V-Y

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1817.10.22 Nr85

JL*J

JLA

JL J

* *

JL

POZNANSKIEGO Nro. 85. - w Srodę dnia 22. Października 1817

Z Poznania d. 20. Października.

Dnia ig. m. b. stoiące tu woysko obchodziło uroczystość roczuky bitwy pod Lip s k i e m i zawieszenia tablic pamiątkowych, co dia zmiar.y osady prędzey nastąpić niemogło. O godzinie lotey zrana wystąpiło całe wojsko na placu parady. Kawalerowie krzywa żelaznego zaymowali prawe skrzydło. Jey Królewkowska Mość, Xięźnkzka L ud w i k a Pruska, doatoyna małżonka JO. XI..I,źęcia R a d z i w i ł ł a, Namiestnika Królewskiego, zasczyciła ten festyn woyekowy obecnością swoią. Przej echawszy li.iią czołową woyska wassystencyi JW, Generała d.eThiim e n, przeciągnęło przed Nią woysko w paradzie i przed Kawakrami krzyża żelaznego, i udnło się do kościoła wyznania Ewanlelickiego. Po stÓBOwnem do uroczystości kazaniu, pobłogosławił Celehrant tablice pamiątkowe, na których wyrażone są nazwiskawszystkich źyiąćych Kawalerów żelaznego krzyża i poległych chlubnie wboiu za oyezyznę woiowników z stojącego tu vpoyska. Po tym obrzędzie śpiewacy od pułków pisc-hoty śpiewali kilka stosownych wierszy, wśród których naystarsza Xiężt>iczka, córka J O . Xiążęcia Namiestnika Królewskiego, i dziesięć innych młodych Dam, tablice wawrzynami wieńczyły. Temu uroczystemu i rozrze*r»i*iącemu obchodowi przytomną była Jey Krokwkowska Mość, Xieinkzka L ud w i k a , z dostoycą rodziną swoiaj i wszystkie Władze Cywilne. Kościół napełniony był do natłoku. Zawieszenie tablic pamiątkowych ifcst skutkkrn własnego rozporządzenia N. Rrója, który chciał przezio dać woysku dowód swoiego zadowoli ienia i wdzięczności za męstwo w ostatnich okazane woynach. Chce Monarcha, ażeby imiona tych, co się.

walecznością odznaczyli, nietylko teraz i uiznanskie miałoby sobie za sczerni™ "b z e k, ś c i a n o t I " fi 5 J /\ W d'o nn f r , . K" B. »wcguinosci do potrzeby Prowincyi tuteyszey. Nik: zanewne ni« " **i,te)]; n a S L y X S ,. ° zrzódłem wszelkiey" «zeTwhdloT '* rze i prawidłach c l /\ Z Z U Z o /\ »* « * q b b t J r Y C z y p iŁ. r A ; ; t g O ? oe: "V? - . Z ™ I /\ P /\ytem, że pruste nauki Wp ".«, ,,, , S t : : Ś . * ]I C · ]l 5 ]l E Z , dnieyszemi uszanowania, pod źadna>na poao Szanownych Obywateli miasta Poznania Etaci3 n,e trafia4 tak łatwo do i ego serca lak wyznań Ewangelickich, NQ/ey księdze nazwiskiem Słowa Bożego wrględem złączenia sig Z utworzyć sig li ś w i Y o b i i w b n e y, - zważ a ć, że lud pomaiacem Towarzystwem bibliynem dla Spo Uy prf«tie żadnego innego źródła lubspow. Xiestwa Poznańskiego. So , I I l f o fi o f f a i l i 3 s i (ł O reł/\ii nj e ra3; że iest Już w roku zeszłym przeieżdżai. ey tę/\dy P. c b l e S /\ T T I /\ /\ B o b e r t P i n ker t o n, AngielczylJ J e L ł we e T y L Z t T " I * I ,,, /\ podpisa'nych do założenia tu w Poznaniu ływać- 8 J mim" z,\ \ Tji "« OfU"o" Towarzystwa bibliynego, na wzór słynnego nalzey i l w I A f i f /\ Z n a w c Ó w od roku 1804 w L o n d y ni e, tudzież Krófe- Tyl IZTt/\Z ." _ 7 * /\ I P f ° w i n" /\o-PruskiegogłównegoTowarzy.wabibby- & »)]; fi /\ H r a H & /\ £ nego w Berlinie, "rr-ii«, ,,,,, J u - '''' nem iest, albo Pózniey tenże sam P. P i nk e rt o n dał po- L" , że cd k Z I m u T" ,** ***> *,,* chop rzeczonemu Królewskiemu głównemu S t a b S w p o /\ W ° 2 3 2 , *; /\ Towarzystwu bibliynemu w B e r l i n i e d o «w k ł u J S Ł /\ j S " I "/\ wezwania nas podobnież z swey strony, i do Ufamy terfv 1. =; b*82YC a _ zachęcenia nas bezpośrednio raz i drugV: aby- J S S J S L /\ S S S /\ S S S l 7JIF smy pod,ego wpływem i protekcyą, dla tutey- dzai.c wsercach s z a n o w n y c h /\ " {JV. ,of szc-y Prowincji chcieli utworzy podobne To- obywateli Protestantach aoZI z l ? f warzystwo, ustawy organizacyine dla niego dopięciu tego celu - a ż e b f I\J ? ułożyć a po skończoney organizacyi Jemu z n'ami w po'dob/\ Towa ystwo ' IT '" on,. y «d. ć. pr. we, w celu uzyskania wyższey cznieysze, bądź T II l e " , £ e O f i a r * appro bacy. , potwierdzenia; z z o c z e n i e fi ca6 raczyli n \ rzecz wzrostu nauki " L -oraz że wskutkutego przedsięwzięcie nasze chrześciańskiey miedzy /\ C A e m " " " I 7 podług możności wspiersnem będzie. fi' b /\ H ]I wspofczesnemi naszeTakowe T o . . " , «w. mai, ,", ceh R o z - nayw I t s w y b /\ /\ o f W /\" ł m n o żyć il e m o ż n o ś c i i p o t r z e b uj J /\ S /\ I /\ W U /\ S S /\ cym podawać Pismo święte; a to naśladowania zachęcali- Z Z g l » . p o m o c ą d o b r o w o l n e y s kła d k i i c h zj e d l i sobie zaletę bvrfi y p członków. TpwaKyatWO A biblia Pp: i a i j A i w S A A ! A " Astały siq chlubnie wiadompmi, ale oraz ażeby d h potomstwa z a c h e m d o naładowania były pomnikiem. ful i i r, r , , J W. dowodzący Generał dał tego dnia obiad dia Kawalero, krzyża żelaznego i wszystkich Władz Cywilnych i Woyskowyeb. Na wie«or miewanie JW Generała pianie byłooświecone

" " "

"*zacząwszy z gorliwością A ściągali do naszey Prowincyi owe wsparcia przedsięwziętego celu nam nietylko od Królewskiego głównego T 0warzystwa bibliynego w B e r l i n i e , 3!e też od Pełnomocnika Towarzystwa bibliynego Londyńskiego przyrzeczone.

Z'tem zaufaniem udjiemy się nayprzód do Was, szanowni Współobywatele Ewangelickiego wyznania wmieście P o z n a n i u ! U - dzielamy Wam załączony tu Proiekt ustaw, podług których Towarzystwo bibliyne tuteysze, na wzór Królewskiego w B e r l i n i e, ma bydź uorganizowanóm; który po poprzedniczem wspólnem roztrząśnieniu i naradzeniu sięl końcem uzyskania potwierdzenia, do B e r l i n a ma bydź przesłany.

Podchlebiamy sobie nadzitią, ii w skutku tiprzeyin-go naszego wezwania i usil.ney naszey prośby, dostateczna liczba z Was połączy się z nami do złożenia konferencyi w celu obrania Urzędników Towarzystwa lub Członków Kommissyi, aby tym sposobem założywszy pierwszą zasadę Towarzystwa w stołecz«em mieście Prowincyi, w następstwie rozściągać iego czynność M3 wszystkie części Wielkiego Xiestwa, a coraz większem ro*przestrzenieniem Instytutu tern sknteczniey działać na polepszenie stanu cywilizacyi i oświaty wieku naszego w ogólności. Podaiemy do każdego z szanownych naszych Współobywateli, który wninieys.zem naszem przełożeniu znaydzie powód do interesowania się za tym proiekttm, nayusilnicyszą prośbę: aby podpisanym oświadczyć raczył: "o zy czuie się bydź powodowanym do przystąpienia iako Członek Towarzystwa, czyli też iako Dobrodziey, zechce się łaskawie przyczynić doosiągnienia iego zamiaru?" Dla większey Ich wygody podamy Im sposobność uczulenia nam dowolnych swych oświadczeń przez osobną kurendę. Do naypierwszego powszechnego zgromadzenia połączaiących się w celu organizacyi Towarzystwa Członków" wyznaczamy dziut, uroczysty drugi obchodu Święta sekularnego Reformacyi kościoła, to iest: i. Listopada r. b., który oraz będzie dniem uroczystym założenia Instytutu bibliynego dla Wielkiego Xiestwa Poznańskiego; zapraszaiąc na to zgromadzenie do tuteyszego kościoła Ewangelickiego na Grobli wspotnnionego dnia po zakończeniu nabożeństwa przed południowego. Przedmiotem tey konferencyi będzie wspólne naradzenie się względem zaprojektowanych ustaw Towarzystwa, ustanowienie Korhnaissyi imieniem onegoż działać maiącey, i nadanie tym sposobem bytu i istnienia T 0warzystwu bibliynemu Poznańskiemu. Skoro się Towarzystwo utworzy, przez Komrnissyą z siebie wybraną, otworzy i utrzymywać będzie korrespondeacyą 1 związek z Królewskiem głównem Towarzystwem bibliynem w B e r l i n i e, iako też w miarę potrzeby z innemi tak kraiowemi, iak zagranicznemi Towarzystwami bibliynemij wyda dalsze obwiesczenia ku rozprzestrzenieniu swey czynności na wszystkie części Wielkiego Xiestwa i do osiągnienia podług możności przedsięwziętego zamiaru z wszelką usilnośei A dążjć będzie. P o z n a ń dnia 16. Października i 817.

Bornemann. Rose.

PROJEKT do ustawy organizacyiney TowarzYstwa bibliynego Poznańskiego. . 1. Utwarza się tu w Poznaniu Towarzystwo bibliyne, pod nazwiskiem: TowarzYstwo bibliyne Poznańskie. . 2. Celem Towarzystwa iest upowszechnianie Pisma Świętego, mianowicie pomiędzy potrzebującymi tegoż chrześciańskiemi mieszkańcami Wielkiego Xiestwa Poznańskiego; a w ogólności rozdawanie Pisma świętego między Wyznawcami nauki Chrystusowcy, za po«nocą związku z Królewskiem T 0 Demi tak kraiowerni iak zagranicznymi Towarzystwami bibliyntmi. « 3. Towarzystwa będzie staraniem, podawać Pismo święte życzącym ie posiadać, za niską cenę; tym zaś, którzy ie i za tę kupić nie 8$ w stanie, bezpłatnie; a to każdemu w oyczystym iego ięzyku, podług tłumaczenia od iego kościoła przyiętego, i bez wszelkich przypieków lub uwag. . 4. Do tfgo cela dajyć będzie przez poląt zine przyłożenie eię rytI*yt.tkiclł swych Członków, i przez wsparcia tak ze strony innych w związku z niein będących Towarzystw bibliynych, iak ze strony tak nazwanych czasowych Dohrodziuów. ń. 5. Każdy podpisujący 8ię na pewną roczną składkę temu celowi poświęconą, staj e się C z ł o n k i e m T o war z y s t w a. A 6. Ktokolwiek, choć raz na zawsze, ewym darem dopomoże przełożonemu zamiarowi, za D o b r o d z i e i a uznanym, i w spisie tychże rocznie do druku podać się maiącym wymienionym bydź ma, wyiąwszy gdyby wyraźnie sobie tego nie życzył. . 7. Słabe nawet usiłowania pojedynczych, ku iednemu dobremu zamiarowi połączone, wielki skutek sprawić potrafią. Zatem i małe ofiary mniey maiętnyeh dawców od Towarzystwa z wdzięcznością przyimowan e, i w iedno zebrane ku dopięciu wielkiego eelu pożytecznie łożone będą. . 8- Z Członków Towarzystwa wybiera aię Kommissya, którey działanie imieniem Towarzystwa będzie poruczonśm.

. ej. Kommissya ta składać się będzie z iedńego Prezesa, dwóch Zastępców Pre zesa, sześciu Dyrektorów, dwóch Sekretarsców, i jednego K3ssyera. W nieprzytomności Prezesa lub Zastępców Preztsa czynności Towarzystwa przez trzech Dyrektorów i iednego Sekretarza prawnie odbywane bydź niogą. Obieraią się U rzędnicy na ogólnychzgromadzeniach Członków prsez większo!! głosów. . ro. Czynność Kommissyi obeymuie następujące przedmioty: Zasiąganie dokładnych wiadomości o potrzebie exemplarzow biblii w Prowincyi tuteyszey; - roztrząsanie, iakim sposobem i iakiemi środkami tey potrzebie naystósowniey zaradzić wypada;-i usilne staranie, aby wewnętrzne siły Towarzystwa rozmnożyć, a przez wyszukiwane wsparcia zewnętrzne powiększyć; zdawanie sprawy o stani« Towarzystwa, o liczbie iego Członków i Dobrodziejów, @wielkości iego środków, i o skutku iego działania; - -powiększenie liczby przystępujących do Towarzystwa Członków i wspierających ie Dobrodzieiów; gdzie tego potrzeba, założenie innych podobnych wspólnie z niern działających Towarzystw bibliynych w różnych częściach Prowiecyi; odbieranie ofiarowanych dobroczynnych darów i przychodu z składki Członków; zarządzanie tym dochodem w miarę okazuiącey się potrzeby, i w sposób do przedstawionego celu naystosownieyszy, tudzież składanie w czatach wyznaczonych Towarzystwu i Publiczności obrachunku z tego zarządzania, z przewyiki, i z iey przeznaczenia; - utrzymywanie korrespondencyi i związku Towarzystwa zinnemi Towarzystwami bibliynemi; dozór nad Archivuai Towarzystwa i pilnowanie Aktów, postanowień i innych piśmiennych dokumen - tów; iednem słowem wykonywanie imieniem Towarzystwa tego wszystkiego, co do dopięcia przedsięwziętego zamiaru służyć lub potrzebnem bydź może. . i i. Kommissya Towarzystwa co miesiąc raz, albo ieśli tego potrzeba częściey Sessye swe odbywać ma. . 12. Do Kassyera należy obrachowywanie dochodu i rozchodu Towarzystwa. , 13. Sekretarze utrzymuią Protokuły z tego, co się działało lub postanowionym wadza, korrespondencyą Towarzystwa. . 14. Wydatki z kassy Towarzystwa iedynie mieysce mieć mogą na mocy dekretu Kommissyi; a wszystkie assygnacye od Prezesa Kornmissyi, iednego Dyrektora, i iednego Sekretarza podpisane bydź muszą. . 15. Raz w roku zgromadza się całe Towarzystwo tu w Poznaniu. Kaidy Członek onegoź ma praw@ znaydowania się na tein zgromadzeniu, i należenia do wepolney narady. Mie znayduiący się na niem oświadcza swą nieprzytomnością, iż na postanowienia zg omadzenia zezwala. . 16. Na rocznych ogólnych zgromadzeniach obieraią <<ię Członki Kommiebyi, zdaie się sprawa o stanie Towarzystwa, o iego wzroście i o skutku iego czynności; nateniec składaią się rachunki z dochodu i rozchodu Towarzystwa. L 17. Sprawa z rocznćy czynności, obrachunek dochodu i rozchodu Towarzystwa, wyciąg ważnieyszyrh przedmiotów z iego korrespondencyi, spisanie tak Członków Towa. rzystwa, iako leź Dobrodziciów, tudzież ilości składki, na którą się pierwsi pisali, i darów, które drudzy ofiarowali, drukiem ogłaszane będą. . 18. Wszelkie działania Kommissyi przez Członki teyźe odbywaią się bezpłatnie. Ktokolwiek za swoią usługę od Towarzystwa płacę pobierać będzie, ani bydź Członkiem Kommiseyi, ani też wotować w niey nie może. tv 19. Połowa Członków Kommissyi w czasie rocznego zgromadzenia Towarzystwa kończy swoie urzędowanie; a na miey«ce ustępuiącyih tyleż nowych obiera się.

. »0. Jednakowoż ci z ustępujących, którzy poeiadaią zaufanie Towarzystwa, i do dopięcia iego celu sczególnie przykładaią się, na nowo obranymi bydź mogą,.

Z Berlina dnia iSo Październik«.

Wczoray obchodzono urodziny króle wic* N astępcy tronu u Króla w P a r e z, gdzie się także Hrabia Mo rata U a znaydował. Na wieczór w domu opery powiedział na uświetnienie tego dnia uroczystego P. W olff mowę przez Barona F o u q u e ułożoną, a z radosnem uniesieniem przyięią, po czerń grano wielką operę Alcestis Gluka zpowszechriem upodobaniem, pod Styrem pierwszego Król. Kapelmistrza Pana Web er.

Przybył tu «P e t e r sburga Cesarsfco-Rossyiski Generał-Porucznik i Generał-Adj itant Hrabia Sz u wałof.

Francuzki Marszałek obozowy i Adjutant Xiecia Angouleme, Hrabia Poligrrae, wjiechał do Drezna. Z Warszawy dnia 14- Października.

Dzisieyszegazety zawierała urządzenie J W.

N amiestnika Królewskiego tyczące się zwoła« nia Zgromadzeń politycznych. Seymiki i zgromadzenia gminne odbędą się wciągu m.Listopada i Grudnia. List zwołujący iW. Namiestnika z dnia 30. z. m. kończy się temi słowy; " O b yw a t e l e ? N iewątpiemy, iż pierwsze te po wskrzeszeniu Królestwa Polskiego obrady, porządkiem, powagą, mądrością wyboru, staną się oyczyznie użytecznemi. Z ustawy konstytucyiney i z wydanych w rozwinięciu iey Statutów Organicznych wiadome wam są ważne Posła i członków Rady Wojewódzkiej obowiązki. Stósuycie więc do tego wybory wasze, ażeby prace i usiłowania tych; których wybierzecie, odpowiadały wielkim i dobroczynnym Cesarza i Króla zamiarom pomnożenia dobra, zaproWadzenła porządku i utrwalenia pomyślności w Królestwie Polsfcióm." Jego Cesarsko- Królewska Mość Pan Nasz Naymiłościwszy dekretem swym z dnia /\t .

Lipca'ig«? r. w Petersburgu wydanym, raczył nayłaskawiey mianować Senatorami Kasztelanami Królestwa Polskiego: J J. WW, Tadeusza Matuszewica, Antoniego g o , M i koł a i a G l i n k ę , A u & U s t a K i c K i eg o, Michała Kochanowskiego, Stanisława Wodz-ickiego, Stanisława M ałachowekiego , W oyciechaMęcińskiego, Felixa Kre tko wskiego, Jerzego Skarżyńskiego, Michała Straszą, HrabięJana TarnowsKiego, Macieia Wodzińskiego, Wincentego Kulikowskiego. Z Krakowa d. $. Października.

N. Cesarz Austryacki przesłał na ręceswego tu pełnomocnego Kommissarza, Hrabiego Sweerts - Spork, 1,000 Ryńskich moneta konwencyjną rta wsparcie ubogich, pod opieką Towarzystwa Dobroczynności zostających. Z Petersburga dnia 2$. Września.

W przeszłą Niudzitl?, to iest ggo b. m., Komandor Saldauha da Gama, Nadzwyczayny Portugalski Poseł i pehiomocny Minister z przyczyny wyiazdu swoiego z tey stolicy miał posłuchanie pożegnania w zimowem mieszkaniu NN. Cesarzowych Elżbiety i Maryi, a potem w pałacu Auickowskim uJ. G. Mci W. Xiecia Mikołaia Pawłowicza.

Małżonka Komandora Saldanha da Gama była także z pożeg >aniem u NN . Cesarzowych. -- Tegoż dnia Hrabia M a i s t e r, Pułkownik służby Sardyńskiey, miał także posłuchanie pożegnania u NN. Cesarzowych i u W.Xiecia Mikołaia.

Z Rygi dnia 26. Września.

Wczorąy w rocznicę koronacyi N. Cesarza Jegomości A re xa n dra I, uroczyście odkrytą i poświęconą została, na pamiątkę nieśrnier telnych zwycięztw Nayiaśn.Monarchy naszego wzniesiona, przeszło 48 stóp wysokości ma iąca, granitowa kolumna. Po nabożeństwie wszystkie władze i urzędy ziemskie i miasta, duchowieństwo i znakomitsi kupcy, którzy koszt na pomnik ten łożyli, zebrali się doJW. Generała Gubernatora Margrabiego Pa ulucci, i udali się z zamku na mieysce pomnika,

wokoło którego stały wparadzie woyskoigwardyam;eysk. .Wpośród gromu dział i odgłosu dzwonów duchowieństwo Grecko- Roseyiekie odśpiewało uroczyste Te Demu,. poczem Pastor miasta H e r g m a n obrządek poświęcenia i,modły odprawił. - Po'fcm gu-ardyamieyska konna i woyeko piesze p.zeciągały z muzyką. przed pomnikiem w obliczu niezmierney liczby Widzów. - Wieczorem miasto oświecono.

Z Włoch dhia 30. Września.

Dziś odbył się w Katedralnym kościele ślub Arcy Xiężney Maryi Teresy, córki W. Xiążę«.ia I oskańskiego, z Xiąięciem Karolem Carignan. Xią£ę D o ł g o ruki, Adjutant Cesarza JRossyiekiego, przybył dnia 26. m. b. do Me« dyolanu. Młody Hrabia Grimaldi, którpgo oyciec był ochmistrzem Xiąźęcia Carignan, wstąpił w R z y m i e do zakonu Jezuickiego. Ż Huyml1; dnia 29. Września.

Staraniem i nakładem Xiezney D e von s« hire wyidzie tu pyszne wydanie Wirgiliusza w Włoskiem tłomiczeniu Pana C a r o, z 0zdobnemi rycinanami wystawuiącemi różne W ł o c h mitysca.

Przybył tu «Monachium Hrabia Rechb e rg. Na wiadomość o sczęśliwem rozwiązaniu Królowey Hiszpańsfeiey, oświecano przez trzy wieczory miasto N e a p o l . Z Berny dnia l. Października.

Jedna z gazet tuteyszych zawiera następuiące wiadomości z P a ryż a : "Wiadomość, iż komitet Bonapartoski, który, iak było dobrze wiadomo, wszędzie miałswoichtaynychpłatnychagentów, a przez który także ó wRę k o p i s m z w y s p y S. H e - l e n y był ułożony i w obieg pusrzony, przestaie szafować nagrodami i wstrzymuie nagle wszelkie wypłaty, doszła nas naprzód z N id e r i a n d 6 w, a następnie potwierdziła się zupełnie tak przez staranne w tuteyszem mie

9. ,1 ście dochodzenia, iako też przez doniesienia ich stronników chcą przywabić. Summy, Z L u g d u n u i S tr a sburg a. Regularne które .dotąd trwoniono we Fr a nc y i w widoskryte płace, które liczni Agenci w stolicy i kach rewolucyjnych, chcą teraz obrócić na po Departamentach pobierali, były tak zna- prędkie teyosady zakwitnienie. Można więc komite, źe np. Podporucznik miał na miesiąc poymować, dla czego od niedawnego czasu 50 Francuzkich talarów, prócz wynagrodze- tak ogromne summy wysłano z Francyi do nia wydatków podróżnych. Nie podpada (o wexlarni Amerykańskich. Jescze temi dniaiuź źadney wątpliwości, iź znaczną część wiel- mi wyprawiono tam z portów Niderlandzkich kich funduszów, którerni ów Komitet rządził, baryły napełnione dublonami i piastrami Hido tego użyto celu, ażeby ceny zboża do nad- szpańskiemu" Zwyczaynego podnieśćstopnia itymsposobem Z Paryża d. 6. Października.

zrządzić sztuczną we F r a n c y i drożyznę i W nocy na d. 5. m. b, ukończyła się spragłód, przŁzcoby się ułatwiło powszechne prze- wa względem spisku szpilkowego. Obrońcy ciw obecnemu rządowi powstanie, które miano oskarżonych usiłowali dowieśdź, iż niebyło w zamiarze, a do którego wybuchnieoia iuź sieci wcale spisku w tern rozumieniu, iakie praw* roztoczone były. Długo było zagadnieniem, temu wyrazowi naznacza, i źe cała rzecz końzkąd Komitet rewolucyiny ma te fundusze, czyła się na czczych słowach i bezzasadnych które tak hoyną rozrzuca ręką, i coby mogło wieściach proźniackiey ciekawośti. Sąd przybydź przyczyną tak nagłey układów lego zmia- sięgłych po blisko siedm godzin trwaiącey nany. Wyszła teraz dosyć dokładnie rzecz na radzie uwolnił osksrzo>ych, którzy zaraz na jaw. Szukać przerwy wypłat w braku fundu- wolność pusczeni zostali. Uwolnienie to szów,' nie było wprawdzie do podobieństwa; sprawiło tern większą radość, gdy oskarżeni albowiem do tfy chwili iuź to byoaymniey na wydani byli przez tych samych ludzi, którzy nich nie schodziło, iuź też wiadomo było, źe ich do. spisku pokusili. iafekoltvick wif-lkierni bydź megły wydatki, Izba obrachunkowa zgromadza SIę znowu wyrównywały im w stosunku zyski zlichwy od dnia 2. m. b. zboźowey. Zakupione z O d e s y zboże przy- . Dziś odlano posąg H e n ryk a I V. na ko- · niosło czystego zysku 34 milliony franków, nIU. a na mące Amerykańskiey może drugie tyle Z rozkazu Generała- Porucznika, dowódcy zyskano. Całey tey rzeczy takie daią obia- okręgu woyskowego, zamknięte w S t r a sśnienie: Maiętni Bonapartyści, którzy się b u r g u bramy Kronbergeką i żydowską, aż* do Ameryki wynieśli, a mianowicie Józef do dalszego rozporządzenia. Brama szpitalB o n a p a r t e, posiadali iescze we F r a n c y i na pierwey iuź była zamknięta. Słaba osaskIycie znaczne dochody, któremi właśnie da była powodem do tego postanowienia. Óiv Komitet rewolucyńiy rozrządzał, Ztąd Z Londynu d. 4. Października.

to nadaremnemi były wszelkie rządu docho- Hrabia Pal mella odebrał z Rio-Janeidzenia, czyli z Ameryki uieprzysyłaią pie- ro urzędowe wezwanie na Ministra Spraw niędzy, gdyż w samey rzeczy żadne ztamtąd wewnętrznych, leez ma tu pozostać na swoim nie przychodziły. W toy chwili Bonaparty- urzędzie poselskim tak długo, dopóki sie ści inny zamiarom swoim nadali kierunek. nieukończą z P o r t u g a l i ą układy względem Zakładaią oni w Zjednoczonych Stanach, w obsadzenia Rio delia Plata.

iyzney dobrze Francuzom znaiomey Lui- Znany Regnault de St. Jean d'Anzyanie, osadę, d@ którey wszystkich swo- gely zatrudnia się ciągle w Nowym Yorku

proteltamt do naiecharna F r a n c y i i przywrócenia Bonapartego. Kupuie okryty, dobra, sprawia uczty i w mniemanem zaliezeniu z góry daie asygoacye na wszystkie I>arrbi Amerykańskie. Niedawno, iak iedna «cazet Nowego- York« pisze, pozamawiał · iodła i cały rynsztunek dla pułku Jazdy, i miał zamiar, przeprawić w łodziach paro<wych woysko do F r a n c y i . Teraz lęka się potaiemnego otrucia, i mniema, iż spisek orzeciwko niemis knuią. Takie Deputowany Rzeefcypospolitey Buenos- Ayreskiey, Pan T h o m p s o n, znaydował się w iednakowym Szaleństwa stanie, iak d' A n g e l y . (Zobaezyć artykuł z B r u x e II i w gazecie naszey Nro. 7U.) Okręty z C h a r l e s t o w o w południowcy Karolinie iz Sawanny w Georgii mu«zą odbywać kwarantanę w portach Arneryłańekich z powodu, ii tam ihoroba rodzaiu morowego wielu ludzi sprząta. Teraźniejszy Prezydent północnych stanów Ameryfeańskiih, P J O M o n r o e, zwra«a między rnnemi uwagę swoią tik bardzo na marynarkę, ii patryotyczni Anglicy zaprzątaią i u i swe głowy skutkami, iakie ztąd dla przyszłości wyniknąć mogą. Posiadanie na · szych wysp Zachodnio Indyjskich piszą gazety t u t e ys z e - stadie się w czasie bardzo ttległćm, a co się naszych Wsch -odnich I ndyi tycze, niernoiemy ręczyć za podobne wypadfei, iakie teraz w PołudnioWey Anieryce widaiemy. W Birmingham dawano dotąd na zysk ubóstwa i inwalidów przez więcey 300 przyiaciół i przyiaciołek muzyki duchowne koneerta, które przeszło 7,000 funtów szterlingów przyniosły. Od granicy Tureckiej dnia fr. -Września7 Według pewnych wiadomości z Sta m buł u, nieporozumienia między Porta, a dworem Rossyiskim, zupełnie załatwione. Porta, ile dotąd daie się słyszeć, przychyliła eię

do zadania dwcru Rossyiskiego względem »nałego rozszerzenia granic przy uściachD unaru tak dalece, iź odtąd iuz nie północna odnoga, uściów D u n a i u podług obmowy pokoiu BuŁarestsHego, lecz druga ciągnąca się daley południowo odnoga tey rzeki, stanowić będzie granicę. ZeStamburu dnia $. -Wrzetoia.

Przedwezora umarła tu na konsumcyą Sułt a n o w a Wal i d a, ma tka S u ł t a n a , i zwyczaiem Mahometańskim zaraz w dniu zeyścia pogrzebanązostała. W. Wezyr i wszyscy urze,dnry koronni wyższego stopnia szli w processyi pogrztbowey. W. Sułtan bardzo kochał zeszłą ma:kę. Miała ona iakie 50 lat, i iako roztropna i rozumna niewiasta nigdy się do spraw politycznych nie mieszała. Doihody iey rocznie około milliona plastrów wynoszące spidaią teraz II3 BK3rb Sułtana, Układy 5l Ro esy ą pomyślny wzięły obrót, gdy skutkiem zawarte y dnia 2, m. b. umowy z Baronem S t r o g o n o w e m, przyjęła Porta 1 zatwierdziła iądane przez Cesarza A l e x a ndr» nowe oznaczenie granicy B e e a r a b i i . Sprostowana linia, przedzielaiąca w przyszło-ści oba te państwa z tty strony, ciągnie się praw ym brzegiem znaney pod nazwiskitm 3ulin a odnogi D u n a i u, ai do mieysca, gdzie się łączy z K y lią p o w y i l z m a i ł o wa. Rossyiski Kommissarz graniczny, Pułkownik Bogdanowicz, powróci! iuź do Pctersburga. Zbuntowanie-się Derebegha TusgiO g I u w D s c h a n i ku" skłoniło Porte do znacznych uzbroitń. J edua goeleta i dwa brygi stoią przed tuteyszym arsenałem w pogotowiu do rozwinienia fpgli dla przewiezienia na Czarne morze nowo zaciągl,lonego wojska morskiego 1 amunicyi przeciw temu buntownikowi. W ciąi tu itscze grasuk: Zaraza .morowa.

Doda tek DO Wielkiego Xiestwa Poznańskiego Nr. 85.

Gazety

Uwiadomienie, literackie.

Gramroatyka łacińska P jarska, (nowey edycyi w Warszawie) oprawna w papę po 4 Zł. zawsze lest W zapasie w moiey xiegarni.

p o z n a ń dnia 21» Października 1817. T. Szumski, N. p. G, ARESZT TTTW ARTY '''''' W interesie upadłości J. G. Trtppm Ucherow.

W -prawie upadłości handlu J. G. 'Treppmaifibra Sukcessorów w Pozrianiu, Drezen>u 1 Szczecinie, w dniu 2y. Maia 1516 w byłym ruteyszym Trybunale bandlowym otworzonćy, a teraz w Śądzie naszym toczącey się, uznaliśmy za rzecz potrzebna wydanie O'wartego aresztu. Wzywamy przeto ninieyszem wszystkich, którzy pieniądze, rzeczy, efekta lub skrypta wspólnych dłużników wyzcy rzeczonych posiadała, aby takowyc"'. u» nie wydawali owszem nasamprzod c» tern Sądowi naszemu rzetelnie donieśl!, ip;zedmioty wspumnione, zachowuiąc sobie prawa do nich służące, do depozytu sądowego złożyli, gdyż w razie przeciwnym, leżeli rz.czy iub pieniądze dłużnikom wspólnym wydaazą !ub wypłacą, takowe wydań e i wypłata za nieważne uznane i na rzecz massy konkursowźy J G. T2b1tt >mUł.n2mOR >- ściągnione zoitin /\; K toby zaś rzeczy lub pieniądze takowe zataić, iub o nich zamilczeć miał, wszelkie prawa do nich mu służące utraci, 1 takowych pozbawionym zos.anie. w P o z nani u dnia 29. Września r. 1817Królewsko - Pruski Sa.d Ziemiański.

(L. S.) v. iż 2 Y g e r.

O B W IE SC l. E N 1 E.

N a wniosek Kur torą konkursu J. G. Treppmuchira IIIJIa :smy za rzecz potrzebną: powtórny termin do *yd/ierzawienia na czas od Sgo Mi · chała r b. aż do tegoż samego dni* 1818 roku, śpi.hrza do rodssy rzeczon-go konkursu należącego, pod liczbą io na Grobli Dołożonego, a starym spichlerzem zwanego, przed delrgowanym W. .Bobru, sk'tn Konsyliarzcm Sądu naszego na zień i.jty Października r. b, o godzinie lotey wyznaczyć.

Wzywamy przeto ochotę naięcia maiącycb, aby się wniieyscu posiedzenia Sądu niszego wttrminie powyzizyiii stawili, i licita swe do protokołu podali. W runki naymu ochotę naymu maiącym w Reaatraturz« Sądu n-szego Regi tratcr hrost do inforuacyi przedłoży, a wKcey daiący za złożeniem plus icin w gotowiznie w kurancie Pruskim do depozy t» Sądu naszego, przyderzenia naymu niezawodnie spodziewać się może. Poznań dnia 13, Października r. 18i7* Krołtwsko - Prueki Sad Ziemiański.

(L. S.) v. Kry g er.

Nauka tańca. Podpisana, która luz w wielu miastach, iak i t u, miała sczęście zjednać sobie tańcami łaskawą pochwałę Wysokiey i Szaris>wney Publiczności, donosi ninieyszćm nayuniźeniey, iż będzie miała ub ntentowanie dawać tu przez n eiaki czas lekcye tańca; uprasza więc Sza« nownyeh Rodziców, ktorzyby iey dzieci swoie powierzyć chcieli, ażeby się w pomie zkaniu iey n a Wed n e y ulicy w kamienicy r. Uibańskiego Nro 171. aż do dnia 2S. m. b. zgłosili. Za 16 godzin płacić się będzie mierne honorarium 2 tal. 16 dgr. Podpisana starać się będcie nayusilniey, ażebyś przez naywiększa około powierzonych sobie osób pilność, w II prawianiu ich do regularne y postawy i szykownego układu, przyłożyłasiędo wydoskonalenia ich przednieyszego poloru. Zaleca sig tćm Wilhelmina Broun.

Odmiana Stancyi.

Koligny z Kompanią maią honor oznaymićTyin, którzy ich dotąd swa przytomnością zasczycaii, iż przenieśli swóy sklep na Wrocławską ulicę do domu Pana Altmann* pod Nrem 2/\6 w Poznaniu. Changement de Logement.

Coligny et Comp.

ont Vh.onne.ur de prevenir hs Person n es, qui III ont honnorees de kur conjJance jusqu'a cejour, qu4ls ont transportes kur Magazin Rut de Dr« - ; sadzona była i zaocznego w tey mie:ze Wyroku Pozwani spodziewać sie mai;}.

Gay zaś niektórzy chcący sig zgłosi« do reyźe Sukcessyi mogą me raiee wiadomości o Nazwisku P J tronów tuteyszego Trybunału do których by sie udać mogli, przeto proponuią rm się Ur. Stanisław Piaskowski, Ignacy Milewski, Mikołay Kobyłecki i Nepomucen Miczke, Patronowie Trybunału. Kalisz dnia 11. Października 1817.

(podpisano) Jan Szczytowski .

W.T.C. W.K.

- 351lau, maison ii Posende Monsieur Alt mann

Uwiadomienie. Mieszkam teraz na rogu ulicy Garturskiey i liutehkiey po«ł Nrem 427.

w P o z n a n i u dnia 9. Pazdz ernika fgf*. Józef Goldenstein, Krawiec męski.

JDiriiesirnre handlowe, 3< 1 transport świeżych ostrzyg Angielskich ostatnia poczta odtbiał Elan, Povem.

Doniesienie handlowe. Duże funtowe wędzone W{g:rze a 10 dgr., małe marynowane a 3 dgr., dużych zaś narynowanych funt a. .6 cigr., s«KŻe holenderskie śitdzie K 24 gr. pol. sztuka, dostać można li L. F. Gravin, w rynku N ro. 7°«

'"'-/ Z A P O" Z" E "W. "" Na wezw.nu Ur. Nepomucena Sobockieg» Patrona Trybunału Kalbiiego lako Kuratora pozostałości Xigdza Teofila Fetterau, mieszkaiąceg@ w Kaliszu .>a ubcy Mryjńskiey pod Nr. 97, któ<<ty sam od sienie w tym mteressie stawać bgdzie.

Ja inźey podpisany Woźny Trybunału Cywilnego W <iewodztwa Kaliskiego przez i W, Ministra Sprawiedliwości dnia 29 Lutego roku 1812 nominowany, «Kaliszu na przedmieściu Chmielnik pod Nrm 23 mieszkaiący zapozwałem wszystkich z nazwiska i z zamieszkania niewiadomych Sukcessoió* niegdy JXijdza Teofila Fetterau 1 w ogólności wizysr ich którzy do teyźe Sufccessyi prawa iakie mieć mogą stosownie do Art. 69. Nio. 8- Kod.-Posterowania na rgee Wgo Prokuratora przy turAyszym Trybunale i przez przybicie na drzwiach ba owych, aby sg stawili na Audyencyi Pr' esw. Trybunału Cywilnego Woiewodztwa Kaliskiego w Kaliszu w Kollegium Po J ezuickiem w mieyscu zwyczAynym Posiedzeń Sadowych odbywają, ey sie dnia 10.

Grudnia r. b. z rana c godzinie 9tey, czyh w ten czas gdy sprawa ta j Regestru sobie przyzwoitego do sadzenia przywołana bfdzie 1 ustanowiwszy wcześnie Patrona, dowody di legttymacyi petrzebse Powodowi kommunikowawszv, Sąduwćy względem uznania ich lub nie uznani« za Sukcesrów Xigdza Fetterau oczekiwali rosprawy . W przeciwnyra razie pdy się nikt iako Sukcessor nie stawi, lub Ci którzy się stawia, legitymacyi sweiey nie udowodnią, tedy wnioskiem Powoda będzie, · by Sukcessya po tymże Xigdzui<Vftereu dla braku Sukcesorów stosownie do Artykułu 76a Kode«

JDo nazęcza. Plac, czyli podwórze murem opasane, przy bramie Wronieckiey pod Nrem 361 sytuowane, iestodtAddo wynaigcja; okundyiyacbt można sig wywiedjieć na ulicy W odney poj Nrm 184Przedni. Dobra iBvtkowo, Sobota, Ąti czgść Złatkowa, w Powiecie Poznański -. sytuowane, od Poznania 15 piili, od Obornik tyleż odległe, z wolney rgki są do przedana; o KO ii dycyach u podpisanego w P o z n a n i u n a W odney ulicy N ro 165 dowiedzieć sig można. K-losows ki.

Ceny %bo %a u> Berlinie dnia 16 Października, (a 4z gr.) Tal. gr. fen.

Pszenica «4 - 4 Podleysza .3 - 8 Żyto 3 - Podleysze 2 - 1 8 J gczmień .2 - 8 * odleyszy 2 5 " Mały Jęczmień 3 5 Podleyszy 1 2 O Owies 1 1 7 Podleyszy 1 8 Słoma Jt2 tal. gr. J 9 S iano f 1 4 -. - - » - 14 Średnie ceny %boża Lle Wrocławiu dnia (6 Października w nominalnej monecie; Pszeaica 6 talio [2 troiak. Żyto 5 tal!. 7 troiak.

Owies 2 talio 21 troiak.

Cena zbo i a w Elb lqgu w miesiącu Wrześniu lxl Z Korzec żyta 1 tal. 55 gr. 4L fen. Jęczmienia I tai, 13 gr. 2 I fen.

-1-»-i11*.