K>45 Słychać, ii także W. Xiążę K o n s t a n t y i przywiózł listy urzędowe tyczące etę. wyprazjedzie na nieiaki czas do Paryża. wy, którą uzbraiaią w G al wes to w nie pejt Wydawcy Miuer.vy Francuzkiey podpisali zarządem Generała L a l i era a o d a i innych dla osadników Pola Przytułku (podług in- Francuzów. Ma ona składać się przeszł« \>ychgaztt: "Pole Wygnania*4) 500 Fran- z 5,noo ludzi, a Dowódcami maią bydź najków. lepsi Oficerowie E o II a p a r t e g o . Wyprą«, WGandawie aresztowano Pana D uvar wa ta zdaie się przeznaczoną bydi do Me« , Wydawcę dziennika Wsctiodniey i Zachodniey xy ku , mieysca zgromadzenia się iwanUuc*" łan dryL ników z rozmaitych kraiów»* , Z Londynu dnia 2. \Piiździerniktt. Don J o a q ui i) F r a n c i s c o C ar ap u ri * Wyszedł zakaz wprowadzania obcey psze- no pierwszy Sekretarz Królewsko-HiszpańnICY. skiego Poselstwa przy Dworze Londyńskim, Poseł Rossyieki, Hrabia L i e v e n, pOIe- wyiechał był przed tieiakim czasem z scze"-hał doAkwisgra1.u. gólnieyszem zleceniem do Madrytu, zkąd J ó z e f B o n a p a r t e odbywa podróż w w ostatnich dniach Sierpnia do L o n d y n u , jednoczonych Prowincyach Amerykańskich! powrócił. O zamiarze iego poselstwa, umie"n i a 97. Lipca był w N o wy m York u, nit- ściła gazeta Londyńska Kuryer z dnia. 3 igo.

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1818.10.17 Nr83

biedził Pana Cbarmont, obejrzałgma- Sierpnia poniższy list datowany z Madrytu, Cby publiczne, fabryk; i t. 'L ped dniem 1 2.11 Sierpnia: "Jesteś WP. zapeAmerykańskie gazety rzAtluwe piszą bez wne ciekawym dowiedzieć się o celu poselstwa °4f6dki, ze tameczni Deputowani wysłani P. Campuzanp, który to cel erzegóinieyfttedawr: o do A m e ryk i południowcy, przy- szym sposobem doszedł do mciey wiadomoAJeźli naypochlcbnieysze wiadomości o usta- ści. Spodziewam się, iz mogę, docjeśó WP.

leniu eic nowych Uzcczypospolitych. - Za- o istocie rzeczy, i zbić rym sposobem pogłoPewniaią, ze PP. Rod ney i Graham prze- ski, które w tey mierze rozsiano. Po«i*'"".

łożyli Prezydentowi bardzo dokładne zdanie dano, że przywiózł traktat zaczepnego i odsprawy ze swoiego posels;wa do B u e n o s - pornego sprzymierza* między H i s z p a n i ą i Ayree. Ile o tym raporcie dotychczas wia- W. Brytanią przeciwko Zjednoczonym Stadomo (gilyi dopiero na przyszłem posiedzę* nom A m e ryk i połBocnty. Powiadano *du ogłoszonym będzi*), mar w nim połoźe- także, że go wysłano do Madrytu, aby b*e powstańców wystawione hydź bardzo po- wyrobił zezwolenie Królewskie na zawarcie myślni«. Toż samo potwierdza takie podroż ugody między H i s z p a n i ą a Rządtm Bue'.0 Chili trzeciego Kommissarza Zjednoczo- nos Ayreskim, morą którego Prouiocye poJty.fh Sianów; a tak bydz to moi e , ie owe łożone nad rzeką la Pia ta podlegać maią ie- < Państwa południowo Amerykańskie, które dnemu z Królewiców Hiszpańskich iako dzie*uż rzeczywiście uczyniły eię niepodłegłemi, dzicznemu Wice-Królowi. Nakoniec twier&a przyszłem posiedzeniu Kongressu Zjedno- dzono, że przybył tu do M a d r y t u celom czonych Stanów, uznanemi zostaną; zwła- uwiadomienia 'Rządu o różnych proiekisch Sfza gdy coraz pomnaża się Wpływ republi - do zaburzenia H i s z p a n i i, knowanych przez, kanów, na których czele p. Ci a y stoi. Liberalistów Hiszpańskich pod H en owal eZ ł i a w a n n y donoszą pod dniem »6tym sem i innymi hersztami, iednomyśinie »ajenCzerwca: "Właśnie przybył tu z V e r a Cr u» tami powstańców. Atoli właściwy zamiar ie.

Adjutant Wice-Kłóla oa {wgacie Sybilla, go poselstwa sie był ipny, lak; uwiadomić

1lI211I 6 MOK fctantł pubficznego * Anglii i na stałym lądzie względem rewolucyi JImc »ykańskiey, tudzież o konieczności pozyakaxia dla siebie tego zdania przez spieszne i liberalne przyznania, iakieby wypadło uczynić Amerykanom południowym, za którymi interreasttie się filantropia ducha czasu. Zdaie siic, ie to przedstawieni« nadeszło właśnie W BaT dobry czas: bo właśnie w Radzie stanu pomyślnie rozstrzygi hmo ważne zagadnienie względem bezpośredniego handlu nazidów zagranicznych z portami połuebioweAmerykańskiemi. Przedmiot poselstwa P.

Ć a m p u z a n o popieranym był SI resztą dzielnie przez i go (zrzuconego teraz) Sekretarza stanu Don Przarro, tudzież przez kilku Ministrów ł Radców stanu, którzy wszyscy przekonany« rei są o konieczności łożenia uitlkieh ofiar d;1a utrzymania się w A mer y c e. Po dwóch więc posiedzeniach Rady gabinetowey odesłano P, Ćampuzano do Londynu z pełnomoctiiciwem dta Posła Hiszpańskiego przy Dworze Londyńskim, aby chwycił sit; ws« -1lich sposobów potrzebnych do us;>O<4>ieriia Ameryki połudoiowty» W Madrycie aa tego zdania, i« »0 uspokoiente zadnio itdynie od sposobu, Lkim postąpi sobie Aj>fłia. «* Z Madrytu dnia t$. Wr%eśnia.

W Ministerium naszem panowały iuż od -jBwnieySztgo czasu kłótnie i sprzeczne zdania Względem interessów osad, względem Żądaliego obcych mocarstw pośrednictwa, iak zgolawzgłędt m zewnętrznego położenia państwa. Kawaler Pizarro niebył tak wielkim famiłnantt m, iżby mógł wziąść górę nad wysola, szlachtą Kasty fską. Słychać już dawniey atyło, ii Poaeł nasz wLondynie, XiąięS t. C a » I o s, wniydzie do Ministerium, a Don Pizarro otrzyma natomiast urząd Posła.

Bezkazy «łożenia Ministrów cxpedyowan« były o godzinie u. wieczornej a eypialaeg« yekoiu K*ókw*kiego.

Po zsizłey fu odmianie w Ministerium, złożyli zaraz tuteysi Posłowie zagraniczni powinszowanie nowemu Ministrowi »praw zagranicznych, Margrabiemu Caza-Jrujo, ktery rm na zapytai>ie ich olwbdcźytj ii zro U' na ta naymnieyszego niema wpływa na stó* eunki zewnętrzne, lecz że sczególne oitli* azności powodem do niey były. Podwaiaią przygotowania donowey wypr»* wy do Południuwey Ameryki, która teraz z 17,000 ludzi ma bydi złożoną. Dnia IĄ. słyszano na wysokości przylądka Si. Vincent mocne z dział strzelanie; zapewne między korsarzami rokoszańskimi a Hiszpańskitmi woiennemi okrętami.

Przybyły tu Włoski spieivak, TenorzySia, Pan Tomasini, da.e dziś, dnia 17« Października, kom tri wokalny i instrumentalny w betelu Sskim. Wyda: y afisz ol.eymuitt między ionemi sczegołami wielka; fae«3zyą ułi - ior . ą oa cdfy orkiestr rre- z Pan» Toma ein i, pod fytułtui: umieić Gttt*ruin Kościuszki.

Dowts 'tnie. Niemieckie i Polskie Kalendarze gospodarskie, tudzież Kalendarzyki terniinowe na rok a8 Ł 9, rozmaite książki abecadtowe i obrazkowe i gry, oraz wszelkie gatunki papieru, et( do przedaiy zjnaysłusziiieyeze ceny u

Mehwalda, »a Wodney ulicy Kro. 169.

Mieszkam teraz na Gaibarach pod Nrem 40$ W kamienicy Pana Gahlera Siudlarza.

P o z o ań dnia 9. Października Igig.

Kt rfurth, Doktor medycyny i Fizyk Powiatu Poznańskiego,

Dodattk.

o P I E C A C H pqstrzezeri? Rzecz dziwnieysza, żesamiteoprzez Wincentego Trembickitgo. ' ryści bez pieców obtyść się nienmgąc, obo(Z Korrtep. Warezaw.) jętnie pa;rzeć raczyli na pracę, praktyków pod Wszystkie nauki, umieiętnaści, badanu, oczyma ich; corocznie prawie piece przestaza ittiyoy cel mieć powinny pożytek ludzi; wiaiących, i ani pobudka niewygody, ani wszysikie w nit b odkrycia, wy ualazki i na nick druga równie mocna nsczędzenia kosztu na gruntuiące się prawdy, do tego iedynie wulo- opał, ani rraKOIIIec chęć doświadczenia często ku zmierzać obowiązane. W dopięciu tego do innych inniey ważny« h przedmiotów obrócelu Itet chwała i zaleta każdey umieiętoośct, cona, nie skłoniły żadnego aby pomyślił o doiako i osób iey poświęcających się. Nie za- skonalszym postawieniu pieców i poprawieniu wsze itdi.akże odkrycia w naukach, ciągną za ich ni-przyzwoitości. aobą prędki wpływ na użytek społeczności. Współziomkowie nasi odwiedzając B * ( « Wieków z .stm potrzeba do poznania iako syą, ni« iaz zapewne byli w zadziwieniu wiwey pr>wdy, aby przystosowaną by ta do po- dząc lepi. y ogrzane tameczne mieszkania, i yu u w towarzystwie. Dawno znany był ma- ch.»c.id2 podczasmotnieyszego zimna iak w nagn<_s, a nie prędko poznana w nim wi s > sć szym kraiu. mueyszą ilośuą drzewa. Wielt* wskazywania północy I użytku w zegudzv. wzai« mitR asyiSki h urzędników do naszeDawno znano I rawa hidrosutyczne.. *.e dało go kraiu na muszki it przybyłych, poznawlź<ysze pływać nioźt po utższcro, iz> »ą g.i- szy iewygodę pieiów Polskiih i marnowani« Hinki powietrza 1*:* y-z. od.' .uiiobfi-ryiz ego; «P al u. sprowadzali rzemieślników z R o s - nim M o n g o l fi> < r o w i przyszła myśl zain sy i, poprzerabiali piece, i w ten czas dopieki ąć to -owietrzeiw ł>: loi le, aby pływał po ro nie itden z nas przekonał się, że nie koatmosferze. ł'od..b.iiei i własność cg ia, nitcznie piec potrztbuie czeluści, czyli gruWiiskaiiia się dociął i napełniania ichgórą en» by z sienią kommunikuiącey, i że ten sam czyli <deplikiem, rówi ie iako własność c uł pokóy, w któryia dawnity dla ogrzania iego Wypns zai ia z siebie nabr.intgo ogr.ia, czyli furę drew spalić irztba było, teraz i szóstą iak fizyiy dowodzą, własność żądania ciepła częśuą dosta teczniey ieet ogrzany, i na dłużdo równowagi, dawno są ludziom znane; ie- szy czas trwa ciepło; słowem, że piece da * dnakźe przystosowanie tych wiadomości do wut trzeba na lepsze, przerobić. użytku epołecze.ństw», tak dobrze iak gdyby Trudno w całey przestrzeni kraiu znaleść tylko wskładzie wiadomości itdynit uczonych umieictnyih rzemieślników, którzyby doskodotąd zostawało. Bo kt< ż !. mu z anrzic *y r nale zaspokoili życzenia odmiany pieców, ile kto zna namienione własności ognia, i niedo- że nikt ze znaiących teoryą nieraczył podać skonałość pieców izby ogrzewalących, iakie praktyce przyzwoitych prawideł. Zostawiomieliśmy dotychczas w kraiu, w którym pie- no zatem po więkezey części samym garnę«t ę s ą w lic z b i e p i e rws zy c h p o r z i b c z ł o w i e ka , r z o m u s ku t e c z n i e n i e p o p r a wy p i e c ów, k t ó - ie teorya umiejętności żadnego nie mi. ła społ- rą z nich każdy podług twego widzimi się, aktwa z praktykuj i nie wyiawiała iey swyełł alb» podług niedoskonałej informacji odr zatem mnóstwo nowey edycyi pieców powszechnie nazywanych fizyczni mi, ale z tych mało iest takich, któreby miały prawo nazywać się, prawdziwemi płodami tey nauki. U myśliłem przeto zebrsć uwagi moie i postrzelenia na dosyć długim doświadczeniu oparte i i te podać publiczności. (Ukończenie następnie.)yyo BWIESC-ZENIE. Na mocy uchwały Król. PrześwietneyRegencyi tuteyszey z dnia 9. 111. b. potrzebne na yvystawienie nowego raust 11 na Warcie pod Śremem wraz z izbicami drzewo, lako to: 19 sztuk naygrubszego sosnowego budulcu, 76 prostego dito dito.

400 zwyczayney grubości dito.

X\i kloców pod p ił ę , 4 dęby, ma bydź w skutek licytacyi pubhczney przez naymniey żątiaiącego dostawaniem. Do bcytacyi tey wyznaczony termin na dzień 26. Października r. b. tu w Poznaniu, którego odbycie Podpisanemu poruczone. Podaie się to ninieyszem do wiadomości powszechney, przy wezwaniu przedsiębierców, zdolnych do zawarcia kontraktu i złożenia poreki na summe. 3000 tal. w ceLu zabezpieczenia dobrych gatunków drzewa i dostawy onegoź naydaley do dnia 1. Maja 1819, ażeby rzeczonego dnia z rana o godzinie lotey, w tuteyszyrn Królewskim gmachu Regencyinym osobiście, lub przez należycie wylegitymowanych Pełnomocników sta wili się i żądania swe oświadczyli . Przyderżenie zastrzeżone iest Król. Prześwietney Regencyi; o warunkach zaś dowiedzieć się można u Podpisanego. Poznań dnia 11. Października 1 gIg.

Z i e g I t 2, Król. Regencyi Kalkulator.

ZAPOZWANIE EDYKTALNE.

N ad maiątkiern Majora Karola Bieńkowskieg o, iescze za czasu byłey Regencyi tuteyszeyprocess eukcessytno - likwidacyjny otworzona został, Zapozywamy przeto wszystkich, którzy do pozosiałości Majora Karula Bańkowskiego preiensye mu ć mmemaią aby się od dnia dzisieyszego w miesiącach jch a naypóźniey W terminie iikwidaiyuiym ostatecznym w dniu 17 Listopada r. b. o godzinie 9 zrana przed Deputowanym Al» eeesorem H'bdman wyznaczonym, albo osobiście, albo przez Ptłnomocn.ków dostatecznych stawili, preiensye swe likwidowali, i rzetelność tych udowodnili, i tym celem dolcumenta i skrypta u siebie maiące dostawili; w razie zaś niepoiednania się, dalszego prawnego postępowania, 1 umit.scj.tnia w przyszłe y kiassybkacyi spodziewać się mogą. (Ji zaś, którzy się ani niezgłoszą, ani w terminie ostatecznym nie staną, spodziewać się mogą, iż zwszelkiem swem pierwszeństwem prekludowanemi, i to im tylko przekazanem będzie, co po zaspokoieniu stawaiących Wie« rzyci« li z massy pozostanie. w P o z n a n i u dnia 30. Lipca 1818» Królewsko - Pruski Sąd Ziemiański.

PATENT SUBHAsTACYINY.

Oznaymuie się ninieyszem, iż grunt w mieście tuteyszem przyulhy Fryd rykowskiey pod liczbą 167 położony, Inkwirenta Scluiakmburg właściwy, który na 5049Tal. 18 dgr. sądownie otaxowany został, na wniosek Wierzyciela rt alnego publicznie więcey daiącemu przt-dany bydź ma." Wzywamy przeto wszystkich ochotę kupna maiących, aby się w terminach do przedaźy wyznaczonych, w dniu 16. Grudnia r. b. zrana o godzinie lotey, w dniu 19. Lutego 1819. zrana 1 o godzinie jotey, w d n i u 98- K w i e t n i a 1 8 * 9 z r a n a o godzinie iotey, z których ostatni peremptorycznym iest, przed Dcputowan\m w tey mierze Assessorem Sądu naszego B 'Ukner w izbie instrukcyi naszey stawili, licita swe do Protokółu podali, i spodzie-' wać się mogą, iż grunt ten więcey daiącemu przysądzony zostanie. Zapozywamy oraz wszystkich nieznainmych realnych Wierzycieli gruntu tego, aby się nay