GAZETAp O Z N A N S K I E G O.
Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1819.01.23 Nr7
Czas czytania: ok. 15 min.Nro, 7*w Sobotę dnia 2>3. Stycznia 1&49.
£ Poznania dnia 22. Styczniu.
N. Król raczył JW. JXiedza Wolickieg o, Proboscza «Jttropolitalne*gi> Gnieźnieńskiego i t. d. zasczycić orderem Orła Czerwonego sr'ity kfassy.
Z'W'arsznuiy dnia if. Stycznia.
W-e środę, iako w Nowy Rok Ruski, N.. Cesarzewic W. Xiąię K o n s t a n t y odbierał od Władz publicznych powinszowanie, a'wieczorem był na balu u JO. Xiecia Namiestnika, danym z powodu dnia tego»
Z Brześcia Litewskiego dnia 31. Grudnia.
Dnia 1. i<dac N. Cewrz i Król z Witdnia do F.mstwa swoiego, zjtchjł do Rudy, o Jj wiorst przed B r z e ś c i e m Li t ewskim, Jo przygotowanego dlań domu J W. M i e r z e i e wek i e g o, Marszałka Gubensii
Litewsko-Grodziemskiey. Monarcha, mile i uprzejmie przyjęty od oboyga gospodarstwa domu, u których około 11 godzin z noclegiem zabawił, obdarzywszy ich gr?ecznoŚLJsmi, zostawił na pamiątkę bytności tam swoiey JW. M ierzeiewekiey kolczyki brylantowe»
Z Wiednia d. 12. Stycznia.
N* Cesarz nagradzając znakomite posługi Xiecia Feldmarszałka S z war c e n b e r g a , mianował go Ministrem stanu i koDierencyi z zostawieniem przy dotadczaaowych obowiązkach. N. Cesarz raczył Cesarsko- Rossyiskiego Ministra, Hrabię C a p o d i striae zasczycić wiek kim krzyżem VVegierskiegp orderu S. Stefa-na» N. Cesarz dowiedziawszy się, ii niektóre Alexander bawiąc tu używał, podobały eię temu Monarsze, posłał ie zaraz nazajutrz po iego oditidzie, do Petersburga. Podarunki rozdane tu z rozkazu N. Cesarza A l e x a n d r a , są pomnikiem hoyności Cesarskiej. Podaią ich wartość na 30 do 32,000 dukatów. - N.Cesarz Alexa nder zapewnił przed odiazdem niektóre osoby, iż tu będzie znowu za 3, łata. Xiąźę M e t t e r n i c h towarzyszyć będzie JtfN. Cesarstwu do W ł o c h.
Z Drezna dnia $. Stycznia.
Biskap Budyssyński pobłogosławi iubileuszowe małżeństwo NN. Królestwa w kaplicy zamkowey o godzinie 9. ranney. O godzinie 10. będzie ztbranie osób na dworze, o 12.
nabożeństwo z odśpiewaniem hymnu pochwalnego Te Deanie potem wielki obiad, na wieczór bal. Spodziewany ieet na ten jbchód Xiążę Gotha. Kroi Bawarski posyła swego Generał-Adjutan ta, HrabięR eus sG r a t z, Z powinszowaniem.
Dnia 2. m. b. zmarła ważna dla rodziny Królewskiey białogłowa, Hribina L a m b e r g , D ama dworska niebosczki małżonki Kiążęcia M a x y m i l i a n a . Była ona wychowawczynią iego dzieci i doznawała miłości i szacunku całego dworu.
Z Bruxelli dnia u. Stycznia.
Według pism publicznych niemało przyczyniły się przełożenia Xiążęcia A n g o u - Jeme do odmian w Paryżu.
W A n t we r p i i chciano przez przybyły 2 C h i n okręt, który wstępował do S. H elen y po świeżą wodę, otrzymać wiadomość, iż Bo na p ar te tak niebezpiecznie był cjiory, ie śmierci ifgo wyglądano. Pani.Catalani znayduiesię teraz wGan«lawie, gdzie da ioncert.
6g
Z P/iry&a dnia $. Stycznia.
Z pomiędzy Oficerów wchodzących znowu do woyska wymieniają Generałów PorucznikuwBelłiard, Maison, Colbtrl, Ger a r d . R , i p p , F o y , S e m e l e , Vedele la H o u b s a y e, i Marszałków Polowych B *. 1 t o n, W o 1 f i F e r 1. i g.
Wczoray była rada gabinetowa, na którty znaydowaii się Ministrowie stanu, Margrabia G a r n i er, Hrabia B c ug n o t, B. r o u P a sq u i e r i Pan R o y, tudzhż Radzce stanu Hrabia B e r a n g e r i Baron ot. E r i c q.
Wprzód była rada Ministrów.
Przedn-czora, w djień S3, trzech Królów, padł przy stole Krulewekipy rodziny 1<?8 KróJowey na Xiężnę Orleańską, która N. Monarchę Królem obrała,. Wuiosek Pana D e l e e s e r t względem nagrody oarodowey dla Xiążęcia R i c h e l i e u niebyt daky w Izbach rozbitrany rn, ponieważ Rada stanu zatrudniona iest projektem W tym względzie.
Xiadz Forbin de Janson, który z pielgrzymki swey do ziemi obiecaney powrócił teraz do P a ryż a, rozpoczął był wędrówkę tę w lecie ig 1 7 r., wysiadł na ląd do T u n e l u , i odprawił mszą na tern miejscu, gdzie L u - dwik S. życia dokonał. Zumtąd puścił się w dalszą drogę do C a r o g r o d u i Az y i mnieyszey, zwiedził okolice, w których Pawe ł S. słowo Boże opowiadafjo.dprawiimsza, w Bethlehem, w Nazarecie, w Jeroz o l i m i e, na brzegach J or dan u, i nawróc ił p ltem w S m y r n i e i w C a r o g r o d z i e * wiele osób do religii Katolickiey. Pątuik teu wyda opis ewey pitlgrzymlci. Pensye, które rząd nadał w roku 18 * 7»* wynosiły 63,995,003 Franków; summa ta pomnożyła się odtąd 2,292,264 Franków. Przybył tu z Monachium Pan Senef e l d er, wynalazca druku kamiennego. Panowie Che valier i Reguault, żako wydawcy pisma Supplement ił la bibliotheque 1 «5£ ML( O sa zawarte w niem !nys'Ji bun L waicze, . ka. ani. o. t. li, pielWszy na wysiedzenie wieży przez 9 miesięcy A u g i n L z 5 miesimy, a Uriikan Pan H o rq u e t przez
- Widae z tMn *-." bIl If HB,,?eTII,ak* *.f. , . «»».
/'\. /'\. /'\. T o? _ B * iŹKrÓ,OW*a -mOl
L /'\.
ł V W 5" tów l
« uThiela
SWp«o,,»». .
6 S P e ł u " /'\. O . O O O Fuaeeiiifi i'oog Fru łów zafca-efw y te« o c a a s li "a zarobienie
J? Londynu dnia 9. Stycznia.
Testament zmarli y Kridowey ze»uł wczor3Y ądo,vnie odcaytanym. Lord 4 r d e n
(; t d Mówią, ii Kroi up.w.żuiłp.wrót.lawoego esta o w T L T Vl.flT-. /\ /\ Arnau1t. s I" owe.50.000. Fu.now za kleynuty od ffi1' ftaJ\ ", ;*c* ***mo * i( Ł X A s08j\"rO « * Połirjcił tu z wygnania Generał AIix. W Bright< n krzyczał temi dniami bkii czlomek po ulicach: "WidJue.nadzwyczayne »own.y z S. Heleny! Ko na p a rte zemM na otwarta łodzi, - Ciekawość była tak W"?f,k 3, ,z powiek ow wszystkie swoie świf GeneraOS O bn" i o u). Exekuron»i Atarnen! na pS ki'!;'2:ł a S A I' J I m tek Y!l-aj fii6speł!ia J4O.000 F.m.ów Ster;, froa ,iqk,ey wio-, szewc, fi \i
"/'\. S o /'\.
W L o n d yn 1 eź o D a
Kretowcy sczegól .iey zkhynotów. N'a przypbdtk ni.-wyzdrowie ia Króla, zapisuje Królowa te Ue ,ory. IIIK od niego w darie «1 y brr.yrII otrzymała (za S""" o), domów Han
/'\.a d
IIA \JI r< 7
J- ·li /'\. * , , ,
/'\. W tey chwili
<1> M b C r g s b u k d . b r« "p OJ o n a, kley- 1 r A 'illskV t * ? *" "fi"« NQ · **»«« »**, k.óre Królowa dos, la od Nabob. li J' a/'\.b y pOTM*« Napo/'\.eoA k · · * * A .A , . . . .. . ' .s Ar, .s. .r aWAns,ii,Ub r 0Is,legol,ó r a .P'18P-; · ma.ą "ydź spieniężone a sarcmia za nie ze _ : y r r , II e r y c e _ bttciia poyś'JŹ w podział międj.y XieWcaki VVL, p sku założono osobną NQkełę buw-równych Ariach. DomwFrogmore d o w n i c z * dla sposobienia dobrych Architespada na Xr<;i iczkę Augustę, ; włość oW* £ New-Windsor na Xi<;zniczke Zofia,. *TMki otrzymali nowego Generała w oso B.bhoeek, sprzęty srebrne, obrazy i t. d. II( Xiecba Tortiso który kilku duchowych w podział m ł o d ej m Xię.£niczkoni. Malątek społbraci oręża wyshł już do roinvrh bkZd r o6ct.YI'1Z-łWf zł Ó )¥S-aiZ edb\£8J7iu W M o n /'\. h " gaiBtcr o e 'f rf1 b w aJil wychodzi teraz o soba ŁI*nburgsko · Strtiickitmu. Testament ten napisany dnia 16. Listopada iBagj w wilią śmierci Rrólowey, przez Generała Taylor, Z Krakowa dnia 6. Stycznia. A' M · b · H M J'Y. Ma1\z* wA ł. . eiarza v· W « -», I . - . I . " d . 1 M II1\. I r (X iu tutejszym osiedli za pozyskane. od reprezentacji narodowcy za sczególnem wstawieniem sięjW. Reprezentanta S o łt Y ko wic z a wsparcie. Odczytane zostało podzięko-wanie, i zarazem okazane zostały Izbie pf-aWodawczey fobrykata płodem własney ręki czyniących dzidki będąc«. - Izba prawodawcza postanowiła oświadczyć ukontentowanie fabrykantom za pierwiastkowe ich usiłowania, z wezwaniem, ażeby do dalszego wydoskonalenia fabrykatów w niezmienney gorliwości przykładać się-starali, przez co do ciągłey opieki Rządu nabędą, prawa. Sekretare Seymowy odczytał reskrypt Koramieeyi organizacyiney z dnia 31. Lipca 18 «8 roku ad Nr. is$ przy odezwie Senatu z dnia s€. b.TOca ad Nr. 3*455 przesłany - w któ rym taż Kommiasya-organizacyjna uwiadomią Senat, iż stosownie do iednomyślnego postanowienia trzech N ayiaśoieyszych dworów pierwszy budżet przez Kommissyą organizacyiną iistanowiony uważać się ma iako trwaiące prawo, które inaczey odmienione bydź niemoże, iak drogą przez Konstytucyą wskazaną, to iest, przez początkowanie Senatu wprowadzoną do Zgromadzenia Reprezentantów. JW. Reprezentant S i e rn o ń s Ki przymawiaiąCiEię do odczytanego reskryptu uczynił wniosek, iż za zasadę w.stanowieniu budżetu uważa reekry ptN ayiaśniey6zegoCesarza :Q-szech Ro s s y i, Króla Polskiego, Protestera tuteyszey Rzc-czypospolitey, i przez Nayiaśrileyszych wspolprotektoTÓw, iako obhśniaiący władzę prawodawczą reprezentacyi narodowcy, przyięty, i żądał umiesczenia w protokóle wyrazów tegoż, które są następne: Artykuł 10. zasad konstytucyjnych udziela Zgromadzeniu. Reprezentantów wszelkie attrybucye władzy prawodawczey; owoż K 0nieczną tfyże władzy atlrybucyą ies't oznaczenie stosunków między dochodami publi
cznemi a potrzebami kralu, i molnością kontrybuemów; ta zaś attrybucya oczewiście by. .łaby uroioną tylko, gdyby eię określała na prawie oznaczenia wyższości"poborów, jakich się spodziewać można, - nie wchodząc w rozbiór koniecznych wydatków, i bez władzy zmniejszania tamtych, -kiedy okoliczności pomyślne dozwoliłyby ostatnich - a daley · - iż zgromadzenie Reprezentantów ma prawo zmniejszenia dochodów publicznych <;rraiesczonych w pierwszym budżecie przez Komo miesyą organizacyjną ustanowionym. Izba prawodawcza odczytany reskrypt Kommissyi organizacyiney postanowiła przesłać do urzędowego .użycia Kommissyi seymowov skarbowey. Dnia 10. . Stycznia.
Na posiedzeniu Seymu Rzeczypospolitey Krakowskiey dnia 30. Grudnia Sekretarz Seymowy odczytał odpowiedzi Rządzącego Senatu-z dnia ag- Grudnia"ill 18. pierwszą tyczą- % cą się wniosku J W. S ocz y ńs kiego co do funduszów na muzykę, w Ko.n;rey Senat oświadcza: iż wniosek powyższy, iako niemogący bydź .załatwionym bez dostatecznego rozpatrzenia się w przedmiocie; wzijł do dalszey rozwagi, i wyznaczył z grona swego komitet, któryby idosiateeznern rzeczy rozpoznaniem zaiąwszy się, takowe ma w-zupełnem przedstawił światłe - drJigQy tyczącą się wniosków JW. Sło twi ns K ie,go,( co do założenia oddzielnęy szkoły na Kazimierzu dla młodzieży surozakonney - i JW. S o c z y ńskiego, co do zmiany Statutu-urządzaiącego szkoły początkowe oświadczającą, iż powyższe -wnioski, iako się do przedmiotów za- ' Jeżących wyłącznie od woli Ridy wielkiey "Uniwersytetu stósiiiące, teyfe Radzie przesiał. . Odpowiedzi powyższe Senatu Izba Prawodawcza przy aktach eeymowych zachować postanowiła. Poczem wprowadzony został proiekt do dnia 17. b. m. początkowsąy, *v którym Senat maiąc zamiar poczynić przygotowania dążące do zaprowadzenia w kraiu tey.Rzeczypoepolitey podatku gruntowego - iako naylepiey odpowiadaiącego pragt.ioney równości podatkowania - pToiektuie uskutecznienie w przeciągu lat trzeih rozmiaru wszelkichoposiadłości gruntowych. Po odczytaniu opinii Kommiesyi, JW. Piekarski popierze przy: i-c ,proiektu dowodził, ii tenże proiekt dąży do dobra kraiu ogólnego, i w sczegolnosci każdego właścicitla ziemi -nikogo nieobciąża- przygo towuie do porównania podatków w tern A ażeby każdy w mhrę rozległości gruntów i żyzności do skarbu część pożytków opłacał-stadowi kredyt - wspomaga handel - zgromadza kapitały, poprawia gospodarstwo - ułatwi i eprostuie -systema podatkowania - akta hipoteczne, na pomiarze urządzone, będą wzorowe, i bezpieczeństwo kapitałów 6tanowtące - a przeto wniósł, iż gdzie tyle pożytków w przyieciu prawa, , proiekt mieyscu mite powinien. JW. S i e m o ń s k i popieraiąc odrzucenie proifcktu przedstawił - iż proiektowany rozmiar przyniósłby znaczny koszt właścicielom, a przedsięwzięty w myśli porównania podatków nie.przyniosłby ulgi, bo zachodzą narzekania nie w porównaniu, lecz w przeciążeniu podatkami, .zapewnbiac, iż przez Rornmiesyą skarbową przynieść się maiący budżet, z poTÓwnania wydatków z dochodami, w myśl Reskryptu NayiaśoieyszegaCesarza Wszech R o e s y i, Króla Polskiego, Protektora tey Rztczypospolitey >wspolnie T Nayiaśnieyszemi współ Protektorami wydanego i drukiem obuiesczonego, do którego poprzednio się odwoływał, zaspokoić zdoła naród w iego żądaniach, gdy wydatki niepotrzebne będą zaiesione, i przez rozdział pro
porcyonalny osczędność zaprowadzona .oświadczaiąc 5l resztą, iż nieprzecząc projektowi na przyszłość, na teraz iest za itgo odrzucenIem. JW. D rak e zabrawszy głos przedstawił, iż proiekt rozmiaru gruntów znayduie niepotrzebnym w względzie porównania podatków między miastem i okręgiem, wymierzenia sprawiedliwości Duchownym względem świeckich o zniesienie Subsidii Charitativi, i dowodził, że do tego celu doyść można bez pomiaru, który iest przykry, prawo własności nadwerężaiący, przez się nowy, i tdnę tylko · część obywateli ciążący podatek. Tenże JW.
Drake wszelkie dalsze swe uwagi, obeymuiące oraz bilans powiększonych od czasu istnienia Rzeczypospolitey Krakowskiey wydatków >z porównaniem «tósownem na ulgę, złożył na piśmie, które ,przy aktach sejmowy <;h za1.howane .zostaią. JW. F lor k i e w i c z uczynił wniosek, ii proiekt rozmiaru gruntów znayduie niepotrzebnym , podlegającym wielu przeciwno« śriom, kosztom, i wydatkom ulrudniaiącym pr-zez przeciąg nie mały , a w skutku nieodpowiadaiącym zamiarowi, iednę tylko klassę dolegaiącym, i mogącym bydż okazyą do większych przeciążeń, przedstawiając, przez wiele to lat w sąsiedzkim państwie,usiłowano go naprowadzić, owiele to milionów 'kosztowało skarb i prywatnych, wiele to było paryfikacyi, koofrontai yi, superrewizyi, zisziiów, prztiazdow z obwodu do obwodu, Kommiesyi popra»wiań; nakoniec, po wielu latach cierpień przymuszeni byli niektórzy właściciele .opuście B» ore -własności, a włościanie -wypłacać niebyli w stanie; pierwszych i drugich poborcy urbaryalni zaięli mieysce, aj nakoniec po tylu niestzęśliwościach i utrudzeniach .Rząd był przymuszony wrócić się do dawney zasady podatkowania. Rzekł dalejr JW. Florkiewicz, iż nieobania się po dyoie btz nadwerężenia usczęśiiwiaiącty iia6z<; krainę zasady wzrostu na uk, rolnictwa, handlu i kunsztów nastąpić, i trwałym bydź może, ale obawia się źródła nowych długoletnich kłopotów i wydatków rozmiarowi towarzyszących, a nieznayduie, coby znaglałodotak spiesznego przedsięwzięcia. Dymowe na wsiach iest podatkiem gruntowym, Stosownie do prawa roku 1775 rozkłada się, we wsi bez przeciążenia. Mogą się znaleść inne łatwieysze, dogodne, inne kosztowne Środki porównania w ciężar ich; urby lenie podatku Subsrdium Charitativum »waijego, porównanie podatku ofiary od duckown ństwa, izmnieyszenia ciężarów wmieście z tych śi dków pewno wyniknie, a które tenże JW Rt> , presentant w głosie swym na 8*.ssyi fu i.. lbm. b. nadmienił; z powyższych praefc wodów oświadczył s:ę przeciw proient iwi rozmiaru gruntów. JW. Piekarski w odpowiedzi na powyż «ze wnioski, popieraiąc daley przy ecie pro iektu, oświadczył, iż wszelkie głosy j gidza ią się na proifckt, znayduią go tylko zaweześnym; dowodził przeto, iż proiekt nie dąży do przeciążenia, lecz do porównania, j im prędzey będzie przedsięwzięty, tern więcey zbliży porównanie podatków w miarę posiadłości i czerpanych pożytków. JW. Siemoński dowodząc daley odrzu eenie proiektu o rozmiarze gruntów oświadczył, iż obawia się superrewizyi rozmiarów, i utworzenia nowego biorą rozmiarowego , Jkóreby pociągało za sobą nowe wydatki z skarbu publicznego, którego osczędność ma na celu. JVV. Marszałek znalazłszy wprowadzpny preiekt do prawa dostatecznie wyjaśnionym i zgłębionym, ukończył rozprawy, i podług artykułu 182 urządzającego Zgromadzenia polityczne, gdy za lub przeciw proiektowi Ritbył-> irfłnomyślnośtr, Wezwał Izbę Prawodawczą dogłoeowjura sekretnego, podaiąr. zapytanie z"a lub przeciw proiektowi. J IV. S oc z y ńs K i żądał, ażeby przystąpiono do poprawy proiektu, a po oświadczeniu z strony JW. Ótitgowantgo Senatora Kuc i e ń s k i e g o, że poprawy, ioko przez Kornmibsyą Seymową riieproponowane, iuż teraz mieyeca niemaią, prjystapio'.o do sekretnego głosowa 'ii. Po« bfachowaniu głosów, proiekt ty.zą- y sie, rozmiaru gruntów większością artykith m 13 kousty'ucyi przepisaną ZO; et*! ourziico ' y .
Z Petersburga d. ij. Grudnia.
VpSZVStkoi i; st u nas nadzwyczaynern W roku t< raźnieyszym. Wiosnę mieliśmy p J\ źn J\ w, r<w(izie, bo dopiero pierwszych dci Czerwca zaczęło bydź c u p ł o; lecz 2R to pogoda naypięk leyszą utrzymywała się do końca Września. \Wteji"9»*i, ki.dy iuż oczekiwano zimy, wiosna zdaie się tu powracać, ominąwszy kolcy oayprzyzwoitezey tu pory roku, to iest. zimy. .$riiągu. prawie tu niebyło dotychczas. Spadł był wprawdzie przed dzi sięciu dniami, lecz kilkanaście polt zawszy godzin, tak właśnie, iafcby w strefie W.łoskiey, z-iikiiął i zestawił po eobii; małe bło» «to, które inż przymrozkjmi z rana, iui nakoniec ciepłem-dzieonem dco kilku dochodzącem stopni, zupełnie I wyschło, i po'ilicach tak iest sucho, iak wśród lata. Miła rzecz ciepło; lecz tam, gdzie zima stanowi pomyślność gospodarza, opatrując go w zapasy i pło>, dy, aż nadto staie się smutuem. Mał« dostarczanie płodów z przyczyny złey dr- gi znacznie się tu uczuć daie. Mięso idzie w górę, . *... zWIerzyna nlezmlernl«- dr« ga, owies r siano podobnież, tylke «hieb »wycziyney lescze trzyma się ceny. Nietylko nikt niepamięta z mieszkańców tuteypzycb, aby ostatnich dni Grudaia niebyło zimy, to iest, -przynaymniey
Wf
sa stopni zimna, lecz na wet, gdyby nIeWIdziane rzeczywiście, ze ciepło dochodzi do kilku stopni, w:erzyćby niemocna było. Niewierny iak też to długo potrwa, i co z tego wyniknie. W dniu 5. b. ra. Akademiia Ceearsko-Roseyiska, iak się wzmiankowało, urotz)ście ob, chodziła pamiątkę zaipienia swoiego przez .Cesarzowę K a t a r z y n ę I I ., i odnowienia twego zi rządów N ayiaśnieysztgo Cesarza Al e x a n d r a. - W skutek zaproszenia przez Akademiia zgromadzili się doniey o południu wyższe Duchowieństwo, Radcy państwa, Ministrowie, Senatorowie", Generałowie, i roI łmaitych uczonych towarzystw członkowie, miłośnicy literatury Rossyiskiey. - Skoro zaięli mieysca J. O. X. J. Ga Hic y n Minister wyznań religiynych i oświecenia publicznego, Prezes Cesarsko Rossyiskiey Akademii Vice«Admirał S z y s z k ów, * złonkołie iey i inni goście, Prezes Akademii zagaił posiedzenie piękną mową, w którey wykładał przyczyny i pobudki zgromadzenia dnia tego. A - Po tey mowie członek i Sekretarz Akademii Radca Stanu S o koł ó w czytał krótki Irys prac i zatrudnień Akademii od iey nastal nia do czasów dzisieyszych. - Poczem RadIca Stanu Mikołay Karamsin miał mowę, (napisaną przez ,niego z powodu niedawno 0[trzymąnego mianowania członkiem rzeczywistym Akademii. -*- Daley, Xiążę S ergiusz S z a c h m a to w czytał odę z powodu VKtiowienia Akademii Cesarsko - Rossyiskiey, [stwierdzonych i t Y u«taw i etatu w dniu - 19.
flaia 1 a i 8 roku. - Członek Akademii K r yÓw clytał trzy bayki napisane prze-z eiebie.
- Nakoniec, rozdane były tak członkom Akademii, iak i wszystkim gościom exemplaze nowo. wydanych książek, a mianowicie, róstą księgę wiadomości Akademii Rossyikiey, i badania o początku i pochodzeniu Urodu Rossyiskiege, przez JW. Metropolitę
3 -
kościołów Katolickich w Państwie Rossyie kie m S t a n i s ł a waS i e s t r z e n c e w i c z a Bohusza.
Ponad drogą granitową prowadzącą na ulicę Woźnioseńską postawiono tu w trzech letnich miesiącach roku przeszłego przepyszny pałac Xiecia Ł o b a n o w a . Ogrom gmachu, i wspaniałość budowy iego, niedozwalaią myśleć, aby raagł tak prędko stanąć; przecIez istotną iest prawdą, źe wystawienie tego pałacu trzy miesiące tylko, i to wyiąwszy dni święte i galowe, zabrało.
Z Buenos Ayr es d. 9. Września.
Gazeta tuteysza zawiera o przybyc'U H iszpanów, którzy się na okręcie Tri nida d zbuntowali, i tu go przyprowadzili, co następuie t "Ostatniey niedzieli odprawili tu swóy wiazd przyiaciele wolności fregaty Hiszpańskiey T r i n i d a d wśród powszechney radości i zapału. Osada woyskowa stała w paradzie pod bronią. Zaprowadzono ich na rynek de la V i e t oria, /\ publicznie powitano i naysuciey uraczono. Niektórzy tuteyei Oficerowie złożyli 700 Dolarów na wspomożenie swoich braci orężnych."
Rozmaite wiadomości.
N. Cesarzowa Rossyiska E l i b i e ta, spodziewana była w Lipsku dnia i8. lub 19. Stycznia w przeiezdzie swoim do P e t e r s - burga. Gazeta Berlińska pisze pod artykułem z Madrytu dnia ag. Grudnia: "Z. Królowa, zstępuią wszystkie nadzieie amnestyi do gro-? b u. "
Pan K o t z e b u e czyni następuiąrą uwagę W swoim tygodniku: "Względem wzmiankowanego we wszystkich gazetach wiadomego pisma: Momoire sur l'et at actuel d'Aile-' Magne, niepozvriihmy sobie wynurzyć nssze w Dusseldorfie, r03 g».di zdanie, wiedząc iż pismo to iest urzędowem, sowi,. ŁudowŁ Ale tern bardziey zadziwia nas t o, iż gazety nie wiedza o tey okoli'zności, i fe pismo to przedrukowanym zostało z nazwiskiem autora, kiedy tylko 5t) exemplarzy cel» m poufnegoudzielenia go mocarstwom Sprzymierzonym w Akwisgranie za wyższym rozkazem wydrukowano. " J edna'z gazet Niemieckich donosi, że OfiCyaiiści wkraiu Wirternberskim rascząc się na gazecie" Przyiaciel L u d u," błędy ich i nadużycia wytykaiącey, zaprzestali ią czytać. Numer 352 gazety "Merkury Frankoński," wydany dnia 19. Grudnia przeszłego roku, zamiast piórem nożyczkami był zcenzurowany. Wydano go, na wpół przerżniętego» Teraz dowiaduiemy się, że to zaszłe z powodu umiesczoney GO do słowa mowy Burmistrza Bambergskiego przy ijbięc.u urzędowania mianey, a w wyrazach zbyt śmiałych i zbyt dobitnych ułożoney. Mowa ta ma bydż dziełem znakomitego Profcssora. U miesczono ią znowu w gazecie, lecz z odmianami. Bawiący w Genewie Hospodar Wołoski, lubo iest wyznania Greckiego, bywa przecież regularnie z rodziną swoią na Kalwińskiem nabożeństwie. Gdy niektóre osoby dziwowały się temu, odpowiedział: "Z t Chrześcbfiie i zacni ludzie wszystkich krjiów są braeią." Rzeczony Hospodar chce wydać pismo w ięzyku FraDeuzkim na usprawiedli1! . .PQS.iiiPQ'Y !l:i L w-l iazdu su e 3 Piszą z Genewy pod dniem 4tym m. b.: "Podczas kiedy południowe Francyi okol v l , . 'o lice śniegiem są pokryte, naywyźsze gory W\ dztt i u na egOa Jt1ł Ddl dibta die ctt\vimk źródeł powysychało." Rządzący W.Xiąfę Badeński przyiął opiekę trzech córek po zmarłym swoim synowcu. Dosirzegacz N adreński, wychodzący teraz
o w y napIS: C%H
Bawiąc N. Cesarz-owa- Rossyiska matka w W ei m a r z e , zwiedziła także uniwersytet w J e n i e , gdzie naycelniejrAe osobliwości obeyrżał i,Dziennik Paryzki zawiera, co następnie: "Pewna niewiasta w gminie O y e uważ ł.ł, iż iey myszy często świece łoiowe obgryza;;. Chcąc temu zapebiedz, przyszło iey iednego wieczora na rńyś), włożyć zagaszoną świecę do kieszeni i położyć się z nią do łóżka. Zasnęła zaraz, a niedogasiwezy świecy, zapal ła się. pościel? z biedą, uratowała się kobieta, lecz domek iey i; sprzęty, które- kult? set Franków były warte,' poszły z d y me m w nagrodę owey przezorności i osczęduości."
Doniesienie teatralne.
W przyszły wtorek dnia 26. m. b. dane be.
dzie na nasz beneris pierwszy raz widowisko: M A CBET 51, wielka tragedya Schillera z tańcami i chórarai, n* które Szanowna, Publiczność zapraszamy, Wilhelm i Teresa Rohlojj, na Now en) mieście proito -w teatr N ro. 128.
Doniesienie o Redutach.
Zycjenie wielu Obywateli okolicy tuteyszey ? 7 o ni, o T III e _ g "d li t ę zamiast w Niedzielę .. I\. .. 4? l\.. ro * ? 4 AL J: S A A L A& w I A - f J,'I t d .. . o. . y Zle,n, CWtąłymYW8SIq)tł'<!:ę zrf!twłt m ąy<fijBnczność zapraSf:clItt' Entreeq3a Ził. pol. 6 ustanowiłemw Skokach dnia 15. Stycznia 1819. F. Rakowski.
K%.
O
Dodatek.
Powyższy artykuł jest częścią publikacji Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1819.01.23 Nr7 dostępnej w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku. Właścicielem praw jest Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu.