaleniem domów nie katolickich, i czyniąc tysiączne niedorzeczności, które Bóg wie naczemby etę skończyły, gdyby niektórzy urzędnicy municypalni nie rozgłosili zręcznie, iż wynaleziono rzeczy skradzione. Natenczas lud wołał: Nostro Signore SI i trovato (Chrystus Pan nasz znaleziony) , poczein rozeszli się wszyscy do domów, źle się iednak wprzód obszedłszy z kilku osobami, i kilka domów zrabowawszy. Ale gdy nazaiutrz okazał się fałsz owey wieści, na nowo się lud wzburzył, chodził po ulicach z proceesyą przez dni kilka, trybunały i sklepy były pozamykane, ale nic złego nie zrządził, bo mu było na zawadzie sprowadzone z okolicy woysko i milicya, a żoł N areście, rzeczywiście znalazło się C) b 0ri um, i spokoyność nastąpiła. Podług gazet Londyńskich, urządzono na wyspie S. Heleny teatr amatorów, na którym pierwsze widowisko dano dnia 8- Grudnia r. z. Zaproszono na nie Bonapartego, i bilet zapraszaiący, drukowany z wyrażeniem kuli ziemskiey, posłali mu w chęci uczczenia iako Monarchy; nie przyiął go i napowrót edesłał.

Nowa Fabryka Kobierców w Wrocławiu.

Wczasie, którego znamienna iest cecha, raczyć gustowna nowość z trwała starożytnością, a t o, co iest uźytecznem, zalecać powabem kształtów rozmaitych; śmiemy słusznie zwrócić uwagę na założony przez nas, tu w W r o c ł a w i u, instytut, którego ledynym iest zamiarem d- piąć tego celu w catey pełności. Nie tayno zapewne nikomu, kto czuie ponurość źyca miastecznego i interessom oddanego, iaki wpiyw maią na umysł wesołe otaczaiące nas przedmioty. A gdzież takowych b"'rdziey zapragnąć możemy, iak wtym zakresie, w którym się bez ustanku poruszamy, do którego nas interejsa, miłość i rządność przywieźmy - gdzie, mowie, więcey, ieźeli nie w naszem pomieszkaniu? A z drugiey strony cóż iest właściwszego, abyśmy się tenu'uprzyiemniaiacemi życie przedmiotami otoczyć mogli, ieżeli nie pigkne i wesołe izb obicie, gdzie duch kunsztu i naśladowaney natury w miłych kstałtach umysł nasz zaymuie ? Sprawić tg rozkosz Szanowney Publiczności, było i iest celem przedsiębierców naszego założenia. Niesczędząc ni pracy ni kosztu, postawiliśmy się w możności spusczać w nayumiarkowańszych cenach trwałe i gustowne kobierce. Pod kierunkiem tak mieyscowych, lako i obcych kunyztmistrzów i zawsze ze względem na postępujący gust czasu, pochlebiać sobie możemy, iź będziem w stanie dostarczać takowych produktów, które nay' epszym płodom kraiowym i zagranicznym nbło co ustępować będą i'tak nie pozostałe nam nic więcey, iak gdy pod względem zalet obiiania izb kobiercami, przytoczemy tu słowa, które sprżyiaiący instytutowi naszemu znawca rzeczy w Orudniowyni posjycie. Śliskiego Dziennika Prowincyalnego wyrzekł: n N aywigksza sala w kilku dniach obitąbydź może kobiercami i zaraz po ukorkzoney fejr robocie -a w potrjebie nawet w c"'gu oneyźezamieszkana bydź mjźe. Rozmaitość i wytworność wzorów nastręcza obfity wybór, a oku rodzay kunsztu, który na względy k,aźdego ukstiałconego człowieka zasługuie. Przez czgute chędo. zenie sczotką lub inne czysczenia sposoby, mcgl_ bydź takowe kobierce w czystości zachowane, a w potrzebie przez nowy równegoź modelu restaurowane. Także koszt (wyiąwbzy u maigrnych złocisto - i srebrzysto- farbne dekoracye) w równym zupełnie iest stosunku ze zwyczay nem pokoi malowaniem. *)" Gdy zaś prócz Berlina i P o c z d am u, ani w Pruskich ani w zaściennych kraiach niema fabryki kobierców, przeto instytut Hasz śmie sobie tern większem pochlebiać zachęceniem i wsparciem, kiedy bowiem (wracane znowu do rozumowania szanownego Referenta) miłośnicy byliby zniewoleni, to, c o w rów n e y d o b r o c i i w r ó - wney cenie w bliskości mieć mogą, sprowadzać znacznieyszym kosztem z dalekich okolic. Bracia Heymann w Wrocławiu, na ulicy Karl s - G a s s e Nfo 736,

*) "Przesąd dawny o obiciach kobiercowych: iź sprzyiaią gnieżdżeniu się robactwa, częścią zwoliuał, częścią mówi głośno przeciwko niemu używanie kobierców po wszystkich wielk'ch miastach. Rozciągnąć' tylko kobierzec dychtowme na równe y ścianie, a wtenczas chybaby niezw/\czaynym sposobem dostać się za nie mogło robactwo. Uczy takie doświadczenie, iź obicie kobiercowe niezmiernie się przykłada do utrzymywania ciepJ» piecowego. "

Uwiadomienie. Zyczfcym sobie wizerunku Ś. p. Xigcia J<izefa Poniatowskiego, donieść mamy honor, iź małą tegoż rysu iescze odebraliśmy ilość. Exemplarz koszture 30 Złotych.

P o z n a ń dnia 10. Marca 1817.

Szmedyka wdowa i Komp.

Uwiadomienie.

Dnia 31. m. b. z południa o godzinie 2giey przedawać się będzie w tuteyszym Królewskim magazynie leguminnym częściami 6 wencpli 15 szef1i l2ff funtów grochu przez publiczną licytacyą. P o z n a ń dnia 2 O. Marca 1817. Doniesienie. Prawdziwych hollenderskich śledzi szesnastkami i poł beczkami otrzymał świeżo i przedaie szesnastkę po 15 Złotych, a poł beczek po 20 Tal. w rynka pod Ńrem 56 Is. Car o.

tapelusze dja męsczyzn, niedopusczaiące prze moknienia, sprowadzili J.Horn i freudenreich w Poznaniu. Doniesienie. N a przedmieściu Ostrówek w browarni podpisanego, dostać można każdego czasu fabrykowanego przezeń piwa Warszawskiego i Marcowego zupełnie odakcyzowanego, a to w beczkach lub w butelkach. P o z n a ń dnia ai. Marca I H ' 7 - J.. H. Kantorowicz.

Doniesienie. Pięknych cytryn dostać można w domu Vettera za Wroniecką bramą, 100 sztuk w cenie 4 Tal. 6 dgr. J. Michitsch. Donitńenie. Kilka set winorośli w pomierney cenie ją do przedania na winnicy Hcllingowskiey na IVriiciunh. Do przedania. Dwa mocne karę 6 i 7 -letnie zdro*e 10m e f rnalskie są do przedania z wolney ręki. NaHut.bkiey ulicy pod ,>rtm 154 powziąśc inożn.) bliźs,ą wiaJomnść 3E8c3HbaV1Hr AA 1 C31 a: b)l(a 1 C31 aC»30V1 U{*c Dom nrfojni pod Nrem 85 w rynku, U zamieszkały pod ten czas przez r'ana Hat- H mann Kupca, »A st zwolney ręki do przedania, U O warunkach dowiedzieć się można w ko- 6 rzennym sklepie podNrem 46 w rynku, pod Q Nrem 27. na Grobli u właściciela, i na ulicy S Garbarstuey u W.NotaryuszaZ)oAłej j«sji;ego. Q : C)J;51 C)J;I1E3Ba,[(al1 C 1515 :JI5I Działo « f w Wągrowcu dnia 10. vVrAeAiua 1816 roku.

N3 wniosek Ur. Brixa, Patrona Sądu Pokoiu Powiatu Wągrowieckiego, iako Kuratora spadku po zmarłym Ur Walentym Koś< leszu pozostałego, w W cgr. wcu mieszkaiącego, 1 stosownie do reskty ptu Przesw Trybunału Cywilnego l.lnstancyi Departamentu Poznańskiego, Ja St ntisiaw heymann, Woźny przy Sądzie Pokoiu Powiat i Wogrowiecki go. dnia27. Października .814 in,ma'ryi(ulowany 1 przysie- gły, w Wągrowcu pod liczbą 141 mieszkający, zapozwałem nieznaiomych 1 ni.przytomnych Sukcessorów zmarłego w Kenarach Powia'ra WągrowiecMego Uf. Walentego łiołeieszy, lub eh Sukceisoiów, aby się stawili w cugu dziewięciu miesięcy, a naydaley dnia pierwszego Lipca, Tysiąc ośmset siedmnastego ro ku, zrana o godzinie dziewiątey, na Audyencyi Trybunału Cywilnego 1. Instancyi Departamentu Poznańskiego na zamku Sądowym, w P o z n a n i u odbywaiącey się, przed Ur. H odzichm, Assessorem Applikanrem Sądowym'Trybunału, Delegowanym, końcemAzameldowania swych pretensyi do rzeczeney pozostałości, tudzież aby sie po nas-tąpioney legirymacyi względem przyięcia apaIIKM lub iŁgo zrzeczenia się deklarowali, 1 dalszego potem oczekiwali rozrza dzenia. W przypadku niestawienia się, oczekiwać maią, iż z swounu precensyauii do spadku wymienionego prekludowani, 1 tenże w niedostatku zdolnych do sukcessyi iukcessorow, Rządowi przysądzony będzie. Jeden exempiarz wezwania na drzwiach w zamku Sądowym Trybunar.: Cywilnego .Departamentu Poznańskiego 1 drugi na dl'zwach Sądu Pokoiu Powiatu ]l ągrowiecttiego, trzeci zas exempiarz umiesczony został w gazecie Departamentu Poznańskiego 1 Dzienniku Departamentu byiigowskiego po trzy razy od entch do trzech miesięcy. Stanisław Neymanu, W .6. P. P. W.

Uoniesienie o sjrzedafy dóbr Piekary.

Dobra powyższe, składaiące się z. wsiow, fol»ar«o»: Piekary, Stawki, Rzekła, D Abiowica, Młyny, Józejów, z ws. z<<i, biiey tVola Pitkaiska i aLę. czynsiownikamr obsadzoney, r kolonów Cliyczysk 1 Kolasa 1 holendrów Czyste, Kterz<n i KaLtKa, położone w Kroiewstwie Kolskiem wObwoszie 1 Woiewództwie Kaliskiem, mii 5 od miasta Kai.sza, 3 mile od musta Warty 1 nau rzeką tegoż nazwiska vt, .<<rtą sytuowane, są do sprzed»* ma. W aoor.= ch tych wzwyż wyr<rtony,.u, lest G npodarzy z załogą dworską znaczna 1 wystarczająca ilość. Gorzalnie, browary 1 młyny wietmie, grunta na każdym f;lwarnu d. bre, obszerne iwy* siewy znaczne. Łąki 1 pastwiska wielkie, lasy 1 b. ry każdego gatunku 1 roozAiu rozległe 1 podług rozmiaru 1 massy przez przysięgłego J eometre sporządzony, zawieraj w ogóie 584 hub M«gdeburgskich, i$. morgów., 114, prętów. Suk-essorowie dolenu są w ciicci tvcbze dóbr sprztdauu w trzech terminali przed Piso tzem Aktowi III Woiewództwa Kaliskiego W, Jozefem Godlewskim m Kaliszu zamieszkałym, a to w terminach rAstępuiącyeh: pierwszy diua 14. Kwietni», drugi dnu 14. Maja, trzeci i «.stitni temu n di>a f4. Czer*ca roku bieź?ctgo, kAźdy termin w Kaliszu. Ponieważ na tych dobrach znaczne summy, iako to: kościelne, kassy Wdów 1 inwalidów w Berlinie i inne na gruncie pozostae mogą, przeto o tey każdy chęć kupna maiący korzvsci s o innych warunkach w terminach wymienionych, lub <eź u W. Godlewshtgo Pisarza Aktowego w Kaliszu, albo też na gruncie wsi Piekar przekorne 1 zainformować się' w każdym czasie może, również i o tern, że w tych di.bracb na niczera nie chA wa, co tylko do różnych widoków, spekulacyi 1 melioracyi gospodarzowi uźy tecznem i potrzebneoi by dż może.

Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1817.03.22 Nr24 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.
Do góry