A A A A A A A A A A A A

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1818.10.14 Nr82

Przybył tu Genetał Hrabia B ennigsen.

Ma tu także ziecbać były Arcybiskup Mechlińeki. Dr.ia 30. Września, Cesarz Austryacki i Król Pniaki I.synem, Xiecietn Karolem, byli w.iut.-yszym kościele Tomskim, gdzie kazali sobie pokazać tameczne relikwie wielkie i małe. Monarchowie oglądaią wciąż incognito osobil wości miasta tego i okolic pr*y trwaiącey piękney pogodzie. Po między tuteyezemi mieszkaniami MU nistrów, pałac Xiążęcia R i c h e l i e u n a y świetniey urządzony. W niedzielę dnia 4. iako w dzień imienin Cesarza Austryackiego będzie w kościele Katedralnym solenne przy muzyce nabożeństwo, na którem Monarchowie znaydować się będą; potem na6tąpi wielka parada, którą również przyloninością swoią, zasczycą. Tegoż-dnia wielki obiad u Króla. Po południu napowietrzna podróż Pani Re ich a rd. Nawieczór daie miasto nasili redutowey wielki bal, łtóry iuż Monarchowie przyjęli; na górze L o y s b e r g faierwerk, a w mieście powszechne oświecenie. Przybyli: Generałowie Porucznicy MiiffI i n g , K n e s e b e k , T h i e l m a a n, B o y e n ( Minister woyny), Xiąię Sa y n - W i t tg e ns t e i o, Xiąż ę H a t z f e l d , P o s e ł w H a d z e ; Boseyiecy Generałowie: Hrabia C z e r n i - s z e w, B e n k e n d o r f, L e was z o w; Poaeł Francuzki przy dworze Wiedeńskim, Margrabia Cara ma n; Poseł Ausiryacki< przy dworze Pruskim Hrabia Z i eh y; Genelał Niderlaodzki By land t; Tayny Radzca gabinetowy Al b r e c h t. Z Petersburga dnia w. WrześniaGazeta Senacka z dnia 7. b. m. zawiera Ukaz J. C. Mości do Rządzącego Senatu pod dniem 14. Sierpnia, w tych »łowach: "Wszystkie dozwolone przywozić do Ros»yi, podług taryffy 18»6 roku, towary, nie

A A A A A A A A A A A A A A A A A

wyimuiąc i niemIanowanych, których, n«fwóz pozwolony tylko do portów Petfrsburgskiego i Odeskiego, rozkazuiemy pozwolić od 1. Września roku bieżącego wprowadzać przez tamoiuią Radziwiłłowska, z pobieraniem położonych w tey taryffie opłat, i zachowaniem wszystkich postanowionych prawideł. " Xiążę, Urtiso w, Rzeczywisty Radca Stanu, Vice-Gubernator Petersburgski, uwolniony iest na własna prośbę od tego obowiązku, a na mieyscu iego został Vice-Gubernatorem, Dyrektor banku assygnacyinego, B 0r o z d i n. Podrożę przez Cesarską akaderaiią nauk Petersburgcką w rożnych czasach od roku 1733, aż do dni naszych przedsiębrane, zawicraią ogólny zbiór naydokładnieyszych o Cesarótwie Rossyiskiem wiadomości. Dzieła wielkich i uczonych poetrzegaczćw Krae z e u i n ni ko w a, L e p i e c h i n a P a 11 a - sa, Gmelina, Guldenetadta, wydawane w różnych czasach, nie daią czytelnikom dostatecznego ciągu i porządku; przeto akademiia na wniesienie Prezesa swego, JW. U war o w a, postanowiła zrubić nowe i dokładne wydanie Rossyiskie wszystkich dotąd przez akademiia przedsiębranych podró£y. Tom pierwszy tego* ogromnego (około 30 lub 40 tomów) zbioru wyszedł z pod prasay. Zawiera się w nim opisanie K a raczatki, Kra s z e n i n n i K o w a, ze wstępną przedmową o zamiarze i podróżach, w tym zbiorze umieścić się maiących, oraz życie tego pisarza. T o m II iest iuż pod prassą: ozdobiony będzie kartą jeoA-.ificzną Kam. - cz a tk i, odrysowaną przez członka akademii W i s z n i e w s k i e g o , podług niewydanych i naynowazych obserwacyi. Wiadomo ie biegły ten astronom odbył prawie 90 tysięcy" wiorst podróży po kraiu Rossyiskim, gdzie około 3,000 zrobił obserwacyi, i dziś nad opisaniem swey podróży gorliwie pracuic. ny, łaskawie tom pierwszy przyiąć raczył. Od Menu dnia 30. Wrześniu.

Słychać, iż KróJ Wirtembtrgski nie iegt oboiętnym widzem wprawiających w niespeŁoyr.ość stosunków między dwema Państwami Niemiec Południowych. Niebezpieczeństwo gwałtownych kroków przy iego granicach, miało go nakłonić do ofiarowania pomocy zogrożonemu Państwu, i przedsięwzięcia stosownych środków, staraiącsię przy tćtn wszystkie m naycelniey o utrzymanie pokoni i zgody. Jest zresztą mniemanie, iż zakłócenia territorialne wzięte będą na uwagę przezsprzy mierzonych Monarchów w A K W i sg r a n i e, a potem odesłane do dalszego ułożenia do FrańKfortu. Dawniey znano tylko cztery części świata i cztery epoki; po odkryciu zaś piątey części śwbta, musiano także oznaczyć piątą epokę, która była daleko gorszą od żelazney, a którą słusznie papierową nazwać można. W idziemy dziś Łraie upadaiące poci ciężarem swoich długowi inne krzywdzące swoich wierzycieli, a mało takich, któreby prAestrzegaiąc publiczney wiary , nieulegały przykrym okolicznościom. Do rzędu ostatnich należą bez wątpienia P r u s - sy, które wnayciężazych ezasaih wypełniały Wszystko, do czego się zobowiązały, i nie Jyrt-iieyszyły długów skarbowych, lubo naywiększe do tego miały prawo. Długi nawet itnnieyezone do trzeeiey części przez byłego Krola Westf-Iskiego, przykręciły P r u s s Y do całkołvitey ich ceny. Taka administracja skarbowa na iakiiż niczasługuie uwielbienie * wdzięczność!

Z Sztokohnu dnia 2jf Września.

Dnia 25,m.b. podał Kaw.ler Rnmigny Królowi na prywatnetn posłuchaniu listy Aerzyttbe i ko n-dzwyczayny Poseł i pełnomocny Minister Jego Chrztściiańskity Mci.

Z Baden dnia 26. Wrześnie.

W, Xiążę opuścił Grie sba eh i zaią? zamekFavorite niedaleko Ba den. Za przybyciem swoiern miał się «ość dobrze, i iuź czyniono przysposobienia do podróży w ciepleysze strony. Radzca etanu H u f e l a n d oświadczył sfę za Won t pellie r, i W. Xiążę miał zamiar poitchać tamże; wszakże od dui kilku cierpi znowu tęgie paroxyzmy, któreby daleką podróż niezmierni«? utrudniały, a może i wcale odradzały. Do tego chorobnego stanu łączą sfę nadto i troski rządowe, które W. Xiążęcia mocno Jotykaią. Bawar y a zdaie się tnftć zamiar korzystania z pewnego nastąpić mogącego wydarzenia, ażeby dopiąć swych dawnieyszych a zswslie statecznie odrzucanych rosczeń, i tym końcem ściąga swe woyska, które w kilku mieyecacb Badeńskim zagrażaią posiadłościom. Alić i z naezey strony przedsiębiorą dzielne na odpór kroki. Urlopnicy nasi ściągnie ni, a pod Mannheim i Freyburg stanęły znaczne woyska ku obronie granic naszych. W. Xiąię zdaie się na swą sprawiedliwą sprawę, na pomoc swoich wiernych sąsiadów i spółS ran d W, mianowicie zaś na opiekę zgromadza* nych w AK wisgra nie Monarchów, których z mocy przyiętych zobowiązań, spokoynośó wewnętrzna Państwa Niemieckiego, równie iak całey E u r o p y, mocno obchodzić musi. Z Hruxetti dnia 1. Października.

Przybył t u - War s z a wy Hrabia Za moysk i, Senator Polski. Pomiędzy cudzoziemcami bawiącymi w A« K wisgra nie" ma się także ieden Grand Hiszpański incognito znaydować.

Xiążę R e n t iedzie z małżonką swofą do Akwisgranu. Pałac w którym dotąd mieszkali, przeznaczony iest II3 pobyt Cetarzowych Rossyiskicb. Ze brane do obozu pod Z e y s t woysko, złożone z 22,000 piechoty, rozpoczęło sw* POPISY.

-Sławny vr Paryiu, nie maiący Ieecze Lbty partykularne z Madrytu dnia 16.

«pelrui 8-lat, ekrzypekLareonneur, prze- Wrztś. ia donoszą, iż Hiszpańscy Ministroiechał tęey do Akw isgranu. wie stanu: Don Pjiarro, naczelny Miniuj Paryża dnia 2g. Września.. eter, b o n G a r a y, Mn.isttr sbrbu i D o n Król zdrów i 1 racuiell owu z Ministrami. Figa roa, Minister marynarki, w nocy z 14.

Zapewnia- wciąż, ii -Monarchowie sprzy- na 15. w łoiku aresztowani i do Waltncyi, mierzeni przeiadą się na krotki czas do P a - S a r a g o s s y i ]I n d a l uz y i wygnani zostali, ryża dla rozrywki. Margrabia Casa Yrujo, R?dca stanu HiPodobno takie przybyli iuż do AK wis- m a s i Generał-Porucznik Cis n eros są ich gra nu Agenci Niepodległych Południowey następtarni. Przyczyna niełaski wygnanych A m e ryk i . Ministrów niewiadoma. Królowa zssczycała Francuzcy wychodźcy, którzy pod Gene- ich stztgólnem swem zaufaniem. Nowi Mirałem L a 11 e m a n d założyli osadę z pro' nistrowie całkiem są przychylnymi obudwora wincyiTexas, pod nazwiskiem: fole PrzY- u króla bardzo wiele popłacającym Ministrom tu/ku kazali tu składkę dla siebie otworzyć, sprawiedliwości i woyny. Z n a n y F e l i x D e s p o r t e s podpisał już J eden list partykularny przypisuie zrzucę500. Franków. ll>e pierwszego Ministra, Pana P i z ar r o , Jest iuż w drodze do Paryża 30000xe- predyltkcyi iego dla Ameryki i Rossyh wtów wina Burgońskiego. Ostatnim festynem, na którym znaydował Hiszpanie TaI..I,cy Francuzką ozdobę Lilii, eię z SWA żoną, był to festyn, dany prze« muszą za pozwolenie noszenia iey zapłacić Posła Ros»yiekiego w dzień Sgo Alexandra. 300 Franków do skarbu Hiszpańskiego. Żona nowego pierwszego Ministra, C a s aPoeeł Rossyieki, Hrabia P oz z o di Bor- Y ruj o, iest Amerykanka. Był on dawniey go, wyiechał do Akwiegranu. Sekretarzem poselstwa w Londynie pod Sławna Sybilla, Panna le Normand, Margrabią deI Campo, a późniey Posłem udaiąca siq do AK w isgra nu, niechce tam w A m e r y c e i w Brazylii. Pierwsza wróiyć o sprawach politycznych, lecz tylko korretytucyina Regeocyajuż go przeznaczyłao rzeczach życia domowego. była na pierwezego Ministra, lecz tego niejedna 2 gazet zawiera ce następuie: "Py- przyiął, a w ostatnich czasach był iednym tanie: Czemu się Monarchowie osobiście do zRadzców stanu Króla Katolickieg*. Nowy Akwisgranuzieidzaią? Odpowiedź: Aby Minister skarbu był iednym z naydzielnieynam rzeczywistością okazali, ii ustna pro- szych spólpracowników Pana G a r a y, noCedura lepsza nii piśmienna." wy Minister marynarki iednym z ostatnich Pułkownik F a b v U r , którego Generał Wice -Królów Buenos- Ayreskich, późniey Canuel zapozwał o potwarz z okoliczności zaś Dowódzcąmarynarki w Kadyxie; Ofiwypadków Lugduńskich, wniydzie podobno cer w wydziale swoim bardzo znakomity. w Roesyiską ałużbę, #0 n a p a r t e użył go Sądząc po charak terach mężów nowy skłabył w zleceniach do P e r s y i . daiących gabinet, spodziewać się należy barPewitn wierszopis w M e t z opisał WIer- dzo stanowczych i liberalnych środków. Żaden tzern konstytucyą naszą. człowiek w H i s z p a n i i r.ie posiada wyż**eZ Londynu dnia 2. Października. go stopnia moey duszy, iak Margrabia CaW M a d r y c i e zaszła niespodzianie wiet- «a - Y ruj o, i żaden nie iest lepiey obeznała w Ministerium zmiana, o któręy gazety ny 1 @becnćm Prowincji Hiszpańskich penasze następujące @głesiły wiadomości: pozostanie przy swoim urzędzie, gdyby podane przez niego środki za niedostateczne uznantmi byclż miały. Gazeta the rimes porównywa ra«?I..I, w Mądry eie odmianę z odmianą, iaką iedrto poruszenie ręki w K, a le i d o s k o p i e zrządza. *) Ciekawość, iakie odmiana w M ad rycie sprawi na kongresie Akwisgrańakim wrażenie. *) Gatunek latirni magiczney, gdzie nayrozmaitsze figury pokazuią mięszauinę wszystkich kolorów« Donoszą zMadry tu pod dniem 15. Września: "Zaszła wczorayszey nocy odmiana w Ministerium naszem, wprawiła tu wszystkich łudzi w zadumitoie. Nowi Ministrowie, iak słychać, tymczasowo tylko mianowani. Król Jmć był dziś iak zwykle w Prado (zwierzyniec). W Madrycie żaden cud niep bpłaca nad godzin II . 5I List prywatny z P a ryż a zawiera co naitępuie: Peryz dnia 18 Września.

,. Zeszłey nocy przybiegł tu wyprawiony od naszego Posła w M a d r y c i e, Xiecia M o n t m o r e n c y, goniec, który przywiózł niespodzianą wiadomość o nagłey zmianie w Hiszpańskiera Ministerium stanu. Zapieczętowano papiery zrzuconych Ministrów, których pod <<iocną eskortą wyprowadzono ze etolicy. Zona Kawalera de P i z ar r o , - która znaydowała się w 8mym miesiącu ciąży 1 dostała pozwolenie towarzyszenia BIIeKII mężowi. Lee* % przelęknienia się zległa zawcześnie, i musiała pozostać we wsi o raił kilka od M a d r y t u odJ egłey. Podczas wy prawienia gońca z M a d r y i u, wielkie tam panowało wrażenie! zafrasowanie; mówiono o odkrytym spisku, co itdnak żadney nieznayduie wiary. Z niecierpliwością wyglądała dalszych wiadomości i skutków, iakieby odmiana Ministerialna mieć mogła."

Stan zdrowia Królowey (a* się w ostatnich dniach .polepszył, iż obawy momentalnego niebezpieczeństwa zniknęły. Donoszą z F i 1 a-d e 1 f i i pod dniem I.

Wraeśaia: "Jozei Bonaparte posłał do F r a n-e-y i 46,000 odezw, zapraszałących iego stronników do Ameryki. Jak słychać odebrał dopiero 1 6. odpowiedzi. - Admirał rokoszański B r i o n sprowadził do A ugu s t u ry 10,000 karabinów, nieco dział i amunicyi, które z E u r o p y przyszły." Kardynał C o II 6a l vi uwiadomił Ministerium Angielskie, iż Papież skłonnym iest posłać Xiedza Bonapartemu II3 wyspę S. H e l e n y, i odebrał odpowiedź, iż to siaćby się mogło bez dalszego pytania, skoroby s\% Xiądz poddać zechciał wszelkim przepisom f na wyspie wykonywanym, i zebowiązał się# iż naymniey 5 lat na wyspie pozostanie. Oy« ciec S. uczynić miał ten krok w skutek nalegających próśb krewnych B o n a p a r t e g o 'W R z y m i e bawiących.

Ha-wyspie S. Hele-ny zostrzono środki ostrożności przeciwko przyktiiaiącym tam - okrętom Amerykańskim.

Z Ameryki dnia żg. Sierpni/t.

Generał Ł a 11 e m a n d, którego osada znacznie się już pomnożyła wychodźcami Eu.ropeyskimi, wzmacnia wciąż warowniami granicę swey siedziby. l' odług ostatnich wiadomości z II a y i i, obieżdża Król Henryk kray swoy, rozporządzaiąc -potrzebne ulepszenia i zakładanie warowni. Woysko iego cofnęło się z okolicy P o r t a u P r i n c e . Marynarka Amerykańska składa się teraz, prócz znaczney liczby pomnieyszych okrętów woiennych, z 3ch liniowych okrętów o 74 działach i z 10 wielkieh fregat od 32 do 50 dział. N a warsztatach znayduią się 4 liniowe okręty 074 działach i u fregat. "N ieprzestaniemy, mówi iedna gazeta N ewiorkska, nieprzesianiemy budować okrętów wo ,lennych, dopóki nie staniemy się naywiększą v» świecie potęgą morską." Gazeta w Charles town wychodząca zapewnia, iź Pułkownik M'Donald z u Oficerami Brytańckirai, którzy chcieli przyjąć służbę u powstańców w Wen e z u e l i, do stali się nad O r o n o e e o w ręce podiazdu woyska Królewskiego » wszyscy spałaszowani zostali. W Waeyngtonie stanęło tego lata prze»zło 150 nowych domów.

T U R C Y A.

U ciemiężenie i niesprawiedliwość Ts z arka dszi Ałi Baszy w Sc hi was, w Azyi moieyszey, zniewoliły lud do buntu. Sześciu ościennych Baszów, wszedłszy z swoóm woyskiem do tey prowincyi, pustoszą żyzne okolice, oblegają miasta, i wszelkie okropności woyny rozpościeraią. Mreszkańcy w Sclirwa s przywiedzeni ilo osutniey rozpaczy, nieSczędziłi nawet rodziny swoiego Baszy, i wezy»tkie iego żony i dzieci pozaLiiali. Słychać, li wielki Sułtan mocno rozgniewcny, okaże surowość w ich ukaraniu. N ayświeższe zaś z S t a m b u ł u wiadomości .zawierają co następuj* : Dzień J 3. Sierpni 1 był okropnym dla miaStaSta m bu łu. Wypadki wSch i was i mianowanie nienawistnepo Janczarom Agi, posunęły nieukonteotowanie Indu do naywyż»zego stopnia. Obawiano się buntu. Podpalono dom byłego K u ech ds c hi Baszy (arzęd.nka połicyintgo)- Pożar (rwał od rjna aż" do północy, r okropne zrządził spustoszenie. Kilka tvsiqcy domów, dwa kościoła Chrześciiaiiskie i ryb ż mnieyszych meczetów, Stnło się pastwą płomieni. Obecność W. Sułtana i wszynkich Kgo Ministrów podwaiała gorliwość gagzącyrh ogień, lecz ciasne ulice i upał były na preeśzkotfzie. Tymczasem widać było coraz więlsze zaburzenie ludu. Buntownicy domagali się odmiar.y W. VVezyra i W. Admirała, tudzież oddalenia Ha-

letEffendego i innych urzędników; lękano się o życie tych osób i innych. N azaiutrz nieustała iescze trwoga, aż nakoniec wieczorem ogłoszono przeniesienie chorego 11 s c hli i-A h med Baszy (Kapitana Baszy) do lirussa i wezwanie Hassan Baszy na urząd W. Admirała. Rząd podwoiwszy swoję baczność, zupełną przywróci! spokpyność. Powiększono straże; patrole dzień i noc chodziły, i kilka podejrzanych osób uwięziono. N apróżno źie myślący trwożyli Publiczność JIo-.vemi poiaramh Zaniósł rtąd prośbę do wszystkich zagranicznych Posłów, aby swoim ziomkom surowo przykazali chodzić w nocy przy latarniach dla uniknienia wszelkiey nieprzyjemności. Dnn i 7. Sierpnia odprawiła się nadzwyczayna rada u Muftego, pod przewodnictwem W. Sułtana. Ogłoszono potent firman, zaieeaiący ludowi spokoyność i porządek, wzywaiący oraz do otworzenia zamkniętych sklepów, zapewniaiąey nakoniec, ii rząd, ufny w gorliwości i pomocy dobrze myślących mieszkańców stolicy i całego kraiu, żadnych nie łęka się intryg, i surowo ie ukarać potrafi. StDnęfi takie na wspomnioney radzie naczelnicy rozmaitych pułków iancza-« rów, z powodu, iż podwładni ich należeli do podpalania; zalecono im śledzić podtyrzanych żołnierzy, i winnych suro« o podług praw ukarać. Dla dogodzenia nareszcie przesądom Uxda, który sloniów zwylł poczytywać za niesczęśrre sprawuiące zwierzęta, i wszelkie pożary b) tności ich w S t a m b u l e przypisuje, postanowiono wypędzić wszystkie słoni« z stolicy; co zaraz nastąpiło. - Dnia »g. Sierpnia ukarano śmiercią znanego równie ze zły<h obyczaiów -jak wybiegów prawniczych UFlęJnika są-iu w (ia la t a , nazwiskiem K e radu r Suleim a n, który był Wakanuwis (pro teiólisią) przy wspomi - ionym sądzie. Za rozmaite dawnh-ysze wykroczenia wypędzano za kilka razy z stolicy, lecz za wstawieniem się janczarów, pozwolono mu wrócić. Pod po do Bostandzi Baszy i Topdechi Baszy, został oddany oprawcom, którzy go udusili, : trupa W morze wrzucili, Wiadomość o uśmierzeniu rozruchu w Sc Ii i was i praebaczer.iu tamecznym mieszkańcom, nie mało się przyłożyła do uspokoienia zaburzonych umysłów w S t a m b u l e . Sczęśliwy ten wypadek przypisuią pośrednictwu T s c h a p a n ą O g l u . Dotychczasowego Baszę, w S chi w ae posłano do iuney prowincji. N owy Kapitan basza przybył dnia 19. Sierpnia do S t a m b u ł u, a przyięty z zwyczaynemi obrzędami, obiął swóy urząd. Dnia so. Sierpnia odprawiła się w Stamb u l e świetna uroczystość z powodu przyięcia VV. Sułtana do grona tych, którzy o I, 100 kroków celnie z łuku Strzelaj Wszyscy iii - .istrowie i Panowie Tureccy byli nadaney z u-go powodu uczcie. T łum ludu otaczał wystawione kuchnie, w których 160 kucharzy robiło. W. Sultan bawił do wieczora, a odchodząc udsrował Osmana Agę W. Kuchmistrza ewoiego, lutrem sobolowem i puginałem wysadzanym dyamentami. Uroczystość ta kosztowała kilkaset kies. Lud zachował spokoyność i porządek, a Monareha okazuj e się publicznie bez liczney straży, dowiódł, ii zdradzieckie intrygi wichrzycielow, żadney w nim boiaźi-i nie wzbudzaią, i źe uważa się bezpiecznym w pośród <<ieroych Swoich poddanych.

W końcu Lipca zaczęło znowu panować morowe powietrze na przedmieściach Stambulskich Pera i Galata.

Rozmuite wiadomości.

Ogłoszona w Paryżu drukiem Fizyologia I'. Magandie, Professora anatomii, rozwiia wprawdzie tę naukę, lecz często iest niezrozumiała i śmieszna. Autor nieprzypuscza szóstego zmysłu, o którym Magnetyzorowie, a sczególoiey w N i e m c z e c h

wiele prawią i a l tory okazuie s*ę na lunatykach i udziela im władzę wróżenia. - Mniemany ten zmybł, ma mieć siedlisko swoie w koś c i a c h, wnętrznościach, nerwach etc. (Któżby się mógł tL-go po koś c i a c h spodziewać.) Umysł, podług autora, składa się z czucia o sobie, pamięci, rozsądku i woli, (to wyiiczei ie władz umysłu, w niczem wai go nie wyiaśnia.) Namiętności można uważać, łagodzić, albo przytłumiać, ale ich t ł u m a c z y ć nie można (nie masz w tern nic nowego.) O brzuchomóstwie powiada, że iest w pewnym względzie tern dla ucha, czem iest mabratwo dla oka (co za dziwactwo!) Przyczynę g ł o d u, tłumaczy z układu nerwów, bo próżny żołądek właśnie do tego iest niepotrzebny (???)

Lazaronowie W Neapolu.

Lazaronowie iest to uboższa klassa ludu pracowitego, nie rnaiąca pewnego sposobu zarobkowego, ale podeymuiąca się każdej roboty, du którey wezwaną zostarie. Gdy w L o n d y n i e, gdzie handel i czynności publiczne są w ustawicznym ruchu na kształt rozkołysanego morza, gdzie z lego powodu robotnik iest zawsze szukany - przecież rachować można przynaymniey 20,000 ludzi,' którzy wstawszy rano są bezczynnymi, i przez dzień żyią tylko z przypadkowego zarobku; toć w N e a p o l u tak mocno zaludnionym i nie posiadsiąrym tyle źródeł do wyżywienia mieszkańców, liczyć można stosownie większą liczbę podobnychże ludzi. Lazaronowie cą drąż u i K 5 mi w N e a p o l u ; używaią ich często po wielkich domach pod nazwiskiem F a - c e c h i n o d e l i a C a s a , gdzie zitrudniaia. się robotami służących, do czego i siły i obrotu potrzeba. Mówią na ich pochwałę, że w takich stosunkach dawali dowody dochowania sekretu, uczciwości i bezinteressowności; co jest rzadkim przymiotom służących. Odzieżą ich iest częstokroć iedoa tylko koszula i

tzerokie «po«bIe, iywnoscIą za! makaron b ś c iv swoią. uwolnili Iray oJ zupelńey olewłoski, ryby, kawoey, i woda mIeszana w o) i > uliurzcstwem Magnatów zdradzony, alodtjn-, mieszkaiąw przedsionkach kościo- Lazaronowie są pracowici i bezinteresowni, ?ÓW lub pałaców. Ich silna-postać i'umysł* zacaowul ą - obyczayność i perządek; postępoz-wsze wesoły, są naylepszym dowodem zba- Waaib ifIł KB' proste, ale sczere i »»lerne*wiennycli skutków ich prostego sposobu ży- Atoli pochwala (a nalciy jtdy.-it prawdziwym cia; ale właśnie tę okoliczność, która iest rodowitym Lazaronom", nie zaś owey zgrai Sczęśliwym skutkiem klirnritn, chciano brać- bezwstydnych żebraków, którzy, po naywięza przedmiot'zarzutu, i iako przyczynę obo- kszey części cudzoziemcy, napadaią, podió» jętności i gnuśności ich. wystawiać dla tego, że żnyeh w domach gościnnych, i przez to ściąnie znaią wygód życia lub są za. leniwi" aby gnęli złą stawę na właściwych Lazaronów. się o nie starali.. Już same nazwisko ezyderskif, które im nadano, wprowadza cudzoziemców w przesad, gdyż zdaie się oznaczać zuchwałego żebraka. Niema pewności, zkąd właściwie to nazwisko Wzięło początek, lecz naypotuionif-ys2fmidju-nrdwdy iest to, co sami o sobie powiadaią, to iest źe poGhodzi od słowa Hiszpańskiego hiCtro ( c o obdartego, , obszarpanego); ztąd utworzono: Laccaron i, to iest: gałgany czyli ohdartusy. Nie uczyniło-to wprawdzie żadnego zasczylu dlaHiszpanów, ze nadali wzgardliwe nazwiskotemu ludowi, który był przedmiotem ich własnego uciemiężenia, zrabowat.ua i poniżenia, równie iak i t o , że za powód do nazwiska

tęgo wzięh nędzę, nagość, i ubóstwo powszechne, których sami przez własną niesprawiedliwość ?>y1i sprawcami. U szakże bezstronni przypisuią L a z a r o n o m wiele chwalebnych przymiotów, które właśnie we wszystkich stanach nie tak często postrzegać się daią, a byłyby i dla riaywyżezrgo zaftzytem. Trzy kaźdey okoliczności, gdzie im przyszło wynurzać dzielnie ix żucia, okazywali zawsze naywiększe przywiązanie do wolności, a wstręt od uciemiężenia i niesprawiedliwości; przez co też niersz wstrzymali rząd od samowolnych 3 gwałtownych kroków. W takich też przypadknch im tylko towarzyszyły sława i niebezpieczeństwo; iakoź im należy ten zasczyt, fe byli nieustraszonymi w ten czas, kiedy się Magnaci Państwa podło czołgali, iie wytrwa

Zmiana pomieszkania.

Mieszkam odtądt w narożniku ulicy Szerokity i Garbar w kamienicy Tylów pod Nrem.« 430.

P o z n a n, dnia 12. Października I8t8-Pettrsfo n - Król. Komniissarz Sprawiedliwości: i' N dtaryusz w mieyscu..

SZmiana pomieszkania.

Mieszkanie moie odtąd już nie na Wodneyulicy Nro. 175., lecz na ulicy Wroclawskiey N ro. 245. w kamienicy Pani UauljujJoivty pod i e hotelu pfctereburgskiegO: na pierwszem piętrze, o ozem szanowney Publiczności tło« noszę, zalecaiąc się razem, aby mnie do intereesow swych literackich nadal używać raczyła. P o z n a ń dnia 13: Października 1818Jan Pi y der y K Kilhn,.

Król. Phiski uprzywilejowanyXiegarr i. przedawca rycin.

.Mieszkam teraz na Garfca.ach pod N rem 408 w kamienicy Pana Gabhra Siodlarza* P o z n a ń, dnia 9. Października 18*8* eifurth .

Doktor medycyny i Fizyfc Powiatu Poznańskiego«

Dodntek.