II

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1817.12.24 Nr103

N o w e g o - Jor k u mVzadlugo w kościele złożyć dziękezynie

Prowincya powszechne r.ia. Gaaety N o w e g o - Yo r k u umieściły sczegoły o żegludze północno Amerykańskity fregaty K o n g r e s, która P. Ty Sera, iako Ajenta Zjednoczonych Stanów Ameryki połnocney doPethiona i Christofe (Króla H«uty<:kiego> do wyspy S t. D o m i ngo; petem zaś do wyspy b. Małgorzaty, do K u m a n y B a r c e lon y i d o la C u a y r y woziła. W 06tatnim tym porcie zachorował t'. T y l e r na gorączkę i umarł na okręcie. VOedług wiadomości przez tę fregatę nadeSjłych zdaie się, że P e t h i o n wzbraniał się wypłacić eummę, którą rząd ZjednoczoBych Stanów za szkody handlowe od niego żądał. Marynarka iego składała się Z fregaty, z korwety izbryga, które wszystkie W Zjednoczonych btanaih zbudowane były.

Bząd iego, luboć wojskowy, ma przeClez bydż" bardzo łagodny. Przeciwnie pannie H e n ryk C h r i s t o p h e bardzo despotycznie, i włada poddanymi swoimi według Upodobania. Wystawił on w głębi kraiu na górach prawie nie dostępnych twierdzę, którą działami mocno osadził, aby się tam w razie napadu nieprzyiacielskiego mógł schronić.

Z Nowey Hiszpanii (Mex YK u) nie słychać w Zjednoczonych Stanach nic takowego, z czegoby się o nowych postępach woysk.-. M i n y i A u r e g o domyślać można było. Tymczasem nie przeetaią niektóre gazety Amerykańskie dorrdzać rządowi Zjedne>czonych Stanów, aby się strony powstańców chwycił, i staraią się to wszelkiemi sposobami popierać; lecz na te ich podszepty odpowiada Północno-Amerykańska urzędowa gazeta Nationallntelligeticer', w ten sposób: "Mię dzy podżegaf.iami de weyny przeciwko H i s z p a n i i, które w pismach pr* iczi.yeh czytamy, przytacza g?ztta Weeckly-Etegieter zdarzenie, któreby nas doczynnyUikroków pobudzić powinno. Maią bowiem pewni ludzie, którzy się za Obywateli A m e - ryki pół no cne y udawali, pod banderą powsiańców A m e ryk i p o ł u d n i o w e y w niewolę bydi zabranymi, i znaydować się teraz w więzieniu Hawantiahskit m. M3IIIY ze wszech miar kilka sprawiedliwych pobudek do \ł>oyny z Hi s zp a n iią, lecz owo zdarzenie do nich nie r.aleiy. Zjednoczone btaIjy nie mogą się wdawać w obronę tych Obywateli swoich, ktoizy dobrowoh ie kray swoy opusczaią, aby pod obcą banderą sczęścis swoiego szukali. Śmierć M a K a w 1 e ja, który zginął iako ofiara ducha rycirskiego, co go na równiny Ameryki południowcy do boiu przeciwko Hiszpańskiey sile zbroyney zaprowadził, byłaby równie tak tłuszoą pobudką do woyny, iako i wyżey pomieniona, Prawie podobne nieporozumienie zachodzi w inney z gazet naszych względem klęski i zamordowania Majorów P e r r e g o i G o r d t n a (Obywattli Ameryki połnocney), tudzież innych 40 osób w głębi Nowey Hiszpanii, Rozprawiają o tern, iak gdyby o iakowem targnieniu się Hiszpańskiey siły zbroyney na Amerykańską. Al tż to iest zupełnym błędem, ('we osoby skład; ły oddział woyeka M i n y, które do N o wey H i s z p a nii utargręło. Pokonane orężem woyska Hiszpańskiego, doznały takiego loiu, iaki zwyczaynym iest w tey woynie, gdj.ie ani wieku, ani płci nie ochraniaią. Z ubolewaniem spostrzegamy, że zagadnienia tak ważne, nad kióremi się właś< ie dnpitro teraz ścisłe narady zaczynaią, prztz rozumowania, iakiemi są powyższe, które się rzeczy wcale nie tyczą, tylko zaciemniane i bardziey wikłane, aniź li wyhśttiane bywaią. Te zagadnienia należy przed rozwiązaniem onychże doyrzale rozważ) ć, nie zaś przy wpływie namiętnjih prztsąlow łub ducha stronnictwa rozstrzygać. "

W Madrycie otrzymano wiadomości U rzędowe doniesienia przez gazetę Madrycką ogłoszone okazuią, ie iescze do tey th uif; w rozmaitych miejscach bóy toczono, a to z zaiadlośeią, o którey się Dowódcy Hiszpańscy napowiedzieć nie ipcgf. "Zwycięstwo (piszą oni) nie opuscza «prawdzie chorągwi naszych, alei wawrzyny nasze są krwią zbroczone. Kilkunastu Dowódców powstańców odrzuciło amnestyą, i zbroyfią ręfcą musiano s'obie zabezpieczyć posiadanie .Xal i a ki, Mi» a n t l i i X o n o k a t l a i. u. " O M i n i e Ul m ma żadnych- innymi» wiadomości, iak tylko Z gazet Angielskich. Listy z Ha wanna hu nie zgadzaią się w swoich doniesieniach o tym młodym Generale, którego imię wsławiać się poczyna. Z Moskwy dnia p. Listopada.

Dnia i 6. Października odbyło się tu posiedzenie Wydziału Towarzystwa bibliynego Moskiewskiego pod przewodnictwem Xiecia Alexandra Galicyna, Prezesa Towarzystwa bibliynego Rossyiskiego, które zagaił czytaniem, co następuje: "Od nastania Towarzystwa bibliynego w Ross yi znosiłem się listownie tylko z oddziałem iego w Moskwie, a dziś należę osobiście do iego posiedzenia. To starożytne miasto, początkowa naszych Panów stolica, na dymiących się iescze rozwalinach założyło to dobroczynne dzieło, i przeto stało się środkowym punktem w dziele Pańsku ir. rozlania słowa życia na wszystkie krainy obszerney R o s s y i. Z sa.kąż pociechą duszy widzę mię w tern niieyscu, w no wem dla mnie kole współpracowników w sprawie iednego i tegoż sameg- Towarzystwa, maiącego srzęście bydź sł ibem narzędziem w silBey prawicy tego kt ry obiecał opowiadanie nowiny sczęśliwey zbiui fc1 ia całemu stworzeniu, a teraz wczasach naszych okazuie dopełnienie tych wielkich i świętych obietnic tak oezewistym i cudownym sposobem! Oddawca iuż większa połowa Gubernii Rossyiskiego Cesarstwa przystąpiła do tego powsze» eftnego związku w słowie Bożem. Odległa S yb ć ry a, cialtcy mieszkańcy Ka u k a z u , i nadbrzt-żanie ci* hego D q n u, zażądali także należeć do zuiązku tego. Ksiąg prawa Bożego przymierza z człowiekiem poirzebuią i za granicą oyczyzny uaszey; źąddiąich iv Bess a r a b i i , Kry m i e, G e o r g i i , O r e n b u ł » g U , K a m i e ń c u P o d o l s k i m, i h> - r ych prowincyaih, iako też Guberniach Polskich. Znaczna ilość Xiąg świętych w różnych ięzyiach nadeydzie tu wkrótce z P e t e r s b u r g a dla rozdania i rozprzedania. Do oddziału Moskiewskiego należy dokonanie nowego sposo bu przyczynienia się do rozszerzania ksiąg pomienionych, to iest: wydrukowanie Biblii w ięzyku Słowiańskim in 4 to większemi głoskami, aniżeli wydania teraźniejsze stereotypem w Petersburgu in gvo. Takowa żądana edycya koniecznie iest potrzebna. - Równie też potrzebna edycya nowego testamentu w ięzyku Polskim, gdyż 5,000 exemplarzy wydane w P e t e r s b u r g u zupełnie iuż rozdano, a zewsząd nadchodzą żądania w tey mierze. - Nadto, da baczność Wydział na edycyą biblii w ięzyku JEli.io-Greckim, kosztem dyrektora tego komitetu P. Z o s i m y przedsięwziętą. T a n o - wa próba gorliwości rhrześciiańekiey ku po» iytkowi dusz bliźnich nie zostanie zapewne bez hłogosławiorey pomyślności; przez to poda się środek czytania piema Boirego w tymże samym ięzyku, w którym uczniowie Chrystusa opowiadali dziwne sprawy i świętą naukę Bpga człowieka w krainie, z którey światło i na nasze poź"iey wypłynęło oyczyznę. - iescze obszerne pole czynności pozostaie dla Towarzystwa bibliynego Rossyiskiego, iescze iest witle języków w oyczyznie naszeyj w których dotychczas słowo Boże nie ieet opowiadane. Mnogie iescze tysiące ludów nie słyszały- e tern niebieskiem świetle, i zo III'Ul; w ckmuey niewiadomości. Są iescze winny mieć sobie dostarczone księgi tych prawd Boskich, A tak, nie przestawajmy pracować, dopókąd <<iły i sposobność nam. słuią, dopókąd dzień iescze się tue skończył. Pomnóżmy usilność w duchu miłości, a Bóg prawdy pobłogosławi i uwieńczy trudy nasze, itozmnoży wiadomość zbawienia między nami, wyryie słowa swoie na sercach naszycu, i wgłębi ie w duszach, a<ak umocni eię Królestwo Boga i Chrystusa iego na wieki. "* Po takowem zagaieniu, okazano iabtllę wyrażającą liczbę ksiąg pisma świętego rojprzedaByeh i rozdanych bez pieniędzy w miesiącu Wrześniu z biblioteki Moskiewskiego bibliynego Towarzysiwa. Z tabelli tey @kazuie »ię, iż we wszystkie prawie Gubernie jPan· twa rozesłano, i tu w M o s k w i e przedano W rozmaitych ięzykach, iako te: fctoesyis-im.

Słowiańskim, Poisbm, Niemieckim, Fr.mCuzkim, Angielskim. Łacińskim, Greckim, Włoskim, Finiandskim. Gt orgusńsłim, Ormiańskim, Perskim, Arabskim, fatarskim i Rałmuckim Biblii 41;> exempiarzy, ksiąg N owego Testamentu 398. Wydano bez pieniędzy i rozesłano w różne strony dla < sob pragnących słowa Bożego, lecz pozbawio nych sposobu nabycia ksiąg tego skirbu nie* bieskiego, exenv -jarzy 94. · -J eden zczłonkuw Towarzystwa bibiiymgo Bossyii niego mieszkający w Pułtawie pisze, iż nieiylto Chrześcijanie rozmaitych wyznań prosili go O sprowadzenie dla nich Biblii i NoVtgo Testamentu, lecz nadto wielu Żydów przyszedłszy pokryiorno od "swoich współbraci, nayu «Iniey go obowięzyw.Ji o księgi N owego T e»taraentu w iijZyku Hebrajskim. Czytano prztMad *nie pisma Bożego Kapłana katolickiego wyznania i Professors w M a r b u r g u Leonarda Von Esse. Ten szanowny opowiadacz słowa Bożego z niezachwiana stałością i męztwem opiera się wsz* łfcira. przeszkodom, które mu czynią, «litprzyiaueie te«

M 50

-l --51

go świętego zamiaru, i dostarcza tych ksiąg prawdy niebitskiey każdemu z katdikow życzącemu posiadać ten skarb. Moc błogosławieństwa Pańskiego umacnia go z wielu innemi pracownikami w tem świętem dziele, i przezwycięża Siłę ciemności, usiłuiącą przeszkodzić doyrzałośei światła Ewangelii, które teraz z wolł nayśw ęttzty 1 nayuiiiosiernieyszey Wszechmocnego jaoa 1 Boga naszego opowiadaną * iest wszystkim narodem na całey ziemi. -Pan Von - E s s e powodowany Apostolska, gorliwością, w krótkim czasie rozdał w N 11 mc z e «h ksiąg pibroa śuięrego N owego Testamentu 60. tysięcy exernpiarj.y w ięzyku Niemieckim.- Komitet v\i)ko BryUilski i cudzoziemski chcąc dopomodz Kapłanowi reMHl w. tak wielkich i zbawienny« h trudach, ażeby oraz mógł wydać iescze 80,000 cxempl-r'y ewoiego prz> kładania, postanowił przęsło mu 2500 funiow szJ\erlir.gow { 100 000 Zło f. Pol.) Towarzystwo Bibliyne ziuiąz.in« w 'v'aju roku bieżącego na wyspie M a l c i e uczyniło odezwę do i» dnego z członków Towarzystwa Bib ijmgo Rossybkiego, a raz. fi oświadczyło chęć zostawania z nićm w przyiauelskicń związkach przez Odessę g. £ stosunki haf«dówe tey wyspy z pomie iot )<n portem w ustatvicznem są związku, - · an S z t e y n K o pf Sekretarz Towarzystw» Jłibliy« nego Angielski«go i zagraniczó<-go doniosła że drukuią w N e a p o l u 5000 exempiarzy Nowego T> stamentu, a to za pozwoleniem cenzury i Kządu Katolickiego kościoła, w ięzyku Włoskim. W kraju Ffaticuzkim rozdawanie ksiąg pisma świętego Starego i iSowege Testamentu id<.te baruzo pomyślnie.

(Następ. Dl) l

DO

Gazety Wielkiego Xiestwa

Nr.

Z Poznania. ---rDnia 15. m. b. po krótkiey i dolegliwey chorobie, napisawszy iescze dnia poprzedzającego sbbą ręką, lc z przy mocnym umyśle, · ostatnia wolę swoią, rozstał się z tym światem i W. l P a n B o s e, Królewski Radca Konsystorski i Szkolny, Prezes tuteyszego Towarzystwa f Bibliynego wyznań Ewanielicko-Chrześciiańekich, w roicu 52 czynnego życia swoiego. [ Ciało iego, otoczone członkami Władz Admii nietracyinych, maiąiydi na ezrle JJWW.Naczelnego Preztsa, Z e r b o n i d i S p o s e t t i , I PrezydentówRegencyinychColomba iBa lima na, Przełożonymi, Professorami i Nauczycielami ezkoł tuteyszych. nitktórymiczłon - ! karni Towarzystwa Bibliynegb i liczi-,em gronem przyiacioł, w cichości, etosowi ie do wyraźnego ii go'iyczenia, na cmentarz Ewanielicko-Chrzficiiański odprowadzone, i tamże, po krótkey. pełney uczuć przyiaciclskich, przemowie J mc Xiedza B o r n e ma na, Radcy Konsystorskiego, Kollegi nitbosczyka, w przysposobionym grubie złożone zost lo. Z Petersburga dnia 20. Liitopada.

Gizeta Senacka ogłosiła, iż N. Cesarz 'Zezw> H ł aby wzorem Gubfr:iii od P o Iski p-zyłączonych, i w Obwodzie Białostockim ślachta wybierała urzędników sądowych. Kapłan H o ł o s ó w otrzymał wyłączmy przywiłey na 3 bta użytkowania z wynale

Poznańskiego

103.

zioney przrz siebie machiny do pakowania cykoryi. Za hy pomocą, dway ludzie zaetępuią dziesięciu w dotychczasowe m cykoryi pakowaniu.

Od Menu dnia u. Grudnia.

Xiążę \0 i t g e n s z t e i n oświadcza, iż wynalazł daleko stósownieyszy i korzystnieyszy sposób obrócenia ziemniakówna chleb, iak dotąd używano. Mąka z nich wyrównywa zupełnie mące zboźowey i przez wiele lat może bydź · howaną. N awtt z przeziębłycli ziemfiiaków można ią robić, a gdy są obłupionemi, daią 3t i 3 a procentu; zaręcza, ii cena zboża zniżoną przez to zostanie.

Z Florencji dnia 28. Listopada.

Mamy nayprAyitmnieysze powiettze wiosienne. Wszędzie prawie drzewa zakwitły. Oddanie Lu ki nastąpiło wresczcie na rzecz byłty Krolowey H < trurybkiey. Poseł Hiszpański wTury nie iHrabiaSaurau z M«; dyolan\] ztty rni*ry tu przybyli.

Z Turynu dnia 4. Grudnia.

Hr bia SL Laurent, którybyłdoKons tar. t Y n o P o l a wysłany, końcem układania się z Porta o wol.ią żeglugę na Czarnćm morzu dla ba idery Sardyńskiey, nie dopiąwszy c l i po Wrocił, i odbywa w G e n u i kwaraotanę, . i żółtym kolorze, świeżych maronów, świeżych figów i tureckiego Tytoniu w liściach «trzymał Sypniewski, w Poznaniu,

Świeży płynny Kawiar odebrał

1 świeże Ostrzygł S t. Po w eis ki.

Wrynku pod liczba 71. dostać można wło»lieh Kasztanów, tudzież fig t cytryn w nayełusznieyszych cenach.

Józef

Verderben

Wino na przedai. Odwołując się do uwiadomienia moiego z dnia 17. Listopada r. h*, dodaię, że gdy wino tegorocznie według odebranych z górnych Węgier wiadomości przez zaskoczoną dżdżystą porę w czasie abiorów" do urodzajnych lat nienaltży, pochlebiam sobie tein prędszem nabyciem kupca na moie stare wina, ile że im wizeiun y, tern miley mi iest wyprzedać cały zapas win moich. To powtórne doniesienie posłuży oraz na zbicie rzuconey wieści, iakobym skład win iuż rozprzedał,

Rawicz d, la- Grudnia 1317.

c. F.

George.

--W----j-,

II1-WWW I I I

I I

UWIADOMIENIE.

Niżey podpisany Szanowney Publiczności lak nayuniieniey donosi, ii z upoważnieniem przełożoney Zwierzchności» w swym domu pod nazwiskiem Hotel de Pologne (u nowo wybudowanym, wcięgu czasu nadchodzącego karnawału, 5 redutów, a for W Niedzielę dnia 4. Stycznia III 8 - dito dito I I . dito di to. dito dito 18. dito dito. dito dito 45. dito dito. dito dito 1. Lutego dito. dawać będzie, zapraszając uczestników ochotę.

1 )do tych zabaw maiących. Lokalność* dogodna, składaiąca się z dwóch obszernych sali z pouczeniem do nich innych pokoiów większych i mnieyszych, których wewnętrzne rozporządzenie życzeniom szanowney Publiczności odpowiadać będzie, i moie sczere staranie o muzykę dobraną, przyzwoite oświetlenie, należyty porządek, gust zewnętrzny, potrawy smaczne, posługę skorą i ochocze ukontentowanie w gościach moich szanownych zjednać mo» cne będą. Leszno dnia 13. Grudnia [817 r.

H. C. RiejJenstah U

! .

W Piątey Kłassie 3,6 Loteryi Berlińskiey, z pomiędzy Losów przeżeranie przedanych, wygrały Losy N10. 16472, 73, 76, 79; Nro. 20619, 70, 93, 95; N10. 22371, 75; Nro.

28i6j, 72, 73; Nro. 33046; Nro. 4293"; N>o_ 54*49- 53. 555 Nro. 570*3, 22; każden po 30 Talarów.

Losy Nro. 3607; Nro. 16j71; Nro-20604, 6> 15- 74- 76« 79> 96i Nfo. 2.!366, 67; Nro.

42940; Nro 54147, 485 576i6> 49? N10.64613* kaźden po 40 Talarów. Losy Nro. 1516; 20648, 5-i; Nro. 22370; N ro. 54*36? N ro. 57003, 46; każdy po 50 Ta-.

łarow. Losy Nro. 20644, 75; Nro. 22368; Nro.

57627, 48; każdy po 100 Talarów.

Losy Nro. 20601 i Nro. 28174; każny po 200 Talarów.

Losy Nro. 20636, 5.9; kaidy po 500 Tah Los N ro. 20609 wy ciągniony na 1000 Talarów wygraney. Upraszam wygry waiąrych, ażeby po upłyniemu czasa planem wskazanego, wygrane za powróceniem swych Losów odebrali; przyezern illa wiadomości czyni s ę uwaga, że nie» odebrane'w dniu ig. Alarca j$iy Roku wygrane przez Królewską Generalną Dyrekcyą Loteryi ściągnione będą Losy do 37 Lotfryi Kbssj cznr y i na małą 4tą Kraiową Lotfryą (c ągnieri.e osiatniey będzie dnia 29. t- go miesiąca) mam do sprzedania za ceny Pianem przepisane. Wyciągu Instrukcyi sluźbow« y do uzysku graiących dostać u mnie można Exemplar« JXF * dgr.

PoaHaB dnia 24. Grudni* ist7«? Meinrielhz - 'owianiu anhi22. O 'njJ. i./. Ob « t-i NQJI 1<" Ł .

spofcze v*yen, a Aierev iescze przez ) I K '.. 1 , A , . . w "ftn'" , J l . r b-l,no ilil }C. h cud*oviemcow, n i z właertych tego iiorakow, ij.bVSlllY słabe« P.O.Drr, naszt.m cokolwiek do wywyis/ema .eh cwetMosn przydać iescze *d.,Ui. liistorya, te" b.uwy czynów JuJzk.chsed.iaAvyAwi wonach potu

obriz.e w »fi,» wystaje naiez.y cvc1owreka równie wieJktego w seześciu iak wniesczAcia, równie wtełtósfo w JX>birozaem Ayciu a a wysokim Ł u A - · Ma sczeoJu, iak w Ł i e E f e y A m

II o II II 7 ro IlJI pAooznego

»kl, raJIeT-; » DacA.ovaenstVaton n l . 4 . A , A « . i e p . ry O,II; , . . ] n « t e n obchód /.arnićsscowym czł'onk. i swoimi, "if mn , >; znaoznJliobaDucho. wieństwa s'wieckieqo t.UAyszAo i 7okb1«, , , i c 2 n A miodzieb duc O Z l e minannm cx:1sYw-vJ * b T T.Ę- /'.... T T T b L F-rz' ./'... ./'... ./'... · ./'... .3 wi H o $ x T A C S w I A A Tzasczycić obecnością Svoa e', bbcltód Za l, b -+ * -.--. ? t e n o o c * o . ;10 mrO-ł--ł--,<<:.-, »-ł-JI . e S S A A HIlI t A A T ' A , A " .

A A Z 2 A f j A L J A H JAA%}

__, . . , - . A A :M , . . . , « « A - »TM , , , "w poawoiow świątyni przez JI """V Afh sftufto zostających panowaniem, I.jedno, sł'onego ProbosAa V L ) , czyły si? ka oddaaia czci , eligiynev pa- * f c «A H M1 , V V., , d 1 n e e o , miątce fego, okazałość tylke :Min * a L I Z e A ? i Z ' A J A A U7. A baego obchodu nieiakie wskazać mOle CziQ ków II 1-- a d i t A I III/", /7 A o, wyobmżenie, 0srani«.my si, wip A A C S J-\. d A A li T O X S "u d dnia, 6 . m . b . brzmiały potrzykroć A S t f e 3 przezdzień jękliwe dzwony z\vieź wszy- fe b yły :Master stkirh światnic tuteyszych, zwiastuiac jVV Generał* Pnr zbiizaiacv s ] ? obchód żałosny. JJ. . Generał' III/e2 'l Klemens Hrabia!( u,ilec!u ifliAnt Zakrze- osady t u t e m f r b ? A vv**Ę były P.vzes raegdyś Izby Admiai- ki ysokich ład, t st.acyiaeyKaliskiey, poiviAaiacswoie nvc A " ten otl A A A C b CAi ł _

A T A

S T T '" l ya I AnIII ? XT" ,. vv * A.G %

WZJOU u , z.a'?Ci byh zbieraniem składek Colom6 baumann i SrtSł / n obywatelskich i czynieniem potrze łoieni i N a w 3 1 , 'M' , p r Z e bayc-h p.w.pnsob.eń; > \ daiu , cA"e ran fz V b NQ * pa-obqTóclźaJobnyprzeznaczonymApo wa e i 7j A om?te n'" * AT O DY V ITI A . d ., L _Ti\T 'j-JW" .A ? 77Z .;r- l " " A. 4 - - WOlp a e,zeal", --Ł-..I:.Ł _ «-Y pyszne mi okryta była kobiercami. Re- Łaskiego, Zorawskiego Opata klasztoru szta kościoła napełniona wszelkiego Bledzewskiego zakonu Cysterskiego i stanu i religii Chrześciańskiey mieszkań Gembarika Biskupa Suffragana Gniecami. Wśród tego świetnego znakomi- źnieńskiego, z infułami na głowie, z patych osób zebrania, wśród tłumu mo- storałami w ręku, poprzedzony od głódlącego się ludu, wśród mnóstwa gore- wnego waiyścia poważnym Duchowieńjących różnokształtnyeh świateł, odpra- stwa orszakiem, złożonym z reprezenwiał Msją S. żałobna Biskupim obrzę- tacyi klasztorów zakonnych, liczney dem, JW. Gemburth, Biskup Suiiragau młodzieży duchowney, z krzyżem, z Gniezumski. Po Ewanieln wszedł na śrebrnemi żałobą pOK ytemi kiercakazalnicę JX. Bibrowicz, Proboscz z Rze- mi, z kadzielnicą i łódką, zznacznem gorina, i powiedział pełne wymowy ka- gronem Kapłanów, posobnie postępuznodzieyskiey kazanie, które późniey iących, podczas kiedy żałosna dęta muosobnym drukiemPubliczności udzieio- zyka dała się słyszeć z choru, zbliżynem zostania. Pod czas Otfertorium, wszy się .przed Katafalk, zaiął z WspółJO. Xiezniczka EUza, naystarsza córka celebransami przygotowane mieysca.

Xi<2stwa N amiestuikostwa, poprzedzo- W tey uroczystey chwili, wystawuiącey na od Wgo Michalskiego, Taynego kró- ięden z naywspanialszych widoków w!hielewskiego Badcy, reteruiącego Konsy- rarchii koscioia Katolickiego, którego r liarza przy JO. Xiążęciu N amiestniku, nie tak łatwo zdarzy się bydź świad.wspierana pod rękę przez JW- Radori- kiem, a unoszącey umysły do nadziemshiego, Prezesa Rady Departamentowey, skich wyobrażeń, zabrał głos JW. zbierała dobroczynne dla cierpiącey lu- Generał Porucznik Kosiński, w któdzkości ofiary, których znakomita Sum- rym uczony ten woiownik wystawił ma 355 tal. i5. dgr. ocieraiąc rzewne godnie cnoty tego, którego pamiątłzy niesczęśliwych, którym się dostanie ce obchód obecny był poświęconym. w podziale, naypięknieyszą dla tey do- Po tey mowie odbyły się solenne konstoyney Dziewicy za podjęta fatygę bę- dukty przez piąciu dostoynych Infuładzie nagroda. Nie mógł akt ten uroczy- tów. Podczas pierwszych czterech Restości religiyney świetniey bydź ozna- sponsoriów słyszeć się dała z choru poczonym, iak tą cnotą niebiańska, którą sępna muzyka głosowa i narzędziowa Zeszły, przedmiot żałoby dnia tego, wy- z dobranych sztuk złożona. *) Piąte płacał się łudzkiey niedoli do ostatniey Responsorium śpiewane m było przez życia swoi ego chwili. - Orkiestra.,jpo Duchowieństwo świeckie cantu Greczęści z amatorów złożona, wyexekwo- goriano, z powszechnem całego zgrowała sławne Requiem Mozarta, zjedna- madzenia rozrzewnieniem. Ukończył wszy sobie, przez niepospospolite wyko się obchód żałobny umiesczoną poniżey nanie, tern większą zaletę, iż M tak li- mową JW- Zakrzewskiego, byłego Pre-. cznym, iakiego muzyka ta wymaga, zesa Izby Administracyiney Kałiskiey. zbiorze, z dwiema głównemi walczyć Jey Królewicowska Mość, Xiężna Luiey przychodziło trudnościami: iuź to dw ika , znaydostoynieyszym małżonkiem samego dzieła, iuź zbyt sczupłego na i rodziną, odprowadzoną została do ten raz mieysca. Po skończoney głównych podwAiów, przez te same, Mszy, JW. Biskup Gorzeński, Pasterz od których przyiętą była, osoby, odJlvecezalny, w assystencyi zaproszo

#\ loAnn y nirh hula układu Pana ScigaU ścioła od wszystkich przytomnych hołd naygłebśzego uszanowania. Pozostała nam opijanie przyozdobienia na ten obrząd żałobny kościoła i urządzenia katafalku, co zaiste zachwycający i rząd id sprawiało widok. Wstęp pierwszy do kościoła uprzedzał widzów o świetności i "wspaniałości żałobnego obchodu, iaki wdzięczność mieszkańców, naygodnie>szemu z rodaków dla uczczenia drogiey pamiątki Ta deusza urządzała. Okryte Kirem ńlary świątyni, a ilrogiemi kobiercami posadzka, pociągały oko przybywaiących w mieysce, gdzie kataialk wsparty siłą gustu, sztuki budowniczey, i naydoskoliałey uszykowanemi ozdobami, nad wszelki opis zaymował wszystkich, i napawał uczuciem, lakie dzieło podobuey rząd kości na umysłach wszystkich sprawić ineomieszkiło. Na przestrzeni podłużnego czworoboku, z czoła stóp 20, w dł .igości stóp 40, wznosił się gmach okazały. Pierwsze dwa stopnie, na4stopy wywyższone, zdobiły dwie półgwiazdy y/samych oskardów ułożone; środekich przykrywały puklerze; naiednym z tych umiesczone było trafne godło wyobraża iące Grunostaia z napisem: Plutót mourir que de me souiller. Daley nieco zebrane trofea rycerskie, których cel pierwszy zastępowały zbroie stalowe polerowane wielkości naturalney z szyszakami, piórami strusiemi ozdobionemi, rozpościerały szesnaście różno barwistych śrebrnemi kutasami upięknionych chorągwi. Podstawa trofeów bębnami z tyłu zaięta, przeprowadzała oczy do dalszych stopni, które tak iak i pierwsze, w fałdy regularne z kiru obite podnosiły wblasku srebrzyste podpięcia. Na ostatniem iescze wyniesieniu, gwiazda znayszerszych osczepów ułożona, rzucała blask tymmocnieyszy, że wyrachowane iey nachylenie nadspodzianie przy cało-dziaiiEł_zbrow)czy do pe'wnego punktu

Dwie srebrne zbroie boki tego stopn *U zaymowały. Trumna na 20 przeszło stóp do odpowiadaiącey wysokości posuniona spoczywała na40hiwach wielkości naturalney; podstawa dla nich okryta draperyą aksamitną z złotemi frandzlami, wspierała się na samych karabinach, których łyskanie przy niespokoynych poruszeniach spirytusowych ogniów,nakształt śkieł lub zwierciadeł ciągle ruszanych, czarodzieysko zmysły zaymowało. Grupy zbroi naystarożytnieyszey, złożone zdzirytów, kopii, oskardów, przyłbic, mieczów kształtu nayrzadszego i nadmierney wielkości, zamieniały postać katafalku na iednę piramidę od dołu do wierzchu bronią odzianą. Dwie osoby postawy naturalney, wyobrażaiące Hokkę i Amerykę, żałobą okryte wsmutnem ułożeniu, wznosiły laury wieczney sławfyprawego Rycerza. Tył katafalku zaymowały dwie kolosalne piramidy lamp kolorowych w powietrzu zawieszonych; te wsparte bryłami świateł na wszystkie strony promienia rospraszaiących, podniesione symetrycznie lampami gromadnie połączonemi, i blaskiem świec woskowych po gzymsach założonych, całemu utworowi doskonałą nadaiąc wytworność, dzieła domierzały. W kilkudziesiąt urnach marmurowanych paliły się spirytusy w rozmaitych kolorach; z wazonu nadzwyczayney wielkości wzbiiał się w górę mocnynnpłomieniem ogień ofiarny u pierwszych stopni żałoby. Wszystkie przestrzenia i otwory dały widzieć ozdoby z broni rozmaitey, girland liściowych i podpięciów światlanych. Wszędzie armatury, wieńcei niezliczone ognie, w samym kościele,przy zakrytych całunami oknach, iakby napo'wietrzny drugi kościół ogniowy tworzyły. Portret ś. p. Tad. Kościuszki wstrzymywany przez geniusza, unosił sig nad środkiem katafalku. Dwa wielkie przezrocza wystawiały herb domu Kościuszków, Roch trzeci, tudzież orderyA Cyncyn» nata i krzyża woyskowego. Dwa inne .. .r m;u q JITA-qHaJI )lA. e :1 0I91Cb przeci* ieden: ,Cnotom Obywatelskim," -dru. ,: ,Dziełom Rycerskim"-(N aybiegleyszn w sztuce budownictwa ręfc» podobno nitpoimfibiby wystawić wspaniai «Zfcga, świetnieyszego i z dobrym gurtem pouczonego wijci-iu.Jju , Atny zdlooiicv w tak eczuplem miejscu, iąffe ociriaie kościół tuttyszy Katedralny środkoweni swoic-m urządzeniem, aca w całości Ernach nader piękny i 0fozaty. JByłoto dzieło rysu JP. Budtiwniczt go Mhkarzwkza, do Mórego rozwinicnia i Tanych w ogóie przygotowań scze-ólniey przyłożył się W.JXia,dzPrzy?uAi, Kanonik Kr.tsdra In y tuteyszy )

MOWA JWHiacvntegoZubrzwsUigo it.d.

[eH Wspaniały II s»Hii;iiif:oga śaiWfrn) il'<h..:d; te W oblządku rebgiynym "ptzez j. rwdźi y < li H'*!,upów i Słplanow prztd tron NryuyżSz.go wb.u-iio e raeMMY s ten ponszeth.ny Jjd wszystkich Iv. dtz i( h wy ty ty srtVB ek : nieodi.» }awaiią wysławia nam »NQaJc ff-p . 'iclj - a i Bt>""rVI,1 'dwtcli (ja..] »wiat«, i-t7@1igruu A 'o iciużżAi, Chlubn m i piwne- resi zaSt z) lem. b (iz" ZI! i'" 1*1 -WUIB * dzieł ryt t-rsk b. I (Z sidlia, Ita podstaUIC- CtlfitY" znęstwa i ob;, w (i Iv i ziSj.jcma, po.Ji"< iii-nn-.klriey pam te i «ry JIY, »dmeyvey ic bywa liwtlłpic i, 51 iac »ii; wzorem dł n Ha? (fmycfi i oki !m.-iuy.dic obeaz duSzY l plzymsot iv ladtutztt Aixii'tszh, me moim słabym z04,.wion< snom, l et« i.ko naoczny swiidek €iiól i męstwa J t t r, ośmielam Bt <h.or nieudolny płos podnieść, feczeshwy, po nzykioi stzęśhwy, kto może go 'o i zy \ mi i. tego, do viia'omoi-ti (od.u wiaóiize.siyibi potomny. ti. - Urodziny \r VViflk'c'm JIH,Itvi-ii lin utiiciii, 2 .'idiiieti.cfobizcpii , JIJI coiizonu pł*>' r Bnoti ioj,vii.aJ i iuvtw M' tvzoitm (i ii BiaKomiłych n >drf*i di w. (driani do szkoły ry< uskiey, nak-tdirein podmryszego (epstyih przi zi.ajtzco, maddAo Jeiz ruesrztfliw ego Stanisława Aligtista w 'WarszaHie u m u - reojityi zataz M kwiecie Aval-n, roi llI*< ey przyszłośći dawał nadzielę, uzdolni. Hac sit do dalsz\ tii oytzyi - ny usilij i sławy narodu. Widzą< w ów i zoS omdlała krai u poirai I, a d i i b c m rozsailney wolności tchnący, na odpics, Ź£,- lndzkosc: uciśniona, potrzebnie pomocy, ani liiebczpnczersbvo żfglugi, ani niezmienu Oceanu przestrzeli, me/do i) wstrzjTJIe ' od przedsięwzięcia, śmiałepo i spr.iwa CKipi. :tych zjiAtepo lj. n z i. Stawa w Ameryce wlowaizystwie (nwiut odwainegO, iak doświadizonepo Wo dz a, KaziaHieria I'uia»sl:ifgo. Cisną »lj obydwa) pod cI.oi-Awie W, Wa.)ngro>ia, Wybaui€ie!a ley nowey czc-śu śi\riaia, ioWuytn za'Aci zapałem, przebiegała na <>tJe pow leizonyih sobie woysk Amerykańskich, jnepizebyte cwczasowie A>,222yhI pustze, tc_pi<.< ostrze oięźa na karkach dumnych Jiietoni.< w, pogrąża «K li Wolności u innych, włtisncm oiu tylko wyłącznie mnicwaiacy»h byiłz dziedzii twem. - Pieiwszy rar Moi' imzko III »uł w swim sYn u moc iilu , z straty tueusti-szonego Tuławshhiśo, który p.idł tey p wiotcy spławy efiara. WspanuiłomAslriość narodu Amer)kai»kiego, w wystawieniu po'ej(łeimi pamiątki, pocn-szyła serce, MoiciuszAi; bo k« loi t nntemu wz: jesiony, był godłem przyszłty sławy Jepo pomnik.i. Jnź \vteti czas lud wolny odzyskał prawd człowieka; ilU s1. .łtpo i mądrego jRzadu uihwalił ustiwi, ; iuź słodkiego pokotu i OJIOCM usjłow.n swoich kos?'Ow ;, gdy Kościuszków n giodę «asjug ord t1 e m CyncAnnaca, o A d" A I nii" I C ł "rarfowłia wróci! ziemte.- Prrcb.'g! Jakiż cos okropny oziębia Jego I izcrjża tfuśz A ? gdy niezmotdowanych. UM" ł<:w llI, mimo fcudinv «;>:;11!'1 i waleczności, mezdofał odweouc nr <<i.' - drobny óy< zyzitł ' . IJnie-iei H Ł.; H-flA, f)1 wjliiskil« i,(nfmiiHił ducliem, tkól T -! v .' 1 4 .Inlic /OOCZ//i 1 pul I . nieiAzy nicicf pi e£_i na · C bitwa, jicv i II ki c.owi usul i mtipiłę* bnc-y i.A '.eonutas spfcwie, ińv. me :.ik iHileu poI.onaj'j rn zon.d. Udnic.-K.ną w fi'O.' I rają zei ' d.o -. I id.:, d z n\m tiainrl n'eg(i yś p -ię mi go .(.«u cI nrnenia Ucjut zj'rdfc* Osu*d ony ;. ;JI" ,. Więtl!B . w l\lrsburs ininey b o . d o.id WIasna dolą «lalt CIerpIał Ha utwd: .. i IfStzęśtrwt} oyczyziiy. ZaAvszc lediM.'-. 1.1 iv\ a cnotj, fjt-K-h ty swey wattośłi odfcIeta ;-a;. o I. i 'u !'.]!' oteluiey M II fi " h, widz; zadun::o .) u':,! en '. · Jl (tn nnojl nim V\-ptiialomyśin.go W sjt ' 1. JI*. .. . ini( Al.Ilc.Ti Pi.uia J. Klóry obuc:e i?ftd(.\\ Pań&fwa, oddan.ena tAt:.i Uliśniomy cnocie, sidwną MJIM t. nił patniąika, l'ocnsza slr.jiouego i brew pcav.'u narodów cietpiatcgci lenia, olimM d>S', czy .li wolnym, a z - Nur, i na piosbc Jigo, d4v..Jzi1. q d ty . I ) iAoi.-kow, z gł\bi oy b-isku b ii ryn, MJI łoiic'jwiat i Ki t II. C"yn i-j W pani,li ti. (vionAfthv .cv : j. iy .,,! ij mii .ni .pi.wi, UJM.'C. fi, .v\3;,. wia obriz u.'zY Jego. - Poiakie KoŚGMSirte <*.' .i.e I i zW')h;o Vłu piŁcjec lid poniżenie naroini; j;i rze wrócić na zicini<_ nowego śivia1.i, fctÓM) biłobiocica. V\ SZA lrn- c.:(jona, wszędzie w: lbiona t uoi i Hf.-t, Olosła u.gę dU własnych doleal'«'O_ -( i i cierpień m laków. - Ł wtnny rn wdzięc» nosi i · / ip iłem. rzy *ty » l latu WasjtngtitiHi., p o siano oił lam inbey wo hi ('! i oddychać pov\ictijem. lJI[ z <zeAoź m.(i-c oycjyz- v na chothwćrri nitdcd., ic sticii ? c> t,.ło ' - Aiiiun pi 'I. cj yen w Euiouib, lotnym partem obijetne ptzibi.gai. c wuiztf przenika dusze Mo*ci**Jtż i* JSiiewaha ŚIC, wraca *fu> finrep). Z\*. dz-nac jt iiuik zbyt odległe a neue) j e A n e odrodzenia sic. cyczy jny wi d: J i , us.iwa .się od wizdwy FiaucyiStolny, chwyt« się- lemiesza n* wzór Cyncynmita, i \JI gronie pizyif. wcl, titiil.imi i wiekiem p i zv c s i u o i y, rana.ni cikiy f y, 7)1\ Affonyni siłom od.idi-e scoi zynek* W tern uStipnKi i .t Łdka pi ?eiyw»zy, jjk Rżżyly moi ą Nieba natehi."iy; bv i-Jl niArodę dziel SWOKh, t\d wolnej umieidł ziemi, pizeds ebieize podrói do Sżaayearyi, stawa iid Wojney Hefwet Jl siedzibie i w Su/urze Ślachet;iego wyziewa ducha. - szanowny Mężu. I Niedziw, że za iyty twego byłe<= celem zazdrości innych Haraidów; gdy ż»yt M i zesiiem porwaniem ducha twego pozazdrościły nam N ie b a; zY( b< dziesz po wszystkie w.eki, bo późny 7c«yj bez gnieyvu i stronnośe;, kreśląc dznie n aro d u, zedrze zastoin r dzieł i wieku twego, IJjuJu Wam poważne Sahir; Wladze! it CqMaC WoItość zwłok ?vl(_li!tfo, pod urzędowa zacbowuiecie one pieczę« la, JAdyi n vtft ulotny proch tych drogich sczątkow, naszą iest w i no u .

Czet godny cieniu! i'izyim od rns fen hołd uszanowania cnotom tw onn winny. Oby! adtich fwóy wgórne uniesiony Nieb i, stanąwszy prze* Njywyiszy m świata Sędzią, z odwieczney pjzcziaczeri i i ę u ści ;gn'ał na współrodaków, walecznych i cnoihwyih dzieł twoich nagiodę. Wspaniałomyślność Twoia Nayiaśnieysza ?iięino, w tych ostitnich czusach urrnała cenit* cnoty i miStwo Polali' w, kiedy w mestzęścni stałaś się im podporą.

Dzś pizytomrid temu obrządkowi narodowemu, nowe ndbierdsz prawo do naszey tvdzieczncistt, dowodząc, I ii honor i cnota do wszystkich ruleźy narodów; z namt oddatesz cześć rJamięci Bohatyra dwóch świaiów.