ZAPISKI

Kronika Miasta Poznania: kwartalnik poświęcony sprawom kulturalnym stoł. m. Poznania: organ Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania 1931 R.9 Nr3

hank"), w czasie wielkiej wojny głosił, iż Niemcy wojnę przegrają,. \Vittiug stał się wówczas ośrodkiem kół, głoszącyeh konieczność polożenia kresu wojnie przez porozumienie !'ili' z Fran('ją,. "Do licznych \"Tdarzeń, pisze Kronthal dalej, które go podczas wojny umocniły w oJ'jentacji wewnętl'zno-połitycznej, że mianowicie sTstem panującT nie da 'Się utrzymać, najeżała także afcra księcia LichnowHkiego, w którą \Vitting zostal wciągnięty bez własnej winy przez kapitana sztabu generalnego von Beerfełde".

Ud Kronthala wiemy też, że Witting, jeszcze jako nactbuJ'mistrz poznal1ski, był stałym doradc kał1l'lerza Bii.\owa w spmwadI polityki antypolskiej. \Vprawdzie Biilow w swoich .,Denkwiinligkeiten" wcale o \Vittingu nie wspomina, niemniej wiadomo skądiną,d, że b. kanclerz, który w czasie wojny co pe\\'ien czas zgłaszał kanctydaturę swoj na sternika niemipckiej nawy państwowej, utrzymywał bliskic stosunki z b. nadburmi:<trzem, także chronicznym kandydatem na ministra. Obu łącz-ło przekonanie, żp Niemcom nałeżało nadać ustrój parlamentarny. Biilow, jak twierdzę jego kr-tycy i przeciwnicy, dąż'ł do takiego cełu po otrzymaniu d.\"misji podobno ctlatego, że, pragnąc się zemścić na \Vilhelmie II, chciał okroić jego wladzę. K:-:iążę Lichnowsky, do którego afer', jak pisze Kronthal, \Vitting został weiągnięty ..hez własnej win.", b-ł al1Iha:<adorem nif'mieckim w Londynie tuż przcd wylmchem wojny. Dążył on usilnie do poro,mmicnia z "\ nglją. W stępem do takiego ogólnego odprężenia stosunków niemiecko-angielskich miał hyć układ kolonjalny międz) ohu mocar.;;twami. Układ ten był już bliski podpisania, gUT nagle, z win' Niemiec, wyhuchła wiclka wojna i poszarpała mistemą przQdzę ks. Licl1ll0\\"skiego. Z rewelacyj, ogloszonych po wydaniu wspomniel1 Bii.\owa, wiemy, że Lichnowsk- był bardzo bliskim prz-jacielem księżny llii.\ow, że kanclerz tolerował ich wzajemne stosunki, aczkolwiek one hyły podohllo niezupełnie platoniczne. \V czasie wojny Bii.\ow i Lichnowsky walcz-li zaciekle z rządem niemieckim. B. ambasactor niemiccki \\ Londynie oglosił nawet hroszurę, oskarżającą wyrainie dyplomację niemiecką, o zbrodnicze spowodowanie wojuy i udaren1llienie porozumiellia