DODATEKpo

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1818.09.19 Nr75

Gazety Wielkiego» Xiestwa Poznańskiego

Z Madrytu dnia ig. Sierpnia: Wydał nareszcie Papież ową tak dawnoposzukiwaną bullę, ażeby przez dwa lata dochody z wakansuw duchownych do kasay m2\deiwey wpływały. Posiedzenie stanów C o r t e »- N a w arry skończyło się dnia 15, m. b. Wice-Król, iaIi zwykłe, zaprzysiągł; w imieniu Króla żałowani * ptaw i przywileiów Prowincyi, * Prowincya złożyła dokumentna zwyczayny podarunek w summie geo 000 piastrów oa lat pięć. Spodziewano. się więcey, lecz okoliczności' niepozwoJiły. W K a d y x i e uzbraiaią; 4 okręty - ale iółwim krokiem. InkwiBycya szerzy się coraz bardziey.. VV tuteyszey stolicy 6 znamienitych osób wzięto o północy z łóżek i zaprowadzono do wies *iet.ia inkwiirycyintgo. Ten sam ibe-epoikał * S a r a g o s i e 7 osób, między któremi dwie · .ysoKiego »naczenb. Zabra-o iin wszystkie »zeczy, a nawet i suknie. Osbraono ich, ie «ą.- Wolny mi MuLarz-a rut..

R& %waite wiadomości.Nadesłano Korrf spond«-r.to«i Himburgf skiimu do umiesczenia: iż W. Hządca wysp Fiiipmskith itst miłośnikiem cudzuzitmskieypiękney literatury, a między innem? pism' PanaKotzebue, i że chcąc tego dać dowód: ostatniemu, przysłał mu z płodów wysp swoich worek naylepszey kawy ipakęnaylepezychciga rró w. Gdy po upadku-Mura ta, napełniony byt Rzym Austryakami, kazał się-, między innemiAoeobami, także ieden Porucznik Czeski" umitiący tylko swóy macierzyński- ięzyk, przedstawić Papieżowi. Ten pogłaskał go w ramię mówiąc: bravo guerriero! Dobroduszny Czech uchwycjf raptem Jego Świątobliwość za rękę, potrząsl ią, i odpowiedział; bravo Papa!' bravo Papa! z czego ostatni serdecznie eie A uśmiał.. I na tóm koniec posłuchania*

3ali Krystyna Królowa Szwedzka uważała' zasczyty urodzenia.. Ta sławna 2 swe y nauki i wielkich przymiotów duszy Królowa-, stadła się iak nayu» etl-nit-y, aby wszystkie urzędy, nawet nay« wyższe, bez żadnego względu na urodzenie», sami tylko- zasłużeni posiadali mężowie. Gdy w iednenr urzędownie ogłoszonern piśmie, wyrażono, iż pięć naywyższych urzę« dów kraiowych nie mogą bydź udzielone ludziom podłego rodu, a wyrazy te sczegolniey nową szlachtę i innych obrażały Szwedów, Królowa Krystyna osobnem urzą d z o n e g o tego iedyoie 5Iaa się rozumieć, kto "zacny swóy ród próżniactwem i występka"mi upodla.; człowiek zaś uczciwy A prawdzi"wie użyteczny swoiey ojczyźnie, bez wzglę8,du czy szlachcic, czy duchowny, czy mie"sczarain lub dłłop, od żadnych dostoynośii "i urzęduw kraiowych nie powinien bydź ,wył " " ączonym.

Uszlacncenie bydła.

Gazety Angielskie umieściły następuiaee obwiesczenie:

Reszta pigkney trzody bydła Angielskiego do przedania. Chcą« zjednać sobie sczególne względy publiczności, postanowiłem'sprzedać sławnego moiego byka, którego jenealogia, nastęImiący list «Jowodzi, cpodpisano) $. Tom Ur. Wypis listu Pana W. Miller w Augusta do Pana W. Smith niedaleko Le"XIOgtOD.

"EYKa WPana wydała na świat krowa Stately w miesiącu Sierpniu roku igoS; była zaś ona córką sławney krowy M i n t y i witlaiego byka Alexander. Byk ten, oyciec twoiego, urodził się z młodey krowy, którey oycem był piękny zagraniczny byk; aten znowu pochodzi z sławnego byka M a y o r , i t. d.«o Łabędziach: kiedy ten ptak zaczai kydź w Polsce znany, iąk sig rozmnażaj i iakie przynosi pożytki. M - Z Pamiętnika Lwowskiego. -' Łabędź, znany iuż teraz każdemu, iest ptak wodny, wielkości nadz-wyczayney, ho długość iego może wynosić do 4 A _ stopy, a w rozpostartych skrzydłach, dosięga niekiedy miary g Wtif», ciciac zaś wynosi «ca;sem blisko 30 funtów. Pióra ma na sobie esobliwszey białości. Powaga iego postaci i duraaiakaś okazuiące aię w pływaniu, zda* ią się obiawiać ów rodaay odwagi, który nie seukaiąc z siebie iadney walki, gotowym się okazuie na wszelką, którey często i sarn orzeł nie wytrzymuje. Do P o l sic i, pierwszy raz około połowy XVI wieku, sprowadziła go była z W ł o c h żona Z y g m u n t a I. B o n a S fo rc ya; :JIC iey' stada dawany ten ptak w podarunku Damom Polskim, zwykł był do naywiększych naleieć względów i łaski. Tymczasem i te skąpe dary, po różnych, wyższych domach i w różnych kątach kraiu dość znacznie rozszerzyły gniazda łabędzi. Zdaie się', że ten ptak i dawniey musiał należeć do rzadkości nadzwyczayney i do wysokiego daru samyćhże Królów, kiedy go i w herbach heraldyka pokazuie, np. «familii D u n i n ów. N ogi tego ptaka w pierwszym roku, za zwyczay bywaią koloru czarnego, w drugim słomianego, a (łopieco w tr.ecim roku czerwonemi się staią. N ależy on do rzędu ptaków przelatując y eh z zimowych okolic do ciepleyezych, dla tego też clicąc młcde łabędzie na miejscu osadzić, trzeba im zawsze lub obcinać skrzydła lublotki skrzydeł nadłamać. W lecie żyie zazwyczay zip* łami wodnemi, robactwem i wodnemi owadami, w zimie zaś, wymaga pożywienia zbożowego. Samiec zniewala sobie zazwyczay kilka samic, z tych każda 6 albo 8 iay nieść zwykła i siedzieć na nich 5 tygodni.; tymczasem samiec wartę odbywa, żegluiąc z oznaką gotowego męztwa. Samica całe staranie zwraca do tego, aby żywiła dzieci i piórka na nich zielone czesała. Przyznaią łabędziom życie czasem do stu lat. Pożytki, które dotąd z tego ptaka po różnych kraiaeh zaczęły się okazywać, są nader drogie; sczególniey w B r a n d e b u r g i i zaczęła się szerzyć ta część przemysłu. Tam na rzekach S p r e e i H a we l tysiące iui pływa łabędzi, ie sieciami w ciasae miejsca a potem łowią i ekubia. Ten ptak Z początku tylko dzikim <<ię bydź pokacuie, lecz złowiony traci -całą odwagę i dole się nayspokoyniey podskubywać. Z zabitych, daie się nawet skóra z puchem piękni« na futra, albo na łabędziki do pudru wyprawiać. Pióra ze skrzydeł dość są zdatne do pisania, a same puchy, iak wiadomo, nniętnym ludziom naywygodniejsze zwykły dawać pościele. Ten to ptak miał pierwsza, podać myśl człeku, tak ma swoie okręty przybierać w żagle; w rzeczy samey nic nie może bydź pięknieyszego, iak widzieć stado łabędzi, które się unoszą z podniesionemi na powierzchni wody skrzydłami i za wiatrem płyną,- Do iedzenia tylko młode łabędzie mogą bydź zdatne, w starych zaś, mięso bywa nadto twarde i niestrawne. Bay-* ką ieet, żeby znane nam łabędzie przed zgonem swoim śpiewały; iest atoli innego gatunku łabędź> dziki, mnieyszy i czarnego dzioba, a który sczególniey w I a l a n d y i przebywa, ten w gardzielu swym tę ma własność trąbicy, że zaledwie tonu ekrzypców nie naśladuie. Powyższy opis p owinie oby nieiednego gospodarza zachęcić, ażeby rozmnożeniem łabędzi, (których wyżywienie nie wiele kosztuie), zdobiąc swoie stawy, korzyść z nich podług przykładu innych kraiów, pomnażać usiłował.

UWIADOMIENIE.

Za pozwoleniem Zwierzchności, będzie w kilka dni do widzenia

Wielkizbiór

Zwierząt

JPana Tourniaire. Te składpią się: z iednego Nosorożca, iednego Słonia, i iednego Konia Amerykańskiego, iako też róinycli Małp i Ptaków. Mieysce widowiska iest za Wroniecką bramą, pod trzema Lipami, gdzie leżdobrze trafione kopersztychy Nosorożca i Sie« nia będą do - sprzedania. Resztę zaś afisze oznaymią.

ZAPOZEW EDYK.TALNY niewiadomych WierzYcieli zmarłego Fryderyka. jFur sttnberg Ławnika miasta Poznania. Niźey podpisany Sąd podaie ninieyszem do wiadomości, iż nad pozostałością zmarłego Fry. deryka Furstenberg Ławnika Proces Sukcessyino- likwidacyiny otworzony został. Zapozywarny przeto wszystkich, którzy do pozostałości tey prawa lub pretensye iakowe mieć mniemaią, od dnia dAisieyszego w ciągu trzech miesięcy, naypóźniey zaś w terminie d n i a 2 O. P a ź d z i e r n i kar. b. przed Deputowanym EIsner Konsyliarzem Sądu Ziemiańskiego wyznaczonym ostatecznym likwi. dacyinym, albo osobiście, albo przez Pełnoniocników stawili, pretensye swe likwidowali, i rzetelność tych udowodnili, i tym celem posiadające dokumenta i skrypta na terminie złożyli, a w razie niepoiednania się, dalszego prawnego postępowania, i ulokowania w przyszłey klassyfikacyi spodziewać się mogą. Ci zaś Wierzyciele, którzy się ani zgłoszą, ani W. terminie nie stawią, spodziewać się maią, iż wszelkie prawo pierwszeństwa mieć mogące utracą, i z pretensjami swemi tylko do tego odesłani będą, co po zaspnkoicniu melduiącyc h się wierzycieli z massy iescze pozostanie. Tym wierzycielem, którzy dla wielkiey odległości osobiście stawać nie mogą, i w mieyscu tuteyszym znaiomości nie maią, proponuiemy na Mandataryuszów UUr. Mul/er, Mittelstaedt, feterssohn, Guderyan i Weisleder, KOIlImissarzy Sprawiedliwości" których Plenipotencją i dostateczną informacją opatrzyć nal e ży. P o z n a ń dnia 13. Lipca 1818Królewsko Pruski Sa/J Ziemiański.

v. K r f,g t - r.

ZAPOZWANIE EDYKTALNE.

N ad maiątkiem Majora Karola Bieńkowskiego, iescze za czasu byłey Regencyi tuteyszey process sukcessyino » Ukwidacyiny otworzony został, Zapozywaroyr przeto wszystkich, którzy «[o pozostałości Majora Karola Bieńkowskiego pruensye mieć mniemaią, aby się od dnia dzi sieyszego w miesiącach rn a. naypóźniey wterminie likwidacyjnym ostatecznym w d n i u 1 7. L i s t o p a.d ar> b.o godzinie . zrana przed Deputowanym Aseessorem llebdman wyznaczonym, albo osobiście albo przez Pełnomocników dostatecznych stawili, pretensye swe likwidowali:, ii rzetelność tych. udowodnili, i-tyjn celem doku« nit u ta i skrypt a u-siebie maiące dostawili; w razie zaś niepoiednania się, dalszego prawnego postępowania,- i umuscwnia w przyezłey, kkssyfikacyi spodziewać się mogą,. Ci zaś-, «toa-.y się ani niezglosaą, ani ,;te Blinie ostatecznym nie staną, spodziewac SIę nrogą,. iż 7. wszelkiem- swt m pierwszeństwem prtkludowanemi, i to im tylko przekazan m będzie" co po zaspokoieniu-stawaiąGych WIerz) cieli z massy pozostanie.w P o z n a n i u dnia-30. Lipca 1818Królewsko-Pruski Sąd Zitmiajtfki.

ZADZIE RŻAWE EN TE:.

Królewsko-Pruski Sąd Ziemiański w Kro to* szynie czyni ninieyszem. wiadomo, iz Rio s e n. papiernia zwana" do pozostałości zmarłeg JBtiijt-mina Henryku Dthn.da należąca, przy. WSI Olszynie w Powiecie-Osirzeszowskim pod N ro.

85 sytuowana, mabydżAna 3 p o sobie nasiepu» iące laia, mianowicie od S. Marcina r. b.-aż do tegoż samego dnia IS21. roku. w dzierżawę wypusrzoną, w którym celu termin prztd Dele-' gowanym Sądu naszego, Assessorem Ltnz, na dzień 7. Października Wyznaczonym został: W jywamy przeto btędącyeh wstanie i ochoięA maiąi yeh dzierżawienia ninieyszem, aby ita rzeczonymi itirmme w Izbie Instrukcyiney wspornn.oiiego» Sądu przed południem o godzinie o,iey się stawili,. a n.iywięcey daiący. przybicia dzierżawy s p odziewać- się ma. Inne potrzebne kondycye dzierżawy będą na terminie ogłoszone.X n u e s z y n dnia 3. Wrztśnia. Ibi8Królewsko- Pcuski S<<jd Ziemiański..

OBWIESGZENIE.

Godziennie dostrzega się bardziey konieczność regularnego przez- gospodarzy kamienic zameldowania osób-, w zdarzających się przy przeprowadzeniu odmia ach, 1. o ta owyoh niezw-łocznego Romm-lssar owl Re:Vlru donies-ic-ma, celem- zweryfikowanIa Tab.ell ludnoś<<i, podług których do zameldowanIa - źey namienionego prawie iui ztip< lnie zanIedbanego, wzywa się każdy Właściciel ?uma zobowi-ązkiem-, aby wprowadzaiąrych SIę ?o niego komorników, i ich służących r ruazleź' swych własnych, Kommissarzowi Rewiru lub też- na Ratuszu zrana o godzinie cjtey przedpołudniem zameldował. Kto tego zaniedba i dostrzeżony zostanie,za pierwszą rażą karze dwóch Złotych do kassy ubogich zapłacić mianey podpadnie, która kara za drugim razem-podu-oiona będzie. Baczność więc mieć będą. Właściciele do-mów, na odmiany personalne komorników izobowiążą do podania w swym domu zdarzaiącey się odmiany ludności do dalszego zameldowania lub sami ich zameldowaniem za« trudnią się. P o z n a ń dnia

11. VVrześnia-I8i8» Dyrektor miasta i Pblieyi A 62 arno W S-K i.

U wiadom-itnit. U rząd etconomicanyiKo* narzewski uwiadomią kupców handluiącychwełnąa. iż ma kilkaset kamieni-wełny- na przedaź, między lą-ieet- wiele poprawney. Ostrz.egaoraz, źebv uiewierzyii niektórym szalb.l rzom udaiącym, iakoby tę wełnę, zakupIlI;, nawet ieś!i okazuią kontrakty, te są zmyślone.

Doniesienie o koniath.. Na iarmarku Jarocińskim na S. Michał r. b.

znaydować sięA będą ogiery, wałachy i klacze Polakiego gniazda.

Średnie ceKY zboża w Wroclawiia dnia ia. Wrztśuia rgig w nominalnej montcU*' Psiciiica 6- tal. 8 troiak. Zyto 4 talio 5 troiak.

Jęczmień % ta1« 28. troiak. Owies 2 tal. 5 troiak,