GAZETA

Gazeta Wielkiego Xięstwa Poznańskiego 1819.01.30 Nr9

Wielkiego

Xiestwa

POZNANSKIEGO.

i. .

Nro. g,w S ob otę dnia 30, Stycznia 1819«

& Poznania am5l 2g. StyczfJiu.

Rządząc» Cesarzowa Kossyiska powracając <00 P e t e r s b u r g a z a s ę ł a część - W, X 1 e s t w £ Poznańskiego. -

N. Monarchini obiadowała dnia aAgo w? Trzcionce, noc przepędziła wPile, dnia 84. ładła obiad w N a K li, odprawiła-'nocleg w Bydgosezy, a dnia 2 A o o obiedzie W Toruniu doieehała 1 do G i udziądza,

Dowodzący Ge> i-rał I U', (ie era? Porucz* jii'k Tliiinoen i NV. Na./ti v Pjfetfęs Pro wincyi Z e r b o n i di p u s t t 11 mieli zasczyt, powitać N. P la a rP i Y M rthii przy o d m i e b ; i i u t o n i We wsi L» r . . z i g i o d" prowadź ć ai- <lo 4 o runią.

6dy N. Eeevczolwa w B' li c<> sr z y' >u ia S5. zfcana -- roczUi«a Jty Ęue5lKU · >- p .at>«xe Swe opuści?», grono przybranych etóso» wnie dziewic podało N. Monarcliini uraiesczotie poniż wiersze. Piękny ich układ tę ma przeważającą po sobie zaletę r i£ osnowa ich nie iest płodem fantazyi, lecz prawdziwem wylaniem uczuć serca tych wszystkich, który w. do stał» się w podziale sczęście zbliżenia się przed oblicze N. Monarchini«

Zum Himmel auJ daif jedes Auge blicken,.

Der Sterne Glanz daif jede Brust entziicken, Das Sclftme rubren jeden reinen Sin n ; Drum diiifen wir uns Dir zu nahen Wagen, ' D i runser nGlncbwunscli kindlich Jromm zu sagen, ERHASVJS AJULGELIEBTE 'HERRSCHERIN!

Das Herrlichste, was uns aus Gotterhiinden, Das Schonste, was die Himmlischen uns sen den, Es ist, die Milde auJ dem Fiirstenthron.

Wir preisen dieser Tage goldne Horen i Sie haben Dieli, < o Furstin, heut gebohrenj Und gemiyiFRJjenRicH, Preuj3ens groj3en Sohn *

Nl* 1W1<i sein Angtdenlkai uns mtscJavindcn, wił prre,! N\ Monarchą, Genera-Poru'znlt Das Deinige sich zart damit verbinden, p i r c h, w zastępstwie chorego Prezesa'Głó« Weil heut uns Deine Gegenwart b egliickt. . .

Von oben homrnt die Krone die Dich Z ieret wney KommlseYI orderowey, Generała - Po, , A Was A aile Y'e!Zen A Dir Aefitgegen'jiiFiret,A l--;-r u c z n i k a D i e r i c K e, nowo - mianowanych De-ill iStAS, Dil selbst hast Dich Kawalerów orderowych i posiadaczy oznak damit geschmiickt. honorowych. Mieli zasczyt-o-bbIIC tfusj N. Pans zeptwruenra ukontentowania i łaski, , złożyli u stóp naypokomieysze swe podzięki p o: e m udał się N. Król z Xiążętami i Xiężoi&kami Królewskiego domu, z Kawa.

terami orderowymi i posiadaczami ozdób honorowych do gilleryi obrazów de stołu, do którego, tu i wprzyt) kaiących pokuiach [ rzeSzłcT trzysta, a w białey gali więcey dwóchset osób należało. Do pierwszego Królewskiego stołu przypusczonych było na rozkaz Króla dwudziestu posiadaczy oznak honorowych z liczby Podoficerów i prostyc A żołnierzy osady tuteyszey. Po stole opuścił N. Król zgromadzenie ws'rod na Aserdeeznieyszycb iyczeń. wszystkich przytomnych dla N. Króla i rodzIny Jego.

- - , .

Z Berlina dnia 24. Styczma.

Z rozkazu N. Króla odbyła się. dziś w koŚciele tomskim uroczystość koronacyina i orderowa. Przed południem, około 11. godziny, zgromadzili się w kościele na dolney przestrzeni, znayduiący się w B e r l i n i e Kawalerowie orderowi i ozdobieni oznakami honorowemi. O godzinie u. za przybyciem N. Pana na chór Królewski, gdzie także przytomnymi byli Xiążęta i Xieini<;zki domu Królewskiego, zaczęło się, nabożeństwo. Dwór, WładzeMinieteryalne i inne, ciało dyplomatyczne, i przytomne w B e r l i n i e Damy or. dem Ludwiki, znaydowali się na chorze ko» ścioła. Zaczęło się nabożeństwo Modlitwa, i śpiewem, po którym kazanie przez Biskupa E y l e r t, a po niem modlitwa i śpiew zakończyly obrz d religiyny T T d al i N Monar eha pieszo do zamku Królewskiego, poprzedzony od przytomnych w B e r li a i s członkówGłówney Kommissyi Orderowey, to iest Generała Porucznika P i r c h I I, rzeczywistego Taynego Ministra stanu KI e t? i c a, Generała- Majora Ro hr,' i rzeczywistego taynego Radzcę Legaxyinego R a u m er. Za N. Panem szli Xiąźęta Królewskiego domu, Kawalerowie orderu Orła Czarnego i Kawa» lerowie orderu Orła Czerwonego 1. klassy, za nimi nowo-mianowani, a potem inni zaproszeni Kawalerowie orderowi i posiadacze Ozdób honorowych. Postępowało to wszy· tko szpalerem przez woysko osady tuteyszey utworzonym do zamku. Tu wiednym f przytykających do sali rycmkiey pokoi sta

N a wniesienie legacyi Królewskiey' w Rzym i e będące pod panowaniem Pruskiem części Biskupstwa Kujawskiego i Pomorskiego, zo8, ały od tegoż Biskupstwa w P o l s c e odłączone i tymczasowo administracji byłego Kujawskiego Generalnego Oficyała, Kanoriika R o s o ł k i e w i c z a , p o ruc z o n e . W niedzielę, dnia 34. m. b., obchodziła akademia umieiętuości rocznicę śmierci Fryderyka Wtórego, publicznem posiedzenIem.

Z Wiednia d. 14. Stycznia.

W kilku listach donoszą następuiący rys charakterystyczny Cesarza Rossyiskiego w podroży przez nasze kraie: "Przeieżdżaiąc Monarcha dnia 54. z. m., dzień urodzin Jego w podróży do Cieszyna przez wieś Dobrau, około południa, spostrzegł stoiący;pry drodze kościół Katolicki. Ka-ał zaiaz opłaty utrzymać <aPe w «" *" * · » Atrzymać,- przywołać Plebana i zaprowa- - Sł. w n Z L A r 2 { J* kj, przez niego do kościoła. 0raraK A f e y j p A A A r A A o , Ł« , "k' ! c»2b, ciekawych musieli wyiśd* sob e ivcie w Z 1 , , B o III i l b Aebrar * kosnoł,. Monarcha kazał sobie poLad małżonki f ClI * ['0 T" TM * 1\ * wszystkie poboczne ołtarze, a przyszedłszy północnemu zawinę, " T ™ "b ! e S u , J O W? przed wielki ołtarz, przyklejaj na stopniach A o II e E , 2 2 «' :vI T " " do Por,ÓW « rzekł do P1ebana.- aieby siejzań pomodlił kie" P rz tie.1i " s' h I u 1\ Wid * a potem mu dał błogosławieństwo. Modlił, parę skór rr1rH7 · jl * EAlIlrao"o«r, «« Potem Cesarz obok Plebana, kazał s o iii Ir.Ty /'.-. ££lI ..NQ" A- LI II B b.. podać krzyż z ołtarza do pocałowania, ści o nowem o dkl h ? T?* TM w i a d o , B e , przyAł błogosławieństwo Plebana i po kró- co zas1ko' odkryC,U 4T nakoniec mało IIIey modhtwie opuścił kościół. W A A? A o , W A 7 A do powozu obdarował Monarcha sędziwe«, LślL MI 7'_n i p r2 y$2*y reku za.... M głęboko rozczulonego Kapłana 1esajsfa A A ? A » P » V A wspaniałością * p J * [ "YP"TM okrętów, , lepszym wyborze

7 " T A- d A T ' ? I A k T i S S r a li J e U t oń" tntej 1J eU7} Uillle- C Z O e s. w ścła Obraz polityczny roinych Państw w mie- aktów urzedowvdf T ' 08£a,IILII "M m · 4 c u L« t O P . d ri e , 8 . e . f' k , 6 re O kładziemy o III . M " , " o A nnte.puiacy wyciąg: b y t o ' :') y II " f" o wu . n a d fi , e n i a d - Zgromadzenie * A 8 A- A- * T * * * * 5 ? 17.Lis'pada po.JIa«l J 1\ i i" J . J Z Z TM ", * a yp r2Ód> P»nie.

«O P a ń 1 t i roK ról o w k t o r a c O.

wała długo. Kiedy głosowano wzą1edem cuzkiev,,« / ' rewo,licyi F»n. -wyliego żałobnego adressu d o $ $ A:fI K A C r A y "A »Po Bejeot. , w którym wyrażono powszecL twości "« 3 ' f "" T * * " , « e Ar. ».. A 1bt h kt K ' 1 ' * " "k f o r e f" w a A * > Pyt .

m e am e c ara ero ro o w a:') "i e I li A li. d e III u aru« W J 1 . g g gh ÓW myślało dosyć nikczemne', propoi" ):::«< li A A' U ' * ? ' * P»»«wAopusezemeprzyimka: "powszechne«, nigine tak p]l K " ,t U <) * i e i I li t A a pie. ?akoz w mektórych adressach utrzymało sie Dotrzecie IIr* TM«"*ygnio fle zostały; HUlm* to zdanie. Jest to przynajmniej wt u M'rr" T'''?''! M * i e p r z c z *po™1> robić sobie igraszkę z wolności [flfS p r o w d z t r '*' f * * * *« "« Z t » nienaduiywać. Widać ztą.d, że w Anglii b ł¥ ut * m W "1\ 1\ , 1\ ««-JIlIa nie aawet i najwyższe osoby 1yetawmntL na «I t i Z A , T A o , , b b Pf*er 'P-T dowolność ducha stronniczego, dla kJ ego A l T _ A t A A A A A Ae.estmctakśw.etemisza.ownem. czego- iako pkrwsz, ™V r" " *' palllW' m b k d . ł . T ki ' .::>;:.::>;:O'"T:1'v'£" A-Wiłu, .y S az IC n,e o wazy ale. a e 1 l] b a t k a Z-ŁL skrócona została podług żadanh, wbścice1i od cZ*su do cz 8 -o .. 1 :L ,III a L y A Abryk ktÓrzy przełożyli, ii ponieśliby za wać mein» DUAUlO ,1 00 A Z d uteso I\tóso«adto wteika strata gdyby ich materye kolo- z d,j A o K.« pZ\.,UMn,« te« "«'<;puia.cv r " fi , 3 i Y t a k d,,, S o _ t a« , a składach nie- « e g ó y * W? d ta . ł O" _ do K r Ó , e D y » i bpowane. uległość ta. przekonywa, He sta. stwLcAe sa. b v r' w i e i ł * »łdrott m III, w A.glij, ab> obowiązanych do ebod zf " A A "T *™hly. t I.(Ę ft««« pcbywalaj a knlzie cieszą się, stoszenia mianowIcIe W N e u · Ye e t i bur g. »>W ich razem widza A lub o ich połaszeniu ei<<* Wicher rzucił dach z kościoła 2 z wielu insłyszą.., Kiedy więc to poznaiesz, zważysz, n y ch domo ' w Ws tk . . l k .. .. zys Ie nIema O na po1 z naszy zgo.nem, ia a nas a ,itzaginie; trzaskacie a wewnątrz kościoła wszystkie ła. a te o l e l. O m st rac SIę pOWlnnlsmy, po- - wki powywracane i po części pogru hotane» u ewaI. zdale. mI SIę zawsze, ii przyszłość (Burza ta i w innych okolicach straszliwego nlem.ole bydI dla nas obojętną. Tylko du- zostawiła spustoszenia ślady). / sze nIkczemne utworzyło przyrodzenie ob.oiętnemi na przyszłą sławę; atoli mąż szlachetny, działa wszystko tak, aby zas<.z)tną w potomności zostawił po sobie pamięć, gdy iuż earn więcty nieżyie." Państwa Żneuropeyskie, Turcy odnieśli znakomite zwytięztwo nad Wehabitami 4 których Wódz nazwiskiem A b d a 11 a h jłójetał się w ich moc wraz z swoią rodziną. - Angielskie Towarzystwo Wschodnio- Indyiskie, dostawszy w jęce Peyszuę, kupiło od niego panowanie za kilka Lak-rupiow roczoey pensyi, z którey w B e n a r e s utrzymywać się może, Woyua Marattow zdaie się ukończona, __ Prowincya Perska C h o r as s an podniosła rokosz przeciwko swoiemu Szachowi , który dla pokonania iey przeznaczył tam woyu\o.- __' VV Ameryce Południowcy gotuią się do nowey wyprawy, która rozpocząć się ma, iak słoty przeminą. Hiszpanie, iak słychać, maią dosyć woyska a mało pieniędzy, powstańcom brakuieoboyga, Jako wyprawę uboczną uważać można ową, którą H i s z p a - nia wyseła, dla zburzenia (co podług poinieyszych wiadomości już nastąpiło) nowe y osady wygnańców Francuzkiih.załoioney w ProwjncyiTexas. Ponieważ siły zbroyne obu stron podane są bardzo różnie, niemoina domniemywać się skutku tey wyprawy. -- Obadwa Naczelnicy Haityccy pogodzili się dobrym sposobem. Obadwa maią równą prawie siłę, a ta równowaga ręczy za dotrzymanie pokoiu.

Z Frank/ortu dnia 16, Stycznia.

Burza z grzmotem i błyskawicą, ktorąśray tu zeszłey nocy mitli, zrządziła wielkie spu

Od Y2nu dnia tj. Stycznia.

, Xiążę Sachsen Gotha ziethał do D rez n a na iut>ilrUBz n Wi tński N. Króli. .Gdy w Weimarze stawiono przed N.

Cesarzową Rcssyuką, wdową, stany kraio-' we, stz*go.liiiey, Monarchie rozmawiała z Deputować mi etami włościańskiego.G 6 t h e otrzymał tabakierę z wizerunkiem Cesarzowey, 147 brylantami obwiedHonvm. Pogłoska przenosi uniwersytet Landshutski do M o n a c h i u m . WyieidżaiącN. Cessrzowa Rossyiska wdowa z Lipska, spadł żandarm Z konia; natychmiast kazała zatrzymać, i czekała, dopóki go przyboczni Itearz nieopatfzył, i darowała rau 20 dukatów , Tegcruczny iarmark Lipski na nowy rbl był bardzo lichy.. Posiedzenia Sejmowe Związku Niemieckiego zacząć się znowu maią dnia 3 1. m. h.

Od wyższego Renn d- ig. Stycznia.

Królewski dwór Bawarski postanowił nareszcie przystąpić wyraźnie do układu Akwisgrańskiego względem interessów Badeńskich. Ceearz Alexander był obrońcą całości państwa Badeńskiego, chcąc uwieńczyć dzieło ewoie uprzątnieniera i we względzie przyszłości wszelkiego protestowania się przeciw ustanowionym w tey rzeczy przez wielkie-mocarstwa warunkom. W cela- zabezpieczenia Baden i na przyszłość, posłał Cesarz Alexander Ministra swego, Hrabię Capodistrias, do Monachium, z zaproszeniem Króla Maxymiliana Józefa, ażeby przystąpił do wspomnionego układu. Uczynił to biów ł l o c h b e r g o w i zrzekł się na 'wieczne czasy Palatynatu Reńskiego.,

Z Bruxelli dnia i$. Stycznia, Król nasz uchwalił wy6tawi?tiit stósowne" go pomnika na polu bit-wy pod Wat e r lo o , Ukończyło się postępowanie instrukcyine przeciw osobom, obwinionym o spisek, którego było celem osadzenitrmłodege N a p ol e o n a na tronie I rancuzkirn i ogłoszenie matki itgo Regentką. Dway z oskarżonych. (Niderlanczykowie) pueczeni na wolność, inni zaś stawieni bydź maią przedsąd przysięgłych. Stanie tu nowy przepyszny pałac Królewski. Wiadomość w gazetach Angielskich obun-cle w S s m a r a n g na wyspie J a w a , z<bie się hydź płonna. Przez okręt Voltaire, który w 100 d.'jacb z Wschodnich In-d y i do T e x f l zawirął, onzyrrialiśmy wiadomość, iż w naszych tamecznych posiadłościach zupełna spokoynoić panowała. - Donoszą z B a t a w i i, 11 Kommissarz B e c k h o l t, zawarł traitat p r z y i a ź n i )I( S u łt a n e m P e o ti a n y n a z a c h o d n i e « wybrzeżu E o r II e y . Miał pn kłótnie z kilkom a, możnymi z sąsiedztwa, a Iłollendrzy dzielnie I go wspierać bazalt przez Majora Hunting, W oliręgu N i v e 11 e s pies wściekły pokąsał 1*5 osób i wiele bydła. (Lr two to dziać się może i w innych kraiach przy niedbałem wykonywaniu choć nayzbawiennieyszAch w tey mierze przepisów rządu.)

Z Paryża dnia 16. Stycznia.

Koronacya Króla odbydź się ma dnia 3.

Maia, którego to dnia Król w roku 18" J do nas powrócił. "- Generał E x c e l m a n s, skutkiem ustawy Król. z dnia 24, Lipca podobnież wygnany, otrzymał takie pozwolenie powrócenia do

F r a n c y i. (On to zapewne, «aówczas Półkywnik, dowodził* pierwszą przednią strażą, «trztków konnych, itera dnia 3. Listopada j g o 6 weszła do P o z n a n i a . ] Takie Xiąże Eugeni usz, (Leu eh t e nberg) złożył t iWr na pomnik, który Gen e r a ł o w i J i l e 6 e r w S t r a s b u r g u wystawionym będzie. Xiądz F o r bi n J a n s o n, który odbył piel.

grZymkę do Jer o z o l i m y, miał prywatne posłuchanie u Kro b. W wielu okoheach H i s z p a n i i włożyli miiszkańce dobrowolnie iałobę za zmarła Królową.

Pan M ar tin vi !le zamyśla wydawać z kilku innymi uczonymi nowy dziennik pod tytułem: le Umpau bUmc (biała chorągiew) z go dłem: Vive le Roi, quand meme. Stratę, którą H i s z p a n i a dotąd poniosła .przez korsarzy rokoszańskich, podaią iuź na przeszło 700, 000 Funt. Stcrlingów. Złoiono na posąg Henryka IV. 408,830 Franków, a wydano 368>339

Z Marsylii dnia 6. Stycznia.

Podług listów z Maltyhyła tam dnia 1G.

Grudnia wiiJka uroczystość ustanowienia nowego orderu kawalerskiego na cześć Maltańczyków. Gubernator wyspy iest W. Mistrzem. Ma nazwisko orderu S. Jerzego i S, Michała; Admirał Angielski i niektóre inne osoby zostały Dygnitarzami wielkiego krzyża; Kawalerowie nie byli iescze mianowani. Ozdoba składa się dla wysp Jońskich z siedmiokątney gwiaz-dy, podobney do ozdoby legii honorowey. Na emalii w środku iest poiedney stronie S. Jerzy, po drugiey S. Michał. Po nad gwiazdą korona Królewska.

HiszPania.

Dzienniki Angielskie ogłaszaią ciągle WIadomości o stanie H i s z p a n i i, kfóre są sobie prZeCIWne. Morning - Chronicie wystawia Hiszpanią w etanie rewolucji; Sun do- nay wyższy Inkwizytor rozesłał nowe przepisy nosi, iź KrólFerdy nand VI I musiał zrzec podwładnym swoim w calem Królestwie. Usię korony, i że się schronił do B aj o n y we źy( o także ostrożności względem niewpusczaF r a n c y i, a dziennik Kuryer szydzi z tych nia książek i pism z zagranicy, a mianowicie wiadomości, i utrzymuie, ie zupełna iest z A nglii. Nikt przewidzieć i-ieinoźe, kiedy, spokoyność II bI i S z p a n i i. Wszelako przy- gdzie i it SpA J nit na nas burza, która się toczymy tu, co różne dzienniki nietylko oddawna rbIer3, a zdaie się, że niemoźe bydź* Angielskie, ale i inne z listów prywatnych odwróconą. Madryt uwaźaDy iest za niegłt-szą o H i s z p a n i i. Oto isst ieden bezpieczny." z tych listów pisanych dnia 1 O. Grudnia r. z,: "Byliśmy od kilku tygodni w wielkiey nieepokoyności, Jęcz teraz nieco zniknęła, lubo trwaią icscze przyczyny, z których pochodziła, a zatem lękać się należy iakiego smutnego wypadku. Nie podpada wątpliwości, ie iest wielu po różnyh mieyscach tak zwanych buntownikami, Geryllasami, i zbieraią eię po wsiach; ie maią broń, zapasy woienne, i podług ułoionych między sobą planów działaią. Słychać nawet, iź kierurą niemi doświadczeni i niepospolici oficerowie, i l e wielu ze służby królewskiey gotowi za nadarzoną sposobnością połączyć się z terni bandami. Pokazało się, ie miały zamiar uderzyć przed kilku dniami na M a d r y t w chęci porwania Króla i rodziny iego, lecz się to odkryło. Biega wieść, iź po odkryciu tego «amachu, naczelnik spiskowych, który ieecze nie iest wiadomy, kazał odłożyćswóy zamysł do lepszey sposobności. Wszakże Rząd dla zabezpieczenia stolicy rozkazał sprowadzić pod nic część woyska. Po całym krain urządzone są związki, a to przez umówione znaki i hasła między zbroynemi kupami, które dotychczas uszły nayściśleyszey baczności policyi Królewskiey. Kupy te wybrały iuź, po niektórych miastach nawet, nałożone opłaty, i dnia Jednego o 10 mil zbliżyły się pod Madryt. Osoby dworskie udawały ile mogły, ie się niczego nieobawia'a; wszakże pewnemi środkami, do których się wzięły, wydały oba A wę swoią a między innemi, nakazawszy odpieczętowywać wszystkie listy na poczcie, a

Listy także z M a d r y t u donoszą iescze : "Widać, xi od nieiakiego czasu wielki plan zaymował uwagę Ministrów naszych, to iest, zamysł pokuszenia się o coś wielkiego w A m e r y c e Południowty na kilku razem mieyscach, żeby ukończyć tam woynę w iedriey i etanowiącey kampanii. Potrzeboby, zdaniem Ministra Margrabiego I r uj o, dla wykonania tego planu posłać 10.000 woyska do Wenezueli iNowey-Grenady, 8000 doMexyku, 14,000 do Buenos-Ay re s i prowincyi la Pia ta, 8000 do Chili, ogółem 40,000 ludzi. Żeby taką wyprawę uskutecznić, miał ten Minister doradzać odstajyfc» nia pewnym mocarstwom wysp M aj o r ki, M in orki, l w i K i, Balearskich, Kanaryjskich, K u b y i Filippińskich, a za nie nabyć okrętów przewozowych, i innych rzeczy potrzebnych do tey wielkiey wyprawy, którey koszta wyrachowano na 30 miilionów dolIarów. Szkoda wprawdzie powyższych wysp, ale ta nagrodziłaby się sowicie odzyskaniem bogatych osad naszych na stałym lądzie Amerykańskie. Tak sądził Minister I r uj o; ale czy rada iego weźmie skutek, czas pokaże."

Z Krakowa dnia tj. Stycznia.

Na posiedzeniu Seymu Rzeczypospolitey Krakowskiey dnia 4. Styeznia 18 > 9 JW. Reprtzentant AdamSiemoński czyniąc wnioi sek względem sprowadzenia do Kra k o w a zwłok Gmerała Dąbrnwekiego, rzekł: "Oddawać cześć pamiątce i chwale boba c e przyczyniali, było cecha, charakteryzująca wszystkie wolne W' starolytneści n/rody", .. a niernony współczesna historya chlubne tey szlachetności umysłu we wsz/.tkich kraiach , <b!e Aykłady. Ledwie trzy htamiiaexy.

eteneyi naszły wolney Rzeczypospolitey, a iui w nańjrm Panteonie umieściliśmy' po- Izba Prawodawcza nrz«>f» ńT · pioly dwóch wielkiey sławy rycerzy i wn mi Sa ki - o a 3» c« P««<;t» terni uczucia* £ Winniśmy t / c z e ś / o d l T A Z e i S A I A S A /\ f 1 * dnemu który m a nieodzowne d o niey p n , Seuatowi /\ J g /\ /\ " I T ? wo, aby icgo cierne obok tamtych w tym Ba- nienia. wniosek dladopełrnym Panteonie spoczywały, \Ą tym to przy. Następnie, była mowa w Izbi« P bytku wiecznego pokoiu mi,:ć mogły 8chro - czey o pro stach .yczTycI s '" 7 " menie które wieczność narodowa prawdzi- wolności handlu, S o 1 1 W d S I ? /\ wie bohatyrskim zasługom poświęciła. - Ta- ckiey, i r a d y b*nJlo,,Z™ZT* * j9* J j . » . . ł f ktoz Z n a 8 nieprzyznaP p o p i o ł y desłane d O A m j f y f A A f p A / *' D ą b r o w s k i e g o , tego to dzielnego Wo - czey dla ułatwienia n o n » « ' * " dza legiionów, którego jeniusz t <:: p L rw ę, nie' z Kommfy f o S . « A 'o * p 6 1 * lakabyniechybnie w hisroryi o d naszey Jyl JW. HI S i A A n 2 r A «tencyi zatraconej ai do zwrotu iey zdziała- posiedzeń tego SeYMu okazało 1 i 7 "A ney przez wspaniałość wielkiego naszego Pro- pliwości w rozwinięciach T % A ,,*, tektora Alexandra Cesarza Kossyfi Kró- U l p A S K A A b A la Polskiego była nastąpiła, gdyby i, D, - śnieyszych Protektorów, wn"ó f a / I y " " brows ki htstorya sławy legionów nie zł nić odezwę do r r a Z «M S :3 A b Y UCZ A pełnił. Wszakże te «przełamane cnoty i stawień Jych u d AE y P"ed wytrwałość wiellicb naszych M,zów i Ryce- gżenia u A S A S A A r rzybyłypobudkątemutonowemuTytuso- doN.yi.fai.iS pJJ' I W,PÓlnie W i do tey iego wspaniałomyślności »yóledem N a S I I S /\ narodu Polskiego. - Pomiędzy « & £ ." JW A ™ A W V A * A * * B * B " * hczył zapewne ten Wielko myślny Monarcha wniosku JW. S U ttiSki "A"« d? Generała Dąbrowskiego tak, iak go miały dzaiacem po iedzen u w, "f o '" P * * * «takiego cała Fr a IICY a, Niemcyi W li od Latu udlziZT oZI] A A , A C h Y; któremu waleczni nieprzyiaciele i bie- d o i A S S f t l S A A 1 A C o gh w sztuce wozowfk rycerze przyznali to, Kommissyi C K y T o e y x£SP*** co A n n, b a 1 przyzna wał F a b i u B Z o w i, ze Protektorom ufzynićl anvślf * £ :fI 3 T ? ewoim sposobem wetowania zwyciężyć ich ii <<iarfani.. "Jl fi Y s 1 a, Podstawił,

»y» ... b,ł. _ B«H <bL,y IW. R <Pr«en.

uWlymy ITI li "Wfeniec g irgo familii abTnam o " T 7 * * ««--y» /'.. Cf o 2! l2 '5Z'L-' chować p o z w o l i w s n o 7 tego n i e m ó w t i sama "n a f' wiese z a p o w i n n a Z a « ał*Yf Y A.

A.

A.

T* Po_oTySCe od*

"a

KO""l"l

" ,,, ,

. '" , Jrtum" ,

?"'" «ostał.

Izba Prawodaweza postanowiła przedstawić Senatowi uwagi J W» S oł ty K o wicz a»

Następnie, Izba Prawodawcza w zamiarze postanowienia Rządzącego Senatu w spoeobności przedsiębraniai wszelkich środków" do podniesienia handl u, fabryk, rękodziełni i rzemiosł przyczynić się mogących, na których się pomyślność powszechna prawie mieszkańców stoliry lutcyszey opiera, tudzież wczesnego zapobiegania wszelkim wy padkom, Łtóreby bieg i wzrost przemysłu timowały r uchwaliła prawo o radzie handlowcy, i o giełdzie kupieckiey. o którey artykuł VII., Konstytucyi kratowi temu przez t.zeihNayiaśnieyszych Protegujących Monarchów nadaney wyraźnie K, ominą, i ta z wszech miar potrzebna i użyteczna bydi si<ę okazała,

Daley, JW, Reprezf-ntarit Słofwiński członek delegacyJ Seyinowey, dn roztrząsania rachunków Administracji pHb iczney zr roku 18 {i · '8'if wyznaczoney, w imieniu teyźe delegacyJ odezytał uwagi nad sczegółami rachunków, które Izba prawodawcza Senatowi przesłać postanowiła- w celu załatwienia.

N a temźe posiedzeniu odczytany był pnotokół uchwał Repieztritacyi w czasie zagaienia Seymu dnia 7.. Grudi ia roku igigzapadlych, co do zarzutów przeciwko urzędnikom II skarbu publicznego płatnym A bez po2W:/* ria Senatu na Repie zentantów Zgromadzenia gfirinne wybranym, gdzie Re A .rezent-acya narodowa awłgiędu, iżartykuł 19-Konefytucyi obeyrnuiący warunek «o do urzędników z skarbu publicznego płatnych, »żeby co za pozwoleniem Seua?u byli R< pre-zeAuntarnik ma dopiero swoy począteki.iu l;t sseSCIU, rachując od daty ogłoszenia J Konstytucyi, a zawsze ieet wyłączony-co do , tych osób, które wćzarsie bytu Xieztwa Warszewskiego sprawowały urzędy zawisłe od J miai owania Królewskiego, lub od wyboru na Stynłikach, - albo też takowe otrzymały z władzy Mocarzów kontraktujących, uznała iednomyślnie,. iż urzędnicy publiczni, przeciwko którym Senat przesłał zarzuty, są kon stytucyinie na Reprezentantów przez Zgromadzenia gminne obrani,

W czasie decyzyi powyższych zarzutów JJWVV, Re prt zenfanci S o ł ty K o w i c z 1 S la t w i ń s K i dowodzili oraz, iż wamr c-k ii* dania pozwolenia od Scnstu na zostanie Beprezf-ntantem z żidnych względów- nie może bydz stosowany do nauczycieli publicznych" członków Akademii,

<<:

Towarzystwo praktycznego Rolnictwa" rok blisko temu w Kra k o w i e zawiązane, chcąc do właściwych sobie celów dołączyć r przyiemność z dogodnością dla mieszkańców tutey8zych, otworzyło na dniu 2. b. m. tafe zwane Ressource, czyli schadzkę RolniczoLiteracką., na którty abbonowar.i, oprócz książek do tego przedmiotu służących, znay-dować będą rozmaite gazety i pisma ptryodyczne, korrtspondencye Towarzystw rohuczych zagranicznych, wzory machhi, bilkref I Inne przyiemnoscl. Ten putfkr ziednoczenia posłuży tak właścicielom ziemi, iak Flandluiącyin, tudzież przybywającym 00 Krak o w a , nie tylko do przystoyney zabAwyy zbliżenia osób, ale i do dogodności' w naby- " ciu świeżych wiadomości w przedmiocie 63bie właściwym i literackim',

* A s A R A_ A % AII* i 4 , 4 opopłynie -

Dodatthi : .

: DO

AT

EK

Wielkiego Xigstwa 'N ru 9 ,

Gazety

Z Włoch dnia 6. Stycznia.

Arey-X:Qac Pala ty n,obeyrza wszy nayKclniewąc osobliwości Bzyrnra" a- między innerni nader rzadka, w swym rodaaiu dtuJtaf»t$ Cullegii d e propa g an d a f i d e , ptricił się dnia a&. femdnia w dalsza drogę, do Neapału.

2 Stambułu d. w. Grudnia* Na* wstawieni« się, przez Posła G. Rossyibkiego-, a także iuż dawnky przez- dwór Pruifci, skłoniła się uareszue Parta d.o uznania Krole wskiey destoyaości Króla Nid e rl a udzfciego i oświadczenia te-go przez Ministra spsaw zagranicznych przesiadującemu lu Agentowi Niderlandzkiemu.

MObmo-itewiadomości *

Baron L'oo S t u r m er" w podróży swey do S t a m b u ł u 1316 roku" opisuie zbiegłego Xi<;eia Wołoskiego, iak następuie: "Pszed wyiazdem moim z Buk a rest u przedstawił ranie C R. Konsul rządzą* t MHJ XiaAi<;cin. Pochodzi on z rodzi y Greckiey K a c a d e z a , i" łączy z poważna, p«wierz( koościa A wiele weWB-ętrznty oglądy i rozumu. Długi i ciextfBy przcdbokóy pełen straży prz-yboczniey i

Poznańskiegosłużalców, potem kilka pięknie urządzonych pokój, zaprowadziły nas do i« go gabinetu, kcóry pobielony tylko wapnem, wystawiał uaywieksze prostoty piętno. Przy ałnie był dyvao, na iltorym. siedział Xiążęr oparty na wezgłowiu. Zarzucony był papierami i pisał na kolanie, tak iak w powszechności na wsciodzie nie ieet zwyczajem pisywać; na stole. Co ty liro przeszliśmy próg, powstał zaraa, prosił nas, b>śmy usiedli na dywanie, fpo zwyezaynych g.-zeeznoścj oświadczę*. nlach. zwróciliśmy w ięzyfeu Frsncuzkira rozseowę do rozmaitych przedmiotów, przy ezem XiAi<;, dał pozna«, równie prze nikłe zdanie, iak obszerne wiadomości. Przyniesiono iiam tymczasem lulki, Krokwska rodzina Bawarska seztgólniey go- w acy chwili zaymowała, pokaauiąc nam właśnie wizerurikiKróla i Królowey £a*arsimy, Następcy tronu i Xiecia E u g e n i u s z a, tudzież Cesarzowey Austryackiey, które, iak mówił, co tyłfco był odebrał, i prosząc mnie o przetłumaczenie podpisów Niemieckkk. Odchodząc sprowadzało na« po echodacb kilku służących dworakbh, którym, równie iak i strażom przyboeznim, czynią się podarunki według zwyczaiu kraiowego. Sch tyiuły i urzędy podobne sa do tychże w seraiu Stambulskim." Małżonka Józefa Bonapartego, byłego Króla Hiszpańskiego, ma tey wiesBj pa swego do wany, w notach na leden lub na-cztery głosy . łącznie z organami, z textem polskim wydruI kowany został" i takowy znayduie się w skła· dzie dzieł muzykalnych u podpisanego do . sprzedania po il dgr" »wraz Z oddzielnemt , exemplarzami na słowa dla pobożnego ludu i po t -dgr. . .Znayduią się także msze nowe na małe orkiestry. , W; Poznaniuleeb.se Jl córkami swoiemi«Io męża «ATeTYKb :Sróla Henryka w Hayti koronował KapucynNiemiecki, nazwiskiem .Korneliusz JJrelle. fi Sławny P e d a g o g , , J ó z e f L a n e a s t er, przybył z Londynu do Nowego-YorKu. Podług gazety Berlińskiey, Pan K o c e bu e opuścić ma Niemcy i powrócić do.Esu»

W W ę g r z e C h w majętności "Hrabi S c h o e n b o r n, umarł niedawno włościauin uazwiski e« G r z e g o r z S p i e r i n g, licząc aso lat." Mie gniewał się nigdy, aniklął I zalecał się skromnością. Jego 881etnia iona, z którą spłodził 8 synów i 5 córek, wyprzedziła go przed kilkoma laty do wiecznego ływota.

Xitlźki 110 we niiey podpisany otrzymał i przedaię: Zycie T. Kościuszki, H koperszty<;hem 4. zł.

pLzye Horacego, po łaeinie i popolsku. zobiaśnieniami, p. Prof. Fi ał ko ws kiego, w Krakowie, 2. Tomy grube, na pięknym papierze, 24. zł. PyaryuflzSeymu Kroi. Pol. roku 1818, 2. Tomy in folio 48 zł. . - Męka Pana Jezusa, wsio pięknych kopersztychach, 60... ?ł. P o z n a ń dnia 28- Stycznia 1819.

T. Szumski, N. p. G.

'M U Z Y K A.

Niżey Apodpisany ma zasczyt donieść WW.

3J PP. Rządcom kościołówdyecezyi-Gnieznieńskiey i Poznańskiey, iż na żądanie wjelu gorliwych Pasterzy kościołów o jednostayny a gustowny ś p i e w mszy w kościołach parafialnych Wierszem, a do poięcia ludu łatwym, iako dotąd w dyecezyach Płockiey i Chełmińskiey przez Władze Duchowne przyięty i używany, a nowo przez Officialat Poznański zaapprobodnia. 25. Stycznia 1S19. Karol Antoni Simon, : na Wodney ulicy w nowey A A kamienicy JP. Obsta.

:OBWIESCZENIE.

'. Folwark rządowy Cz.tcze.wo w ekonomii RehCen, Powiecie GrudziąuZuMT;, v»it£c m\ \ \ 0& miasta Rehden-, ajdwie mile od miasta Grudziądza położony, pusczony bydź ma w dniii. i o. Marca r. b. drogą publiczney Hcytacyi w dzierżawę wieczystą od dnia igo Czerwca igig roku: 'Płaii sprzeda y 'rzec zoneg o folwarku, maże bydź od 1. Marca r. b. tak w registraturze debr rządowych Królewskiey Regencyi, tako też w Urzędzie Radzczo-Ziermań. ekim w Grudziądzu pweyrzany, " .

Do folwarku tego należy -bez Awszelkiego wspólnictwa, w niewątpliwych granicach 45 włok, 21 morgów, 64 prętów pruskich gruntu składaiącego się: ' z 34 włok 6 morgów 156 prętów roli, 7 27 94 łąk, 22 77 ogrodów.

Intrata ust na 1,05g,tal. 56 gr. ia d. wypośrodkowaną, roczny zaś -kanon przyięto na 974 tal., 6 któregojW przeciągu dziesięciu lat . czwarta część podług praw wAczęści rocznie, upłacaną bydź winna. Z budynków, wystawiona została nowa stay,nia i obora dopiero w roku 1816 w,wartości 1200 tal., tudzież ieden dom fainiiiyny w roku I805,-a drugi w roku i8i3. Wartość inwentarza gruntowego wynosi .656 tal. 20 gr. 2 d., , kióry przy tradycyi w gotowiznie zapłacony bydź musi. Wetępne stanowić będzie naywyższe podanie przy licytacyi; od summy zaś 2,436 tal. w papierach łjraiowych iako Minimum, Ikytacya 10. Marca r. b. rozpoczętą będsie. Jedna połowa wstępnego, opłaconą w rok, to iest do agoiGiEererca<L8;20 r. .wraz z prowizyą po 6 od sta. Z życzących nabycia rzeczonego folwarku w dzierżawę wieczysta, ci tylko do Itcytacyi przypusczeni będą, którzy dostateczne okażą bezpieczeństwo. Naywięcey daiący spodziewać się moie, iż gdy podana warunki wispoeob dogodny dopełnione będą,. przyderzenie po zatwierdzeniu przez Królewskie Ministerstwo Przycho dów, nastąpi. K w i d z y n a dnia 7. Stycznia 1819.

· Królewsko-Pruska Regencya.

PATENT 'SUBHAASTAEYINY.

Wcelu uskutecznienia działów mabydz' dom mieszkalny do Sukcessorów Józefa Bugajskiego rra;r2*cy, dawniey pod Niem%05 ia-2i'5S5 pod N rem 141 w mieście Kurniku Powiatu II Ś Amskiego sytuowany, z chlewami, «grodem, stodoła, do którego także>492 zagonów roli należą, publicznie,przed Delegowanym Assessoren) Bi'iikner w mieyscu posiedzeń Sądu na terminie zawitym dnia so. AKwietnia 1 8*9« - o godzinie io., naywięcey daiącemu sprzedany . Wartość wspomnioney nieruchomości wynosi podług taxy wnaszey Regrstraturze przeyrzeć się mogącey, włącznie z rolą, w ogóle 1315 talarów y dgr.; maiący ocliotę-kupna i do posiadania zdolni, wzywaią się zatem, a2eby na terminie rzeczonym subhastacyinym stanęli, i licyta swe podali. Naywięcey daiący, po złożeniu W gotowifnie summy zalicytowaney w J turancie , Pruskim do Depozytu naszego, przysądzenia sobie teyze nieruchomości spodziewać; się może natychmiast i iey tradycyi. Poznań dnia 33. Grudnia 18*8Królewsko-Pruski SAd Ziemiański.

ZAPOZWANIE EDYKTALNE Wierzycieli Kupca Baer Loeser w Poznaniu.

lescze pod dniem -io. Lipca, \%($blroku nad majtkiem Kupca tuteyszego Baer Loeser przez ćwrzasowy SądZydowskt konkurs otworzonym i przez Dziennik.IntfUigeucymy tuteyszy publicznie ogłoszonym został.

Przy tern'postanowieniu i teraz poserstać się -ma.

.Zapozywamy teraz -wsźyslkich, .którzy do :rzeczonego, a teraz pod konkursem będąefgo handlu kupca Haer Loeser pretensyt- mieć jmniemaią, aby się do likwidacyi na. terminie w dniu 6. Kwietnia 1819 zrana o godzinie 9. przed. Deputowanym As« ,-sessorem &ądmZiemiańskie,go Bnikner w mieyscu posiedzeń-Sądu Naszego wyznaczonym, albo osobiście, ,.albo przez "Pełnomocników prawem dozwolonych «stawili, preteneye swe dostatecznie likwidowali,,! rzetelność ich udowodnili, gdyż w przeciwnym ,razie pretensye swe do massy konkursowey utracą, i względem innych Kredytoiów wieczne im milczenie nakazanem zostanie. Tym Wierzycielom, którzy albo osobiście staiuó niemogą, albo znaiomości tute y nie> maią", proporTrrrrrKY lla/\iandatrLy.is/\-viCom. missai'zy Sprawiedliwości, QUr. Janemann, Guderyan, Meyer, Ma c iejo wskiego i Wierzbińskiego. . P o z n a ń dnia 24. Grudnia 1 gig.

Królewsko- Rrueki S31I Ziemiański.

iDonaięcia, Od Wieikiey nocy 4b. r. piętro dolne .kamienicy pod N rem 73 na ryrrka połoźoney, iest do wynaięci.-. O warunkach dowiedzieć się moina u podpisanego. . C z w\i lina, iProf. Gitnn. Pezn. DoraimnmGohlitsćh mila od Swidnicy, sześć mil od Wrocławia, ma z trzody do ,2000 sztuk owiec wynoszący, z którey wszystka wełna na iarmarku przeszłey wiosny po 30 Tal. za kamień płaciła, znaczna liczbę baranów po 25 Tał. do przedania; próbki ich wełny można widzieć w Wrocławiu Nro. 5j6. w rynku wkamienicy Kupca Waltheira ,n;a pierwszym piętrze.

Przeda£ uwiec! 'Owczarnie w dobrach fundacyinych OberT s c h i r n a u' (w dolnym Śląsku w cyrkule eoney im staranności, prjyszły teraz do tałiey pory, iż bez przesady można ie porównać z owczarniami merynosów w Niemczech, i polecić z pewnością posiedzicieiow «tad owczych kupowanie baranów i maciorek do chowu. Poważam się. przeto umieścić tu niektóre bliższe sczegoły. Plemię pochodni z slawney owczarni »Finkego w (Jóslitz (w Anhalt- K6then) a początkowo z Króle.wsko-Saskich zarodowych owczarni w Stolpen. W roku 1786. zakupiono tamże pierwsze owce, i wcia_ż ie sprowadzono aż do roku 1803. z tey sarney owczarni, unikaiąc wszelkiego innego gatunku iak naystaranniey. Po roku ig03- przestano kupować obce owce, a ztąd rozpładzały się, same w sobie przez czyste ieduey krwi gniazdo z naytroskliwszym wyborem naylepszych zwierząt, i każdy zna.wca daie owczarniom tym świadectwo, iż rietylko właściwą pierwofność utrzymały, ale nadto iż się w przedniości i dobroci wełny znacznie poprawiły. Stada więc te są czystey poprawney rasy, lo iest wydoskonaliły się same w sobie i przez się, a ile to służy do wydania prawdziwie poprawney owczarni, pisze nam o tern obszernie witiki znawca owiec Rudolf Andre w swoiem wybornem dziele. Skalowka do poprawienia owiec w Pradze 1816. Owce &l- rosłe, mocne, wełna z uich delikatna, równa i bardzo elastyczna, mianowicie ziś dychtowna. Przemacać prawie niemoina runa takiey owcy, gdy wełna zupełnie odrosła. T ey wel.»y w średnicę wszystkich gatunków z jgo. sztuk Szesnaście Kamieni Wrocławskich, % cena już w roku T807 wynosiła Dwadzieścia Trzy Talary za .kamień Wrocławski, które handel Sukcessorów Mullera w Zullichowie płacił. Od wielu lat czyni nam zaletę znaczny pokuptych owiec do Polski i Słąsła, i na rok 1819 zamówiono iuż 300. sztok, Umiesezam tu ceny dla tych, którym-by się podobało nabyda owiec z tuteyszey owczarni. Baran ieden naypierwszego gatunku kosztuie Dwadzieścia Talarów, drugiego gatunku Piętnaście Tala.

sow, trzeciego Dziesięć Talarów, maciorki, iedno- i dwH-roczne po Trzynaście Talarów. Stare Siedm Talarów po s-trzyżce. W nadziei, iż nieiednemu odległemu po siedzicieiowi trzód owczych przyietnno be dzie, widzieć te zwierzęta, mam zlecenie od przełożonego (Juratorium, sprowadzenia na iarmark środpostny dnia iSo Marca do Gostynia - trzy mile ztąd - małey liczby każdego gatunku tych owiec, i przedania tamże przez licytacyą nawięcey daiącym, co tedt do publiczney wiadomości podaię. O b e r - T s c h i r n a u d. 12. Stycznia i&Kj.

III Hade młodszy, Dozorca gospodarstwa dóbr funrlscyinych Ober-Tschirna u.

Uwiadomienie o ewcach.

Królewski Urząd Ekonomiczny Wohiau ma do sprzedania ośmset sztuk maciorek poprawnego gniazda, między bórenii 400 dwurocznych. Wszystkie są mocnego składu, zdrowe, iednostrzyżne, a wełna z nich płaciła na wiosnę 1818 na rarmarku Wrocławskim Dwadzieścia sześć Talarów w kurancie za kamień. Można ie teraz widzieć codziennie pod wełną, któiyrn to końcem zgłosić sę należy na zamku w Wohlau (Wolawa), położonem od Rawicza przez Herrnstadt (Wąsorz ) półpiętey mili Jest także iescze pewna liczba bardzo dobrych baranów. Wo l a w a dnia 14. Stycznia 1819.

Fi cht n« r.

Cena zboża wkurancie. Wrocław dnia 23. Stycznia 19lp.

Pszenica 3 Tat. 1 troia-k, J den. 2 T al. 24 troiak, - den. 2 Taj, lótroiak. 7 den.

Zyto % - 1 - Jęczmień 1 )];6 3 - 1 - 14 10 x - 13 5 rOwies J 7 51- 1 - j 8 4 3