DODATEK

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1818.07.22 Nr58

DO

Gazety Wielkiego Xi e s twa

Poznańskiego

Nro58.

Z Berlina dnia tg. Lipca.

Przybył tu JO. Xiąźę Radziwiłł, NaBiksti:ik W. Xic6tWj PoznańsMego.

Z Petersburga dnia tg- Czerwca.

Dnia 14. w)witszoi>a tu na zamku Cesarskim cbóftjgitW doniosła ttv stolicy o przybyciu N. fana z Moskwy do pałacu Cars ki e - S i e ł ov Przybycie N. Pana do stolicy tuttyszey rozJbło radość w sercach iey mieszkańców, r riowe wszystkiemu nadało zy le. W przeszła niedzulc o 'Jmtrj w wieczór zgromadziło się ni* przi liczone mnóstwo róz-. tgo stai'U, płci i witku ludu nad brz< g N e w y przy zamka z.mowtgo mieszkania, .h ą. rtgłądafe Oyca i Monarchę swoiego, m>ią< < go się. udać do (Jarekugo ''''4tła. Wriczor był pogodny i piękny; siat-i ełnzaje doozdoby umits<zorje m N fc w i t naprzeciw rzeczontgo zamku-, napełiiicnt maytkuBii. »miesrząre na sobie irrozykę rogowa, która przyremnie bawiła lud zgromadzony, r? z pierwszy U go hu ukazały się nr swoiem mityscu.- O iczem więiey niemówia, w towarzystwaih tuttyszy, h iak o przybyciu drogich osób N. rodziny, oraz N. Sprzymierzeńca. Nadziei» zaś uroczystości maijjeych wkrótce nastąpić, wcześnie wszystkich zaymuie. Senat na powezecbnćm zgromadzeniu «woiem, stosownie do ukazu Monarchy, wyrzekł rozwięzurąc uczynione zapytanie, ii nieworna chrześciiau zadłużonych iydom w źadi.en» zdarzeniu oddawać tymże żydom na wy»ługC» ale z tętni dłużnikami należy postępować W przypadku ich nierzetelności podług praw w tty mierze. Hrabię Staniała wa Po tockiego, syna zmarłego- Hr. F e I i x a P o t o c k i e g o A mianował N. Pan Kamerjutikrem.

List N. Cesarza w ie jyku Francuzkim do małżonki zmarłego Xil\zecia Marszałka Barklay de Toili: ,AZ rrczueitra naygłębsztgo zmartwienia dowiedziałem się X ężno o niesczęscIU, które dotknęło. Znałaś Xiężno przywiązanie mfeie do Marszałka, i szacunek, który dla niego u mnie jednały świetne zasługa i celuiąct si-rca* itgo przymioty. Możesz X ężno sądzić, iak muszę dzielić boleśó, łtórą ci zadnie wypadek tak rięiki. Państwo traci w nim itdnego z naygorliwszyck sług ewnich, woysko naczelnika, k'óry zawsze mu był przykładem waleczności nayznamienitszey, a ia towarzysza broni, którego prawość i poświęcenie eię zawsze mi były miłtmt. - Nies-zęśrie to jest wyższe nad wszelkie pociechy ludzkie. Nie będę siębynaymnley Villi na odmalowanie przed nią boleści i żalu, które mię, tak mocno I rzenikaią. Jeżelibym w przygodzie tak bolesney mógł bydź sczęśliwym okazsćci Xiężno, albo iey rodzinie, iaki dowód moiego intereesowania się, i przywiązania, z naywiększym pośpiechem radbym ie spełnić. - Proszę bydź zapewnioną o molem rzetelnem powa* żarnu.

(Podp.) A L E X A N D ER.

Moskwa 3. Czerwca i s' !v Za zgodność: Xiążę Włodbimierb G<iliczyn, Adjutant J. C. Mości.

List N. Króla Jmci Pruskiego w i zyku Niemieckim do teyj.e Xiczney: "Z naywiększem zasmuceniem dowiedziałem siel\ wielce szacowna Xiężno z uczynionego mi doniteiei ia o zgoni«, iey małżonka. ł>Jie iestem w «tanie przyi i < ać dla .nity po ciecby w tak wielkity s'rr.cn; ale nie mogę nie pośpieszyć z wyrażes iem moiey spólboleści z przygody lak emutiiey, czego os biście dopełnić niemogę'dla wyiazdo iey z l'aństwa moiego. - Zmarły ś. p. mąż iey równie uzacnił siebie cnotami wodza, i · Ic i człowieka, i wysokie powalenie dh>ab bit: u świata zapewnił; pamięć iego atoli scz« gób.iey przez iege usługi dla przywrócenia spokoyaości E u r o p i e niewygluzowaną we m i e zostanie, a żal niego straty równa się lak ełuszney twoiey Xiężno boleści. - Do-wyrażenia tych moich przed nią uczuć ku zmarłemu pragnę, przyłączyć moie sczególnieysze dla nity poważenie. M Królewcu dnia 10. Czerwca r. tg13.

(Podp.) FRVfJERYK WILHELM.

B oryginałem zgodno: Xiążę Włodzimierz Gahczyn, Adjutant J. C Mości.

Cd Menu dnia 10. Lipca.

Kr lewic N astępca troi u Bawarskiego uzn-l i prl\yiął osobnym aktem ustawę konstytuiyiną, prztz Króla Oyca iego Królestwu bawarskiemu nadaną. Poróżnienie między Królewicem Bawarskim i byłym Wice - Królem VV .'oskim, zupełnie zagodzone. Mówią, iż Minister doIT.U, Hrabia R e c h b e r g ziednał sobie przez doskonałe pismo zasługę pośrednictwa.

Z Saxonii dnia i/. Lipca.

Król Jmć biwi teraz w Pi In itz. Słychać, iż ku końcowi sierpnia poiedzie do Re n u. W Xieetwie Saskiem bani r u czynnie odbywaią się teraz ćwiczenia woysfca. Ceny zboża poszły znowu nitco w górę w S a x o n i i , z przyczyny niewiadomo iakiey. Urodzaie ozime rokuią płonne żniwo. U niwtrsytet Lipski birdzo licznie teraz znowu odwiedzany. Posiada międjy ucznisini swoimi kilku Xiążąt, np. Xiąięcia Fryderyka liano- Kasselskiego, (syn Kltklorouiiza, którego m łżonka iuź od kilku tygod i z córkami w Lipsku b3wi), rządzącego Xiążęcia A nh a 11- K o t h en, Xiążęcia Fryderyka Augusta Emila HolsteinS o n d e r b u r g - Augustenburgskit-go. Ż,ycza sobie pomnożenia itetze f*kulte:u teologii kilkoma światłymi i uczonymi mężam'.W handlu panuie teraz w Lipsku cisza, iak ieecze zaledwie kkdy. Hrakuie pieniędzy i zaufania. Handtl spedycyiny prawie się całkiem ztamtąd odraził; wieior .kie podaią tego przyczyny. Niektóre możnaby przecie uprzątnąć, n. p. naprawa dróg i zm ieyszenie cła przechodowego. Gdy Lipsk cierpi, cały kray to czuie. Bzecz dosyć osobłiwsza, że chociaż hand« 1 w Li psku lichy, liczba n.ieszkańców ciągle się powiększa osobami z przyległych okolic tamże oeiadaiącemi. - Król Pruski darował dwa żelazne dzwony kościo bitwy dnia ig. Października 1913; wkrótce . ich się tam spodziewaj,

Z Bruxtlli dnia./3. Lipca.

Dnia 6. przybył tu znowu Ca m b a ce res.

Dnia 7. było pierwsze posiedzenie etanów prowinc )aloycb. Wyrok Trybunału Gandawekiego w sprawie Xiążęcia Wellingtona np. Panu de B u s c h er, potwitrdzor.ym został w appellacyi na korzyść ostatniego. Sprawa ta póydzie teraz do sądu kassacyinego. N a wystawienie pouinika Waterloeskiego uchwaliły już stany generalne summe, 100000 Złotyc b.

Król nasz ma zamiar bawić wprowineyach swoich południowych na granicy Pruekiey podczas ziazdu Monarchów w AkwisgranIe.

Z B a w a 2 y i.

Dalszy ciąg Aktu Konetytucyi Królestwa A awarskiego: TAtuł Vty przepisuie sczególne prawa i Wyiatki k Podług tego, urzędy koronne iako naywyisze godności Państwa matą bydi albo dożywotnie, albo nawet i dla potomków w linii męahey podług starszeństwa dawane; zaś Szlachta pozostdie przy prerogatywach posiadaczy własności gruntowych, i ma przywiI ty, ie i< h synowit ,j o woyska w stopr iu kadctów wchodzą. -, Tytuł Vlsty mówi o Zgromadzeniach Stanów, gdzie dwie l/by, tytułtm 1*6zytn postanowione, składać sie, bc<!ą z Rackow Państwa i Posłów. liba R.dców Państwa składać się ma z pełnoletnich Xiąiąt domu Królewskiego, z U rzędr.ików koronnych i Państwa, z dwóch Arcybiskupów, Biskupów i Prezesa jeneralnego Konsystorza Prnttstanckjego, z Głów daWDych rodzio Xiążąt i Hrabiów, niemiiiey

7. tych osób, które Król albo z powodu zns> canycb usług dla kraiu, albo z urodzenia lub rnaiątku za Członków tey Izby dożywotnie, lub sukcessyinie mianować będzie: liczba itdoak dożywotnich nie mole przenosić trzeciey części sukceseyinycu Radców. Druga Izba składać się będzie z posiadaczów gruntowych, Szlachty, którzy nie maią głosu w pierwszey Izbie; z Deputowanych od Akademii; z Duchownych Katolickich i Pro* testanckich; z Deputowanych od miast i po« siadaczy gruutowych nie szlachty. -. Liczba Członków tey Izby stanowi się w ogóle podług ilości rodzin w Królestwie tak, ie na 7,000 rodzin ma bydź ieden Deputowany» z których iedna ósma część przypadnie na klassę szlachecką, takaż część na Duchcwoych; czwarta część na klassę mieyską, a również tyle na posiadaczów gruntowych nieszlachtę; każda zaś z trzech Akademii Jednego mieć będzie Deputowanego. - Każdy Członek obu Izb, bez różnicy stanu i obowiązków, powinien mieć lat 30 skończonych, rządzić sam sobą, i mitć edyktem podtiknwym przepisany rnaiątek. Co lat eześfc ma bydź nowy wybór Deputowanych, a wyszłe Członki mogą bydi na nowo obranemi. Proiekta względem podatków przechodzić będą naprzód przez Izbę Deputowanyeh, a potem do R <c1y Stanu odesłane zostaną; wszystkie zaś inne przedmioty, iedney lub drugiey Izbie naprzód podane będą. - Żaden przedmiot nie może bydź przez itdnę tylk* Izbę roztrząsany i zatwierdzony. Tytuł Vllmy przepis.ie zakres działań Zgromadzenia Stanów; i tak, bez narady 1 przychyl .uia się Stanów nie może hydź żadne ogólne nowe prawo, czy to względem wobości Gsobistty lub też własności rnaiątku wydane, ani też ietuieiące zmienione l u b zuitsione. Król obowiązany iest otrzymaj p /-ycbyleuie się Sianów wsględem pobiera Jub wreście ivzgledem powiększenia albo zmienienia dotychczasowych. Stanom podawany będzie budżet, nad którym uaradzać się maią. Zwyczayne podatki stanowione będą, na lat 6 bez Żadnych watuńkó.w. KaIde za ciągnie nie długu kraiowego musi bydź zatwierdzone przez Seym, któremu złożony również będzie wykaz użytych funduszów, i długów kraiowych; a zaś stany będą miały prawo wnioski swoje Królowi przedstawiać. Ze zaś wolno iest każdemu prywatnemu, i iażdey gminie zauosić skargi do Seymu względem nadwerężenia praw konsty turyinych , więc Izby maią ie brać pod rozwagę. Król przynaymaiey co lat trzy zwołuie stany, Seym otwiera i zamyka osobiście lub przez wyznaczonego Pełnomocnika. Posiedzenie Seymu nie moie trwać dłużey nad dwa miesiące. Stany naprzód rozstrzygać są obowiązane, przedmioty nadesłane przez Króla, który itśli uzna potrzebę, może Seym odAoiyć, przedłużyć lub rozwiązać: w ostatnim razie nowy w>bór Deputowanych ma bydź oaydaley w trzy miesiące nakazany. - Ministrowie stanu mogą bywoć na posiedzeniach Izb, lubo ich nie są Członkami. Żaden Członek Seymowy nie może by dź w CIągU Seymu uwięzionym, chyba, ieśliby poymany został na uczynku występnym. Przedmiot, na który się Izby nie zgodzą, nie moie bydź powtórnie na tymże Seymie rozstrzygany. Sam Król nadaie sankcyą prawom.-TytułVillroy mówi o Sądownictwie. Podług niego, każdy Sąd w obwodzie swego urzędowania iest niepodległy , i Sędzia prawnie tylko może bydź useoiętym z swego Urzędu. Król w wyrukach karzących może ułaskawiać, kary zmnieyszdć lub znosić, lecz zadney sprawy rozpoczętey lub też inkwizycyi wstrzymywać. Konfiskata maiątku, chyba w przypadku ucieczki, nie mi mieyeca.

D la całego Pfńetwa będzie iedna i (aż i: m a księga Praw cywilnych i kryminałnyeh. - Tytuł IXty stanowi o woyskouości, do którey każdy iiawarczyk iest obowiązany, oprócz stanu duchownego. B a wa r y a mńć bę<lzre na «woią obronę woysko stałe, które przez og..lną Jkouskrypcyą bidzie uzupełniane, i przyzwoicie, nawet w czasie pokoiu, ulrzymjwane; oprócz zaś tego, będą bataliiony odwodowe i mtlicya.- Tytuł Xty stanowi, fe przy obięciu Rządów Kroi iest obowiązany w obecnośii Ministrów Stanu, Członków Rady Stanu i Depatowanych wykonać przysięgę, iż podług Konstytucyi i Praw krajowych rządzić będzie, a nawzaiem naród, ie będzie wierny Królowi, posłuszny prawom, i poetępuiący według Konstytucyi. - Tytułem tym obowiązani Ministrowie stanu i wszyscy Urzędnicy pilnować dopełnienia Konstytucyi i donosić Królowi, gdyby przeciw niey postępowano. Gdyby zaś takie odmiany w Konstytucyi uczynić chciano, Kroi ie etanom przełoży, a te oad niemi naradzać się będą/' Zgromadzenie etanów na Seym, zwołane ma bydź na dzień J. Stycznia 15 i g do VVY-«, konywania praw im z mocy ninieyszey Konstytucyi służących.

Z Paryża dnia <1. Lipca.

Dnia 37. poiedzie N. Kroi Ja Rambou i 11 e t, gdzie będzie przytonu. ym wielkiemu polowaniu. Zaproszone są tamże naycelnieysze osoby dworu i Posłowie cudzoziemscy. Dnia 29. powróci Król do St. Cloud, a 30. zjedzie znowu do Paryża.

Dnia 6. m. b', miał Xiążę Richelieu, Poaeł Austryackij i Hrabia Palme 11 a, Poseł Portugalski ,prj.y dworze Angielskim, rozmowę z Kiążęciem W e 11 i n g t o n e m ; wszyscy udali się polem do Posła Angielskiego.